วชาพชอตสาหกรรม II

ผศ.ดร.ชเนษฎ มาล าพอง

ความส าคญ ฝายเปนพชทมความส าคญเนองจากวสดทใชท าเสอผา เพราะสวมใสสบาย ใหความอบอนพอเหมาะ ซมซบเหงอและถายเทอากาศดกวาเสอผาจากใยประดษฐ ฝายเสนใยสนเปนฝายพนเมอง มปยหยาบ และมความยาวของเสนใยต ากวา 1 นว เปนวตถดบทส าคญ ตองานหตถกรรมสงทอพนบาน ประเทศไทยตองการใช ปยฝายเสนใยสนประมาณ 6,000 ตนตอป ฝายเสนใยยาวปานกลาง และเสนใยยาว ทใชในอตสาหกรรมสงทอ เปนพนธฝาย ทน าเขาจากตางประเทศ มความตองการปยฝาย ประมาณ 350,000 ตนตอป

ประวตและถนก าเนดถนก าเนดในประเทศอนเดยหรอปากสถาน ฝายโลกเกา ฝายโลกใหม ชาวอนคา ประเทศเปร ใช ฝายท ามมมและสง ทอตาง ๆประเทศอยปตมการปลกฝาย คศ. 70ปาเลสไตน คศ. 100คศ. 1430 ไดมการน าฝายมาประเทศองกฤษคศ. 1570 น าฝายจากบราซลเขาสตลาดเยอรมน

ประวตและถนก าเนด

ศตวรรษท 18

Eli Whitney ประดษฐเครองหบฝายJames Hargreaves ประดษฐเครองปนฝายEdmund Cartwright ประดษฐหกทอผาฝายสรางโรงงานปนดายโรงแรกทแมสซาซเสท สหรฐอเมรกา

ประวตฝายในประเทศไทย เรมสงเสรมใหปลกฝายตงแตป พ.ศ. 2453

พ.ศ. 2478 กระทรวงกลาโหมตงโรงหบฝาย และโรงป นดาย

พนธทสงเสรมใหปลกในสมยแรก ไดแก ฝายพนธเขมร

ผลผลตฝายในประเทศคดเปน 7 % ของความตองการใชภายในประเทศ

แผนพฒนาฯ ฉบบท 8 ก าหนดใหฝายเปนพชทตองรกษาระดบปรมาณการผลต

ปญหาของพช ขอจ ากด และโอกาส

ฝายเปนพชทตองใชแรงงานจดการดแลรกษาและมตนทนในการผลตสงกวาพชไรอนๆ ท าใหมความเสยงสง

ฝายมแมลงศตรหลายชนดเขาท าลายอยางรนแรง เชน หนอนเจาะสมอฝาย เพลยจกจ นฝาย และเพลยออนฝาย ซงนอกจากท าความเสยหายแลวยงเปนพาหะของเชอไวรสทเปนสาเหตของโรคใบหงกฝายดวย

How often do consumers wear jean in a week

• US -4

• Colombia -4

• Brazil -4Americas

• Germany -5

• Turkey -4

• UK -4

• Italy -4

Europe

• China -3

• Japan -2

• Thailand -2

• India -1

Asia

1

Cotton Production in the World#REF!

(1000 rai) (1000 tons)

128191

398

210258 226

395

227

421 447

Average Cotton YieldYield/rai

2409517060

104671787 1142 568

52163

126875771

2005 2006 2007

Planted area (rai)North North East Central

47613581

1928229 152 102

10107

25071344

2005 2006 2007

Production (Tons)North North East Central

204 218188

130

177 179200 205

242

2005 2006 2007

Yield/rai (kg)North North East Central

พนธฝาย ฝายสกล Gossypium แบงได 2 กลมใหญ ๆพวกทสมอปกคลมดวยขน เมลดไมมเสนใยหรอมเพยงเสนใยสน ๆ มทงหมด 6 กลมยอย

Sturtiana Erioxyla KlotzschianaThurberana Anomala Stocksiana

พนธฝาย ฝายทสมอไมมขน และเมลดมปยขาว

1. Herbacea ฝายในเขตเอเซยแถบศนยสตร ตระกลของฝายโลกเกา ทพบม G. herbaceum และ G. arboreum มโครโมโซม 26 แทง มจโนมชนด A

2. Hirsuta ฝายทพบอยในเขตอเมรกากลาง

พนธฝาย : HirsutaAmerican Upland G. tomentosum และ

G. Hirsutum

Sea Island G. barbadense มโครโมโซม 52 แทง มจโนม 2 ชด คอ A และ D

พนธฝาย กลมฝายทปลกใหเสนใยแบงไดเปน 2 พวก

1. ฝายโลกเกา มโครโมโซม 26 แทง ไดแกพวก Herbacea

2. ฝายโลกใหม มโครโมโซม 52 แทง ไดแกพวก Hitsuta

พนธฝาย ฝายทปลกเปนการคาปจจบน ไดจากการคดเลอกพนธและผสมพนธระหวางฝาย 5 ชนด

Upland Cotton G. hirsutumSea Island G. barbadenseIndian Cotton G. arboreum , G. herbaceumSouth American Cotton G. peruvianumEgyptian Cotton G. peruvianum X G. barbadense

Variety and seed Choose varieties with the genetic potential for higher

yield and fiber quality

Choose varieties with the genetic potential to produce excellent technical fiber

Consider specific traits and crop maturity

Select the highest quality seed for planting

พนธฝายฝายพนธตากฟา 1 พนธรบา บทเค 12 (Reba B.T.K. 12) กบ สโตนวลล 213 (Stoneville 213)

ซงผสมในป พ.ศ. 2510 และท าการคดเลอกแบบ สายพนธแททท าการสบประวตได (pedigree) เรอยมาจนถงป 2517

ฝายพนธศรส าโรง 3 พนธทไดคดเลอกมาจากตนทไมเปนโรคใบหงก ในปทมโรคใบหงกระบาด

มากหลงจากทดลองปลกเชอในสภาพไร พบวาเปนพนธทคอนขางตานทานตอโรคใบหงกลกษณะทรงพมโปรง สงประมาณ 125 ซม.

พนธฝายฝายพนธนครสวรรค 1 (DI 9) มความเปนมาเชนเดยวกบฝายพนธศรส าโรง 3 ป 2523 - 2527 น าสายพนธ

DI 9 เขาเปรยบเทยบพนธมาตรฐานทศนยวจยพชไรและสถานทดลองพชไร ในเขตภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนตก รวมกบพนธอน ๆ

ฝายพนธศรส าโรง 60 เปนพนธฝายปรบปรงพนธโดยกรมวชาการเกษตร ใหผลผลตสงในสภาพระบบ

เกษตรเคม สามารถปลกไดในสภาพปลอดสารเคมแตผลผลตจะต ากวาพนธอนๆ มเสนใยยาวเกน 1 นว ตานทานตอโรคใบหงก

พนธฝายภาคเหนอฝายพนธตนฮอด เปนพนธฝายพนเมองของไทย มปยฝายสน าตาลปานกลาง เปนพนธทมขนาดสมอ

คอนขางเลก มน าหนกปยทงเมลดเฉลย 2.9 กรม ตอสมอ แตจ านวนสมอตอตนคอนขางมาก มเสนใยคอนขางสน เฉลยเพยง 0.70 นว ลกษณะใบม 5 แฉก ลกษณะของแฉกมรอยเวาลกเปนพนธททนทานตอศตรตางๆ ในสภาพธรรมชาต สามารถใหผลผลตปยทงเมลดไดมากกวา 160 กโลกรมตอไรโดยไมตองใชสารเคมปองกนก าจดเลย

ฝายพนธเยา

เปนพนธฝายพนเมองของไทยทปลกกนมากใน อ.ปง จ.พะเยา มปยฝายสขาวมขนาดเสนใยปยยาวเฉลย 0.98 นว ซงยาวปานกลาง มน าหนกปยทงเมลดเฉลย 5.1 กรมตอสมอ มเสนใยเฉลย 33 เปอรเซนต มความทนทานตอศตรในสภาพธรรมชาต ใหผลผลตปยฝายทงเมลด เฉลย 185 กโลกรมตอไรในสภาพการปลกโดยไมปองกนและก าจดโรคและแมลงศตรเลย

พนธฝายภาคเหนอ

ฝายพนธพวงมะไฟ

เปนพนธฝายพนธพนเมองของไทย เดมชอ สข .38 ซงผานการทดลองดานพนธ โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนพนธมเสนใยยาวปานกลาง 0.92 นว มขนาดสมอใหญปานกลาง โดยน าหนกปยทงเมลดเฉลย 5.8 กรมใหผลผลตไดดในการปลกดแลโดยไมพนสารเคม ปองกนก าจดศตร ไมใสปย โดยใหผลผลตเฉลย 163 กโลกรมตอไร

พนธฝายภาคเหนอ

ฝายพนธแมผด (ยายผด) เปนพนธฝายพนเมองของไทย ทมลกษณะการเจรญขามป สามารถเกบเกยวผลผลตได

เรอยๆโดยไมตองปลกใหม เปนพนธทรวบรวมมาจากอ าเภอแมทา จงหวดล าพน พ.ศ. 2542 เปนพนธทมลกษณะสมอ เรยวแหลมคลายลกกระสวยมเมลดตดกนเปนตบ มการเจรญออกดอกคอนขางชากวาพนธอนๆ ในชวงเดอนพฤศจกายน ถง ธนวาคม เกบเกยวไดเพยง 30 เปอรเซนต ผลผลตจะเกบเกยวไดในตอนปลายเดอนกมภาพนธ แตผลผลตชวงหลงจะไมสมบรณ เนองจากเปนฤดกาลทคอนขางแหงแลง เปนพนธทปยเสนใยยาวปานกลาง 0.96 นว มน าหนกปยทงเมลด 4.3 กรมตอสมอมเสนใยเพยง 21 เปอรเซนต มความทนตอศตรธรรมชาตไดด แตในสภาพกระทบแลงจะพบการท าลายของเพลยจกจนและเพลยออน เปนพนธหนงทสามารถปลกในสภาพปลอดสารเคมได

พนธฝายภาคเหนอ

พนธฝายภาคเหนอฝายพนธนาน 37

เปนพนธพนเมองของไทยทกรมวชาการเกษตรรวบรวมมาจาก จ.นาน เมอป พ.ศ. 2537 ปลกทดลองไวทสถานทดลองพชไรศรส าโรง จ.สโขทย ไดน ามาปลกทดลองโดยกงวธเกษตรธรรมชาต ไมใชสารเคมปองกนก าจดศตรพช และไมใสปยเลย พบวาเปนพนธทใหผลผลตสงเฉลย 173 กโลกรมตอไร มเสนใยทงปยยาวปานกลางเฉลย 0.94 นว มน าหนกปยทงเมลด 5.5 กรมตอสมอ

สภาพแวดลอมทเหมาะสม

พนทดอน หรอทลมไมมน าทวมขง ความสงจากระดบน าทะเลไมเกน 1,000 เมตร ดนรวนเหนยว ดนเหนยว ดนรวนทราย หรอดนทราย ความอดมสมบรณปานกลาง มอนทรยวตถไมต ากวา 1.0 เปอรเซนต การระบายน าและถายเทอากาศด

สภาพแวดลอมทเหมาะสมระดบหนาดนลกไมนอยกวา 30 เซนตเมตร

คาความเปนกรดดางระหวาง 5.5 - 6.5

อณหภมทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตประมาณ 15 - 35 องศาเซลเซยส

ปรมาณน าฝน 800-1,000 มลลเมตรตอป และกระจายสม าเสมอ

ฤดปลก ภาคเหนอ ปลายเดอนมถนายนถง กลางกรกฎาคม ภาคกลาง ตนถงกลางเดอนกรกฎาคม ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ กลางเดอนมถนายนถงกลางเดอน กรกฎาคม

ปลกเรว จะแกชวงกลางฤดฝน ผลผลตและคณภาพเสนใยลดลง ปลกชา ฝายแคระแกรน มการระบาดของโรคและแมลง

Best Management Practices Weed control

Plant growth regulation

Arthropod pest management

Fertility

Harvest aid management

Optimizes yield and fiber quality

การปลกและดและรกษาการเตรยมวสดปลก

ถาใชเครองปลก ควรใชก ามะถนกดปยฝายออกกอนประมาณ 1 วน แลวคลกเมลดดวยสารก าจดโรคพช

น าเมลดไปไวในกระสอบทชนนานประมาณ 2 ชวโมง ท าใหเมลดงอกดขน หรอใชเกลอสงกะสแทนออรโธไซด

การปลกและดและรกษาวธปลกและระยะปลก

หยอดเมลดลก 3 – 5 เซนตเมตร รองกนหลมดวยสารก าจดแมลงชนดดดซม

ระยะระหวางแถว 100 – 150 เซนตเมตร

ระยะระหวางตน 30 – 50 เซนตเมตร

อตราเมลดพนธ 5 – 10 กก./ไร

ควรเพาะกลาใสถงไว ในกรณตองปลกซอม

การปลกและดและรกษาการถอนแยก

ถอนแยกใหเหลอหลมละ 1 ตน

เรมถอนแยกเมอฝายสง 7.5 - 10.0 เซนตเมตร หรอ 20 - 30 วนหลงปลก

การปลกและดและรกษาการใสป ย

ธาตอาหารหลกทตองการมากตามล าดบคอ P N และ Kในระยะแรกตองการ K รองมาคอ P และ Nตรวจสอบชนดดนและธาตอาหารในดนกอนการใสป ย

การปลกและดและรกษาการใหน า

ฝายขาดน าในชวงออกดอก ท าใหสมอรวง

ฝายตองการน ามากในระยะแรกของชวงดอกบานจนถงสมอเรมแก

การควบคมวชพช

วธกลและสารเคมก าจดวชพช

สารก าจดวชพชทใชม 2 ชนด

สารพนกอนวชพชงอก ไดแก alachlor, metolachlor

โรคและแมลงโรคทเกดกบฝาย

โรคเหยว โรคใบไหม โรคสมอเนา โรครากเนา โรคใบจด โรคราสนม โรคใบหงก โรคใบไหม

แมลงทเขาท าลายฝาย

แมลงปากดด ไดแก เพลยไฟ เพลยออน เพลยจกจน และแมลงหวขาว

แมลงปากกด ไดแก หนอนเจาะสมอ และ หนอนกระทหอม

Insect Pest Management Evaluate systematic input

Avoid pesticide

Eliminate host plants and insect breeding sites

Keep seedbeds free of all green plant tissue

Use proper scouting techniques

The length of control

Weed management Carefully plan the weed control program for the entire

farm prior to planting

Start the season clean and weed-free

Understand emergence patterns of your weed spectrum

Stop universal reliance on glyphosate

Rotate chemistries and engage multiple modes of action

Use appropriate rates

Consider use of residual herbicides

Keep a field record Manage the seed bank Sanitize equipment Recognize that the weed spectrum mayrequire residual

herbicides Spray by weed size, not by crop stage Base herbicide applications on the presence of weeds and

the appropriate stage of growth Manage possible weed flushes Be aware of tankmix antagonism Use proper nozzles and spray At defoliation, kill or desiccate weedsthat reduce harvest

efficiency orcontribute to the seed bank

Weed management

การเกบเกยวอายเกบเกยว ประมาณ 120 วน

ชวงเวนการเกบเกยวประมาณ 7-10 วน

ขนตอนการเกบเกยว

1. อปกรณ ถงผาหรอถงป ยทท าความสะอาด และแหง

2. การเกบเกยว เกบเกยวเฉพาะฝายทแตกปยเตมท

การเกบเกยว การสงเกตฝายทแหง กลบรองดอกแหงเปนสน าตาล ระวงไมใหมใบฝาย หรอสงอนเจอปน

ในกรณทมน าคางแรง เมอเกบฝายตอนเชา ตองน ามาตากแดดใหแหง

3. การบรรจ บรรจปบฝายใสกระสอบใหแนน ปดปากกระสอบดวยกระดาษแลวใชเชอกเยบกระดาษ ไมควรใชเชอกพลาสตก เพราะจะปนกบปยฝาย

4. เกบไวในทแหง ไมใกลไฟ

5. เมอเกบฝายรนสดทาย ควรตดตนฝายแลวน าไปเผา เพอท าลายโรคและแมลง

การหบฝาย ฝายทเกบเกยวจากไร เรยกวา ฝายทงเมลด

ตองน าไปแยกปยฝายและเมลดฝายออกจากกน เรยกวา การหบฝาย

การเตรยมฝายกอนเขาหบ

แยกฝายทมคณภาพด ออกมาจากคณภาพไมด

ตรวจสอบความชนใหอยระหวาง 6.5-8 %

ฝายทงเมลด 3 กก. ไดปย 1 กก.

ตอมสในเมลดฝาย

สารพษตอสตวกระเพาะเดยว เชน ไก เปด มนษย กระตาย

1. Gossypol สเหลอง

2. Diaminogossypol สเหลอง

3. Gossypurpurin สมวง

4. Gossyfulvin สสม

5. Gossycaerulin สน าเงน

6. Gossyverdusin สเขยว