ACTA
APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ANNUS XI - VOLUMEN XI
R O M A E
TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS
MCMXIX
c l *
Afe.
I;
Annus XI - Vol. XI 2 Ianuarii 1919 Num. 1
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII
D E C R E T U M
Feria IV, die 27 novembris 1918
In generali consessu Supremae huius Sacrae Congregationis Sancti
Officii Emi ac Rmi Domini Cardinales in rebus fidei et morum Inqui
sitores Generales damnarun t ac proscripserunt et in Indicem l ibrorum
prohibi torum inserenda esse decreverunt opuscula:
1. ERNESTO BONAIUTI, La genesi della dottrina agostiniana intorno
al peccato originale. Roma, Tipografìa del Senato di Giovanni Bardi, 1916.
2. ERNESTO BONAIUTI, Sant'Agostino. A. F . Formiggini, Editore in
Roma, 1917.
Et insequenti feria V, die 28 eiusdem mensis et anni, Sanctissimus
Dominus Noster Benedictus divina Providentia Papa XV, in audient ia
R. P. D. Assessori Sancti Officii impertita, re la tam sibi Emorum Pa t rum
resolutionem approbavit , confirmavit ac publicari iussit.
Datum Romae in aedibus Sancti Officii, die 14 decembris 1918.
A. Castellano, S. B. et U. I. Notarius.
6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
T
S E R E N E N S I S
C O M M U T A T I O N I S F I N I U M
Postulante R. P. D. Carolo Silva Cotapos, Episcopo Serenensi, cum
favorabili sui Cathedralis Capituli suffragio et consentiente Aloysio Silva
Lezaeta, Vicario Apostolico Antofogastensi, ut regio vulgo nuncupata
« Departemento de Taltal » dis t raheretur a dioecesi Serenensi ac prae
fato Vicariatui un i re tu r ; SSmus Dominus Noster Benedictus P P . XV
preces benigne excipiendas censuit et decrevit. Ideoque, habito Nuntii
Apostolici voto, praesent i Sacrae Congregationis Consistorialis Decreto,
tota regio de Taltal dis trahi tur et separatur a dioecesi Serenensi et Vica
r iatui Antofogastensi adiicitur et uni tur , ut spirituali f idelium bono prae
stant ius ac facilius consula tur : s imulque respectivi fines Dioeceseos et
Vicariatus commutantur . Contrariis quibuscumque minime obstant ibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die
novembris 1918.
)$( C. CARD. DE LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L. j¡g S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
I l
DECLARATIO CIRCA DECRETUM BEDEUNT1BUS
Essendo stato sollevato il dubbio, se i chierici reduci dalia milizia
con licenza illimitata siano tenut i a presentarsi ai loro Ordinari^ al pari
di quelli che avessero ottenuto il congedo assoluto, ed a fare gli esercizi
spirituali entro il tempo fissato, sotto le penali tà stabilite nel decreto
Bedeuntibus, la S. Congregazione ha r isposto: Affermativamente. Ed il
Santo P a d r e ha confermato la risoluzione, ordinando che, nel pubbli
carla, si aggiungesse: 1) che coloro i quali, dimessi con licenza illimi
tata, non si fossero presentati , credendo non esservi tenut i , per motivo
di questa buona fede non debbono ritenersi caduti nella censura, 2) che
in ogni caso gli Ordinari si guardino dal r iméttere nell'esercizio della
S. Congregatio Consistorialis 7
cura di an ime i reduci dalia milizia, pr ima che i medesimi con il pre
scritto ritiro non abbiano r i n n o v a t o l i loro spirito.
Dato dalla Segreteria della S. Congregazione Concistoriale, il 21 di
cembre 1918.
)$( G. CARD. DB LAI , Vesc. di Sabina, Segretario.
L. % S.
-}- V. Sardi, Arciv. tit. di Cesarea, Assessore.
I I I
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus XV has , quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
8 novembris 1918. — Titulari episcopali ecclesiae Valonensi praefecit
R. P. D. Iacobum Aloysium Copello, presbyterum dioeceseos Platensis,
quem deputavit in Auxiliarem Revmi Episcopi Platensis.
29 novembris. — Cathedrali ecclesiae Tarantasiensi R. D. Ludovicum
Termier, pa rochum loci « Aix les Bains », in archidioecesi Chamberiensi.
— Titulari episcopali ecclesiae Anemuriensi Sophronium Hacbang
y Gaborni, Calbayoganae dioeceseos presbyterum, quem deputavit in
Auxiliarem Revmi Episcopi Calbayogani.
4 decembris. — Cathedrali ecclesiae Abulensi R. D. Henricum Pia
y Deniel, canonicum Cathedralis ecclesiae Barcinonensis.
— Cathedrali ecclesiae Oscensi R. P. Zachariam Martínez y Nuñez,
Ordinis Eremi tarum Sancti Augustini.
5 decembris. — Cathedrali ecclesiae Guayanensi R. P. D. Xistum
Sosa, hac tenus Episcopum titularem Claudiopolitanum et Guayanensis
dioeceseos Administratorem Apostolicum.
13 decembris.— Titulari episcopali ecclesiae Croiensi R. D. Iose
phum Antonium dos Santos, e Congregatione Missionis, quem deputavit
in Auxiliarem Rmi Archiepiscopi Adamantini .
14 decembris, — Archiep. ecclesiae Camerinensi R. P. D. Hectorem
Fronzi , hactenus episc, cathedr. Ecclesiarum Calliensis et Pergulanae.
21 decembris. ~- Cathedrali ecclesiae Bakeriensi R. D. Iosephum
Mae Grath, parochum S. Patritii loci Tacoma in dioecesi Seattlensi.
— Titulari episcopali ecclesiae Gerasensi R. D. Edmundum Heelan,
pa rochum ecclesiae Ss. Cordis loci Ford Dodge dioecesis Siopolitanae,
quem deputavit in Auxiliarem Rmi Episcopi Siopolitani.
8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO
DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM
SS. EUCHARISTIAE
Relatum est huic S. Congregationi de disciplina Sacramentorum in
nonnull is Dioecesibus quosdam Vicarios Foraneos, au t Decanos, vel
Parochos solere singulis duobus vel t r ibus mensibus hostias comparare
easque distr ibuere in propriis et filialibus Ecclesiis pro Missae sacri
f icio peragendo ac pro f idelium eucharist ica communione. Elapso hoc
temporis spatio, nova fi t acquisitio et distributio host iarum, quae par i ter
duobus vel t r ibus mensibus sufficiant, ac ita deinceps. Et exquisi tum
est an probari possit huiusmodi praxis adhibendi, pro SSmo Euchari
stiae sacramento, host ias a tr ibus vel duobus mensibus confectas.
Haec S. Congregatio, omnibus mature perpensis , proposito dubio
respondit : negative, et servetur praescriptum Ritualis Romani et Codicis
Iuris Canonici.
Rituale R o m a n u m (tit. IV, cap. I, De Sanctissimo Eucharistiae Sacra
mento) haec praecipit: « Sanctissimae Eucharist iae part iculas frequenter
« renovabit (parochus). Hostiae vero seu particulae consecrandae sint
« recentes; et ubi eas consecraverit, veteres primo distr ibuat vel s u m a t » .
• In Codice Iuris Canonici haec s t a tuun tu r : Can. 815: « p a n i s (pro
« Missae sacrificio) debet esse mere trit iceus et recenter confectus ita
« ut nullum sit periculum corruptionis. Vinum debet esse na tura le de
« genimine vitis et non corruptum ». Can. 1272: « Hostiae consecratae
« sive propter fidelium communionem, sive propter exposit ionem San-
« ctissimi Sacramenti et recentes sint et frequenter renoventur , vete-
« r ibus rite consumptis ita ut nullum sit periculum corruptionis, sedulo
« servatis instructionibus quas Ordinarius loci hac de. re dederit ».
Propter maximam autem quae debetur reverentiam erga SS. Eucha
ristiae Sacramentum manda t haec S. Congregatio ut in cunctis ecclesia
sticis Dioecesium ephemeridibus da tum responsum edatur , quo facilius
omnibus patescat et ab iis, ad quos spectat, fideliter ác religiose servetur.
Datum ex aedibus S. Congregationis de disciplina Sacramentorum,
die 7 decembris 1918.
P H . CARD. GIUSTINÍ, Praefectus.
L. % S. f A. Capotosti, Ep. Thermen. , Secretarius.
S. Congregatio Concilii 9
SACRA CONGREGATIO CONCILII
M E D I O L A N E N .
PRAECEDENTIAE
20 novembris 1915 - 1 aprilis 1916 - 13 aprilis 1918
SPECIES FACTI. - Ante decreta napoleonica a. 1 8 0 5 ex praebendis
Metropolitani Capituli Mediolanensis, in triplicem consuetum hierarchi
cum ordinem distinctis, una dumtaxa t iuripatronatui subdebatur , vide
licet Praeposi tura , quae quum postrema dignitas esset, nul lam circa,
praecedentiam ambiguitatem suppeditabat . Depraedatis autem in publi
carum rerum eversione, ineunte saec. x ix , praebendarum bonis, ex
decreto 8 iunii 1 8 0 5 consti tuta fuit unica summa in titulis publicis pro
universo Capitulo, quae communis massa in singulos Capitulares iuxta
quasdam praefixas normas d i s t r ibuen tu r . Rest i tutum tamen hac rat ione
Capitulum, i terum in distinctos ordines presbyteralem, diaconalem et
subdiaconalem coaluisse, vel ex eo patet, quod, quum postea, a. 1 8 0 6
et 18:26 privati f unda to re s duos alios canonicatus cum separata prae
benda, ipsorum patrònatui obnoxios, insti tuere vellent, impet râ runt a
Capitulo ut novi isti canonici vel a limine in ordinem presbyteralem
cooptarentur, idque sancitum voluerunt tabulis fundationis ubi legimus :
«L ' ind iv iduo investito del Canonicato di cui si t rat ta , appar terrà ,
«g ius ta la mente del fondatore, all'ordine presbiterale ». Quin etiam,
an. 1 8 3 6 tert ius canonicatus iur ispatronatus laicalis fundatus est cum
explicita conditione, quod de eo investitus ad ordinem diaconalem sta
tim per t ineret ; qui tamen canonicatus brevi exstinctus fuit.
Hisce fundationibus efficiebatur haud semel ut in ordine presbyterali
quidam canonici reperirentur, qui tamen Capitulo aliquot post ann is
ab aliis canonicis adhuc in diaconali ordine constitutis, adscripti essent :
quum autem hi postremi ex diaconali ad presbyteralem ordinem legi
tima optione ascendere vellent, ambiguum erat utr i praecedentia debe
retur : aliis verbis, u t rum norma praecedentiae ab ingressu in Capitulum,
an ab ingressu m ordinem esset desumenda. Casus hic contigit an. 1 8 4 7 ,
1 8 5 1 , 1 8 5 4 , 1 8 5 6 , 1 8 6 2 : e t quamquam Constitutiones Capituli de re sile-
rent, t amen ex Mediolanensis cleri descriptionibus (quamquam non offi
cialibus, vulgo: Milano Sacra), satis constat, semper in praxi id observa
t um esse, ut praecedentia in casu daretur ei qui prior in ordine seu in
10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gradu presbyterali reperiretur, quamquam is in Capitulo mniorprsie novo
presbytero appareret . Posteriores casus invenire non datur , propter feli
cem eam circumstant iam quod duo canonici de iure pa t rona tu privato,
alter per 60 circiter, alter per 45 circiter annos sua praebenda fruiti sint.
At vero hunc re rum statum aegre ferebant canonici de communi
massa, quibus satis incongruum videbatur capitulares a legitima aucto
ritate ecclesiastica consti tutos post d iu turnum iam praest i tum servitium
locum demum cedere debere novensil ibus qu ibusdam a laicis viris,
quamvis benemeri t is , praesentatis . Idcirco a. 1912, quum quidam cano
nicus ex ordine diaconali ad presbyteralem ascendere vellet, qui iam
ab a. 1905 Capitulo erat aggregatus, dum in presbyterali ordine repe-
rietur alter an. 1909 a pat rono praesentatus , Capitulares illi prae hoc
praecedentiam adiudicarunt ; subindeque cogitarunt de eadem norma in
novis quae adparaban tu r Statutis inserenda, quod saltem ex parte obti
nue run t ; n a m in iisdem Statutis, decreto Archiepiscopali diei 24 augu
sti 1913 approbatis , legi tur: « In choro et capitularibus sacris actionibus,
« n e hierarchicus ordo per turbetur , inter omnes Ordinarios (ita am-
« brosiano ri tu appellantur Capitulares) post Dignitates et Personatus
« praedictos, "praecedunt illi qui, sive praebendat i sive honorari i , in
« ordine presbyterali recensentur ; eos vero subsequantur Diaconi (non
« t a m e n Archidiaconus, qui secundus incedit) et demum Subdiaconi,
«• servata in singulis ordinibus anterioris possessionis ratione. - In ceteris
« actionibus non capitularibus, nulla habi ta distinctione inter Ordinarios
« pr imae vel secundae erectionis, salvo honore ex laudabili consuetu-
« dine Dignitatibus tr ibuto, is praecedit qui primus Capitulo est aggre-
« gatus ratione praebendae, deinde Canonici honorari i . Inter praeben-
« datos qui ad optandum ius habent , hac ipsa regula antiquiori tat is
« fiant optiones, si quae sint faciendae » (P. I, c. II, capoverso IV). Am
bigua vero prioris commatis verba « servata .... anterioris possessionis
« r a t i o n e » re et effectu ita interpretati sunt , ut ea ad possessionem
canonicatus, non ad possessionem gradus hierarchici traducerent•.; quam
interpretat ionem, quum in dubium vocassent duo mox cooptati (octo
bris 1912 et iulii 1913) canonici iur ispatronatus , pr ius ceteri Capitula
res, per deliberationem datam die 21 octobris 1914 et dein E m u s Ar
chiepiscopus per decretum diei 17 martii 1915, ra tam habuerunt , confir
mantes hisce verbis intelligi : « il posto che a loro compete dall 'anteriore
« possesso canonicale ossia dall''aggregazione al Capitolo ». Quamobrem
canonici iur ispatronatus ad hanc S. Congregationem recursum interpo-
suerunt , in qua generali quadam dubii formula causa proponi tur , nimi
rum: « An, et quibus provisionibus locus sit in casu ».
S. Congregatio Concilii 11
SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. - I, Ex parte et favore Capitularium de
massa haec deducta s u n t Observandum in primis est in Capitulo Metro
politano Mediolanensi non haberi distinctas praebendas^ nisi quae Digni
ta t ibus au t Personal ibus au t duobus canonicatibus de i u s p a t r o n a t u s
addictae sun t : reliqui omnes Canonicatus fruuntur massa communi
ideoque, quoad hos , non datur vera distinctio in gradus hierarchicos;
haec enim distinctio ne mente , quidem concipi potest, ubi non sunt
distinctae praebendae, quibus gradus illi essent coniungendi. Hinc fit
ut distributio in gradus sit mere nominalis , ad effectus et necessi
tates liturgicas dumtaxat , adeo ut numerus Canonicorum in unoquoque
ordine distr ibutorum, pro voluntate Capitularium et pro necessitate pu
blici cultus fluctuans var ie tur ; hinc etiam fit ut, de uno ad alterum
ordinem, seu potius ordinis nomen, ascendatur simplici voluntatis de
claratione, per meram optionem, quam non consequitur ulla beneficii per
mutat io , aut in possessionem immissio, sed sola ratihabit io ex par te
Capituli. Quae cum ita sint, - / c e d e r e praesta t verba cl. De Herdt -
« c u m in huiusmodi optione non mute tur t i tulus Canonicatus, illud
« omnino sequitur quod Canonicus senior digniorem locum in choro non
« amittat; adeoque non auctori tate Ordinarii nec nova collatione opus
« est, atque omne ius habitum retinetur et perseverat »¿ Quam doctrinam^
sequitur et approbat cl. Gennari (Monit. Eccl., v. IX, p. II, pag. 146)
a d d e n s : « t ra t tandosi di beneficii che non hanno prebenda separata,
« m a s ó l o massa comune, e sono senza titolo e consistenza giuridica
« distinta, il passaggio da uno ad altro di siffatti beneficii non porta
«secóla perdita dell* anzianità £ della precedenza ». Idque iure merito,
quum, data huiuscemodi collegii aequalitate, tr i tum intret princi
p i u m : « Potior in possessione, potiore etiam in loco habendus est ».
Cf. S. C C . in Albanen., 1826, apud Pallottini, v. Canonici quoad stal-
lum, § 8, ubi principium illud expressis verbis ad rem nostram trahi
t u r : « O m n i b u s compertum est, inter illos qui collegium consti tuunt ,
« quique pares sunt in dignitate, ei praecedent iam deberi, qui ante alios
« in 5 idem Collegium fuit admissum » ( S . C. C, in Romana, 23 nov. 1754 »
ibi). - Contraria quidem regula et norma s ta tuenda forsan esset, si
praebendae distinctae haberen tur pro distinctis beneficiis : enimvero
tunc qui de uno ad al terum Canonicatum transiret , censeretur priori re
nun t i a s se a l terumque de novo seu primitus obtinuisse, adeo ut nova
fidei professione novaque installatione opus esset : quamobrem praece
dentia tunc iure desumenda foret ex immissione in novum beneficium
non ex possessione olim capta praecedent is : ac propterea canonicus in
hoc casu « amittit praecedentiam ul t imoque sedere debet in loco »
12 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
(S. R. C, n. 1609, in Gallien, et Sutrina, Praeced.): quod tamen à casu
nostro longe procul abest.
Haec quidem luce meridiana clarere videntur. Neque ad hanc evi
dentiam obnubilandam afferre licet tabulas- fundationis u t r iusque cano
nicatus iuris pa t rona tus : primo quidem quia illae non respiciunt cano
nicatus de massa communi quorum iura et conditio nunc investiganda
sun t ; secundo, quia verba illa « appar ter rà all 'ordine presbiterale » nihil
in subiecta mater ia conficiunt, quam e contrario peni tus illustrant, in
sensu Capitularibus favorabili, adiacentia verba : « e r i terrà in quelPor-
« dine quel grado che gli compete.. . a titolo di anzianità da computarsi
« dall'epoca dell'installamene » : i. e. ex quo stallum in Capitulo habere
coeperit. Quando autem adducitur posterior observantia, ut contra
rius sensus tabula rum fundationis evincatur, in primis ad hunc effe
ctum nonnisi pauci casus ad a. 1851-1862 at t inentes recensentur, quod
temporis spatium non sufficit ad praescriptionem complendam; ac prae
terea, quod gravius est, hi casus non probantur nisi ex quadam Cleri
descriptione non ex officio confecta neque gravioribus mendis carente,
quae, caeterum, si Capitulares recenset in tres ordines hierarchicos distri
butos, id non facit nisi ad seriem liturgicam - si ita loqui fas est - exhi
bendam, dum in casu in quaest ionem venit series iuridica, prout antia-
nitatis iure decernebatur .
Ceterum haec omnia ad abundant iam prolata sun to : non enim in
casu agitur de innovanda seu abroganda dispositione Statut is Capitu
laribus, cap. 2, contenta, sed de interpretandis verbis quae in ea legun
t u r : « s e r v a t a . . . anterioris possessionis r a t i one» . Nefas etenim est eam
dispositionem Statutorum nunc impetere, quae olim^ deliberatione Capi
tulari, ex unanimi omnium, non exceptis canonicis de iuspatronatus qui
tunc erant , sentent ia approbata , sancita est. At quidem in casu interpre
tationem praefati commatis legitimam esse, praeterquam aequitat i conso
nam, vel ex eo constat , quod Emi Ordinarii auctori tate data est ; etenim
in ipsis Statut is (p. IV, c. 16) - quod Emus in suo decreto explicite recolit
- cavetur: « Quidquid his consti tutionibus sancitum est, siquid difficulta-
« tis vel controversiae, vel ambiguitat is fortasse unquam orietur, id omne
« interpretari, declarare, explicare, integrum ac perpetuum ius ArcJiiepi-
« scopi sit... cuius sententiae etiam sine ulla iudicii forma sineque ulla
« exceptione plane acguiescatur ». Quare hoc solo argumento quaevis
serotina recurrent ium expostulat io a limine reiicienda videtur.
II. Recurrentium vero contrariae deductiones Hii compendio dari
possunt . Omisso quod ad quaest ionem facti attinet, num in Capitulo
Mediolanensi, praebendae distinctae h a b e a n t u r , necne , contendunt
S. Congregatio Concilii 13
prae primis hanc circumstantiam nihil ad praesentem quaestionem
att inere, quum ordo praecedentiae non ex temporali tate, sed ex gradus
dignitate sit de sumendus : sive enim Canonicatus sint de communi
massa, sive secus, semper tamen al iquam distinctionem inter Canoni
catum et Canonicatum, eamque non nominalem, sed realem, admitten
dam esse cons ta t : alioquin nul lum sensum praesens quaestio haberet .
At, posita hac qual icumque distinctione Canonicatuum, statim exsurgit
ordo seu distributio seu distinctio membrorum, de quorum praecedentia
quaeri tur . Quamobrem per meram aequivocationem Capitulares respuunt
omnes adversas auctori tates, quae, de Canonicatuum distinctione in
classes agentes, loquuntur de distinctis, non ab invicem, sed in tres
ordines « praebendis », quasi hoc loco temporali tas praebendae intelli
genda esset, quum e contrario exploratum omnino sit nomine « prae
b e n d a e » saepe saepius ipsum Canonicatum qua talem venire, et in
casu in hunc sensum accipiendas esse doctorum sententias, ex contextu
abunde liquet. Item ex adverso, nihili facienda est coarctatio q u a m Capi
tulares prae tendunt dist inctorum Canonicatuum seu praebendarum « a d
« usus et necessitates liturgicas », quasi inde nihil ad ordinem iuridicum
praecedentiae conficere liceret, quum immo apprime constet u t r iusque
ordinis sive liturgici sive iuridici parem esse in casu rat ionem.
Sed propius ad quaest ionem accedendo, quae tandem ad hoc redit,
num canonici ordinis diaconalis, etiam possessione anteriores, ascen
dentes per optionem ad ordinem presbyteralem, consequantur praece
dentiam supra canonicos iam in ordine presbyterali constitutos, liquet
hanc quaest ionem recto tramite pendere ab alia, u t rum in qualibet classe
seu ordine presbyterali, diaconali, subdiaconali , servanda sit ratio rece
ptionis in ipsum ordinem, seu classem, an potius ratio adscriptionis in*
Capitulum: verum haec rursus quaestio solutionem certissimam accipit
ex indubitato principio quo iubetur classem presbyteralem semper super
diaconali, hanc vicissim super - subdiaconali praevalere. Can. Praecipi
mus, 26 Dist. 93, ibi: « Praecipimus ne Diaconus ante Presbyterum
« sedeat »; c. Statuimus, 15 de maior, ibi: « Sta tuimus ut Presbyteri , pri-
« mum locum teneant , diaconi secundum, subdiaconi tert ium, etsi poste-
« rius admittantur ». Enimvero si senior in presbyteratu quamquam
iunior in canonicatu, locum cedere debet iuniori in presbyteratu eo
quod is plur ibus annis servierit in diaconatu et subdiaconatu, nemo
non videt, virtualiter saltem, diaconatum et subdiaconatum in casu prae
valere presbyteratu^ quod absonum est dicendum. Quadrat in rem ner
vosa argumentat io quam ad cognatam materiam adhibet De Luca (De
Praeeminentiis, disc. IX, n. 6): « Si enim iunior, seu inferior Episcopus
14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« efficeretur Archiepiscopus, ut ique praeeminent iam obtineret supra
«Ep i scopum alias ant iquiorem et digniorem : qui, si deinde Archiepi-
« scopus pariter crearetur, locum cedere deberet dicto Archiepiscopo pr ius
« creato , quamvis in s tatu episcopali iste posterior Archiepiscopus
« esset antiquior et dignior : quoniam attenditur concursus in hoc novo
« diverso statu maiore, non curato statu antiquiore et inferiore ».
Alia via ad eamdem conclusionem devenitur, ex generali illo prin
cipio « q u o d absolutissimum ex iure est - ait card. Antici in magistrali
« voto quod scripsit pro h. S. G. in Romana, Praecedentiae, 27 nov. 1790,
« quae causa, in hac re, absolutum exemplar suppeditat (TÉesaur.
« Resol, t. LIX, p. 211) - in Collegiis - nimirum - et Universitat ibus,
« ad s ta tuendam honoris praerogativam spectari non debere quae
« privatim sit cuiusque dignitas, sed quo quisque gradu sit in ipso
«Collegio: eosque proinde qui altiorem in Collegio gradum obtinent,
«ceter is anteferendos esse, quorum alioqui privata dignitas longe
« p r a e s t e t » . Enim vero, ut arguit Pallottini, s. v. Praecedentia n. 58:
« s i posthaberi solet maior cuiusque privata dignitas ut Collegii gradus
« ac s ta tus servetur, eo vel minus habenda ratio videtur maioris aetatis,
« vel longioris servitii, quo quis praes ta t : secus enim vix est quo prae-
« scripta haec praecedentiae methodus posset u m q u a m ad actum perduci
« a u t consistere diu. Quamobrem singulis in classibus eos esse antefe-
« rendos constat, qui pr ius in suam classem recepti fuerint, tametsi
« ordine fortasse sint inferiores. Manat id scilicet ex eadem illa iuris
« regula, ut in Collegiis non privatus cuiusque ordo spectari debeat,
« s e d Collegii gradus ».
Hisce praemissis satis intelligitur cur omnes quotquot hanc quae
stionem t rac tarunt vel tetigere doctores, unanimi sententia censuerint
praecedentiam in casu competere ei qui antiquior in gradu seu ordine
aut classi reperiretur. Cfr. De Herdt, Prax. Capit, c. VII, § 9 (ed. II,
pag. 35 s) : « In quolibet ordine .. .receptionis ratio servanda est. Si práe-
« bendae distinctae non sint. . . Canonici inter se praecedunt rat ione
« ordinis sacri et non possessionis atque locum semel acquisi tum non
« amit tunt etsi antiquiores ad eumdem ordinem ascendunt . . . Haec regula
« generalis est » ad q u a m confirmandam scite affert decreta S. C. R.,
quae in nova collectione prostant sub nn. 961 (Aesina, 10 iul. 1654),
1237 {S. Miniati, 3 iun. 1662), 1878 {Bituntina, 14 iun. 1692 ad III).
Quamobrem superius obiectum a Capitularibus eiusdem de Herdt textum
ad rat ionem praesentis componere oportet : quod facile obtinetur si
a t tendatur agi in illo de optione quidem, at in eodem ordine: quod idem
constat de auctoritate cl. Gennari pariter obiecta a Capitularibus, qui
S. Congregatio Concilii 15
t amen praeterire videntur praemissam ab eo casus circumstantiam « ex
« testimonio videlicet Episcopi indubitanter haberi in eo Capitulo omnes
« esse in ordine seu classi presbyterali » (ibid). - Cfr.. quoque Ferraris ,
s. v. Canonici, art. VII « quoad praecedentiam », ubi plures allegat t um
doctores, tum S. R. C. decreta; et praesertim Moneta, auctor Mediola
nensis, in t rac ta tu De optione, cap, VIII, q. % n. 36 ss.
Adeo verum hoc est ut idem Moneta, cum aliis, t amquam exce
ptionem consti tutae normae consideret, positivam (ex decreto Sanctis
simus, Clementis VIII, 18 aug. 1597) legem de sacro Cardinalium Col
legio aliter s tatuentem, huiusque singularis exceptionis, singularem
afferat rat ionem.
« Similiter - ita ille, 1. c. - locum non habet haec conclusio in Col
l e g i o S. R. E. Cardinalium in quo ita observatur ut , cum diaconus
« Cardinalis optat t i tulum sacerdotalem, ut sacerdos Episcopalem, non
« solum ascendit ad pos t remum locum hic Episcoporum ille Sacerdotum
« Cardinalium, sed etiam iuxta antiquitatem suae promotionis ad Gardi-
« nala tus dignitatem, obtinent locum ante omnes alios, ille sacerdotes,
« h i c Episcopos, medio tempore promotos ad Cardinalatus dignitatem,
« ac deinceps t amquam antiquiores in eo ordine habean tur quoad
« optionem vacantium ti tulorum, iisdem Cardinalibus medio tempore
« promotis, quos , ut dixi, praecedunt.
« Atque haec quidem observatio illam potest habere rat ionem d&scri-
« minis a Canonicorum optione, quod ant iqui tas in optione Canonicorum
« et praerogativa in praecedendo sumatur ex longiore servitio Ecclesiae
« praesti to in suo ordine;... id cessat in Cardinalibus, quibus hoc optionis
« ius et praecedentia non da tur ratione alicuius servitii in aliquo ordine
«Ecclesiae praestiti , sed ra t ione generalis obsequii quod Romanae et
« Universalis Ecclesiae cuius sunt Cardinales, diutius in huiusmodi
« dignitate praes tant : unde inter eos simpliciter est a t tendenda ant i -
« quitas promotionis, dummodo, praeter aetatem et requisita, velint ipsi
« ascendere: neque enim coguntur. Sic etiam videmus inter ipsos Çano-
« nicos, cum agitur de optandis domibus, non attendi distinctionem
« ordinum, sed simpliciter, qui antiquior est canonicus, licet subdiaconus,
« in optione domus vacantis, quae non sit adnexa praebendae, praefertur
« iuniori diacono... quia nempe ratione domorum canonicus nullum
« speciale servitium Ecclesiae exhibet ».
Hisce argumentis generalibus, peculiaris accedit in casu confirmatio
sive ex tabulis fundationis duorum canonicatuum iur ispatronatus , sive
ex subsequuta observantia, u% in facti specie satis adnota tum est. Quod
autem contrai pr imum obiicitur ex additis in tabulis verbis « Riterrà
16 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« in quell'ordine quel grado che gli compete o può successivamente
« competergli a titolo di anzianità da computarsi dall'epoca dell'in-
« slattamento », id in confirmationem revera cedit. Enimvero, si Canonici
ant iquiores massae communis, ascendentes per optionem ad ordinem
presbyteralem, antecedere possent ac deberent canonicos iur ispatronatus
i am in ordine presbyterali constitutos, quomodo hi servare possent
(« riterrà ») in eo ordine gradum semel acquisitum in actu ins ta l la t ions ?
Apte conferuntur cum his tabulae verbis, quae supra ex de Herdt recitata
sun t : « Canonici inter se praecedunt ratione ordinis sacri et non posses-
« sionis, atque locum semel acquisitum non ami t tunt etsi antiquiores ad
« eundem ordinem ascendanl ». Item quae opponuntur adversus subse-
quutam observantiam quae verba illa fundationis interpretata est, satis
sunt ie iuna: error enim in descriptione cleri Milano Sacra, quae ab
officialibus Curiae prodiit, quamvis non ex officio, non praesumitur, sed
probari debet ; quod autem pauci casus sunt aliati, ex toto tempore quod
ab a. 1805 ad a. 1912 defluxit, rei perspicuitati non obest, si illi casus
etsi pauci, omnes sunt in quibus applicandae normae locus erat, ac prae
sertim, si, ut in re est, nullus contrarius ex adverso perhibetur . Ceterum
ea consuetudo Ecclesiae Mediolanensis conformis est consuetudini quae
in re viguit et viget in plurimis orbis ecclesiis, pot iss imum in Basilicis
Urbis, ut facile, at nimium esset os tendere: sufficiat t amen afferre art. 22
Constit. Basil. S. Mariae in Transyberim, in qua, sicut praetenditur in
Mediolanensi Capituli, praebendae distinctae non habentur , sed Massa
communis : « Vacando un canonico (sic) i canonici presenti in Roma
« solamente possono salire di grado, cioè il pr imo suddiacono al diaco-
« nato , e il primo diacono al luogo aeìY ultimo prete »,®quam disposi
t ionem affert et i l lustrat in sua oratione card. Alitici, loco sup. cit.
Quae cum ita sint, cum iuris communis dispositio favere videatur
recurrent ibus, cum praeterea ex tabulis et ex consuetudine acquisi tum
illis appareat ius non cedendi locum novis presbyteris etsi hi antiquiores
sint canonici, consequitur etiam nec novis Statut is , nec ipsa confirma
t ione aut interpretat ione Emi Ordinarii , huiuscemodi ius tolli seu ,abo
leri potuisse. Utr iusque argument i eadem causa est, nam Sta tuta Capi
tular ia nullam vim habent , nisi a confirmatione Ordinari i : at quidem
« cum de novo iure praecedentiae s ta tuendum peragitur, non possunt
« Antistites iura tertii labefactare, maxime si ter t ius in pacifica posses-
« sione reper ia tur » (Pallot t ini , s. v. Praecedentia, n. 1 1 ; cfr. Pyrrh .
Corrad. Praxis benef., 1. II c. 10, n. 152). Hoc igitur acquisitum ius, si
et qua tenus ea dispositione Sta tutorum aut decreto Ordinarii in discri
men vocetur, postulant recurrentes in integrum restitui. «
S- Congregatio Concilii 17
RESOLUTIO. - Proposita autem recurrent ium expostulatione, prae
scripto dubio semel et i terum in plenariis Emorum Pa t rum comitiis,
Emi Patres, sub die I o aprilis 1916, respondendum censuerunt : « A d
« m e n t e m . Mens est: " Si scriva a l l 'Emo Arcivescovo, che corregga le
«cost i tuzioni capitolari nel senso, che l 'anziani tà , per i canonici che
« passano dall 'ordine diaconale a quello presbiterale, debba computarsi
« d a l tempo del*loro passaggio all 'ordine presbiterale e non dell 'ante-
« riore possesso canonicale „ ».
Facta autem SSmo Dno Nostro relatione per S. Congregationis
Secretarium in audientia diei 3 aprilis 1916, Sancti tas Sua resolutio
nem Emorum Pa t rum approbavit .
CAUSAE PROSEQUUTIO. - Ab hac resolutione beneficium novae audien
tiae impetrarunt Capitulares de massa, eo facilius concessum, quod in
exsecutione datae decisionis non levis oborta fuerit ambigendi occasio.
Canonici videlicet iur ispat ronatus contendebant da tam praecedentiae
normam extendendam esse ad universos actus vitae capitularis, dum
ex adverso sust inebatur in casu nonnisi exceptionem aliquam appro
batam fuisse, respicientem nimirum t rans i tum de ordine diaconali ad
presbyteralem. Quaestio igitur sub duplici dubii formula tertio proposita
est, nimirum :
I. An standum vel recedendum sit a decisis in casu. Et qua tenus
in decisis: ^
II. An et quousque extendenda sit ipsa decisio in casu.
Verum quoad pr imum, quum ex exhibitis deductionibus nihil novi
erueretur , nisi Capitularium primae erectionis querelae, se minus cele
riter ad superiores classes ex constituta norma ascendere posse, ceteris
a r g u m e n t a t i o n e s ad iam disceptata redeunt ibus, praesert im quoad
minime vigentem in eo Capitulo praebendarum distinctionem ; quumque
interea Canonici Iuris Codex can. 408, § % ius commune in re perspicue
et absque ullo discrimine sanxisse!, vix ullus dabatur ambigendi locus.
Quod autem alterum attinet, an imadversum est ex recensitis iam
decretis et decisionibus, potissimum S. R. C. satis constare quanam
definite extensione consti tuta norma donanda sit. Cfr. s ignanter Aesin.,
18 iul. 1854: « C u m in ecclesia cathedrali exorta fuerit controversia an
« idem quod servatur in choro, et quando inceditur cum cotta et habi tu
« canonicali debeat etiam servari in Capitulo et in aliis actibus in quibus
« Canonici conveniunt in eorum habitu ordinario clericali, eadem S. R. C,
« audit is par t ibus , censuit et declaravit: Canonicis presbyteris ubique
« locorum competere praecedentiam in functionibus capitularibus, t am ACTA, vol. XI, n„ 1. — 2-1-919. e>
18 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« quae fiunt cum habi tu canonicali, quam sine habi tu ». Similiter in
eadem S. R. G. Bituntina, 14 iun. 1692 ad III, ac meliore fortasse et
breviore dictione lauda tus card. Antici in voto quod pro Romana Praeced.
27 nov. 1790 in h. S. C. egregie scripsit: « In choro, aliisque muniis
« capitulariter obeundis », a quibus formulis constanter adhibitis, nul la
subesse videbatur in praesenti causa recedendi. I taque propositis ut
supra dubiis, in plenario conventu diei 13 aprilis 1918, Emi Pat res
respondendum censuerunt :
Ad I. In decisis.
Ad II. Extendendam etiam ad ordinem diaconalem et subdiáconalem,
itemque ad omnes casus in quibus Capitulum capitulariter interveniat.
Quam etiam resolutionem, referente super omnibus infrascripto
S. C. Secretario in audientia diei 15 eiusdem mensis et anni, SSmus
Dnus Noster ra tam habere et confirmare dignatus est.
I. MORI, Secretarius.
SACEA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
RESPONSIO CIRCA PETITIONEM QUORUMDAM RELIGIOSORUM
E MILITIA REDEUNTIUM
SSmo Dno Nostro Benedicto Papae XV humill imae porrectae sunt
preces ut consulere dignaretur iis Religiosis, qui, bello perdurante , mi
litiae nomen dare coacti, impares forte se sent iant ad regularem vitam
ins taurandam.
Porro Sancti tas Sua preces remisit ad H. S. Congregationem, ut,
habi to respectu ad peculiares horum Religiosorum circumstant ias ,
pa te rna sollicitudine provideat in casibus part icularibus. Hoc au tem
Eadem Sancti tas Sua publici iuris f ieri voluit.
Datum ex Secretaria S. Congregationis de Religiosis, die 23 decem
bris 1918.
R. CARD. SGAPINELLI, Praefectus.
L. & S. Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B., Secretarius.
S. Congregatio de Seminariis et de Studiorum Universitatibus 19
S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS
ET DE STUDIORUM UNIVERSITATIBUS
D E C R E T U M
DE EXPERIMENTIS AD GRADUS IN IURE CANONICO ASSEQUENDOS
Legum canonicarum Codice promulgato, Sacra Congregatio de Semi
nariis et de Studiorum Universitatibus, litteris datis die VII augusti elapsi
anni , viam et rat ionem praescripsit, quam in disciplina Iuris pos thac
Pontificia Athenaea sequerentur . Huic autem rationi, seu methodo, ut
ipsa doctrinae pericula, quae f iunt ad g radus academicos assequendos,
sint consentanea, eadem S. Congregatio experimentis in iure canonico
moderandis has leges constituit .
Í. Quoniam in praelectionibus Codex Iuris canonici est t amquam
textus adhibendus , periculorum mater ia sint ipsi Codicis canones, vel
omnes vel partim, pro diversitate g radus adipiscendi, remoto quolibet
indice thesium, vel quae doctrinam exhibeant in ipsis canonibus con
tentam.
II. Candidati ad academicos gradus exegesim seu interpretationem
exponant canonum, prout haben tu r in Codice, sive singillatim conside
rentur, sive coniuncte cum aliis.
III . Candidati non modo singulos canones interpretari et explicare,
quan tum gradus ratio exigit, probe noverint ; sed etiam de uniuscuiusque
instituti iuridici ortu, progressu et historia, doctr inae suae specimen
dabunt .
Quas. leges SSmus D. N. Benedictus P P . XV ra tas habui t et confir
mavit, a tque in omnibus Athenaeis seu Universi tat ibus vel Facul ta t ibus ,
quae e Codicis praescripto (can. 256, § 1) huic Sacrae Congregationi
subsunt , servari iussit ab anno academico^ qui propediem incipiet. Con
trari is quibuslibet non obstant ibus.
Datum Romae e Secretaria S. Congregationis de Seminariis et de
Studiorum Universitatibus, die 31 octobris, anno 1918.
L. © S.
C. CARD. BISLETI, Praefectus.
f I. Sinibaldi, Ep. Tiberien., Secretarius.
20 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACHA POENITENTIARIA APOSTOLICA
PIA UNIO CLERI PRO MISSIONIBUS, QUAE VULGO « PIA UNIONE MISSIONARIA
DEL CLERO » NUNCUPATUR, SPIRITUALIBUS FAVORIBUS AUGETUR.
Beatissime Pater ,
Praeses generalis Piae Unionis Cleri pro Missionibus (vulgo Pia
Unione Missionaria dei Clero), a Sanctitate Vestra iam benigne appro
b a t a e , 1 cuius finis est, iuxta vota eiusdem Sanctitatis Vestrae, efficere, ut
in corde omnium sacerdotum illa exardescat, qua nemo prorsus carere
deberet, sacri Apostolatus flamma; ad osculum s. Pedis provolutus,
humili ter petit ut, ad facilius huiusmodi finem assequendum, dignetur
Sancti tas Vestra sacerdot ibus, in praedictam Piam Unionem cooptatis,
sequentes spirituales favores concedere:
I . Indulgentiam plenar iam, sub consuetis conditionibus lucrandam,
in festis: 1) Epiphaniae, 2) SS. Apostolorum, 3) S. Michaelis Archangeli,
4) S. Francisci Xaverii, 5) semel in mense, die ad proprium cuiusque
arbi tr ium eligenda, 6) in articulo mortis, servatis servandis.
II. Indulgentiam centum dierum pro quolibet pietatis opere in favo
rem Missionum expleto.
III . Facul tatem, dummodo adscriptus ad sacramentales confessiones
audiendas sit a p p r o b a t u s : 1) benedicendi, extra Urbem, unico crucis
signo, coronas, , rosar ía , cruces, crucifixos, numismata et parvas s ta tuas ,
cum applicatione indulgent iarum apostolicarum (de quibus in Acta Apo
stolicae Sedis, sub die 5* septembris 1914); 2) benedicendi, unico signo
crucis, coronas, iuxta typum Rosariorum B. M. V. confectas, cum appli
catione indulgentiarum, quae a P P . Crucigeris nomen haben t ; 3) benedi
cendi ac imponendi, servatis r i t ibus ab Ecclesia praescriptis, scapularia
Passionis Ü. N. I. C, Immacula tae Conceptionis B. M. V., SS. Trinitatis,
* Vide Acta Apostolicae Sedis, vol. IX, p. 22.
S. Poenitentiaria Apostolica
B. M. V. Perdolentis, B. M. V. a Monte Carmelo, ab Apostolica Sede
approbata , f i rmo onere legitimae inscriptionis pro t r ibus pos t remis ;
4) benedicendi, unico signo crucis, crucifixos, cum applicatione indul
gentiarum pii exercitii a Via Crucis nuncupat i , in favorem fidelium, qui
quominus sacras visitent « Stationes », legitime impediun tur ; 5) benedi
cendi, unico signo crucis, crucifixos, i isdemque applicandi plenariam
indulgentiam, in articulo mort is ab iis acquirendam, qui praescriptis
expletis conditionibus illos osculati fuerint, au t saltem aliquo modo teti
gerint.
IV. Indul tum personale altaris privilegiati, quater in qualibet heb
domada, dummodo simile indul tum pro alia die non obtinuerint.
Et Deus. . .
Die 15 novembris 1918.
SSmus D. N. D. Benedictus, div. Prov. Pp . XV, in Audientia infra
scripto Cardinali Poenitentiario Maiori imperti ta, benigne annuere digna
tus est pro gratia in omnibus iuxta preces. Praesent i in perpetuum vali
turo, absque ulla Brevis apostolici expeditione. Contrari is quibuscumque
non obstant ibus .
O. CARD. GIORGI, Poenit. Maior.
L . H B S . F. Borgongini Duca, Secretarius.
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
SACRA ROMANA ROTA
F L O R E N T I N A
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I (BENVENUTI-TAZIOLI)
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die 28 ianuarii 1918, RR. PP. DD. Guilelmus Sebastianeiii,
Decanus Ponens , Petrus Rossetti et Raphael Chimenti, Auditores de
turno, in causa Florent ina - Nullitatis matr imonii inter Ivum Philip
pum Benvenuti , repraesentatum per legitimum procuratorem Angelum
D'Alessandri advocatum, et Adelem Tazioli, interveniente et disceptante
in causa Rev. Substituto Defensoris vinculi ex officio, sequentem tulerunt
in gradu appellationis definitivam sententiam.
Ivas Phil ippus Benvenut i Ferrariensis , cum Florentiae stipendia
mereretur , amicales relationes contraxit cum familia Tazioli, in qua
adera t quaedam iuvenis nomine Adelis. Hanc deperire coepit Phil ippus
et eo amor progressus fuit, ut praegnans iuvenis evaserit. Quam ob
rem offensa familia, praeser t im Aegistus Adelis frater, matr imonium
Philippo imposuit, mort is poena comminata, et certo inferenda, si illud
non contraxisset. Hoc metu compulsus Phil ippus promisit se Adeli
nup turum. At die s ta tuta ad matr imonium celebrandum, loco se prae
sentandi coram parocho ad r i tum nuptialem explendum, Fer rar iam
petiit. I ra vehementer exarsit Aegistus, qui minas mortis renovavit non
solum Philippo sed eius fratri, ac patri . Quibus commotus I vus, Fio-
rent iam reversus, die 23 augusti 1900 Adeli nupsit , quin tamen cum ea
individuum vitae consort ium institueret. Imo post duos annos ab initis
nupti is obtinuit a magistratu civili separat ionem legalem. Cupiens deinde
plenam libertatem recuperare, die 4? aprilis 1906 coram tribunali civili, et
die 19 decembris 1908 coram tribunali ecclesiastico iudicia instauravit
de nulli tate sui cum Adele matrimonii . Eius votis cessit sententia tribu
nalis civilis diei 28 februarii 1910. Curia vero florentina validum matrimo
nium edixit die 8 iulii 1909. Ab hac sententia Phi l ippus provocavit ad
H. S. Auditorium petens eodem tempore suppletorium processum. Quo
peracto, nunc causa i terum discutienda proponi tur sub geminis dubiis :
1. An constet de nullitate sententiae diei 8 iulii 1909.
IL An constet de matrimonii nullitate in casu.
A. Romana Rota 23
1. Quoad pr imum dubium Pat res adno ta run t ad iudiciorum solem
nitatem quasdam requiri conditiones servandas sub poena nulli tatis a
lege positiva praescr iptas pro iustitiae tutela. Plures antiquo iure nume-
rabuntur ; at, uti scribit Card. De Luca (De Iudic., disc. 38, num. 22):
« Nimium quidem laudabiliter resecatae sunt . . . . ideoque in Curia non
« a t t enduntur nisi t res resultantes a t r ibus defectibus substant ia l ibus,
« n e m p e iurisdictionis, citationis e t m a n d a t i » . Hanc legem constituit
pro S. Rota Pius IV const. In throno iustitiae, 27 decembris 1561, par. 13,
quam confirmavit Pau lus V, const. Universi agri, 1 martii 1622, par. 5;
et recognovit Clemens XIII const. Ex parte, 30 septembris 1760, par . 6,
ra tamque habui t Pius VII in Motu Proprio, diei 6 iulii 1816, par. 17.
Tr ibus citatis null i tat ibus quar tam addidit P ius X const. Sapienti con
silio expressam in can. 27, par. 3, legis propriae S. Romanae Rotae.
His tamen pontificiis deposit ionibus non obstant ibus , immutatae man
serunt conditiones ab ipso natural i iure requisitae, ut iudicia valida
sint, secus enim iudicia penitus dest ruerentur ; S. R. Rota in Treviren.
Diffamationis, 15 maii 1913 c. Many, et in Luganen. Iurium, 5 mar
tii 1915 c. me.
Quibus animadversis, actoris pa t ronus validitatem sententiae Curiae
Florentinae conatur impugnare ex t r ibus praesert im capit ibus: I o vide
licet ex eo quod servata non fuerit actoris intentio in libello manife
s t a t a ; 2° quia par tes citatae non fuerunt, nec lis contestata; 3° tandem
quia processus non fuit publicatus.
At tutius est ratio desumpta ex praetensa libelli mutat ione, quasi
actor petierit dispensationem a matr imonio ra to et non consummato,
et iudex decreverit non constare de nulli tate matrimonii ex capite vis
et metus . Etenim, actor petiit quidem verbis valde impropriis in fine
libelli, « F annul lamento del matr imonio perchè non consumato », at
superius exposuit, quod matr imonium « non era la r isultanza di un
« libero consenso, che veniva sancito innanzi a Dio, con suprema pro-
« messa, ma l'effetto di violenze e minacce gravissime, che inibirono
« agli sposi l 'estrinsecazione della loro volontà ». Circa u t rumque caput
iudices Florentini testes rogarunt , et rem detulerunt Sacrae Congrega
tioni super disciplina sacramentorum, quae rescripsit : « L'Ordinario
« compia il processo di null i tà usque ad definitivam sententiam inclu-
« sive ». Et merito ; actor enim, etsi expresse non petiit nulli tatis decla
rationem ex capite vis et metus, tamen in causis matr imonial ibus, cum
agatur de bono publico, iudex ex officio supplere potest ignorantiae et
negligentiae actoris, quando ex libello, vel ex processu appareat matri
monium aliquo impedimento contractum fuisse.
M Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nec nulli tas sententiae admit tenda est ob defectum citationis et
litis contestationis. Citatio enimvero, qua tenus est in ius vocatio, seu
quatenus est actus legitimus, quo quis ex mandato iudicis vocatur in
iudicium iuris experiundi causa, nedum positivo iure, sed etiam natu
rali necessario requir i tur « quia citatio spectat ad na tura lem defensio-
« nem sicque nulli est deneganda, cum nemo inaudi tus condemnari
« debeat. Unde citatio dicitur esse principium ac fundamentum iudicii,
« seu pr ima pars iudicii » (Reiffenstuel, lib. II, tit. I II , par. II , n. 42,
46, 48). Verum hoc intelligendum non est de ipso materiali actu cita
t ionis: quando enim quis coram iudice sistit iuris sui experiendi causa,
nihil refert an sit praesens per decretum citationis, vel sponte sua cita
tionem praeveniens, aut casu aliquo coram iudice compareat sua iura
defensurus; finis enim citationis obtentus est, et defensioni aeque con
sultum (cfr. Emus Lega, De iudiciis eccies., vol. I, part . I, lect. II, tit. II ,
n. 4-7). Porro in casu Adeles, etsi ex actis non appareat citatam fuisse,
coram iudice in loco iudicii ad praecisum finem iudicii, adfuit tamen.
Legitur enim in actis: « A di 28 marzo 1909 avanti m i m o Mons. Ales-
« sandro Giolli... Mons. Mannucci difensore del vincolo ... e di me infra-
« scritto Cancelliere si è personalmente costituita la Signora Adele di Do-
« menico », etc. Nulla pari ter quaestio esse potest quoad omissionem litis
contestationis, praesertim quia in iudicio summario , quo causae matr imo
niales pertractari debent, litis contestatio non requir i tur ; accusato enim
impedimento et audita altera parte iam iudicii obiectum est determinatum.
Remanet expendendum tertium nullitatis caput, quod respicit omis
sionem publicationis processus. Reiffenstuel in lib. I I , tit. XX, n. 523, 524,
sibi quaestionem proponit : « Utrum publicatio at tes tat ionum sit de sub-
« s tant ia processus iudiciarii » et respondet publicationem at testat ionum
non esse de substant ia processus iudiciarii, bene vero de eius iustitia.
Conclusio haec desumitur ex cap. 22 De sent. et re iudic, ubi Pontifex
post interpositam ad se appellationem, novis iudicibus delegatis man
dat, ut, servatis servandis, confirment processum, quem alii iudices for-
marunt , sentent iamque tu lerant testium depositionibus coram partibus
minime publicatis nec ostensis eisdem. Quem tex tum Innocentius ibid. et
glossa marginalis dicit esse singularem ad hoc, quod at tes tat ionum
publicatio sit de iustitia, non au tem de subs tant ia processus. Accedit
ratio : quia iudici semper publicatae sunt at testat iones, seu nota acta
iudicii, et par t ium iura, ut inquit Menochius cit., q. 33, n. 1 et 2 et
Pirh. Ist. XX. n. 202; unde cum is optime inst ructus sit de iure par t ium
ex at testat ionibus testium sibi cognitis, ferre sentent iam poterit, la taque
valebit, nisi ab ea appellatum fuerit.
S. Romana Rota 25
Ex quibus omnibus Pat res p r imum dubium dimit tendum esse cen
suerunt negativa responsione.
Secundum dubium quod spectat; neminem latet ad essentiam ma
trimonii consensum requiri ; est enim matr imonium ipsemet contractus
natural is a Christo Domino ad dignitatem sacramenti elevatus; et ideo,
sicut ceteri contractus, consensu perficitur. Consensus vero immunis
esse debet a qualibet coactione sive phisica, sive mora l i ; hinc non
solum vis, sed etiam metus matr imonium invalidat, saltem iure cano
nico, ex cap, 14, 15 et 28, tit. De Sponsal. et matrim. Et merito, quamvis
enim metus non auferat eligendi et consentiendi facultatem, reddit t amen
voluntatem procliviorem in eum actum, a quo alias is, cui metus incu
titur, se abstineret. Proinde per metum illa plena aufertur libertas, quam
sacri canones requirunt in nuptur ient ibus . Metus autem, ut matrimonii
nullitatem inducat, I o debet esse gravis, seu cadens in constantem virum,
quod verificatur quando grave est malum mini ta tum saltem pro illa per
sona, quae timet, et haec persona persuasum habet malum hoc sibi
revera imminere. 2° Debet procedere ab extrinseco, seu a causa l ibera;
3° debet incuti ad extorquendum consensum; et 4° tandem debet esse
iniustus. Metus dicitur iniustus « quando malum quod t imetur est al iqua
« rat ione iniustum, sive quoad substantiam, si nullo pacto debetur, e. g.
« si agitur de poena ex delicto, quod commissum non est, licet iudex
« competens, et servaverit ordinem iuris, aut si delictum commissum
« est, sed illam poenam minime meretur; sive quoad modum, si malum
« quidem debetur, sed non ab ea persona, au t non eo modo; v. g. agitur
« de poena inflicta a iudice incompetenti , aut non servato ordine iuris,
«'licet delictum sit admissum et poena per se ius ta ; sive quoad substan-
« tiam simul et modum, quod ex dictis intelligitur » (Gaspan i, De matri
monio, vol. II, n. 948, tertiae edit.).
Modo ad factum. - Aegistus Tazioii, cognita sororis suae Adelis
praegnantia, non suasionibus tan tum, sed persuas ionibus et minis gra
vissimis Phil ippo Benvenuti imposuit matrimonii celebrationem. Hoc
imprimis ipse Aegistus fatetur his verbis: « Essendo. . . mia sorella r imasta
« incinta, ed accorgendomi che il Benvenut i tentava di evitare il matri-
« monio, allo scopo di salvaguardare l 'onore della nos t ra famiglia, ado-
« perai tut te le ragioni morali per tenervelo obbligato. Non valendomi
« queste, mi valsi anche della forza pigliandolo a pugni nel nostro negozio
« e un 'al t ra volta minacciandolo col revolver». Quod confirmant Adeles
et testes. Adeles enim ai t : « Mio fratello g l i fece l 'uomo addosso, come
« suol dirsi, minacciandolo anche della vita ». Testis autem Cipriani
26 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
haec habe t : « Lo stesso Egisto mi narrò che, appena avu ta notizia
« dello stato di gravidanza della propria sorella, fece ricerca del Signor
« Benvenuti, e trovatolo da solo gli r improverò il fatto. Il Signor Ben-
« venuti rispose di non saper nulla, e immediatamente il Signor Tazioli
« gPinflisse uno schiaffo così forte da gettarlo a terra. Allora Benvenuti
« promise che avrebbe r imediato », Et in secunda depositione addit :
« Il Benvenuti si adat tò a sposare per t imore del fratello della Tazioli,
« quando questi come mi raccontò lui stesso, fece al Benvenuti questo
« t r i lemma: ammazzarsi , o farsi ammazzare, o s p o s a r e » . Testis pari ter
Manganelli deponit : « Lo stesso Egisto mi confidò che più di una volta
« era venuto a vie di fatto, e che specialmente un giorno lo percosse
« con pugni t rovandomi io stesso presente ». Tandem, aliis omissis testi
bus , Dantes Stoccanti refert: « T r o v a n d o m i alcune volte nel negozio
« del Sig. Benvenuti, posso dire che il fratello della Signora Tazioli più
« volte minacciò anche con il revolver il detto Benvenuti per costrin-
« gerlo a sposare la sorella ».
Acriores evaserunt minae, pos tquam Philippus Ferrariam petiit
eadem die, qua nupt iae erant celebrandae. Haec enim habet Hugo Phi
lippi frater: « Il giorno innanzi del fissato matr imonio, mio fratello venne
« da me, e mi disse che lui era per niente disposto a sposare l'Adele
« Tazioli e che egli fuggiva a Ferrara . Il giorno dopo Egisto venne da
« me alla caserma del 3° Genio, ove io mi trovava, e cominciò ad insul-
« tare me, e tu t ta la mia famiglia, minacciando il mio fratello, che
« dovunque l 'avesse trovato, gli metterebbe il cuore in mano. Dopo
« questo fatto io scrissi r ipetutamente al babbo mio facendogli pres-
« sione, perchè persuadesse mio fratello a sposare la Tazioli ». In epi
stola autem scripta ab Aegisto actoris patr i haec leguntur : « Lui crede
«forse di essersi messo in salvo, lui crede forse di essere fuggito dalle
« mie mani e alla mia sanguinosa vendetta... , io l 'ucciderò.. . Suo figlio
« non ha che tre cose da scegliere: sposare, farsi uccidere, oppure farsi
« saltare le cervella... Obblighi suo figlio con la sua autor i tà di padre
« a fare il suo dovére. . . diversamente la catastrofe è imminente ». His
minis pérterr i tus , consulentibus etiam parent ibus , Phi l ippus Florentiam
rèversus est matr imonium cum Adele celebraturus. Timens vero Aegi
s tus ne Phil ippus i terum fugam arriperet, ipse, ut i deponit testis Man
ganelli, « fissata l 'ora del matr imonio per la seconda volta.. . si recò alla
« casa Benvenut i e con l 'arma in pugno lo costrinse a salire in carrozza
« per recarsi alla chiesa e compiere la cerimonia del matr imonio ».
Haec omnia non solum in tu to collocant metus existentiam, sed
demonstrant etiam eius gravitatem ; quae gravi tas augetur indole a t tenta
S. Romana Rota
metum passi . Phi l ippus enim non erat vir adeo forti animo praedi tus ,
ut diut ius resistere posset t um minis, t u m pressuris familiae. Nam tunc
temporis neuras thenia laborabat , quae animum debilem et excitationi
obnoxium reddit. Constat enim Phil ippum an. 1898 per duas hebdoma
das propter hunc morbum in xenodochio militari degentem fuisse. De
eodem etiam morbo duo tes tantur medici. I ta Dr. Falconi ait: « Come
« medico curante potei constatare lo stato nevrastenico accentuato del
« sig. Ivo Filippo Benvenuti , e quindi qualsiasi coercizione morale eser-
« citava una influenza decisiva nella sua volontà ». Et medicus Catelli
deponi t : « Ho constatato il suo stato mentale fortemente neurasténico
«e la sua debolezza di carattere, tan to che cedeva con facilità a qua-
« lunque impressione e coercizione morale che gli venisse dal di fuori ».
Nec spes aliqua adesse poterat Aegistum minas ad effectum perductu-
rum non fuisse; ipse enim, ut habet testis Cipriani « era di carattere
« energico e risoluto ».
Metus in casu fuit etiam directus ad extorquendum consensum;
Aegistus enim expresse et explicite mortem aut matrimonium propo
suera t ; et iniuste. Iniust i t iam metus denegant iudices Florentini in
appellata sententia, « attesoché.. . ne ingiusto possa dirsi il t imore quando
«è incusso per r iparare u n a ing iu r i a» . At animadver tendum est tunc
tan tum exurgere obligationem reparandi matrimonio iniuriam illatam
per deflorationem, quando coram iudice probetur virginem defloratam
fuisse promissione matr imoni i ; et nullam adesse causam ob quam stu-
prator eximi possit ab obligatione contrahendi matr imonii ; v. g. odium
inter sponsos, periculum scandali, t imor mali exitus, etc. (Rota, dec. 246,
n. 6, p. III et 45 p. X, Recent. ; Lehmkuhl , Theol, mor., I, n. 997, edit. 10;
Genicot, Theol, mor., n. 569, edit. 6). Iamvero ex actis constat quidem
Adelem opera Philippi u tero gravem evasisse, sed nullibi legitur hoc
accidisse sub promissione matrimonii . Expressiones Adelis: « Mi offrì di
« sposarmi. . . continuò a corteggiarmi.. . durò l 'amoreggiamento tre ann i ;
« durante il quale durava il pensiero di farsene u n a moglie », non veram
promissionem secumferunt, sed simplex propositum.
Verum, posita etiam promissione, exitus maius timeri optime pote
rat ex nupti is Philippi cum Adele: ambo enim averso animo matrimo
nium contraxerunt . Phi l ippus revera ai t : « Non ho mai avuto la volontà
« di farmene u n a moglie;. . . era contraria lei stessa a contrarre matri-
« monio ». Quod sponsa confirmat quando fatetur nupt ias iniisse « pres-
« sata dai parenti e per esservi di mezzo il figlio ». Testis Giselda Pulli
fere eadem habet : « Lei pure, dietro alla disgrazia successa, s ' indusse a
« sposare il Benvenuti spinta dalla famiglia, perchè sapendo la condotta
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ii « del Benvenuti , ella finalmente non era molto por ta ta a sposarlo ».
Explosa i taque taxativa obligatione ex parte Philippi contrahendi matr i
monii, eidem, posita praegnant ia Adelis, onus incumbebat au t dolanoli
aut nubendi. Quare cum Aegistus hoc al terum imposuerit , comminato
vitae periculo, metum incussit iniustum quoad substant iam. Qui metus
fuit etiam iniustus quoad modum; non enim Aegisto fas erat propr ia
auctori tate obligationis, si quae extitisset, implementum exigere, sed hoc
obtinere debuisset iuris ordine servato, et cum legitimi iudicis interventu.
Quibus omnibus, tum in iure, tum in facto consideratis et bene
perspectis, Nos infrascripti Auditores de tu rno , pro Tribunali sedentes,
et solum Deum prae oculis habentes , Christi nomine invocato, decer
nimus, declaramus ac definitive sentent iamus constare de validitate sen
tentiae Florentinae diei 8 iulii 1909, et de nullitate matrimonii inter
Philippum Benvenuti et Adelem Tazioli; i. e. ad proposita dubia respon
demus : Ad I. Negative; ad II. Affirmative. S ta tuentes praeterea eumdem
Phil ippum Benvenuti ad expensas iudiciales solvendas teneri .
Ita pronunciamus, mandan tes Ordinariis locorum et ministris Tri
bunal ium ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram defi
nit ivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam
SS. Canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform. Concilii Tri
dentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia
et oppor tuna pro rerum adiunctis exstitura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 28 ianuarii 1918.
Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens.
Petrus Rossetti.
Raphael Chimenti. L. & S.
Ex Cancellaria S. Romanae Rotae.
Sac. T. Tani, Notarius.
Diarium Romanae Curiae
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S . C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
Martedì 3 dicembre 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultari teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto dapprima sul dubbio detto del tuto per la solenne Canonizazzione del Beato Gabriele dell'Addolorata Conf., chierico professo della Congregazione della Ssma Croce e Passione di N. S. G. C, e quindi sul dubbio intorno a due miracoli che si asseriscono operati da Dio per intercessione della Venerabile Serva di Dio Anna Maria Taigi del Terzo Ordine della Ssma Trinità, i quali miracoli vengono proposti per la beatificazione della medesima Venerabile.
Martedì 10 dicembre 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Ordinaria Particolare, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, insieme ai Rmi Prelati Officiali, hanno trattato le seguenti materie:
1) intorno alla validità del Processo Apostolico costruito nella Curia di Coutances sopra due miracoli che si asseriscono operati da Dio per intercessione della Beata Maddalena Postel, Fondatrice delle Suore delle Scuole Cristiane della Misericordia, proposti per la Canonizzazione della stessa Beata;
2) intorno alla validità e rilevanza del Processo Apostolico Addizionale costruito nella Curia di Lione sopra la fama di santità della vita, delle virtù e dei miracoli in genere del Venerabile Giovanni Claudio Colin, Sacerdote fondatore dei Maristi;
3) e parimenti intorno alla validità e rilevanza del Processo Apostolico costruito nella Curia di Brescia sopra la fama di santità della vita, delle virtù e dei miracoli in genere della Serva di Dio Maria Crocefissa Di Rosa, Fondatrice delle Ancelle della Carità;
4) intorno alla validità dei Processi Apostolici ed Ordinari per la Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Serva di Dio Suor Teresa del Bambino Gesù, Monaca professa Carmelitana Scalza del Monastero di Lisieux;
5) e finalmente intorno al culto, in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato alla Serva di Dio Margherita Rutan, delle Figlie della Carità di San Vincenzo de Paoli, uccisa, come si asserisce, in odio alla Fede.
30 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Martedì 17 dicembre 1918, presso 1' Emo e Rmo Signor Cardinale Ponènte Gaetano Bisleti, è stata tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Antipreparatoria, nella quale i Rmi Prelati Officiali ed i Rmi consultori teologi hanno discusso e dato il loro voto sopra L'eroismo delle virtù del Ven. Servo di Dio Giuseppe Cafasso, sacerdote secolare, superiore del Collegio Ecclesiastico di Torino. • • • .
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare: .
3 dicembre 1918. 11 R. P. Arturo Wermesch, della Compagnia di Gesù, Consultore della S. Congregazione dei Sacramenti.
» L'Emo signor Cardinale Lodovico Billot, Protettore delle Suore di Nazareth.
» L'Emo signor Cardinale Tommaso Pio Boggiani, Protettore dell'Istituto delle Suore Domenicane del Ssmo Rosario, aventi ta Casa Madre in Sinsinawa, Wisconsin, U. S. A.
» L'Eino signor Cardinale Raffaele Scapinelli di Lèguigno, Prefetto della S. Congregazione dei Religiosi, ed il Revino P. Abate D." Mauro Serafini, O. S. B., Segretario della medesima S. Congregazione.
» L'Emo signor Cardinale Andrea Frühwirth, Protettore della Congregazione di S. Caterina da Siena, delle Suore Terziarie Domenicane, assistenti gli infermi.
» Mons. Giovanni Battista Maria Menghini, Sottosegretario della S. Congregazione Cerimoniale.
» Mons. Giovanni Biasiotti, Prelato Chierico della Rev. Camera Apostolica.
» Il R. P. Gustavo Frank, della Congregazione dello Spirito Santo, Consultore della S. C. dei Riti per le Cause di Beatificazione e di Canonizazione.
» L'Emo Signor cardinale Oreste Giorgi, Protettore delVIstituto delle Poverelle di Bergamo.
17 »
18 »
19 »
27 ( »
» »
28 »
» »
Diarium Romanae Curiae 31
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare :
Protonotari Apostolici ad instar participantium:
S luglio 1917. Mons. Giovanni Onorato Cappati, della diocesi di Nizza. 29 novembre 1918. Mons. Giovanni M. Emilio Sahut, della dioc. di Montpellier. 5 dicembre » Mons. Emanuele Al ves Tarres Carneiro, dell'archidioeesi
di Braga. 17 » » Mons. Francesco Fellinger, Vicario Patriarcale di Gerusa
lemme. 20 » » Mons. Sebastiano Pinceti, vicario generale della diocesi di
Chiavari.
Prelati Domestici di S. S.:
SO novembre 1918. Mons. Valerio Ploskiewcz, dell'archidioeesi di Varsavia, 3 dicembre » Mons. Giovanni Giuliano Palisser, della diocesi di Orano.
14 » » Mons. Francesco Weis, della diocesi di Basilea. 18 » » Mons. Filippo Evangelisti, di Roma.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze:
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 ottobre 1918. Al sig. Agostino Raude, della diocesi di Paderborn. 28 novembre » Al sig. prof. Salvatore Nobili, di Roma. 1 dicembre » Al sig. Dedjaz Emerou, vice-governatore dell' Harar.
17 » » Al sig. Pietro Giacomo Giuseppe de Wit, della diocesi di Bois-le-Duc.
27 Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
10 dicembre 1918. Al sig. Francesco Garrone, dell'archidioeesi di Torino. » » » Al sig. dott. Pietro Luigi Peynetti, della medesima archid.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
29 novembre 1918. Al sig. Raffaele Mitjana y Gordon, ministro plenipotenziario di Spagna a Caracas.
21 dicembre » Al sig. dott. Antonio Alvarez Lobo, della dioc. di Campinas.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
5 dicembre 1918. Ai sig. Marino Lo Schiavo, dell'archidioeesi di Napoli. 10 » » Al sig. Carlo Mittermüller, dell'archidioeesi di Monaco. » » » Al sig. ing. Alberto Cuccoli, dell'archidioeesi di Bologna. 12 » » Al sig. Giovanni Teodoro Toorop, della diocesi di Harlem.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. Ii. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
17 gennaio 1917. Mons. Noradino Eugenio Torriceila. 29 maggio 1918. Mons. Carlo Müller, della diocesi di Secovia. 23 luglio » Mons. Guglielmo Pichler, dell'archidiocesi di Vienna. » » » Mons. Antonio Philipp, della medesima archidiocesi. » » » Mons. Augusto Schaurhofer, della medesima archidiocesi.
12 agosto 1918. Mons. Luca Grgié, della diocesi di Spalato e Makarska. » » » Mons. Raimondo Maroevié, delle medesime diocesi.
30 settembre » Mons. Antonio ELlner, della diocesi di Trieste. » » » Mons. Giovanni Láska, dell'archidiocesi di Olmütz. » » » Mons. Francesco Koupil, della medesima archidiocesi.
21-novembre » Mons. Santo Balduzzi, della diocesi di Bergamo. 22 « » Mons. Bartolomeo Orsi, della diocesi di Rieti. 27 » » Mons. Felice Attard, della diocesi di Malta.
5 dicembre » Mons. Antonio L. Iglesias (Chili). » » » Mons. Leone Mahzetti, dell'archidiocesi di Baltimora.
12 agosto
» »
22 » 28 novembre » »
16 dicembre 20 » 2S »
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
1918. Mons. Carlo Ketterer, dell'archidiocesi di Colacza. » Mons. Francesco Tantos, della medesima archidiocesi. » Mons. Giuseppe Holtzinger, della medesima archidiocesi. » Mons. Biasio Hirka, della medesima archidiocesi. » Mons. Alessandro Gärtner, della medesima archidiocesi. » Mons. Ottone Stanovsky, della diocesi di Leitmeritz. » Mons. Giuseppe Mancini, di Roma. » Mons. Augusto Fidecicchj, di Roma. » Mons. Luigi Biondi, di Roma. ' » Mons. Vincenzo Botto, della diocesi di Chiavari. » Mons. Giuseppe Di Girolamo, di Roma.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S.S.: 11 dicembre 1918. Il sig. Antonio Casati, dell'archidiocesi di Milano.
23 luglio
Cappellano d'onore extra urbem di S. S.: 1918. Mons. Gottardo Blümel, deli archidiocesi di Vienna.
N E C R O L O G I O
8 dicembre 1918. Mons. Giuseppe Stadler, arcivescovo di Serajevo. 11
17 23 26 27
L'Erno signor cardinale Giulio Tonti, Prefetto della S. Congregazione dei Religiosi.
Mons. Emilio Poletti, vescovo di Bagnorea. Mons. Ludovico Gavotti, arcivescovo di Genova. Mons. Antonio Lopez y Pelaez, arcivescovo di Tarragona. Mons. Ulpiano Perez y Quiñones, vescovo di Riobamba.
Annus XI - Yol. XI 1 Februarii 1919 Num. 2
ACTA APOSTOLICAE SEDIS nOMMENTAPJUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PF. XV
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
ABBATIA ALTAHENSIS O, S. B. IN B AVARIA RESTITUITUR IN ABBATIAM SUI IURIS,
COMMISSA EXSECUTIONE ABBATI PRIMATI O. S. B.
BENEDICTUS P P . XV
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. —- Exponendum
curavit Nobis dilectus filius Williboldus Adam, abbas monasterii Mette-
nensis Congregationis Benedict inae Bavaricae, perant iquam abbat iam
Altahae Inferioris, vulgo Niedevaltaich dictam, ad S. Mauritium, quon
dam iure meri toque fuisse inter celeberrima Germaniae coenobia adnu-
meratam. Et re quidem vera constat abbat iam enunciatam circa annum
reparatae salutis DCCXXXI fuisse a Bavarorum Duce, auspice S. F i rmino,
conditam et fi l i is S. Benedicti t r ad i t am; eandemque per undecim fere
saecula sanctitatis et l i t terarum laude nec non propagandae religionis
studio mirandum in modum floruisse. Etenim ex hoc monasterio duo
prodiere viri q u o s Ecclesia Dei sanctorum caelitum albo inseruit, vide
licet S. Godehardus, episcopus Hildeshemensis, et S. Thiemo, episcopus
et martyr, nec non complures alii sanctimonia vitae insignes viri; qui
t amquam beati coluntur. Duo etiam archiepiscopi, octo episcopi et viginti
qua tuor aliorum monaster iorum abbates numerantur , qui olim in mona
sterio Altahae legiferi Benedicti Patr is regulam professi sunt. Cognitum
pariter est nonnullas alias abbat ias coenobium Altánense condidisse,
complures reformasse novoque auxisse splendore. Attamen, ineunte
saeculo decimonono, anno Domini MDCCOIII, Altahensis abbatia, quae
ACTA, vol. XI, n. 2. — 1-2-919. 3
34 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
per illud temporis adhuc quinquaginta tres sacerdotes inter suos mona
chos professos recensebat, per nefas a civili gubernio vi oppressa est.
Verum cum, nostra aetate, rebus in melius, Deo favente, mutat is , spes
effulgeat hoc insigne monaster ium in integrum rest i tuendi atque adsit
occasio acquirendi magnam partem tam aedium quam fundorum olim
ad ipsam abbat iam pert inentium, enixas Nobis idem Mettenensis abba
tiae abbas humili ter preces adhibuit, ut memora tam ant iquam abbat iam
in integrum restituere dignemur. Nos autem, quibus nihil antiquius est
quam ut vetusta et gloriosa Catholicae religionis monumenta ad pristi
n u m decus revocentur, optatis his ul tro l ibenterque annuentes , collatis
consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepo
sitis pro Religiosorum negotiis pertractandis , apostolica Nostra auctori
tate, praesentium vi, tibi, dilecte fili , qui uti Abbas Pr imas universam
Benedictinam Familiam moderaris , commit t imus: I . Ut, pro tuo arbitrio
et conscientia, abbat iam Altahensem Ordinis S. Benedicti, cum omnibus
iuribus ac privilegiis olim illi concessis, rest i tuas, eamque t amquam sui
iuris abbatiam Congregationi Benedictinae Bavaricae unias, nec non
privilegiorum et favorum huic Congregationi concessorum participem
facias. - II . Praecipias, ut sic rest i tuta Altahensis abbatia adminis t re tur
a Priori Conventuali, quem ex suis monachis abbas coenobii Mette
nensis nominabit , usquedum nova familia monast ica in rest i tuta abba t ia
ita creverit, ut proprius iam abbas constitui possit. Cum vero regimen
Congregationis iudicaverit omnia ad const i tuendum abbatem requisi ta
adesse, tunc iubeas, ut Congregationis Bavaricae Benedictinae Praeses ,
re cum civili gubernio Bavariae composita, Capitulum Altánense ad
canonicam abbatis electionem convocet, electioni ad normam Ordinis-
Consti tutionum praesideat, electumque Sanctae huic Sedi confirmandum
praesentet. - I II . Denique concedas abbati Mettenensi ut quos aptos
iudicaverit ex propriae abbat iae Mettenensis monachis et conversis ad
efformandam pr imam resti tutae abbatiae familiam Altaham mittat. -
Verum permittas, ut religiosis sic missis, quinquennio elapso, l iberum
sit vel Altahae, annuente abbate Mettenensi et Priore Conventuali Aria
nensi, stabilitatem suam firmare, vel ad propr ium Mettenense coeno
bium, si malint, redire. Haec concedimus, edicimus, mandamus , non
obstant ibus contrariis quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
x decembris MCMXVIII, Pontificatus Nostri anno quinto,
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
Acta Benedicti PP. XV 35
E P I S T O L A E
I
AD IOSEPHUM S. R. E. CARD. PRISCO, ARCHIEP. NEAPOLITANUM, CETEROSQUE
CAMPANIAE ORDINARIOS, GRATIAS AGENS DE COMMUNIBUS OBSEQUENTISSI
MIS LITTERIS, OCCASIONE PROXIMI CONVENTUS ANNUI REVERENTER DATIS.
Dilecte fili noster ac venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — Imaginem vestrae in Nos {.ietatis non mediocri cum
iucunditate perspeximus in litteris, quas proxime, Neapoli congregati,
communiter ad Nos dedistis. Detulerunt eae quippe officia vestra, in
primisque grati animi significationes ob promulgatum Codicem et pro
posita curandi ut in Campaniae dioecesibus latae leges executioni man
dentur . Quan tus ager ad excolendum; quam fructuosi vobis labores!
Latissime enim, ut bene nostis, patet Codicis disciplina, cum et clericos
afficiat et laicos, et u t rosque ad omne officii m u n u s s tudeat conformare.
Omnino quae sit conditio dioecesium vestrarum, quid in unaquaque
ea rum evellendum des t ruendumque sit, quid aedificandum et plantan-
dum vos videtis. Sed quidquid hac in re aggreditur, id docendo, hor
tando, praecipiendo sequendum maxime est, id summa ope conandum,
ut catholici omnes Christum induant et in actione vitae libere prae se
ferant: ut Ecclesiam matrem non verbum tan tum neque l ingua diligant,
sed, opere et veritate : ut Apostolicae Sedi ita adhaereant , ut eius iussa
faciant et iura animose tueantur . Haec enim nisi fundamenta ponantur ,
vix quicquam proderunt cetera. Opportune admodum mentio a vobis
facta est sanctarum Campaniae Praesulum. Pert inet ad vos non solum
eorum gloriae haereditas, sed etiam factorum imitatio. I idemque, quo
rum perpetua cura ea fuit, ut disciplinae custodia Christus in omnibus
viveret, videntur exemplo suo vos in proposito sancto confirmare et ad
ea hortari , quae Nos scribenda ad vos pu tav imus amore magis impulsi,
quam quod arbi t raremur vos monitis indigere Nostris.
De communibus officiis grat ias vobis agimus ex animo, Nostraeque
testem benevolentiae ac caelestium auspicem munerum apostolicam bene
dictionem vobis omnibus , dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, clero
ac populo unicuique vest rum tradi to peramanter in Domino imper t imus.
Datum Romae apud S. Pe t rum, die xxvi decembris MCMXVIII, Pon-
f icatus Nostri anno quin to .
BENEDICTUS P P . XV
36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
AD R. P. D. ARTHURUM HINSLEY, ANTISTITEM DOM. PONT., URBANI ANGLORUM
COLLEGII MODERATOREM, SAECULO EXEUNTE A COLLEGIO RESTITUTO.
Dilecte fili, sa lutem et apostolicam benedictionem. — Pietatem et
fidem, quae summa semper fuit, istius Collegii, cui praesides, erga hanc
beati Petri Cathedram, egregie tu quidem nuper testabaris , tuo et alu
mnorum nomine, ob exactum saeculum a Collegio rest i tuta. Eiusmodi
Nos test imonium libentissime, ut ipse intelligis, complexi s u m u s ; gau-
demusque causam Nobis dari profitendae eius, qua vest rum Ins t i tu tum
vicissim prosequimur, peculiaris caritatis. Ac digna sane est quae a
Nobis magnopere diligatur ista v i r tu tum s tudiorumque opt imorum sedes,
quam, non solum ut Gregorii XIII auctoritate est condita, sed etiam
ut, post illam rerum omnium conversionem, Pii VII providentia revixit,
nemo ignorat laetos uberesque fructus Ecclesiae Aiiglicae peperisse.
Etenim superiori tempore immemorabi les inde profecti sunt qui, men
t ibus animisque rite ad sacra munera conformati, in Angliae Missio
nibus utilissime elaborarunt . Ex iisque non pauci eo clariorem invene-
run t apostolatus laudem quod avitae f idei veri tatem profuso sanguine
asseruerunt . Posteriori autem memoria qui in eadem ista disciplina
educati erant, vel sacerdotes complures vel etiam sacrorum antisti tes,
quum praeclaro fuerunt emolumento suis popular ibus catholicis, tum
ad dissidentium pa randum promovendumque reditum, quem coeptum
fieri laetamur, in maternum Ecclesiae Romanae sinum, non est dubium
quin mul tum adhuc valuerint. Iam vero dolendum est quod immensa
Europaei belli calamitas plagam huic Inst i tuto inflixit nimis gravem,
hinc extenuatp a lumnorum numero , illinc ádauct is rei familiaris angu
stiis. Nos quidem eius necessitati pro viribus opitulantes, ad sarciendam
Collegii fabricam, quan tum modicae sinunt facultates Apostolicae Sedis,
conferre parat i sumus . Sed multo amplius Collegii rat iones, ut stabili
t a tem habeant , requirere videntur, in primisque adyoeatam desiderare
catholicorum ex Anglia largitatem. Certe optabile est ut qui bonis for-
tunisque abundant , ii maiorum imitati munificentiam, de suo quisque
istuc destinent q u a n t u m satis est ad suppedi tandos singulis alumnis
s tudiorum sumptus . Verum praecipue commendatam rem volumus
operae et navitati Episcoporum: quibus profecto, utpote ante alios
Apostolicae huic Sedi maxime devinctis ac deditis, convenit prae ceteris
Acta Benedicti PP. XV 37
esse curae, ut u rbanum Ecclesiae Anglicae Seminar ium non modo ne,
oppor tuna dest i tutum ope , languendo deficiat, sed magis magisque
confirmatum vigeat et f loreat. Nam, ut omit tantur quae ad eruditionem
et disciplinam pertinent, - etsi enim sancte docteque domi possunt
a lumni sacrorum institui, multo maiora tamen adiumenta pietatis et
doctrinae in hac Urbe catholici nominis capite eis suppetere p lanum
est, - illud dumtaxa t memoramus quod apud homines Ecclesiae matr is
perstudiosos maximum pondus habere debet: ad astr ingendos vel arct ius
christ ianas gentes cum beati Petri Cathedra, t amquam cum centro catho
licae unitat is , praeclarum inesse vinculum in iis quae Romae pro u n a
quaque nat ione patent domus sacrae iuventuti educandae, ubi opt imae
spei adolescentes, sub oculis Pontificis maximi, apud sacratos pr incipum
Apostolorum cineres, inter august iss ima christ ianae vetustat is monu
menta, sacris initientur, et quaesi tum de ipso fonte spiritum Romanae
Fidei, quo se in disciplinae cursu penitus imbimberint , eundem in suos
cives deinceps effundant. I taque sperare licet fore ut, Angliae Episcopis
adni tent ibus, istud Collegium ex hac incommoda condicione quampr imum
emergat, quin etiam feliciter amplificetur. Haec autem spes confirmatur eo
quod is nunc est Collegii Cardinalis pa t ronus qui, religionis et ingenii
laude, non minus Ecclesiae senatum quam Anglorum genus illustrat.
Accedit ut communia tempora, quae ad pacem inclinant, ipsi quoque
Inst i tuto vestro auspicium afferant re rum meliorum. Ac caelestium
munerum conciliatrix eademque testis pa te rnae benevolentiae Nostrae
sit apostolica benedictio quam tibi, dilecte fi l i , a lumnisque tuis aman
tissime impert imus.
Datum Romae apud S. Pet rum, in Epiphania Domini anno MCMXIX,
Pontificatus Nostri quinto.
BENEDICTUS P P . XV
I i i
AD R. P. D. FRANCISCUM XAVERIUM EPISCOPUM TARBIENSEM ET LOURDENSEM
DE SACRIS SOLEMNIBUS PERAGENDIS IN MEMORIAM APPARITIONIS B. M. V.
IMMACULATAE.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Quum
annus compleretur sexagesimus ex quo Immaculata Virgo Mater istic
conspiciendam se obtulerat, scimus in optatis tibi fuisse, ad faustum
38 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
eventum commemorandum, sacras toto anno agitare laetitias, nisi t an ta
belli calamitas obsisteret. Nunc vero cum, Dei benignitate ac numine ,
a rma tandem conquiescunt, consentaneum videtur ut proximum Appa
ritionis festum peculiaribus sollemnibus celebratis. Nam hoc annorum
spatio quot quantaque ad Lourdensem Specum facta sunt mirabilia,
cum affecta desperat is morbis corpora sani tatem ex improviso recipe
rent, cum aversis a religione animis subita fidei lux illaberetur, cum
innumerabiles inde, si non imploratae valetudinis compotes, t amen
paratissimi divinae obsequi voluntat i redirent. De omni hac beneficio
rum copia Virgini beatissimae, cuius apud Deum patrocinio sunt tri
buenda, ingentes grates persolvere officium es t : quibus beneficiis illud
ipsum annumerar i debet quod, positis armis, reconciliandae pacis mundo
spes illuxit, cum eadem et Principem pacis Iesum Dominum ediderit,
et humani generis mater sit benignissima. Hanc vero ob causam amplius
ins tandum est apud divinam clementiam, ut ea pax consti tuatur quam
optimus quisque exspectat, quae scilicet, iustitia et aequitate comite,
vincula inter universos populos confirmet christ ianae caritatis. Quod
cum de praesentissima Mariae ope ac suffragio Nobis spondeamus, quas
ubique supplicationes nuper indiximus, eas maxime in aedibus marianis
celeberrimis, quo in numero Lourdensis eminet, haber i gra tum est.
Quare sacra sollemnia, quae istic propediem fient, vehementer Nobis
intelligis probari . Atque ad eorum augendum splendorem ac fructum,
de spirituali Ecclesiae thesauro, cuius apud Nos dispensatio est, omni
bus qui rite confessi et sanctissima Eucharis t ia refecti Lourdensem
Aedem adierint Indulgentiam Plenariam non solum die xi februarii
proximi, sed etiam singulis diebus anniversari is ceterarum Apparitio
num Virginis Immaculatae hoc anno redeuntibus, lucrandam concedi
m u s ; pari Indulgentiae munere eisdem condicionibus fruantur volumus
quicumque earum sollemnium peregrinat ionum ad Lourdensem Basili
cam participes erunt quae hoc vertente anno, ut scribis, suscipientur.
I ta ad pedes divinae Matris in ista benignitat is eius nobilissima sede
Nos quoque vobiscum vel in agendis gratiis vel in precibus adhibendis,
populi christiani causa, praesentes animo adesse videbimur. Tuae vero
pietatis et observantiae erga Nos officia paterna benevolentia repen-
dentes, caelestium auspicem munerum tibi, venerabilis frater, tuoque
clero ac populo apostolicam ' benedictionem amant iss ime in Domino
impert imus.
Datum Romae apud S. Pe t rum, die xx ianuari i MCMXIX, Pontificatus
Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
S. Congregatio Consistorialis 39
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACKA. CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
D E C R E T U M
DE CLERICIS IN CERTAS QUASDAM REGIONES DEMIGRANTIBUS
Magni semper negotii fuit clericorum receptio ex dissitis vel t rans-
marinis locis provenient ium: tal ibus in adiunctis deceptiones et fraudes
facile occurrant , easque detegere in tanta locorum distantia ac sermo
num diversitate diutini laboris est ac difficile. Unde Alexander III in
consultat ione ad Episcopum Genomanensem, statuta Patrum veterum1
renovans, de clericis in remotis regionibus ordinatis, i temque de tr-ans-
marinis statuit « ut ad minus quinque Episcoporum super ordinat ione
« sua testimonio munian tu r ». Quae lex, relata in Decretalibus, tit. 22,
lib. I, ius commune per p lura saecula constituit.
Nostra autem aetate, i t ineribus t r ans Oceanum communior ibus et
frequentioribus factis, novae leges pro clericorum ex Europa ad ea loca
migrant ium latae sunt, et ul t ima vice per decretum Ethnographica studia,
quibus plura iuxta temporis adiuncta fuerunt disposita ; quae ubi accu
rate observata fuere, valde in an imarum bonum profuisse exploratum est.
Attamen, interea temporis , experientia docuit aliquid in hac re ulte
rius addi oportere aliaque temperari , ut salutar ium priorum decretorum
finis plenius ac facilius attingi queat .
Accessit publicatio Codicis canonici iuris, cui, quantum fas erat,
coordinan oportebat peculiaris haec lex de clericis t r ans Oceanum
migrant ibus.
Habita idcirco rat ione votorum plurium Americae Antisti tum, per-
pensisque quae a Nuntiis et Apostolicis Delegatis relata fuerunt, Emi
S. huius Congregationis Pat res , pos tquam de mandato SSmi D. N. Bene
dicti XV omnia diligenti examini subiecere, haec s ta tuenda censuerunt .
1 Conciliorum scilicet Carthaginensis I, Chalcedonensis et Antiocheni, nec non et S. Augustini (cfr. Decr. Gratiani, dist. I, cap. V).
40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CAPUT I .
Integra lege Sacrarum Congregationum de Propaganda Fide et pro
negotiis Orientalis Ri tus circa sacerdotum huius r i tus migrationem,
quoad alios haec in posterum observanda e run t :
1. Pro sacerdotibus ad longum vel indefinitum tempus aut in per
petuum ex Europa vel ex Mediterranei oris ad Americam vel ad insulas
Phi l ippinas migraturis , fas esto Episcopis, non vero Vicariis Genera
libus au t Capitularibus, litteras discessoriales concedere, hisce t amen
servatis condit ionibus:
a) ut agatur de sacerdotibus cleri saecularis ex canonico titulo
sibi propriis ;
b) ut hi post ordinat ionem suam saltem per aliquot annos dioe
cesi deservierint ;
c) et intra hoc tempus, sicut an tea in Seminario, intemeratae vitae
certum argumentum praestiterint, et sufficienti scientia sint instructi ,
adeo ut solidam spem praebeant aedificandi verbo et exemplo populos
ad quos t ransire postulant, et sacerdotalem dignitatem n u m q u a m a se
maculatura iri, prout iterato praecedentibus decretis Apostolica Sedes
praescripsi t ;
d) dummodo ad migrandum iustam habeant causam, e. g. deside
r ium se addicendi spirituali adsistentiae suorum concivium vel aliorum
illic commorant ium, necessitatem valetudinis curandae, vel aliud simile
motivum, coherenter ad ea quae canon 116 Codicis in casu excardina
tionis requiri t ;
e) sub lege, quae sub gravi ab utroque Ordinario servanda èrit>
ut Episcopus dimittens, an tequam licentiam ac discessoriales l i t teras
concedat, directe pertractet cum Episcopo ad quem, i l lumque de sacer
dotis aetate , vita, moribus, studiis et migrandi motivis doceat, ab eoque
requirat , an dispositus sit ad illum acceptandum et ad aliquod eccle
siasticum ministerium eidem t r ibuendum, quod in simplici missae cele
brat ione consistere non debet, quoties migrans sacerdos aetate iuvenili
et integris viribus polleat; neque licentiam et discessoriales l i t teras sacer
doti antea concedat quam responsionem ad u t rumque affirmativam asse
cutus s i t ;
/) Episcopus au tem ad quem exhibitum sacerdotem non acceptet,
nisi necessitas au t utili tas Ecclesiae id exigat vel suadeat , aut alia iusta
et rationabilis causa intercedat.
2. Discessoriales litterae non communi sed specifica forma confi
ciendae erunt, hoc est, exprimere debebunt consensum sive tempora-
S. Congregatio Consistorialis 41
neum, sive perpetuum vel ad beneplacitum Episcopi dimittentis, acce
ptat ionem Episcopi ad quem, et notas sacerdotis individuas, aetatis scilicet,
originis, aliasque, quibus persona describatur, adeo ut nemo circa eius
identitatem decipi possit : aliter autem confectae li t terae nihil valeant et
nullae habeantur .
3. F i rma manet praescriptio in decreto Ethnograftca studia s ta tuta ,
qua i taliae Ordinarii re levantur ab onere dimissoriales lit teras, de qui
bus in superiori articulo sermo est, conficiendi; sed peractis iis quae*
sub n. 1 s ta tuta sunt, rem défèrent ad Sacram hanc Congregationem,
quae licentiam scripto dabit cum ut roque Ordinario communicandam.
4. Idem sta tui tur pro Episcopis Hispaniae et Lusi taniae, hac u n a
differentia, quod onus licentiam concedendi a t t r ibui tur et reservatur
Apostolicae Sedis apud eas nat iones Legato.
5. Qui hisce litteris vel licentia carent, ad sacri ministerii exerci
t ium admitti nequibunt : qui vero iis pollent, admit tentur etiam in locis
t ransi tus , nisi peculiaris aliqua extraordinaria ratio obsistat, si ibidem
infirmitatis aut alia iusta causa commorari parumper coacti fuerint.
6. Hisce servatis normis aliisque quae in tit. I, lib. II Codicis sta
tutae sunt, sacerdotes ex Europae dioecesibus dimissi, in Americae et
insularum Phil ippinarum dioecesibus, u t roque Ordinario consentiente,
incardinari etiam poterunt . ,
7. Sacerdotes ex Europae dioecesibus dimissi ex u n a in aliam
Americae et insularum Phi l ippinarum dioecesim transire poterunt, Epi
scopo a quo discedere desiderant et Episcopo ad! quem pergere optant
consentientibus, servatis in substant ial ibus normis sub nn. I et II positis,
et docto quampr imum Ordinario sacerdotis proprio, vel, si agatur de
sacerdotibus Italis, Hispanis et Lusitanis, S. Sedis officio a quo [ r i m a
demigrandi licentia promanavi t . Obligatio autem docendi Ordinar ium
sacerdotis propr ium vel S. Sedis officium spectabit ad Episcopum qui
sacerdotem in sua nova demigratione recipit.
8. Curae et sollicitudini Ordinariorum Americae et insularum Phi
l ippinarum enixe commendatur ut provideant quo emigrati sacerdotes in
domibus privatis vel in diversoriis, sive publicis hospitiis, non commo
rentur , sed in aedibus ecclesiasticis ad rem instructis vel instruendis ,
au t penes al iquem parochum vel religiosos viros. Quod si absque legi
t ima causa parere recusent, eos post factam monit ionem peremptor iam
a missae celebratione interdicant.
9. Religiosi, dum in sua religione perseverant, t rans Oceanum ad
alias suae religionis domus mitti a suis superioribus valebunt, hac u n a
lege servata, super cuius observantia superiorum conscientia graviter
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
onera tur , ut agatur de religiosis qui sint intemeratae vitae, bonae expio-
ra taeque vocationis et studiis ecclesiasticis bene instructi ; adeo ut reti
neri tu to possit, in bonum an imarum et aedificationem fidelium eorum
missionem esse cessuram.
10. Religiosi exclaustrati , pro tempore quo extra conventum moran
tur, et religiosi saecularizati eadem tenentur lege ac clerici saeculares.
CAPUT ¡ I . .
11. Clerici saeculares, qui ex Europa vel ex Mediterranei oris in
Americam vel in insulas Phil ippinas ad breve tempus, semestre non
excedens, pergere cupiunt, acceptatione non indigent Ordinarii illius
loci, vel illorum locorum ad quae proficiscuntur, prout pro d iu turna
vel stabili commoratione requiri tur.
\± Sed debent : N
a) iustam honestamve causam itineris suscipiendi habere , eamque
Ordinario suo patefacere, ut discessorias l i t teras ab eo impetrare valeant ;
b) muniri discessorialibus litteris Ordinarii sui, non in forma
communi , sed in forma specifica, cohaerenter ad ea quae superiori
num. 2 praescripta sunt, causa temporanei itineris et spatio temporis
in indulto indicatis;
o) reportare S. Sedis beneplacitum, quod dandum erit vel ab hac
S. Congregatione, vel ab Apostolicae Sedis Legatis, in locis ubi hi
ads in t ; nisi urgens aliqua causa discessum absque mora exigat: quo
in casu in litteris discessorialibus id erit expr imendum;
d) in quolibet casu instrui sufficienti pecuniae s u m m a nedum
p r o itinere decenter suscipiendo, sed e t iam pro regressu: ad quem finem
Ordinarius cavere debet, ut summa ad revertendum necessaria depo- j
na tur penes aliquam nummular iam mensam, aut alio modo tu ta sit, ne
ulla reversioni obstet pecuniae difficultas.
13. Religiosi exclaustrati , durante exclaustrat ionis tempore, et reli
giosi saecularizati hac ipsa lege tenentur .
14. Expirato spatio temporanei indulti , si quis ex infirmitate aut
alia iusta vel necessaria causa redire non valeat, Ordinarius loci licen
t iam prorogare poterit, docto t amen stat im Ordinario sacerdotis proprio
et S. Sedis officio, a quo beneplacitum discessus da tum fuit.
CAPUT I I I .
15. Leges de sacerdotibus migrant ibus latae eos quoque at t ingant
sacerdotes, qui, aut in itinere t ransmar ino aut in exteris commorationis
locis, Europa minime excepta, agricolis aliisque operariis demigrantibus
S. Congregatio Consistorialis 43
suum praes tant ministerium, sive curam hanc sponte sua suscipiant,
sive ad hoc assumantur officium ab aliquo ex iis Operibus, quae in
migrant ium commodum providenter hac nos t ra aetate inst i tuta sunt .
1 6 . Sacerdotes qui, his legibus non servatis, temere ar roganterque
demigraverint, suspensi a divinis ipso facto maneant : qui nihilominus
sacris (quod Deus avertat) operari audeant , in irregulari tatem incidant;
a. quibus poenis absolvi non possint nisi a Sacra hac Congregatione.
* * *
SSmus autem D. N. Benedictus P P . XV resolutiones Emorum Pa t rum
ra tas habui t et confirmavit, easque publici iuris fieri iussit et ab omnibus
ad quos spectat ad unguem ex conscientia servari, ceteris praescriptio
nibus quae in decreto Etnografica studia cont inentur cessantibus, et
contrar i is quibuslibet minime obstant ibus .
Datum Romae ex S. C. Consistoriali, die 30 decembris 1 9 1 8 .
j$| C. CARD. DB LAI , Ep. Sabinen., Secretarius. •
L . & S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
II
CIRCA DECRETUM REDEUNTIBUS DECLARATIO
Avendo chiesto il Procura tore Generale dei Sacerdoti dei S. Cuore
di Bétharram e quello dei Missionari della Salette, se nella parola Ordi
narius contenuta nel decreto Redeuntibus fossero compresi i loro rispet
tivi Superiori Generali, e per l ' indizione degli esercizi spirituali, e per
l 'assoluzione dalle irregolarità, e agli altri effetti di detto decreto; oppure
se dovevano escludersi, secondo il significato canonico della parola
Ordinarius; questa S. Congregazione, per manda to del Santo Padre , ha
risposto iti ambedue i casi : Ordinarium in casu, et ad effectum decreti
« Redeuntibus » extendi, et comprehendere Superiorem Generalem praedi
ctarum Congregationum.
Dalla Segreteria della S. C. Concistoriale, il 20 gennaio 1 9 1 9 ,
£g G. CARD. DE LAI , Vescovo di Sabina, Segretario.
L. B S. f V. Sardi, Arciv. tit. di Cesarea, Assessore.
44 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
F O R T A L E X I E N S I S E T C R A T E N S I S .
COMMUTATIONIS FINIUM
Quum de manda to SSmi Dñi Nostri Benedicti P P . XV, litteris diei
21 augusti 1917, R. P. D. Angelo H. Scapardini , archiepiscopo Dama
sceno, in Brasil iana Republica Apostolico Nuntio, commissum fuisset,,
ut dir imere! difficultates exortas ob fines, non undequaque certos et in
al iquibus locis minus opportunos, inter duas dioeceses Fortalexiensem et
Gratensem; idem Apostolicus Nuntius, decreto suo diei 19 mart i i 1918,.
h a r u m dioecesum fines in hunc, qui sequitur, modum commutavit .
Linea divisoria, quae ab ortu fiumiuis vulgo Frussii ad montem usque
Serra de Ouro vocatum protenditur , sequetur divortium aquarum, quo
paroeciae Maria Pereira, Gocheira, Jaguar ibe Mirim, ad archidioecesim
Fortalexiensem pert inentes , et paroeciae Iguatu et leo, ad dioecesim
Cratensem pert inentes, ad invicem separantur .
SSmus autem Dnus Noster, in audientia diei 24 ianuarii 1919, r e m
ra tam habui t et confirmavit.
G. CARD. DB L A I , Episc. Sabinen., Secretarius.
L. © S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
I V
DESIGNATIO QUORUNDAM ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE A METROPOLITI»
Cum ex praescripto can. 1594, § 2, s ta tu tum sit ut « a causis in
« pr ima instant ia pertractat is coram Metropolita appellatio fiat ad loci
« Ordinarium, quem ipse Metropolita, p robante Sede Apostolica, semel
« pro semper designaverit » ;
E m u s Patr iarcha Olyssiponensis designavit Ordinarium Eborensem.
R m u s Archiep. Messanensis Ordinarium Pactensem,
» » Turr i tanus , Ordinarium Algarensem.
» » Bituricensis, Ordinarium Lemovicensem.
» » Sancti Salvatoris in America Centrali, Ordinar ium
dioecesis Sanctae Annae.
» » Auxitanus, Ordinar ium Tarbiensem et Lourdensem.
S. Congregatio Comistorialis 45
R m u s Archiep. Turonensis , Ordinarium Burdigalensem.
» » Mechoacanus, Ordinarium de Queretaro.
» » Sanctae Severinae, Ordinarium Rossanensem.
» » Algeriensis, Ordinar ium Gonstantiniensem.
» » Varsaviensis, Ordinarium Lublinensem.
SSmus D. N. Benedictus P P . XV, audita relatione Emi Secretarii
S. G. Consistorialis, designationes ut supra factas approbare dignatus est.
V
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus XV has , quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet :
13 decembris 1918. — Archiepiscopali ecclesiae Rossanensi praefecit
R. P. D. Ioannem Scotti, hactenus episcopum Cariatensem.
23 decembris. — Cathedrali ecclesiae Alexandrinae Statiellorum
R. P. D. Iosue Signori, hac tenus episcopum Fossanensem.
— Cathedrali ecclesiae Alatrinae R. D. Antonium Torrini, canonicum
cathedral is ecclesiae Fesulanae et eiusdem dioecesis seminarii rectorem.
— Cathedral ibus ecclesiis Calliensi et Pergulanae, invicem perpetuo
canonice unitis , R. D. Augustum Curi, archidiaconum metropoli tanae
ecclesiae F i rmanae .
7 ianuarii 1919. — Metropolitanae ecclesiae Burgensi R. P. D. Ioan
nem Benlloch y Vivó, hactenus episcopum Urgellensem.
16 ianuarii. — Cathedrali ecclesiae Fossanensi R. D. Quiricum Tra-
vaini, archipresbiterum loci vulgo « Trecate », in dioecesi Novariensi.
25 ianuarii. — Titulari episcopali ecclesiae Usulensi R m u m D. Iaco
b u m Laminne, vicarium generalem Leodiensem, quem deputavit in
Auxiliarem Episcopi Leodiensis.
VT •" •
NOMINATIONES
Decretis S. Congregationis Consistorialis nominat i sun t :
9 decembris 1918. — R. P. Ioannes Sodo, episcopus Asculan. Apul.
ét Ceriniolensis, Administrator Apostolicus dioecesis Troianae ,
— Emus Alexius S. R. E. card. Ascalesi, archiepiscopus Beneven-
t anus , Administrator Apostolicus dioecesis Lucerinae.
46 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
W R A T I S L A V I E N .
MISSAE PRO POPULO
Die 13 iulii 1918
SPECIES FACTI. - Praes ta t ad factispeciem huius causae cognoscen
dam, ipsum subiicere tenorem libelli Rmi Episcopi Vratislaviensis , quo,
haud ita pridem, ad h. S. G. res delata est. Scribebat n imi rum: « Saepe
« sacerdotes illi dioecesis Wratislaviensis, qui vocantur Curati vel etiam
« Localistae, tam praedecessori meo quam mihi dubia de obligatione
« Missam pro populo applicandi exposuerunt , quae or iuntur ex indole
« officii eo rum; et licet ipsis communicata sint responsa a S. Sede alias
« iam data, non omnino evanuerunt haec dubia, ut i cognoscitur ex quae-
« st ionibus i terum i terumque nuper propositis. Accedit quod etiam instru-
« ctiones in hac materia a variis Ordinariis datae et sententiae auctorum
« non omnino concordare videantur. Hinc, tam ad applicationem nor-
« marum vigentium clarius elucidandam, quam ad conscientiarum in re
« tanti momenti tranquil l i tatem, valde proderit , si S. Congregatio ad
« sequentes quaest iones respondere dignetur.
« Varia n imirum genera Curatorum exsistunt in hac dioecesi, quae
« in vasto suo districtu per quatuor provincias extenso complecti tur
« regiones diversissimae conditionis, scilicet regiones omnino fere catho-
« licas, regiones mixtae religionis et extensissimas regiones diasporae
« (seu dispersionis, i.* e. ubi catholici veluti dispersi inter acatholicos
«vivunt) . Certum quidem est, in omnibus regionibus ad applicandam
« Missam pro populo esse obligatos parochos parochiarum canonice ere-
« ctarum. Certum quoque est, ab hac obligatione liberos esse cura tos
« illos, qui, in ipsa sede parochiae, inserviunt curae an imarum vigore
« officii vel beneficii sui curatialis, cui proprius districtus ex parochia
« totaliter separatus non est assignatus. Aliae vero exsistunt curatiae, de
« quarum obligatione dubia .noventur. De tal ibus haec breviter exponam.
« I. In regionibus diasporae, ubi catholici dispersi sunt inter acatho-
« lieos multoties numerosiores, decursu temporis multae Curatiae sun t
« erectae, quae omnino similes sun t Cura tus in terris missionum. Non
« sunt beneficia proprie dicta, sed stationes t an tum erectae pro pasto
re rat ione catholicorum in circumiacente diasporae par te singulis Cura-
S. Congregatio Concilii 47
« tiis ass ignata; ipsi curati sunt ad nutum amovibiles, licet curam prima
r i a m exerceant vi decreti ipsis ab Ordinario dati. Quaeri tur an sint
« ad applicandum pro populo obligati. Videtur negandum esse a t tent is
« respons i s a S. Sede datis tam pro terris missionum (S. C. de Prop.
« Fide, 23 mart . 1863) quam etiam Episcopo Osnabrugensi ut i Wovi-
« cario apostolico illarum regionum, quae " Missiones Septentrionales „
«German iae nuncupantur .
« II . In aliis dioecesis meae part ibus, ubi exsistunt parochiae pro-
« prie sic dictae, ob necessitatem melius providendi curae animarum,
« passim, pro parochianis a sede parochiali remotioribus, erectae .sunt
« Curatiae pro certo determinato districtu, qui ex totali 'parochiae nexu
« non est pleno iure separatus. Curatus vel Localista, qui ad n u t u m
«Episcopi amovibilis est, exercet curam primariam vi decreti ab Ordi-
« nario ipsi dati. Es tne obligatus ad applicandum pro populo? Negan-
« dum esse videtur. Nam, principali districtu parochiali permanente
« integro, parochus totius parochiae tenetur applicare pro toto grege
« suo, in quo inclusi etiam sunt parochiani ad districtum filialem per-
« t inentes, quorum Curatus, licet districtui separato inserviat, curam
« pr imariam magis ex vi mandat i Episcopi uti cooperator parochi, quam
« ex muner is genuina indole habet implendam.
« III . Tertium exsistit genus Curatorum, quod est simile generi sub
« numero II descripto, sed differt ab illo, quia districtus curatialis, quoad
« administrat ionem temporal ium et iura temporal ibus adnexa, est omnino
« separatus a districtu parochiali . Viget enim in Borussia lex civilis die
« 2 iunii 1875 lata de administrandis bonis temporal ibus " Communita-
« t um ecclesiasticarum „, quae lex ab Episcopis cum praescientia S. Sedis
« est tolerata et recepta ; iuxta hanc legem pars districtus parochialis
« separari potest ex nexu parochiae, ut fiat " communitas ecclesiastica „
« sui iuris, et ut incolae l iberentur ab oneribus quoad temporalia et
« amit tant iura quoad temporalia, quibus antea iuncti erant districtui
« parochiali . Talis separatio, tangens unice temporalia, non hunc habet
« effectum, ut nova parochia oriatur, quippe quum illa lex civilis nihil
« aliud ordinare vult quam administrat ionem bonorum temporal ium et
« iura et onera temporal ibus annexa. Si talis " communitas ecclesiastica
« curatialis „ per Episcopi documentum ratificatione Gubernii muni tum
« erigitur, Curatus auctorizatur ad gerendam curam primariam p e r
« Decretum Ordinarii, sed Curatia non erigitur in t i tulum beneficii;
« C u r a t u s manet amovibilis ad n u t u m Episcopi. Tandem si decursu
« temporis statio curati , pos tquam sufficientem dotat ionem acquisiverit,
« potest erigi in beneficium parochiale, separatio totalis fit, ac etiam quoad
48 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« spiritualia; tunc t andem curatus fit pastor gregis omnino propr ius et
« inamovibilis. Ex hisce re rum adiunctis saepe oritur quaestio, u t rum
« C u r a t u s amovibilis districtus curatialis quoad temporalia omnino sepa-
« rati , quia vi decreti Ordinarii gerit curam primariam, licet quoad spi
r i t u a l i a districtus suus nondum sit definitive separatus a districtu
«parochial i , tamen obligatus sit ad appl icandum pro populo sui distri-
« ctus, an parochus ecclesiae principalis applicans pro populo tot ius
« parochiae intentione sua complectatur etiam districtum curatialem,
« donec evehatur curatia in parochiam etiam quoad spiritualia omnino
« separa tam ».
ANIMADVERSIONES. - Una est SS . Congregationum Romana rum et
Doctorum sententia, obligationis Missam pro populo applicandi causam
si tam esse omnino in pastorali officio (cfr. S. C. C. in Caietan., 16 dec. 1807;
Romana , 9 iul. 1881 et plur ima ibi allegata), hinc passim illud usurpa tur
quemquam hac lege non teneri ratione beneficii sed officii, non ratione
bonorum seu redituum, sed muneris. Quamobrem certum est hac lege
obligari non solum parochos, sed etiam Vicarios etsi curam actualem
tan tum exercentes, vel etiam amovibiles ad nutum, aut ad breve tempus
deputatos, quamvis regularis sit paroecia aut parochus, quamvis reditus
nulli sint au t admodum tenues ut ad congruam non sufficiant (Bened. XIV,
Const; Cum semper oblatas, § 4-5). Unum igitur requiri tur et sufficit ad
hanc obligationem imponendam, hoc est, quod quis sit proprius pastor
determinati gregis, ita ut illi « cura an imarum commissa » stricto sensu,
ad normam Conc. Trid., c. I, sess. XXIII , De ref., dici valeat. Videli
cet (ut recte exponitur in dissert. cl. Tarquini , pro causa in Congr.
de Prop . Fide, 23 mart . 1863, synoptice relata in Act. S. Sedis, I, 390 ss.)
secundum divinam Ecclesiae insti tutionem officium pastoris sua integri
tate seu plenitudine, residet in solis Episcopis: proindeque soli Episcopi
iure divino absoluto tenentur ad sacrificium pro populis offerendum:
unde ab ipsomet Apostolo {Hebr., V, 1 et VIII, 3) omnis pontifex, scilicet
omnis princeps sacerdotum, non omnis sacerdos nominatur . . . Ceteri
autem, qui curam an imarum habent , praeter Episcopos, non habent
velut propr ium sibique inhaerens pastoris officium ex divino iure, sed
illud exercent ex ecclesiastica delegatione et institutione, intra quosdam
limites. Quamobrem quum de his, parochis ceterisque, dicitur incum
bere illis onus ex divino praecepto applicandi Missam pro populo, intel
l igendum est de iure divino, non absoluto sed hypothetico (oír. etiam
Bened. XIV, Const. Cum semper, et Pii IX, Amantissimi, in quibus non
dicitur absolute ex divino praecepto mandari , sed de divino praecepto
S. Congregatio Concilii 49
descenderé). Hypothesis autem est triplex, quod nempe: I. Ecclesia com
miserit aliqua rat ione aliis ab Episcopis an imarum curam; II . Quod
illis commiserit, non modo mere facultativo, sed quo obligatio induce
retur ; I II . Quod commiserit hanc an imarum curam sine ea limitatione,
quae excludat obligationem Missam applicandi pro populo. Quae tres
hypotheses quum verificentur dumtaxa t ex ecclesiastico iure et ordina
tione, in potestate est Ecclesiae quemadmodum illas moderari vel auferre,
ita etiam super oneris seu officii consequenti applicatione dispensare,
au t eam temperare, quod reapse, urgente rationabili causa facere non
recusat. Hinc etiam constat obligationem Missae pro populo, par i quo
dam gressu procedere, cum ecclesiastici terri torii in distinctas par tes
distributione, per quam definite hypotheses indicatae ad effectum dedu
cuntur : quamobrem, quum Codex iuris canonici, nuper eam quoque
indixerit divisionem, qua terri torius vicariatus apostolici et praefectu
rae apostolicae in par tes distr ibueretur, « quasi-paroecias » appellandas
(can. 216, § 3), consequens fuit ad ha rum quoque peculiares rectores,
seu quasi-parochos, obligationem Missae pro populo applicandae, uno
contextu cum parochis (can. 466, § 1), extendere, quamquam, pro loco
rum rerumque adiunctis, valde temperatam. Notum siquidem est in
disciplina canonica quae Codicem antecessit Missionarios omnes, quam
q u a m animarum curam in certis al iquibus locis assumerent (dummodo
non gererent vices legitimorum pastorum in parochiis canonice iam ere
ctis), semper simplices Verbi Dei praecones, nulloque modo parochos
habitos esse (S. C. Prop . Pid., 28 ian. 1778) ac propterea non magis
Missae pro populo applicandae obligatos, quam sacerdotes qui ab Epi
scopis exorati ad aliquam paroeciam derelictam ex charitate accederent,
ut ibi sacramenta administrent (ead. S. C, 23 mart . 1863, 18 aug. 1866;
8 nov. 1882).
Hisce praemissis , dubium non videtur quin assent iendum sit sen
tentiae Episcopi, quoad curatos secundi et tertii generis in factispecie
recensit i : agitur nimirum in u t roque de cura an imarum in parte terri
torii iam consti tutae paroeciae gerenda ex praecepto Episcopi, ut uti
l ius bono f idel ium consulatur : quae tamen pars non est dismembrata ,
sed suum ret inet nexum cum reliquo paroeciae territorio, ita ut populus
hisce Curatis ab Ordinariis speciali rat ione commissus non desinat per
t inere ad parochum totius paroeciae: sacerdos i taque deputa tus ab
Ordinario, quamvis in sibi commisso territorio suppleat in omnibus
parochi vicem, non desinit esse vicarius cooperator parochi, ad t ramites
can. 476,- § 2, et ideo ad Missam pro populo applicandam non tenetur,
iuxta § 6 eiusdem canonis (cfr. et iam c. 475, § 2), sed huiusmodi onus ,
ACTA, vol. XI , n. 2. — 1-2-919. 4
50 Acta Apostolicae Sedis -r Commentarium Officiale
prout ante consti tutionem huiusce « C u r a t i a e » , ita post ipsam consti
tu tam, parochum, cuius est totus populus , gravat. Unica differentia quae
ter t ium ab altero genere discernit, videlicet independent ia a parocho in
bonorum administrat ione, rem non immutat , quia tangit t an tummodo
temporalia, unde , ut a limine vidimus, nihil conficitur ad Missam pro
populo quod a t t ine t ; hac etiam posita independentia , non efficitur pro
fecto ut proprius habea tur pastor, distinctus omnino a pastore huius
paroeciae, u tque Curatia illi in titulum conferatur (cfr. c. 451, § 1); quae
omnia necessaria sunt ne duabus personis propter unam paroeciam orius
huiuscemodi imponatur .
Difficultatem e contrario, nec modicam, praebet quod Episcopus
sentit de primo genere Curatorum in factispecie posito. Agitur 'nimi
r u m de his sacerdotibus qui curam an imarum gerunt pro catholicis qui
dispersi vivunt inter acatholicos, intra limites stationis sibi assignatae,
quasi eodem modo quo Missionarii curam gerunt f idelium dispersorum
inter infideles intra limites « quasi-paroeciae » sibi concreditae. Ex
responsis antea datis pro Jocis Missionum deducit Episcopus hos Cura
tos nullatenus teneri ad Missam pro populo appl icandam; verumtamen,
innovato hodie per Codicem iure, s u m m u m quod inde deduci posset,
id foret, hosce Curatos non teneri ad Missam pro populo applicandam
nisi in nonnull is solemnitat ibus recensitis in can. 806 (cfr. can. 466, § 1).
At enim, quod gravius est, stationes hae non videntur adaequandae qua
si-paroeciis, sed esse potius verae et propriae paroeciae, d a r e t id ex
can. 216, § 3: stationes enim in casu, non sunt par tes territorii alicuius
praefecturae seu vicariatus apostolici, sed definite dioecesis Wratisla-
viensis, in qua iuxta cit. can. non capit nomen et conceptus quasi-
paroeciarum: ergo non restat nisi quod eaedem partes, quamvis nomine
donentur stationum, sint verae paroeciae, qua tenus nimirum reprae
sentant « partem distinctam territorii » cui assignata est « sua peculiaris
« ecclesia, cum populo determinato, suusque peculiaris rector, t anquam
« p r o p r i u s eiusdem pastor, pro an imarum cura ». Non enim dicitur
populum harum stat ionum, quamvis inter acatholicos dispersum, perti
nere adhuc ad aliquam praeterea paroeciam finit imam, aut alium habere
proprium pastorem praeter rectorem stat ionum, in quem alium iuxta
iam disceptata refundi posset hoc onus. Neque obiici potest quod huius
modi stationes in beneficium erectae non sint, aut quod const i tutam
non habeant dotem: omisso enim quod ex actis nihil tale habetur , id
quoque non obstaret, quominus paroeciae essent dicendae, ad tramitem
can. 1415, § 3. Quod si in can. 710 recoluntur loca « ubi paroeciae aut
« quasi-paroeciae nondum sint consti tutae », non ideo datur intelligi
S. Congregatio Concilii 51
huiusmodi locis accenser idebere distinctas « s t a t i o n e s » iam erectas et
const i tu tas ; sed t raduci id debet t an tummodo ad can. 216, § 2, ubi
divisio Vicariatus in quasi-paroecias cum ea limitatione iubetur : ubi
commode fieri possit.
Si i taque « stationes », de quibus in pr ima specie, veris et propriis
paroeciis accenseri debent, nullum dubium superest quin eorum recto
res seu curati obligatione applicandae Missae teneantur et quidem
omnino ad normam can. 3 3 9 : quod tamen non obest, quominus ab
Ecclesiae materna benignitate, urgente rationabili causa, onus illud pos
sit temperari , ut a limine praenota tum est: sed de hisce agendum in
casibus part icularibus, in quibus a singulis recurrendum erit; dum in
praesenti de generali norma const i tuenda agitur.
RESOLUTIO. - In plenario conventu diei 13 iulii 1 9 1 8 Emi Pa t res
S. Congregationis Concilii, perpensis omnibus , rescr ibendum super pro
positas preces censuere : « Curatos primi generis teneri : curatos alterius
et tertii generis non teneri ».
Facta autem insequenti die SSmo Dno Nostro relatione per infra
scriptum S. C. Secretarium, Sancti tas Sua datam resolutionem appro
bare et confirmare dignata est.
I. MORI, Secretarius.
I
DECRETUM DE MISSIONARIIS E MILITIA REDEUNTIBUS V
La Sacra Congregazione Concistoriale ha emanato un opportunis-
simo decreto De clericis e militia redeuntibus in data 25 ottobre 1918,
che è stato pubblicato nel n. 12 degli Acta Apostolicae Sedis del decorso
anno (vol. X, pag. 481).
Ora questa S. Congregazione di Propaganda, estendendo le dispo
sizioni del citato decreto agli Istituti, Seminari e Collegi di missioni,
soggetti alla sua giurisdizione, stabilisce che i missionari e gli a lunni
dei medesimi debbano presentarsi entro il termine fissato di dieci giorni,
in luogo dell 'Ordinario, al rispettivo Superiore, anche nel caso che i
missionari e gli alunni non siano stati escardinati dalla propria Diocesi.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ordina inoltre che nessuno dei missionari o alunni r i tornati dalia
milizia possa essere rinviato nei luoghi di missione, senza che pr ima
abbia compiuto l ' ingiunto corso di esercizi spirituali e tu t te le altre
prescrizioni del citato decreto della S. Congregazione Concistoriale.
Roma, 15 gennaio 1919.
G. M . CARD, VAN ROSSUM, Prefetto. L. © S.
C. Laurent i , Segretario.
II
DESIGNATIO ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE IUXTA CAN. 285
Iux ta can. 285 Codicis Iuris Canonici pro appel la t ione:
16 iuliï 1918. — Rmus Archiepiscopus Verapolitanus designavit
Ordinar ium Quilonensem.
8 novembris. — R m u s Archiepiscopus Columbensis, Ordinarium
Ianuensem.
Quas designationes SSmus D. N. Benedictus Pp . XV diebus et anno
supradictis approbare dignatus est.
SACKA CONGREGATIO RITUUM
I
P I N N E N .
DECRETUM CANONIZATIONIS BEATI GABRIELIS A VIRGINE PERDOLENTE, CLERICI
PROFESSI E CONGREGATIONE CLERICORUM REGULARIUM EXCALCEATORUM
A SANCTISSIMA CRUCE ET PASSIONE D. N. I. C.
SUPER DUBIO
An, stante approbatione duorum miraculorum, post indultam a Sede Apo
stólica eidem Beato venerationem, tuto procedi possit ad solemnem
ipsius Canonizationem?
Beatificationis et Canonizationis causas cominus inspicienti earum
que na turam intimius perscrutanti compertum illud statim fi t a tque mani
festum, quod scilicet causas ipsas peculiari suae providentiae ordine
5. Congregatio Rituum 53
regat et moderetur Deus. id, quod passim cernere est in cunctis, quae
apud sacram r i tuum Congregationem actae sunt et aguntur , causis, in
ista, qua de agitur, mirum in modum elucescit.
Equidem adolescentibus, qui praesert im in studiis operam ponunt ,
quibus tot insidiae s t ruuntur raalaeque artes, magno spectaculo est
Beatus Gabriel a Virgine Perdolente. Is namque quum aetate et grat ia
floreret, v ixdum mundi expertus est vanitatem, cito pedem a periculo
referre fuit sollicitus ill ibataeque virtutis semina custodiendi percupidus,
decem et octo annos natus , in Congregationem a Passione Domini Nostri
Iesu Christi, divina operante gratia, se recepit, ibique obscuram vitam
duxit eamque perbrevem. Quar to enim et vicesimo a nativitate anno
nondum expleto, eidem, iam caelo maturo, exitium cum patr ia commu
tare pe rquam feliciter obtigit.
At, quo magis, religionem postquam fuit ingressus, perpetua obli
vione a mundo derelinqui penitusque obl i teran in deliciis ille habuit ,
eo magis, ab eius obitu tr icennio elapso, penes Christifidelium multi
tudinem notus f ier i coepit maximeque clarescere. Etenim, quum anno
millesimo octingentesimo nonagésimo secundo ipsius Famuli Dei sacra
rum exuviarum canonica recognitio fieret, inopinato quasi et praeter
opinionem hac illae fama personuit innumerorum fere prodigiorum, quae ,
illo deprecatore, divinitus patra ta esse ferebantur. Hac veluti Dei voce
Servum suum fidelem superius ascendere invitantis commotos non minus
quam tacite admonitos seipsos, uti par erat, exhibuerunt sancti Paul i a
Cruce Filii benemeri t iss imi; ra t ique idcirco in comparandis dilecto sodali
suo beatorum caelitum honor ibus non esse praeterea immorandum,
impigre alacriterque, quavis cunctatione posita, an imum mentemque
operi adiecerunt.
Coeptis autem tam prosper tamque celer respondit exitus, ut ,
brevi admodum duodecim annorum spatio, longum sane a tque sale-
brosum iter, quo ratio iudicialis ordinis continetur a tque disciplina,
emensi fuerint illi planeque confecerint; quandoquidem per Signatu
ram, quam vocant, Commissionis, initium sui quum sumpseri t haec
Beatificationis causa anno millesimo octingentesimo nonagésimo sexto,
iuridica causae ipsius absoluta iam erat cognitio anno millesimo non
gentesimo octavo, eiusdemque anni prost remo mensis maii die, qui in
Dominicam tum incidit infra octavam Ascensionis, sueto solemnique
r i tu in patr iarchali Basilica Vaticana pr ima celebrata fuerint Beatifica
tionis solemnia.
Q u a e , ut consentaneum prorsus erat, sine spirituali christiani
populi fructu esse nequiverunt . Ubi p r imum siquidem licuit, Aposto-
54 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
licae Sedis nomine et auctori tate, erga Dei Famulum Gabrielem a
Virgine Perdolente publicum et ecclesiasticum exercere cultum, apta
valde valdeque propitia sese occasio obtulit, ut eiusdem novensilis Beati
innotesceret vita, ad imi tandum proponerentur heroicae ipsius virtutes,
enar rarentur miracula aliaque id genus extraordinaria dona, quibus ex
rebus nu t r imentum suum atque pabulum sumere Christifidelium devo
tionem, nemo u n u s ignorat. Quodque est peculiari notat ione dignum,
aliquot vix abierant menses, ex quibus, post peractum in Basilica Vati
cana Beatificationis ri tum, variis in locis de apostolico privilegio fieri
coeperant t r iduana solemnia, cum, quan tum acceptum sibi esse noven
silis Beati exoratum patrocinium, Ipse non obscure portendere dignatus
est Deus, novis editis de caelo signis a tque prodigiis. Quapropter peti ta
pr ius et obtenta reassumptione, ut vocant, causae Canonizationis, e
variis, quae circum ferebantur, portentis , binae selectae sunt sanationes,
easque eiusmodi fuisse inventas, quae veri prodigii nomen, dignitatem
atque honorem pro mereantur , apostolicum docet, quod non ita pridem
super miraculis edi tum est Decre tum; ideoque quod pro solemni impe
t randa Canonizatione Beati Gabrielis a Virgine Perdolente, praescripto
legis requirebatur , hoc rite adimpletum fuisse constat.
I taque huc deductus quum sit sermo, unde profectus est, illuc
debet reverti. Nam, quum aliam vix invenire sit causam, quae adeo
secundo et expedito actorum cursu opta tam supremamque assecuta
fuerit Canonizationis metam, quumque id e sapienti providoque Dei
consilio sit repetendum, suspicere oportet ac demisse venerari Dei
voluntatem Eiusque iudicio causae bonitatem atque praestant iam itidem
agnoscere fas est a tque profiteri, quemadmodum facto suo agnovit et
professus est sacer hic Ordo. In generali namque Congregatione, quae,
die tertia superioris mensis decembris, coram Sanctissimo Domino Nostro
Benedicto Papa XV habita est, proposito per Reverendiss imum Cardi
nalem Antonium Vico, causae Relatorem dub io : - An, stante approba
tione duorum miraculorum, post indultam a Sede Apostolica Beato Gabrieli
a Virgine Perdolente venerationem, tuto procedi possit ad solemnen ipsius
Canonizationem? - Reverendissimi Cardinales et Patres Consultores tuto
procedi posse unanimi responderunt suffragatione. Nihilominus San
ctissimus Dominus Noster supremam sententiam Suam de more proro-
gandam duxit, cunctos, qui aderant , interea monens, superni luminis
auxilium in tam gravi negotio, communibus fervidisque fusis Deo pre
cibus, esse poscendum.
Hodierno autem adveniente die, quo suavissimum recolitur Epipha
niae Domini misterium, religiosissime litato eucharistico sacrificio, ad
& Congregatio Rituum 55
Vaticanas Aedes advocari iussit Reverendiss imum Cardinalem Anto
nium Vico, Episcopum Por tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum Con
gregationi Praefectum causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo
Mariani, Fidei Promotore generali , meque insimul infrascripto Secre
tario, eisque adstant ibus, solemniter pronunt iavi t : Tuto procedi posse ad
solemnem Beati Gabrielis a Virgine Per dolente Canonizationem.
Hoc Decretum in vulgus edi, in acta sacrae r i tuum Congregationis
inseri l i t terasque apostolicas sub P lumbo de Canonizationis solemnibus,
ubi pr imum licuerit, in Basilica Vaticana celebrandis, expediri mandavi t
octavo idus ianuari i anno MCMXIX.
£B A. CARD. VICO, Ep. Por tuen . et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. % S.
Alexander Verde, Secretarius.
II
R O M A N A
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI ANNAE
MARIAE TAIG-I, MATRISFAMILIAS, E TERTIO ORDINE SANCTISSIMAE TRINI-
TATIS REDEMPTIONIS CAPTIVORUM.
SUPER DUBIO
An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum, de quo
agitur?
Sat superque est enunciare apostolicum hoc, de quo agitur, Decre
tum ad Ancillam Dei pertinere Annam Mariam Táigi, quae, quoad inter
homines est diversata, uxor et materfamilias fuit, ut quanta exstet eml-
neatque praenobilis causae huius praestant ia atque dignitas, probe i n t e k
ligat quisque sibique plane suasum habeat , quin vel minime opus sit
rem adumbrare verbis.
Quae vero argumento huic nat iva inest vis, eo roboratur et augetur,
quo fauste feliciterque processit huc usque actorum cursus, ut iam com
plectatur, quae pro formali obt inenda Beatificatione in iure s ta tu ta sunt
56 Acta Apostolicae Sedis - Gomnientarium Officiale
quaeque vel in ipsis venerandae ant iqui ta t is monument is ad vivum sic
inveniuntur expressa : « Nos a t tendentes , quod, licet ad hoc, ut aliquis
« s a n c t u s sit apud Dominum in Ecclesia t r iumphante , sola sufficiat
«finalis perseverantia, iuxta i l lud: Esto f idel is usque ad mortem, et
« dabo tibi coronam vitae; ad hoc tamen, ut sanctus habea tu r apud
«homines in Ecclesia militante, duo sunt necessaria : v i r tus morum et
« veritas s ignorum ; meri ta videlicet et miracula, ut haec et illa sibi ad
« invicem contestentur, quum nec merita sine miraculis, nec miracula
< sine meritis plene sufficiant ad perh ibendum inter homines test imo-
« n ium sanctitati . Sed, dum meri ta sana praecedunt et clara succedunt
« miracula, cer tum praebent indicium sanctitatis, ut nos ad ipsius vene-
« ra t ionem inducant, quem Deus ex meritis praecedent ibus et signis sub-
« sequent ibus exhibet vene randum; quae duo ex verbis Evangelistae
« plenius coll iguntur: Illi autem profecti praedicaverunt , ubique Domino
« cooperante et sermonem confirmante sequent ibus s ignis», etc..:. (Gre
gorius Papa IX in Bulla Canonizationis S. Antonii Patavini , Cod. Cano
nizata pag. 65).
Iamvero, quod venerabilis Famulae Dei Annae Mariae Taigi prae
cesserint merita, quae adquisivit sibi illa cumulavitque, gravissima prae
sertim uxoris matr isque familias sancte religioseque implens munera ,
indubio eximioque documento exstant heroicae ipsius Dei Famulae , sole
mni Ecclesiae iudicio, iamdiu probatae virtutes. Praeclara autem merita
a tque generosas a Venerabili in exemplum exercitas virtutes ra ta quoque
habere et confirmare dignatus est Deus, divino, quod accessit, miracu
lorum tes t imonio; nonnisi enim miraculo f ier i u t raque poterat , quae ad
cognoscendum proposita fuerat, sanatio, quemadmodum brevis et efficax
evi cit demonstrat io.
Sane, cuncta in primis comperta fieri necesse fuit a tque explorata,
quae in u n a et altera sanat ione factum respiciebant, quod iudicio
ferendo fundamento esse debebat, ita monente et suadente celebri in
universa canonici civilisque iuris provincia effato: posito facto, oritur
ius. Utque ipsa ferebat na tu ra rei, eadem desuper interrogandi fuerunt,
qui audit i in iudicialibus tabulis r i teque perpensi fuerant testes. Hi
porro e morbo, in quem ambae inciderant mulieres, prodeuntia , sicut
adver terant ipsi, explicuerunt symptomata , eisque ingravescentibus in
diem, infirmae corporis part i quum venerabilis Ancillae Annae Mariae
Taigi admota fuerit imago, depulsum suis se conspexisse oculis fuga-
tumque morbum iidem, numero saltem et quali tate a iure requisitis prae
diti, f ideliter enar ra run t testes adeo, ut , accedentibus etiam, confirman-
tibus et adiuvant ibus documentis , t amquam validis adminiculis, quae
S. Congregatio Rituum 57
necessaria prorsus erat, eadem desiderata minime fuerit iusta a tque legi
t ima probat io.
Hisce praeiactis firmiterque constitutis facti elementis, a notis ad
ignota, ad u t r iusque scilicet facti causam naviter pervestigandam, mox
factus est gradus, prout i iubent Logicae leges et praecipuum est rat io-
cinii officium. Cumque de tecnica, ut inquiunt , quaest ione ageretur, ne
ullus facile subreperet error, maxima idcirco cura fuit viros seligere in
arte per i tos ; ab eisque reapse apto admoto medicae scientiae lumine,
quod actoribus demonst randum erat, solide invicteque demonst ra tum
fuisse liquet. Illud siquidem positum est in aperto, quod videlicet t um
in primo tum in altero casu situs fuerit morbus in materiali quadam
atque organica laesione, quacum una simul neut iquam esse potest subi-
tus a tque perfectus u t r iusque sanationis modus, sicut in actis descri
ptus est ; obstant quippe na turae vires, quas eidem constituit praefini-
vitque na tu rae auctor, Deus; eapropter u t r amque sanat ionem ipsam
miraculo esse factam, necessario debet inferri cer toque haberi .
Eo perspicuitatis et certitudinis adducta est quaest io i terata pro-
ductaque disceptatione. Nam post antepreparator iam binae, praeter
morem, successerunt praeparatoriae Congregationes , easque demum
subsecuta est Congregatio generalis, quae , die ter t ia proxime praete
riti mensis decembris, coram Sanctissimo Domino nostro Benedicto
P a p a XV coacta fuit. In qua a Reverendissimo Cardinali Antonio Vico,
causae Relatore, sequens ad discutiendum proposi tum quum fuisset
dubium: - An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum, de
quo agitur? - Reverendissimi Cardinales et Pat res Consultores s ingul i
ex ordine suffragia tulerunt , quibus t amen intento animo exceptis per-
pensisque, Sanctissimus Dominus noster mentem Suam, ceu de more,
aperire distulit, r a tus in re tam gravi diuturnis precibus concedendum
esse spat ium.
Hodierno autem auspicatissimo die, quo Puer Iesus a t r ibus Sapien
t ibus est adora tus , sacris misteriis piissime celebratis, ad Vaticanas
Aedes arcessiri voluit Reverendiss imum Cardinalem Antonium Vico,
Episcopum Por tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum Congregationi
Praefectum causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani, Fidei
Promotore generali, mihique insimul infrascripto Secretario, eisque
adstant ibus , solemniter edixi t : « Constare de u t roque proposito mi-
« ráculo », de primo nempe « ins tantaneae perfectaeque sanat ionis
« Mariae Del Pin to a metri te et endometri te chronica cum subsequuto
« haematoceie, illico tot ius corporis redintegrat is v i r ibus» ; deque altero
« ins tantaneae perfectaeque sanat ionis Melaniae Sevin a luxatione de-
58 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« xteri pedis et ossis perone, seu fibulae fractura, cum gravi emartro
« coniuncta ».
Hoc Decretum publici iuris fieri et in acta sacrae r i tuum Congre
gationis referri iussit octavo idus ianuarii anno MCMXIX.
A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. R. G. Praefectus.
L. & S. Alexander Verde, Secretarius,
III
R O M A N A
DUBIA
Sacrorum Ri tuum Congregationi sequentia dubia, pro opportuna
solutione, proposita fuerunt ; n imirum:
I. An occurrente Vigilia S. Thomae Ap* in Feria Quatuor Tempo
rum, de qua fit Officium cum respondente Missa, legendum sit Evan
gelium Vigiliae in fine Missae?
II. Si in Festo de quo recitatur Officium cum Missa, etiam Feria
et Vigilia vel duae Vigiliae simul occurrant, de quanam legi debeat
Evangelium in fine Missae ?
Et Sacra Rituum Congregatio, audito specialis Commissionis suf
fragio, re mature perpensa, respondendum censui t :
Ad 1. Affirmative iuxta Rubricas et Decreta.
Ad II. De illa dicitur Evangelium in fine, de qua primo facta est
Commemoratio. Quod si hoc Evangelium sit idem de Festo, tunc Evan
gelium in fine erit de altera quae secundo loco commemoratur , iuxta
Decretum n. 3844 Romana 5 februarii ad IX.
Atque ita rescripsit et declaravit, die 10 ianuari i 1919.
£g A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. R. G. Praefectus.
L, >g S.
Alexander Verde, Secretarius.
S. Romana Bota 59
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
C A U S A E A C T A E S U B S E C R E T O
In Sacra Romana Rota, a mense ianuario usque ad mensem decembrem
anni 1918, actae sunt sub secreto causae quae sequuntur; quarum
definitiva sententia editur tantum in parte dispositiva.
I. NULLITATIS MATRIMONII ex capite vis et metus.
Proposi to dubio : An constet de nullitate matrimonii in casu?
RR. P P . DD. S. Many, Ponens, I. Pr ior et P. Rossetti , Auditores de
Turno , die 18 februarii 1918 respondendum censuerunt : Negative.
Adversus sententiam interposita est appellatio.
I I . NULLITATIS MATRIMONII ex capite vis et metus.
Proposi to dubio : An constet de nullitate matrimonii in casu?
RR. P P . DD. P. Rossetti , Ponens, R. Chimenti et M. Massimi, Audi
tores de Turno, die 6 iunii 1918 respondendum censuerunt : Negative.
I I I . NULLITATIS MATRIMONII ex capite vis et metus.
Proposi to dubio: An constet de nullitate matrimonii in casu? RR. P P .
DD. A. Sincero, Ponens, F. Cattani A madori et P. Rossetti , Auditores de
Turno , die 11 iunii 1918 respondendum censuerunt : Negative.
I V . NULLITATIS MATRIMONII ex capite impotentiae ex parte viri.
Proposi to dub io : An sententia Rotalis diei 22 decembris 1913 sit
confirmanda vel infirmanda in casu? RR. P P . DD. G. Sebastianeiii,
Decanus, Ponens, P. Rossetti et M. Massimi, Auditores de Turno , die
4 iulii 1918 respondendum censuerunt : Esse infirmandam.
Adversus sentent iam interposita est appellatio.
V. NULLITATIS MATRIMONII ex capite vis et metus.
Proposi to dubio : An constet de nullitate matrimonii in casu?
RR. P P . DD. I. Prior , Ponens, A. Sincero et F. Cattani Amadori , Audi
tores de Turno , die 27 iulii 1918 respondendum censuerunt : Affirmative.
Adversus sentent iam interposita est appellatio.
60 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI. NULLITATIS MATRIMONII ex capite defectus consensus ex parte
mulieris.
Proposi to dubio : An sententia Rotalis diei 22 ianuarii 1914 sit con
firmanda vel infirmanda in casu? RR. P P . DD. Gr. Sebastianeiii, Decanus,
Ponens, P. Rossetti et M. Massimi, Auditores de Turno, die 29 iulii 1918
respondendum censuerunt : Confirmandam esse sententiam Rotalem.
VII. NULLITATIS MATRIMONII ex capite impotentiae ex parte viri.
Proposito dub io : An constet de nullitate matrimonii in casu?
RR. P P . DD. R. Ghimenti, Ponens, M. Massimi et I. Grazioli, Auditores
de Turno , die 16 augusti 1918 respondendum censuerunt : Affirmative.
Ex Cancellaria, 11 ianuarii 1919.
Sac T Tani, Notarius
Diarium Bomanae Curias 61
BIÁEIÜM ROMANAE CURIAE
S . C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
I
NOTA DELLE CONGREGAZIONI DA TENERSI NELL'ANNO 1919
14 gennaio. Congregazione Ordinaria. 28 » Congregazione Preparatoria sopra le virtù del Ven. Alano de
Solminiac. U febbraio. Congregazione Generale sopra i miracoli della Ven. Luisa de
Marillac. 25 » Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù del Ven. Bernardo
Clausi. lì marzo. Congregazione Ordinaria. 18 » Congregazione Generale sopra i miracoli della Beata Giovanna
d'Arco. . 8 aprile. Nuova Congregazione Preparatoria sopra le virtù del Ven. Gio
vanni Nepomuceno Neumann. 29 » Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù del Ven. Carlo
Giacinto di Santa Maria. 13 maggio. Congregazione Ordinaria. 27 » Nuova Congregazione Preparatoria sopra i miracoli del B. Teo
filo "da Corte. 5 giugno. Congregazione Ordinaria Particolare.
17 » Congregazione Generale sopra il martirio, segni o miracoli della Ven. Maria Maddalena Fontaine e Maria Clotilde Angela di S. Francesco Borgia e Compagne, Figlie della Carità e Orso-line di Valenciennes.
8 luglio. Congregazione Preparatoria sopra il martirio, segni o miracoli dei Servi di Dio Mattia Murumba e Compagni d'Ouganda.
22 » Congregazione Ordinaria. 12 agosto. Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù della Ven. Vin
cenza Gerosa. 28 ottobre. Congregazione Preparatoria sopra le virtù della Ven. Maria Mi
chelina del SSmo Sacramento. U novembre. Congregazione Ordinaria.
25 » Congregazione Preparatoria sopra le virtù del Ven. Bartolomeo Dalmonte.
62 Acta Apostolicae Sedis •- Commentarium Officiale
2 dicembre. Congregazione Generale sopra il martino, segni o miracoli del Ven. Girolamo delle Ventiquattrore.
9 » Congregazione Ordinaria Particolare. 23 » Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù del Ven. Fran
cesco da Camporosso.
II
Martedì 14 gennaio 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie: '
1) Introduzione della Causa di Beatificazione, ossia dichiarazione del martirio del Servo di Dio Natale Pinot, parroco di Louroux-Beconnais, della diocesi di Angers, ivi ucciso, come si asserisce, in odio alla Fede nel 1794.
2) introduzione della Causa di Beatificazione e Canomzazione del Servo di Dio Innocenzo da Berzo, Sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori Cappuccini.
3) Ed intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Gioacchina Vedruna de Mas, Fondatrice dell'Istituto della Carità, nella diocesi di Vich.
Martedì 28 gennaio 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati officiali e dei Rmi Consultori teologi componenti la Sacra Congregazione dei Riti, si è tenuta la Congregazione Preparatoria per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù del Ven. Servo di Dio Alano De Solminiac, dei Canonici Regolari Lateranensi, Vescovo di Cahors.
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare:
6 gennaio 1919. I Revmi P. Abate Arsenio Pellegrini e P. Sofronio Gassisi, dei Minori Basiliani di Grottaferrata, Consultori della S. Congregazione «Pro Ecclesia Orientali».
27 » » L'Emo signor Cardinale Donato Sbarretti, Protettore dell'Istituto di Carità, di Nazaret.
Diarium Romanae Curiae 63
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Pì'otonotari Apostolici ad instar participantium:
22 dicembre 1918. Mons. Giuseppe Alfredo Peltier, della diocesi di Joliette. •
Prelati Domestici di S. S.:
28 ottobre 1918. Mons. Antonio Tonda, della diocesi di Susa. 20 dicembre » Mons. Giuseppe Morrone, della diocesi di Nola.
2 gennaio 1919. Mons. Francesco Rossi Stockalper, di Roma. 6 » » Mons. Gustavo Couto, della diocesi di Angola.
11 » » Mons. Carlo Roseau, della diocesi di Séez.
14 » » Mons. Gioacchino Soarez de Oliveira Aloin, dell'archidiocesi di Rio de Janeiro.
15 » » Mons. Emilio Seraglia, della diocesi di Padova.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze:
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
22 dicembre 1918. Al sig. Giulio van den Heuvel, già Inviato straordinario e Ministro plenipotenziario del Belgio presso la Santa Sede.
14 gennaio 1919. Al sig. Bonaventura Bianco Viel, già Ministro degli Esteri al Cile.
» » » Al sig. Guglielmo Pereira, già Ministro degli Esteri al Cile.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
4 gennaio 1919. Al sig. Leone Watine, della diocesi di Lilla. » » » Al sig. Eugenio Wattinne, della medesima diocesi.
14 » » Al sig. Guglielmo Giorgio Emilio d'Artillac Brill, Incaricato di Affari dei Paesi Bassi a Buenos Aires.
22 » » Al sig. Giovanni Enrico Ludovico van Dyk, della diocesi
di Bois-le-Duc.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
31 dicembre 1918. Al sig. conte Simone Planas Suarez, Ministro del Venezuela a Lisbona.
8 gennaio 1919. Al sig. ing. Giuseppe Fernando Sousa, di Lisbona.
64 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :
10 aprile 1918. Al sig. Eliseo Arbeláez, già Segretario della Legazione di # Colombia presso la Santa Sede.
8 gennaio 1919. Al sig. cav. Emilio Ranuzzi, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordirne di S. Silvestro Papa:
5 gennaio 1919. Al sig. dott. Giorgio Sidley, della diocesi di Salford.
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.:
28 dicembre 1918. Mons. Giuseppe Giuntini, dell'archidioeesi di Firenze. 16 gennaio 1919. Mons. Agostino Maij, della diocesi di Paderborn. » » » Mons. Roberto Heddergott, della medesima diocesi. » » » Mons. Massimiliano de Berchem, dell'archidioeesi di Praga. » » » Mons. Riccardo Hoffmann, dell'archidioeesi di Monaco di
Baviera. 19 » » Mons. Sebastiano Staudbamer, della medesima archidiocesi. 21 » » Mons. Francesco Verquera, della diocesi di Susa.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
28 dicembre 1918. Mons. Giuseppe Di Girolamo, di Roma.
Annus XI - Vol. XI 1 Martii 1919 Num. 3
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
I
C O N C E D I T U R I N P E R P E T U U M I N D U L G E N T I A P L E N A R I A T O T I E S Q U O T I E S L U C R A N D A
D I E F E S T O T I T U L A R I S O C I E T A T I S R E G A L I S A C I N G U L O N O S T R A E D O M I N A E A D
C A T H E D R A L I S E C C L E S I A E D E R T H U S E N S I S .
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Exstat , Derthusensi in urbe, prae-
divite in sacello templi cathedralis, canonice erecta pia ac vetustissima
Confraternitas Nostrae Dominae a Cingulo nuncupata , quae sodalium
numero et dignitate, non minus quam germanae pietatis studiis, sum
mopere floret. Omnis conditionis cives, e plebe non minus quam e nobi
litate viri principes, reges et Romani quidem Pontifices Nostri Deces
sores, per longam annorum seriem, hanc Societatem maximo in honore
habuerunt ; ipsique Hispaniarum Reges illi nomen dederunt. Nunc vero,
cum hodiernus Prior Regalis huius Confraternitatis Nostrae Dominae a
Cingulo, roboratas amplissimo Derthusiensum Episcopi suffragio, enixas
Nobis humili ter preces adhibuerit , ut die festo titulari fidelibus cathe
drale ipsum templum visitantibus plenariam indulgentiam de apostolica
benignitate largiri dignemur; Nos, at tentis Societatis eiusdem antiqui
tate et splendore, optatis his annuendum, quan tum in Domino possumus,
exist imavimus. Quam ob rem, audito dilecto filio Nostro S. R. E. Car
dinali Poenitentiario Maiore, de omnipotentis Dei misericordia ac bea
torum Petr i et Pauli apostolorum Eius auctori tate confisi, omnibus et
singulis fidelibus ex u t roque sexu, die festo t i tulari enunciatae Regalis
ACTA., vol. XI , n. 3. — 1-3-919. 5
66 Acta Apostolicae Sedia - Commentarium Officiale
Societatis Nostrae Dominae a Cingulo, nempe Dominica mensis septem
bris prima, ad Der thusense cathedrale templum quotannis , admissorum
sacramentali confessione expiatis ac caelestibus epulis refectis, confluen-
t ibus, a medietate diei praecedentis ad mediam usque noctem ipsius
Dominicae, indulgentiam plenariam toties lucrandam concedimus, quo
ties sacellum B. Mariae Virg. a Cingulo, in enunciata cathedrali ecclesia
positum, devote visitent, ibique pro chris t ianorum principum concordia,
haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac sanctae Matris Eccle
siae exaltatione pias ad Deum preces effundant. Largimur insuper fide
libus eisdem, si malint, liceat plenaria hac indulgentia functorum vita
labes poenasque expiare. Contrariis non obstant ibus quibuscumque.
Praesent ibus perpetuis futuris temporibus valituris.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
X I X decembris M C M X V I I I , Pontificatus Nostri anno quinto.
P . CARD. GASPARRT, a Secretis Status.
Il
T E M P L U M L O C A R N E N S E B . M . V I R G I N I S A S A X O , I N D I O E C E S I L U G A N E N S I , T I T U L O
A C P R I V I L E G I I S B A S I L I C A E M I N O R I S H O N E S T A T U R .
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Locami , intra fines Luganensis;
dioecesis, ant iquum exstat percelebre templum Deo in honorem B. Ma
riae Virg. a Saxo dicatum, ad perennandam memoriam erectum appari
tionis ipsius Deiparae pio cuidam e Franciscani familia coenobitae, in per
vigilio festivitatis B. Mariae Virg. in coelum Assumptae, anno millesimo
quadringentesimo octogesimo nono. Id constans refert, monument i s ac
prodigiis luculenter suffulta, tradit io. Eidem porro Deiparae Virginis
tutelae merito f ideles incolae Ticinenses t r ibuunt , quod ab haeretica
lue, saeculo decimo quar to per Helveticas regiones nefarie grassante ,
feliciter servati fuerint : ac saepe saepius, publicis vel privatis ingruen
t ibus calamitatibus, praesenti ipsius Deiparae auxilio incolumes evase
rint. Quam ob rem cultus B. Mariae Virg. a Saxo in dies ad auc tus
est, eiusque ligneum affabre sculptum simulacrum, in ulnis Puerum
Iesum ges tant i s , semel i terumque aureo diademate redimitum fuit,
primo quidem a Legato Apostolico apud Helvetios anno M D C X V I I ; se
cundo autem decreto Vaticani Capituli anno M D C C C L X X X , scilicet quar to
Acta Benedicti PP. XV 67
redeunte centenario a mirifica Deiparae Virginis appari t ione. In terea
parvae vetustissimae marialis aedis progressu temporis muta ta forma,
i ta increvit, ut t um audaci s t ructura pilis giganteis innixa tot iusque
molis amplitudine, tum omnigenae art is , ac praeser t im picturae, con
spicuis operibus, hoc templum, Locami in honorem B. Mariae Virg. a
Saxo mirifice constructum, prae ceteris eniteat. Huius parietes templi
votivis tabellis, vexillis, argenteis t rophaeis atque innumeris pretiosis
donariis circum ornati , benignissimam Dei Genitricis, gra t iarum apud
Dominum sequestris, potentiam civiumque acceptam tutelam luculen
ter testantur . Sacra supellectili abunde refectum et privilegiis a tque
indulgentiis a Sede Apostolica di tatum, memora tum templum F r a t r u m
Ordinis Minorum Capulatorum curis concreditum fuit; hique, vehemens
pietatis s tudium erga Beatissimam Dei Genitricem fidelium praesert im
peregrinorum impigre foventes, ecclesiasticis ibidem muner ibus naviter
funguntur. Ab anteactis saeculis in praesens usque, piae peregrinatio
nis causa, ad mariale sanctuar ium a Saxo non modo e pago Ticinensi,
verum etiam a dissitis tum Helvetiae, tum finitimae Italiae, tum aliarum
nat ionum regionibus christifideles saepe saepius turmat im solent con
fluere, B. Mariae Virg. s imulacrum veneratur i eiusque opem fidenter
imploraturi . Neque prae tereundum arbi t ramur, quod, sua aetate, sanctus
Carolus Borromaeus, cardinalis archiepiscopus Mediolanensis, idem san
ctuarium mariale a Saxo, Locarnensium civium pietate iam munifice
auc tum ac decora t um, non semel invisent, t an taque fuerit admirat ione
perculsus, ut , prophetico sane spiritu, haec verba protuler i t : « F luent
ad hanc aedem omnes gentes ». Haec animo repetens, cum venerabilis
frater Aurelius Bacciarini, episcopus t i tularis Dauliensis et admini
strator apostolicus Luganensis, pia quoque exprimens cleri populique,
vota, Nos flagitaverit ut templum Locarnense B. Mariae Virg. a Saxo
Basilicae Minoris titulo ac privilegiis cohonestare d ignemur; Nos votis
h is annuendum ultro l ibenterque exist imavimus. Quae cum ita sint,
audito Congregationis Sacrorum Ri tuum Cardinali Praefecto, motu pro
prio ac de certa scientia ac matura deliberatione Nostris deque apo
stolicae potestatis plenitudine, praesent ium vi , enunciatum templum
B. Mariae Virg. a Saxo, Locami, intra fines dioecesis Luganensis exsi
stens, perpe tuumque in modum, Basilicae Minoris titulo donamus , cunctis
honorificentiis ac privilegiis eidem tributis, quae minoribus Almae hu ius
Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Literas firmas,
validas atque efficaces semper exstare ac permanere , suosque plenarios
atque integros effectus sortiri a tque obtinere, illisque ad quos pert inent
nunc et in posterum plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse
68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ac definiendum, i r r i tumque ex nunc a tque inane fieri si secus super
his, a quovis, auctori tate qualibet, scienter vel ignoranter, a t tentar i con
tigerit. Non obstant ibus contrari is qu ibuscumque .
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
in ianuari i M G M X I X , Pontificatus Nostri anno quinto.
P . GARD. GASPARRI, a Secretis Status.
I I I
ECCLESIA SS. URSULAE ET SOCLARUM, V V . ET M M . , IN URBE BONAERENSI, TITULO BASILICAE DECORATUR.
t
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Exstat in urbe Bonaerensi templum
Deo in honorem Ss. Ursulae et Sociarum, virginum et mar tyrum, anno
MDCCLiv dicatum atque Ordini F ra t rum Minorum concreditum, unde
vulgo a S. Francisco nuncupatur . Ceteris illius urbis sacris aedibus, tum
antiquitate ac praestant i molis amplitudine, tum conspicuis picturae et
sculpturae operibus idem templum ita praecellit, ut illustre veluti his to
riae monumentum habeatur , quod ab exteris quoque illud invisentibus
merito suspicitur. Anno M C M X I piorum coniugum Sanctis Muzué et Caro-
lae Vivar de Muzué, modo defunctorum, profusa l iberali tate largitis
expensis, sacra eadem aedes tot de integro pulcherrimis omnigenae
artis ornamentis magnifice adaucta fuit, ut praecipua Bonaërensis civi
tatis ecclesia in praesens habenda sit. Praeter Minorum Ordinis Fra
trum, qui benefactis vi taque in exemplum peracta famam immaculatam
reliquerunt, mortales exuvias insigni sarcophago ibi recónditas, praeno
bili enunciato in templo il lustrium etiam virorum corpora requiescunt,
qui, publicis et civilibus laudabil i ter perfuncti muner ibus , inter optimates
Reipublicae Argentinae iure accensentur. Rat ione quoque cultus et fidelis
populi assidua frequentia et saepe saepius innumero concursu, eadem
sacra aedes inter primarias urbis ecclesias enitet. Siquidem Franciscales
Fra t res , ibidem sacris officiis naviter vacantes, divini cultus splendori
singulari studio prospiciunt, s imulque plur imae Confraternitates et Soda
litia, sub diversis nominibus, nec non Consociationes et Piae Uniones
eadem in ecclesia sunt legitime consti tutae, praesertim laica Congre
gatio Tertii Ordinis S. Francisci, in qua quingenti viri ac mille tercentae
mulieres militant. Hae 4 omnes insti tutiones et societates privilegiis
Acta Benedica PP. XV 69
sacrisque indulgentiis largiter pollent, queis ab hac Sancta Sede diver
simode ditatae fuerant. Praeterea memora tum templum, Archibasilicae
Lateranensi iampridem aggregatum, non modo copiosa ac divite supel
lectili refertum est, sed praecipue sacrarum rel iquiarum thesauro, quas
inter nonnullae insignes pretiosissimis thecis inclusae, quas publice expo
sitas permagno pietatis studio -christifideles venerantur . Quae cum ita
sint, cum hodiernus Franciscani Provinciae a B. Mariae Virg. Assum
ptione Praeposi tus, vota exprimens quoque Fra t rum Coenobii Bonaë-
rensis, Nos enixis precibus f lagitaveri t , ut prae laudatum templum sub
titulo S. Ursulae et sacrarum virginum et martyrum ad Basilicae digni
tatem evehere dignemur; Nos, animo repetentes gloriosas illius templi
memorias, precibus his annuendum, quan tum in Domino possumus, exi
st imavimus. Idcirco, audito venerabili fratre Nostro S. R. E. Episcopo
Cardinali Sacrorum Ri tuum Congregationi Praefecto, at tentoque prae
sertim commendationis officio tum archiepiscopi Bonaërensium, tum
Fra t rum Minorum Procuratoris Generalis, ecclesiam Bonaërensem Ss. vir
ginum et martyrum Ursulae et Sociarum, ex certa scientia et ma tu ra
deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine,
praesent ium tenore, simplici Basilicae titulo cohonestamus, cum privi
legio deferendi t in t innabulum et conopaeum, cui liceat addere s temma
ipsius ecclesiae, non tamen auro vel argento ornatum. Decernentes prae
sentes Literas firmas, validas atque efficaces semper exstare ac perma
nere, suosque plenos atque integros effectus sortiri et obt inere; illisque,
ad quos pertinent, nunc et in posterum plene suffragari, sicque merito
iudicandum esse ac definiendum, i r r i tumque ex nunc et inane fieri si
quidquam secus super his, a quovis, auctori tate qualibet, scienter sive
ignoranter a t tentar i contigerit. Non obstant ibus contrariis quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
V I I I ianuarii M C M X T X , Pontificatus Nostri anno quinto.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
70 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
E P I S T O L A E
I
A D R . F . H I M E R I U M A I E S U , F R A T R U M A S C H O L I S C H R I S T I A N I S P R A E P O S I T U M
G E N E R A L E M , A L T E R O S A E C U L O E X E U N T E A B O B I T U S . I O A N N I S B A P T . D E
L A S A L L E , E O R U M P A T R I S L E G I F E R I .
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. - Exeunte altero
iam saeculo a beatissimo obitu Patr is vestri legiferi, non possumus
quin tant i viri memoriam, ob eius in Ecclesiam insignia promerita, vobis
cum celebremus: eo magis quod ad medendum gravi cuidam suorum
temporum incommodo eiusmodi ra t ionem sequutus est cuius hodie
quoque mira est opportuni tas . Cum enim animadvertisset populum,
maximeque classem tenuiorum, in summa ignoratione versari earum
rerum quae ad religionem pertinent, sibi proposuit puerorum de infima
plebe institutionem suscipere, quos dum l i t terarum initiis erudiret, simul
christianae vitae praeceptis imbueret . Et praeclarissimi ab eo percepti
fructus in hoc munere , praeser t im ex quo socios adiutoresque sibi hu ius
operae et laboris adscivit, non dubio sunt argumento istam sodalitatem
in Ecclesiae sanctae bonum ab eo esse, Dei providentis consilio, condi
tam. Nunc vero in educatione puerit iae incredibile est quam late chri
st ianus spiritus desideretur, nimis multis summa contentione ni tent ibus
ut scholas ab Ecclesiae matr is tutela subtrahant , in easque laicam, quae
dicitur, disciplinam Inducant , ubi nihil sit quod sapiat religionem. Ita
quae vir tutum domus debet esse, in specum vert i tur vitiorum. Nam
timore Domini sublato, quod initium sapientiae est, quid iam impro-
vidam aetatem cohibeat quominus omnia sequatur f lagrantium vota
cupidi ta tum? Nemo igitur non videt quam bene communi saluti prospi
ciant qui nostros pueros, spem futuri temporis, christianis institutis et
moribus, quemadmodum vos facitis, informent. Quare ingentes vobiscum
grates Deo agimus, cuius benignitas vest ram sollertiam ad tam laeta-
bilia incrementa provexi t ; optamusque ut ex hac Patr is vestri legiferi
commemoratione vel alacrioribus sumpt is animis, salutarem Ecclesiae
ac civitati operam navare perseveretis. Ob eam rem, caelestis auxilii
vobis conciliandi causa, l ibentes damus ut, fausto die V I I aprilis proximi,
quisquis sacerdos apud vos rem divinam fecerit et quotquot ex inst i tuto
vestro sodales a lumnique sacro adfuerint, omnes plenariam indulgen
tiam, usitatis condicionibus, lucrentur. Atque auspicem divinorum m une-
Acta Benedicti PP. XV 71
rum paternaeque Nostrae benevolentiae testem, apostolicam benedictio
nem tibi, dilecte fi l i , tuaeque sodalitati universae amantiss ime impert imus.
Datum Romae apud S. Petrum, die xxvn mensis ianuari i M C M X I X ,
Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
II
A D R . D . P . T H O M A M P E G U E S , E X O R D I N E P R A E D I C A T O R U M , Q U I S U M M A M
T H E O L O G I C A M S . T H O M A E G A L L I C E I N M O D U M C A T E C H I S M I E X P L I C A T A M
E D I D E R A T .
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. - Praeclara de
Thoma Aquinate praeconia Apostolicae Sedis iam neminem catholicum
dubitare s inunt quin ideo ille sit excitatus divinitus, ut haberet Ecclesia
quem doctrinae magistrum maxime in omne tempus sequeretur . Con
sonum autem videbatur singularem viri sapientiam non modo sacri
cleri hominibus, verum omnibus quicumque religionis altius s tudia cole
rent, a tque ipsi multitudini, directo patere : natura enim fit ut quo pro
pius ad lumen accesserit, eo quis uber ius collustretur. Vehementer igitur
es tu quidem laudandus qui, cum, opus Angelici Doctoris potissimum,
Summam Theologicam litteralibus commentar i is gallice interpretari
instituisses - remque e sententia succedere volumina ostendunt adhuc
edita - eamdem in modum catechismi explicatam nuper evulgasti. I ta
hu ius tant i ingenii divitias non minus apte ad rudiorum usum accom-
modasti quam ad doctiorum, omnia breviter strictimque, eadem perspi
cuitate ordinis, t radendo, quae is copiosius exposuerat . Equidem tibi
gra tu lamur isto diuturni laboris studiique fructu, in quo licet magnam
disciplinae Thomisticae cognitionem ac scientiam agnoscere: optamus-
que id quod, pro tuo Ecclesiae sanctae amore, habes propositum, ut
ad christ ianam doctrinam penitus percipiendam prosit quamplurimis .
Atque auspicem divinorum munerum et praecipuae benevolentiae No
strae testem, apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili , tu isque disci
pulis amant iss ime impert imus.
Datum Romae apud S. Pet rum, die v mensis februarii M C M X I X ,
Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII
Ernes tus Buonaiuti , decreto S. Officii diei ¥1 novembris 1918, quo
opuscula ab eo conscripta, quibus t i tu lus : La genesi della dottrina
agostiniana intorno al peccato originale et S. Agostino, proscripta et in
Indicem librorum prohibi torum inserta sunt, se subiecit et opuscula
reprobavit .
Datum Romae, ex aedibus Sancti Officii, die 10 februarii 1919.
A. Castellano, S. R. ei U. S. Notarius.
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
D E C R E T U M
P R O C E L E B R A T I O N E C O N C I L I O R U M E T A P P E L L A T I O N I B U S I N R E G I O N I B U S I T A L I A E
Conciliorum provincialium celebrationi in plerisque Italiae regio
nibus haud leves obesse difficultates a multis sacrorum Antisti t ibus
no ta tum est : etenim, ae ta tum decursu tum ethnographicis ra t ionibus
tum etiam politicis per turbat ionibus, ecclesiasticae circumscriptiones
dioecesum ac provinciarum funditus immuta tae fuerunt; unde factum
quod ex metropolibus non paucis aliae suffraganeis sedibus sunt
orbatae, aliae u n a m vel al teram ret inuerunt .
Ex his autem pronum est intelligere, praedictos Episcoporum con
ventus in memorat is locis non illud obtinere posse momentum eamque
solemnitatem, quae • illos decerent, quaeque Ecclesia habere desiderat, ut
plur ium Antistitum, in Dei nomine congregatorum, consiliis et aucto-
ritate ea const i tuantur , quae Dei ipsius gloriae et fidelium bono util iora
sint a tque ad usum aptiora.
S. Congregatio Consistorialis 73
Eiusmodi igitur difficultatibus ut efficaciter obveniatur, Episcopis
per Italiam audit is habitoque suffragio Emorum Pa t rum S. Congrega
tioni Consistoriali praeposi torum, Benedictus Papa XV sequentia decer
nenda consti tuit :
I. Incolumi Conciliorum provincialium lege pro provinciis Veneta,
Mediolanensi, Vercellensi, Taurinensi ac Ianuens i ; i temque sartis iuribus
metropoliticis Romani Pontificis in Romana provincia secundum sacros
canones; in ceteris Italiae regionibus, provincialium Conciliorum loco,
ex praescripto can. 283 Codicis quovis vicennio celebrandorum, habe
bun tur vicesimo pariter quoque anno Concilia plenaria per regiones
ad normam cann. 281, 282, 287 et seqq. iuxta praesentis decreti prae
scriptiones.
II. Regiones in quibus, Conciliorum provincialium loco, Concilia
plenaria regionalia habenda erunt sequentia sunt, qua rum nomina, ad
clariorem indicationem, vulgari sermone efferuntur: Emilia, Romagna,
Toscana, Umbria, Marche, Abruzzi e Molise, Beneventano, Campania,
Salernitano, Basilicata, Puglie, Calabria, Sicilia, Sardegna; quae vero
Dioeceses censendae sint ad singulas hasce regiones pro Conciliorum
celebratione pertinere, peculiari decreto definietur.
III. P ro dioecesibus Latii (prout hoc nomen nunc temporis audit)
peculiares dispositiones Sanctitas Sua sibi impertiendas reservat.
IV. In Episcoporum coetibus, vulgo Conferenze, qui ad normam
can. 292 Codicis, quovis quinquennio cogendi sunt, quique iam in Italia
per regiones habentur , is qui praeeri t pr ima sequenti vice, sicque pari ter
in ceteris sequutur is conventibus antequam vicennium impleatur pro
regionali comitio consti tutum, Pa t r ibus discutiendum proponet quando
debeat et possit pr imum plenarium regionale Concilium celebrari; tum
vero, ad praescriptum can. 281, Summum Pontificem postulabit ut San
ctitati Suae designare placeat legatum suum ad Concilium convocandum
eique praesidendum.
V. Omnia vero quae , pro celebratione Conciliorum plenariorum
regionalium, superius s ta tuta sunt, nullimode det rahunt neve detrahere
censeantur praescripto can. 285 circa appellationes a sententiis I in
stantiae ad tr ibunal II instantiae. Permit t i tur tamen Episcopis, qui Sedi
Apostolicae sint immediate subiecti, ut pro appellationibus sibi deligant
Archiepiscopum viciniorem etsi provincia propria carentem, i temque
his Archiepiscopis ut designent pro appellationibus Ordinarium vici
niorem, quem opportunius eligendum censuerint.
Vi. Qua in re, cum a plerisque Romanae provinciae Episcopis expe-
titum fuerit ut speciale t r ibunal II instantiae Romae pro suis dioece-
7 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sibus consti tueretur, Sanctissimus Pater , ob adductas rat iones, petitioni
annuendum duxit, ac praesenti decreto destinat ad hunc f inem tr ibunal
Vicariatus Urbis, salvo semper recursu III instantiae, si et quando haberi
•quiverit, ad sacram Romanam Rotam.
Praesent ibus valituris contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die
15 februarii 1919.
£ß C. CARD. DE LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L . ^ S .
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
II
D E C R E T U M
D E C E S S A T I O N E Q U A R U M D A M F A C U L T A T U M Q U A E S A C E R D O T I B U S D U R A N T E
B E L L O C O N C E S S A E S U N T .
Quum atrox bellum, quod plures annos Europam cruentabat, Dei
miserentis gratia, f inem tandem habueri t , oportet ut, cessante causa;
facultates quoque extraordinariae circumscribantur quae sacerdotibus,
militaribus copiis addictis, in suum ac militum bonum fuerunt tr ibutae.
Ne autem, in re tam gravi, angusti is et ambiguitat ibus pateat locus,
SSmus D. N. Benedictus P P . XV censuit expedire ut pressius determi
netur quaenam ex praedictis facultatibus cessasse dicendae sint.
I taque, de mandato SSnii, declaratur na tu ra sua f inem habuisse
facultates ut supra sacerdotibus factas, quae sequuntur :
1) absolvendi in quibusdam casibus milites generali formula, seu
communi absolutione sine praecedenti confessione;
2) absolvendi ab omnibus censuris et casibus reservat is ;
3) Missam celebrandi in quocumque loco, etiam sub dio, remoto
quidem irreverentiae periculo;
4) bis in die, etiam u n a hora post meridiem, et in casibus extraor
dinariis vel non servato ieiunio, Sacrum peragendi ;
5) Missas votivas loco propriae a rubricis praescriptae legendi;
6) asservandi SSmum Sacramentum in bellicis navibus et in sta
tivis castrorum valetudinariis;
S. Congregatio Consistorialis 75
7) benedicendi unico crucis signo coronas, cruces, numismata cum
applicatione indulgent iarum;
8) sese eximendi a recitatione divini officii, ac pariter idem officium
in alias pias preces commutandi .
Hisce demptis , reliqua quae at t inent ad iurisdictionem Ordinario
rum castrensium, usque dum eorum ministerium subsistat et servetur,
s a r t a tectaque sunto.
Curae t amen ipsorum Ordinariorum Castrensium erit vigilare ut
omnia quae pert inent ad sacrae liturgiae observantiam, praesert im in
Missae celebratione, a sacerdotibus sibi adhuc subditis adamussim et
ex integro serventur.
Officii pari ter omnium Ordinariorum locorum erit curare ut sacer
dotes in dioecesim e militia reversi ad pr is t inam perfectamque sacro
rum ri tuum observant iam redeant .
Datum Romae, ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die
22 februarii 1919.
j$| C. CARD. D E LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L. © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
III
D E N O M I N A N D I S A D M I N I S T R A T O R I B U S D I O E C E S A N I S
Quum Delegatus Apostolicus in Foederatis Americae Stat ibus haec
dubia definienda proposuisset, scilicet:
1) u t rum dispositiones part iculares Concilii plenarii Baltimorensis,
quoad ius nominandi administratorem dioecesis, sede vacante, adhuc
vigeat; an per novum Codicem abrogatae s int ;
Et qua tenus negative ad pr imam pa r t em:
2) an servandum sit praescr iptum canonis 427;
Emi Pat res Codici interpretando praepositi , die 24 novembris 1918
responderunt :
Ad I m , negative ad pr imam par tem; affirmative ad secundam.
Ad I I a , affirmative, et ad mentem.
Mens autem haec est: « Quatenus speciales circumstantiae hic et
•nunc impediant quominus in illa regione applicetur canon 427, S. C.
Consistorialis instructiones oppor tunas , ad tempus servandas, praebeat ,
76 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dempto omnino Episcopis iure nominandi Administratorem dioecesis,,
mort is causa ».
SSmus autem Dominus Noster resolutiones Commissionis Codicis
ra tas habui t et confirmavit.
De relato tamen Cardinalis Secretarii S. C. Consistorialis, a t tent is
peculiaribus adiunctis in quibus Ecclesiae Foedera torum S ta tuum Ame
ricae versantur , eadem Sancti tas Sua statui t et decrevit, ut in omnibus
dioecesibus in quibus quinque saltem vel sex Consultores dioecesani
non adsint - firma prohibit ione a Commissione Codicis facta - Archiepi
scopus aut Episcopus senior provinciae ecclesiasticae providere possit^
cum ratihabit ione Delegati Apostolici, pro nominat ione Administratoris
dioecesani durante sedis vacatione.
Idque per t r iennium, dummodo interim coetus Consultorum non
fuerit auctus ad numerum superius indicatum.
Datum Romae, ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die
22 februarii 1919.
C. CARD. D E LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L. © S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor*
I V
PROVISIO ECCLESIAE S. C. Consistorialis decreto, SSmus D. N. Benedictus XV hanc, quae
sequitur, ecclesiam de proprio pastore providit, scilicet:
14 februarii 1919. — Titulari ecclesiae episcopali Adrianopoli tanae
praefecit R. P. D. Franciscum Isola, hac tenus Episc. Concordiensem.
V
NOMINATIO
14 februarii 1919. — Postulante R. P. D. Iosepho Morabito, episcopo-
Miletensi, SSmus D. N. Benedictus P P . XV, decreto S. C. Consistorialis,
deputavi! R. P. D. Pau lum Albera, episcopum Bovensem, in Admini
stratorem Apostolicum ecclesiae Miletensis, perdurante infirma Episcopi
valetudine.
S. Congregatio Concilii
SACKA CONGREGATIO CONCILII
77
I
D E C R E T U M
R E V O C A T U R D E C R E T U M D E P R O V I S I O N E O F F I C I O R U M E T B E N E F I C I O R U M D U
R A N T E B E L L O .
Cum ob belli cessationem e clericis servitio militari adstrictis ple
rique iam dimissi proprias dioeceses et sedes repetierint et reliqui brevi
dimittendi in eas sint redituri , congruum est ut, mutat is re rum adiun
ctis, decretum huius S. Congregationis Concilii de provisione officiorum
et beneficiorum diei 14 novembris 1916 suam vim et robur exerere
desinat. Illud i taque revocatur, prout per praesentes lit teras de man
dato SSmi decernitur et declaratur esse revocatum et non amplius
vigere: proindeque Ordinarii redintegrantur in suas facultates eadem
officia et beneficia conferendi, servatis tamen de iure servandis, et prae
sertim canonibus 147-182 et 1431-1447 Codicis Iuris Canonici, necnon
prae oculis habi ta Instructione edita a S. Congregatione Consistoriali
De clericis e militia redeuntibus diei 25 octobris 1918.
Datum Romae, ex Secretaria eiusdem S. Congregationis Concilii,
die 26 februarii 1919.
F . CARD. CASSETTA, Praefectus.
L.-HB S. I. Mori, Secretarius.
78 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
G E R U N D E N .
F U N D A T I O N I S B E N E F I C I O R U M
S P E C I E S F A C T I . - Episcopus Gerunden, sequent ibus litteris H. S . C.
tr ia dubia solvenda proposuit : « Nonnulli sacerdotes, beneficium eccle-
« siasticum constituere vel bona alicuius beneficii augere satagentes,
«pos tu lan t , ut beneficia ita adaucta nova dote sibimetipsis conferantur,
« eorumque reditus omnes percipiant, quod quidem sub specie util i tatis
« in posterum obtinendae iustum suadere conantur . At onera beneficii,
« obeunda in favorem ecclesiae, etiam parochialis, ubi beneficium fuit
« consti tutum, adimplere nolunt eo innixi quod ipsi obtentores sunt
« a pr ima inst i tu t ione: sicque constare faciunt in tabulis fundationis,
« seu augmenti dotis. Praeterea , dum onera beneficii, etiam levissima^
« licet maximae utilitatis fidelium, nolunt por tare , t amen assistendi fun-r
« ctionibus ab ecclesia sui tituli peragendis, sive fundatis, sive adven-
« titiis, necnon et st ipendia iisdem assignata percipiendi, ius exigunt.
« Ut igitur tu t ius in- hac re procedere valeat, postulat reverenter
« Episcopus Orator resolutionem tr ium dubiorum sequent ium; n imi rum:
« I 9 Utrum liceat clausulam apponere in limine fundationis bene-
« ficii, vi cuius pr imus obtentor liber sit ab oneribus beneficio adnexis
« rite ferendis, etiam cum agitur de oneribus quae alicui ecclesiae paro-
« chiali vel fidelis populi necessitati respondeant .
« Et quatenus affirmative. 2° Utrum beneficiatus pr imus obtentor ,
« dum onera non implet, ius habea t assistendi functionibus suae eccle-
« siae sive fundatis sive adventitiis, necnon et s t ipendium pro his per-
« cipiendi.
« Quatenus negative ad secundum. 3° Utrum sustineri possint clau-
« sulae contrariae olim adiectae in limine fundationis et ab Ordinariis
« approbatae ».
A N I M A D V E R S I O N E S (ex voto Consultoris). - Gum res de qua agitur resol
venda sit iam novo Codice publicato et sub illud tempus, quo, finita
legis vacatione, Codex plenam vim obligandi obtinuit, considerari debet
tum sub respectu ad novum Codicem, maxime in ordine ad novas
fundationes, tum sub respectu ad ius praecedens, praesert im quoad
8. Congregatio Concilii 7£
beneficia iam sub praecedenti iure fundata. Sedulo tamen in u t raque
consideratione dist inguendum est inter veram beneficii nondum exsisten
tis fundationem, et augmentum dotis pro beneficio iam fundato oblatum.
Quoad beneficia futuro tempore fundanda, excludenda penitus est
a fundatione quaelibet conditio, qua fundatori reservetur ius patrona
tus, licet possint ipsi concedi suffragia ipsius liberalitati proport ionata
(can. 1459). Quo excluso, iam cetera consideranda sunt , quae in dubium
veniunt sive quoad beneficia iam fundata sive quoad fundanda, atten
dendo primo loco fundationem beneficii, deinde augmentum dotis.
T. Quoad fundationem beneficii translati t ium in iure est, in s ta tuenda
lege fundationis alicuius beneficii plurimum deferri fundatorum volun
tati, ut ii alliciantur et non re t rahantur a fundationibus. Erectio enim
beneficiorum favorem Ecclesiae continet; siquidem tendit ad augendum
cultum divinum et Ecclesiae decus, tum ob novos actus cultus divini
qui erunt a beneficiato ex obligatione ponendi, tum etiam quia bona,,
in hunc finem oblata, Deo dicantur et ex temporal ibus veluti sacra et
spiritualia efficiuntur. Quae commoda obtinenda causa sunt, cur funda
tor ibus et iam conditiones iuri communi contrarias in tabulis fundatio
nis apponere permit ta tur (Barbosa, De episc, p. I i i , alleg. 71, n. 39;
Lotterius, De benefic, lib. 1, q. 32, num. 14 sq.; De Luca, De benefic,
disc. 95, num. 10). Quam facultatem admit tendi conditiones etiam iuri
communi contrarias Episcopis agnovit explicite Codex, can. 1417, ubi
tamen illa l imitatione circumscribitur, quod agatur de conditionibus
honestis et na turae beneficii non repugnant ibus . Ceterum haec limitatio
etiam de iure praecedenti erat intelligenda, ubi pariter erant exclusae
conditiones impossibiles aut contradictoriae, conditiones turpes et con
ditiones contra substant iam beneficii; quia qui contra substant iam bene
ficii legem meditatur, ut ique destruit quod agit, velut si beneficiato ini1»
pona tu r obligatio alteri cedendi quidquid ex beneficio percipit (Lotterius,
1. c , num. 26 sq.).
Age vero, in casu, pr ima illa conditio, quod fundator obtineat prima
vice beneficium a se fundatum, non est conditio turpis aut beneficii
na turae repugnans, ut est manifestum. Orator quidem timuisse videtur
ne sub hac conditione lateret simonia a t tendens fortasse Benedictum XIV
in Institut, canonie, num. 95 et resolutionem huius S. C. in causa Alexan
drina, Augmenti dotis, a. 1686, ab eodem relatam. At tamen ille t imor caret
fundamento; quin immo eo loco Benedictus XIV, n. 6-sq. contrar ium
expresse defendit innixus auctori tate Pi toni i ; nec allegata causa Ale
xandr ina facit ad rem, ut optime ibidem prosequi tur Benedictus XIV,
quia in illa causa non agebatur de fundatore, sed de alio clerico
80 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
desiderante obtinere beneficium iam fundatum, qui augmentum dotis
offerebat, non Episcopo, sed patronis, conventione cum eis inita, ut se
propter promissum augmentum dotis praesentarent ; qua in re, bonis
temporal ibus oblatis, intendebat obligare patronos ad sui praesentat io
nem, cui conventioni merito visa est subesse labes simoniaca. At in
casu, ut ibidem discrimen ostendens prosequitur Benedictus XIV, agitur
de conditione posita ab ipso fundatore et per Episcopum acceptanda,
ut illi pr ima vice liceat habere beneficium; bona autem offeruntur
Ecclesiae, ut Ecclesiae in perpetuum serviant in augmentum cultus
divini per beneficiatum, qui illis bonis sustentetur , procurandum. Et
mirum profecto esset, intercedere labern simoniacam ea in re, quam
novus Codex ra tam habui t cum tamen voluit in futurum abolitum ius
pat ronatus . I ta enim statui tur can. 1450, § 2 : Ordinarius potest funda
tionem beneficii admittere ea adiecta conditione, ut beneficium prima vice
conferatur clerico fundatori vel alii clerico a fundatore designato.
Secundo loco, est quidem contra ius, quod beneficiatus obtinens
beneficium onera beneficio adnexa non impleat, ut est manifestum :
beneficium enim datur propter officium; at quod determinatus benefi
ciatus, v. gr. fundator ipse, qui simul est pr imus beneficii obtentor, non
teneatur ad onera beneficii implenda, non est conditio turpis nec contra
na tu ram beneficii, ideoque a fundatore, cui datur conditiones etiam
contra ius opponere (can. 1417), in lege fundationis id statui potest.
Sane non repugnat na turae beneficii, quod beneficiatus per dispensa
tionem liberetur ab oneribus beneficio adnexis, v. gr. canonicus per ali
quod tempus dispensetur a lege residentiae et officii choralis, dum tamen
interim percipit beneficii fructus ; quae dispensatio, si na turae beneficii
repugnare*,, dari non posset. I tem saepe admissum est, ut fundator sibi
reservet pensionem ex bonis pro fundatione oblatis, cum tamen nul lam
impleat obligationem beneficio adnexam ; quam reservationem pensionis
expresse agnoscit Codex, can. 1455, num. 2. Praeterea agnoscitur fun
datori facultas in limine fundationis apponendi conditionem, ut ad illud
possit praesentar i etiam infans, qui profecto dum ad congruam aetatem
non pervenerit , non poterit onera beneficii implere (Pargna, De iure
patronatus, Pars II, can. 27, caus. III, n. 31,40; Lotterius, De re benefic,
lib. I, q. 32, n. 17, 19, 34 sq.; Barbosa, Ad Concil. Trid., sess. 25, c. 6,
num. 7, de reformat).
Atque haec multo magis valent in casu, in quo ageretur de capel
lanía pro celebratione missarum, quas sibi applicari fundator rationa
biliter potest nolle, nisi pos tquam e vita decesserit, ideoque potest velle
ut ipse pr imus beneficii obtentor, non tenea tur missas pro se celebrare.
S. Congregatio Concilii 81
Deinde, quoad ipsum servitium Ecclesiae praest i tum per missam in ea
celebratam, potest fundator velle ut illud servitium non praestetur nisi
post eius mortem ; qua in re nulla est differentia cum casu quo testator
relinquit bona, ut ex illis fundetur capellanía sed nonnisi post mortem
filii. De facto, in casu, nihil aliud fit nisi fundari capellaniam, sed cum
reservatione fructuum usque ad mortem fundatoris. Quae reservatio
potest omnino honeste fieri , et Ecclesia, licet non immediate, durante
vita fundatoris qui pr imus obtinet beneficium, sed ut ique postea, et
quidem perpetuo, obtinebit magnum commodum augmenti cultus divini
rat ione beneficii in ea perpetuo fundati. Ergo undequaque res spectetur
nihil est, cur non possit fundator hanc apponere conditionem.
Relate ad tert ium punctum, seu ad part icipationem fundatoris in
emolumentis adventit i is , velut in funeribus aliisque similibus, profecto,
si fundator ecclesiae in beneficio a se fundato serviret, nulla esset ratio
cur ea participatio fundatori denegaretur ; ut enim in iis emolumentis par
tem habeant prae ceteris clerici servitio ecclesiae addicti, ratio est hoc
ipsum servitium ecclesiae praes t i tum; quae ratio quidem in hypothesi
servitii non praesti t i locum non habet. Aliunde tamen negari non
potest, quod fundator, pr ima vice beneficium a se fundatum obtinens,
licet servitium ipse ecclesiae non praestet , habendus tamen sit ut eccle
siae benefactor, cui, rel inquens beneficium a se fundatum, perpetua qua
dam ratione in augmentum cultus divini contribuit et perpetuo sustentat
beneficiatum, qui ad participationem adventit iorum admittetur . Qua ex
rat ione, admissio fundatoris ad participationem adventi t iorum coniuncta
cum servitio propter quod adventit ia obtinentur, licet debita non dicatur,
aequa tamen vere dici potest.
Iam vero, antequam Episcopus fundationem oblatam acceptet, debet
vocare interesse habentes , prout in casu sunt ceteri beneficiati ecclesiae,
iisque audit is debet ponderare, u t rum detr imentum quod pa t iun tur ceteri
beneficiati in eo quod fundator admit ta tur ad funera, ad anniversaria
ceterasque functiones, compensetur sufficienter per augmentum perpe
t u u m cultus divini obtentum in fundatione novi beneficii; si ita iudicet,
potest Ordinarius pro suo iure fundationem etiam cum illa conditione
acceptare.
Concludendum igitur est, si in limine fundationis admissa est illa
conditio, quod fundator admi t ta tur ad funera, anniversaria ceterasque
functiones, unde emolumenta adventit ia percipiuntur, hanc conditionem
valere ac sancte servandam esse. Episcopum tamen esse l iberum in
reiicienda illa conditione, quae prae tendatur apponi in lege fundationis,
si existimet inde tale detr imentum obvenire ecclesiae ceterisque eiusdem
ACTA, vol. X I , n. 3. — 1-3-919. 6
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
beneficialis, quod perpetuo augmento cultus divini per fundationem
novi beneficii procurato non ex aequo compensetur.
II . De casu augmenti dotis. Ius const i tutum de re hoc erat, quod
iuspat ronatus non acquireretur, nec patronus, sed t an tum benefactor
ecclesiae fieret et diceretur, qui ecclesiae iam sufficienter dotatae novos
t r ibueret reditus, etiamsi maiores essent, quam illi, qui pr imitus pro
sufficienti dote fuissent assignati ; eo quod patroni fierent, non propter
quant i ta tem rei donatae, sed qui p r imum ecclesiam seu beneficium,
quodammodo a non esse ad esse sufficienti donat ione seu dotatione
perducerent . Si tamen dos pr imitus data omnino periisset, tunc anti
quus pa t ronus iuspat ronatus amit tebat , quod adquirebatur ab illo, qui
de novo sufficienter beneficium dotasset (Reiffenstuel, lib. III , tit. 38, n. 9;
Pirhing., h. t., n. 9; Fagnanus , in cap. « Quoniam », 3, h. t, n. 59, in cap.
« cum propter », 27, h. t., num. 67; Lambert ini , De iure patron., lib. I,
part . I, quaestio 5, art . 12).
Admit tebatur quidem iuspat ronatus etiam occasione augment i dotis
acquiri posse, si t amen dimidia saltem dos consti tuatur, sed s ta tuebatur
in hoc casu iuspat ronatus haberi ex indulto Apostolico, pro quo obti
nendo augmentum dotis erat causa motiva sive impulsiva (Garcia, De
benefic, part . 5, cap. 9, n. 127; Lotterius, De re benefic, lib. I l , qu. 7).
Unde infertur, ex sola auctori tate Episcopi, augmentum dotis admit
tentis, iuspatronatus dotem augenti etiam ex dimidia parte, deferri non
potuisse.
Quamobrem si dubia ab Episcopo Gerunden, proposita etiam intel
ligenda sint de casu quo agatur, non de nova fundatione, sed de solo
augmento dotis, quae circumstantia ab Oratore ponitur in precibus, reti-
cetur tamen in dubiorum formula, liquet praeiudiciale responsum nega
tivum dandum esse ad omnia dubia quoad beneficia, in quae futuro
tempore in tendantur acquiri ex augmento dotis iura, quae conceduntur
fundatoribus. Relate vero ad beneficia praeteri to tempore per augmen
tum dotis in vitam resti tuta, cum nosse non possimus circumstantias
cuiusque beneficii, et u t rum intervenerit in singulis casibus beneplaci
tum Apostolicum, recurrendum erit in singulis cas ibus: nam quae a
praecedentibus Episcopis admissa et approbata sunt, rite facta et appro
bata censeri debent, nisi in casu particulari contrarium probatum fuerit.
RESOLUTIO. - Die 13 iulii 1918 Sacra Concilii Congregatio, in ple
nariis Emorum ac Revm or u m Pa t rum comitiis, in Palatio Ap. Vaticano
habitis, propositis dubiis respondendum censui t :
Ad I. Affirmative.
83
Ad IT. Concedi posse, dummodo nihil obstet ex parte interesse
habent ium.
Ad III. Provisum in praecedentibus.
Facta autem de praemissis SSmo Dno Nostro Benedicto Div. Prov.
PP . XV per infrascriptum S. C C . Secretarium relatione, in Audientia
insequentis diei, Sancti tas Sua datas Emorum Pa t rum resolutiones appro
bare et confirmare dignata est.
I. MORI, Secretarius.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
B R I X I E N .
D E C R E T U M S U P E R I N T R O D U C T I O N E C A U S A E B E A T I F I C A T I O N I S E T C A N O N I Z A
T I O N I S S E R V I D E I I N N O C E N T I I A B E R T I O , S A C E R D O T I S P R O F E S S I O R D I N I S
M I N O R U M S . F R A N C I S C I C A P Ü C C I N O R U M .
In oppido Niardo Camuniae Vallis, in t ra fines dioecesis Brixiensis,
die 19 marti i anno 1844, a piis honestisque parent ibus Petro Scalvinoni
et Francisca Poli or tum duxit Dei Famulus innocent ius a Bert io ,sacerdos
professus Ordinis Minorum Capuccinorum. Infanti nomen Ioannis in
sacro fonte inditum fuit, eiusque nat ivi tas breve gaudium in familia
tulit, quia conversum in luctum ob immatu rum patr is obitum. Inde
pueri educandi omnem curam suscepit mater quae, perspecta egregia
filioli sui indole, ad pietatem bonosque mores an imum facilius infor
mavi!. In eo elucebat obedientia et reverentia matri , a pueril ibus ludis
abstinentia, ad templum frequentia: et oratio, et singularis humani tas
et misericordia in pauperes, quos cibo sibi subtracta et stipe collecta
saepe reficiebat. Brixiensis episcopus Verzeri, quum illum vidisset et
audisset, admirat ione captus, veluti bonae spei puerum parocho com
mendavit , ioannes , cum genitrice Bert ium re versus, l i t terarum rudi
mentis operam navavit, in quibus peculiare specimen dedit diligentiae
et ingenii ad altiora s tudia bene dispositi. Quapropter , curante matre ,
in Convictum Luerensem missus fuit, ubi inter a lumnos et condiscipulos
virtute et studio praestitisse Praeses aliique Superiores testantur . Bonum
84 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
semen ita succrevit, ut ecclesiasticae vocationis, Deo adiuvante, fructus
oriretur. Ipse enim postulavit ut e collegio laicorum ad Seminar ium
clericorum transferretur . Voti compos factus, mense novembri 1861,
Brixiense Seminar ium ingressus est, ibique, disciplinae observant ia et
v i r tu tum splendore fulgens, scientiis theologicis et canonicis diligenter
incubuit , prout ex actis eiusdem Seminarii colligitur. Vertente anno 1867,
sacerdotio insignitus, parocho loci Cevi adiutor a Superior ibus desti
n a t u r ; et, licet aetate iuvenis et ministerio neophytus , t amen veluti
provectus et ma tu rus sacerdos curionis officia per biennium gerit. Quam
auxil iarem operam, per a n n u m intermissam ob m u n u s vicerectoris in
Seminario Brixiensi sibi concreditum, pari studio et diligentia ipse
resumpsi t et per quadr iennium praestiti t parocho Bertii, ubi gratam et '
perennem sui memoriam ac desiderium cunctis reliquit. Ioannes enim,
a Bertio discedens, frequenter visitabat Capuccinorum coenobium in
adverso monte s i tum et ecclesiam continentem, a titulo et a proximo
oppido Borno Annuntiatae Borni appellatam. Hinc paulat im arcanam
quandam sensit vocem de perfectioris vitae s ta tu amplectendo in illo
religionis claustro, eamque simpliciter et candide suis pandidi t Supe
rioribus. Isti, aegre ferentes tam validum Ecclesiae ministrum, dioecesi
Brixiensi pretiosum, amittere, complures obiiciunt difficultates. Sed
ioannes, firmus et constans in proposito, hisce difficultatibus solutis
obstaculisque superatis ,-vocationem religiosam secutus, mense aprili
anno 1874 a Patr ibus Capuccinis memorat i coenobii in tyrocinium admit
titur, quo feliciter expleto et elapso triennio solemnia vota profitetur,
die 2 maii anni 1878. In saeculo Ioannes, in religione Innocentius a
Bertio, in praefato loco et coenobio fixum habui t domicilium, etsi brevi
Mediolani et Cremae consisteret. Seraphici Patr is legiferi discipulus et
filius, humil iora semper praetuli t officia. Ex obedientia libentissime
accepit recteque gessit munera vicepraefecti tyronum et grammaticae
magistri a lumnorum Ordinis ; ut r isque iugiter inspirans vitae sanctitatem
morumque candorem cum perfecta fide et amore ardente in Christum
crucifixum et Deiparam Virginem. Insuper ad Super iorum nu tum per
finit ima oppida parochis opere et se rmone auxilium praebuit , sacris
confessionibus audiendis et pauper ibus evangelizandis, iuxta morem
Franciscali Familiae praedilectum. Eius vitae auster i tas omnino singu
laris fuit. Pietas autem sodalibus et extraneis mirifice patebat tum per
Viam Crucis quandoque pluries in die ab eo i teratam, tum per r i tuum
observantiam in Officio et Missa et per adorat ionem Augustissimi Sa
cramenti , tum per marialium precum frequentiam ad altare Beatae
Mariae Virginis. Sanctae vero Ecclesiae addictissimus filius ac minister,
S. Congregatio Rituum 85
eam summopere diligebat, a tque magistram, reginam, matrem et opus
Dei appeltabat. Pro Ipsa, sicut pro Romano Pontifice, férvidas Deo
Optimo Maximo preces offerre solebat, potissimum in illa temporum
tempestate, animo et spe firma confisus divini Redemptoris et funda
toris promiss is : « Portae inferi non praevalebunt adversus e a m » .
Exeunte anno 1889 sacras exercitationes religiosis capuccinis Mediola
nensis familiae praedicavit. Missus deinde Albinum apud suos coeno
bitas, idem ministerium peregit, quod tamen intermit tere cogitur, ob
gravem morbum quo corripitur. Statim Bergomum delatus, ut in illo
Gapuccinorum coenobio curaretur , ingravescente morbo, sacramentis
Ecclesiae refectus, pie obiit in Domino die tertia marti i anno 1890.
Exequiis, secundum Ordinis morem, rite persolutis, eius corpus eo in
loco religiose tumula tum est, donec post septem circiter menses , die
29 septembris, Bertium translatum, ibidem, iuxta Bert iatum vota, depo
situm, in pace quiescit. Inter im fama sancti tat is Servi Dei in vita et
post obi tum magis in dies clarescente, Processus super ea Ordinarius
Informativus in ecclesiastica Curia Brixiensi confectus et absolutus,
Romam ad Sacram Ri tuum Congregationem t ransmissus fuit. Ins tante
autem Rmo P. Raphaele a Vallefinaria, Ordinis Minorum Capuccinorum
postulatore generali, a t tent isque litteris postulatoriis quorundam Emo
rum S. R. E. Cardinalium, plur ium Rmorum Archiepiscoporum et Epi
scoporum, necnon Capituli Cathedralis Ecclesiae Brixiensis, parochorum
et Famil iarum religiosarum in dioecesi Brixiensi aliisque fmitimis exi
stentium, rogantibus etiam Municipiis clarisque viris et familiis Camu-
niae Vallis, quum, etiam scriptis Servi Dei perquisit is et revisis, nihil
obstet quominus ad ulteriora procedi possit, Emus et R m u s Dnus Car
dinalis ' Ianuarius Granito Pignattelli di Belmonte, Episcopus Albanensis
et huius Causae Ponens seu Relator, in ordinario sacrorum r i tuum
Congregationis coetu subsignata die ad Vaticanum coacto, sequens
dubium discutiendum proposuit : An signanda sit Commissio Introdu
ctionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi
Patres sacris tuendis ri t ibus praepositi , post relationem ipsius Emi
Ponentis , audi to etiam R. P. D. Angelo Mariani Fidei promotore gene
rali, omnibus accurate perpensis, respondendum censuerunt : Signandam
esse Commissionem introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die
14 ianuarii 1919.
Quibus omnibus Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papae XV
per infrascriptum Cardinalem Sacrae Ri tuum Congregationi Praefectum
relatis, Sancti tas Sua rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis ra tum
habui t propriaque manu signare dignata est Commissionem Introdu-
86 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiais
etionis Causae beatificationis et canonizationis Servi Dei Innocentii a
Bertio, sacerdotis professi Ordinis Minorum S. Francisci Capuccinorum,
die 22 eisdem mense et anno.
i$l A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
..• S. B. G. Praefectus.
Alexander Verde, Secretarius.
I I
A N D E G À V E N .
D E C R E T U M S U P E R I N T R O D U C T I O N E C A U S A E B E A T I F I C A T I O N I S S E U D E C L A R A T I O N I S
M A R T Y R I I S E R V I D E I N A T A L I S P I N O T , PARÖCHt V I C I « L O U R O U X - B É C O N N A I S » .
Causae Servorum Dei martyrii fama praestant ium postremis hisce
temporibus apud sacrorum r i tuum Congregationem introductae, christi
fidelium vivam excitant memoriam et cogitationem in evangelicis divini
Redemptoris sententiis, t am de praenunt ia ta adversus Ecclesiam eiusque
fil ios persecutione, quam de beati tudine cum regno caelorum promissa
iis qui persecutionem pa t iuntur propter iustit iam. Altera nunc accedit
similis Causa Dei Famuli Natalis Pinot, parochi saecularis oppidi Louroux-
Béconnais, qui Andegavi, in odium Fidei, uti fertur, in teremptus est,
die 21 februarii anno 1794. Hic Dei Famulus , in eadem Andegavensi
civitate na tus die 19 decembris anni 1747 et in ecclesia S. Martini
postero die baptizatus, a parent ibus Renato Pinot et Claudia La Grois
pietate et religione in primaeva aetate imbuitur . Puer et adolescens
congruis disciplinis litterariis et sacris erudi tus , dignusque a Superio
r ibus habi tus , ad sacerdotalem Ordinem et dignitatem evectus est.
Sacrum ministerium in loco Bousse pr imum exercuit, et, a n n o 1776
usque ad annum. 1781 vicarii munere in paroecia loci Corzé functus,-
postea Incurabilium nosocomio Andegavensi, prope paroeciam S. Mar
tini, praeficitur. Ibi se to tum devovet multiplici aegrotant ium bono,
officii sui potissimum spiritualis observantissimus. Aliquot post annos,
parochus vici Louroux renunt ia tus , magis emicuit caritate in proximum
et zelo animarum. Quum vero anno 1788 beneficium parochiale in oppido
Louroux-Béconnais vacaret, Capitulum: cathedralis ecclesiae S. Andreae
Ap., pa t ronatus iure fruens, Natalem Pinot unanimi suffragio ad eius
modi beneficium elegit, et Episcopus Andegavensis auctoritate sua ordi
naria confirmavit. Die 14 septembris, in festo exaltationis S. Crucis,
<S. Congregatio Rituum 87
eodem anno, Dei Famulus hancjnyst icam vineam ingressus, eam impenso
studio ac labore coluit et servavit incolumen ab insidiis et vastatio-
nibus impiorum. Admirabilis in eo fuit cura et vigilantia sui gregis et
s i g u l a r i s industr ia caritatis qua egenos et pauperes victu et vesti tu
sublevabat . Decurrente anno 1790 Conventus Nationalis, spreta et con
tempta quavis iustitiae et l ibertatis forma, consti tutionem civilem cleri,
regis sanctione muni tam, die 27 novembris, promulgavit , qua Episcopi
et sacerdotes, curam animarum habentes , ad ius iurandum schismaticum
ferendum sub poena remotionis a beneficio cogebantur. Haec autem
sacrilega constitutio a Romano Pontifice Pio VI, fel. r e c , per Acta Quod
aliquantulum diei 10 mart i i 1791 et Charitas quae, diei 13 aprilis 1791,
solemniter damnata fuit, et ius iurandum, per eam impositum, illicitum
declaratum. Hisce in adiunctis Dei Famulus , semel i terumque ad iusiu
randum [iuxta Constitutionem adactus, constanter se recusavit, adiun
gens se, tu ta conscientia et salvis Ecclesiae legibus, id facere non posse.
Hoc fusius consignatum est publicis documentis et relationi qua Com
muni tas loci Louroux Natalis P inot parochi damnationem expetebat.
Inde ab oppido Louroux-Béconnais per satellites ad urbem Andegavensem
deductus, in ius vocatus et accusatus, etsi nemo responsis eius resistere
posset, tamen iudicum sententia, a superiori t r ibunali confirmata, per
duos annos a sua paroecia interdictus fuit. Interim Dei Famulus mini
sterium suum non intermisit , felicique exitu adlaboravit , ut aliqui sacer
dotes, qui inconsiderate schismaticum emiserant iuramentum, postea,
facta publica retractat ione, ad bonam frugem reducerentur . Expleto
biennio et favente victoria quam catholici illius Vandeae regionis in suae
fidei et religionis tutelam armis reportarunt , ipse, die 23 marti i anni 1793,
ad suam paroeciam rediit, ingenti suorum fidelium gaudio et laetitia
acceptus et hònora tus . Verum mox, commutata fortuna et catholicis
copiis oppressis, persecutionis aes tus magis exarsit, quin tamen a paroecia
amovere potuerit pastorem bonum, para tum potius mori quam gregem
deserere. In illa temporum re rumque tristitia Dei Famulus nunquam
destitit ab officio parochiali rite obeundo ; et, peculiari usus facultate,
extra terminos paroeciae in villis et oppidis finitimis legitimo pastore
spoliatis suum ministerium salutari ter peregit. Pluries, etiam modo sin
gulari, mili tum inquisit iones effugit, sed tandem, fortis athléta, iam
praemio dignus, in manus inimicorum incidit, ut in extremo certamine
victor coronaretur. Die enim 21 februarii anno 1794 Dei Famulus , ingrati
hominis proditione comprehensus , et contumeliis ac vexationibus ten
ta tus ob intrepidam iniqui et schismatici iuramenti negationem, sum
maria et pene nulla iudicii forma servata, capitis abscissione damnatur .
88 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Eadem die, sacris vestibus indutus , f idelis Christi servus ac sacerdos
ad a r am sacrificii sui laetus ascendit, sanctisque verbis prola t is : Introibo
ad altare Dei, per manus carnificis capite plexus, semetipsum offert
propter iusti t iam, in caelis cum ipso Christo regnaturus . Interim opinio
sanctitatis vitae, vi r tutum et miraculorum in genere Servi Dei in vita
et post obitum clara, una cum martyrii fama coniuncta et ad haec
usque tempora perseverans, Processum Ordinar ium Informativum super
his omnibus in Curia ecclesiastica Andegavensi provexit ac peperi t ;
a tque acta processualia absoluta ad sacram r i tuum Congregationem
t ransmissa sunt. Servato au tem iuris ordine, quum omnia in promptu
sint et nihil obstet quominus ad ul ter iora procedatur, instante Rfíio
P. Francisco Xaverio Hertzog, societatis S. Sulpitii procuratore generali
et hu ius Causae postulatore legitime constituto, a t tent is litteris postula
toriis Emi et Rmi Dñi Cardinalis Ludovici Iosephi Luçon, archiepiscopi
Rhemensis , Rmorum Archiepiscoporum et Episcoporum Galliae, prae
sertim Andegavensis universi tat is catholicae Pa t ronorum, necnon Capi
tulorum ecclesiarum cathedralium, parochorum, superiorum ac profes
sorum tum Seminariorum tum Universitatis catholicae Andegavensis,
al iorumque virorum ecclesiastica vel civili dignitate praes tant ium, Emus
Revmus Dnus Cardinalis Vincentius Vannuteili, episcopus Ostiensis et
Praenest inus, Sacri Collegii Decanus et praesentis Causae Ponens seu
Relator, in ordinariis sacrorum r i tuum Congregationis comitiis subsi
gnata die ad vaticanas aedes coadunatis, sequens dubium discutiendum
proposui t : An signanda sit commissio introductionis Causae in casu et
ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi Pa t res sacris tuendis ri t ibus
praepositi , post relationem ipsius Emi Ponentis , audito voce et scripto
R. P. D. Angelo Mariani Fidei promotore generali, omnibus sedulo per
pensis, rescr ibendum censuerunt : Signandam esse Commissionem Intro
ductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 14 ianuarii 1919.
Facta pos tmodum de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto
Papae XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae Ri tuum Congregationi
Praefectum relatione, Sancti tas Sua rescriptum eiusdem sacrae Congre
gationis ra tum habens, propria manu signare dignata est Commissionem
Introductionis Causae beatificationis seu declarationis martyrii Servi Dei
Natalis Pinot , , parochi vici Louroux-Béconnais, die 22 eisdem mense
et anno.
i$i A. CARD. VICO, Ep . Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. % S. Alexander Verde, Secretarius.
S. Romana Bota 89
ACTA TRIBUNALIUM
SACKA ROMANA ROTA
V I C A R I A T U S N Y A N Z A E S E P T E N T R I O N A L I S
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I ( M U L I U N Y A - A L I B A D Z E W A )
Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die 10 maii 1918, RR. PP. DD. Guilemus Sebastianeiii,
Decanus, Ponens , Ioannes Prior et Aloisius Sincero, Auditores de turno,
in causa Vicariatus Apostolici Nyanzae Septentrionalis , Nullitatis matri
monii, inter Laurentium Muliunya et Domitillam Alibadzewa, repraesen
tatam per procuratorem ex officio deputatum, Thomam Ambrosetti, advo
catum, interveniente et disceptante in causa Revmo Vinculi Defensore,
sequentem tulerunt definitivam sententiam.
Saeviente Mahumedanorum bello in illa Africae parte , quam Ugan-
dam appellant, annis 1887-1888 Laurent ius Mulinuya (alias Kitagenda),
vir infidelis, qua tuor rapuit mulieres, inter quas aderat Domitilla Ali
badzewa, 15 vel 16 annos nata. Divina adiuvante gratia, Laurent ius et
Domitilla petierunt adscribi ca techumenatui ; et die I o aprilis anni 1893,
cum reliquae tres mulieres fugam arripuissent, baptizati sunt. Antequam
vero bapt ismal ibus aquis abluerentur , coram Missionario aliqualem con
sensum matrimonialem manifestarunt. Domitilla novem fil ios edidit,
qui lucis ipso in limine moriebantur , quod in causa fuit, ut ipsa ex^
parte familiae viri vexationibus sub icere tur . Recursum habui t infelix
mulier ad Missionarium, continuo repetens se non esse uxorem Lau
rentii , sed captiva m, et unum tan tum desiderium fovere, reperiendi
videlicet parentes, ad quos aufugiens a dominatione Laurenti i libera
n t u r . Querelae Domitillae delatae fuerunt Vicario Apostolico, qui ani
madver tens scandalum inter fideles oriri, si Laurent ius et Domitilla
post longam cohabitationem ad invicem separarentur , ipsis praecepit,
ut consensum matrimonialem renovaren!. Renuens mulier mandat is
Vicarii obtemperare , Eucharist iae sacramento, quo quotidie reficiebatur,
pr ivata est. Post duos menses, viribus fracta, una cum Laurentio se
sistit coram Missionario P, Laane, qui matr imonio benedixit in sacristia,
90 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
unico teste praesente a Laurentio designato. Post annum Domitilla ab
amicis notitias suorum paren tum accepit et, reperto deinde fratre, cum
eo aufugit n u m q u a m reversura. Vir iuxta loci consuetudines omnia pere
git, ut vita coniugalis res taurare tur ; quae cum in irritum cessissent ob
mulieris repugnant iam, causa nullitatis matr imonii in tenta ta fuit apud
Curiam Vicariatus Nyanzae. Processus tamen non fuit ad iuris normam
instructus ; quare die I o augusti anni 1915, ab H. S. Auditorio rescriptum
fuit: Dilata; interim scribatur Vicario Apostolico, ut novum instituat
processum suppletorium, interrogationesque peragat, prouti adnotatur in
folio epistolae adnexo. Quibus expletis, nunc causa discutienda proponi tur
sub consueta formula dubi i : An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ius quod spectat. Neminem latet mat r imonium ini tum sub metu
gravi, extrinseco, iniusto et directo ad extorquendum consensum esse
nullum ex iure ecclesiastico ob claram et explicitam dispositionem
cap. 14, tit. De Spons. et Matrim. An vero irri tum quoque sit ex iure
naturae , disputatur inter theologos et canonistas . Sunt multi et graves
auctores, ut i Sánchez (De matrim., lib. IV, disp. 14, n. 2), Schmalzg.
(in tit. I, lib. IV, n, 405), Fejc (De impedim. matrim., n. 136), Gasp arri
(De matrim., n. 811), Pirhing, ßil luart , aliique, qui tenent coniugia esse
invalida ex sola lege positiva Ecclesiae, ex eo praesert im, quia metus,
u tcumque gravis et in iustus , non irritat reliquos contractus. Alii ex
adverso, uti Reiffenstuel (in tit. XL, lib. 1, n. 18), Ballerini-Palmieri
(Theol, mor., pag. 570), Aichner, Rosset et Scherer cum Divo Thoma
sust inent matr imonium esse nullum ex u t roque iure, ecclesiastico et
natural i . Hanc sententiam melius fundatam appellat Wernz (Ius Decre
talium, tom. IV, n. 266, in fine). Hac extante opinionum diversitate,
pl. Santi, inst i tuens in suis Praelectionibus (lib. IV, n, 115 et sq.) quae
stionem, quinam subiiciuntur impedimentis matr imonial ibus, t radi t infi
deles probabiliter ligari impedimento m e t u s ; quod docet etiam Gaspard
(loc. c., n. 27). Sibimetipsi enim peti t : « Matrimonium inter infideles
« metu initum haberi ne debet uti validum propter favorem matrimonii,
« a u t uti nullum propter favorem part is metum p a s s a e f » . E t respondet,
ni fallimur, applicandam esse responsionem datam ab Urbano VIII P. De
Lugo, postea Cardinali, videlicet, ubi Doctorum sententiae u t r iusque
probabiles intercedunt, illa amplectenda est sententia, quae pro condi
tione locorum et hominum barbaris est favorabilior.
Ab impedimento vis et metus non dis t inguebatur iure Decretalium
impedimentum raptus . Innocentius enim III (in cap. 17, tit. De rapto-
ribus matr imonium inter raptorem et raptam etiam uti licitum permisit,
S. Jtiomana Bofa 91
si prior dissensio t ransisse! in consensum, i. e. si libere consentiat illa
pars, cui per raptum metus incussus fuit. Concilium vero Tridentinum
constituit matr imonium inter raptorem et rap tam esse nullum, quamdiu
rapta sit sub raptor is potestate. Huic autem legi tr identinae non subiici
infideles clarum est.
Modo ad factum. Pr imo loco Patres putarunt insti tuendam esse
quaest ionem, an Laurent ius et Domitilla an. 1893, an tequam bapt i smum
reciperent, matr imonium inter se contraxerunt . Hoc affirmat solers
Vinculi Defensor; scribit en im: « C u m ille (Laurentius) salutari u n d a
« ablui cogitavit et inter catechumenos se adscripsit, unam Domitillam
« Missionario t amquam suam mulierem designavit, quae inducta etiam
« fuit pro baptismo u n a cum ipso suscipiendo. Missionarius vero, ante-
« quam ut rumque ab originali labe lavaret, interrogavit ex professo, an
« matrimonio ad invicem consentirent, cui Domitilla et Laurent ius pleno
« et distincto accesserunt consensu ». Verum, quidquid sit de Laurenti i
consensu, certum est Domitillam libere matrimonio non consensisse.
Tpsa enim sic rem enarra t : « On me demanda si j 'acceptais mon mari.
« " Il m 'a pillée, répondis-je, et je suis devenue sa femme. Je veux bien
- « rester avec lui „ ». Et in terrogata : « Au fond du coeur quelle était ta
« p e n s é e ? » respondet : « J e songeais, qu 'une fois ma famille retrouvée,
« je part irais ». In altero autem interrogatorio haec habet : « J 'acceptais
« la si tuation telle quelle : qu 'aurais- je fait, n 'ayant pas des parents sous
« la main? Lorsque je vis mes compagnes s'en aller, je pensa i : " M o i
« aussi , quand je verrai mes parents , je me sauverai „ ». Quare Domi
tilla suo consensu matr imonio non accessit, sed t an tum passa fuit con
ditionem, in qua versabatur, animo para ta e domo aufugiendi statim ac
parentes reper i re i ; si enim aufugisset non repertis parent ibus , « celui,
« ut ipsa animadverti t , chez lequel je me serais enfuie, m'aurai t vendue
« au loin, ce qui aurai t été pour moi la pire chose ». Quod confirmat
Lauren t ius : « Du reste où serait-elle allée? Une femme qui n ' a pas de
« famille, ne fait que changer de maî t re» .
Nullitatem matrimonii fatentur ipsi Missionarii. Pa te r enim Laane
deponi t : « Je ne voyais dans ce cas aucun mariage, puisque Laurent ,
« au tan t que je m'en souviens, avait eu cette femme à la guerre ». Et
referens in libro matr imoniorum novum coniugium ini tum die 25 octo
bris anni 1901, haec verba adiecit: « concubinage arrangé ».
Posito quod ante bapt ismum Laurent ius et Domitilla in verum
matr imonium, seu in individuam vitae consuetudinem non consense
rint, videndum nunc est, an saltem valide con t raxer in t ' anno 1901.
9Ï Acta Apostolicae Sedis --Commentarium Officiale
In specie diximus quod, exortis discordiis Laurent ium inter et Domi-
tiliam, haec ab illo divertere cupiebat. Res delata fuit ad Vicarium Apo
stolicum qui, « à cause du scandale qui résulterai t de leur séparat ion »
mandavi t Domitillae ut nubere t cum Laurentio sub poena privationis
sacramentorum. Restitit primo Domitilla, at postea cessit, uti deponit
in secundo suo interrogatorio ad 4: « L'Evêque me demanda, si je vou-
« lais du mariage avec Laurent . Je lui répondis : " Je n 'en veux p a s :
« je suis une abandonnée, comment eonsentirais-je à rester avec lui, qui
« m'a pillée ? „. L'Evêque alors ordonna au P. Laane de me refuser les
« sacraments pour la raison que je refusais le mariage. Cela me priva
« doublement, parce que j ' ava i s l 'habitude de les recevoir, et puis, parce
« que je ne retournai pas au village, mais restai à la maison. Et puis,
« qu 'est-ce que c'est que la religion sans les sacrements? C'est comme
« si tu n'en avais plus. De guerre lasse, je consentis à ce qu 'on vou-
« lait de moi ». Igitur Domitilla non libere, sed coacte consensit matr i
monio. Quod testatur etiam P. Laane: « Elle a accepté parce que Mon-
« seigneur lui refusait les sacrements» , et confirmat testis Tibui ianga:
« Ce pourquoi Domitilla consentit à l 'union le voici, c'est le refus des
« sacrements ». Haec autem coactio iniusta fuit et gravis. Iniusta qui
dem, quia Domitilla, quae non solum animum a versum in Laurentium,.-
sed causas etiam rationabiles habebat ab eo divertendi, non poterat
cogi ad matr imonium -ineundum sub praetextu, quod scandalum ex
ipsorum separat ione exor tum fuisset inter fideles. Fui t etiam gravis,
nam ex una parte Domitilla erat « très douce et sérieuse », para ta ad
obediendum in omnibus Vicario, « même quand' i l m'ordonnai t de porter
« un fardeau »; ex altera malum mini tatum, i. e. privatio sacramentorum,
pro ipsa grave erat, quia solita erat quotidie refici sacramentis , uti
superius vidimus, et confirmat Laurent ius deponens : « Domitilla était
« une chrétienne assidue à la reception des sacrements ; aussi est-ce
« le seul refus qu 'on lui en fit que la décida à m'accepter ».
Nec alio modo Domitilla agere potera t ; adhuc enim notitiis carebat
parentum, quos si reperiisset, certum est quod consensum non réno
vasse! : ait enim Laurent ius : « Ce qu'il y a de certain, c'est que s ie l le
« avait retrouvé ses parents avant le mariage qu'on nous demanda de
« renouveler à l'église, j amais elle ne s'y serait prêtée ». Nec ab aliquo
praesidium aut consilium petere poterat ; nam ipsa deponit : « Si le Père
« Roche était resté là, lui, qui m'avai t baptisée, j ' au ra i s eu recours à
« lui. Mais on venait jus te de lui donner une aut re destination. Je n 'en
« connaissais aucun aut re int imement ». Hisce in adiunctis, prosequi tur
Domitilla, « nous fumes unis à la sacristie. Je refusai d 'apporter mon
S. Romana Bota 93
« t é m o i n » . Et cum Daniel Tibaiianga ab ea peti isset: « P o u r q u o i elle
« n'avait pas amené de t émoin? » respondi t : « Aussi bien on me force
« à ce mariage ». *
Contracto matr imonio sponsa continuo repetebaf: « Décidément les
« Pères m'ont imposé un joug que je ne pourra i pas porter . . . Nous
« avons été unis de force ». Imo cogitaba! de fuga capessenda, et revera
post annum, reperto fratre Michaele Zache, cum eo aufugit. Sponsus ,
uti acta referunt, nil omisit, ut Domitillam ad se revocaret , at inutili
prorsus conatu. Etenim praefatus Daniel Tibai ianga deponi t : Actuel-
« ement la femme n 'a qu 'un refrain: " M ê m e s'il me donne 200 rupies
« de dommages et intérêts, je ne rentre pas chez lui „ ». Et alter Domi-
tillae frater, Marcus Alideki, refert: « Tout ce que je sais, c'est ceci
«qu 'e l l e va répé tan t : " J 'ai été pillée purement et s implement ; jamais
« je ne rentrerai dans un mariage qui n 'en est pas un, puisque jamais
« j e ne l'ai choisi de mon g r é . . . , , . Elle repète sans cesse qu'elle ne
« r e t o u r n e r a pas chez Laurent ».
Haec omnia evincunt nullum fuisse matrimonium initum a Lau
rentio cum Domitilla die 25 octobris anni 1901.
Quibus omnibus in iure et in facto perpensis, Nos infrascripti Audi
tores de turno, pro tr ibunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes,
decernimus, declaramus et definitive sentent iamus constare de matrimonii
nullitate in casu.
I ta decernimus, mandantes Ordinariis locorum et Ministris Tribu
nalium ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nos t ram defini
tivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacro
rum canonum et praesert im cap. 3, sess. XXV, De reform. Concilii
Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis
efficacia et opportuna, pro rerum adiunctis, exst i tura sint.
Romae in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 10 maii 1918.
Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens.
Ioannes Prior.
Aloisius Sincero. L. © S.
Ex Cancellaria, die 5 iunii 1918.
Sac. T. Tani, Notarius.
94 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S . C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
Martedì li febbraio 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'au
gusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei
Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i
Consultori teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto
dapprima sul dubbio detto de tuto per la solenne Beatificazione della Vene
rabile Anna Maria Taigi, madre di famiglia, del Ili Ordine della SSma Trinità;
e quindi sul dubbio intorno a quattro miracoli che si asseriscono operati da
Dio per intercessione della Venerabile Serva di Dio Lodovica De Mariìlac,
Vedova Le Gras, Confondatrice dell'Istituto delle Figlie della Carità, i quali
miracoli vengono proposti per la beatificazione della medesima Venerabile.
Martedì 25 febbraio 1919, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Antonio
Vico, Prefetto della Sacra Congregazione dei Riti, Ponente della Causa di
Beatificazione e Canonizazione del Ven. Bernardo Maria Clausi, Sacerdote pro
fesso dell'Ordine dei Minimi, si è tenuta la Congregazione Antipreparatoria,
nella quale dai Rmi Prelati Officiali e dai Rmi Consultori teologi si è discusso
il dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate dal medesimo Ven. Servo di Dio.
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare:
18 febbraio 1919. I RR. PP. Arturo Vermeesch e Giuseppe Steiger, della Com
pagnia di Gesù, Luigi di San Francesco di Paola,
Passionista, Colombano Dreyer, dei Frati Minori,
e Benedetto Lopez, Abate Procuratore Generale
della Congregazione Cassinese P. 0., Consultori
della Sacra Congregazione dei Religiosi.
Diarium Romanae Curiae 95
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Prelati Domestici di S. S.:
22 novembre 1918. Mons. Pietro Paolo Frick, dell'archidiocesi di Rottemburg. 11 gennaio 1919. Mons. Antonio Renzi, della diocesi di Sant'Agata dei Goti. 29 » » Mons. Alfonso Bruni, di Roma. 2 febbraio » Mons. Matteo Culley, della diocesi di Hexham. » » » Mons. Giovanni 0' Doherty, della diocesi di Derry.
13 » » Mons. Gualtiero Cumming, della diocesi di Clifton.
ONORIFICENZE
Cou Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze:
La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 gennaio 1919. Al sig. Antonio Otto, di Bruxelles.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 gennaio 1919. Al sig. Stefano Otto, di Bruxelles. » » » Al sig. Alfonso Otto, della medesima città. 5 febbraio » Al sig. Enrico Gerardo Maria van der Vijver, della diocesi
di Harlem. 12 » » Al sig. barone Enrico Elia Lefevre, dell'archid, di Rouen. » » » Al sig. Armando Denomaison, della medesima archidiocesi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 gennaio 1919. Al sig. Oscar Edoardo Maria Englebert, di Bruxelles. 12 febbraio » Al sig. Giovanni Ramaekers, dell'archidiocesi di Rouen. » » » Al sig. Edmondo Henzé, delia medesima archidiocesi. » » » Al sig. Giorgio Loisel, della medesima archidiocesi. » » » Al sig. Michele Lagny, della medesima archidiocesi. » » » Al sig. Edmondo Warnier, della medesima archidiocesi. » » » Al sig. Giorgio Ysnel-Franque, della medesima^archidiocesi. » » » Al sig. Ettore d'Avak, di Roma.
15 » » AI sig. Augusto de Toytot, della diocesi di Saint-Claude. » » » Al sig. Maurizio Chipon, della medesima diocesi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
28 gennaio 1919. Al sig. Helì R. Telia y Cantos, della diocesi di Zamora. 29 » » Al sig. prof. Oronte Taccini, dell'archidiocesi di Firenze. 5 febbraio » Al sig. Carlo Commessmann, dell'archidiocesi di Colonia.
96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con. Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
21 novembre 1918. Mons. Francesco Fessier.
8 gennaio 1919. Mons. Antonio Giuseppe Maria Mutsaers, della diocesi di Bois-le-Duc.
» febbraio » Mons. Luigi De Piero, della diocesi di Concordia. 17 » » Mons. Raffaele Casimiri, maestro di cappella dell'Arcibasi-
lica Lateranense in Roma. 21 » » Moas. Porfirio da Silva Mendes Cordeiro, del patriarcato di
Lisbona.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa di S. S.:
29 gennaio 1919. Sig. conte Carlo de Simony, della diocesi di Digione. Il febbraio » Sig. comm. Gugiiemo Humphrey Page, della diocesi di
Bruges.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
11 gennaio 1919. Mons. Domenico Brignone, della diocesi di Pinerolo. 8 febbraio » Mons. Arcangelo Bruni, di Roma.
N E C R O L O G I O
1 febbraio 1919. Mons. Antonio M. Grasselli, arcivescovo titolare di Larissa, commendatore di S. Spirito.
8 » » Mons. Enrico Joulain, vescovo di Jaffha. lo » * » Mons. Gennaro Costagliola, arcivescovo di Chieti. 16 » » Mons. Carlo de Csáky, vescovo di Vácz in Ungheria. 17 » » Mons. Domenico Darmanin, arcivescovo di Corfù.
Mons. Giovanni Efrem Bertreux, vescovo titolare di Musti, vicario apost, delle isole Salomoni Meridionali.
Annus XI - Yol. XI 12 Martii 1919 Num. 4
ACTA APOSTOLICAE SEDIS ' COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
SACRUM CONSISTORIUM
Die IO marti i 1919 in palatio apostolico Vaticano habi tum est Con
sistorium secretum, cuius Acta ex ordine referuntur:
i. - ALLOCUTIO SS. D. N. BENEDICTI PP. XV
VENERABILES FRATRES
A n t e q u a m O r d i n e m s u p p l e a m u s E p i s c o p o r u m , q u a e pot i s
s i m u m c a u s a est cur v o s h o d i e r n o die c o n v o c a v i m u s , p l a c e t
v o s a l ioqui , u t de Orient i s c h r i s t i a n i rebus N o s t r a s pro apos to
l i co officio c u r a s c o g i t a t i o n e s q u e v o b i s c u m c o m m u n i c e m u s . —
O r i e n t a l e m q u i d e m E c c l e s i a m pecu l iar i q u o d a m s t u d i o s e m
per p r o s e c u t i s u n t R o m a n i P o n t i f i c e s ; q u i c u m , u n i v e r s i t a t e m
d o m i n i c i greg i s g u b e r n a n t e s , p a r t i c u l a r i u m E c c l e s i a r u m sa
l u t i e t i n c r e m e n t o consu leren t , p a r erat e t c o n s e n t a n e u m u t
s i n g u l a r i t e r E c c l e s i a m foverent reg ion i s e i u s q u a m c o n s u m
m a t a i b i d e m h u m a n i g e n e r i s r e d e m p t i o n o b i l i t a s s e ^ e t i n q u a
ab ips i s c h r i s t i a n a e rei p r i m o r d i i s i n i e c t a a p o s t o l a t u s e t m a r
tyr i i s e m i n a p r a e c l a r i s s i m o s s a n c t i m o n i a e s a p i e n t i a e q u e fru
c t u s g e n u i s s e n t . E t e n i m d u m s a n c t e i n u n i t a t e p e r m a n s i t , m i
rifice e a f l o r u i t Ecc les ia , c u m h u i c A p o s t o l i c a e Sed i e x i m i o s
ACTA, rol. XI, n. 4. — 12-3-919. 7
98 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Pontifices daret , c u m q u e illa ingeni i , v i r t u t i s e t doc t r inae lu
m i n a Basil ius, A t h a n a s i u s , u t e r q u e Gregor ius e t Chrysos tomus
c h r i s t i a n u m orbem i l lus t ra ren t . Quae ve tus ta t i s decora Nostr i
decessores n u m q u a m negligere visi s u n t ; nec so lum o r i en ta l ium
mores et ins t i tu ta , seorsum a la t inis , «conservanda, sed e t i am
eorum r i tus , nobiles certe ac splendidos, incor rup te e t in te
gre re t inendus cu ra run t , quo scilicet Sponsa Chris t i « in ve
s t i tu d e a u r a t o c i r c u m d a t a va r i e t a t e » s u a m mel ius .pulcr i tudi-
i iem os tendere t . Quos r i tus in h a c ipsa Urbe, iussu n i m i r u m e t
auc tor i ta te Sedis Apostol icae, celebrar i consuevisse, n o t u m est,
i t emque sanctos Orient is Pontifices e t Doctores in C a l e n d a r i u m
Ecclesiae R o m a n a e esse relatos, e o r u m q u e homil i i s l a t i n a m
o r n a t a m l i tu rg iam. Ce te rum exs t an t pontificiae p rov iden t iae
d o c u m e n t a n o n p a u c a vel ad p rospe r i t a t em Orienta l i s Ecclesiae
var i i s modis p r o m o v e n d a m , vel ad i l las c h r i s t i a n o r u m sedes
t u t a n d a s quae t a m crebris hos t i um incurs ion ibus pa t e r en t . Nec
sane hic a t t i ne t commemora re m a g n a e t p a t e r n a h o r t a m e n t a
Decessorum ad Ecclesias diss identes , u t ad hoc un i t a t i s v i t aeque
cen t rum, u n d e misere secesserant, r e d i t u m m a t u r a r e n t , e t ve
t e r a il la obsequii e t obedient iae in h a n c bea t i P e t r i C a t h e d r a m
officia répétèrent , cu ius q u i d e m Graeci P a t r e s in Conciliis oecu
menic is Ephes ino e t Chalcedonensi exempla dederun t luculen
t iss ima.
Nos vero, ad gube rnacu l a h u i u s Ecclesiae R o m a n a e quae
« r ad ix et m a t r i x es t Ecclesiae Cathol icae » ut , inscru tabi l i Dei
consilio, collocati s u m u s , oculos a n i m u m q u e ad Orient is Eccle
sias t u m quae cum hac Apostol ica Sede, unde unitas sacerdotalis
exorta est, copulan tur , t u m quae sese ab ipsa segregarunt , s tu
diose conver t imus , et, Decessorum vest igia persequentes , u t r u m
que h a b u i m u s propos i tum, a l teras in p r i s t i n a m d ign i t a t em re
st i tuere, ad f ide i u n i t a t e m a l teras revocare.
P r i m u m ig i tu r Ecclesiae Oriental is negoti is t r ac t and i s p ro
p r i a m S. Congrega t ionem c o n s t i t u i m u s : de inde la t in is p a r i t e r
e t graecis, vel d iss ident ibus , s t u d i o r u m d o m u m ape ru imus , ub i
a l t iorem copiosioremque sibi Orient is chr i s t i an i cogni t ionem et
Acta Benedicti PP. XV 99
sc ien t iam c o m p a r a i e n t . Q u a m d o m u m I n s t i t u t i Pontif ici i t i tu lo
decorav imus , pecul iare ipsius suscipientes p a t r o c i n i u m : eius
a u t e m Congregat ionis Nobismet ipsis Nostr isque successoribus
p rae fec tu ram re se rvav imus ideo u t Nos t ra e rga Or ien ta les esset
benevolen t ia tes ta t io r .
Sed non sat is h a b u i m u s Ecclesiae Oriental is u t i l i t a t i in fu
t u r u m prospicere quo q u i d e m spec ta t I n s t i t u t u m quod d ix imus ;
o m n e m quoque ope ram Nos t r am operaque pro v i r ibus contul i -
m u s ad l e v a n d a m m a i o r u m molem qu ibus eae gentes , quoad
furor belli insedit , l abora ren t in Russ iae f inibus, in Balcanis e t
i n di t ione T u r c a r u m . N a m q u e hic gen tem u n i v e r s a m v i d e b a m u s
prope ad in te rnee ionem redigi ; illic compulsos ca t e rva t im do
mos deserere, sese in mon tes recipere ib ique t empor i s inclemen-
t i a et ined ia confici; pas s im Chr i s t ico la rum coetus dissolvi,
sacerdotes eiici in carceresque de t rud i , t empla , coenobia, scho
las, hosp i t ia in profanos usus conver t i ; Ecclesiae den ique bona
e t p r i v a t o r u m dir ip i ac d iss ipar i . His omnibus malis , q u a n t u m
in Nos t ra potes ta te fuit, meder i , nul lo na t ion i s religionisve di
scr imine, s t u d u i m u s . P r a e ceteris vero sollicitos Nos h a b e b a n t
A r m e n i i i t emque Syriae e t L iban i incolae, u tpo te quos frequen
t ius depor ta t ion ibus e t fame to rquer i a t q u e e t i am c o m m u n i t e r
t ruc ida r i v ide remus .
Quare pro Armen i i s un ivers i s e t pro iis s ingi l la t im qu i ca
pi t i d a m n a t i essent, vel u t c u m q u e Nostro ind igeren t auxil io,
Ips i c u m I m p e r a t o r e Othomanico saepius egimus , a u t i l lo rum
sor tem v e h e m e n t e r iis p r inc ip ibus c o m m e n d a v i m u s , q u o r u m
a p u d i p s u m magi s valere deprecat io v ideba tu r . I t a Nobis, Deo
ad iuvan te , l icui t p lu r ibus in locis f inem caedibus afferre, nec
p a u c o r u m quoque necem prohibere . I n t e r e a o rb i t a tem mise ran-
tes i n n u m e r a b i l e m ex A r m e n i a pue ro rum, eis pro facul ta te
subven imus , at tr ice domo C o s t a n t i n o p o l i cons t i tu ta .
Quod a u t e m ad Syr ia ia L i b a n u m q u e per t ine t , ad aver ten
das fac inorum at roci ta tes quae ibi t i m e b a n t u r / a t q u e u t impor -
t a r e n t u r eo res ad v i c t u m necessariae, opem p a r i t e r a p lu r ibus
C iv i t a tum modera to r ibus i m p e r a v i m u s . Brevi u t d i camus ,
100 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
o m n i b u s ex Oriente, quo tquo t in a e r u m n i s ve r saban tu r , quan
t u m auc tor i t a te p o t u i m u s e t re, p raes to esse non cessav imus : in
quo egregie a d m o d u m , qu i Nos t r am illic p e r s o n a m sus t inent , se
Nobis p robaverun t .
P o s t q u a m vero, pac t i s induci is , be l lum conquievi t , non
t a m e n eas de Oriente Chr i s t i ano cu ras moles t iasque deposui-
m u s . N a m ingentes rei poli t icae e t socialis pe r tu rba t iones , e t
n a t i o n u m in te r na t iones ce r t amina , n i m i u m q u a n t u m civi lem
re l ig iosamque v i t ae consue tud inem imped iun t , m a x i m e in re,-
g ionibus h u c u s q u e I m p e r i o Russico subiec t i s ; ub i publ ice c u m
t r i bue re tu r c ivibus l ibera potes tas religionis, q u a m vellent , pro
f i t endae , t a m bona e lucebat spes t e m p o r u m mel io rum. In ce
te r i s au t em Orient is p a r t i b u s ea s u n t luctuoso spec tacu lo :
sacrae Missiones diss ipatae , ch r i s t i ano rum m u l t i t u d i n e s t em
plis e t sacerdot ibus des t i tu tae , popu l ique i n t e r se de l iber ta te
con tendentes e t ad i nop i am a d d u c t i r e r u m o m n i u m .
Sed in p r imis m a g n a Nos sol l ic i tudine afficiunt S a n c t a P a l a e
s t inae Loca ob s ingu la rem scilicet eo rum d ign i t a t em, q u a s u n t
Ch r i s t i ano rum .cuique s u m m e venerab i l ia . Quibus q u i d e m Locis
a b infidelium d o m i n a t u l iberandis q u a m m u l t a m d i u t u r n a m -
q u e d e d e r u n t ope ram decessores Nostri , q u a n t u m laboris e t san
guinis , saecu lorum decursu, Chr i s t i an i Occidentales impende -
r u n t ! N u n c vero cum ea nuper , ingent i c u m lae t i t i a b o n o r u m
o m n i u m , r u r s u s in C h r i s t i a n o r u m po tes ta t em cesserint , sum
mopere n i m i r u m anx i i s u m u s de iis quae in h a c re Par i s i ense de
pace Consi l ium prox ime const i tue t : n a m acerbus profecto Nobis
et Christ if idelibus, q u o t q u o t sunt , i n u r e r e t u r dolor, s i infideles
in Pa l ae s t i na meliori pot ior ique in condi t ione poneren tur , mu l
toque mag i s s i i l la chr i s t i anae Religionis augus t i s s ima m o n u
m e n t a eis t r a d e r e n t u r qu i chr i s t i an i non sunt . — Novimus prae
te rea advenas acatholicos, copiis op ibusque a b u n d a n t e s , quas
bel lum in P a l a e s t i n a genu i t miser ias r u i n a s q u e p lu r imas , i is
abu t i ad suas in ib i doc t r inas d i s seminandas . A t q u i o m n i n o n o n
fe rendum est, ibi to t an imas , a ca thol ica fide deficiendo, ruere
in i n t e r i t u m ub i D o m i n u s Noster I e sus Chr i s tus v i t a m aeter-
Acta Benedicti PP. XV 101
n a m eis, profuso sanguine , acquis iv i t . T a n t o ig i tu r in discri
m i n e const i tu t i , t e n d u n t ad Nos dilecti f i l i i m a n u s supplices,
nec so lum v i c t u m v e s t i t u m q u e necessa r ium imploran t , sed ro
g a n t e t i am ut sacrae sibi missiones aedesque e t scholae pe r Nos
r e s t i tuan tu r . Nos au tem, Nos t r a rum p a r t i u m memores ce r t am
s u m m a m rei des t inav imus , a m p l i u s l ibenter da tu r i , nisi Apo
stolicae Sedis angus t i i s p roh ibe remur . S imul vero catholici or
bis Episcopos h o r t a t u r i sumus , curae sibi h a b e a n t nob i l i s s imam
causam, et f r a t e rnum s t u d i u m erga Orientales , a maior ibus ac
cep tum, vel in t in suo qu isque grege di l igenter exci ta re . Magno
pere i g i t u r confisi, quod capu t est, d i v i n a m ben ign i t a t em his
coeptis Nostr is ad fu tu ram, i a m ad Ep i scoporum coopta t ionem
v e n i a m u s .
I I - P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Post haec SSmus Dominus Noster has , quae sequuntur , ecclesias
de proprio pastore providit, scilicet:
Metropolitanae ecclesiae Ianuensi praefecit Emum D. Thomam S. R. E.
Card. Boggiani.
Metropolitanae ecclesiae Neo Eboracensi, R. P. D, Patr i t ium Hayes,
hac tenus episcopum ti tularem Tagastensem, Ordinar ium Castrense pro
Foederat is Stat ibus Americae.
Metropolitanae ecclesiae S. Pauli de Minnesota, R. P. D. August inum
Dowling, hac tenus episcopum Desmoinensem.
Metropolitanae ecclesiae Sanctae Fidei in America, R. P. Albertum
Daeger, Ordinis Fra t rum Minorum.
Cathedrali ecclesiae Concordiensi, R. P. D. Aloisium Paulini, hacte
nus episcopum Nuscanum.
Cathedrali ecclesiae Balneoregiensi, R. P. D. Ludovicum Antomelli,
hac tenus episcopum ti tularem Leptimagnensem et Vicarium Apostoli
cum Lybiae.
Cathedrali ecclesiae Gariatensi, R. D. Iosephum Caruso, antisti tem
u rbanum et vicarium generalem metropoli tanae ecclesiae S. Severinae.
Cathedrali ecclesiae Octeriensi, R. D. Franciscum Franco, parochum
loci Agliano in Astensi dioecesi.
102 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Cathedrali ecclesiae Lingonensi, R. D. Theophi lum Louvard, vica
r ium generalem dioecesis Sagiensis.
Cathedrali ecclesiae Buffatemi, R. D. Guillelmum Turner , magistrum
in universitate studiorum Washingtoniensi.
Cathedrali ecclesiae Albanemi in America, R. D. E d m u n d u m Gib
bons, parochum ad S. Theresiae in civitate Buffalensi.
Cathedrali ecclesiae Conditemi in Indiis, R. D. Banielem Hermida.
Cathedrali ecclesiae Corumbensi, R. D. Mauritium Da Rocha, secre
tar ium Curiae ecclesiasticae Maceiensis.
Cathedrali ecclesiae Lungrensi ritus graeci in Calabra regione nuper
erectae, R. D. Ioannem Mele, parochum loci vulgo Lungro.
Titulari episcopali ecclesiae Surensi, R. D. Franciscum Marnas, vica
rium generalem archidioecesis Lugdunensis , deputa tum in Coadiutorem
cum iure successionis Rmi Episcopi Claromontani .
Titulari episcopali ecclesiae Tricomiensi, R. D. Leonem Durand, dire
ctorem maioris Seminarii Massiliensis, deputa tum in Auxiliarem Rmi Epi
scopi Massiliensis.
Titulari episcopali ecclesiae Ceramensi, R. D. Iosephum Skvireckis,
deputatum in Auxiliarem Rmi Episcopi Samogitiensis.
Titulari episcopali eccl. Claudiapolitanae, R. D. Guillelmum Hiekey.
Insuper Beatissimus Pater alios etiam, iam renunciatos per Apo
stolicas sub plumbo Litteras, Sacrorum Antistites publicavit, scilicet:
A R C H I E P I S C O P O S :
Tarentinum, Horatium Mazzella iam archiepiscopum Rossanensem.
Philippensem, Iosephum Palica.
Sardianum, Eugenium Pacelli.
Tyrensem, Rodulphum Caroli, iam episcopum Cenetensem.
Palmyrensem, Bar tholomaeum Cattaneo.
Surrentinum, Pau lum Iacuzio, iam episcopum Caputaquensem et
Vallensem.
Monacemem et Frisingensem, Michaelem de Faulhaber , iam episco
pum Spirensem.
Mohiloviensem, Eduardum de Ropp, iam episcopum Wilnensem.
Lancianensem, Nicolaum Piccirilli, iam archiepiscopum Compsanum.
Hydruntinum, Carmelum Patané .
Acta Benedicti PP. XV 103
Gaesariensem, Pe t rum Gézérac, iam episcopum Cadurcensem et Coa
diutorem Rmi Archiepiscopi Albiensis.
Novae Aureliae, Ioannem Shaw, iam episcopum S. Antonii.
Scythopolitanum, Americum Bevilacqua, iam episc. Rythymensem.
Tharonensem, Ioannem Festa, iam episcopum Capitoliensem.
Seleuciensem, Franciscum Marchetti Selvaggiani.
Li manum, Aemilium Lisson, iam episcopum de Chachapoyas.
Philadelphiensem, Dionysium DougfSerty, iam episcopum Buffalensem.
Quitensem, Emmanuelem Polit, iam episcopum Conchensem in Indiis .
Iconiensem, Pe t rum di Maria, iam episcopum Catacensem.
Tuamensem, Thomam Gilmartin, iam episcopum Clonfertensem.
Aquilanum, Adulphum Turchi, iam episcopum Canopi tanum.
Stauropolitanum, Richardum Isasa, iam episcopum Anemurianum.
Amidensem, Ioannem Baptis tam Pita val, iam episcopum S. Fidei
in America.
Bisuntinum, Aloisium Humbrecht , iam episcopum Pictaviensem.
Gompsanensem et Campaniensem, Carmelum Cesarano, iam episco
pum Octeriensem.
Salisburgensem, Ignatium Rieder, iam episcopum Surensem.
Rossanensem, Ioannem Scotti, iam episcopum Cariatensem.
Gamerinensem, Hectorem Fronzi, iam episcopum Calliensem et Per-
gulanum.
Bürgensem, Ioannem Benlloch y Vivó, iam episcopum Urgellensem.
S. Iacobi de Chile, Crescentium Errázuriz.
Agrensem, Angelum Bernacchioni.
Oxyrynchiensem, Ioannem Mae Intyre, iam episcopum Lamiensem.
Nacoliensem, Casimirum Ruszkiewiecz.
Gherchensem, S tephanum Djibri, iam archiepiscopum Nisibensem.
Verapolitanum,©Angelum Perez y Cecilia, iam archiepiscopum Acri-
densem.
E P I S C O P O S :
Armenopolitanum, Iulium Hosszu.
Tudensem, Emmanuelem Lago y Gonzalez, iam episc. Oxomensem.
Auximanum et Gingulanum, Pacificum Fiorani , iam episcopum Cor- .
ne tanum et Centumcellarum.
104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Polibotensen, Iulium Drohobeczki, iam episcopum Crisiensem Ruthe
norum.
Stratonicensem, Antonium Stoppani .
Sinidensem, Thomam Esser.
Cardicensem, Franciscum Ruiz de Azua.
Sufetulensem, F laminium Bellotti.
Thaciamontanensem, Aloisiui» de Gooman.
Tentyritem, Aemilium Bunoz.
Modrensem, Hyac in thum Ghassagnon.
Massensem, Iosephum Bertazzoni.
Tacapitanum, Ioannem Sedlák.
Hermopolitanum, Georgium Glosauer.
Verszprimiensem, Fe rd inandum Rott .
Brentwoodiensem, Bernardum Ward, iam episcopum Lyddensem.
Tîrasonensem, I s idorum Badia y Sarradeil , iam episcopum Ascalo-
n i tanum.
Spirensem, Ludovicum Sebastian.
Lyddensem, Patr i t ium Ghiasson.
Tricalemem, Natalem Serafino, iam episcopum Bugellensem.
Anchialensem, Henricum Lécroart .
Adrianopolitanum, Dionysium Lowney.
Genetensem, Eugenium Beccegato, iam episcopum Sinopensem.
Tipasitanum, Henricum Gray Graham.
Natalensem, Antonium dos Santos Gabrai.
S. Marthae, Ioachim Garcia.
Montereyensem Angelorum, Ioannem Gantwelt. <*
Denveriensem, Ioannem Tihen, iam episcopum Lincolnensem.
Minscensem, Sigismundum Lozinski.
Glavarensem, Amadeum Casabona.
Kerriensem et Aghadonensem, Carolum O' Sullivan.
Gornetanum et Centumcellarum, Lucam Piergiovanni.
Glazomensem, Iosephum Castro, iam episcopum Cuschensem.
Acta Benedicti PP. XV 105
Nilopolitanum, Ioannem Gannon.
Vagensem, Ioannem Porbes.
Mandelensem, Aloisium Ferrett i .
Pastopolitanum, Antonium Puego de Val.
Diniensem, Ioannem Martel.
Berisensem, Raymundum De La Porte, iam episcopum Cenoma-
nensem.
Fernensem, Guillelmum Godd.
Paleopolitanum, Carolum Sica, iam episcopum Fulginatensem.
Anthedonensem, Aemilium Perez .
Caputaquensem et Vallensem, Franciscum Cammarota .
Limericensem, Dionysium Hallinan.
Loriensem, Angelum Iannachino, iam episcopum Thelesinum.
Spiritus Sancti, Benedictum Al ves de Souza.
Penedensem, I onam de Aranjo Batinga.
Genomanense m, Georgium Grente.
Domitiopolitanum, August inum Migliore.
Xilopolitanum, Danielem Gorman.
Antipatridensem, Cyrillum de Paula Freitas, iam episcopum Corum
bensem.
Cadurcensem, Iosephum Giray.
De Serena, Carolum Silva Cotapos.
SS. Conceptionis, Egilbertum Fuenzal ida Guzman.
Cochabambensem, Franciscus Pierini.
S. Caroli Ancudiae, Antonium Castro.
Oxomensem, Matthaeum Mugica y Urestarazu.
Squillacensem, Ioannem Elli.
Wilcanniensem, Guillelmum Hayden.
Conversanensem, Dominicum Lancellotti, iam episcopum Tro ianum.
Gapitoliensem, Ioannem Bos.
Lincolnensem, Carolum O' Reilly, iam episcopum Bakeriensem.
Archelaidensem, Iosephum Burgain.
108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Caratingensem, Emmanuelem Nogueira Duar te .
Cuschensem, Pe t rum Farfan, iam episcopum de Huaraz.
Trentonensem, Thomam Walsh.
S. Christophori de Laguna, Gabrielem Llompar t .
Gadicensem et Septenem, Martialem Lopez Criado.
Spalatensem, Georgium Carie, iam episcopum Ceramensem.
Tutelensem, Ioannem Castel, iam episcopum Apamiensem.
Aberdonensem, Georgium Bennet
Fulginatensem, S tephanum Corbini.
S. Ludovici de Maragnano, Helvetium Gomes de Ouvr i ra .
Thelesinum, Iosephum Signore.
Melphictensem, Iuvenacensem et Terlitiensem, Ioannem Iacono.
Osackensem, I o a n n e m Castanier.
Lafayettensem, Iul ium Jéannard .
Galvestoniensem, Chris tophorum Byrne .
S. Antonii, Ar thurum Drossaerts .
Duluthensem, Ioannem Mac Nicholas.
Detroitensem, Michaelem Gallagher, iam episcopum Grandormensem.
Achantinum, Wladislaum Krynicki.
Ascalonitanum, Adalber tum Owezarek.
Halicarnassensem, Stanis laum Gaii.
Barcaeum, Adulphum Szeiazèk.
Ganathensem, P a u l u m Kubicki.
Cusarum, Romua ldum Jalbrzykowski.
Diocletianopolitanum, Antonium de Assis, iam episcopum Guaxu-
pensem.
Eleutheropolitanum, Nicolam De Carlo.
De Caphamaum, Aloisium Barlassina.
Epiphaniensem, Pe t rum Rossillon.
Panopolitanum, Iosephum Nicolas.
Pictaviensem, Oliveirum De Durfort de Civrac de Lorge, iam epi
scopum Lingonensem.
Satalensem, Franciscum Dantin.
' Pednelissensem, T h o m a m Broderick.
Acta Benedicti PP. XV 107
Thignicensem, Augustum Declercq.
Ionopolitanum, Nicolaum Gonzalez Perez.
Telmissensem, Boleslaum Twardowski .
Pharensem, Lucam Pappafava, iam episcopum Sebenicensem.
Lublinensem, Marianum Tulman.
Gamenecensem, Pe t rum Mankowski.
Podlakiensem, Henricum Przezdziecki.
Bigensem, Eduardum 0 'Rourke .
Eucarpiensem, Ernestum Seydl.
Troadensem, Antonium Bassani , iam episcopum Clodiensem.
Vilnensem, Georgium Matulewicz.
Arianensem, Iosephum Lo Jacono.
Valonensem, Iacobum Gopello.
Anemuriensem, Sophronium Hacbang y Gaborni.
Lor y mensem, Adulphum Jelowicki.
Tarantasiensem, Ludovicum Termier .
Abulensem, Henricum Pia y DenieL
Oscensem, Zachariam Martínez y Nuñez.
De Guayana, Xistum Sosa, iam episcopum Giaudiopolitanum.
Groiensem, Iosephum dos Santos .
Bakeriensem, Iosephum Mae Grath.
Gerasensem, Edmundum Heelan.
Galliensem et Pergulanum, Augustum Curi.
Alatrinum, Antonium Torrini .
Alexandrinum Statiellorum, losue Signori, iam episcopum Fossa-
nensem.
Fossanensem, Quiricum Travaini .
Grandormensem, Dionysium Kelly, iam episcopum Gestrensem.
Usulensem, Iacobum Laminne .
Adrianopolitanum, Franciscum Isola, iam episcopum Goncordiensem.
Corvopolitarium, Iosephum Durjer.
108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I . - S A C R I P A L L I I E X P O S T U L A T I O E T C O N C E S S I O .
Deinde Beat issimus Pater Sacrum Pall ium expostula tum concessit
metropoli tanis ecclesiis: Ianuensi, Aquilanae, Compsanae, Rossanensi?
Tarentinae, Adamantinae, Surrentinae, Lancianensi, Hydruntinae, Li
manae, Philadelphiensi, Quitensi, Tuamensi, Salisburgensi, Camerinensir
S. Iacobi de Chile, Burgensi, Neo Eboracensi, S. Pauli de Minnesota,
S. Fidei in America.
M O T U P R O P R I O
D E M I S S I O N I B U S C A T H O L I C I S T E R R A E S A N C T A E I U V A N D I S
BENEDICTUS P P . XV
N u p e r ex Venerabi l i s F r a t r i s P a t r i a r c h a e Hie roso lymi tan i
l i t ter is cognovimus P a l e s t i n e n s e s Missiones ex d i rept ione q u a m
passae sunt , adeo debi l i ta tas iacere, u t i a m n e q u e a n t quaes i tus
d iu t in i s l abor ibus re t inere fructus, n e d u m proficere posse v i
dean tu r . Ad haec a l iud accedere i demque p r a e c i p u u m incom
m o d u m dep lo ramus : a d v e n a s acathol icos ea mise ra condi t ione
r e r u m abu t i ad suas inibi doc t r inas d i s s eminandas ; idque ,
u tpo te opibus copiisque affluentes, efficere vel i nco la rum egestat i
subveniendo , vel, e t max ime , scholas i n s t i t uendo in iis quoque
locis ubi nos t r i s u a d a m n a sarci re non possint .
Intel l igi t is , Venerabi les F ra t res , qu id in h a c re ab homi
n ibus catholicis a n i m a r u m salus , qu id ipsa Te r r ae Sanc tae ra
t io postulet . Ut en im in Allocut ione, q u a m h e s t e r n a die in Con
sistorio h a b u i m u s , d icebamus , omnino non fe rendum est ibi to t
a n i m a s , a ca thol ica f ide deficiendo, ruere in i n t e r i t um, ub i Iesus
Chr i s tus Dominus Noster v i t a m a e t e r n a m eis profuso s angu ine
acquisivi t . Omnes ig i tu r boni, q u a c u m q u e ope possunt , h is Mis
s ionibus aux i l i en tu r opor te t u t e l idendis aca tho l icorum 'colla
t is e v a d a n t pa re s . Nos ce r t am s u m m a m h u i c rei d e s t i n a v i m u s ,
a m p l i u s l ibenter da tu r i , nisi Apostol icae Sedis angus t i i s p ro -
h ibe remur . Quod a u t e m ad vos a t t ine t , ho r t a t ione Nos t ra p ro-
Acta Benedicti PP. XV 109
f ecto non indiget is , u t e a r u m d e m Miss ionum c a u s a m agere a p u d
ves t ros populos omni s tudio n i t amin i . Vobis vero i n s t a n t i b u s
p lu r imos conf idimus esse responsuros , sa lva t a m e n s t ipe quae,
s e c u n d u m Decessoris Nostr i fel. rec. Leonis X I I I l i t te ras Salva
toris ac Domini, p ro Locis Sanct i s est oor roganda et ad Custo
d e m Ter rae Sanc tae t r a n s m i t t e n d a .
Ausp icem caeles t ium m u n e r u m benevolent iaeque Nostrae
tes tem, vobis, Venerabi les F ra t res , e t Clero populoque ves t ro
apos to l icam benedic t ionem p e r a m a n t e r i m p e r t i m u s .
D a t u m Romae a p u d s a n c t u m P e t r u m , die x i mar t i i , anno
m c m x i x , Pont i f ica tus Nostr i qu in to .
BENEDICTUS P P . XV
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
C O N S O C I A T I O N I D O M I N A E N O S T R A E A S A L U T E P A R I S I I S C A N O N I C E E R E C T A E
I N D U L G E N T I A E E T S P I R I T U A L I A P R I V I L E G I A C O N C E D U N T U R .
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Dilectus filius Iosephus Maubon,
Vicarius generalis Congregationis Augustinianorum ab Assumptione et
Moderator Generalis Associationis ti tulo Nostrae Dominae a Salute
Parisiis canonice erectae, enixis nos precibus flagitat , ut nonnul las
indulgentias, a Decessoribus Nostris ipsi Associationi iam concessas,
in perpetuum confirmare novasque illis adiungere de benignitate Apo
stolica dignemur. Nos precibus his, quae in tam frugiferae Societatis
bonum cedunt a tque incrementum, quan tum in Domino possumus, an
nuentes, audito dilecto Filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario
Maiore, haec quae infrascripta sunt decernenda exist imavimus. Nimirum,
de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et Pauli Apostolorum
Eius auctori tate confisi, omnibus et singulis fidelibus qui dictam Con
sociationem Nostrae Dominae a Salute in posterum ingredientur, die
primo eorum ingressus, si vere poenitentes et confessi sanctissimam
Eucharis t iam sumpserint , p lenar iam; ac t am inscriptis quam in posterum
inscribendis memora ta in Associatione fidelibus, in cuiuslibet eorum
mortis articulo, si vere poenitentes et confessi ac S. Communione refecti,
110 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vel, qua tenus id facere nequiverint, saltem contriti , nomen Iesu ore, si
potuerint, sin minus corde devote invocaverint et mortem t anquam
peccati st ipendium de manu Domini patienti animo susceperint, etiam
plenar iam; denique iisdem nunc et in posterum pariter existentibus
enunciatae Associationis sodalibus, qui, admissorum sacramentali confes
sione expiati et caelestibus epulis refecti, t r ibus patronal ibus festis diebus,
videlicet octavo mensis decembris, octavo mensis septembris et decimo
nono mensis martii , nec non die undecimo mensis februarii, quo Lapur
densis Virginis festum agitur, die vicesimo quinto mensis martii , decimo
quinto mensis augusti et vicesimo quinto mensis decembris, i temque
duodecim aliis per annum diebus totidem mensibus uniuscuiusque
sodalis ad arbitrium eligendis, quotannis propriam Associationis Eccle
siam, vel quamvis aliam publicam sacram aedem, sive sacellum, devote
a medietate diei praecedentis ad mediam usque noctem respective enun
ciati diei visitent, ibique pro chr is t ianorum principum concordia, hae
resum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exal
tat ione pias ad Deum preces effundant, quo die iniuncta opera persol
verint, plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remis
sionem misericorditer in Domino concedimus. Praeterea iisdem sociis,
nunc et in posterum memoratam in Associationem adlectis, quoties
intererint piis peregrinationibus a Consilio Centrali sive a comitatibus
dioecesanis eiusdem Consociationis constituendis, largimur, ut praeter
indulgentias lucrandas in locis quae peregre inviserint, etiam aliam ple
nar iam indulgentiam consequi valeant, dummodo tamen quae iniuncta
sunt pietatis opera rite praesti terint . Tandem ipsis sociis quoties operis
Coetibus, contrito saltem corde, intersint, vel iuxta Consociationis tabulas
quodvis pietatis sive caritatis opus exerceant, toties iis de numero poe
nalium in forma Ecclesiae solita t recentos dies expungimus. Porro lar
gimur sodalibus memoratis , si malint, liceat, excepta plenaria in mortis
articulo lucranda indulgentia, reliquis plenariis et part ial ibus, quas recen
suimus, indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare. Sacerdo
t ibus autem directoribus nunc et in posterum tum Consilii Centralis,
t um Comitatuum dioecesanorum Associationis enunciatae Nostrae
Dominae a Salute privilegium concedimus tum applicandi, iuxta ri tum
formulamque praescriptam coronis precatoriis indulgentias Cruciferorum
appel la tas ; t um benedicendi, servatis pari ter servandis, cruces, cruci
fixos, sacra numismata , coronas precatorias et parvas ex metallo s ta tuas
tum D. N. Iesu Christi, tum B. Mariae Virginis, tum Sanctorum omnium,
iisque applicandi indulgentias, quae numeran tu r in elencho per typos
Congregationis de Propaganda Fide edito, non exclusa, quod ad coronas
Acta Benedicti PP. XV 111
precatorias, applicatione indulgentiarum a S. Birgitta. Tandem Directo
r ibus ipsis nunc et in posterum privilegium tr ibuimus, cuius vi Missae
ab iisdem ad quodvis cuiusque ecclesiae al tare pro defunctis dictae
Associationis sociis celebratae, illi animae pro qua celebratae .fuerint,
perinde suffragentur ac si forent ad privilegiatum altare peractae. Non
obstant ibus Consti tut ionibus speciali licet a tque individua mentione ac
derogatione dignis, aliisque ordinationibus et sanctionibus Apostolicis
ceterisque omnibus in contrarium facientibus quibuscumque. Praesen
t ibus perpetuis futuris temporibus valituris. Porro praecipimus ut aliae
omnes indulgentiae, a Decessoribus Nostris ipsi Societati quomolibet
concessae, revocatae sint, prout illas per praesentes Apostolica Nostra
auctori tate revocamus. Volumus autem ut praesent ium Literarum tran
sumptis , seu exemplis, etiam impressis, manu alicuius notarii publici
subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio con
sti tutae munit is , eadem prorsus f ides adhibeatur quae adhiberetur ipsis
praesent ibus si forent exhibitae vel ostensae.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
X X I I I ianuarii M C M X I X , Pontificatus Nostri anno quinto.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
S E R M O
A D P A R O C H O S E T A D Q U A D R A G - E S I M A L E S I N U R B E C O N C I O N A T O R E S
(ni marti i M C M X I X )
Ai dilettissimi figli convenuti in quest 'a lma Città per annunziarvi
la divina parola nel l ' imminente quaresima, Noi vorremmo indirizzare
un saluto che esprimesse ad un tempo la benevolenza del comun Padre
dei fedeli e la particolare sollecitudine del Vescovo di Roma. L'apostolo
Paolo dovette un giorno accogliere un desiderio simile a quello che
accogliamo ora Noi nel nostro cuore. Voleva egli dare al suo Timoteo
un nome atto a spiegare perchè quel suo fedele discepolo dovesse non
solo fuggire la cupidigia delle cose terrene, ma altresì seguire la giu
stizia. E, divinamente inspirato, san Paolo salutò Timoteo col nome di
« uomo di Dio »: tu autem, o homo Dei (I a Tim., vi, 11). Non è diffi
cile intendere quanto appropriato fosse quel nome a chi doveva col suo
esempio condannare coloro che, per cupidigia dei beni terreni, aveano
deviato dada fede - quam quidam appetentes erraverunt a fide, - perchè
112 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1'« uomo di Dio » non riconosce ragione di fine nelle ricchezze e negli
onor i : tu autem, o homo Dei, haec fuge. N è punto più malagevole appa
risce l ' intendere che quel nome di « uomo di Dio » conveniva, meglio
di ogni altro, a chi, con l 'esempio e con la parola, avrebbe dovuto far
trionfare la giustizia e mettere in onore la pietà, la fede e la carità,
perchè i propugnator i della giustizia e i cultori della pietà, della fede
e della carità si manifestano nei fatti « uomini di Dio »: tu autem, o homo
Dei,... sedare iustitiam, pietatem, fidem, caritatem. Ma non potremmo Noi
imitare l'Apostolo e salutare alla Nostra volta col nome di « uomini di
Dio » i dilettissimi Nostri figli, chiamati ad annunziare la divina parola
in questa Nostra città di Roma nel l ' imminente quares ima?
A questa domanda il Nostro cuore non indugia a dare affermativa
risposta, perchè il padre si compiace sempre, non pur di ogni nome, ma
anche di ogni più piccola cosa che riesca ad onore dei figli. Ma, aftinché
nessuno creda che l'affermativa risposta sia dovuta solo al sentimento
del cuore, Ci piace invitar voi, o dilettissimi, a considerare che essa è
pur confermata dal raziocinio della mente . A questa considerazione Noi
vi invitiamo, nel desiderio di mettere ognor meglio in rilievo di quanta
stima sono degni i predicatori della quaresima e di quale affetto Noi
li circondiamo nell 'augurare fecondo di frutti il ministero ad essi affi
dato. Oh! potessimo Noi paragonarci all 'Apostolo Paolo, e, con verità
pari a quella che fioriva sul labbro di lui quando diceva a Timoteo tu
autem, o homo Dei, Noi potremmo salutare col nome di « uomini di Dio »
i predicatori della quares ima oggi convenuti alla Nostra presenza! A
questi infatti auguriamo non solo di tenersi lontani da ciò che può
nuocere all'efficacia del loro- ministero - tu autem, o homo Dei, haec
fuge, - ma altresì di difendere la fede, di propugnare la giustizia e di
promuovere l 'amore a Dio ed ai prossimo, come si addice a veri uomini
di Dio: tu autem, o homo Dei,... sectare iustitiam, pietatem, fidem, cari
tatem.
Chi voglia dar forza persuasiva al suo discorso deve anzitutto pog
giarlo sul l ' insegnamento di un buon maestro. Noi perciò, volendo dimo
strare che ai predicatori si addice il nome di « uomini di Dio », met
t iamo a base del nostro ragionamento la parola dell'Angelico Dottore.
La imposizione dei nomi, dice san Tommaso, deriva da ciò che deter
mina la cognizione delle cose da nominare : nomen imponitur ab eo per
quod res cognoscitur ( I a q. XIII) . Ora le cose sono da noi conosciute o
per le loro proprietà o per le operazioni loro. Ne segue quindi che, a
giudicare dei nomi da imporsi ai predicatori , egli è d 'uopo conoscere
di questi le doti e le azioni proprie.
Acta Benedicti PP. XV 113
Un modo facile di conoscere le doti essenziali dei predicatori è
cer tamente quello di ravvisare in essi, quasi aduna te in modo eminente,
le quali tà dei sacerdoti, perchè sono tut t i ornati della dignità sacerdo
tale e rivendicano a sè, quasi patr imonio individuale, un più costante
e più accurato esercizio di u n a delle principali at tr ibuzioni del sacer
dozio, l ' istruzione della plebe cristiana. Il sacerdote, infatti, è mediatore
fra Dio e gli uomini. San Tommaso spiega la parola dell'Apostolo unus
est mediator Dei et hominum, homo Christus Iesus (I a Tim., ir, 6), inse
gnando che solo a Cristo si addice essere mediatore semplicemente e
perfettivamente, simpliciter et perfective; laonde soggiunge che nulla vieta
esservi altri mediatori subordinati , i quali esercitino la mediazione fra
Dio e gli uomini in maniera dispositiva o ministeriale: nihil tamen
prohibet multos alios esse secundum quid mediator es, scilicet dispositive
et ministerialiter (3 a q. XXVI-l a ) . All'officio del mediatore, dice ancora
l'Angelico, propr iamente appart iene il congiungere e l 'unire coloro fra
i quali è mediatore. Ma all 'unione fra l 'uomo e Dio non coopera effica
cemente colui il quale a Dio congiunge le menti degli uomini, dissipan
done gli errori e i l luminandole coi raggi delia ver i tà? Non coopera
efficacemente all 'unione dell 'uomo con Dio colui il quale nell 'anima del
l 'uomo accende la fiamma dell 'amore verso il bene, per arrivare a strin
gerla al Bene Sommo, che è Iddio?. . . Or non è questa la vostra missione
particolare, o sacerdoti che vi dedicate specialmente alla predicazione?
Il titolo di mediatore fra Dio e gli uomini, che è proprio di ogni sacer
dote, appart iene dunque in modo speciale a voi, che at tendete ad unir
gli uomini a Dio per mezzo della istruzione della mente e del perfe
zionamento dello spiri to; ognuno di Voi è sacerdote per eccellenza,
perchè sacerdos - è ancora san Tommaso che parla - est quasi sacra
dans, secundum illud Malachiae: « legem requirent ex ore eius » (Malach.,
II* 7), e Voi annunziate ai popoli la legge divina, Voi ne inculcate l'os
servanza per istringerli a Dio. Se per tanto i sacerdoti in genere devono
avere lo spirito di Gesù Cristo, perchè di ognuno di essi si dice sacerdos
est alter Christus, i predicatori , che in maniera più aperta compiono
l'ufficio di mediatori fra Dio e gli uomini , devono essere informati, in
modo del tu t to speciale, allo spirito di Dio. In questo spirito di Dio, al
quale diciamo dover essere informati in modo particolare i sacerdoti
che si dedicano al ministero della predicazione, Noi ravvisiamo il com
plesso delle doti proprie del predicatore: in altre parole, è dalla somma
di queste doti che arriviamo a conoscere che cosa sia e debba essere
il predicatore. Ma unumquodque nominamus sicut et cognoscimus, insé
gna san Tommaso (f, q. XIII) : dunque anche dall ' insieme delle qualità
ACTA, vol. XI, n. 4. — 12-3-919. 8
114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
che formano ciò che appelliamo lo spirito di Dio, possiamo dedurre il
nome dei predicatori e salutarli « uomini di Dio »: nomen imponitur ab
eo per quod res cognoscitur, scilicet a proprietate.
Non abbiamo bisogno di dire che i predicatori ci sono rappresen
tati dalle loro doti come uomini che mirano a distaccare sè e gli altri
dalle cose della terra. Dietro le orme del divino Maestro, segregatus a
peccatoribus et excelsior caelis factus {Agli Ebrei, Vì i , 26), devono atten
dere a ciò che a Dio e alle cose sue si riferisce, per potersi appropriare
una parola simile a quella che Gesù pronunziava nel tempio: Nesciebatis
quoniam in iis quae Patris mei sunt oportet me esse ? Ma il distacco dalle
cose della terra e la cont inua attenzione a quelle del cielo, onde acquistarle
per sè e per gli altri, devono quasi spiritualizzare la na tu ra del predi
catore e avvicinarlo a Dio con una prossimità maggiore di quella che
ad ogni altra creatura sia dato avere col suo eterno Fat tore . Questa
prossimità con Dio, agevolata o, per meglio dire, determinata dalle doti
che non devono mancare nei buoni predicatori, ci permette di dare a
questi il bel nome di « uomini di Dio »: tu autem, o homo Bei.
La convenienza di un tal nome deve appar i re anche più giustificata
qualora si rifletta che il predicatore, come ogni altro essere, è cono
sciuto in modo speciale, oltre che dalle sue doti, anche dalle sue ope
razioni ; sicché anche da queste vuoisi derivare la ret ta imposizione del
nome che ad esso compete: nomen imponitur ab eo per quod res cogno?
scitur, scilicet a proprietate « et ab operatione » {Sum. Theol., Ia q. XIII).
Basta infatti tornare col pensiero a quell'ufficio di mediatori fra Dio
e gli uomini che, se è proprio di tutti i sacerdoti, abbiamo già detto
competere in particolar guisa a coloro che sono destinati al ministero
della sacra predicazione. Il r icordato ufficio, mentre agli uomini assi
cura i beni positivi della istruzione della mente e del miglioramento
del cuore, a Dio - come a Colui al quale non vi sono beni da aggiun
gere, perchè tut t i li possiede da tu t ta l 'eternità, - a Dio procura soltanto
quel pubblico ed eterno riconoscimento di sovrana eccellenza in cui
consiste la gloria. Ma il buon predicatore procura la gloria di Dio in
modo da far palese che essa s ta in cima dei suoi pensieri, sulla pun ta
del suo labbro, sulla pa lma delle sue mani .
Chi tenga dietro ai passi di un predicatore, modellato agli esempi
del divino Maestro, non può difatti non ravvisare che l 'attività di lui è
ordinata alla gloria di Dio. Lo dicono i pensieri che più spesso ne occu
pano la mente; lo dicono le parole che gli fioriscono più spesso sul
labbro ; e sopratut to lo dicono le industr ie molteplici che usa il buon
predicatore per att irare anime a Dio. Or coloro che par lano spesso di
Acta Benedicti PP. XV 115
Dio, coloro che per Iddio operano di frequente, e con la parola e c o t
l'Opera mostrano di pensare spesso a Dio, non dovranno essere da noi
chiamati « uomini di Dio »? I profani pur t roppo chiamano « u o m i n i
del mondo » coloro che al mondo pensano, del mondo par lano, pel
mondo si adoperano con singolare frequenza ed altrettanto interesse.
Eleviamoci anche a più spirabile aere; e non è egli vero che si chia
mano « uomini di studio » coloro che nelle conversazioni famigliari non
trovano diletto e d'altro non sanno parlare che di libri, di codici e di
pandet te ? Non è egli vero che sono chiamati « uomini di chiesa » coloro
che amano riferire ciò che nella Chiesa si insegna o si compie? E non
diremo « uomini di Dio » i predicatori che il nome santo di Dio devono
avere sempre sul labbro, quasi per indicare che a Dio tengono sempre
rivolto il pensiero della mente e l'affetto del cuore, e a Dio vogliono
sempre indirizzate le opere delle loro mani? Evidentemente l ' insieme
di queste opere indirizzate a Dio ci fa conoscere ciò che sono i predi
catori; ma, poiché nominiamo le cose come le conosciamo, unumquodque
nominamus sicut et cognoscimus, chiaro apparisce che il nome di «uomin i
di Dio » è giustificato nei predicatori non solo dalle doti, ma anche
dalle opere loro: nomen imponitur ab eo per quod res cognoscitur, sci
licet a proprietate « et ab operatione ».
A non diversa conclusione ei porta l 'esame delle parole con le quali
san Paolo traccia 1'uíficio del sacerdote e, a più forte ragione, anche
del predicatore, quando lo dice « preposto a pro ' degli uomini in tutte le cose che r iguardano Dio » : pro hominibus constituitur in iis quae
sunt ad Deum (Agli Ebrei, V, 1). Ogni mediazione suppone due termini.
San Paolo precisa quelli della mediazione affidata al predicatore: pro
hominibus constituitur, ecco il termine terreno ; in iis quae sunt ad Deum,
ecco il termine celeste. È da notare la forma amplissima con la quale
l 'Apostolo esprime l'azione del predicatore r iguardo a Dio. In iis quae
sunt ad Deum, abbraccia dunque il culto e ogni manifestazione esterna
della gloria di Dio ; in iis quae sunt ad Deum, abbraccia la dot tr ina
rivelata da Dio e la legge da Lui promulgata ; in iis quae sunt dd
Deum, r iguarda i premii promessi e i castighi minacciati da Dio; in
iis quae sunt ad Deum ; dite voi se vi ha cosa che sia esclusa da
questa forma amplissima dell 'azione del predicatore in ordine a Dio!
Ma ques ta medesima ampiezza ci fa conoscere quale dev'essere il
buon predicatore. A lui infatti è lecito occuparsi di ogni classe di per
sone, a lui è consentito esaminare ogni condizione di còse. Ma se fra
i giovani compie l 'opera dell 'agricoltore, che mira a tener dritte le tenere
pianticelle, egli è solo perchè a Dio vuole indirizzare i cuori dei gio-
116 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vani. Se fra gli uomini di età ma tu ra si fa bandi tore delle leggi della
giustizia, egli è perchè vuole che l 'attratt iva dei beni terreni non im
pedisca l 'acquisto del Bene sommo che è Dio, Se nelle famiglie impone
l 'obbedienza dei figli e il mutuo amore fra gli sposi ; anzi se in mezzo
al civile consorzio promuove ed esalta il r ispetto all 'autorità, egli è
perchè vuole che gli uomini non iscuotano le basi sulle quali Iddio
fondò la famiglia e la società. Il predicatore, così dei giovani come degli
uomini dell 'età matura , così dei figli come dei genitori, così dei servi
come dei padroni , ci apparisce dunque un 'a l t r a volta in iis quae sunt
ad Deum. Comprende ognuno che alcuni casi particolari citati ad esempio
e alcune condizioni speciali prese ad esame Ci permet tono argomen
tare che, in ogni tempo, in ogni caso ed in ogni condizione, il vero
predicatore deve at tendere principalmente a ciò che r iguarda Dio e la
sua glòria: in iis quae sunt ad Deum.
Nè si creda che questa sollecitudine della divina gloria sia lasciata
all 'arbitrio del predicatore, così che egli possa anche t rascurar la : a giu
dicar ret tamente, Noi la dobbiamo dire tanto congiunta all'officio del
predicatore che, se venisse meno, mancherebbe al mediatore fra Dio e
gli uomini un elemento costitutivo della sua essenza.
Chi dal proprio sovrano è accreditato in qualità di ambasciatore
presso un altro principe della terra, non solo si adopera a promuovere
gli interessi e a difendere le ragioni del suo sovrano, ma coglie ancora
ogni occasione per accrescerne la st ima ed il prestigio presso coloro
coi quali s ' incontra: ne parla spesso, spesso ne esalta i meriti e ne
vorrebbe sempre appagati i desideri, sicché quant i lo avvicinano lo
dicono « tut to del suo sovrano ». Non al tr imenti il buon predicatore
deve meritare di essere detto « uomo di Dio », perchè tut to inteso a
promuoverne la gloria e ad estenderne il r e g n o . nelle anime. Ad u n a
donna del volgo, che aveva ascoltato tut te le prediche della quares ima
in u n a chiesa principale di Genova, fu chiesto il nome del predicatore,
ed essa, scusandosi di non saper lo , rispose semplicemente: era un
« u o m o di Dio ». O h ! il meritato elogio reso a chi si era mostrato sol
lecito unicamente della gloria di Dio e della salvezza delle anime ; oh !
la test imonianza eloquente, che il senso comune dava, per bocca di
una donna del volgo, alla verità che annunzia ai predicatori competere
il nome di « uomini di Dio ».
Non è, dunque, solo il sentimento dei cuore, egli è anche il rigo
roso raziocinio della mente che Ci autorizza a salutare voi, o dilettis
simi figli, col nome che san Paolo dava al suo Timoteo : tu autem, o
homo Dei!
Acta Benedicti PP. XV 117
Nel darlo a ciascun di voi, esulta il Nostro cuore al pensiero della
st ima e della riverenza con cui i fedeli di R o m a dovranno stringersi
intorno alle cattedre, dalle quali voi, ne l l ' imminente quaresima, ban
direte la divina parola, perchè « gli uomini di Dio » devono essere da
tut t i stimati e riveriti da tutt i . Ma l 'anima Nostra esulta altresì per la
fiducia che, nel l ' imminente quaresima, ciascuno di voi giustificherà
ognora meglio il nome di « uomini di Dio » che Noi abbiamo detto
competere ai predicatori. San Paolo dava quel nome a Timoteo quando
lo voleva lontano da ogni cupidigia: tu autem, o homo Dei, haec fuge,
e quando lo voleva sollecito del trionfo della giustizia e dell 'impero
della fede, della pietà e della carità : tu autem, o homo Dei, ... sedare
iustitiam, fidem, pietatem, caritatem. Anche voi, o carissimi, tenetevi
lontani da ogni cupidigia, compresa in quella che l'Apostolo chiama
« radice di ogni male ». Questa non consiste solo nell ' indegna solleci
tudine di lucro materiale ; può comprendere anche una eccessiva st ima
delie proprie doti natural i , a preferenza delle altrui, in ordine alla sacra
predicazione; può comprendere un'affannosa cura di esibire se stesso,
u n a stucchevole frequenza di parlare di sè e delle cose sue. Il predi
catore che è « uomo di Dio », anzi appunto perchè « uomo di Dio »,
si t iene lontano da ogni sorta di cupidigia t e r rena : tu autem, o homo
Dei, haec fuge; non predica se stesso, ma Gesù Cristo. E predicando
Gesù Cristo, vuole assicurato il regno della giustizia nella triplice rela
zione che l 'uomo ha con Dio, col prossimo e con se stesso, sedare
iustitiam; predicando Gesù Cristo, vuole che la Fede rischiari col suo
splendore il sentiero dell 'uomo sopra la terra, sedare fidem; vuole che
la pietà sia balsamo e refrigerio a chi soffre, sedare pietatem; vuole final?
mente che la carità tolga ogni asprezza nel vivere sociale e informi, anche
quaggiù, i mutui rapport i degli uomini, perchè essa sola r imarrà in cielo,
sedare caritatem. O h ! come è dolce, come è soave all 'anima Nostra la
speranza che tutt i i predicatori del l ' imminente quaresima, in Roma,
sapranno dimostrarsi coi fatti al tret tanti « uomini di Dio »!
Vogliamo anzi aggiungere un 'ul t ima parola. L'apostolo Paolo non
fu pago di dare u n a sola volta il nome di « uomo di Dio » al suo fedele
discepolo (I a Tim., vi, 11); tornò a darglielo anche nella seconda
lettera a lui indirizzata; ma in questa non lo disse più semplicemente
« uomo di Dio » ; lo disse « perfetto uomo di Dio » : ut sit perfectus
homo Dei. Non ricordate voi, però, quando fu che l'Apostolo adoperò
questa frase più espressiva? Allora fu quando salutò in Timoteo l 'uomo
che dallo studio e dall 'uso della Sacra Scrit tura era fatto capace di ogni
opera buona. Scriptura divinitus inspirata utilis est ad docendum, ad
118 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
arguendum, ad corripiendum, ad erudiendum in iustitia, ut « perfectus »
sit homo Dei ad omne opus bonum instructus (II a Tim., I I I , 17), Ma
anche voi, o dilettissimi figli, che, come « uomini di Dio », dovete
aver sempre famigliare la divina parola, della parola divina dovrete
valervi, specialmente nel tempo quadragesimale, per ot tenere i quat t ro
effetti della predicazione, che si confondono appunto con quelli dello
studio della Sacra Scri t tura. Voi dovrete infatti insegnare i donimi della
Fede, mostrandovi preparat i ad docendum; voi dovrete redarguire gli
errori contrari alla stessa Fede, mostrandovi pronti ad arguendum;
voi dovrete correggere i depravat i costumi e informare l 'uomo alla pietà
e alla giustizia, mostrandovi disposti ad corripiendum, ad erudiendum
in iustitia. Ciò facendo, apparirete anche voi ad omne opus bonum in
structi. E non avremo Noi ragione di non salutarvi solo col semplice
nome di « uomini di Dio », ma di applicare a voi tu t ta intiera la frase
dell 'Apostolo: ut «perfectus » sit homo Dei?
Ci conforta in questa speranza anche la presenza dei "parroci di
Roma. Dicemmo altre volte che Noi li consideriamo predicatori abi
tuali, perchè in ogni epoca dell 'anno essi devono compiere, senza inter
ruzione, presso i loro parrocchiani, ciò che i predicatori della quares ima
fanno presso il popolo di Roma solo in questa circostanza dell 'anno.
Ad essi compete, dunque , in modo abituale anche il nome di « uomini
di D i o » ; anzi il loro esempio Noi crediamo provvidenzialmente ordi*
na to a rafforzare i predicatori della quaresima nel proposito di essere
e di mostrarsi sempre « veri uomini di Dio ».
Ma al proposito dell 'uomo, anche se rafforzato dall 'esempio di altro
uomo, è necessaria la rugiada della divina grazia, non solo per essere
costante, ma anche per essere fecondo. Epperò la celeste benedizióne
Noi la invochiamo copiosa sui predicatori della prossima quaresima in
Roma, nonché sul Collegio dei parroci di quest 'a lma città. O h ! la bene
dizione di Dio li tenga lontani da ciò che ad essi non conviene, tu
autem, o homo Dei, haec fuge, e li renda santamente solleciti di ciò che
può accrescere la fecondità del loro ministero, affinchè ne abbia gloria
Iddio, conforto ogni classe di persone, sprone e incoraggiamento al bene
ogni predicatore: ut « perfectus » sit homo Dei, ad omne opus bonum
instructus.
S. Congregatio Consistorialis 119
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
S E C O V I E N S I S ET S A L I S B U R G E N S I S
D I S M E M B R A T I O N I S E T A G G R E G A T I O N I S ^
Quum Episcopus Secoviensis eftlagitasset, ut pars pagi vulgo Fresen
ad paiochiam Bauten, dioecesis Secoviensis, pertinentis, a dictis parochia
et dioecesi seiungeretur et viciniori parochiae vulgo Seetal, archidioecesis
Salisburgensis, uniretur , SSmus D . N . Benedictus P P . XV, i n audient ia
diei 3 maii 1918, audi ta relatione Emi Secretarii S. G. Consistorialis,
bonum ius tumque censuit oblatis precibus obsecundare, facultatemque
Nuntio Apostolico in Austr ia tr ibuit decretum huiusmodi dismembra
tionis emittendi. Quod quidem decretum sub die 21 august i 1918 da tum
fuit, a die pr ima ianuarii 1919 vali turum.
C. C A R D . D E L A I , Ep . Sabinen., Secretarius.
L . © S .
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
II
W L A D I S L A V I E N S I S SEU C A L I S S I E N S I S
ET K I E L C E N S I S D I S M E M B R A T I O N I S E T A G G R E G A T I O N I S
Quum Episcopus Wladislaviensis seu Calissiensis, consentiente Epi
scopo Kielcensi, postulasse!, ut fideles loci vulgo Budnik Maly a parochia
Kozieglony et dioecesi Kielcensi seiungerentur et ecclesiae curatae loci
Starcm, dioecesis Wladislaviensis seu Calissiensis, unirentur , Ssmus D. N.
Benedictus P P . XV bonum ius tumque censuit oblatas preces exaudiré.
tao Acta Apostolicae Seáis — Commentarium Officiale
Itaque, S. G. Consistorialis, de mandato Sancti tat is Suae, per decre
tum diei 7 februarii 1919 memora tum pagum Budnik Maly a parochia
Kozieglony .. dioecesis Eielcensis, separavi! et ayulsit, eumque curatae
ecclesiae seu parochiae Starcza, dioecesis Wladislaviensis, aggregavit et
addixit.
îji C . CARD. D E LAI , Ep . Sabinen., Secretarius.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
I I I
D E C R E T U M
C I R C A Q U A S D A M O R D I N A R I O R U M F A C U L T A T E S
Quamvis, Dei miserentis gratia, conflictatione sublata, pax proxima
videatur, quum tamen eam assequuti nondum simus et causae ob quas
indulta de dispensandis impedimentis et sanandis matr imoniis Ordina
riis locorum concessa adhuc, saltem ex parte , perseverent, SSmus D. N.
Benedictus P P . XV, ad praecavenda dubia et tollendas in re tant i mo
menti anxietates, s ta tuendum et declarandum iussit, sicut hoc Sacrae
Congr. Consistorialis decreto declarat et statuit , facultates Ordinari is
concessas decretis eiusdem S. Congregationis die 25 aprilis et 2 augu
sti 1 9 1 8 adhuc in suo robore perseverare eisque Ordinarios uti posse
usque ad sex menses integros post s ignatam inter nationes, quae bello
contenderunt, pacem.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis,
die 4 martii 1919.
£g C. CARD. D E L A I , Episc. Sabinen., Secretarius,
L . © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
Annus XI - Vol. XI 1 Aprilis 1919 Num. 5
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE .
ACTA BENEDICTI PP. XV
E P I S T O L A E
I
A D R . P . R E G I N A L D U M G A R R I G O U - L A G R A N G E E X O R D I N E P R A E D I C A T O R U M
O B E D I T U M A B E O T R A C T A T U M A P O L O G E T I C U M « D E R E V E L A T I O N E » .
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Mirifice ad
christ ianam sapientiam cum i l lustrandam tum defendendam valere Aqui
natem, ex tuo quoque libro « de Revelatione » nuper edito elucet, cuius
exemplar pie Nobis muner i obtulisti. In quo explicans quae pert inent
ad apologeticam fundamentalis, ut aiunt, theologiae par tem, ita sancti
Thomae disciplina et rat ione uteris, ut egregie non solum veteres sed
recentiores etiam christ ianae fidei adversarios convincas. Cum enim
errores, horum temporum ex huiusmodi principiis demum dimanent
quae acceptae ab Ecclesiae et Pa t r ibus et Doctoribus philosophiae
maxime contraria sunt, recte tu quidem hanc illis opponis, ipsumque
Scholae principem, Doctorem Angelicum, eos invicte refutantem inducis.
P lura autem ex variis theologiae locis desumpta, ad hanc tractat ionem
adhibes, omniaque apte ingenioseque disponis ut plena defensio exsi
stat et valida t radi tae divinitus veritatis. I taque confecisti opus de quo
non mediocris est opinio per i torum; quodque op tamus sacrae praesert im
iuventuti sit usui , ut ea quae supra na tu ram sunt, sicut hodie oportet,
tueri possit ac defendere. Caelestium auspicem munerum peculiarisque
benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili, apostolicam benedictio
nem amanter impert imus.
Datum Romae apud S. Pe t rum, die xiv februarii M C M X I X , Ponti
ficatus Nostri anno jquinto.
ACTA, vol. X I , n. 5. — 1-4-919. 9
BENEDICTUS P P . XV
m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
A D I O A N N E M S . R . E . C A R D . C S E R N O C H , A R C H I E P I S C O P U M S T R I G O N I E N S E M , D E
P R A E S E N T I R E I R E L I G I O S A E C O N D I C I O N E I N H U N G A R I A .
Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedict ionem. — Mul
tiplices quidem anxietates tam crudele t amque d iu turnum bellum Nobis
at tul i t ; at nihil magis anxios sollicitosque Nos habet quam quod inde
orta re rum perturbatio non solum in societatem civilem sed in religiosas
ipsas gentium rat iones redundavi t . Praeser t im vero magni casus Nos
movent eorum populorum ex quibus Impe r ium Aus t ro -Hungar icum
composi tum erat, quique iam singuli ad eam reipublicae formam ni tuntur
quae s ingularum nat ionum votis respondeat . Cum enim his populis con
spicua pars gregis Nobis divinitus crediti contineatur, quae semper fide
et impensa erga hanc Apostolicam Sedem pietate eminuit, facile intel
ligitur singularem in modum Nos curare ne aliquod apud eos religio
capiat det r imentum. Equidem iis omnibus, qui earum Civitatum res
publicas gubernant , dum pacem et prosper i ta tem suis populis firmare
s tudent , speramus fore curae, ut sar ta tecta Ecclesiae iura legesque con
servent, si vere volunt iustit iae in civili societate ac boni publici fun
damenta «al va consistere. Iam vero nemo ignorat quam cordi sit Apo
stolicae Sedi in terna tranquil l i tas bonumque nat ionum, quamque parata
semper sit omnem suam operam in id conferre. Quin etiam, quo melius
rem assequatur , mu tuas necessi tudines seu relationes cum legitimis civi
t a tum gubernator ibus , qui se id velle significaverint, inire consuevit.
Admodum igitur oppor tune hanc Apostolicae Sedis p ropensam volun
tatem i l lustrabunt Episcopi, demons t ran tes quan tam publicae utilitatis
spem ut r iusque potestat is conspiratio contineat. In adminis t rando autem
munere sibi divinitus concredito, Apostolica Sedes cum prudentiae stu
dioque Episcoporum, t um sacri ordinis et laicorum actioni discipli
naeque confidit. Etenim ant iquus ille humani generis oppugnator Sata
nás , h a r u m civilium commuta t ionum nac tus opportuni ta tem, Ecclesiae
solidam compagem dissolvere conatur eiusque salutarem operam impe
dire. I taque Nos sollicito cum animo nuper vidimus nonnullos e Clero
nimis aperte l icenterque in medios politicarum re rum Auctus se conii
cere, seque acerrimis de nat ione content ionibus immiscere, par t ium
odia concitantes in sacri ministerii dignitatem. Sed multo maiori Nobis
aegritudini fuit quod accepimus, clericos quosdam ausos esse popula-
Acta Benedicti PP. XV 123
riter comitia habere , ut de sanctissimis Ecclesiae legibus abolendis con-
sultarent . Huic t an tae t amque deplorandae officii oblivioni omnino Epi
scoporum est vehementissime reclamare, ut ad veritatem sani ta temque
devii revocentur . Hi vero meminer in t iis plane subesse oportere, « quos
« Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei » ; nam, ut ait
Ignat ius martyr, « quotquot Dei et Iesu Christi sunt , hi sunt cum Epi-
« scopo » (Philad., I I I , 2) ; quare qui non sunt cum Episcopo, nec Dei
sunt neque Iesu Christi. Eosdem volumus admonitus quam dedeceat
sacerdotem catholicum, qui in coërcendis cupiditatibus ceteros anteire
debeat, ipsum infirmiorem videri. Quam ob causam alte vehementerque
denunt ient Episcopi nullam prorsus ab Apostolica Sede de sacerdotalis
continentiae lege permitt i posse quaest ionem, quae quidem lex ab ipsa
t amquam peculiare ornamentum habetur Ecclesiae Latinae, e iusdemque
fons quidam praecipuus actuosae virtutis. Re tundant praeterea ex aucto
ri tate necesse est inconsideratissimam eorum temeritatem qui non ve
rentur haec contendere: « B o n a sive mobilia sive immobilia singulorum
« beneficiorum seu inst i tutorum ecclesiasticorum, imo etiam piarum
« quarumvis fundationum, quoquo modo ad»ecclesias et inst i tuta illa
« pert inentium, esse inalienabilem proprietatem omnium in Hungar ia
« exsistentium catholicorum; eorumque administrat ionem, iusque de illis
« pro lubitu disponendi, non t an tum in fines praesti tutos, sed etiam in
« alios prorsus fines, t ransferenda esse ad comitia sic dicta catholico-
« rum ». Quibus quidem principiis, a spiritu sacerdotali maxime alienis,
non solum hierarchicus ordo omnisque Ecclesiae disciplina subvert i tur ,
sed etiam divina ipsa Decalogi praecepta violantur. Simul vero Epi
scopos, quam maximo studio possumus, hor tamur ut omnibus pa ternae
caritatis officiis suum quisque clerum sibi devinciant, varias eius neces
sitates materiales, uti dicuntur, et morales ipsi per se accurate exqui
rant , eisque ut medeantur nihil p rae te rmi t tan t ; id quod non dubi tamus
quin ipsi iam habeant in animo efficere. Item explorent quid suo populo
pro novis tempor ibus necesse sit, eique opportune consulant ; et, si opus
fuerit, rem ad Apostolicam Sedem deferant. - Haec tibi, dilecte fili No
ster, qui in acie et dimicatione versans , pa terna cum fiducia edicentes,
caelestium auspicem munerum et praecipuae benevolentiae Nostrae
testem, apostolicam benedictionem tibi tuoque gregi universo amant is
sime impert imus.
Datum Romae apud S. Pet rum, die xir mensis martii , in festo S. Gre
gorii Magni, anno M C M X I X , Pontificatus Nostri quinto.
BENEDICTUS P P . XV
124 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACKA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
D E C R E T U M
C I R C A P R O P O N E N D O S A D E P I S C O P A L E M I N I S T E R I U M I N C A N A D E N S I D O M I N I O E T
T E R R A E N O V A E I N S U L I S ,
Inter suprema Ecclesiae negotia, potissimum sane obtinet locum
Episcoporum electio. Quam ob causam Apostolica Sedes, prout sui est
officii, maximam de eo semper habui t rat ionem et, pro diversitate loco
rum ac temporum, var ios 'const i tu i t modos, ut f inem optatissimum feli
citer assequeretur .
Iamvero, etsi mos, qui in Canadensi ditione et in Terrae Novae In
sulis huc usque pro Episcoporum propositione obtinuit, sicut et in aliis
regionibus quibusdam quae more Missionum regebantur, hac vigente
conditione, suis non caruit ut i l i ta t ibus; a t tamen hodie, adiunctis rerum
mutat is , minus iam accomodate respondet.
Nam, sub Missionum regimine, quum dioecesanus clerus, ut pluri
mum, a sacerdotibus alicuius religiosae familiae consti tueretur et ex
eadem Antistites solerent p lerumque desumi, personae electio obvia erat,
nec diuturna requirens studia. In praesenti vero conquisitio personae
longiora requirit ac penit iora consilia.
Quam ob rem, haud providum nec satis utile videtur, Episcopos
tunc solum convenire, quum, viduata iam Sede aliqua, novi consti tuendi
pastoris urget necessi tas; sed prudens ac salubris regiminis ratio po
stulat, ut in re tam gravi Episcopi tempestive conveniant, viros tanto
muneri idoneos maturo cum studio discernant, et Apostolicae Sedi, ad
quam demum negotium deferri oportet, generali saltem modo propo
nant . Sic nempe fiet ut, Sede aliqua orbata pastore, Summus Pontifex,
citius ac pleniore rerum notitia, de re decernere valeat.
Hisce de causis, Ssmus Dominus Noster Benedictus P P . XV, requi
sita prius a singulis locorum Ordinariis sententia, de consulto Emorum
Sacrae huius Congregationis Pa t rum, statuit et consistoriali praesenti
S. Congregatio Consistorialis 125
decreto praescribit, ut in posterum, in Canadensi Dominio et in Insulis
Terrae Novae, pro eligendorum Episcoporum propositione, ratio, iuxta
leges quae sequuntur , adhibeatur et vigeat.
1. Pro proponendis sacerdotibus ad episcopale ministerium ido
neis ac dignis, conventus episcoporum fiet singulis bienniis, tempore
infra assignato.
% Conventus erunt provinciales, hoc est omnes et singuli Ordinarii
dioecesum uniuscuiusque provinciae convenient simul. Excipiuntur Epi
scopi provinciarum Kingstoniensis et Toront inae, qui, quum hucusque
consueverint pro his negotiis pertractandis simul congregari, morem
hunc ret inebunt , praesidente Archiepiscopo seniore. Similiter, ob pecu
liaria adiuncta in quibus versantur , simul convenient Ordinarii provin
ciarum S. Bonifacii et Reginensis cum Archiepiscopo Winnipegensi: item
que Ordinarii provinciarum Edmontonensis et Vancuveriensis, pari ter
in his Archiepiscopo seniore praesidente.
3. Vicarii vero Apostolici, si t empus et negotia permiserint, con
ventibus Episcoporum provinciae suae interesse curabunt , iisdem cum
iuribus ac coeteri.
4. Quolibet biennio, ut supra dictum est, sub initium quadragesimae,
incipiendo ab anno 1920, omnes et singuli Episcopi Metropolitano suo
vel seniori Archiepiscopo sacerdotum nomina indicabunt, quos dignos
episcopali ministerio exist imabunt. Nil autem vetat quominus , hos inter,
alterius etiam dioecesis vel provinciae sacerdotes p roponan tu r ; sub
gravi t amen exigitur, ut, qui proponitur , personaliter et ex d iu turna
conversatione a proponente cognoscatur.
5. Una cum nomine, aetatem quoque designabunt candidati, eius origi
nis et actualis commorationis locum, et officium quo principaliter fungitur.
6. Antequam determinent quos proponant , tam Archiepiscopi quam
Episcopi poterunt a viris ecclesiasticis prudent ibus necessarias notitias
inquirere, ita tamen ut f inis huius inquisitionis omnino lateat. Notitias
vero quas receperint nemini patefaciant, nisi forte in Episcoporum con
ventu, de quo inferius.
7. Nomina quae Episcopi iuxta art . 4 u m proponent, nulli prorsus
aperiant, nisi Metropolitano suo vel seniori Archiepiscopo.
8. Metropolitanus vel senior Archiepiscopus habitis a Suffraganeis
candidatorum proposit ionibus suas adiiciat: omnium indicem ordine
alphabetico conficiat, et, reticitis proponent ibus , hanc notulam t rans
mittat singulis suis Suffraganeis sive Antisti t ibus regionis suae, ut hi
oppor tunas investigationes peragere valeant de quali tat ibus eorum quos
personaliter et certa scientia non cognoscant.
126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
9. Investigationes eiusmodi earumque causa maxima secreti cau
tela peragendae erunt, ut supra num. 6 dictum est. Quod si vereantur
rem paiam evasuram, ab ulterioribus inquisit ionibus abst ineant .
10. Post Pascha, die et loco a Metropolitano vel a seniore Archiepi
scopo determinandis, omnes Episcopi convenient ad seligendos eos qui
S. Sedi ad episcopale ministerium proponi debeant. Convenient autem
absque ulla solemnitate, quasi ad familiarem congressum, ut at tentio
quaelibet, praesert im diar iorum et ephemeridum, et omne curiositatis
s tudium vitetur.
11. In conventu, invocato divino auxilio, p raes tandum erit a singulis,
Archiepiscopo non excepto, tactis SS. Evangeliis, ius iurandum de secreto
servando, ut sacrat ius f iat vinculum quo omnes ads t r inguntur : post hoc
regulae ad electionem faciendam legendae erunt .
\% Deinde unus .ex Episcopis praesent ibus in Secretarium eli-
getur.
13. His peractis, ad disceptationem venietur, ut, inter tot exhibitus,
digniores et aptiores seligantur. Id tamen veluti Christo praesente fiet
et sub Eius obtutu, omni humana consideratione postposita, cum discre
t ione et charitate, supremo Ecclesiae bono divinaque gloria et an imarum
salute unice ob oculos habit is .
14. Candidati maturae , sed non nimium provectae aetatis esse debent ;
prudent ia praediti in agendis, quae sit ex ministeriorum exercitio com
proba ta ; sanissima et non communi doctrina exornati, et cum debita erga
Apostolicam Sedem devotione coniuncta; maxime autem honestate vitae
et pietate insignes. At tendendum insuper erit ad capacitatem candidati
quoad temporalem bonorum administrat ionem, ad conditionem eius fami
liarem, ad indolem et valetudinem. Uno verbo, videndum u t rum omnibus
iis quali tat ibus polleat, quae in optimo pastore requiruntur , ut cum fructu
et aedificatione populum Dei regere queat.
15. Discussione peracta, fiet hac rat ione scrut in ium:
a) Qui omnium Episcoporum sententia, quavis demum de causa,
visi sunt in disceptatione ex numero proponendorum expungendi, ii in
suffragium non vocabuntur ; de caeteris, etiamprobatissimis, suffragium
feretur.
b) Candidati singuli ordine alphabetico ad suffragium proponen
t u r : suffragia secreta erunt .
c) Episcopi omnes, Metropolitano non excepto, p ro singulis can
didatis tribus u ten tur taxillis seu calculis, albo scilicet, nigro, tertioque
alterius cuiuscumque coloris: p r imum ad approbandum, al terum ad
reprobandum, tert ium ad. abstensionem indicandam.
S. Congregatio Consistorialis 127
d).'Singuli. Antistites, praeeunte Archiepiscopo, in u rna ad hunc
finem disposita taxil lum déponent , quo dignum, coram Deo et graviter
onerata conscientia, sacerdotem aest imabunt qui in suffragium vocatur :
reliquos taxillos binos in u rna alia, pari ter secreto, déponent.
e) Suffragiis expletis, Archiepiscopus, adstante Episcopo Secre
tario, taxillos et eorum speciem coram omnibus numerabi t , scriptoque
adnotabit .
16. Scrutinio de omnibus peracto, l iberum erit Episcopis, si id ipsis
placeat au t aliquis eorum postulet, ut inter approbatos plenis au t pari
bus suffragiis novo scrutinio designetur qu inam sit praeferendus. Ad
hunc finem singuli suffragatores nomen praeferendi in schedula adno-
tabunt , eamque in u rna déponent : schedularum autem examen f ie t , u t
supra num. 15, litt. e, decernitur.
17. Quamvis vero Summus Pontifex sibi reservet, dioecesi vel archi
dioecesi al iqua vacante, per Delegatum Apostolicum, aliove modo, oppor
t u n a consilia ab Episcopis vel Archiepiscopis requirere, ut personam
eligat quae inter approbatas magis idonea videatur dioecesi illi regen
dae ; nihilominus fas erit Episcopis in eodem conventu indicare, gene
rali saltem ratione, cuinam dioecesi candidatos magis idoneos censeant ;
ex. gr. u t rum exiguae, ordinatae ac tranquil lae dioecesi, an potius maioris
momenti , un ius vel alterius sermonis, vel in qua plura sint ordinanda
aut creanda; i temque u t rum loco mitioris aeris et facilis commeatus,
an alterius generis, et alia huiusmodi.
18. Episcopus a secretis, discussione durante diligenter adnotabi t
quae de singulis candidatis a singulis suffragatoribus dicentur, quaenam
discussionis fuerit conclusio; denique quinam tum in primo scrutinio,
t um in secundo (si fiat) fuerit exitus, et quidnam specialius iuxta art . 17
fuerit dictum.
19. Antistites a conventu ne discedant, antequam ab Episcopo Secre
tario lecta fuerit relatio ab eodem confecta circa nomina proposita, can
didatorum quali tates et obtenta suffragia, eamque probaverint.
20. Actorum exemplar ab Archiepiscopo, a Praesule a secretis et a
ceteris Episcopis praesent ibus subsignatum, quam tutissime ad Sacram
hanc Congregationem per Delegatum Apostolicum mittetur. Acta vero
ipsa penes Archiepiscopum in Archivo secretissimo S. Officii servabuntur ,
des t ruenda tamen post annum, vel etiam prius, si periculum violationis
secreti immineat.
21. Post haec, fas tamen semper erit Episcopis, t um occasione pro
positionis candidati tum vacationis alicuius Sedis, praesert im maioris
momenti , l i t teras Sacrae huic Congregationi vel ipsi SSmo Domino con-
128 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
scribere, quibus mentem suam circa personarum quali tates sive abso
lute, sive relate ad provisionem dictae Sedis, patefaciant.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis,
die 19 marti i 1919.
)$l C. CARD. DE LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L . % S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
SACRA CONGREGATIO CONCILII
W R A T I 8 L A V I E N .
CONSTITUTIONIS TRIBUNALIUM ECCLESIASTICORUM
14 decembris 1918
SPECIES FACTI. - A Rmo Episcopo Wratislaviensi duo proponuntur
dubia circa constitutionem tr ibunalium ecclesiasticorum illius Curiae. Pri
mum, utrum permittere debeat quod in tribunalibus ecclesiasticis partem
habeant cum voto deliberativo in causis matr imonial ibus et contentiosis
(exclusis utique criminalibus) iurisperiti laici, iuxta praxim quae ibi
dicitur vigere ex consuetudine 17O annorum.ln altero dubio fit similis quae
stio de interventu laicorum, in iure et in sacris canonibus peri torum,
qui in iudiciis ecclesiasticis par tem habeant t amquam Auditores ad
ins t ruendas causas (exceptis criminalibus) vel t amquam Assessores cum
voto consultivo.
Quoad substant iam, haec est historia factorum prout ex documentis
exhibitis in actis erui tur : 1° Numquam fuit a Sede Apostolica ibi conces
sum, ut laici par tem haberent in iudiciis ecclesiasticis quibuscumque
tamquam veri iudices cum voto deliberativo ; sed haec praxis or tum ducit
ex saecularizatione facta in Borussia, ex qua tr ibunalia dioecesana fue
runt suppressa, ac deinde a. 1812 fuerunt quidem resti tuta, sed cum
subordinatione ad potestatem civilem, quae subordinatio praesert im acta
est per immixtionem iudicum laicorum. T Quod niti tur concessione
Pontificia, id tantum est, in ea dioecesi haberi secundam et tert iam instan
tiam appellationis, prout pr imus concessit Benedictus XIV per Lit-
S. Congregatio Concilii 129
teras in forma Brevis Paterna pietatis, d. d. 1 augusti 1748; a tque
in secunda et tert ia instant ia i ta concessa « posse adscisci in auxi -
« lium adsessores sive auditores ecclesiasticos vel saeculares sacrorum
« canonum peritos, qui tamen omni voto deliberativo seu decisivo desti-
« tuantur », Hae postremae concessiones factae sunt ad decennium
per breve Pii IX. Paterna ducti charitate, 12 ianuarii anni 1855; deinde
per aliud breve anni 1864 prorogatae sunt ad aliud decennium. Sed
finito hoc alio decennio non apparent amplius prorogatae; cuius for
tasse causa quaerenda est in persecutione sub nomine Kulturkampf
celebri, qua saeviente Episcopus a Gubernio vi depulsus est. Certe neque
petitio neque concessio prorogationis habetur in mera notificatione
nominum iudicum prosynodalium singulis trienniis electorum, facta
pr imum Nunt ia turae Viennensi, ac deinde S. Congr. Concilii.
ANIMADVERSIONES. - Qui super hanc facti speciem scripsit, Rmus Con
sultor, censet, in primis, nul la tenus esse legitimam nec in posterum tole
randam consuetudinem admittendi laicos tamquam veros iudices cum
voto deliberativo. Ad quod probandum provocat ad textum iuris Decre
talium et ad praescripta Codicis Iuris Canonici.
Sane ex iure Decretalium laici omnino sunt excludendi a munere
iudicum in causis ecclesiasticis, ad quas eorum incompetentia est abso
luta et omnimoda (cap. % X, de iudic, II. i; cap. 18, X, de foro compet.,
II, 2). Absoluta quippe incompetentia in eo habetur , qui ne iurisdictio
nem quidem habet ; at laici iurisdictionem ecclesiasticam, quae neces
saria est ad decidendas causas ecclesiasticas, habent nul lam; immo ne
illius quidem habendae sunt capaces, sed prorsus incapaces, ac talis
incapacitas solum per specialem et extraordinar iam Rom. Pontificis pro
visionem in causa particulari auferri potest (cf. Schmalzgr., I, tit. XXIX,
n. 14; II, tit. I, n. 83 § 1). At talis extraordinaria et mira provisio, quae
permanent i modo laicis personis daret iurisdictionem spiritualem ad
decidendas causas ecclesiasticas, in documentis alligatio non contine
tur, quin potius in iis constanter excluduntur laici a suffragio decisivo
habendo, prout ex verbis quoque supra relatis liquet.
Quod autem Codex exigat, ut omnes iudices sint clerici, immo et
sacerdotes, est res manifesta (can. 1573, § 4 , 1574, § 1). Nec minus per
spicue enunt ia tur in Codice principium iuris publici ecclesiastici, quo
Ecclesiae vindicatur ius proprium et exclusivum cognoscendi de causis
spiri tualibus et spiri tualibus adnexis (can. 1453), quae proinde sunt deci-
dendae dumtaxa t a iudicibus iurisdictione spirituali praeditis, qua laici
non sunt capaces.
130 Acta Apostolicae Sedis -• Commentarium Officiale
Quodsi ab Episcopo Wratislaviensi casus ita proponitur , quasi inter
ventus iudicum laicorum in decidendis per suffragium deliberativum cau
sis ecclesiasticis, fundamentum haberet in consuetudine 170 annorum, hic
t i tulus nullo modo est habendus ut legitimus. Nam, praescindendo a iure
Codicis et insistendo iuri Decretalium, sub quo orta fuisset illa con
suetudo, certum est per consuetudinem legitimo tempore praescriptam
adquirí posse iura etiam spiri tualia; at ad adquirenda iura spiritualia
ante omnia requir i tur capacitas in subiecto; iam vero laici spiritualis
iurisdictionis sunt incapaces, ergo illam per consuetudinem quovis tem
pore praescriptam acquirere non possunt (cap. 7, X, de praescript.,
II, 26). Praeterea improbatur in iure, ita ut nequeat praevalere, ea con
suetudo, per quam « disrumpitur nervus ecclesiasticae disciplinae », vide
licet per quam impeditur observantia bonorum morum vel subvert i tur
ordo ecclesiasticae hierarchiae (cap. 5, X, de consuet., 1. 4; Reiffenstuel, in
hunc tit., n. 56, 57; Suarez, De legibus, lib. 7, cap. 6, n. 8 s q . ) : iamvero
talis subversio habetur per usurpat ionem spiritualis iurisdictionis a laicis
factam. I tem reprobatur ea consuetudo, quae est adversus immuni ta tem
et l ibertatem ecclesiasticam, adeo ut consuetudo adversus l ibertatem
ecclesiasticam, etiam immemorialis, si sola sit, et nullo privilegio aut
fama privilegii Apostolici adiuvetur, non possit immunitat i aut libertati
ecclesiasticae derogare (Reiffenstuel, 1. c, n. 81 sq.). Haec reprobatio
expresse habe tur cap. 1, 3, 5, X, de consuetud., I, 4; item cap. 14, X,
de electione, I, et cap. 8, X, de iudiciis, II, 1. Iam vero est manifeste
contra libertatem, independent iam et immuni ta tem Ecclesiae, quod haec
in iudiciis de rebus ecclesiasticis et spiri tualibus, maneat subiecta cuivis
intrusioni potestatis laicae et iudicum laicorum, per quos causae eccle
siasticae decidantur.
Ceterum quaestio de vi consuetudinis est quaestio iuris privati,
quoad leges n imirum respicientes in ternum societatis regimen. At in casu
intrusio iudicum saecularium in causas ecclesiasticas, esset facta per
usurpat ionem potestatis civilis, ut apparet ex brevi historia in facti
specie praemissa ; quo posito, quaestio haec, iam non est quaestio iuris pri
vati, sed quaestio iuris publici, i. e. de independent ia Ecclesiae a potestate
civili. In quaest ione autem iuris publici ne cogitari quidem potest con
sensus legalis Superioris legislatoris ecclesiastici, qui est necessarius ad
hoc ut consuetudo facti per viam praescriptionis t ranseat in consuetudi
nem iur is : in tali enim casu consensus legalis contineret illicitam appro
bationem usurpat ionis , efficereturque inde, ut « per for tunatam facti iniu-
« sti t iam iuris sancti tat i legitime det r imentum inferri posset » (Prop. 61
'damn. in Syll. Pii IX). Cui consensui legali, etiam ex alia rat ione vix in tali
S. Congregatio Concilii 131
causa locus esse potest, quia videlicet Superiores ecclesiastici, quando
non resis tunt violationibus factis per potestatem saecularem, id unice
faciunt ad vitanda maiora mala, non animo probandì .
Tandem quum illa participatio iudicum saecularium in decidendis
causis ecclesiasticis or tum ducat ex usurpat ione potestatis civilis, et
haec vi suae iurisdictionis laicae et profanae illam usurpat ionem per
petraverit, iudices laici vi iurisdictionis laicae et profanae par tem habe
rent in decidendis causis ecclesiasticis et spir i tual ibus; quae praetensio
est omnino irrationabilis et ideo non potest cadere sub approbationem
legislatoris ecclesiastici, licet hic per se possit, saltem t ranseunter et ad
al iquem actum, alicui laico delegare iurisdictionem spiritualem.
Hinc apparet consuetudinem propositam, non aliud mereri nomen
nisi abusus, ideoque esse i rr i tandam, ut t r ibunal ibus ecclesiasticis sua
libertas et independentia rest i tuatur .
Relate ad alterum dubium, u t rum in futurum laici homines, in iure
et in canonibus periti, admitt i possint t amquam Auditores ad causas
instruendas, vel t amquam Assessores cum voto consultivo; negari non
potest, praxim vigentem in Curia Wratislaviensi fuisse in suo initio legi
t imam, quippe introductam ex indulto Pontificio contento in brevi Pii IX
(a. 1855) et in prorogatione ad aliud decennium facta a. 1864. Nova
tamen prorogatio deinde non invenitur-esse facta, ideoque favor con-
cessus dicendus est cessasse ab a. 1874. Ergo, quum novus Codex tam pro
Auditoribus, quam pro Assessoribus exigat ut sint sacerdotes, desumpti
ex iudicibus synodalibus (cann. 1575, 1581), quoad futurum tempus, sub
disciplina iuris per Codicem inducti, videretur dandum quoque respon
sum negativum.
Nihilominus animadver tendum est in iure Decretalium non fuisse
prohibitum, quominus Assessores desumi possent ex laicis, sed potius
fuisse permissum. Id communiter a Doctoribus deducitur ex cap. 11,
de rescript., I, 3, in 6°; cfr. Reiffenstuel, lib. II, tit. 1, n. 22; Bouix, de
iudic, I, pag. 468; Wernz, Ius Decret., VI, n. 148. Cuius rei ratio red
ditur, quod Assessor nullam debet exercere iurisdictionem, cuius laici
sunt incapaces.
At, ob rat ionem contrariam, Auditor, cui committ i tur causae instru
ctio, exercitium habet iurisdictionis ecclesiasticae, sine qua plurimi
actus instructionis causae fieri nequeunt ; ideoque laici muneris Audi
toris gerendi sunt incapaces (cf. epist, encycl. S. Congr. Immunit. , 3 octo
bris 1832 et responsum eiusd. S. Congreg. 4 mart i i 1855; Bouix, 1. c,
pag. 463; Wernz, 1. c, n. 141).
Iam ex his videtur deducendum etiam in dioecesi Wratislaviensi
132 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
non posse quoad futurum admitti , ut adhibeantur laici t amquam Audi
tores ad ins t ruendas causas ecclesiasticas, quia concessio illi Curiae
factae, post a n n u m 1874 quo indultum ea de re da tum expiravit, non
fuit renovata ; per consuetudinem au tem fieri non possit ut laicus iuris
dictionem spiri tualem obtineat.
Quoad Assessores, licet valeat ratio de concessione non renovata,
nihilominus, quum cesset altera ratio de necessitate iurisdictionis spi
ritualis et insuper iure Decretalium non fuerit prohibitum assumere
laicos in m u n u s Assessoris, urgeri posset pro Curia Wratislaviensi ratio
consuetudinis plus quam centenariae, ideoque ad praescripta can. 5,
concludi, consuetudinem hanc, tametsi Codici contrariam, tolerari posse si
Ordinarius aestimet eam prudenter submoveri non posse. Nihilominus
nemo non videt quot incommoda multis iri circumstanti is oriri possint, si
laici in consiliarios ab ecclesiastico iudice assumantur . Nam, praeterquam
quod non semper laici, etiam in iure canonico periti, principia sana
et firma de potestate Ecclesiae habent , obnubi lan videtur, si tale con
silium ineatur, perfecta independentia Ecclesiae in suis negotiis ; et
certe iudices laici non assumunt sacerdotes in consiliarios seu asses
sores pro negotiis civilibus et profanis decidendis; praeterea decens
est, ut sacerdotes sint plures in iure canonico ac etiam civili bene
periti, quibus reserventur negotia ecclesiastica, vel quae al iquam neces
situdinem praeseferunt cum iure civili, prout e contrario videtur incon
gruum dignitati Ecclesiae, ut indigeat opera iurisperitorum laicorum pro
causis ecclesiasticis decernendis.
Ex quibus omnibus deducendum videtur etiam ad secundum du
bium esse dandum responsum negativum, seu in Auditores et Asses
sores non posse assumi laicos.
RESOLUTIO, - Porro, propositis in plenariis comitiis S. Congregationi
Concilii, habitis in Palatio Apostolico Vaticano, die 14 decembris 1918,
dubiis ab Episcopo Wratislaviensi hisce formulis deductis nimirum :
I. An consuetudo, per 170 annos usitata, qua in tribunalibus dioecesis
^Vratislaviensis admittuntur iurisperiti laici cum voto deliberativo in
causis matrimonialibus et contentiosis - exclusis semper criminalibus -
legitima dici et deinceps tolerari possit;
II. An in futurum laici homines, in iure et in canonibus periti
in iudiciis ecclesiasticis admitti possint tamquam Auditores ad causas
instruendas, praeter criminales, vel tamquam Assessores cum voto con
sultivo in iis causis, quae aliquo modo connexae sunt cum legibus
civilibus;
S. Congregatio Concilii 133
Emi ac Revmi Pat res respondendum censuerunt :
Negative ad utrumque.
Facta autem de praemissis Ssmo Dno Nostro Benedicto Div. Prov.
Pp. XV relatione per infrascriptum S. C. Secretarium, in audientia inse
quentis diei, 15 eiusdem mensis, Sancti tas Sua datam resolutionem
approbavi t et confirmavit.
I. MORI Seeretarms.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
R O M A N A
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI ANNAE MARIAE
TA IG I, MATRIS FAMILIAS, E TERTIO ORDINE SS.MAE TRINITATIS REDEM
PTIONIS CAPTIVORUM. " -
SUPER DUBIO
An, stante virtutum et duorum miraculorum approbatione, tuto procedi
possit ad solemnem praefatae Ven. Servae Dei Beatificationem.
Diu et vehementer expectatum suum assecuta est exitum venera
bilis Ancillae Dei Annae Mariae Taigi Beatificationis causa, quam
externo ex cortice qui vellet aest imare, insigniter falleretur. Nam mode
stam sane atque humilem, sicut humilis a tque modesta Venerabilis
ipsius s tatus conditio fuerat, ita etiam prima fronte se praebet Beatiti
cationis causa; ast, cominus eadem et probe inspecta, praeclara magnique
ponderis , quae intus gerit, manifesto pandi t merita, qualia nimirum
sancti tas necessario deposcit in coniugio adepta planeque demonstrat .
Quamvis enim, ut Beatificationis fert na tura , publicus et ecclesiasti
cus cultus, qui e Beatificatione ipsa descendit, quibusdam tan tum locis
ecclesiisque manea t adfixus, hisce tamen angustis limitibus se continere
nequit, eosque proinde longe lateque praetergredi tur venerabilis Annae
Mariae Taigi Beatificationis causa, quippe quae ad omnes aeque pert inere
dicenda est quotquot christianae existunt uxores matresque familias.
Hae siquidem, quum in earum manus inciderit commentar ium vitae
Servae Dei, aut, alio quovis modo, de eiusdem vir tut ibus, actionibus
operibusque notitias acceperint, vix at t inet dicere, quam aptos quamque
134 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
opportunos sibi adiici st imulos experturae sint ad alacrius obeunda varia
et multiplicia domestici instituti munia, nec non ad perferendam invicta
patientia et fortitudine curarum, laborum et ae rumnarum molem, quam
secum ferre solet pe ra rduum uxoris matr isque familias officium, quocum,
ob rectam praesert im et christ ianam filiorum et filiarum insti tutionem,
arctissimo vinculo coniungi et colligari, quae totius societatis futura
erit, sortem, prudens intelligit quisque firmaque persuasione sibi defixum
animo habet .
Quocirca iste tanti momenti tant ique ponderis locus ; e visceribus
n a m q u e promanat causae eique peculiarem imprimit notam, consulto
dataque opera declarandus enuc leand i sque actoribus fuit, cum, post
impetratami s ignaturam Commissionis, p rout quotidiano appellant ser
mone, aliis interea minoribus absolutis iudiciis, super heroicitate vir
tu tum, suum, aliquot ante annos , disceptatio sumpsit exordium.
Revera, industr i experrectaque Pat roni opera, p lanum tunc factum
fuit a tque perspicuum, cunctas, quae, pro vitae suae instituto, propriae
erant, venerabilem Dei Famulam naviter sancteque adimplevisse pa r t e s ;
digna propterea, quae uxoribus matr ibusque familias t amquam exemplar
proponatur ita nempe, ut, quo amplior exstat coetus personarum, quae
.fructuose ad imitandum sumere queant , quo h a u d exiguum speratur
totius christiani populi exinde obventurum bonum, eo maiorem cogi
tare et arguere liceat causae praes tant iam eiusque opportuni tatem, prae
sertim pos tquam divinum quoque accessisse constat miraculorum testi
monium, quo ra tum confirmatumque fuit, quod de meritis deque vir
tut ibus Famulae Dei h u m a n u m iam praecesserat iudicium.
Unde fauste feliciterque progressa huc usque quum sit iuridica
causae cognitio, ut, pro formali obt inenda Beatificatione, nihil, e con
stitutis iudiciorum formulis, amplius desideretur, quumque praesens
publicarum rerum et hominum cursus magnopere suadeat, q u a n t u m
percommode incidat uxorum mat rumque familias veluti ante oculos
conspicuum obiicere exemplum, mult is eisque adeo in Ecclesiae fastis
gloriosis nominibus, quibus illustris Senarüm urbs Apostolicae Sedi est
devincta, hic etiam ex hodierni eventus faustitate accedit honos, quod
Ancillae Dei Annae Mariae Taigi fuerit natale solum, quamvis illud
mutare adhuc puerula coacta illa fuerit, ob gravem, quam eius parentes
passi fuerant, rei familiaris inclinationem. Qua de causa u n a simul
cum parent ibus longo asperoque pedibus se commisit itineri Romam
versus, eoque quum pervenit, Magistris nomine Piis, quae tunc prope
sancti Francisci Paulani templum ad Montes degebant, in disciplinam
est tradita, ab eisque schola t imoris Domini erudi ta a tque femineum
S. Congregatio Bituum 135
edocta cultum, qui adolescentulam deceat, uxorem, ut i plur imum, futu
ram mat remque familias, integram subinde laboribus exercitam, virtu
t ibus et charismatibus illustratam suam duxit expievitque aetatem. Civis
idcirco effecta huius almae Urbis, ab omnibus, ceu talis, constanter est
habita, maxime cum, post pret iosum eiusdem obitum, de inchoanda
causa Beatificationis coepit agitari ; nihil quippe eo tempore actum, sine
praevia expressaque Cardinalis Urbis Vicarii auctori tate, ab eoque pecu
liari quoque intercedente sa. me.. Pii Papae IX Rescripto, causae post
modum commissa fuit procuratio benemerit issimo sanctissimae Trini
tat is redemptionis captivorum Ordini , quem, dum vixit , uti t e r t i ana
Dei Famula professa fuerat, quique iure nunc meritoque laetatur, dili
gentiae solertiaeque ab eo in explendo munere adhibitae par dignumque
retulisse praemium.
Sane, in generalibus sacri huius Ordinis comitiis, quae, die unde
cima superioris mensis februarii, coram Sanctissimo Domino nost ro
Benedicto Papa XV celebrata sunt, proposito per Reverendiss imum
Cardinalem Antonium Vico, causae Relatorem, dubio : An, stante .vir
tutum et duorum miraculorum approbatione, tuto procedi possit ad sole
mnem venerabilis Ancillae Dei Annae Marie Taigi Beatificationem?
omnes, qui convenerant, tum Reverendissimi Cardinales, t um Pa t res
consultores tuto procedi posse unanimi responderunt suffragio. Verum
tamen Sanctissimus Dominus noster mentem Suam, ceu de mpre, ape
rire distulit, ut precationi interea congruum suppeteret t empus ; idque
praest i tum quum fuerit, decretoriam Suam statuit patefacere senten
t iam hodierna die Dominica pr ima in Quadragesima. Quapropter, sacris
propitiato Deo, ad Vaticanas Aedes arcessiri voluit Revmum Cardina
lem Antonium Vico, Episc- Por tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum
Congregationi Praefectum causaeque Relatorem, una cum R. P. Angelo
Mariani, Fidei Promotore generali, meque insimul infrascripto Secre
tario, eisque ads tant ibus solemniter edixit: Tuto procedi posse ad solem
nem venerabilis Ancillae Dei Annae Mariae Taigi Beatificationem.
Hoc Decretum in vulgus edi, in acta sacrae r i tuum Congregationis
inseri l i t terasque apostolicas in forma Brevis de Beatificationis solemni
bus, ubi p r imum licuerit, in Basilica Vaticana celebrandis expediri iussit
septimo idus marti i anno MCMXIX.
.E8.A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
Ä B. G. Praefectus.
L. % S. •
Alexander Verde, Secretarius.
136 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
P A R I S I E N .
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI LUDOVICAE
DE MARILLAC, VIDUAE LE GRAS, CONFUNDATRICIS SOCIETATIS PUELLARUM
CARITATIS.
SUPER DUBIO
An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum, de quo agitur?
Tot inter religiosas familias, quas longo varioque saeculorum cursu
ideo excitasse visus est Deus, ut Ecclesiae suae praesidio et ornamento
essent ipsique universae hominum consociationi non modicam simul
afferrent utilitatem, aliam facile invenire non est, quae sive ingenti soda
lium multitudine, sive exercitis omnigenis caritatis operibus, cum Puel
larum Sodalitate comparari queat, quibus a caritate factum est nomen.
Numero siquidem triginta millia et amplius percensentur ; eaeque
per cunctas fere orbis te r ra rum partes mirifice diffusae a tque propa-
gatae, in collegiis, orphanotrophiis , brephotrophiis , nosocomiis, carce
r ibus, castris, ipsos inter pugnantes milites, spiritu professionis suae
plane imbu tae , tam multis t amque variis professionis eiusdem ita
naviter religioseque perfunguntur officiis, ut magnam merito vindica-
verint sibi sibique vindicare pergunt communem omnium admirat ionem,
quemadmodum nuperrime suspicere eas licuit a tque demirari teterrimo
furente bello, quod tantis acerbitatibus, ruinis a tque caedibus m u n d u m
replevit.
Conspicua haec, quae e pio Puel larum a caritate Sodalitio in huma
nam societatem promanarunt et p romanant benefacta, laetabile sane est
a tque per iucundum memori gratoque animo recolere, quamvis id ne vix
quidem facere quis valeat, quin, quodnam Sodalitii ipsius initium fuerit
a tque origo, sponte renovet cogitationem. Ei namque bini occurrunt
inst i tutores; alter nempe, vir sanctitate celeberrimus, cuius pernotum
nomen : Vincentius a Paulo; alter vero, praeclara eiusdem discipula
vitaeque spiritualis fi l ia, operum consors et socia laborum, ad quam
apostolicum hoc, de quo agitur, pertinet Decretum, venerabilis scilicet
Ludovica de Marillac, vidua Le Gras.
Quae, sexto decimo exeunte saeculo, anno videlicet millesimo quin
gentésimo nonagésimo pr imo, die decima secunda mensis augusti , nobili
S. Congregatio Bituum 137
loco Parisiis orta, p romptum atque alacre sorti ta fuit ingenium, idemque,
plus quam femina ferret, ad omnem humani ta tem bonasque ar tes pro
clive; quodque peculiari est nota t ione dignum, vel a teneris in seipsa
experiebatur venerabilis Dei Famula quoddam veluti religiosae vocationis -
germen. Unde, quum pr imum adolescere coepit, apud sanctimoniales
Gapulatas sese recipere exoptabat ; quandoquidem quotquot tunc erant
moniales, cunctas coenobii septis usque manere oportebat, u tpote obstri
ctas clausurae lege, quam rigorosius etiam servandam praeceperat Tri
dentina synodus.
Sed, longe a tque arbi t rabatur , sibi consentientem nacta non est suae
conscientiae moderatorem,- praestant iss imum e religioso Capula torum
Ordine virum, nominis celebritate et sanctitatis fama insignem, vene
rabilem Dei Famulum Honoratum a Parisiis, cuius Beatificationis causa
plures ante annos sacrae r i tuum Congregationi est commissa, quumque
minora iam superaveri t iudicia, in eo est, ut super vir tut ibus heroicis
praecipua inchoetur quaestio. Etenim praesagus quasi ille fuisset futurae
sortis et muneris , quae Ancillam Dei manebant , a consilio ingrediendae
religionis eam est dehor ta tus ; ex quo factum, ut, oblata sibi occasione,
cum praenobili honestissimoque iuvene Antonio Le Gras illa se matr i
monio iunxerit , ex eoque suscepit quoque fil ium. Decennium et u l t ra
uxoris matr isque familias praeclarum se praebuit exemplum, maxime
cum vir eius gravem incidit in morbum, quo vita est functus.
I ta coniugii vinculis soluta suamque venerabilis Dei Famula liber
ta tem adepta, viduitatis nuncupavi t votum, to tamque pos tmodum Vin
centio a Paulo, qui tunc temporis uber r imam metiebatur caritatis sege-
tem, in disciplinam se commisit, brevique omnium ferme operum, quae
in commodum quum spirituale t um temporale proximorum ille susci
piebat, facta est particeps, eoque duce ac magistro, aliquot post annos ,
fundamenta ponere coepit novae Puel larum a caritate Societatis. Cuius
singulari prorsus inspecta na tu ra atque indole, levi sane negotio sibi
suadere debui t , nonnisi sapienti providoque Dei consilium factum
fuisse, ut non ante praefatum aggrederetur opus, quam per duplicem
matrimonii et viduitatis s ta tum, cunctas edocta fuisset hominum mise
rias, quibus in mediis persaepe versari debuissent futurae novi Sodalitii
sociae.
In quam quidem sententiam eo pronior quis discedet, quo noverit
Ipsum dignatum fuisse Deum miraculorum testimonio Ancillae suae
Ludovicae de Marillac comprobare sancti tatem, ut est Angelici Doctoris
sententia : Vera miracula non possunt fieri nisi virtute divina : operatur
enim ea Deus ad hominum utilitatem : et hoc dupliciter : uno quidem modo
ACTA, vol. XI, n. 5. — 1-4-919. 10
138 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ad veritatis praedicatae confirmationem: alio modo ad demonstrationem
sanctitatis alicuius, quem vult proponere in exemplum virtutis (2 a 2 a e ,
quaest. 178, art. 2).. E variis namque, quae, eiusdem venerabilis Dei
Famulae intercessione, divinitus pa t ra tae esse feruntur, t res praesert im
inventae sunt sanat iones ; easque veri nominis prodigio esse adiudi-
candas, acris ac d iu turna ostendit , quae souper eisdem quater inst i tuta fuit,
disceptat io; pr imum siquidem de re e s t agitatimi jn Congregatione ante
praeparatoria , secundo ac tertio in duabus , quae subinde successerunt,
praeparatori is Congregationibus, quar to denique in Congregatione gene
rali, quae, die decima pr ima proxime praeterit i mensis februarii, coram
Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papa XV coacta fuit; in eaque a
Reverendissimo Cardinali Vincentio Vannutelli , causae Relatore, sequens
ad discutiendum proposi tum est Dub ium: An et de quibus miraculis
constet in casu et ad effectum, de quo agitur P Reverendissimi Cardinales
et Patres Consultores sua quisque ex ordine suffragia ediderunt, quibus
intento laetoque animo exceptis, Sanctissimus Dominus noster adstan
t ibus preces indixit, quibus Ipse a Spiritu sapientiae et consilii ad
supremum proferendum iudicium il lustraretur. Tandem, ut id prae
staret, hodiernam designavit diem Dominicam primam in Quadragesima.
Idcirco, divina Hostia ferventer oblata, ad Vaticanas Aedes advocari
iussit Reverendissimos Cardinales Antonium Vico, Episcopum Portuen-
sem et S. Rufinae, sacrae r i tuum Congregationi Praefectum, et Vin
centium Vannutelli, Episcopum Ostiensem et Praenes t inum, Sacri Col
legii Decanum causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani,
Fidei Promotore generali , meque insimul infrascripto Secretario, eisque
adstant ibus, solemniter pronunt iav i t : Constare de tribus miraculis; de
primo nempe « ins tantaneae perfectaeque sanat ionis Iosephi Mariae
« Heleut ab otite media purulenta cum tympani perforatione aliisque
« osteítis et periostitis in regione mastoidea sociata phaenomenis » ;
de altero « ins tantaneae perfectaeque sanat ionis sororis Mariae Ferrer
« et Nin a mielite compressiva pos t - t raumat ica » - d e q u e tertio « ins tan
te taneae perfectaeque sanat ionis Rosae Curio ab ulcere fistuloso ».
Hoc decretum publici iuris fieri et in a c t a sacrae r i tuum Congre
gationis referri mandavi t septimo idus martii anno M C M X I X .
£B A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. S.
Alexander Verde, Secretarius.
S. Congregatio BUwwm 139
III
B R I X I E N . •
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVI DEI LUDOVICI PAVONI,
SACERDOTIS ET FUNDATORIS CONGREGATIONIS FILIORUM MARIAE IMMA
CULATAE.
Ineunte saeculo decimonono, neminem latet quan tum efferbuit t r i
plex passionum aestus atque odium impiorum et bellum in veram Christi
Ecclesiam eiusque fideles fil ios; et quomodo misericors et omnipotens
Deus ad huius sanctae Matris prolisque tr ibulataê gemitus et preces,
necessarium et oppor tunum praesti t i t auxilium per sanctos viros ac mu
lieres ad causam veritatis et iustitiae coram Deo et hominibus congruis
armis tuendam et vindicandam. Ex hisce selectis viris exstitit Ludovicus
Pavoni , Brixiensis, e nobili familia or tus die 11 septembris anni 1784.
Calamitosis illis temporibus sorti tus est parentes Alexandrum et Leiiam
Poncarali , religione ac pietate ciaros, qui omnem adhibuerunt operam
ut dilectus f i l ius aetate simul ac vir tute succresceret. Undecim annos
natus p r imam synaxim devotissime accepit. Acri et versatili quo pol
lebat ingenio l i t terarum studiis adiunxit picturae, architecturae et machi-
nariae artes et scientias. Quibus omnibus instructus, bona spe prae-
luxit novae Familiae religiosae in posterum erigendae ad christ ianam
civilemque puerorum et iuvenum opificum utili tatem, quam a primis
annis auspicatus erat. Concors est opinio, voce ac scripto tradita, Ludo-
vicum usque a puerit ia angelicis moribus emicuisse, pauperum ac dere-
lictorum angust ias et egestatem sublevasse, sui corporis affli ctatione ac
ieiunio, ass iduaque orat ione Deum hominum culpis offensum effecisse
placatum. In sortem Domini vocatus et clericalem militiam ingressus,
sacras disciplinas penes doctum virum P. Dominicum Ferrari , Ordinis
F ra t rum Praedicatorum, postea Brixiensem Episcopum, didicit. In theo
logia dogmatica et morali , quo studio et profectu versatus esset saepe
saepius pandebat per accurata responsa ad quaestiones difficiles et
obscuras sibi propositas. P r ima tonsura et Ordinibus minoribus anno 1803
et sequenti init iatus et per gradus ad duos maiores Ordines promotus ,
tandem, anno 1807, die 21 februarii, sacerdotali dignitate fuit insigni
tus . Pr imis quinque annis sponte sese obtulit in subsidium parochis,
qui libentissime eius operam in sacro ministerio exceperunt atque peru
tilem experti sunt per cathechismos, homilías aliasque praedicationis
140 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
species. Tunc et in pos terum ampla palaestra apostolicis eius laboribus
patui t in Oratoriis quae, de Episcopi Ordinarii assensu et licentia, variis
in locis, Ludovico auctore vel fautore aut praeside, in bonum spirituale
ac temporale iuventutis , praesert im ex plebe, inst i tuta fuerunt. Praeter
Oratorium in oppido Alfianello, ubi rusticationis causa et vacationis
tempore una cum parent ibus se conferebat Dei Famulus , memoranda
sunt alia praecipua Oratoria a Sanctis nuncupata , nempe a S. Lau
rentio, a S. Euphemia, a S. Aloisio, a S. Thoma Apostolo et a S. Ursula,
cuius Oratorii sedes dein t rans la ta fuit in S. Mariam a Passione, empto
aedificio ab ipso munifico Episcopo Gabrio M. Nava, qui etiam Ludo-
vicum in suum elegit secretarium, quo munere Dei Famulus singulari
sedulitate ac prudent ia functus est. Decennio elapso ab eius sacerdotali
ordinatione, ob praeclara merita, canonicus cathedralis Ecclesiae Bri-
xiensis electus ac nominatus , diligenter ac devote choro sacrisque officiis
ac mysteriis interfuit. Munus insimul rectoris ecclesiae S. ßa rnabae ,
die I a iulii 1818, eidem demanda tum fuit ab Episcopo Brixiensi, annuente
et consentiente municipio. Dum vero in hac ecclesia sacras functiones
cum solemnitate populique frequentia peragendas curabat , in continenti
aedificio pueris derelictis et orphanis domum refugii et scholam art ium
et opificum aperuit , ut cum religione al iquam etiam artem addiscerent
sibi victum comp'arando idoneam. Quod opus brevi, una cum ipso aedi
ficio, ita amplificatum est, ut anno 1836 orphanos quoque a grassante
lue relictos et anno 1840 surdomutos pueros et adolescentes pro appo
sita instructione et in separata aede admittere potuerit . Quo tamen
Ins t i tu tum cum suis variis operibus firmius et d iuturnius consolida
n t u r , idem Dei Servus, in illa regione pr imus vel inter primos, annuente
et p laudente Brixiensi Episcopo et Summo Pontifice Gregorio XVI bene
dicente et laudante , divina opitulante gratia, insti tuit Familiam religio
sam e sacerdotibus et laicis selectam, qui, pauper ta t is , castitatis et obe
dientiae votis simplicibus adstricti, ad commune bonum, diversimode
intenti , operam suam conferrent. Illi enim sacerdotes praecipue Insti tut i
eiusque operum directionem tenerent etiam in spir i tual ibus; ceteri potius
in opificiis adiaborarent praeposit i au t a r t ium magistri . Superatis variis
d iuturnisque difficultatibus, tandem, anno 1847, ab auctori tate ecclesia
stica et regia haec sodalitas, cui nomen « Congregatio Filiorum Mariae
Immacula tae » approbata fuit. Tunc Dei Servus beneficium canonicale
solemniter dimisit, cunctasque suas opes iuridico ins t rumento novae
sodalitati donavit . Mox regularem induit vestem et professionem reli
giosam emisi t ; quod et primi sodales fecerunt in ipsius manibus vota
simplicia nuncupantes . Clarissimus Cardinalis Mai, die 21 ianuarii 1848,
S. Congregatio Rituum 141
epistolam scripsit ad Dei Servum amplissimae gratulat ionis et laudis
ob sacrificium dimissionis canonicatus bonorumque temporal ium ces
sionis, in religioso s ta tu amplectendo, pro Christi amore et imitatione,
sacrificium spiri tualibus consolationibus aeternisque gaudiis commutan-
dum. Eiusmodi sacrificia et exempla, subiungit scriptor, t an tum catho
lica nost ra religio agnoscit, probat et offert. Interim Ludovicus integrum
opus, tum inst i tut i tum Congregationis, sodalium crescente numero et
auxilio a tque divina interveniente gratia, perfecit floridumque atque
stabile reddidit. Ex eo complures probati viri, zelo et vir tute praedit i ,
et quamplur imi operarii et artifices in religione et in arte bene instructi
optimique cives et patres familias prodierunt et prodeunt , iuxta sen
tentiam Divini Redemptor is : «Arbor bona bonos fructus facit ». Revera
Dei Famulus sacerdotalibus et apostolicis vir tut ibus excellere visus est,
neque solum in interiori domo, Insti tuto, Congregatione ac Brixiensi
dioecesi, sed etiam in finitimis locis ac dioecesibus. Ipse per se perque
sodales integram fidem catholicam ferventemque amorem in Iesum Chri
stum, Deiparam Virginem et in Ecclesiam atque Apostolicam Sedem
ubique diffudit, adhibito etiam valido et perutil i ins t rumento la buona
stampa nuncupato. Tandem, quum, furente bello in Brixiensi civitate
ac regione, ad domum probationis cum sociis et filiis se recepisset
Ludovicus, brevi sed gravi morbo correptus, eoque ingravescente, sacra
mentis Ecclesiae devotissime receptis suorumque sodalium praesent ia
et caritate recreatus , verbis pronunt iat is : « Fiat voluntas Dei », obdor
mivit in Domino, die I a aprilis anno 1849. Solemnibus exequiis magna
•populi frequentia et pietate celebratis, eius cadaver in coemeterium
Seianum et tr iginta post dies in al terum Brixiense t rans la tum, duode
cim annis elapsis, in ecclesiam S. Barnabae, ad religiosam Fil iorum
Mariae Immaculatae Familiam pert inentem, per la tum es t , ubi ab
anno 1898, in sacello supra ant iquum presbyterium exstructo colloca
tum, in pace quiescit. I taque sancti tat is fama quam Dei Famulus in
vita adeptus fuerat, post obi tum magis in dies clara et insignium viro
rum testimonio confirmata, viam aperuit , ut super ea Inquisi t iones
Informativae, Ordinaria auctori tate Episcopi Brixiensis, conficerentur.
Quibus expletis et Romam ad sacram Ri tuum Congregationem dedu
ctis, quum omnia in promptu sint et, revisione scr iptorum ipsius Servi
Dei peracta, nihil obstet quominus procedi possit ad ulteriora, ins tante
Rmo Dno Ioanne Biasiotti, praelato clerico Rev. Camerae Apostolicae
et huius causae postulatore , at tentisque litteris postulatoriis quorum
dam Emorum S. R. E. Cardinalium et complurium Rmorum Archiepi
scoporum et Episcoporum, necnon Capitulorum Ecclesiarum Cathe-
142 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dral ium et praeposi torum general ium Ordinum seu Congregationum
Religiosarum, a l iorumque virorum ecclesiastica vel civili dignitate prae
s tant ium, rogatu etiam Congregationis Fi l iorum Mariae immacula tae
et civitatis Brixiensis, E m u s et R m u s Dnus Card. Franciscus de Paula
Cassetta, Episcopus Tusculanus , eiusdem Causae Ponens seu Relator, in
Ordinariis sacrorum Ri tuum Congregationis comitiis subsignata die ad
Vaticanas aedes coadunat is , sequens dubium discut iendum proposui t :
An signanda sit Commissio introductionis Causae, in casu et ad effectum
de quo agitur? Et Emi ac Revmi Pat res sacris tuendis r i t ibus praepo
siti, post relat ionem eiusdem Emi Ponentis , audi to voce et scripto
R. P. D. Angelo Mariani, Fidei Promotore generali , omnibusque accu
rate perpensis, rescr ibendum censuerun t : Signandam esse Commissio
nem introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 11 marti i 1919.
Facta pos tmodum de his Sanctissimo Domino nost ro Benedicto
Papae XV per infrascriptum Cardinalem S. Ri tuum Congregationi Prae
fectum relatione, Sancti tas Sua Rescriptum Sacrae eiusdem Congrega
tionis ra tum habens , propr ia manu signare dignata est Commissionem
introductionis Causae beatificationis et canonizationis Servi Dei Ludo
vici Pavoni, sacerdotis, Funda tor i s Congregationis Fil iorum Mariae
Immaculatae , die 1% eisdem mense et anno.
A. CARD, VICO, Ep. Por tuen . et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. S. Alexander Verde, Secretarius.
I V
U R B I S ET O R B I S
DE MISSA VOTIVA SOLEMNI SS.MI SACRAMENTI, VEL DE PACE, OMITTENDA IN
ORATIONE XL HORARUM, DIE COMMEMORATIONE OMNIUM FIDELIUM DEFUN
CTORUM.
Ex Constitutione Apostolica Incruentum Altaris Sacrificium Ssmi
Dfìi nostr i Benedicti Papae XV diei 10 augusti 1915 permit t i tur Expo
sitio Ssmi Sacramenti pro Oratione XL Horarum etiam die Commemo-
rationis omnium fidelium defunctorum. Attamen Missae de Requie cum
vestibus sacerdotalibus coloris violacei non sunt celebrandae ad Altare
Expositionis.
S. Congregatio Rituum 143
Per eandem Constitutionem et subsequentem S .R . C. declarationem
seu Decretum Urbis et Orbis, diei 28 februarii 1917, Commemoratio
omnium fidelium defunctorum Festis solemnioribus primariis r i tus
duplicis pr imae classis aequiparatur .
Hisce praemissis, quaer i tur : Licebitne adhuc celebrare unicam Mis
sam solemnem de Ssmo Sacramento, vel de Pace, de qua sermo est
in Instructione Clementina et in Decreto generali S. R. C, n. 3864, diei
9 iulii 1895, ad 4, pro Oratione XL Horarum, quando dies expositionis
vel repositionis, aut medius incidit in diem Commemorat ionis omnium
fidel ium defunctorum?
Sacra Ri tuum Congregatio, audito specialis Commissionis suffragio,
praepositae quaestioni, omnibus sedulo perpensis, respondendum censuit :
Negative, et ad mentem.
Mens autem est : « In Ecclesiis ubi die Commemorat ionis omnium
« fidelium defunctorum fiat Oratio XL Horarum cum Ssmo Sacramento
« solemniter exposito, huiusmodi expositio sequatur , repositio vero cum
« processione praecedat Missam canta tam de die Commemorationis
« omnium fidelium defunctorum ». Et Sacra eadem Congregatio, appro
bante Ssmo Domino nostro Benedicto Papa XV, ita rescripsit, declaravit
et servari mandavit . Die 26 februarii 1919.
)$i A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. O. Praefectus.
Alexander Verde, Secretarius.
V
A L B I N G A N E N . ' . . .
DUBIUM
R m u s Ordinarius Albinganensis Dioecesis a Sacra Rituum Congre
gatione sequentis dubii solutionem^humiliter expostulavit, n imirum:
Utrum, at tenta Constitutione Apostolica Incruentum Altaris sacri
ficium, diei 10 augusti 1915, in Commemoratione Omnium Fidelium
defunctorum, liceat canere Missam pro defuncto, praesente cadavere?
14t Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Et Sacra Rituum Congregatio, audito specialis Commissionis voto,
omnibus sedulo perpensis, rescr ibendum \censuit :
Affirmative, iuxta Rubricas et Decreta. Missa autem sit u n a ex
t r ibus Missis quae dicuntur in Commemorat ione Omnium Fidelium
defunctorum: et Orationi Missae addatur Oratio pro defuncto, sub unica
conclusione.
Atque ita rescripsit et declaravit, die 10 ianuarii 1919.
£g A. CARD. VTCO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus.
L. © S.
Alexander Verde, Secretarius.
V I
V I C A R I A T U S A P O S T O L I C I G A B O N E N .
DE BENEDICTIONIBUS ET SACRAMENTALIBUS PRO CATECHUMENIS
R m u s Dnus Ludovicus Martrou, e Congregatione Spiritus Sancti,
episcopus titul. Corycen. et vicarius apostolicus Gabonen., a S. Ri tuum
Congregatione reverenter expostulavi t :
« An benedictiones imprimis impert iendae catholicis quae, iuxta
« c a n . 1149 Codicis Iur is Canonici, dari quoque possunt catechumenis,
« intelligi debeant etiam de sacramental ibus publicis ac proinde admitt i
« possint catechumeni ad impositionem cinerum, tradit ionem candelarum
« et pa lmarum? ».
Et Sacra eadem Congregatio, audito specialis Commissionis suf
fragio, omnibus perpensis, respondendum censui t : Affirmative.
Atque ita rescripsit ac declaravit, die 8 marti i 1919.
£g A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus.
h. m S.
Alexander. Verde, Secretarius.
S. Congregatio Rituum 145
V I I
DUBIUM
DE NOMINE ANTISTITIS EXPRIMENDO IN CANONE MISSAE
Ex canone 294 Codicis Iuris Canonici, ubi legitur « Vicarii et Prae-
« fecti Apostolici iisdem iur ibus et facultatibus in suo territorio gau-
« dent, quae in propriis dioecesibus competunt Episcopis residential ibus,
« nisi quid Apostolica Sedes reservaveri t », exortum est et Sacrae
Ri tuum Congregationi proposi tum, pro oppor tuna declaratione, sequens
dubium, n imi rum:
« An Vicariis et Praefectis Apostolicis de novo iure competat, in
« proprio territorio, ut nominentur in Canone Missae? ».
Et Sacra eadem Congregatio, audito specialis Commissionis voto,
at tento etiam can. 2 et altero 308 Codicis Iur is Canonici omnibusque
perpensis, respondendum censuit Negative iuxta rubr icas et decreta;
quia de iure adhuc vigente, in Canone Missae, post verba Antistite
nostro expr imendum est t an tum nomen Patr iarchae, Archiepiscopi et
Episcopi qui sint Ordinarii loci, et in propria Dioecesi.
Atque ita rescripsit et declaravit, die 8 marti i 1919.
£g A. CARD. Vico, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. R. G. Praefectus.
L. ^ S.
Alexander Verde, Secretarius.
146 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACSA ROMANA ROTA
I
A N N E G I E N .
FINIUM PAROCHIALIUM
Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die ö februarii 1918, BR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens ,
Aloisius Sincero et Fridericus Cattani Amadori, Auditores de turno, in
causa Annecien. - Finium Parochialium, inter parochum loci Viuz-Faver-
ges, appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem Rev. Dom.
Carmelum Conte, advocatum, et parochum loci Faverges, repraesentatum
per legitimum procuratorem Rev. D. Nazarenum Patrizi, advocatum, sequen
tem tulerunt in secundo gradu definitivam sententiam.
Extiti t olim in loco Viuz dioecesis Genevensis monaster ium cui cura
parochialis pertinebat pagi Viuz, postea Viuz-Faverges appellati, vicini
loci Faverges et territorii circumstantis . Anno au tem 1513 per bul lam
Leonis X ecclesia parochialis S. Ioannis Baptistae apud Viuz cum cap
pella loci Faverges uni ta fuit Capitulo ecclesiae Dominae Nostrae in
civitate Anneciensi, insti tuto Rectore in loco Viuz, qui curam actualem
totius paroeciae gerebat. Cum vero cursu temporis magis in dies cre-
verit numerus fidelium in pago Faverges, industr ia opificum locupletato,
nec adaequate videretur provisum regimini animarum, transactio quae
dam inita est inter communita tem paroeciae et Capitulum Anneciense
anno 1763; duobus annis postea ab Episcopo approbata , qua loco unius
Vicarii perpetui, duo inst i tuerentur, a se invicem independentes , qui
duas par tes paroeciae distinctas regerent, quorum u n u s loco Viuz, alter
in pago Faverges résidèrent, cuique assignata port ione congrua e fructi
bus terrae praesertim percipienda, manente apud dictum Capitulum cura
habituali totius paroeciae. Is re rum s ta tus quadragin ta fere annos per
duraverat , quando, vigore Concordati Napoleonici, uti notum est, omnes
s t singulae paroeciae in Gallus suppressae fuerunt, et quisque Episcopus
S. Romana Rota 147
(Art. IX, Concord.) novam circumscriptionem paroeciarum in sua dio
cesi facere debuit, quae ad effectum perduci poterat t an tummodo post
obtentum consensum Gubernii . Episcopus Camberiensis et Genevensis,
I l lmus D. Rena tus de Merinville, anno 1803, ad normam Art. IX Con
cordat i , duas paroecias erexit in locis Faverges et Viuz-Faverges
respective, quae in posterum non solum a se invicem, sed et iam,
a quovis alio parocho essent independentes, nempe vere et proprie
distinctae paroeciae. Nulla inter eas discordia fuit circa fines parochia
les usque versus finem saeculi decimi noni, quo tempore exstructa est
via ferrea a civitate Anneciensi ad oppidum Albertville, quae per medium
campum transi t inter oppidum Faverges et pagum Viuz-Faverges, ubi
hucusque nulli erant incolae. Statio sub nomine Faverges, ad latus
viae ferreae oppidum huius nominis prospiciens, erecta est, et aliae aedes
in terreno circumstante constructae. Uterque parochus ius sibi recla
mava novis incolis sacramenta adminis trandi . Ut scandalum amoveretur
quotidiani conflictus inter parochos mandavi t Episcopus anno 1899 ut
pro tempore, donec ab auctoritate competenti quaestio resolveretur, et
quin ul lum iuri unius vel alterius parochi praeiudicium obveniret, ter
ri torium inter por tam meridionalem coemiterii Faverges et viam ferream
versus Ecclesiam parochialem Viuz-Faverges ad hanc pertinere cense
a t u r . Anno insequenti , 1900, nempe, cum parochus oppidi Faverges ad
aliam curam promotus sit, successor eius Rev. D. Naire die 14 aprilis 1901
in coetu Consilii Fabricae ius paroeciae affirmavit ad praefatum terri
torium, quin t amen actione quadam ius prae tensum prosequeretur .
Mortuo ipso anno 1909, hodiernus archipresbyter paroeciae Faverges,
Rev. Victor Henry, vix uno mense ab incoepto munere elapso, causam
de finibus agitare statuit . Ordinarius post inquisitionem factam, et audi-
tam u t ramque partem, cum fines inter duas paroecias incerti sibi vide
rentur , facultate usus est a Conc. Trid., sess. 24, cap. 13. Ordinariis
concessa et decreto suo diei 16 maii 1914 fines certos stabilivit, deter
minando scilicet ut linea divisionis intra duas paroecias esset nova via
ferrea a puncto ubi egreditur a paroecia S. Columbi usque ad viam
vicinalem n. 16, quae iacet ad latus occidentale pagi Viuz ;- per hanc
viam deinde linea ducitur ad Pontem dictum « D'Englannaz » ; inde per
viam quae ducit ad vicum Faverget tes usque ad pontem huius nominis ;
sequitur dein cursum Torrent is S. Rulphi usque ad punctum ubi aquas
recipit rivuli varii nominibus appellati « de Combaptême », « de Belle-
combe », « d e C h a n c o b e r t » : hu ius rivuli cursus lineam divisionis con
stituit usque ad viam dictam « de Pré Rondeau » quae et ipsa finalem
t ractum divisionis signat usque ad montem dictum « de la Motte ».
148 Acta Apostolicae Sedis -r Commentarium Officiale
Paroehus loci Viuz Faverges, reputans sibi detractam fuisse magnam
port ionem terreni, quam indubio iure ad paroeciam suam pertinere
duxit, recursum fecit ad S. Congr. Concilii, quae, re investigata, censuit
illam ordine iudiciali servato dir imendam esse, iussitque causam in
primo gradu disputari coram tribunali Curiae dioecesanae. Archipre
sbyter Paroeciae Faverges, par tes diligentioris agens, convenit parochum
al terum coram tribunali Curiae, cuius sententia prodiit die 28 septem
bris 1916, q u a al iquantulum modificata est linea divisionis in decreto
Ordinarii descripta, qua tenus nempe, servata via ferrea t anquam linea
divisionis usque ad viam N. 18, dictam « Fin de Viuz », per illam pergit
usque ad Viam « de Lettraz » et cappellaio Annunciat ionis; unde pro
sequitur per viam vicinalem N. II, « de Faverget tes à la Chapelle de
l 'Annoncia t ion» usque ad crucem dictam « de Faverget tes », et inde
ad torrentem S. Rulphi, cuius cursum sequitur usque ad r ivulum dictum
« de Combaptême », « de Bellecombe », « de Chancobert », qui t ractum
finalem divisionis signat usque ad montem « de la Motte ».
Parochus loci Viuz Faverges sententiae Curiae non acquievit, cum
a sua iurisdictione excluderet novam stat ionem viae ferreae cum aedibus
circumvicinis, et appellationem interposuit ad Hunc Sacrum Ordinem;
unde sequens dubium, ab u t raque parte subscriptum, proponi tur diri
m e n d u m :
Quomodo determinandi sint fines inter paroecias dictas Viuz Faverges
et Faverges respectu terreni, de quo in sententia Curiae dioecesanae die
28 septembris 1913.
In primis, notare praestat quod planta topographica terreni con
troversi, a DD. Auditoribus adhibita in quaest ione discutienda, est illa
authent ica ad scopum litis coram N. Tribunali praeparata . Cum enim
quisque litigans propriam terreni plantam independenter nobis obtule
rit, quae part im inter se non cohaerebant , et p lura nomina sive loco
rum sive domorum òmittebant, de quibus testes loquebantur , i ta ut
deposit ionum significatio obscura maneret , mandavi t D. Ponens ut unica
conficeretur terreni planta, ab u t raque parte subscripta, quae qua tuor
lineas divisionales continere deberet; pr imam, nimirum, in decreto Ordi
narii descriptam, secundam a Tribunali dioecesano definitam, tert iam et
quar tam a par t ibus in gradu appellationis respective pe t i tam: rogavit
insuper ut in eadem, situs indicaretur omnium locorum, domorum etc.,
quorum nomina in depositionibus test ium occurrebant . Ponent is man
da tum ad unguem exsequi curavit R m u s Ordinarius Anneciensis.
Antequam de merito quaestionis inquiramus, necesse est iuridicam
par t ium positionem determinare, qua nimirum patebit cuinam ex ipsis
S. Romana Rota 149
incumbat onus probandi . Iamvero, lis praesens or tum duxit a Decreto
Ordinarii, quo fines paroeciarum, quos per inquisit ionem factam incer
tos reperiit, certos redderet . Indubitat i iuris est Episcopo competere
facultatem determinandi fines parochiales ubi incerti sunt, ut i decernit
Conc. Trid., sess. 24, De ref., cap. 13 « in iis quoque civitatibus et locis,
« u b i parochiales ecclesiae certos non habent f ines. . . mandat S. Syno-
« dus Episcopis. . . ut distincto populo in certas propriasque parochias,
«un icu ique suum perpetuum peculiaremque parochum assignent ».
Parochus loci Viux-Faverges contra huiusmodi decretum recursum fecit
ad S. Congr. Concilii, quae censuit rem dir imendam esse, non modo
administrat ivo, sed ordine iudicii, pro quo competentiam non habebat ,
unde recurrentem remisit ad tr ibunal dioecesanum. Recursus parochi
quidem remansit , sedes vero ipsius per actum S. Congr. muta ta es t ; et
eatenus contra Ordinarii Decretum, pro quo stat iuris praesumptio, in
iudicio praevalere potest parochus recurrens, quatenus probare potest
fines suae paroeciae certos praeextitisse decreto controverso, quo mutat i
sunt in ipsius paroeciae damnum.
Neque reiici potest onus probandi in Archipresbyterum adversa
r ium ex eo quod ipse, partes diligentioris agens, parochum contra Epi
scopi Decretum recurrentem convenit coram tribunali , cum explorati iuris
sit parti diligentiori ius competere adversarium in iudicium vocandi, sive
actor sive reus sit, quin propriae iuridicae conditioni praeiudicium afferat.
Parochus loci Faverges, autem, nihil aliud petit sive in pr ima instantia,
sive in gradu appellationis, nisi ut sustineatur- Decretum Episcopi.
Oportet, igitur, ut parochus loci Viuz-Faverges probet sibi grava
men iniustum illatum esse per Decretum Ordinarii, qua tenus a sua
paroecia te r renum tollit quod intra fines eiusdem certos continebatur.
Id reapse probavit parochus praedictus in pr ima instantia respectu
t ractus cuiusdam lineae ab Ordinario definitae; nam via quae ducit
a Cappella Annunciat ionis ad crucem « de Favergettes » fines certos
paroeciae Viuz-Faverges ex illa par te constituere dicenda est. Imprimis
pro tal ibus finibus militat praesumptio, quae oculos percellit cuiusque
p lantam topographicam respicientis, inde exsurgens, quod huiusmodi
via fere directe colligat par tem indubitatam paroeciae, vicum nempe
dictum « Favergettes », cum Ecclesia parochiali apud Viuz. Imo, peri tus
geometricus, R. Berger, tes ta tur hanc viam, jux ta plantam topographi
cam censúale m anni 1731, solam fuisse quae a loco Favergettes ducebat
ad Ecclesiam parochialem Viuz: « D'après le plan Cadastral soit mappe
« de 1731, le chemin qui va de l'Eglise paroissiale de Viuz au hameau
« de Faverget tes en passant par la Chapelle de l 'Annonciation est le
Acia Apostolicae Sedis - ÛomfneniaHum Officiale
« s e u l chemin qui existait alors entre ce village et l'Eglise paroissiale
« de Viuz, dont il dépendait au spirituel ». Testes dein nar ran t proces
siones Rogationis paroeciae Viuz ab ant iquo tempore illam viam secutas
fuisse: i ta testis Constant inus Marchand, qui sexaginta annos aetatis
suae habe t : « Comme enfant de chœur, j ' a i assisté à la procession des
« Rogations faite par le Curé de Viuz sur le parcours de l 'Annoncia-
« t ion à Faverget tes ». Confirmant testes Phil ibertus Dussolier, Rev. Pa
rochus F. J. Chomety et alii. Ex alia par te nul lum adduci tur positi
vum test imonium de iurisdictione seu cura parochiali in territorio ul t ra
hanc viam a parocho loci Faverges exercita.
Neque intelligi potest usus publicus et pacificus huius viae a par te
paroeciae matricis Viuz t anquam servitus activa t an tummodo in terri
torio alieno, nempe in paroecia loci Faverges, uti contendit pa t ronus
huius loci. Nam prius esset p robandum quod ante Decretum Ordinarii
haec pars terreni ad paroeciam dictam pert inui t ; servitus enim activa
non habe tur nisi in re aliena ; id vero non probatur . Im o tes ta tur Reve
rendus D. Gerfeaux, qui munere Vicarii fungebatur in paroecia Faverges
ab anno 1863 ad annum 1870, parochum Ecclesiae Faverges eo tem
pore limites paroeciae ul tra Cappellani Annunciat ionis extendere nun
quam prétendisse : « La Chapelle de l 'Annonciation », ait, « p e u t et doit
« être considérée comme point te rminus à peu près incontestable. Je n 'ai
« jamais entendu M. Marullaz émettre la prétension de porter plus loin
« les limites de sa paroisse ». Ideoque, etiam in hypothesi quod nulla
exstitit authent ica divisio per lineas inter duas paroecias, sed tantum
modo per pagos, huiusmodi t rac tus terreni pert inere dicendus est ad
paroeciam Viuz-Faverges; siquidem iacet inter pagos huius paroeciae
proprios, ibique constanter exercita fuit iurisdictio parochi loci Viuz,
nul la tenus vero parochi alterius loci Faverges.
Contendit insuper parochus loci Viuz fines suae paroeciae a Cap
pella Annunciationis continuari usque ad por tam meridionalem Coeme
terii loci Faverges : id vero praecipue probari censet ex ant iqua consue
tudine, a pluribus test ibus relata, et documentis quibusdam confirmata,
de processionibus funebribus, quae, sive ab Ecclesia parochiali apud
Viuz proficiscuntur versus oppidum Faverges, sive viceversa ab Ecclesia
oppidi Faverges versus Ecclesiam parochialem Viuz, ad por tam meri
dionalem dicti Coemeterii sistere consueverunt , et ibi locum cedere pro
cessioni alterius paroeciae, quae cadaver sepeliendum comitari pergebat
versus propr iam Ecclesiam. Aliqui quidem testes de exceptionibus hu ius
regulae deponunt , sed, omnibus perpensis, de facto consuetudinis suf
ficienter constare dicendum est.
Ä. Romana Rota 151
Quid vero de eius in terpreta t ione? Certe, consuetudo huiusmodi
praesumptionem ordinarie facit de exsistentiae limitum paroeciae in pun
cto loci, ubi processiones parochiales ad-invicem occurrentes, constanter
et pacifice mutuo sibi cedunt locum. At praesumptio, nedum veritati, sed
et alteri fortiori praesumptioni cedere debet. Iamvero, inter locum occur-,
sus processionum funebrium et Ecclesiam Viuz iacet to tum coemete
r ium parochiale oppidi Faverges, ita ut, admissa linea divisionis, quam
parochus Viuz a N. Tribunali in gradu appellationis petit, coemeterium
parochiale loci Faverges intra fines alterius paroeciae totaliter contine
re tur . E contra ; coemeterium parochiale intra fines propriae paroeciae
includi p raesumendum est, nisi aliud concludenter probetur, quod in
casu nostro non probatur . Erectum est dictum coemeterium anno 1823
quin ulla memoria extet in archivo parochiali sive veniae petitae a
parocho oppidi Faverges, sive protestat ionis cuiusvis factae ex par te
alterius paroeciae, uti tes ta tur Sacerdos Chaumontet , olim parochus
oppidi Faverges. Nec ullum vestigium similis protestationis quocumque
modo factae in actis habetur . Ampliatum est coemeterium anno 1879
sine venia petita parochi loci Viuz, et sine protestat ione ab eodem facta.
Praesumendum est igitur per erectionem coemiterii oppidi Faverges
eiusque ampliat ionem, u t ramque sine venia parochi alterius loci factam,
nul lum huius paroeciae ius fuisse laesum, ac proinde fines parochiales
loci Faverges iure ex tenduntur ul t ra locum occursus processionum fune
brium. Pacifica n imirum possessio fere centenaria ex par te paroeciae
Faverges huius terreni, ad usum coemeterii parochialis adhibiti, evi
dens signum est illud non contineri intra limites paroeciae loci Viuz.
Praeterea, no tandum est praesumptionem e loco occursus proces
sionum parochialium petitam, eatenus t an tum valere ad limites paroe
ciae signandos, qua tenus supponi tur paroecias ipsas per l ineas divisio
nales ab invicem dist ingui: probabil ius tamen dicendum est paroecias
locorum Faverges et Viuz Faverges n u n q u a m per lineas divisionales
authent ice distinctas fuisse, sed tan tummodo per pagos, qui «sus-portes »
et « sous-portes » vocabantur , quorum pr imus ad paroeciam Faverges,
alius ad paroeciam Viuz-Faverges pert inebant . Rat iones huius fundatae
opinionis sunt sequentes : 1) nulla exstat memoria scripta, quae vel indi
recte innuit distinctionem paroeciarum per l ineas divisionales. 2) In
transactione inita an. 1763 vel in decreto episcopali an. 1765, quo effecta
est pr ima divisio ant iqua paroeciae Viuz in duos vicariatus, quae per
«redintegrat ionem » ab Episcopo sub lege Concordati peractam an. 1803
in hodiernis veris et distinctis paroeciis Faverges et Viuz-Faverges con
t inuatur , nulla omnino mentio fit divisionis linealis, sed sermo est tan-
m Acta Apostolicae Sedis r- Commentarium Officiale
tummodo de pagis ( « d e s hameaux sus-portes et sous -por t e s» ) , qui
cuique Rectori seu Vicario parochi habitualis respective ass ignantur . Si
tamen per lineas, vias n imirum etc., facta fuisset divisio, ita ut termini
simul contermini essent u t r iusque part is paroeciae divisae, illud omnino
^ reco l endum fuisset in documento, quod iura et onera u t r iusque par t is
minutat im describit. Ex omissa mentione ipsius probabili ter concludi
potest divisionem per l ineas non esse factam.
3) Tertia ratio est quod, supposita divisione per pagos, qua tenus divi
sioni per contérminos opponitur, intelligi potest quomodo sine sanctione
auctori tat is superioris peti ta vel data, et sine protestat ione alterius paroe
ciae, novae domus prope por tam oppidi Faverges et « Crucem petream »
erectae, in districtu nempe nomine « Quart ier des Granges » appellato,
iurisdictioni determinatae et exclusivae parochi loci Faverges subdun
t u r : etenim accedunt pago, ideoque t anquam accessorium ad par tem
principalem seu pagum pertinent.
Re quidem vera, consent iunt plures testes ab u t raque par te producta de tradit ione a maioribus accepta loquentes, successivas muta
tiones factas fuisse in terminis paroeciae Faverges a latere huius oppidi
paroeciam Viuz prospiciente; dicunt enim portam ipsius oppidi pr imo
te rminum constituisse, deinde « Crucem pet ream », denique por tam me
ridionalem coemeterii, quin t amen ul lum interventum auctoritatis legi
t imae, vel tempus praecisum quo facta fuisset mutat io , assignare pos
sint. In hypothesi linealis divisionis inter paroecias huiusmodi muta
tiones intelligi nequeunt , quia fines paroeciae semel certo fixi praescribi
non possunt, nec mutar i nisi ad no rmam iuris et cum solemnitat ibus
a iure praescriptis. In hypothesi vero divisionis per pagos facile expli
cantur, qua tenus quisque parochus iurisdictionem exclusivam exercet
in pagis sibi subiectis et eorumdem aecessoriis, dum in zona quae inter
u t r amque paroeciam iacebat u terque parochus paucissimis incolis, qui
ibidem habi tabant , sacramenta promiscue administrabat . Domus vero
noviter erectae prope pagum par tem pagi consti tuere censebantur, ac
proinde parocho illius pagi exclusive subiiciebantur.
Hypothesis, igitur, divisionis per pagos probabil ior dicenda est altera
per l ineas facta. Sed in huiusmodi hypothesi , ut patet, locus ubi ex
consuetudine sibi occurrunt processiones fúnebres utr iusque paroeciae
desinit esse signum cont er minorum paroeciarum, quippe qui contermini
in data hypothesi reapse non existebant.
Tándem, quae dicunt testes de tradit ione maiorum circa lineam
divisionis ostendunt hanc tradi t ionem non fuisse constantem de finibus
fixis et certis inter duas paroecias.
S. Romana Rota 153
Concludendum est, igitur, pa rochum loci Viuz-Faverges non probasse
fines certos suae paroeciae inter Cappellani Annunciationis et paroeciam
S. Columbi exstitisse intra ter renum per Episcopi Decretum paroe
ciae loci Faverges assignatum, ac proinde, quoad hanc terreni par tem
sust inendam esse finium designationem in Decreto Ordinarii definitam,
prout sust inetur in sentent ia primi gradus . Videlicet, linea divisionis
sequi debet viam feream a paroecia S. Columbi usque ad viam n. 18
dictam « Fin de Viuz » per quam duci debet ad viam « de Lettraz »
et Cappellani Annunciat ionis : unde prosequi debet prout in sententia
primi gradus designatur, nempe per viam vicinalem n. 11, usque ad Cru
cem dictam « de Favergettes », et inde ad Torrentera S. Rulphi , cuius
cursum sequitur usque ad rivulum varie appellatum « de Combaptême »,
« de Bellecombe », « de Chancobert », qui t rac tum finalem divisionis
signat .usque ad Montem « de la Motte ».
Quibus omnibus perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti
Auditores de turno, pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis
habentes, decernimus, declaramus et definitive sentent iamus, proposito du
bio respondentes : Determinandos esse fines inter paroecias dictam Viuz-
Faverges et Faverges, respectu terreni, de quo in sententia Curiae dioece
sanae d. 28 septembris 1916, iuxta limites in eadem sententia definitos:
s tatuentes, praeterea, expensas iudiciales esse inter par tes compensandas.
Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribuna
lium, ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nost ram definitivam
sententiam et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum
canonum et praeser t im cap. 3, sess. XXV, De Reform., Conc. Trid., iis
adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et oppor
tuna pro rerum adiunctis exst i tura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae , die 5 februarii anno 1918.
Ioannes Prior, Ponens.
Aloisius Sincero.
Fridericus Cattani-Amadori . L. * S.
Ex Cancellaria S. R. Rotae .
Sac. T. Tani, Notarius.
ACTA, vol. XI, n. 5. — 1.4-919. 1 1
154 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
P A R I S I E N .
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I (LOUBBRY-RISLER)
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die 9 iulii 1918, BB. PP. DD. Seraphinus Manu, Ponens ,
Ioannes Prior, et Aloisius Sincero, Auditores de turno, in causa Parisien. -
Nullitatis matrimonii, inter Margaritam Loubery, actricem, repraesenta
tam per legitimum procuratorem Nazarenum Ferrata, advocatum, et
Andream Risler, in gradu appellationis contra sententiam Bev. Curiae
Parisiensis a defensore vinculi Parisiensi interpositae, interveniente et
disceptante in causa defensore vinculi ex officio, sequentem tulerunt defi
nitivam sententiam.
Margarita Loubery, puella catholica, domicilium cum genitoribus
fovens Parisiis, in parochia Dominae Nostrae Grat iarum de Passy, spon
salia contraxit, anno 1904, cum Andrea Risler, iuvene sectae protestan
t ium addicto, in alia parochia Parisiensi domicilium habente . Porro, cum
rite a Curia Parisiensi dispensationem super impedimento mixtae reli
gionis impetrassent, matr imonium celebrarunt, die 26 iunii anni 1906,
in ecclesia S. Ludovici des Invalides, cuius rector, Rev. Meuley, nupti is
benedixit. Uti saepissime contingit in huiusmodi nupti is mixtis, matri
monium infelices exitus habuit . Unde mulier, ut suam recuperaret liber
tatem, Curiam Parisiensem supplici libello adiit, petens ut suum cum
Andrea Risler matr imonium nullum ex capite clandestinitatis declara
retur, quia nimirum, aiebat, sacerdos Rev. Meuley, qui matr imonio asti-
terat, neque parochus proprius al terutr ius sponsi erat, neque delegatio
nem acceperat ab Ordinario Parisiensi, au t a parocho proprio al terutr ius
sponsi. Revera Curia Parisiensis, sententia die 22 maii anni 1917 lata,
matr imonium ex dicto capite clandestinitatis nul lum esse declaravit. A
qua sententia cum ad H. S. O. appellaverit vinculi Defensor Parisiensis,
causa hodie venit sub consueto dub io : Utrum constet de nullitate matri
monii in casu. *
Quod ad ius spectat. - In iure, quod vigebat tempore quo contra
ctum fuit dictum matr imonium, certum est matr imonium esse nullum
quando celebratum fuit « aliter quam praesente parocho, vel alio sacer-
S. Romana Rota 155
« d o t e , de ipsius parochi vel Ordinarii licentia, et duobus vel t r ibus
« testibus » (Concilium Trident inum, sess. XXIV, cap. I De reformatione
matrimonii). Haec autem parochi proprii licentia dupliciter dividi potest;
licentia potest esse generalis vel specialis; generalis, quando da tur au t
ad to tam curam an imarum exercendam, au t ad omnia sacramenta admi-
s t randa, aut ad omnia matr imonia celebranda; specialis, quando datur ad
hoc mat r imonium celebrandum. I te rum licentia potest esse vel expressa,
vel tacita, vel interpretativa: expressa, quando scripto, vel verbis, aut
nut ibus , qui verbis aequivaleant, manifestatur; tacita, quando parochus ,
sciens sacerdotem extraneum matr imonio assistere vel ast i turum, tacet,
cum possit facile contradicere; interpretativa, quando parochus in eo
animi statu versatur , ut, si sacerdos ab eo licentiam assistendi peteret,
eam concederet; ideoque haec licentia vocatur praesumpta, quia paro
chus praesumitur eam concessurus, si peteretur .
Non sufficere ad valorem matrimonii licentiam interpretat ivam seu
praesumptam, in aperto est ; dare tur quidem licentia, sed de facto non
datur , cum non petatur .
Quod att inet ad licentiam tacitam, u t rum nempe sufficiat, quidam
auctores negan t ; sed sententia verior et multo communior tenet eam
sufficere. Revera, quod sufficiat haec licentia, non est aliud quam appli
catio notissimae regulae 43 Iuris, in VI : « Qui tacet, consentire videtur »:
cuius regulae hic est sensus, iuxta Reiffenstuel, in tit. De regulis Iuris,
in hanc Regulam, n. 4: « Qui tacet, in f a v o r a b i l i u s consentire vide-
« tur ; qui vero in praeiudicialibus tacet, tunc consentire videtur, quando,
« contradicendo vel expresse dissentiendo, facile potest impedire id de
« quo agitur, et in contrarium nulla coniectura a p p a r e t » ; de quo etiam
Barbosa, in eumdem t i tulum De regulis Iuris, in hanc regulam, n. 15:
« Sciendum est illum, qui sciens et praesens tacet, ipsa taci turnitate osten-
« dere propr ium consensum, nisi legitima in contrarium detur conie-
« ctura;. . . ratio est, quia qui tacet cum possit dissentire, ipsa taciturnitate
« ostendit se simul sentire ». Quod, ut etiam addit Reiffenstuel (loc. cit.,
n. 5), confirmatur capite % De his quae fiunt a Praelato, etc., ubi, ex eo
solo capitulum pro consentiente habetur , quia non contradicit: « Si, con-
« ventu (capitulo) sciente et non contradicente, facta est (concessio deci-
« mae), robur firmum debet habere ». Igitur, si parochus proprius , sciens
sacerdotem extraneum matrimonio as t i turum, tacet, cum facile possit con
tradicere, nec sit in contrar ium coniectura, v. g., ex verbis au t nut ibus ,
dat licentiam tac i tam; quae tacita licentia, iuxta sententiam veriorem et
communiorem, ut diximus, sufficit ad matrimonii validitatem. I ta Sán
chez, De matrimonio, libro III , disp. 35, n. 20. Ita etiam Benedictus XIV,
156 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Institutiones eccles., Inst. 33, n. Î 2 ; ibi agit de iis qui carceribus pro
custodia ad tempus incertum detinentur, nec ullum ibi acquirunt domi
cilium aut quasi-domicil ium, ideoque parocho loci, in quo est career,
non sunt subditi ; a t tamen eorum matrimonia, coram hoc parocho inita,
valida declaravit Benedictus XIV, quia non deerat licentia tacita Ordi
nari i loci, scilicet archiepiscopi Bononiensis : « Ut iam inita matr imonia
« r a t a firmaque sint, sufficit si eadem minime ignoraverit , imo pertu-
« leriti a tque ideo permiserit , is (scilicet archiepiscopus), qui eo tempore
« sapienter hanc ecclesiam administraba! , quemadmodum Trident inum
« Concilium his verbis asserui t : " Qui aliter quam praesente parocho,
« vel alio sacerdote, de ipsius parochi seu Ordinarii licentia „ », etc.,
ubi , ad validitatem dictorum matr imoniorum hoc solum requirit Bene
dictus XIV, scilicet quod Ordinarius ea matr imonia cognoverit et per
tulerit: quae duo licentiam taci tam const i tuunt ; de se enim intelligitur
archiepiscopum facile potuisse contradicere. Sic etiam diserté Pichler,
in tit. De clandestina desponsatione, n. 22, ad 4: « Utrum vero sufficiat
« licentia tacita, seu mera taciturnitas et non contradictio parochi, alium
«ass i s te re vel as t i turum scientis, cum tamen contradicere posset, con-
« troversia es t : negant Fagnan., Bonacina, et inclinat Sporer (Demátri-
« monio, n. 245); affirmant melius et communius alii cum Sánchez (lib. III ,
« disp. 35, n. 20, 21), Gobat, Palao, etc. ; quia in illis, quae sunt modici
« praeiudicii, et simul favorabilia, uti est matr imonium, scientia et
« patientia operatur consensum, et licentiam veram actualem, taci tam
« nimirum.. . . Recte enim praesumitur de praesent i consentire parochus ,
« qui facile dissentire et contradicere posset, cum nul lum fere praeiu-
« dicium patiatur, si consentiat ; iuxta caput 43, De regulis Iuris, in VI :
« Qui tacet, consentire videtur ». Hos auctores plurimi secuti sunt ,
v. g. Engel, in tit. De clandestina desponsatione, n. 15; Schmalzgrueber,
in eumd. tit., n. 194-195; Rosset, De matrimonio, n. 2232, t. IV, p. 153, etc.
Huiusmodi licentiam taci tam sufficere ad validi tatem matr imonii
negant quidam auctores, v. g., Fagnan. , in caput Quod nobis, % De clande
stina desponsatione, n. 31, 33, a t tenta resolutione S. Congregationis Con
cilii, quae sic sonat: « An, ut sacerdos, qui non sit proprius contrahent ium
« parochus, eos matr imonio coniungere possit, sufficiat tacita licentia,
« q u a e resultat ex tolerant ia: S. Congregatio censuit non sufficere, sed
« requiri vel commissionem generalem adminis t randi omnia sacramenta,
« vel, si haec non adsit, specialem et expressam licentiam ». Verum prae
terquam quod haec decisio affertur sine die et anno, no tandum est illam
impedimento non fuisse quominus auctores supra relati et ipse Bene
dictus XIV, licentiam tacitam sufficere docuerint . E m u s Gasparri {De
S. Romana Rota 157
matrimonio, n. 1134, t. II, p. 164-165, edit. 3), pos tquam sic l icentiam
tacitam definivit: « Licentia est tac i tars i scilicet parochus au t Ordinar ius
« praesens non est in matrimonii actu, sed scit sacerdotem assistere,
« potest facile contradicere, et tacet », dicit sententiam a Sánchez aliis
que supradictis t radi tam esse veriorem et communiorem; n ihi lominus
a t tenta praedicta decisione S. Congregationis Concilii, incertus haeret ,
his additis verbis : « Si agatur de matr imonio contrahendo, re t inenda
« est sentent ia Fagnan i ; si de contracto, s tetur pro matr imonii valore ».
Quidam auctores aliam dant licentiae tacitae definitionem. I ta
Wernz, qui dicit l icentiam esse legitimam, si detur « tacite per facta
vere concludentia » (Ius matrimoniale, n. 180, ad III, edit. 1904). Unde,
iuxta illum, licentia t a c i t a oritur, non ex silentio et taci turni tate '(ut-
dicunt omnes auctores supra relati), sed ex factis vere concludenti
bus . Ita etiam Aichner, Compendium iuris ecclesiastici, § 192, nota 13,
edit. 1905; Tauber , Manuale iuris canonici, §152, quaer. 2°, edit. 1908.
Verum haec licentia potiori iure diceretur expressa, vel quasi expressa,
quia exprimitur, non quidem per verba aut scripta, sed per facta; ut
enim fert notissimum effatum: «facta sunt validiora verbis »; unde ait
Barbosa (Axiomata iuris, axioma 27, n. 3): « F a c t a sunt fortiora ad
« demonst randum animum (scilicet hominis intentionem), quam verba » ;
unde etiam S. Rota pluries edixit « facta magis esse a t tendenda quam
v e r b a » ; e t « fac ta non minus per se loqui quam v e r b a » ; dec. 151,
n. 24, Pa r t e X; dec. 328, n. 10, Par te XVIII, t. I, inter Recentiores;
cf. et iam annot . ad dec. 131, n. 254 seq., Par te VIII. I taque, quod ad
val idi tatem matrimonii sufficiat haec licentia, clarum est, nec potest
esse difficultas. Unde ante matr imonium, deficiente licentia scripta au t
verbali, consul tum est ut sacerdos non procedat ad celebrationem matri
monii, nisi habeat huiusmodi l icentiam; sed, matr imonio inito, etiamsi
defuerit haec licentia quasi expressa, non potest declarari nullitas matr i
monii, nisi actor demonstraveri t defuisse etiam licentiam tacitam pro
prie dic tam; quia, ut dictum est, secundum sententiam veriorem et com
muniorem, haec licentia sufficit ad tuendum valorem matrimonii, prae
sertim post factum.
Quod ad factum spectat. - Ut causam vincat actrix, probare debet
sac. Rev. Meuley, qui neutr ius sponsi parochus proprius erat, nupti is s
benedixisse absque licentia Ordinarii vel parochi proprii . Quod at t inet
ad Ordinar ium, facile concedi potest non intervenisse eius licentiam,
tum ob claram et firmam Vice-Officialis Rev. Coriton assert ionem, in
suo interrogatorio, ad 4, t um ob usum Curiae Parisiensis, scilicet non
158 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cumulandi (nisi aliter expresse caveatur) licentiam ad assis tendum matri
monio cum dispensatione super impedimento matr imoni i ; de quo usu
agit idem testis Rev. Goriton, in dicto responso ad 4, et iam actum est
in alia Parisien, die 24 marti i 1911 (cf. Acta Apostolicae Sedis, t III ,
p. 328-330). Item, quod attinet ad parochum proprium sponsi, non
nimium insistendum est; cum enim sponsus esset sectae protestant ium
addictus, nul lum cum parocho commercium fovebat, nec, occasione
matrimonii , quidquam ab eo petendum habuit , ne publicationem quidem
bannorum, quae Parisiis, in parochia sponsi acatholici omitti debuit
(cf. Statuts Synodaux du diocèse de Paris, an. 1902, n. 482, p. 300-301);
unde verisimile est parochum proprium Andreae Risler n u n q u a m de
huius futuro matrimonio audivisse.
Remanet parochus proprius sponsae, scilicet parochus ecclesiae
Dominae Nostrae de Passy, eiusque pr imus vicar ius; no tum enim est
Parisiis pr imum vicarium, quoad res matr imoniales , parocho assimilari.
Igitur probare debet actrix a parocho vel primo vicario dictae ecclesiae
nul lam sacerdoti Rev. Meuley datam fuisse licentiam expressam aut
taci tam controversiis nuptiis benedicendi.
Quod spectat ad licentiam expressam, in fide matrimonii nulla eius
fi t mentio; memorata quidem est dispensatio super mixta religione ab
Ordinario Parisiensi concessa ; ^ d licentiae, quae a parocho Rev. Dou-
vain, vel primo vicario Rev. Protois , da ta fuisset, nul lum vestigium est.
Attamen inde concludi nequit defuisse parochi proprii licentiam expres
sam, saltem verbalem. Scitum est enim libros parochiales bapt ismorum,
matr imoniorum, funerum, etc., non, constituere probationem nisi quoad
factum principale baptismi, vel matrimonii, vel sepul turae; quoad cete
ras res au t facta accessoria, v. g. quali tates personae baptizatae, mor
tuae, etc., praedicti libri non const i tuunt nisi praesumptionem. Nec
dicatur, in specie, licentiam ad celebrandum matr imonium non esse rem
accessoriam, bene vero principalem et substantialem, ideoque non valere
responsum; nam, quidquid id est, negari nequi t a rgumentum ex omis
sione desumptum, esse a rgumentum negat ivum, et a rgumentum nega
t ivum seu omissionem nunquam constituisse nec constituere proba
tionem, quia tandem aliquando haec omissio variis causis at tr ibuì
potest, v. g., oblivioni aut merae « inadvertentiae », au t falsae persua
sioni (v. g., in casu, quod mentio licentiae non sit necessaria), etc.
Unde animadvert i t Pallottini (Collectio Resolutionum S. C. C. v° Matri
monium, § 16, n. 22; t. XIII , p. 261) omissionem delegationis in fide
seu attestatione matrimonii non officere validitati matrimonii : « Nec
« etiam officit, quod delegatio non reperiatur in libro matr imoniorum
S. Bomana Bota 159
« ad Curiam transmisso et compulsato, cum id evenire potueri t ex negli-
« gentia parochi ; ex qua nihil contra matrimonii validitatem desumi
« potest ».
igi tur ex omissa licentiae expressae mentione in fide matrimonii ,
de quo agitur, non exurgit nisi praesumptio non^concessae licentiae. Imo,
in casu, haec praesumptio aliis in contrar ium praesumptionibus eli
d i tur ; asserit enim sac. Rev. Meuley, in suo interrogatorio ad 5, se solitum
fuisse delegationem postulare, et addit parochum Rev. Douvain, cuius
fuerat vicarius, et quo adhuc amice utebatur , n u n q u a m sibi delega
tionem récusasse; unde concludit omissionem concessae licentiae, in
casu, oblivioni adscribi debere : « M. Douvain, dont j ' ava is été vicaire, et
« avec qui j ' é ta i s resté en excellents termes, n 'a j amais refusé de délé-
« gation pour un mariage à célébrer aux Invalides.. . . Si la délégation
« n ' a pas été mentionnée, c'est évidemment un oubli de ma part , car
« j ' é ta is dans l 'habitude d'exiger une délégat ion». Nec dicatur sacer
dotem Rev. Meuley se putasse, quoad hoc matr imonium, competentem;
nam, e contra, in at testat ione matrimonii , accurate refert loca, in quibus,
tempore matrimonii, sponsi habi tabant ; unde probe noverat neu t rum
sibi esse subdi tum.
Igitur probatum non est, in casu, defuisse expressam parochi proprii
licentiam ; multo minus p roba tum est defuisse licentiam tacitam. Imo ex
actis demonst ra tur hanc adfuisse licentiam tacitam, quae, ut dictum est
in expositione iu r i s , sufficit ad asserendam matrimonii validitatem.
Adest licentia tacita, ut etiam ibi dictum est, quando parochus scit
sacerdotem extraneum matr imonio assistere aut as t i turum, et tacet, cum
facile contradicere possit. Porro, ex actis constat Rev. Protois, pr imum
vicarium, probe novisse sacerdotem Rev. Meuley matr imonio, de quo
agitur, as t i turum esse. Nam, in protocollo publicat ionum dicti matri
monii, et in libello missarum agendarum (quae duae scr ipturae in archi
vio ecclesiae parochialis de Passy asservantur), diserte scriptum est ma
tr imonium Loubery-Risler celebrandum esse in ecclesia des Invalides,
cuius rector erat Rev. Meuley; et has dictiones, t amquam manu sua
scriptas, recognovit D. Protois, in suo altero interrogatorio, ad 3. Aliunde
idem D. Protois, si noluisse! matr imonium in d ic to loco celebrari, facile
potuisset, auctori tate qua pollebat uti pr imus vicarius, p ro tes tan et con
tradicere. Rev. enim Meuley non erat Praela tus aut Superior, a quo
quidquam sperare au t t imere poterat . Cum ergo D. Protois tacuerit ,
hoc ipso sacerdoti Rev. Meuley licentiam tacitam matr imonium in eccle
sia des Invalides celebrandi concessit. Hic est enim, ut ita dicam, casus
classicus licentiae tacitae.
160 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Notandum est non adesse licentiam taci tam, quando parochus scit
quidem alium sacerdotem matr imonio assistere aut as t i turum, sed simul
credit hunc sacerdotem esse competentem, quia pu ta t illum esse aut
parochum proprium, aut al iunde legitime delegatum; tunc enim tacet
parochus, sed de concedenda licentia ne cogitat quidem, nec cogitare
potes t ; ideoque non adest licentia taci ta ; et hoc negari nequi t (cf. Ga
spa rd , De matrimonio, n. 1135, t. IT, p. 165, edit. 3). At, in nos t ra spe
cie, Rev. Protois, pr imus vicarius, putare non poterat Rev. Meuley esse
competentem ad celebrandum dictum matr imonium ; ipse enim scripse
ra t libellum supplicem in quo Curia petebat pro sponsis dispensatio
nem super mixta religione, et in quo describit loca ubi sponsi tunc
hab i taban t ; quae loca posita sunt extra f ines in quibus capellanus eccle
siae des Invalides suam iurisdictionem exercebat; insuper prae man ibus
habuit , ut infra videbitur, rescriptum Curiae, in quo concedebatur dicta
dispensatio super mixta religione, sine ulla mentione delegationis ad
celebrandum matr imonium; praeterea asserit, in suo priori interroga
torio, ad 5, parochum ecclesiae de Passy, Rev. Douvain, nunquam has
licentias concessisse; dicit e n i m : « Je puis dire que M. Douvain, aujour-
« d'hui décédé, n 'accordait jamais ces permissions, mais renvoyait tou-
« jours , par principe, à l 'Archevêché ». Quod att inet ad parochum sponsi,
sectae protestant ium addicti, probe noverat etiam Rev. Proto is sponsos
nihil ab illo petivisse aut peti turos quoad futurum matr imonium, ne
publicationem quidem bannorum, ut supra dictum es t ; ex quibus omni
bus D. Protois concludere debebat Rev. Meuley esse prorsus incompe
tentem ad celebrandum dictum mat r imonium; unde, quando in suo
altero interrogatorio, ad 5 et 6, dicit: « Je supposais que la permission
« leur avait été donnée ou leur serait donnée de se marier aux Inva-
« l ides. . . J 'ai pensé que tou t était en règle au moment où j ' a i inscrit
« l a messe pour le mariage sur mon agenda, ou que tout serait en
« règle », haec opinio aut coniectura nullo solido fundamento ni tebatur
vel niti poterat , et ideo non est a t tendenda. Constat ergo Rev. Protois
certum fuisse de incompetentia capellani Rev. Meuley, aut saltem (quod
ad idem in casu redit) valde et graviter dubitasse de eius competent ia;
porro, hoc non obstante, non protestatus est, neque contradixit , cum
facile potuisset, sed tacuit, d ic tumque sacerdotem ad celebrandum ma
tr imonium procedere sivit; ergo eo ipso licentiam taci tam ei concessit.
Nec tan tum passive se habuit Rev. Protois relate ad controversum
matr imonium, sed etiam positive et active. Cum enim ipse dispensationem
super mixta religione pro sponsis a Curia petiisset, Rev. Coriton, t u n c
Curiae Vice-Officialis, folium concessae dispensationis, ad ipsum, non
S. Bomana Bota
ad Rev. Meuley, remitti curavi t ; et tunc D. Protois idem folium ad
Rev. Mèuley t ransmisi t aut t ransmit t i curav i t ; quae transmissio licen
tiam plus quam tacitam celebrandi matr imonium absque ullo dubio
continebat. Quod Rev. Goriton ad D. Protois, non ad quemvis alium,
folium concessae dispensationis t ransmit t i curaverit, dubitari nequ i t ;
tum quia ipse Rev. Protois dispensationem petierat, tum quia certior
fieri debebat authentice de concessa dispensatione, ut ad ulteriora,
praesert im ad bannorum publicationem, procedere posse t ; tum quia
hic erat usus Vice-Officialis Rev. Goriton, remit tendi scilicet rescriptum
dispensationis ad ipsum parochum qui eam petierat: quod ipse tes ta tur
in suo interrogatorio, ad 4 : « Jamais je n 'ai donné de dispense à un
« autre curé ou premier vicaire qu 'à celui qui m'en faisait la demande ;
« o r , dans l'espèce, c'était le premier vicaire de P a s s y » ; ceterum, ex
solo tenore libelli supplicis a D. Protois scripti et porrecti, Vice-Offi
cialis suspicari non poterat matr imonium extra parochiam celebran^
dum esse.
Nec his contraria sunt, quae deponit D. Protois in suo primo inter
rogatorio, ad 6: « Je n 'ai rien à ajouter, sinon que la future a pu par-
« faitement porter aux Invalides, directement, la dispense qui lui avait
« été remise pour moi ». - Nam haec non est testificatio Rev. Protois ,
sed mera eius opinio aut coniectura (« la future a pu », etc.); quae
praevalere nequit contra a rgumenta superius adducta ; eo magis quod
ipse D. Protois, in eodem suo pr imo interrogatorio, ait, ad 5: « Je n 'ai
« pas de souvenir précis sur cette affaire » ; insuper inverisimile est
rescriptum concessae dispensationis, Rev. Protois inscriptum, remissum
fuisse, sine huius scientia et consensu, alii sacerdoti. Hoc igitur dispen
sationis rescriptum, a se cognitum et visum, primus vicarius ad Reve
rendum Meuley transmisit , vel directe, vel potius indirecte, scilicet per
ipsam sponsam: quae hypothesis est actis conformior; ideoque pr imus
vicarius non tantum passive, sed positive et active se gessit in hoc
negotio, curando nimirum ut dispensatio super mixta religione a Curia
concessa ad D. Meuley t ransmit tere tur . Quae tamen dicta sint ad abun
dant iam iuris, quia, ut habeatur licentia tacita, non requir i tur interven
tus posit ivus delegantis, sed sufficit eius silentium, modo superius
descripto in expositione iuris.
Nec difficultatem facit depositio Rev. Grosjean,qui sic refert: « Après
« la démarche qu'ils firent à l 'Archevêché, les deux futurs sont revenus
« me trouver et me montrer la feuille de dispense qui leur avait été
« remise ». Non enim dicit sponsos rescriptum dispensationis ipsis t radi tum,
directe ad Rev. Meuley transmisisse, sed t an tum se vidisse rescr iptum
162 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale
dispensationis ipsis t radi tum. Quod si admit ta tur hoc rescriptum fuisse
sponsis a Vice-Officiali t radi tum, fuit ipsis t rad i tum ut t ransmit tere tur ,
noti Rev. Meuley, sed primo vicario D. Protois, ut admitt i t Pa t ronus
actricis, ex verbis eiusdem primi vicarii: « La future a pu parfaitement
« porter aux Invalides, directement, la dispense q u i lui avait été remise
« pour moi ». Ceterum dicit ipsa actrix, in suo interrogatorio ad 8, se non
recordari de tradito sibi dispensationis rescr ipto: « Je n 'ai pas souve-
« nance d'avoir emporté la feuille de mixte religion; par conséquent
« j e ne l'ai remise à personne ».
His ergo omnibus tam in iure quam in facto consideratis et bene
perspectis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores, pro Tri
bunali sedentes, et Deum solum prae oculis habentes , decernimus, decla
r a m u s et definitive sentent iamus non constare de nullitate matrimonii
inter Margaritam Loubery et Andream Risler, ideoque, infirmata sen-
sentía iudicis pr imae instantiae, ad dubium proposi tum r e spondemus :
Negative. S ta tuentes praeterea eamdem Margaritam Loubery ad expensas
iudicii et ad taxam pro sententiae expeditione solvendas teneri .
I ta pronunciamus, mandan tes Ordinariis locorum et ministris Tri
buna l ium ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram defi
ni t ivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam
SS. Canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform. Concilii Tri
dentini , iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia
et oppor tuna pro re rum adiunctis exst i tura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 9 iulii 1918.
Seraphinus Many, Ponens.
Ioannes Prior.
Aloisius Sincero. L . & S .
Ex Cancellaria S. Romanae Rotae, 23 iulii 1918.
Sac. T. Tani , Notarius.
S. Bomana Bota m
I I I
Citatio edictalis
G R A V I N E N .
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I (PERRINO-TROTTA)
Cum ignoretur locus commorat ionis Dñi Dominici Trotta , rei con
venti in causa Gravinen., Nullitatis matrimonii, infrascriptus Auditor
S. R. Rotae, Ponens iii dicta Causa, peremptorie citat, per praesens
edictum, eumdem D. Dominicum Trot ta ad comparendum, sive per se
sive per procuratorem legitime deputa tum, in Sede Tribunal is S. R. Rotae
die 20 iunii, hora undecima, ut velit subscribere infra relatum dubium,
declarans praeterea, si non compareat , iudicium in eius contumacia ad
exitum perduc tum iri.
D U B I U M
An sententia rotalis diei 2 iulii 1918 sit confirmanda vel infirmanda
in casu?
Datum Romae, die I a martii 1919.
I. Prior, Ponens.
L. © S.
Ex Cancellaria.
Ioannes Ladelci,
Notarius S. B. Rotae.
164 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Traduction.
T R I B U N A L D E L A S A C R É E R O T E R O M A I N E
Citation par Edit
G R A V I N E N .
NULLITÉ DE MARIAGE (PERRINO-TROTTA)
Etant inconnu le lieu de la résidence actuelle de Mr Dominique
Trotta, défendeur dans la cause Gravinen., Nullité de mariage, l 'Audi
teur de Rote soussigoé, Ponen t en cette cause, cite péremptoirement,
par le présent édit, le dit Dominique Trot ta à comparaître personnel
lement ou par procureur légit imement consti tué, au siège du Tr ibunal
de la Sacrée Rote Romaine, le 20 juin 1919, à onze heures , pour vou
loir souscrire le doute ci-dessous rapporté , déclarant en outre que
s'il ne comparaît pas, le jugement sera continué et terminé en sa con
tumace.
DOUTE
La sentence de la Rote du 2 juillet 1918 doit-elle être confirmée ou
cassée?
Donné à Rome, le 1 e r mars 1919
J Prior, Ponent.
L. & S.
Dans la Chancellerie.
Jean Ladelci,
Notaire de la S. R. Rote.
Diarium Romanae Curiae Ì65.
DIAEIÜM ROMANAE CURIAE
S . C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
Martedì 11 marzo 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali, componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie:
1) Introduzione della Causa di Beatificazione e Çanonizazione del Servo di Dio Lodovico Pavoni, Sacerdote, Fondatore della Congregazione dei Figli di Maria Immacolata in Brescia.
2) Conferma di cult») prestato da tempo immemorabile al Servo di Dio Frate Ugolino da Gualdo Cattaneo, dei Romitani di Sant'Agostino, detto Beato.
3) Intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Anna Maria Antigo, Monaca professa delle Clarisse.
4) Intorno alla concessione ed approvazione dell'Officio proprio con la Messa e dell'elogio da inserire nel Martirologio dell'Ordine in onore del Beato Nonio Alvares Pereira, Confessore, dei Carmelitani dell'Antica Osservanza.
Martedì 18 marzo 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rrïii Prelati ed i Consultori Teologi, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sul dubbio intorno a due miracoli che si asseriscono operati da Dio per intercessione della Beata Giovanna d'Are, Vergine, detta «la Pulzella d'Orléans », e vengono proposti per la sua Canonizzazione.
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di promuovere:
26 febbraio 1919. Mons. Gaetano Gicognani, da Segretario di Nunziatura di - seconda classe a Segretario di prima classe.
166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Parimenti con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare:
28 febbraio 1919. Il Rev. D. Giacomo Monreal y Oliver, canonico della cattedrale di Madrid, Prelato Uditore del Tribunale della Sacra Romana Rota.
3 marzo » Il Rev. sac. D. Alberto Serafini, Minutante dei Brevi Apostolici.
11 » » Gli Emi signori Cardinali Raffaele Merry del Val, Guglielmo
Van Rossum, Donato Sbarretti e Filippo Giustini, Membri della S. Congregazione dei Seminari e delle Università degli Studi.
14 » » L'Emo signor Cardinale Filippo Giustini, Protettore dell'Istituto delle Suore di Nostra Signora delle Missioni.
28 » » L'Emo signor Cardinale Donato Sbarretti, Prefetto della S. Congregazione del Concilio.
» » » Il Rmo P. Francesco Saverio Hertzog, procuratore generale
dei Sulpiziani, Consultore della S. Congregazione Concistoriale.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Protonoiari apostolici ad instar participantium:
8 febbraio 1919. Mons. Giovanni Giacomo Hopstaken, della diocesi di Breda. » » » Mons. Pio Maria Guidi, della diocesi di Velletri.
23 » » Mons. Emanuele Nicola Silva, della diocesi di Arequipa. 27 » » Mons. Napoleone Carón, della diocesi di Trois-Rivières.
9 mafzo » Mons. Gioacchino Ferreira de Mello, dell' archidiocesi di
Fortaleza. » » » Mons. Luigi N. Nugal, della diocesi di Ghatam.
Prelati Domestici di S. S.:
8 febbraio 1919. Mons. Adriano Lesourd, dell'archidioeesi di Rouen. » » » Mons. Baldassarre Delugan, della diocesi di Trento.
26 » » Mons. Armando Giov. Battista Leclercq, della dioc. di Lilla. » » » Mons. Teodulo Dieu, della medesima diocesi.
27 » » Mons. Luigi Eugenio Duguay, della dioc. di Trois-Rivières. 7 marzo » Mons. Eugenio Berti, dell'archidioeesi di Firenze.
9 » » Mons, Liberato Dionisio da Costa, dell'archid. di Fortaleza. 10 » » Mons. Agostino Oliva, dell'archidioeesi di Torino. 13 » » Mons. Gustavo Depreitere, della diocesi di Oklahoma. » » » Mons. Bernardo Mutsaers, della medesima diocesi.
Diarium Romanae Curiae
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze:
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
12 febbraio 1919. Al sig. Vittore Eastman Cox, ministro del Cile presso la
repubblica dell'Equatore.
La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
27 febbraio 1919. Al sig. Giacomo D. Ryan, dell'archidiocesi di S. Giovanni di Terranova.
7 marzo » Al sig. Lope Tejera, dell'archidiocesi di S. Giacomo del Venezuela.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
22 febbraio 1919. Al sig. Giovanni Bernard, della diocesi di Lilla.
Al sig. Luigi Carlo M. Selosse, della medesima diocesi. Al sig. Pierre Lacy, dell'archidiocesi di Birmingham. Al sig. Augusto Bonanni, architetto della R. Fabbrica. Al sig. avv. Enrico Tuccari, di Roma. Al sig. dott. Giuseppe Pietro Dias Chorao, della diocesi di
Guarda.
11 » » Al sig. conte Francesco Vitali, dell'archidiocesi di Fermo.
»
23 1 7 9
»
marzo »
li Cavalierato dell'Ordine di £. Gregorio Magno, classe civile:
Giuseppe Mathis, dell'archidiocesi di Lione, prof. Carlo Cruciani, di Roma, conte Alberto Giovanni Battista de la Saigne de
Saint-Georges, della diocesi di Moulins. Ernesto Bonduel, della diocesi di Lilla. Maurizio Vanlaer, della medesima diocesi. Cirillo Carrez, della medesima diocesi. Giuseppe Vuillot, della medesima diocesi. Giulio Voituraz, della medesima diocesi. Carlo Flipo, della medesima diocesi. Paolo Leurent-Béghin, della medesima diocesi, dott. Giulio Vanneufville, della medesima diocesi. Paolo Toutlemonde-Hyndrichs, della medesima dioc. Vincenzo van den Heu vel, della dioc. di Bois-le-Duc. Giovanni Desmarquet, della diocesi di Amiens.
21 febbraio 1919. Al s
27 » Al si » Al si
» » » Al si » » » Al si » » Al si » » Al si » » Al si » » » Al si » » » Al si » » >> Al s » » » Al si
1 marzo » Al si 14 » » Al s
168 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
La Gran Croce'dell'Ordine di^S. Silvestro Papa:
19 marzo 1919. Al sig. Giuseppe Hoette, della diocesi di Münster.
La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :
21 febbraio 1919. Al sig. Giuseppe Benaglia, di Roma. 9 marzo 19Í9. Al sig. prof. cav. Dionisio de Sarno S. Giorgio, console di
Spagna a Belgrado. 11 » » Al sig. cav. Tullio Milani, della diocesi di Velletri.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
9 marzo 19.19. Al sig. Giulio Fumasoni-Biondi, di Roma.
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.:
17 febbraio 1919. Mons. Alessandro Trebaure, di Cuyaba. 15 marzo » Mons. Vincenzo Sisto, della diocesi di Casale Monferrato. 18 » » Mons. Francesco Mala venda, dell'archid. di Reggio Calabria. » » » Mons. Antonio Bossi, della diocesi di Guastalla.
Cameriere Segreto di Spada e Cappa Soprannumerario di S. S. :
8 febbraio 1919. Il conte Francesco Bernetti, dell'archidioeesi di Fermo.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
21 novembre 1918. Mons. Giuseppe Fischer, della diocesi di Rotenburg. » » » Mons. Giuseppe Standenmaier, della medesima diocesi. 23 dicembre » Mons. Antonio Maria dos Santos Portugal, dell'archidio
eesi di Lisbona.
7 marzo 1919. Mons. Mario Più, dell'archidioeesi di Cagliari. 24 » » Mons. Efisio Argiolas, della medesima archidiocesi. » » » Mons. Giuseppe Uras, della medesima archidiocesi.
N E C R O L O G I O
23 marzo 1919. L 'Emo signor cardinale Francesco di Paola Cassetta, vescovo di Frascati, sotto-decano del S. Collegio, prefetto della S. Congregazione del Concilio.
Annus XI - Vol. XI 1 Maii 1919 Num. 6
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
AD R. P. D. IOSEPHUM MARIAM ROBERTI, GORREGTOREM GENERALEM FRATRUM
MINIMORUM, QUARTO EXEUNTE SAECULO A CANONIZATIONE S. FRANCISCI
DE PAULA.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Quandoquidem,
divino beneficio ac munere , finem tandem cepit belli huius atrocitas
quae omnis generis ru inas m i n i s ubique cumulavit, in primis dari ope
ram sanctitudini chris t ianorum morum revocandae, cui tam magna sunt
allata detr imenta, omnino apparet oportere. Huc spectat non modo in
divinae legis meditatione versari, sed etiam in illos diligenter intueri ,
qui praeclarissima exsti terunt christianae perfectionis exempla. I taque
auspicato proxima occasio vobis adest sanctissimi Conditoris vestri stu
diosius vi tam recolendi, quar to iam pleno saeculo, cum ei caelestes
honores rite decreti sunt. Nobis autem pergratum accidit eius praestan
tissimi viri renovari memoriam, quem iam pridem peculiari quadam
veneratione prosequimur. - Etenim in Francisco de Pau la cum omnium
chris t ianarum vir tu tum decora, tum illa tr ia maxime elucent : humili
tat is spiritus, poenitentiae auster i tas et ardor caritatis. Nam qui de se
t am démisse sentiebat, ut honore sacerdotii se indignum putaret , non
al iunde quam ex ipsa humilitate sumpsit suorum nomen a lumnorum,
quos mínimos appellavit. Cumque esset innocentissimus, incredibile est
quan ta quamque multiplici asperitate corpus affligeret, solitus ésurîalem
quadragesimalis victus tenui tatem in to tum annum producere. Qua vero
caritate is flagrasse dicendus est, qui eam instituto suo t amquam insi-
ACTA, vol. XI, n. 6. — 1-5-919. 12
COMMENTARIUM OFFICIALE
E P I S T O L A E
I
170 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gnem notam impressam rel iqui t? Harum quidem vir tu tum hodie, s i
u n q u a m antea, usus est pernecessarius, cum t am multos a divinae fidei
obsequio abalienat superbiae contumacia; cum effrenata cupido fluxis
bonis fruendi dominatur lat issime; cum h u m a n u m genus emergit ex hoc
bello ea gerens odii invidiaeque vulnera, quibus sola Iesu Christi caritas
mederi posse videatur. Vos igitur, probe considerantes quid ab optimo
quoque requirant haec tempora, vel alacriores Legiferi Patr is vestigia,
Deo adiuvante, persequemini. I ta non exigua vestri Ordinis erga Eccle
siam civilemque societatem accrescent promer i ta ; qui quidem Ordo
usque adhuc hominibus f lorui t pietate doctr inaque praestant ibus, iisque
non suae gloriae studiosis, sed communis utili tatis. Ita etiam vosmet
ipsos magis magisque probabitis huic Apostolicae Sedi, quae vestram
observantiam ac f idem pa te rna voluntate rependere consuevit.
Nos vero istam faustae rei commemorat ionem valde vobis profutu-
ram speramus ; atque ad eius solemnitatem augendam haec de sacro
Ecclesiae thesauro damus per l ibenter :
I. Ut quovis die proximi mensis maii, excepto die Ascensionis Do
mini, in omnibus Ordinis sacris aedibus saecularia solemnia agi liceat,
facta potestate cuilibet sacerdoti u t r iusque Cleri Missam de Sancto, pro
pr iam Minimorum, celebrandi, tum in t r iduana supplicatione, tum ipso
fausto die.
II. Quo die festum agetur, ant is tes loci, vel per se veì per alium ab
ipso deputandum, Papalem benedictionem impertiat .
III . Quicumque ecclesias Minimorum, ubi saeculare festum celebra
bitur, eo ipso die inviserint, Indulgentiam Plenar iam toties quoties ad
modum Port iunculae lucrari possint.
IV. Triduo ante festum vel post usque in diem octavum sacerdo
tes, quotquot sunt e Minimis, possint, extra Urbem, coronas precatorias,
Crucifixi effigies et sacra numismata Indulgentiis Apostolicis benedi
cendo ditare.
Denique Officio et Festo S. Francisci de Pau la celebrando secun
dam diem Dominicam post Pascha, ut antea, pro toto Minimorum Ordine
in perpetuum assignatam volumus. - Atque auspicem divinorum mune
rum et pa ternae Nostrae benevolentiae testem, tibi, dilecte fili , et omni
bus , quibus praeposi tus es, apostolicam benedictionem peramanter im
per t imus.
Datum Romae apud sanctum Pe t rum, die II mensis aprilis, in festo
S. Francisci de Paula, MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Benedicti PP. XV 171
II
AD IACOBUM S. R. E. CARD. GIBBONS, ARCHIEPISCOPUM BALTIMORENSEM, G U I -
LELMUM S. R. E. CARD. O'CONNEL, ARCHIEPISCOPUM BOSTONIENSËM, CETE
R O S Q U E ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS FOEDERATARUM AMERICAE CIVI
TATUM DE EPISCOPORUM CONVENTIBUS ET DE SACRA AEDE IMMACULATAE
VIRGINI ^VASHINGTONIAE DICANDA.
Dilecti filii Nostri, venerabiles fratres; salutem et apostolicam bene
dictionem. — Communes l i t teras vestras Washingtonia datas, quo dilecti
filii Nostri Iacobi S. R. E. Presb. Card. Gibbons quinquagesimum episco
pa tus natalem ad celebrandum coiveratis, reddidit Nobis, istinc nuper
reversus, ven. frater Bonaventura, archiepiscopus titulo Corinthiensis,
Nostrae apud vos in tam singulari evento interpres nunt iusque laetitiae.
Confirmarunt eae quidem, novo pietatis studiique erga Nos vestri testi
monio, quam coniuncti Nobiscum si t is ; quam vero coniuncti inter vos,
sollemnia ipsa, cura et frequentia omnium vestra, apparate feliciterque
acta, clariore in luce collocarunt. Ut rumque vobis, venerabiles fratres,
vehementer gra tu lamur ; at id tamen vehementius, quod ea usi estis oppor
tunitate , ut de rebus maximi momenti , quae ad Ecclesiae reique publicae
uti l i tatem aeque pertinent, communiter disceptaretis. Comperimus enim
vos animis decrevisse concordibus, un um in locum quotannis convenire
universos, consilia ad rem catholicam provehendam aptiora inituros, item
que duos constituisse e gremio episcoporum coetus, quorum alter prae
sertim de re sociali, alter de recta puerorum iuvenumque institutione
quaestiones perscrutetur et ad ceteros conlegas referat. Dignum sane
proposi tum cui accedat, cum voluptate animi coniuncta, commendatio
Nostra. Crebri enim episcoporum conventus, quos haud semel proba
run t decessores Nostri, mirum quan tum inserviunt catholici nominis
incremento; quandoquidem, si in commune conferant singuli quidquid
investigando experiendoque didicerint, expedita res erit dispicere qui
serpant occulte errores, quae cleri populique disciplinae detr imenta
immineant, quae praesto sint, ad eos evellendos, ad hanc firmandam
remedia, num animorum motus in regione vel tota ipsa republica
deprehendantur , quos ad regundos vel aequis continendos finibus Pasto
rum sollertia sit valde profutura. Cum p ropu l sa tone autem mali it
pari ter consectatio boni, ad quam alii al iorum incitantur exemplis.
Sicubi enim laetiorem fructuum segetem certa quadam via ac rat ione
172 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
excrevisse appareat , nemo non videt, episcopos, qui in coetum conve
nerint, id, pro temporum re rumque condicione, in sua quemque dioecesi,
acturos certatim esse, quod alibi fieri viderint cum tam praeclara ani
morum utilitate. Neque vero est cur fusius hor temur , adeo res urget,
ut actionem, quam oeconomicam socialem vocant, studiose constanter
que persequamini ; caveatis tamen, ne populares vestri a Christianis
rat ionibus, quas fel. rec. decessor Noster Leo XIII in Encyclicis Lit
teris Rerum Nommm enucleavit, opinionum fuco animorumque pertur
bationibus abrepti , misere discedant. Quod profecto, si unquam alias,
certe per has rerum vices plur imum habet periculi, quando tota socie
tatis hominum compages videtur in discrimen vocari et civium inter
se caritas invidiae tempestate restingui ac paene obrui. Haud mino
rem tamen prae se fert gravitatem catholica puerorum atque adule
scentium institutio, qua sarcta tectaque, in tuto sit civium fidei morum
que integritas. Quapropter nostis, venerabiles fratres, Ecclesiam Dei
n u n q u a m desti tisse eiusmodi institutionem cum summopere provehere,
tum pro viribus ab omni oppugnat ione defendere ac tuer i : cuius quidem
rei si certa deforent argumenta , ipsa inimicorum christiani nominis,
apud veteres nationes, agendi ratio certissimo argumento esset. Etenim,
ne praestet Ecclesia incolumem teneriorum animorum fidem, neve ludi
privati, materna eius providentia constituti, cum publicis a religione
alienis feliciter certent, adversari i sibi velle solis vindicare docendi
potesta tem; nat ivum patrumfamilias ius omnino proterere ac violare;
in t an ta falsi nominis libertate religiosis catholicisque viris liberam eru
diendorum adulescentium facultatem circumscribere, adimere, quoquo
saltem pacto praegravare. Quibus vos istic ab incommodis vacuos,
exploratissimum habemus largitate ac sedulitate admirabili catholicis
scholis condendis dedisse operam; neque minorem curionibus religio
sisque ex ut roque sexu sodalibus t r ibuimus laudem, qui, vobis ducibus,
ad tu tandam, qua late patent Foederatae istae Civitates, scholarum sua
rum prosperi tatem atque efficientiam, nec sumpt ibus nec laboribus
pepercerint. At vero, quod ceterum vobis persuasum est, neut iquam
licet secundis sic rebus confidere ut , quae futura sint , neglegantur, cum
Ecclesiae sors ac rei publicae a scholarum fortunis ac disciplina omnino
pendeat ; neque enim alii e runt Christifideles quam quos docendo, insti
tuendo informaveritis. Atque hic memor ad Washingtoniensem studio
rum Universitatem sponte provolat cogitatio. Iucundo sane animo mira
biles Lycei istius magni prosecuti adhuc sumus progressiones, quibuscum
tam bona spes cohaeret Ecclesiarum ves t rarum ; eoque nomine praecipue
gratia Nostra hominumque memoria digni dilectus fi l ius Noster Cardi-
Acta Benedicti PP. XV 173
nalis Balt imorensium Archiepiscopus et ven. frater Episcopus tit. Germa-
nicopolitanus eiusdem Lycei moderator . Quos autem non ita di laudamus,
t amquam si velimus navitatem operamque praeterire vestram, cum perspe
ctum habeamus , in fovendo isto disciplinarum sacrarum opt imarumque
artium domicilio haud mediocriter ad hunc diem industr iam omnium
vestram desudasse, neque dubi temus quin sitis in posterum, et quidem
alacrius, saluberrimo instituto adfuturi. Quod praeterea ad Nos adfertur,
consilium. Aedis Sacrae, ad Lyceum, in honorem Virginis Immaculatae eri
gendae, vehementer in popular ium animis pietatem erga Eam excitavisse,
scitote id Nos mirifice recreasse. Quemadmodum enim sanctissimum pro
positum fel. rec. decessor Noster P ius X et probavit et laudibus omnibus
extulit, sic nihil Nobis antiquius quam ut in urbe magnae istius reipu
blicae principe templum quam citissime perficiatur Caelesti Pa t rona
totius Americae dignum, eo vel magis quod Lyceum vestrum, Deipara
Immaculata auspice, perfectius quiddam attigisse dicendum est. Confi
dimus equidem fore ut, perinde ac Lyceum sedes erit, quo catholicae
doctrinae studiosi, quasi in centrum radii, in tendant ac concurrant , ita
eam in Aedem Sacram, Virgine Immacula ta grat iarum omne genus
sequestra,, non modo qui in discipulorum numerum adlecti vel adle-
gendi posthac sint, sed catholici quoque omnes e Civitatibus istis, veluti
in Sanctuar ium peculiare ac proprium, intueantur , et religionis pieta
t isque causa frequentissimi confluant. O illucescat quampr imum ille
dies, quo vobis, venerabiles fratres, tanto huic operi fastigium impo
nere liceat. Ut vero inceptum ne diu protrahatur , efficiant, collata libe-
ralius quam solent stipe, quotquot catholica apud vos professione glo
r ian tur ; neque tan tummodo singuli, sed sodalitates quoque omnes, illae
in primis, quibus, insti tuto suo, Deiparae cultus cordi est. Nec secun
dum in hoc insigni certamine catholicas decet mulieres obtinere locum,
utpote quae debeant eo magis Immaculatae Virginis promovere gloriam,
quo Eius gloria in sui sexus honorem propius recidit ac redundat . Quos
vero hortat i sumus verbis, ut eos exemplo etiam Nostro ad pie lar
giendum permoveamus, Altare eiusdem templi princeps peculiari dono
illustrare deliberavimus. Tempestive igitur missuri Washingtoniam sumus
Imaginem Beatissimae Virginis sine labe conceptae, quam musivo opere
in officina Vaticana effingendam curabimus, eaque, in a ra maxima
al iquando collocata, monumento erit cum pietatis erga Mariam Imma
culatam Nostrae, t um singularis qua Lyceum complectimur benevo
lentiae. Enimvero in eo versatur societas hominum discrimine, quod
hinc praesentem Virginis opem, illinc communia omnium molimenta
etiam atque etiam postulare videatur. Posi ta ea quidem est in arcto
174 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
salutis exitiique confinio, nisi caritatis iusti t iaeque legibus denuo ac
firmius s tabi l iatur; qua in re vos maxime omnium elaboretis oportet,
cum mul tum apud gentem vestram possitis, quae , sanioris l ibertatis
christ ianaeque humani ta t i s ra t ionum retinentissima, praecipuam habi
tu ra est par tem et in tranquil l i tate ordinis rest i tuenda et in societate
hominum ad eadem principia, post t am violentam eversionem rerum,
ins tauranda ac renovanda. Caelestium interea mune rum conciliatricem
paternaeque benevolentiae Nostrae testem, vobis, dilecti fil i i Nostri,
venerabiles fratres, clero populoque unicuique vestrum commisso, iis
praesert im qui ad Washingtoniensis templi exaedificationem adiumento
au t fuerunt au t erunt in posterum, apostolicam benedictionem aman
tissime in Domino impert imus.
Datum Romae apud S. Pet rum, die x aprilis MCMXIX, Pontificatus
Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
S. Congregatio Consistorialis 175
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
LETTERA CIRCOLARE ALL'EPISCOPATO ITALIANO IN ESECUZIONE DEL DECRETO
« PRO CONCILIORUM CELEBRATIONE IN REGIONIBUS ITALIAE » DEL 15 FEB
BRAIO 1919.
Con circolare della S. Congregazione dei Vescovi e Regolari in data
24 agosto 1889 Leone XIII, di v. m., aderendo al voto di parecchi Arci
vescovi e Vescovi d'Italia, mentre sanzionava l 'uso delle conferenze epi
scopali, già fin dal 1849 introdotto in parecchie regioni d'Italia e parti
colarmente nell 'Umbria, e ne prescriveva e disciplinava la celebrazione,
stabiliva inoltre quali e quante dovessero essere le r iunioni o conferenze
dei Prelati italiani, at tenendosi in ciò alle note divisioni regionali d'Italia.
Nulla sembra doversi innovare di quanto venne allora definito, salvo
le due modificazioni che la s. m. di Pio X, per giuste ragioni, credette
necessario int rodurre circa l 'Emilia e circa il Lazio, o circondario di Roma,
come si chiamò nella detta circolare.
Rimane quindi fisso che per le conferenze episcopali e rispettiva
mente pei concilii regionali gli Ordinari d'Italia si raggruppino a seconda
delle regioni che qui sotto vengono elencate.
1. L'Emilia, comprendente la provincia ecclesiastica di Modena, più
le sedi immediatamente soggette di Parma, Piacenza e Borgo S. Donnino.
2. La Romagna, comprendente le provincie ecclesiastiche di Ravenna
e Bologna e l 'arcivescovato di Fer rara con l 'unita sede di Comacchio.
3. Le Marche, comprendenti le provincie ecclesiastiche di Fermo ed
Urbino, gli arcivescovati di Camerino, Ancona ed Umana, più le sedi
immediatamente soggette di Treia, Fabr iano e Matetica, Fano , Iesi,
Osimo e Cingoli, Recanati e Loreto.
4. L'Umbria, comprendente le sedi arcivescovili di Spoleto e Perugia,
più le sedi vescovili immediatamente soggette di Orvieto, Poggio Mir
teto, Rieti, Narni e Terni , Amelia, Todi, Norcia, Foligno, Città della
Pieve, Assisi, Nocera, Gubbio e Città di Castello,
176 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
5. L'Etruria, comprendente le provincie ecclesiastiche di Pisa, F i
renze e Siena, l 'arcivescovato di Lucca, più le sedi immediatamente
soggette di Arezzo, Cortona, Montalcino, Mon tepu lc i ano^ Pienza.
6. Il Lazio Superiore o Regione Cimina, comprendente le diocesi di
Civitavecchia e Corneto, Sutri e Nepi, Civita Caste l lana-Orte e Gallese,
Viterbo e Toscanella, Montefiascone, Bagnorea, Acquapendente, nonché
le abbazie nullius di S. Paolo fuori le mura , dei SS. Vincenzo ed Ana
stasio delle Tre Fontane , e di S. Martino al Monte Cimino.
7. Il Lazio Inferiore, comprendente le diocesi di Tivoli, Segni, Anagni,
Ferent ino, Alatri, Veroli, Sezze-Piperno e Terracina, Sora-Aquino e Ponte-
corvo, più l 'abbazia nullius di Subiaco.
8. La Campania, comprendente le provincie ecclesiastiche di Capua,
Napoli, Sorrento, e l 'arcivescovato di Gaeta, la sede immediatamente
soggetta di Aversa e l 'abbazia nullius di Montecassino.
9. Il Beneventano, comprendente la provincia ecclesiastica dello
stesso nome e l 'abbazia nullius di Monte Vergine.
10. Il Salernitano e la Basilicata, comprendenti le tre provincie
ecclesiastiche di Salerno, Acerenza e Matera, Conza e Campagna, più
l 'arcivescovato di Amalfi, e le sedi immediatamente soggette di Cava
e Sarno, Melfi e Rapolla, e l 'abbazia nullius della Sant iss ima Trini tà
della Cava.
11. Le Calabrie, comprendenti le provincie ecclesiastiche di Reggio
e S. Severina, gli arcivescovati di Cosenza e Rossano, più le sedi im
mediatamente soggette di Mileto, S. Marco e Bisignano.
12. Gli Abruzzi, comprendenti tut te le sedi arcivescovili e vescovili
esistenti nel territorio abruzzese.
13. Le Puglie, comprendenti le provincie ecclesiastiche di Bari, Brin
disi, Manfredonia, Otranto, Taranto, Trani e Barletta, più le sedi vesco
vili immediatamente soggette di Foggia, Gravina ed Irsina, Molfetta-
Terlizzi e Giovinazzo, Monopoli, Nardo, e la prela tura nullius di Alta-
mura ed Acquaviva.
14. La Sicilia, comprendente tut te le sedi arcivescovili e vescovili
dell'isola, l 'abbazia nullius di S. Lucia del Mela, e la sede vescovile di
Lipari.
15. La Sardegna, comprendente tut te le sedi arcivescovili e vesco
vili esistenti nell'isola.
Quanto al Veneto, Lombardia e Liguria, poiché la regione coincide
con la provincia ecclesiastica, nulla avvi da immutare per la celebra
zione dei concilii provinciali.
S. Congregatio Consistorialis 177
Quanto al Piemonte, dove sebbene siano due le provincie, u n i c a e
la conferenza, se gli Ordinari credessero miglior cosa in luogo di due
concilii provinciali farne uno solo regionale, po t ranno farne domanda,
che sarà bene accolta, sembrando in massima cosa opportuna.
Siccome poi nella circolare superiormente ricordata del 1889 il Sommo
Pontefice stabiliva che « I I o . In ciascuna delle mentovate regioni procu-
« reranno i Vescovi di convenire insieme almeno u n a volta l 'anno per
« appianare e risolvere con mutuo consiglio le difficoltà che incontrano
« nel governo delle rispettive diocesi, per promuovere in tut to la rego
l a r i t à e la uniformità della ecclesiastica disciplina e per emettere, ove
« le circostanze lo richiedessero, atti collettivi di qualsiasi genere » si fa
riflettere che questa disposizione non viene punto infirmata dal Codice,
dove al can. 291 § 1, circa le conferenze episcopali, vien detto che nisi
aliter pro peculiaribus locis a Sede Apostolica provisum fuerit... Ordinarii
locorum saltem quinto quoque anno éonvenient.
Rimane quindi fermo che le conferenze episcopali per regioni deb
bono continuare a tenersi in Italia ogni anno nel modo superiormente
indicato. E tale è la mente di Sua Santi tà Benedetto P P . XV che viene
comunicata ai Rmi Ordinari d'Italia per la sua piena osservanza.
Dato a Roma, dalla Segreteria della S. Congregazione Concisto
riale, 22 marzo 1919.
J$ | G. CARD. DB LAI , Vescovo di Sabina, Segretario.
L. & S.
f V. Sardi, Arciv. tit. di Cesarea, Assessore.
II
DUBIUM SUPER DECRETO « REDEUNTIBUS »
die 25 Octobris 1918
Quidam Ordinarii S. Congregationi Consistoriali sequens dubium
dir imendum proposuerunt :
« An clerici in sacris, militum vulneratorum vel infirmorum adsi-
« stentiae addicti, qui ex huiusmodi ministerio sponte sua maluerunt
« t ransire ad militiam pugnantem, quin t amen mortem vel mutilatio-
178 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« nem intulerint, teneantur , iuxta mentem decreti Redeuntibus, dispen-
« sationem a Sancta Sede impetrare , ut ad sacri ministerii exercitium
« res t i tuantur ».
Cui Sacra Congregatio respondendum censui t : Affirmative.
Atque ita rescripsit ac declaravit, die 28 martii 1919.
£g C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius.
L. $ S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
I I I
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus XV has , quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
28 martii 1919. — Cathedrali ecclesiae Desmoinensi praefecit R. D.
Thomam Guilelmum Drumm, parochum ecclesiae S. Patri t i i civitatis
Cedar Rapids, in archidioecesi Dubuquensi .
29 martii. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Achridanae Rmum
Dnum Ioannem Baptistam Cieplak, suffraganeum Rmi Dñi Eduardi
de Ropp, archiepiscopi Mohiloviensis.
31 martii. — Titulari episcopali ecclesiae Dardani R. D. Antonium
Keil, canonicum theologum metropoli tanae ecclesiae Salisburgensis et
rectorem Seminarii maioris eiusdem civitatis, quem deputavit in auxi
liarem R. P. D. Ignatii Rieder, archiepiscopi Salisburgensis.
2 aprilis. — Cathedrali ecclesiae Ergadiensi et Insu la rum in Scotia
R. D. Donaldum Martin, administratorem pro-cáthedralis ecclesiae Oban.
14 aprilis. — Titulari episcopali ecclesiae Isiondensi R. D. Marcel
l inum Carolum Marty, canonicum archipresbi terum cathedralis ecclesiae
Ruthenensis , quem deputavit in coadiutorem cum iure futurae succes
sionis R. P. D. Felicis Augusti Béguinot, episcopi Nemausensis .
S. Congregatio de Religiosis 179
SACBA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
DUBBIO
Sono stati t radott i in varie lingue i canoni r iguardanti le religioni
laiche; traduzioni autorizzate, ma non officiali. Ora, in qualche tradu
zione, il testo di alcuni canoni non concorda con il disposto degli stessi
canoni nel Codice.
Si domanda se sia intervenuto qualche cambiamento in proposito,
o debba starsi al testo del Codice e r i tenere errato il testo della tra
duzione.
La S. C. dei Religiosi, esaminata debi tamente la cosa, dichiara
doversi stare ai prescritto del Codice e doversi emendare la t raduzione.
Dalla Segreteria della S. C. dei Religiosi, 2 aprile 1919.
Mauro M. Serafini, Ab. O. S. B., Segretario.
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
I
PRIVILEGIA CONCEDUNTUR « PIAE UNIONI CLERI PRO MISSIONIBUS ».
Ex Audientia SSmi habita die 20 martii 1919
SSmus Dominus Noster Benedictus Divina Providentia Pp . XV,
referente me infrascripto S. Congregationis de Propaganda F ide Car
dinali Praefecto, RR. DD. Sacerdotibus « Piae Unioni Cleri pro Mis
sionibus », vulgo : Pia Unione Missionaria dei Clero, adscriptis et in
posterum adscribendis, dummodo ad sacramentales confessiones audien
das sint adprobat i , facultatem benigne concessit benedicendi coronas
Septem Dolorum B. M. V., cum applicatione omnium et s ingularum
Indulgent iarum quas Summi Pontifices eiusmodi coronis impert i t ! sunt ,
180 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
et benedicendi ac imponendi, sub unica formula, scapularia quae ut
Sodales praedictae Piae Unionis imponendi facultate gaudent . Voluit
insuper Sancti tas Sua ut nominat io Praesidis pro diversis regionibus
Piae Unionis Cleri pro Missionibus Revmo P. D. Cardinali Praefecto
reservetur eique facultas sit immutandi Sta tu ta Piae Unionis prout diver
sitas regionum in quibus erigitur exegerit.
Datum Romae ex Aedibus S. Congregationis de Propaganda Fide,
die et anno quibus supra.
G. M. CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
L. >$<S.
C. Laürent i , Secretarius.
I I
DESIGNATIO ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE IUXTA CAN. 1594, § 2
Iuxta can. 1594, § 2 Codicis Iuris Canonici pro appellat ione:
Rmus Archiep. Sydneyensis designavit Ordinarium Maitlandensem.
» » Perthensis , Ordinarium Adelaidensem.
» » Adelaidensis, Ordinarium Melburnensem.
» » Brisba tien sis, Ordinarium Armidalensem.
Quas designationes SSmus D. N. Benedictus Pp . XV, die 20 mar
tii 1919, approbare d igna tus est.
I I I
NOMINATIONES
Brevibus apostolicis nominati s u n t :
2 aprilis 1919. — Vicarius apostolicus de Scensi meridionali in
Sinis R. P. D. Antonius Maria Capettini, e Sem. SS. AA. Petri et Paul i
de Urbe pro Missionibus exteris.
— Coadiutor cum iure successionis Vicarii apostolici de Ce-li Septen
trionali in Amis Il lmus ac Revmus D. Ioannes de Vienne, e Congr.
Missionis, episcopus tit. Abriten., antea Vicarius apostolicus de Ce-li
meridio-occidental i.
S. Congregatio Rituum
SACRA CONGREGATIO RITUUM
181
I
S P O L E T A N A
DECRETUM CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE PRAESTITI
SERVO DEI FR. UGOLINO A GUALDO CAPTANEORUM, ORDINIS EREMITARUM
SANCTI AUGUSTINI, BEATO NUNCUPATO.
Vetera et nova documenta, et iam ab agiographis provinciae Umbriae
producta , Dei Famulum Ugolinum a Gualdo Gaptaneorum, quem Ordo
Eremitarum S. Augustini inter suos a lumnos cooptasse gloriatur, Beva-
niae or iundum et Gualdi na tum vertente saeculo decimotertio t radunt .
In natal i oppido a parent ibus pie inst i tutus, et puer et adolescens prae
clara praebui t exempla vir tutum, pot issimum vitae solitariae et poeni
tentis caelestium rerum contemplationi coniunctae. Eodem in loco
magnus adhuc exstat lapis in memoriam Dei Servi orantis, nomine
Beato Ugolino appel la tus . In August inianum Eremi tarum Ordinem bene
vole receptus, ipse praecepta et consilia religiosae familiae fideliter
observasse sanctique viri opinione apud suos et exteros inclaruisse
fertur, concivibus frustra conant ibus ut in patr iam, iuxta omnium vota,
reverteretur. Circa a n n u m 1258, i terum ins tant ibus Gualdensibus civibus
illisque monachis S. Benedicti l ibenter annuent ibus , eorum monaste
rium cum ecclesia praefato Ordini August inianensi legitime a t t r ibutum
fuit. Tunc Ugolinus, Super iorum iussu, in patriaro^reversus, monachus
et prior u n a cum socio beato Angelo a Fulgineo possessionem cepit
conventus et ecclesiae, quam impensa voluntate et cura instauravi t et
honori sancti Patr is et Doctoris Augustini dica vit. Biennium ibi vixit
Dei Famulus sancteque obiit die I a ianuari i anni 1260. Funere sole
mni ter acto et quovis ordine civium confluente, eius corpus in eadem
ecclesia sepul tum fuit; ubi duos circiter annos quievit integrum, donec
a quodam religioso sodali pes dexter abscissus est et ecclesiae floren-
t inae ad ipsum Ordinem August inianensem pert inenti donatus . Quo
t amen idem corpus, veluti thesaurus , melius custodiretur, auctori tate et
iussu Bartholomaei Episcopi Spoletani in ecclesiam parochialem Ss. An
tonii et Antonini mar tyrum, ab ipsomet Episcopo consecratam, t rans
la tum fuit. Ibidem usque ad annum 1640 legebatur vetustissima inseri-
182 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium, Officiale
ptio marmorea , eodem anno res taura ta , quae refert consecrationem
eiusdem ecclesiae rite perfectam tempore Urbani IV anno 1262, die domi
nica 2 septembris, intervenientibus septem Episcopis Umbriae, nempe
Spoletano, Assisiensi, Eugubino, Fulginatensi , Nucerino, Interamnensi
et Tudert ino. Singuli antist i tes posuerunt indulgentias, in forma con
sueta lucrandas a fidelibus visi tantibus ipsam ecclesiam consecratam
ad honorem Dei et B. Mariae semper Virginis et Ss. Antonii et Antonini
mar tyrum, quorum corpora hic quiescunt et corpus B. Ugolini. Id quoque
describitur a Ludovico Iaeobiili agiographo sanctorum et beatorum
Umbriae et confirmatum ab Actis sacrae Visitationis in Castro Gualdo
Gaptaneorum mense iulio anno 1713 peractae a Carolo Hyacintho Lasca -
ris, O. P., Episcopo Spoletano, qui etiam invisit t um hortum B. Ugo
lini nuncupa tum, tum reliquias Ecclesiae, prope domum paternam, sub
titulo Beati Ugolini ab Universitate, eo defuncto, aedificatam Progressu
temporis , ne corpus Servi Dei furtim raperetur , in arca nucea affabre
sculpta et deaura ta inclusum, in ecclesia subter ranea collocatum fuit
super altari eidem B. Ugolino dicato, sub quo a s s e r v a b a t u r corpora
praefatorum sanctorum mar tyrum. Deinceps Confraternitas a miseri
cordia et a B. Ugolino nuncupa ta canonice illic erecta est, cuius sodales
saccis nigris incedunt sub proprio vexillo, adiecta ipsius Beati imagine.
Ex document is authenticis anno 1470 constat quod illo anno Pet rus Sañ-
tessis seu Faressis, prior Fra terni ta t i s B. Ugolini, tes tamento reliquit
l ibras decem denariorum pro opere sancti Ugolini speciatim ecclesiae
fatiscenti reparandae , quod opus ipsa Gualdensis civitas perficiendum
susceperat. Pia vero sodali tas anno 1568, aggregata sodalitati romanae
a S. Ioanne Decollato, ad haec usque tempora Servi Dei cultum fovet
et provehit eiusque festos dies solemniter peragit, et in sacris functio
nibus et processionibus quisque ex pr ior ibus fraternitatis insigne honoris
et potestatis praefert effigie Sancti Ioannis Decollati et B. Ugolini deco-
ra tum. Insuper ad cultum Servi Dei augendum, Gualdenses in s tatuto
civitatis, anno 1483 edito, s ta tuerunt et ordinaverunt quod praefatae
ecclesiae S. Augustini in festivitate beati Ugolini, die I a ianuarii , quo
tannis dentur et offerantur duae librae cerae per dictum Commune.
Nec prae tereundum est quod in pariete cubiculi adiacentis memoratae
ecclesiae adsunt depictae sacrae imagines; n e m p e : Domini nostri Iesu
Christi cruci afíixi in medio, B. Mariae Virginis ac S. Ioannis Evange
listae ad latera crucis et S. Mariae Magdalenae ad pedes Crucifixi. Aspi
citur quoque beatus Ugolinus indutus veste nigra sui Ordinis et cin-
ctus in capite aureola eiusdem formae ac aliae imagines. Ipse manu
dextera defert filium et sinistra l ibrum aper tum in quo legitur: « Para-
S. Congregatio Rituum 183
<< disum intravi quia Regulam Patr is mei Augustini observavi ». Ex
fragmento inscriptionis huic operi subiectae patet ipsum absolutum
fuisse anno 1482. Praeter haec quae ex processu Spoletano deprompta
ad antiquitatem cultus Ugolino exhibiti pertinent, causae actores eiusdem
cultus continuationem ad haec usque tempora comprobare student, prae
sertim per Acta Sacrae Visitationis in eodem Processu inserta Episco
porum Spoletanae dioeceseos, nempe Fulvii Ursini saeculo xvi, Maphaei
Barberini , qui postea Urbanus VIII fuit, saeculo xvn, Vincentii ab Aqua
et Francisci M. Locatelli saeculo x v n i ; et per sacras functiones sole
mniter celebratas anno 1904, in honorem Servi Dei, cuius exuviae, occa
sione reparat ionis ecclesiae in eius par tem super iorem delatae, restau-
rat ione absoluta, in elatum locum post altare princeps collocatae fuerunt.
* Qua demum pietate ac fiducia Gualdenses Ugolinum colunt et invocant
in suis necessi tat ibus sive publicis sive privatis, opem implorantes et
grat ias ob accepta beneficia reddentes , testes sunt devotae peregrina
tiones, oblationes, dona ex voto, candelae accensae et similia ad eius
exuvias honorandas . Quod potissimum accidit in praecipuis solemnita
t ibus ac in festivitate Servi Dei et quando, iuxta morem a maioribus
t radi tum, ter in anno vel pluries, urgente necessitate, illa sacra pignora
palam exponuntur , ad vitandam moda l i t a t em vel tempore pestilentiae,
ad petendam pluviam, ad pos tu landam serenitatem vel pro qualibet alia
necessitate et publica causa. Quibus omnibus superius recensitis aliisque
argument is in Processu Ordinario Spoletano deductis cum subsequent i
sentent ia Iudicis delegati super casu excepto a decretis Urbanianis , cun
cta haec Acta Processual ia ad Sacram Ri tuum Congregationem delata
sunt . Quum vero per decretum e iusdem Sacrae Congregationis diei
10 februarii 1918 obtentum fuerit, ut in hac causa servetur vetus iuris ordo
ante recentiora decreta dierum 11 novembris et 31 decembris 1913 vigens,
nihil obstat quominus ad ulteriora procedatur. Quapropter , instante
Rmo P. Eustasio Esteban, Ordinis Eremitarum S. Augustini postulatore
generali, communia vota universae religiosae familiae Augustiniensis et
cleri populique Gualdensis etiam depromente, Emus et R m u s Dnus Car
dinalis Phi l ippus Giustini, eiusdem Causae Ponens seu Relator, in Ordi
nario sacrorum r i tuum Congregationis coetu subsignata die ad Vaticanum
coacto, sequens dubium discutiendum proposuit : An sententia lata a
Iudice per Rmum Vicarium Capitularem Spoletanum delegato super cultu
publico et ecclesiastico ab immemorabili tempore praestito praefato Servo
Dei seu super casu excepto a decretis sa. me. Urbani Papae VIII sit confir
manda in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi et Rmi Pat res sacris
tuendis r i t ibus praepositi , audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani,
184 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Fidei Promotore generali, cunctis diligenter expensis, rescribere censue
r u n t : Affirmative, seu confirmandam esse sententiam. Die 11 mart i i 1919.
Quibus omnibus Sanct issimo Domino nostro Benedicto Papae XV
per infrascriptum Cardinalem sacrae Ri tuum Congregationi Praefectum
relatis, Sanct i tas Sua Rescr iptum eiusdem Sacri Consilii r a tum habui t
et confirmavit, die 12 eisdem mense et anno .
A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae, S. R. G. Praefectus.
L. $ S. Alexander Verde, Secretarius:
II
P A P I E N .
DECRETUM CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE PRAESTITI
SERVO DEI ISNARDO DE CHIAMPO, SACERDOTI PROFESSO ORDINIS PRAEDI
CATORUM, BEATO VEL SANCTO NUNCUPATO.
Sub annum tr igesimum saeculi xn i sodales Ordinis Praedicatorum a
Rodobaldo II, eximiae sanctitatis viro et praesule de venerabili ecclesia
Papiensi praeclare merito, dono acceptam habuerun t ecclesiam S. Mariae
de Nazareth, in suburbio civitatis, t rans fluvium Ticinum sitam, u n a cum
agro adiacente, in quo, consilio et opibus eiusdem praesul is adiuti , conven
tum erexerunt, duce Fra t re Isnardo de Chiampo, seu.-Vicentino; quippe
qui, iuxta vetera documenta, ex pago Chiampo, prope Vicentiam, oriun
dus erat. Ex Annalibus tam civitatis Papiensis quam Ordinis P raed i
catorum certo constat eum, dum Bononiae studiis vacabat, ab ipso Pa t re
legifero S. Dominico, anno circiter 1219, habi tu Ordinis Praedicato
rum indutum fuisse atque, spiritu eiusdem sancti Patr iarchae repletum,
divini Verbi praedicandi officium sibi demanda tum ardenter explevisse.
Conventum vero Papiensem, ad quem condendum missus fuerat, ad
obitum usque vitae sanctimonia sacrisque ministerii operibus illustravit,
ita ut cum Episcopo Rodobaldo, caelesti quadam amicitia sibi iuncto,
Papiensis veluti alter apostolus haberetur . Vir etenim fuit magnae ora
tionis, caritate erga Deum et homines accensus, virgínea nitens casti
ta te ac poenitentiae exercitiis mire addictus, qu ibus mediis, Deo benedicente, multos catholicos ad meliorem frugem reduxit , haereticorum
vero, eo tempore pervicaciter insul tânt ium, conatus repressit . Miracu-
S. Congregatio Bituum 185
lorum etiam dono insignem, iidem traditionis fontes Fra t rem Isnardum
claudos, surdos, mutos, manibusque vel aliis membris captos ac debiles
perfectae sanitati restituisse ferunt. Tandem, post graves labores in
Dei gloriam pro an imarum salute susceptos, Vir Dei, lethali correptus
morbo, die 19 marti i anni 1244, omnium peccatorum confessione humi
liter praemissa ac sacramentis Ecclesiae rite expiatus, in osculo Domini
quievit, t an ta sanctitatis fama potitus, ut inde ab obitu eiusdem usque
ad hanc nost ram aetatem cultus publici et ecclesiastici honores eidem
tributi fuerint. Corpus quidem venerabilis Viri in ecclesia veteris coe
nobii Papiensis S. Mariae a Nazareth humatum fuit et pluries deinde
eum honore t ransla tum, prout ipsi Fra t res Praedicatores sedem vel
sponte mutaverunt , vel inviti mutare coacti fuerunt; prius quidem in
ecclesiam S. Andreae de Realibus, deinde in templum S. Thomae Apo
stoli, ubi sacellum Beato Isnardo dicatum diu extabat, postea, sub finem
saeculi XVIII, in ecclesiam S. Petr i in Caelo Aureo nuncupatam, ac
demum, extinctis una cum ceteris Familiis religiosis in civitate Pa
piensi Fra t r ibus Praedicatoribus, in Basilicam Ss. Gervasii et Protasii ,
ubi etiam nunc sub altari sancti Patr iarchae Francisci f idelium vene
rationi expositum quiescit. Neque vero Papiae t an tum ac circa reliquias
beati isnardi , verum etiam in dioecesi et territorio Vicentino, unde
erat or iundus, aliisque in regionibus, imo in toto Praedicatorum Ordine
eius memoria cultu publico et ecclesiastico cum titulo beati vel etiam
sancti honorabatur , prouti facile est perspicere ex Actis Processus, Or
dinaria potestate a Rmo Episcopo Papiensi recenter constructi . Prae
ceteris placet seligere elogium quo S. Antoninus, O. P., archiepiscopus
Florentinus, in suis Ghronicis, editis circiter anno 1453, inter viros ma
ximae sanctitatis et miraculis coruscantes, adnumera t quoque Isnardum
Priorem olim Papiensem. Commemorantur etiam imagines et reliquiae
in ecclesiis et oratoriis publicae venerationi expositae a tque votivae
tabellae pro beneficiis acceptis ad tumulum Servi Dei appensae. Neque
omit tenda est imago quinta ex quadraginta iconibus per Thomam Mu-
tinensem anno 1251 depictis in aula magna tunc coenobii Ordinis Prae
dicatorum, nunc Seminarii Tarvisini, quae quidem imago refert Isnar
dum devote dispositum ad divini Officii recitationem, radiis in capite
redimitum, titulo Beati litteris gothicis ad calcem apposito et sinistrór
sum eisdem caracteribus ita descr iptum: « B. Fr. I snardus Ordinis
« F ra t rum Praedicatorum, fuit vir valde religiosus, fervens et excellens
« praedicator, per quem Deus multa miracula fecit ». Mentione quoque
dignum est quod in Martyrologio Ordinis Praedicatorum anno 1604
Romae evulgato, inter beatos Confessores Fr . I snardus recensetur cum
ACTA, vol. XI, n. 6. — 1-5-919. 13
186 Acta Apostolicas Sedis - Commentarium Officiale
hoc elogio : « In conventu Papiensi , sanctitatis praestant ia nobilis, mult is
« editis miraculis effulsit ». I taque quum omnia in p romptu essent ut
de hac Causa confirmationis cultus apud Sacram Ri tuum Congregatio
nem ageretur, instante Rmo P. Mauro Maria Kaiser, Ordinis Praedica
torum postulatore generali , a t tent isque postulatori is litteris quorumdam
Il lmorum et Ríñorum- Sacrorum Antisti tum, necnon Capitulorum Cathe
dralium Ecclesiarum a tque cleri et populi Papiensis et Vicentinae dioe
cesium, rogantibus praeposit is Ordinum Fra t rum Praedicatorum et Mino
rum, Emus et R m u s Dnus Cardinalis Iosephus Calasanctium Vives y
Tuto, loco et vice Emi et Revmi Dui Cardinalis Sebastiani Martinelli,
causae Ponentis seu Relatoris , in Ordinario sacrorum ri tuum Congre
gationis coetu die 10 decembris 1912 ad Vaticanas aedes coadunato,
sequens dubium discutiendum proposuit : An sententia lata ab Elmo et
Rmo Dno Episcopo Papiensi super cultu ab immemorabili tempore Servo
Dei Isnardo de Chiampo, Ordinis Praedicatorum, exhibito, seu super casu
excepto a decretis s. m. Urbani Papae VIII sit confirmanda in casu et ad
effectum de quo agitur? Et Emi ac Revmi Pat res sacris tuendis ri t ibus
praepositi , post relationem ipsius Emi Proponent is , audito etiam voce et
scripto R. P. D. Alexandro Verde, Fidei promotore, omnibus accurate
perpensis, rescribere censuerunt : Affirmative seu sententiam esse confir
mandam. Quam resolutionem ab ipso Cardinali Sebastiano Martinelli
sacrorum r i tuum Congregationi Praefecto relatam, Summus Pontifex
Pius X ra tam habui t et confirmavit, die 11, eisdem mense et anno.
Attamen ob speciales circumstantias optatum decretum confirma
tionis Apostolicae edi tum non fuit. Nunc autem, instante Rmo P. Lu
dovico Fanfani, Ordinis Praedicatorum postulatore generali, etiam uni
versae religiosae Familiae S. Dominici fervida et supplicia vota depro
mente, a tque ab infrascripto Cardinali sacrae Ri tuum Congregationi
Praefecto Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papae XV de praefatae
Causae s tatu eiusque peculiaribus adiunctis facta relatione, Sancti tas
Sua declarare atque s ta tuere dignata est, ut praesens decretum confir
mationis praenota tae sententiae de casu excepto seu de cultu immemo
riali Servo Dei Isnardo de Chiampo, sacerdoti professo Ordinis Prae
dicatorum, exhibito, prouti de more publicetur. Contrariis non obstan
t ibus quibuscumque. Die 12 marti i 1919.
A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus.
L. % S. Alexander Verde, Secretarius.
S. Congregatio Rituum 187
I I I
A U R E L I A N E N .
CANONIZATIONIS BEATAE IOANNAE DE ARC, VIRGINIS, AURELIANENSIS PUELLAE
NUNCUPATAE.
SUPER DUBIO
An et de quibus miraculis constet, post indultam, eidem Beatae vene
rationem, in casu et ad effectum, de quo agitur?
Cunctas inter res, quibus passim facileque abuti consueverunt catho
lico nomini adversi homines, exstat profecto ea atque eminet, quae pro
arbitrio effingitur magnaque praedicatione extollitur, quaeque amor est
patr iae, quemadmodum cuiusvis superioris recentiorisque aetatis scite
non minus quam apte monumenta testantur .
Ducto siquidem initio ab ipsa adorabili Iesu Christi Redemptoris
persona, dum per medium populum, per vias et plateas transibat Ille
benefaciendo et sanando omnes, impia et blasphéma in Eum iacta est
calumnia, quod scilicet subverteret gentem. Utque consentaneum prorsus
erat maximeque decebat fideles Eiusdem sectatores, non absimilis opi
nionis iniqui tate, sub nascentis Ecclesiae exordio, primi agitati sunt
Christiani iique, quo in odium invidiamque popularem adducerentur ,
veluti reipublicae inutiles ins imulabantur , periculosi cives, seditiosi,
imperii a tque imperatoris hostes. Quin autem subsequent ibus saeculis
pedetentim quiesceret, itinere potius progredi visa est calumnia, quamvis
eadem componi nequaquam possit cum christ iana catholici hominis
professione eique imo plane repugnet , sicut aperte docet communiter
recepta Ecclesiae doctrina, quam, ceteros inter, valide s t renueque tue
tur Angelicus Doctor, quippe cuius huc spectans t am gravibus t amque
perspicuis expressa verbis, haec sententia prostat : Homo efficitur diver
simode aliis debitor secundum diversam eorum excellentiam, et diversa
beneficia ab eis suscepta. In utroque autem Deus summum obtinet locum;
qui et excellentissimus est et est nobis essendi, et gubernationis primum
principium. Secundario vero nostri esse et gubernationis principium sunt
parentes, et patria, a quibus et in qua et nati et nutriti sumus. Et ideo
post Deum, maxime debitor est homo parentibus et patriae. Unde sicut
ad religionem pertinet cultum Deo exhibere; ita secundario gradu ad pie
tatem pertinet exhibere cultum parentibus et patriae (2 a, 2 a e , quaest . 101,
art . 1).
188 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quod si haec omnia de quolibet Christifideli, qui memor sit pro
fessionis suae, affirmari praedicarique oportet, summum attigisse gra
dum in eo dicenda sunt, cuius non communes neque vulgares, sed
heroicas fuisse constat christ ianas exercitas v i r tu tes ; eaque idcirco ad
Beatam Ioannam de Arc, Aurelianensis Puellae pernotam nomine, vix
a tque transferuntur, stat im levissimoque negotio p lanum fi t a tque per
spicuum, quam temere quamque iniuste se gerant illi, qui ipsam Aure-
lianensem Puellam, vi tam eius gestaque res, ad humanae tan tum opis
facultatem dimetientes, omni divinae virtutis instinctu exuere se posse
arbitrentur. Reverá, quae Aurelianensis Puella fuerit; quae peculiaris
eiusdem vivendi agendique ratio ad sextum usque ac decimum suae
aetat is a n n u m ; quae pos tmodum pat ra ta per ipsam gloriosa et inau
dita facinora, quibus inclinatae valde et afflictae in integrum rest i tutae
sunt patr iae sor tes ; qui funestissimus demum eiusdem in ten tus , cum,
inique a suis prodita, ab hostibus capta, caedi omnium teterrimae tra
dita, sacra Eucharis t ia refecta, oculis in Christi Crucem defixis, implo
rata , coram populo confertissimo, pro suae mortis auctoribus venia,
crepitantibus f lammis est absumpta ; ad haec sane omnia eorumque
adiuncta tranquil lum animum et praeiudicatae opinionis expertem qui
parumper at tendat , facere procul dubio nequit , quin christianam veri
nominis heroidem agnoscere cogatur a tque revereri .
Etenim, secus si esset, quae nuper cursim rapt imque describere
consilium et cura fuit, quibusque, brevius et expressius quo fieri potuit,
Ioannae Arcensis exhibetur imago, nullam amplius sui nanciscerentur
explicationem; idque facto suo ostendere fermeque confiteri vel ipsi visi
sunt, qui innocentissimae Virgini t an tum paraverunt exitium. Hi porro
quum neque ipsi inficiari auderent quae egit quaeque operata illa fuit,
insciae rusticaeque a d o l e s c e n t i a e conditionem longissime exsuperasse
potestatem que, Rat ional is tarum tamen scholae ut erant addict i , ne
darent gloriam Deo, t amquam sagam atque veneficam rapere eam in
ius non dubi ta runt ; eoque ex capite, per s u m m u m scelus, damna ta
quidem est ; ast non incassum in iis, quae sibi proposi tae fuerant, inter
rogationibus iugiter constanterque professa illa fuit semetipsam actio-
nesque suas subiicere Ecclesiae fidenterque se appellare ad Dominum
P a p a m ; quandoquidem, aliquot post annos, eius instante matre ac duo
bus germanis fratribus, veritatis iustitiaeque patrocinium volenti animo
suscepit fel. rec. Callistus Papa III .
Huius namque Summi Pontificis apostolica auctor i ta te , apposita
condita fuit inquisitio, qua res antea iudicata penitus est rescissa pla
neque deleta Arcensis Puellae infamia; quodque longe maius, ineundae
S. Congregatio Rituum 189
causae Beatificationis Stratum et complanatum est i ter ; ex praefata
quippe inquisitione magni pretii eruta sunt facta, pleraque sat firma
sumpta sunt a rgumenta ad heroicas eiusdem Arcensis Puellae demon
s t randas virtutes, quae tantam postea adeptae sunt firmitatem et cer
t i tudinem, quan ta eisdem ex duplici obvenit miraculorum accessione.
Vix enim peracta Beatificatione, novorum prodigiorum manare coepit
fama, quorum ex numero binae, de quibus agitur, percensentur sana
tiones, quaeque pro Beatae Ioannae impetranda Canonizatione propo
sitae ab actoribus fuere, earumque quadruplici disceptatione absoluta
fuit cognitio. P r imum siquidem de re est ac tum in Congregatione ante
praeparatoria, secundo ac tertio in duabus praeparatori is Congregatio
nibus, quar to denique in Congregatione generali, quae, die decima
octava superioris mensis mart i i , coram Sanctissimo Domino nostro
Benedicto Papa XV coacta fuit; in eaque a Reverendissimo Cardinali
ianuar io Granito Pignatelli di Belmonte, causae Relatore, sequens ad
discutiendum propositum est Dubium: An et de quibus miraculis con
stet, post indultam Beatae Ioannae de Arc venerationem, in casu et ad
effectum, de quo agitur? Reverendissimi Cardinales et Pat res Consul
tores suum ex ordine protulerunt suffragium; verumtamen Sanctissimus
Dominus noster supremam distulit edere sententiam, cunctos interea
monens Suffragatores, orando obsecrandoque oportere Dei exquirere
voluntatem. Quum vero mentem Suam patefacere statuisset, hodiernam
designavit diem Dominicam Passionis ; ideoque, Sacro devotissime per
acto, ad Vaticanas Aedes arcessiri voluit Reverendissimus Cardinales
Antonium Vico, Episcopum Por tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum
Congregationi Praefectum, et Ianuar ium Granito Pignatelli di Belmonte,
Episcopum Albanensem causaeque Relatorem, una cum R. P. Angelo
Mariani, Fidei Promotore generali, meque insimul infrascripto Secretario,
eisque adstant ibus , solemniter pronunciavi t : Constare de duobus mira
culis; de primo nempe instantaneae perfectaeque sanationis Mariae Anto-
niae Mirandelle a morbo plantari perforante; deque altero instantaneae
perfectaeque sanationis Theresiae Bellin a tuberculosi peritoneali, nec non
a lesione organica orificii mitratici.
Hoc Decretum publici iuris fieri et in acta sacrae r i tuum Congre
gationis referri mandavit octavo idus apriles anno MCMXIX.
f$ A. CARD. VICO, Ep. Portuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. s .
Alexander Verde, Secretarius.
190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
PRAEFATTONES IN MISSALI ROMANO INSERENDAE
I
PRAEFATIO IN MISSIS DEFUNCTORUM
Per omnia saecula saeculorum.
RJ\ Amen.
f. Dominus vobiscum.
RJ\ Et cum spiritu tuo .
f. Sursum corda.
RJ\ Habemus ad Dominum.
•f. Gratias agamus Domino Deo nostro.
RJ. Dignum et ius tum est.
Vere dignum et ius tum est, aequum et salutare, nos tibi semper
et ubique grat ias agere, Domine sancte, Pater omnipotens, ae terne Deus,
per Chris tum Dominum nostrum. In quo nobis spes beatae resurre
ctionis effulsit : ut quos contristai certa monend i conditio, eosdem con
soletur futurae immortal i tat is promissio. Tuis enim fidelibus, Domine,
vita muta tur , non toll i tur: et dissoluta terrestris huius incolatus domo,
aeterna in caelis habitat io comparatur . Et ideo cum Angelis et Archan-
gelis, cum Thronis et Dominationibus, cumque omni militia caelestis
exercitus, hymnum gloriae tuae canimus, sine fine dicentes.
URBIS ET ORBIS
Sanctissimus Dominus Noster Benedictus Papa XV, ex Sacrorum
Rituum Congregationis consulto, suprascriptam Praefationem propriam,
in Missis Defunctorum ubique locorum in posterum recitandam, appro
bavit, a tque in futuris Missalis Romani editionibus rite inserendam iussit.
Die 9 aprilis 1919.
£g A. CARD. Vico, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus.
Alexander Verde, Secretarius.
S. Congregatio Rituum 191
II
PRAEFATIO IN FESTIS S. IOSEPH, SPONSI B. MARIAE VIRGINIS
\ Sequens Praefatio dicitur in Festo, in Solemnitate et per Octavam
S. Ioseph. In Missis votivis dicitur: Et te in veneratione.
Per omnia saecula saeculorum.
RJ. Amen.
f. Dominus vobiscum.
RJ. Et cum spiritu tuo.
f. Sursum corda.
RJ. Habemus ad Dominum.
f. Gratias agamus Domino Deo nostro.
RJ. Dignum et iustum est.
Vere dignum et ius tum est, aequum et salutare, nos tibi semper et
ubique gratias agere, Domine sancte, Pater omnipotens, aeterne Deus :
Et te in Festivitate beati Ioseph debitis magnificare praeconiis, bene
dicere et praedicare. Qui et vir iustus, a te Deiparae Virgini Sponsus
est da tus : et f idelis servus ac prudens, super Familiam tuam est consti
tu tus : ut Unigenitum tuum, Sancti Spiritus obumbrat ione conceptum,
paterna vice custodiret, Iesum Christum Dominum nostrum. Per quem
maiestatem tuam laudant Angeli, adorant Dominationes, t remunt Pote
states. Caeli, caelorum que Virtutes, ac beata Seraphim, socia exsultat ione
concelebrant. Cum quibus et nost ras voces, ut admitti iubeas, depre
camur, supplici confessione dicentes.
URBIS ET ORBIS
Sanctissimus Dominus Noster Benedictus Papa XV, ex Sacrorum
Rituum Congregationis consulto, pro sua quoque pietate erga Sanctum
Ioseph, Beatae Mariae Virginis Sponsum et Catholicae Ecclesiae Pat ro
num, suprascriptam Praefationem propriam, in Missis de eodem Sancto
Ioseph ubique locorum in posterum adhibendam, approbavit , a tque in
futuris Missalis Romani edit ionibus rite inserendam iussit. Die 9 apri
lis 1919.
)$l A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. R. C. Praefectus.
L. % S. Alexander Verde, Secretarius.
192 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACKA ROMANA BOTA
GRAVINEN. N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I (PERRINO-TROTTA)
Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die 2 iulii 1918, BP. PP. DD. Petrus Bossetti, Ponens,
Baphaël Ghimenti et Maximus Massimi, Auditores de turno, in causa
Gravinen. - Nullitatis matr imonii inter Mariam Antoniam Perr ino, actri
cem, repraesentatam per legitimum procuratorem, deputatum ex officio,
rev. D. Aloisium Garabini, advocatum, et Dominicum Trotta, reum con
ventum, interveniente et disceptante in causa Substituto Defensoris vinculi
huius S. Tribunalis, sequentem tulerunt definitivam sententiam.
In parochiali ecclesia S. Ioannis Baptistae et S. Luciae, civitatis
Gravinae, Maria Antonia Perr ino, die 28 aprilis 1892, decimo quar to
aetat is suae anno nondum expleto, matr imonium contraxit , Tridentini
lege servata, cum Dominico Trotta . Mulieris admodum difficile erat
ingenium: « Era t roppo vivace; facilmente usciva a baloccarsi in i s t rada;
« è molto sventata ». Quare eius mater, vel a tenera filiae aetate, ut i
debuit severitate, verberibus non exclusis, ad illam in officio conti
nendam; immo persuasum etiam habuit , coniugalem societatem efficax
remedium futurum filiae indoli moderandae a tque corrigendae. « La
« madre diceva, che per il carattere t roppo vivace, e per i frequenti atti di
« pazzia di lei, stimava buono darle presto l 'appoggio del marito, essendo
« la figlia t roppo leggera, vivace, pazzerella e facile ad amoreggiare :
« credeva necessario darle subito lo stato matrimoniale ». Sed contra
r ium prorsus accidit; coniugali enim consortio ins taurato , Maria Antonia,
quin ullo modo se corrigeret, suae indoli indulgens, adulterinos fovit
amores ; a viro in flagranti flagitio deprehensa, non levibus fuit verberibus
affecta: « allora volle punirla, percuotendola e ferendola con una scure ;
« tanto che le portò via u n a parte del padiglione di un orecchio ». Inde,
S. Bomana Bota 193
orta inter coniuges dissidia, quorum exitus fuit mulieris discessus a viro,
a matr imonio contracto anno vix elapso, quae Barium cum amasio con
tendit , ad virum suum n u n q u a m reversura. Revera, viginti aliis elapsis
annis a desertione viri, Maria Antonia coram Ordinario Gravinensi,
die 14 augusti 1918, petiit matr imonium suum, ex capite vis et metus
sibi illati a matre , nullum declarari. At, processu insti tuto, in contu
macia viri causa fuit disceptata; sed sententia, quae prodiit, fuit con
traria mulieri actrici, quae ad H. S. T. rite appellavit. Cum constitisset,
Dominicum Trot ta Americanas oras appulisse, per edictum, in Commen
tario officiali Ada Apostolicae Sedis insertum, i terum fuit citatus, sed
sine effectu. Ideo, viri perdurante contumacia, in hodierno Turno Rotali
causa definienda proponitur sub formula dubii : An constet de matrimonii
nullitate in casu.
Ius quod attinet. - Matrimonium cum sit ipsemet contractus naturalis
sacramenti auc tus dignitate (Pius VIII; Encycl. Humilitati, 24 maii 1829),
adeo ut sacramentum et contractus sint aliquid unum individuum prorsus
(Pius IX, Encycl. Ad Apostolicae, 1851), non aliter ac contractus ceteri
consensu perficitur (cap. 5, de Bigam., 1. 30, de B. L); et talis consensus
requiritur, qui sit omnino liber et immunis a qualibet coactione (CC. 14-
15-28, de spons. et matrim., cap. 2, de eo qui dux. in matrim., etc). Quare
communis est theologorum et canonis tarum sententia, matr imonium, vi
et metu initum, nul lum et irr i tum esse. Et mer i to ; si enim vis physica
sit adhibita, quae in corpus, non in animum, cadit, consensus deest ;
nam quis posset nolens velle, si moralis deest plena libertas, quam
sacri canones in nupturient ibus requ i run t?
Metus enimvero, qui in an imum cadit, etsi libertatem enervet, non
enecat t a m e n ; nam quisquis ad malum vi tandum aliquid facit, hoc
mavult (D. Thom., 2. 2. 6, 61. L. 21, § 3, Quae met. causa; h. 22 de rit.
nupt), ut ecce si nauta, pelago saeviente, deiicit merces in mare ; si facit
voluntate, facit (D'Annibale, Sum, Theol. Mor., 1,105). Quare, metu incusso,
matr imonium simpliciter et absolute est quidem voluntar ium, sed est
et iam secundum quid, seu sub quodam respectu, involuntarium ; qui
enim solo metu ad illud impellitur, ita agit ut, absente metu, ab eo
abst ineret : a tque adeo matr imonium, ex solo metu contractum, sociatam
habet quamdam voluntatis tristitiam ac repugnant iam, licet inefficacem.
Hoc sacri canones reprobant. « Cum locum non habea t consensus ubi
« metus vel coactio intercedat, necesse est ut, ubi consensus cuiusdam
«requi r i tur , coactionis materia repellatur. Matrimonium enim solo con-
« sensu contrahitur , et ubi de ipso quaeritur, plena debet securitate ille
191 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« gaudere cuius est animus indagandus, ne per t imorem dicat sibi placere
« quod odit, et sequatur exitus, qui de invitis solet nupti is provenire »
(cap. 14, de spons. et matrim.). Consequitur inde, erroneum prorsus esse
quod iudex Gravinensis in sententia appellata hisce verbis asserui t : « In
« iure vis et metus ad foedus infirmandum, oportet ut tollant omnino
« libertatem et voluntarium omnino destruant, sive sub extrema violentia,
« sive sub metu gravis mali praesentis et futuri ». Nam in casu metus
incussi voluntas quodammodo laedi tur ; metu enim remoto aliter sese
determinare t : non tamen eneca tur ; posito enim metu sese ad matrimo
nium determinat ; hinc adagium : « coacta voluntas, est semper voluntas ».
Et si, hoc minime obstante, matr imonium fit i rr i tum, non ex consensus
absoluto defectu est repetendum, sed a iuris dispositione, qua laeso suc-
curri tur et iniuria reparatur . Hanc ob causam metum passo actio datur ,
quod metus causa, ad contractum, ceteroquin validum, resc indendum:
quae actio, cum locum non possit habere in matr imonio indissolubili,,
cautum est a iure ut laeso succurra tur ope nulli tatis contractus matri
monialis. « Consensus sub tali metu ades t ; et sicut est sufficiens ad vali-
« ditatem aliorum contractuum, ita et matrimonii . Ecclesia autem meri to
« illum insufficientem declaravit, quia alias part i metum passae succurri
« n o n p o t e r a t » (Gasparri, De matr., II, n. 935). Sic etiam D'Annibale
(loc. cit., III , § 315): « Metus dirimit nupt ias , nempe (quia semel initae
« rescindi non possunt secus ac alii contractus) ab initio ipso iure ».
Sed hoc non de quolibet t imore dici debet ; non enim in foro externo
at tendi tur metus levis, qui facile contemnitur , et nemo praesumitur
compulsus hoc metu (LL 6, 7 , 8 , Quod met. caus.); nec metus , qui est
ab intrinseco, cum res ipsa metum facit, veluti si nau ta metuat nau
fragium (C. 17, De regul.), reus poenam (Ex L. 21, § 10, C. Quod
met, caus.); sed unus metus a t tendi tur , qui est ab exstrinseco, cum
aliquis infert metum ad consensum extorquendum, ut puta si quis,
stricto mucrone, me cogat. Et hoc non semper nec eodem modo, sed
tunc t an tum cum: 1) metus incussus fuerit ad matr imonium extorquen
dum (CC. 14, 15, 28, de spons. et matr., cap. 2, de eo qui dux. in matr.);
2) si fuerit iniustus quoad substant iam (C. 10, cod.), immo, iuxta non
nullos, etiam si fuerit iniustus tan tum quoad modum (Lugo, De iust. ei
iur. disp. 22 ; Wernz, IV, n. 265); et 3) si fuerit gravis seu cadens in
virum constantem, sive absolute, cum grave est periculum quod imminet,
et aest imatur ex damno, ut pu ta si quis metuat sibi vel carissimis suis
carcerem, verbera, s tuprum, etc. (L. 3, 7,8, Quod met. caus.) ; sive relative,
cum gravis est mentis trepidatio, et aest imatur ex affectione metum passi
(L. 3, Ex quib. caus. maior), seu ex cuiusque indole, aetate, sexu, valetu-
S. Bomana Bota 195
dine, etc. (S. Thom., 4. Dist. 29, qu. u n i e , art. 3; Gasparri, De matrim., II ,
n. 938, edit. IV; D'Annibale, III, par. 315, edit. II).
Quae de metu ordinario sunt dicta, ad metum etiam reverentialem
pert inent ; ad illum scilicet metum, quo reformidamus eius indignationem,
in cuius potestate sumus constituti. Hic per se vel non est omnino
metus , vel levis est, qui matr imonium non irr i ta t : sed si aliquid aliud
accedat, pu ta minae, perpetua indignatio, preces importunae et con
stantes, v e t e r a , al iaque huiusmodi , f i t qualificatus vereque gravis, qui
ideo matr imonium dirimit. Haec est communis Doctorum sententia
(Reiff., 1. I, t. 40, n. 95 ; Schmalzgr., I 1, t. 40, n. 5; Sánchez, I IV .Disp. 15
n. 14; Gasparri , II, n. 943; D'Annibale, 1, § 138, not. 14; Wernz, De
matrim., t. 8, n. 264); haec est iurisprudentia Rotalis (uti videre est, inter
alias, in Parisien., 20 februarii 1910; in alia Parisien., 13 martii 1911),
quam semper sequuta est S. Congregatio Concilii.
Quando de metu incusso agitur, qui non praesumitur , eius probatio
quae alleganti incubit (1, Cum te non solum, ff. de iis quae vis metusque
causa fiunt), aliquo modo differt a probatione in genere requisita ; cum
enim metus probatio sit difficilis, « tum ex par te illum inferentis, cum
« secreto et clam inferatur.. . praesert im quando a patre infertur filiae
« s e c u m habitanti » (Rota, Dec. 326, c. Ludovisio); ius canonicum, ad
cuius praescr iptum perpendi debet impedimentum, quodammodo indul
get. Ideo testes admit tuntur , qui alias non admit terentur , et idonei vocan
tur, uti in cap. final. De test, no ta t Glossa. Quare admi t tuntur domestici,
ipsique consanguinei, et parentes illius, qui metum passus est (cfr. Fol.
S. Congr. Concilii in Lucerina, Rest, in integr., 26 martii 1768, § Clare);
immo plur imum defertur iuratae depositioni illius, qui metum passus
est; praesert im si aliae praesumptiones concurrant, quae eidem faveant;
et illi quoque solent audiri , qui metum incusserunt (Rota, Dec. 373, n. 13
et 14, par. 18, tom. I, Recent.). Equidem contra matrimonii valorem pro
nunc i an non debet, nisi « ra t ionum pro nulli tate complexio omne pru-
« deus dubium de existentia impedimenti exc luda t» (Instr. S. Officii,
20 iunii 1883): sed a t tenta probationis difficultate in hypothesi decla
rata, metus ret inetur p roba tus « quando tales testes, coniecturae et
« adminicula simul iuncta concurrunt , ut moralem cert i tudinem in
« iudice par iant » (Gasparri, II, n. 954) et notetur « perperam exquiri
« eas probationes, quae omnem in contrar ium possibilitatem excludant,
« cum satis superque sit moralis certitudo ex pluribus coniecturis et
«adminicul i s simul iunctis p r o m a n a n s » (Reiff., t. 40, n. 78; S. Con
gregatio Concilii in Meievitana, Nullit, matrim., 22 decembris 1821,
§ Ioachimae).
196 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Factum quod spectat. - Iamvero, si omnia simul conferantur adiuncta,
quae habentur in actis, moralis haec certitudo habetur . Etenim Maria
Antonia Perr ino fatetur se, nonnisi a matre sua coactam, matr imonium
acceptasse: « Questo matr imonio. . . fu tu t t a opera di mia madre. Dap-
« prima cercava di vincermi con le blandizie; ma, vedendo la mia
«ost inatezza, cominciò ad usarmi tut te le sevizie e tor ture , che solo
« ella sapeva e poteva usarmi. . . Fu allora che mi rassegnai alla sorte.
« Io mi rifiutai di accettare la proposta (del matrimonio). Le ^ i e di fatto,
« a cui essa ricorreva, sino a percuotermi con della fune bagnata , e con
«bas ton i , . . .mi at terrivano, ed era allora che, per calmarla, io assen-
« tivo ». Confessio haec ceu vera probatio retineri non potest cum facta
fuerit post matr imonium accusatum, seu tempore suspecto (Cap. 5, de
eo qui, tit. 13, lib. 3, X; Instr. Austr., n. 148 et 169; Rota, dec. 264, n. 44,
par. 5, tom. I, Recent.; dec. 165, n. 57, par. Vi, Recent.; Wernz, n.- 745,
edit. 1911); bene vero veluti adminiculum retinetur, quod, aliis admini
culis uni tum, omni vi probandi non caret.
Talis confessio, facta quoque legitur tempore non suspecto, quando
scilicet de accusatione inst i tuenda in matr imonium Maria Antonia ne
cogitaverat quidem; immo quando , ignara impedimenti , de hoc ne cogitare
quidem poterat . Hoc ita testatur Sac. Pizza Paschal is : « Ebbi occasione
« di rivedere la signora Perr ino nel 1909... Mi raccontò. . . che il suo matri-
« monio era stato disgraziato : che fu la madre Fautrice di esso e, quan-
« tunque contasse appena 13 anni, con falso at testato fu vinta ogni
« difficoltà. La madre, di carat tere violento,... volle il matr imonio pr ima
« con un altro e, fallito questo, dopo t re mesi, col Trot ta . A tal fine nial-
« t rat tava la figlia con ingiurie e ricorreva anche a vie di fatto »; idque
postquam mulier, interrogata, respondisset, se praecepto paschali non
dum satisfecisse, et etiam addidisset, se in concubinatu vivere. Quo audito,
testis Pizza ei consilium praebuit conscientiae suae consulendi per recur
sum ad Ecclesiam : « Io, dopo di aver preso consiglio da persone com-
« petenti, . . . cercai di persuader la a sot toporre il suo caso al giudizio della
« Chiesa ». Porro quae candide seipsam accusat de violato paschali prae
cepto et de turpi concubinatu, ment i ta praesumenda non est quando
caetera retul i t ; et si meretur fidem quando contra se loquitur, est etiam
credenda quando loquitur pro se. Ideo idem testis affirmare null imode
dubi tavi t : « Posso con sicura coscienza assicurare, che la signora era
« sincerissima quando mi faceva tali rivelazioni, e nei diversi interro-
« gatori, ai quali io la sottoposi in diverse epoche, non ebbe mai a
« variare dalla pr ima ».
Actricis indoli hoc est conforme ; eam enim testes omnes veridicam
S. Bomana Bota 197
dicunt et mentiendi incapacem, saltem quoadusque cum ea consuetu
dinem habuerunt , ut deponunt Laetitia Tata , Rosa Loglisci, Maria Chia
relli, Salvator Trot ta et Dominica La vecchia, hi duo postremi viri paren
tes. Ratio non suppeti t cur hoc idem retineri non debeat pro tempore
subsequuto, de quo testes nihil censuerunt affirmare, cum illam a longo
tempore absentem non amplius vidissent. Et hoc tanto magis quia
mulier, infelix potius quam impia, quamvis in concubinatu viveret,
t amen religionis officia non deseruit, sed, quantum ei licuit, pietatem
coluit. « Nella chiesa di S. Ferdinando, ait testis Canonicus Bux, edi-
« ricava per la sua pietà », q u a m laudat etiam Sacerdos Pizza.
Quare non est a t tendenda Substi tuti Defensoris Vinculi insinuatio,
quae Mariae Antoniae fidem abiudicat, et test ium depositiones impetit
illius credibilitatem affirmantium. Eius vita improbanda eam a testificando
non repellit; immo quia metum passa est, debet audiri , eiusque depo
sitio debet attendi, nisi falsa deprehendatur : « iuramento non adhibetur
« fides quando vehementes contra iurantem coniecturae adsint » (Rota,
dec. 12, n. 6, an. 1911, c. Mori); quod in casu proba tum non apparet .
Quae circa metum passum Maria Antonia deposuit, ex pluribus
verisimilia apparent . Non tan tum ipsa deposuit, se proposito matr imonio
cum Dominico Trot ta magnam habuisse avers ionem: «Diss i a mia
« madre , che non avrei sposato giammai un contadino.. . Io non me la
«sen t ivo per tante ragioni. . . Io mi rifiutai di accettare la proposta uni-
« camente perchè non me la sentivo di sposare un contadino. . . Il pen-
« siero rifuggiva dallo sposarmi un uomo di condizione contadino: ma
« dovetti subire la volontà della m a m m a » ; sed testes etiam hoc idem
confirmant; Rosa Loglisci, actricis amita, ai t : «A me, che pure la con-
« sigliavo a preferire il contadino,. . . dichiarò che non ostante le buone
« doti del giovane, non voleva saperne di sposarsi con un contadino ».
Franciscus Perrino, eius pa t ruus , dixit : « Mi dichiarò di non accettare
« la mano di Domenico Trot ta perchè di condizione contadino »; eamdem
rem deposuit Dominica Lavecchia, sponsi mater, et Angela Giannini.
Iamvero haec Mariae Antoniae repugnant ia praesumptionem inducit
metus incussi et laesae illius libertatis, ad essentiam matrimonial is con
tractus a iure requisitae, ut in casu simili tenuit Rota (Dec. 326, n. 7,
c. Ludovisio): « Verisimilitudinem deducendo a nimia animi aversione
« e t repugnant ia . . . quae sicut declarant an imum Marchionissae alienis-
« s imum a dictis nupti is (L. si quis § plerique ff. de deleg, et suwtpt.),
« ita removent consensum a contractibus »: et tradit Cosci (De sep. thor.,
' 1 . I, c. 8, n. 54) « ex par te mulieris per testes dicitur probatus metus
« si deponant de ipsius aversione erga coniugem ante et post riiatrimo-
198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« n ium ». Praesumpt io haec, aliis uni ta adminiculis, veritati s ta tuendae
non pa rum inservit.
Enimvero mater Mariae Antoniae valde desiderabat matr imonium
filiae suae cum Dominico Trotta . « Mia madre - ait actr ix - mi disse
« che mi avrebbe dato in moglie al Sig. Trot ta . . . Volle che io la seguissi
« in casa per esprimere il mio consenso ». Testes et iam idem affirmant:
« Avvertii - ait Salvator Trotta , viri pater - che era la madre a volere
« conchiudere il matr imonio». Eadem ferme repetunt Dominica Lavecchia,
mater sponsi, Angela Giannini, quae negotii huius fuit valida mediatrix,
Laetitia Tata , et Rosa Loglisci: immo, dum omnes uno ore deponunt de
dicto matris desiderio, addunt , se hanc matr is agendi rat ionem non pro
basse. « Si giudicava male - ait Laetitia Ta ta - la condot ta della madre,
« p e r c h è l'età della fanciulla e il suo comportamento non erano atti
« allo stato matrimoniale ». Maria Ghiarinelli deposuit « Io e il vicinato
« commentavamo la premura della madre di lei a dare lo stato alla
« figlia, così giovane ancora, che aveva compito appena i 13 anni ».
Adeo autem vehemens fuit hoc matr is desiderium, ut, cum sponsi
parentes necessariis expensis sust inendis impares essent, et ideo matri
monii celebrationem vellent differre, ipsa difficultatem removit necessa
riam pecuniam offerens. « A questo provvide la madre della Perr ino -
«d ix i t Salvator Trot ta - favorendomi centocinquanta lire »: et etiam,
quod gravius est, matr imonium contra iuris praescr iptum coram civili
Magistratu fuit contractum; cum enim Maria Antonia aetatem nondum
haberet a lege civili s ta tutam (Cod. Civ. Mal., art . 15), fraudulenter fides
nativitatis pr imae filiae eiusdem nominis, quae obierat, fuit exhibita, a tque
ita in anno decimo quinto falso apparui t consti tuta. Cuius opera hoc
factum sit non constat in act is ; sed fi l ia mat rem accusat : «Mi sentiva
« t r o p p o piccola, di appena 14 anni, e mia madre per farmi sposare al
« civile, esibì una fede di nascita di mia sorella maggiore, che era mor ta
« pr ima che io nascessi, per cui fu dato a me l'istesso nome della defunta » :
eamdemque accusationem confirmat testis de audi tu Canonicus B u x :
« Dal racconto della stessa Perr ino, e da altre che Vavvicinavano, mi si
«disse che la giovinetta fu fatta sposare con fede di nascita di u n a
«sore l la premorta avendo la madre interesse di collocarla presso
« Trotta . . . ». Verum, at tento matr is interesse praemisso, quod nemo alius
habuit , si non certi tudo, saltem fundata praesumpt io habetur , hoc eius
opera factum fuisse.
Hoc semel posito, « considerandum est, u t rum qui de illata vi accu-
« santur , patr ia potestate et auctori tate pollerent,. . . quae indoles infe-
« rent ium, quae conditio, qui mores, qua ra t ione familiam regere con-
S. Bomana Bota 199
« suéverint ; u t rum ad i racundiam et violentiam essent proclives, ut
« facile, quod minabatur , perficerent et animo ita essent duro et obsti
ne na to , ut a nemine sibi contradici s inerent », iuxta instructionem
S. Officii, diei 20 iunii 1883. Tale erat Mariae Antoniae matris inge
nium, ut, natural is amoris penitus oblita, in fil iam se ostenderit valde
i n h u m a n a m ; quin enim studeret f i l iae suae compati infirmitatibus aeta
tis a tque na turae , in eam crudeliter saeviit. Hoc ita actrix exponi t :
« Le vie di fatto a cui essa ricorreva sino a percuotermi con la fune
«bagna t a , ed anche con bastoni, e propriamente con quello che si
« chiama matterello, ecc.; devo rilevare il carat tere di mia madre : era
« stata sempre crudele verso di me fin da quando ero bambina, perchè
«soven te mi batteva, anche mi mordeva per frenare la mia t roppa vi va-
« cita ». Et hoc confirmant t e s tes : « La madre - dixit Rosa Loglisci -
« ora con insinuazioni, ora con minaccie, ora con vie di fatto, con per-
« cosse, o morsi, o pizzicotti, cercava di persuadere la figlia alla sua
« volontà ». Idem tes ta tur Laeti t ia Ta ta : « Ricordo che la madre era
« severa con la figlia, e spesso usava con lei mezzi violenti di percosse
« di morsi e di pizzicotti, perchè la figlia era troppo vivace » ; et Irenes
Modugno refert: « So che (Maria Antonia) era frequentemente percossa
«da l l a madre, e qualche volta anche inumanamente , e ciò perchè la
« figlia era molto irrequieta e disubbidiente ». Equidem testes referunt,
matrem ita se in filiam gessisse inde ab eius tenera aetate, et etiam
propter eius natura les defectus: ex quo consequi videretur, saevitias non
fuisse adhibi tas intuitu matr imonii ad consensum in illud extorquen
dum: testes de hoc nihil deponunt , et fatentur, se hoc ignorasse. Sed
imprimis ex his colligitur, quae fuerit matr is indoles, quae ratio guber
nandi familiam, passione potius quam ratione directa, efferatoque animo
superata . Sed insuper nihil impedit quominus saevitiae ad matrimo
nium quoque obt inendum illatae ret ineantur . Nam mater, quae erga
filiam tali ut i tur agendi rat ione, quae vix et ne vix quidem cum bel-
luis adhiberetur , est i ta proposit i t e n a x / u t sua voluntas sit lex abso
luta, et nullo modo permit tat fi l iam suam unquam ei detrectare, vitam
secus ac turam perpetuo infelicem sub talis matris imper io; et ideo,
posita ex u n a parte fi l iae reluctant ia matr imonio contrahendo, et ex
alia firma matr is voluntate ut illud acceptet, iure meritoque potest reti
neri, matrem inhumanam, sicut in ceteris, ita et in hoc eadem usam
fuisse agendi rat ione, ut fi l iae reluctantiam suae subiiceret voluntati .
Hoc au tem solido non caret fundamento.
Nam cum de sponsal ibus ageretur mater crudelis reluctantem fil iam
colaphis caesit, sicut non u n a Maria Antonia, sed testes etiam depo-
200 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
suerunt . Illa dixit: « Quando costui (sponsus), insieme ai suoi, venne
« a casa mia per fare la formale richiesta di matrimonio, io scappai in
« casa di Angela Giannini per non comparire, ed oltre uno schiaffo, ci
« vollero tut te le minaccie di mia madre per indurmi a presentarmi ai
« genitori dello sposo ». Idem confirmat coram iudice: « Il giorno in
« cui nella casa mia si presentarono i genitori dello sposo per fare la
« proposta ufficiale.... io mi ridussi nella casa at t igua di Angela Gian-
» nini. Ma sopraggiunse mia madre, la quale volle che la seguissi in
« casa per esprimere il mio consenso, e vedendomi r i lut tante mi tirò
« u n o schiaffo e mi fece tan te minacce che io dovetti seguirla ». In ter
testes Angela Giannini deposui t : « A p p e n a Maria Antonia Perr ino vide
« quelle nuove persone in casa, sospettandone, o meglio indovinandone
« l o scopo, cercò di uscire di casa; ma ne fu t ra t tenuta dalla madre,
« che la percosse con uno schiaffo ; ma anche dietro lo schiaffo Maria
«An ton ia Perr ino fuggì e venne in casa mia dicendomi : " Mia madre
« mi vuol far vedere lo sposo ed io sono fuggita perchè non lo voglio „ ».
Inter u t ramque relationem aliqua existit discrepantia, quae tamen non
nocet cum sit accidentalis et non substant ial is ; temporis enim respicit
circumstantiam, sed factum est idem, et bene explicatur discrepantia .
haec ex memoriae defectu, cum de facto agatur quod viginti ante annos
evenerat. Quod si ita se gessit mater ab initio, etiam in decursu tra-
ctationum eodem modo se gessisse merito re t inetur ; eaedem enim omnes
extiterunt re rum et personarum circumstantiae.
Et revera Dominica Lavecchia socrus actricis refert: « D u r a n t e il
«per iodo delle trattative matrimoniali . . . io mi sono recata più vo l t e in
« casa di lei per i preparativi del matr imonio. Avvertivo, che quando
« giungevo in casa qualche volta la Maria Antonia ci lasciava per andar- «
« sene in casa di quella o di quell 'altra vicina, e la madre si muoveva
« a cercarla e a ricondurvela anche rimproverandola. Mi dicevano che la
« madre, quando non si vedeva obbedita, le usasse spesso maltrattamenti
« e percosse, ma ciò non è avvenuto mai in mia presenza ». Etiam An
gela Giannini hoc idem tes ta tu r : « Le prat iche matrimoniali continua-
« rono, ora col consenso di lei ed ora col rifiuto, a seconda le promesse
« di futuri abbigliamenti, o le minaccie, o le percosse » ; et Maria Chia
relli d ixi t : « Non so dire se gli stessi t ra t tament i , che si cont inuarono
« nel periodo delle t rat tat ive dell 'accennato matr imonio, avessero per
« movente la volontà di forzarla all 'istesso matr imonio ». Graviora autem
sunt quae refert amita actricis, Rosa Loglisci : « La madre - ipsa dicit -
« ed io pure preferivamo la proposta di Domenico Trot ta a quella del-
« l 'art iere. . . Ma Maria Antonia Per r ino preferiva l 'artiere al contadino.
S. Bomana Bota 201
« L a madre sempre col pensiero del migliore collocamento, ora con
« insinuazioni, ora con minacele, ora con vie di fatto, con percosse, con
« morsi e pizzicotti, cercava di persuadere la figlia alla sua volontà... ».
Quae omnia eo processerunt ut testis concludere potuer i t : « Secondo
« me sono convinta che il matr imonio essa lo accettò non col proprio
« gusto, ma per obbedire e togliere il motivo dei maltrat tamenti , perchè
« u n a volta mi disse : " Me lo piglio, ma non con piacere „ ». Vexa
tiones .ergo a matre in filiam adhibitae matrimoniali quoque consensui
extorquendo fuerunt directae; hisce enim « cercava di persuadere la
« figlia alla sua volontà » ; et hoc tanto magis quia Reiffenstuel (1. I,
tit. 40, n. 29) docet « metum in foro externo, si dubi te tur u t rum directe an
« indirecte incussus fuerit, praesumi directum » (cf. Gasparri , De Matr., U,
n. 951). Immo et metum incusserunt , qui cadit in virum constantem.
Nam, ut ait Pignatel lus (tom. IX, Cons. 130, n. 19) : « Quando metus ,
« concipitur ex sola qualitate personae, non impedit l ibertatem ; quando
« tamen concipitur non solum ex persona, sed etiam ex quali tate peti-
« tionis vel iussionis, quia videlicet ostendit an imum omnino determi-
« na tum ad obtinendum quod petitur, tunc certe cadit in constantem
« virum. Quia rationabiliter sibi persuadet , quod nisi obsequatur petenti,
« sive iubenti, graviter indignabitur. Unde verecundia coniuncta est cum
« t imore indignationis et damni, quod potest ex ea sequi ; et ideo est
« sufficiens, ut cadat in virum constantem; immo si non timeret, non
« esset constans, sed temerar ius ». Et Glericatus (Dec. 37, de matr., n. 21)
scribit : « Metus reverentialis dupliciter consideratur, vel cum periculo
« alicuius gravis mali, vel sine periculo. Pr imo modo, quando filius vel
« filia, non obstante voluntate patr is t imet rationabili ter reddere illum
« sibi infensum, superciliiosum, torve aspicientem, nec placide loquen-
« tem, et multo magis si audiat eumdem verba obbrobriosa dicentem,
« vel ictus et verbera mini tantem, au t alias mortificationes in se pro-
« mittentem, quae omnia repu tan tur in filio mala gravia et importabilia.
« Secundo », etc.
Non solum matris , sed etiam filiae est perpendenda conditio. Ratio
habenda est pr imum sexus personae, quae violentiam passa dici tur;
« facilius enim animus puellae commovetur, quam viri ; deinde aetatis,
« educationis, indolis, u t rum nempe mitis ac t imida fuerit, an fortis et
« cons tans ; qua ratione in familia vivere consuevit, u t rum sub custodia
« et vigilantia parentum, ita ut ab eorum imperio semper et in omnibus
« penderet » (Instr. cit.). Et mer i to : metum enim graviorem au t levio
rem facit an imorum affectus; alter siquidem mortem non reformidat,
alter mini tant ium supercilio commovetur. Ut rum autem metus l iberum
ACTA, vol. XI , n. 6. — i-5-919. 14
202 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
arbitrium violaverit, in passiva subiecti aest imatione inquiri oportet ,
non vero in aliorum opinione, ceu docet Barbosa (Voi. decis., 1.1, n. 26):
« Magis verisimilis reddi tur metus , habi ta considerat ione ad personam
« quae illum pati tur », ut tenuit Rota rat ionem reddens his verbis : « nam
« pueri , in quibus rrùlius est usus , et qui omnia maiora, quam sint, iudi-
« eant, propter imperi t iam aetatis , rebus quibuscumque, etiam levissi-
« mis, terrentur . Et hoc non solum in metu, quem coactivum appella-
« mus, locum habere dicimus, sed etiam reverentiali ». Iamvero Maria
Antonia, cum de matr imonio contrahendo ageretur , decimum tert ium
aetatis suae a n n u m vix excesserat, quando iudicii matur i ta tem nondum
erat consequuta : nec erat tal ibus na tu rae dotibus praedita, ut retineri
potuisset mulier in suo genere formata, quae prudens et fortis existe
ret, quaeque matr imonial ibus obligationibus suscipiendis sat superque
esset idoneos. Pa t re etiam orbata, sub unius matr is , adeo severae et cru
delis, vivere cogebatur, quocumque humano desti tuta praesidio. Quibus
in adiunctis , mirum esse non debet si puellae an imus valde trepidaverit,
et t andem matri suae matrimonium' volenti morem gesserit, ne illius
indignationis effectus experire perpetuo cogeretur; adeo ut ea plena
gavisa non sit l ibertate seu securitate, quae a sacris canonibus requi
ritur, quaeque maior esse debet quam in ceteris contract ibus.
Neque dicatur, Mariam Antoniam in die celebrationis matr imonii
laetitiae signa non dubia manifestasse: « La festa dello sposalizio fu
« fatta con tu t ta concordia e con tut ta volontà si recarono a contrarre
« il matr imonio civile e poi quello religioso ; nella festa nuziale mi
« p a r v e contenta e soddisfatta. Nei giorni prossimi del matr imonio, e
« nel dì proprio della celebrazione, mi parve contenta », sicut testes
affirmant; quod ostendit, vel ipsam non fuisse coactam, vel a coactione
non fuisse ad matr imonium inductam, seu metum ad matr imonii usque
celebrationem non perdurasse ; adeo ut puella ex nolente facta fuerit
volens. Quo in casu de matr imonii nulli tate agi non po tes t ; metus
enim siquidem fuit incussus, null i tatem non induxit , cum usque ad
matrimonii celebrationem non perduraveri t (Rota, in Bomcma - Matri
monii, 1 iulii 1727; et in Leueorien. - Matrimonii, 10 ianuari i 1727,
c. Calcagnino).
Nam imprimis de actricis laetitia licet dub i ta re ; non enim omnes
testes affirmant, illam in die matrimonii laetam atque hilarem vere fuisse,
sed dicunt talem sibi visam fuisse : « Mi parve contenta »: bene an male
hoc asseruerint non constat* cum nul lum factum assignaverint verae
letitiae declarandae ap tum. Sed insuper in hoc etiam prae oculis ha
benda est conditio puellae non solum tenerr imae aetatis, sed etiam
S. Bomana Bota m
indolis levissimae a tque inconstantis, quae vestium sericarum pulchri
tudine allecta, et amicarum puellarum capta admirat ione, omnium, quae
passa fuerat, oblita, contenta a tque hilaris visa est, cum e contra inter
nus eius an imus matr imonio esset adversus. Hic fuit mos perpetuus
toto negotiat ionum tempore a Maria Antonia servatus; eius enim mater
re luctantem fi l iam promissionum ha rum vestium sibi subiicere curabat,
quae tunc acquiescebat ; sed, matris ira sedata, i terum in contrariam
sentent iam revertebatur. « È vero che alle insistenze della m a m m a io
«qualche volta manifestavo la mia volontà affermativa; e ciò sopra
ni tut to quando mi si facevano promesse di abiti di seta e di altri bei
« doni, perchè a quell 'età, cioè nell 'età di 14 anni non compiti, tali cose
« mi facevano piacere. Ma il più delle volte mi rifiutavo sempre, per la
« ragione det ta che non volevo uno sposo in quella condizione ». Media
quibus mater u tebatur ad fil iam subiugandam « erano minacce, erano
« vie di fatto, che si ripetevano ogni tanto ; ed erano pure persuasioni
« e a l le t tamenti ; per cui io alle volte mi ribellavo, alle volte assen t ivo :
« e posso dire che questa fu la storia di più che due mesi, che dura-
« roño i preparat ivi del matr imonio . . . Per calmarla io assentivo, ma
« poi dopo qualche giorno io era daccapo con la ribellione, ed ella ritor-
« nava ai soliti mezzi ». Porro puella, quae constanter vult et non vult,
p rou t est vexationibus terr i ta et promissionibus allecta, vel sua ut i tur
libertate, non est ret inenda serio voluisse, quod tandem vieta acceptavit :
ad vexationem enim redimendam illud acceptavit, et ideo quamvis revera
in die matr imonii laeta atque hilaris fuerit, inde argumentum non oritur
pro demonstrando libero eius consensu in illius celebratione. Quod est
tanto magis re t inendum, a t tenta generali na turae lege; virgines enim
nubentes tan ta commotione agitari solent in festivo apparatu , in gra-
tuiationibus omnium, in rei novitate, praesert im si sint tenerr imae aeta
tis, ut maxima in animo perturbatio insidere soleat, quamvis in ore
debita laetitia appareat . Quare si quae exterius apparuere laetitiae signa
in Maria Antonia, haec bene componuntur cum eius proposito, quod
ex illis non ostendi tur muta tum.
Matris ergo considerata na tura , a tque eius agendi rat ione, fi l iaeque
inspecta conditione, haec in matr imonio contrahendo usa non fuit ea
l ibertate, quae plena esse debebat, et talis non fuit ob t imorem reve
rentialem qualificatum, qui ex dictis non solum gravis fuit, et directus
ad matr imonium extorquendum, sed fuit etiam iniustus, quia inducta
est ei nubere , quem aversabatur ; et in hoc consistit iniustitia metus. Nam
in matr imonio contrahendo fil i i non habent dependentiam a parent ibus
iure divino et ecclesiastico, neque illorum voluntatem sequi coguntur ;
mi Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ideo in casu ius Mariae Antoniae fuit vulneratum, et metus fuit iniu
stus. « Si autem matr imonium a nullius arbitrio pendere debet, et a qua-
« cumque coactione immune esse debet, sequitur, in iustum esse et impe
d i m e n t u m constituere timorem, quem parentes in f i l ios immittunt , u t
« tale matr imonium contrahant » (Rota, dec. 493, n. 30, par. IV; dec. 242,
n. 13; dec. 346, n. 7, par. XIV, Rec ) .
Quibus omnibus in iure et in facto perpensis , Nos infrascripti Audi
tores pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes , Christi
nomine invocato, decernimus, declaramus et sentent iamus, constare de
matrimonii nullitate in casu, seu ad proposi tum dubium respondentes :
Affirmative.
Quare mandamus Ordinariis locorum et ministris Tribunalium, ad
quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nos t ram definitivam senten
tiam, et adversus reluctantes procedant ad no rmam Sacrorum Cano
num, praesert im cap. 3, sess. XXV, de ref., Conc. Trid., iis adhibitis
exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et oppor tuna pro
rerum adiunctis esse iudicaverint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 2 iulii 191 S;
Pet rus Rossetti , Ponens.
Raphaël Giumenti.
Maximus Massimi. L. * S.
Ex Cancellaria S. Romanae Rotae.
Sac. T. Tani , Notarius.
Diarium Romanae Curiae 205
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 8 aprile 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Preparatoria dei Sacri Riti, nella quale con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali, componenti la medesima, dai Ritti Prelati Officiali e dai Rmi Consultori Teologi, è stato discusso il dubbio su l'eroismo delle virtù esercitate dal Venerabile Servo di Dio Giovanni Nepomuceno Neu-mann, Vescovo di Filadelfia, della Congregazione del Santissimo Redentore.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare :
31 marzo 1919. Mons. Francesco Parrillo, Prelato Uditore della S.R. Rota. 3 aprile » Il Rev. sac. D. Giovanni Trione, della Congregazione Sale
siana del Ven. Giovanni Bosco, Consultore della S. Congregazione dei Sacramenti.
8 » » L'Emo signor Cardinale Aidano Gasquet, Presidente Onorario della Pia Società di S. Girolamo perla diffusione dei SS. Vangeli.
9 » » L'Emo signor Cardinale Michele Lega, Protettore della Venerabile Confraternita delle Stimmate di S. Francesco, in Firenze.
» » » Il Rev. sac. D. Enrico Quattrocolo, Difensore del Vincolo presso il Tribunale della Sacra Bomana Rota.
» » » Il Rev. sac. D. Giuseppe Malusardi, Minutante della Sacra Congreg, degli Affari Ecclesiastici Straordinari.
XO » » L'Emo signor Cardinale Giovanni Cagherò, Membro della Sacra Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari.
» » » Mons. Gastone La Perrine d'Hautpoul, vescovo titolare di
Caristo, Consultore della S. C. Concistoriale.
206 Acta Apostolicae Sedis r- Commentarium Officiale
19 aprile 1919. L' Emo signor Cardinale Oreste Giorgi, Membro della Sacra Congregazione di Propaganda Fide.
15 » » L'Emo signor Cardinale Gaetano Bisleti, Protettore della Primaria Associazione della Santissima Croce, eretta nella Basilica Sessoriana.
16 » » L' Eöio signor Cardinale Ottavio Cagiano de Azevedo, Protettore dell'Istituto delle Adoratrici Perpetue del Ssmo Sacramento.
17 » » L'Emo signor Cardinale Donato Sbarretti, Protettore della Pontifìcia Accademia Teologica.
19 » » L'Emo signor Cardinale Michele Lega, Protettore della Società Antischiavista Italiana.
22 » » L'Emo signor Cardinale Oreste Giorgi, Protettore dell'Istituto delle Oblate Filippine in Boma.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al Soglio Pontificio :
8 aprile 1919. Mons. Paolo Bruchesi, arcivescovo di Montréal nel Canada. » » » Mons. Paolo Stanislao La Rocque, vescovo di Sherbrooke.
Protonotari apostolici ad instar participantium:
2 aprile 1919. Mons. Francesco Nardi, della diocesi di Conversano. 11 » » Mons. Edoardo Chichy, della diocesi di Saint-Dié.
Prelati Domestici di S. S.:
6 agosto 1918. Mons. Dionisio O'Connor, della diocesi di London.
26 ottobre » Mons. Giacomo Alfonso Griffin, della diocesi di Sioux City.
7 marzo 1919. Mons. Pio Berti, dell'archidioeesi di Firenze.
27 » » Mons. Giorgio Waring, cancelliere del Vescovo castrense
negli Stati Uniti.
3 aprile » Mons. Luigi Apollon Morel, della diocesi di Nancy.
4 » » Mons. Pietro Giuseppe Amedeo Lefebvre, della diocesi di
Sherbrooke.
» » » Mons. Alfonso Osia Gagnon, della medesima diocesi.
» » » Mons. Filemone Brastard, della medesima diocesi.
» » » Mons. Giuseppe Amedeo Dufresne, della medesima diocesi.
9 » » Mons. Giuseppe Bollón, dell'archidioeesi di Algeri.
12 » » Mons. Donato Frese, della diocesi di Caserta.
» » » Mons. Giuseppe Pepe-Maturi, della medesima diocesi.
13 » » Mons. Timoteo Gibiliseo, della diocesi di Piazza Armerina.
Diarium Romanae Curiae 207
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze :
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile :
23 marzo 1919. Al sig. Luigi de Nadal Artòs, della diocesi di Barcellona.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
15 aprile 1919. Al sig. Bartolomeo Castelli, della diocesi di Tortona.
H Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
6 agosto 1918. Al sig. Filippo I. Pocock, della diocesi di London. 12 febbraio 1919. Al sig. Fernando Georlette, console generale del Brasile
ad Anversa.
23 marzo » Al sig. Pietro Girardon, della diocesi di Valence. 30 » » Al sig. Guglielmo Giorgio Federico de Bruyn.
4 aprile » Al sig. Giovanni Patrizio Tye, della diocesi di Brentwood. » » » Al sig. Arturo Gauss, già segretario della cancelleria della
Legazione Austro-Ungarica a Monaco di Baviera.
9 » » Al sig. Pietro Scheffers, della diocesi di Bois-le-Duc. 12 » » Al sig. Benedetto Genna, della diocesi di Mazara del Vallo.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
1 aprile 1919. Al sig. Alberto Traband, capitano di fregata della marina
francese.
» » » Al sig. Paolo Mass, capitano di corvetta della marina fran
cese.
» » » Al sig. Antonio Edde, commissario di seconda classe della
marina francese.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
8 aprile 1919. Al sig. Carlo Tornassi, di Roma. 10 » » Al sig. ing. arch. Giuseppe Mariani, di Roma.
2 0 8 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
MAGGIOROOMATO DI SUA SANTITÀ
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
26 agosto 1918. Mons. Vincenzo Schweitz, della diocesi di Rottemburgo. 17 febbraio 1919. Mons. Antonio Tabanelli, della diocesi di Modigliana. » » » Mons. Antonio Mengolini, della medesima diocesi.
18 marzo » Mons. Lorenzo Monaco, dell'archidioeesi di Brindisi. 1 aprile » Mons. Giuseppe Naddeo, della diocesi di Potenza e Marsico.
Cameriere Segreto di Spada e Cappa Soprannumerario di S.S.:
28 giugno 1918. Il sig. Nicola Federico Brady, dell'archidioeesi di New York.
Camerieri d'onore m abito paonazzo di S. S. :
26 agosto 1918. Mons. Francesco Saverio Reck, della dioc. di Rottemburgo. » » » Mons. Corrado Kümmel, della medesima diocesi. » » » Möns. Michele Munz, della medesima diocesi. » » » Mons. Carlo Moehler, della medesima diocesi. » » » Mons. Stefano Magg, della medesima diocesi.
17 marzo 1919. Mons. Salvatore Fiore, della diocesi di Nicosia. 28 » » Mons. Amedeo Carrillo Archidona, della diocesi di Madrid. 29 marzo » Mons. Francesco Annibale Ferretti, di Roma.
Cameriere d'onore extra urbem di S. S.:
26 agosto 1918. Mons. Giuseppe Müller, della diocesi di Rottemburgo.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.:
2ì marzo 1919. Il sig. Emilio Edmondo Egberto Sassen, della diocesi di Ruremonda.
NECROLOGIO
24 marzo 1919. Mons. Alessandro Parvi, vescovo di Scepusio (Ungheria)
Annus ÏI - Vol. XL 2 Iunii 1910 Num. t
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTAEIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
EPISTOLA ENCYCLICA
AD V. E. FELICEM S . R. E. CARD. HARTMANN, ARCHIEPISCOPUM COLONIENSEM,
CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS GERMANIAE, DE SANCTO BONI
FACIO, GERMANIAE A P O S T O L O , AC DE E I U S PERFECTA CONSTANTIQUE CUM
APOSTOLICA SEDE CONIUNCTIONE, DUODECIMO EXEUNTE SAECULO AB
INCHOATA GLORIOSI EIUSDEM MARTYRIS A P U D GERMANIAE P O P U L O S A P O
STOLICA LEGATIONE.
BENEDICTUS P P . XV
DILECTE FILI NOSTER ET VENERABILES FRATRES
SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
In hac tanta aerumnarum atque angustiarum mole, quae ultra modum acerbissimi» hisce temporibus Nos undique premunt, - « praeter illa quae extrinsecus sunt, instantia mea <( quotidiana, sollicitudo omnium ecclesiarum », ut apostolicis verbis utamur, 1 maiore nuper sollicitudine gravioribusque curis prosecuti sumus, dilecte Fili Noster et venerabiles Fratres, repentinos illos casus ac turbulentissimos rerum publicarum motus, qui apud vestros finitimosque populos acciderunt, quique adhuc suspensos tenent animos expectatione futuri.
Verum inter haec ipsa tenebricosa tempora et communium rerum perturbationes, e regionibus iisdem vestris, lucis veluti radius quidam affulget, spei bonae laetitiaeque nuncius, iucunda
1 II, Cor., xi, 28. ACTA, vol. XI, n. 7. — 2-6-919. 15
210 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
scilicet recordat io p r i m u m p a r t a e duodec im a b h i n c saeculis Ger
m a n i a e popul is chr i s t i anae salut is , misso ad eosdem Bonifacio,
R o m a n i Pontificis auc to r i t a t e Evange l i i praecone, ac Sedis Apo
stolicae legato: de q u a q u i d e m re, m u t u i solat i i ac p a t e r n a e gra
tu la t ion is causa, in p raesen t i vob i scum colloqui i uva t .
H a n c en im spem lae t i t i amque Nos t r am d u m p lane e x a n i m o
c o m m u n i c a m u s vob i scum te s t em amor i s in vos Nostr i in ve-
s t r a m q u e gen tem u n i v e r s a m p a t e r n a e benevolent iae , s imul an
t i q u a m i l lam ge rman ic i popu l i c u m h a c Apostol ica Sede coniun
c t ionem p a r t i m iucund i s s ime c o m m e m o r a m u s , p a r t i m vehe
ment i s s ime des ide ramus ; quae p r i m a a p u d vos f ide i i n i t i a posui t
ac lae t i ss ima i n c r e m e n t a dedit , post commissam t a n t o viro a
Sede Apostol ica r o m a n a m legat ionem, s ingu la r i de inde r e r u m
g e s t a r u m gloria nobili tatalo, a t q u e ipso d e m u m sangu ine m a r
tyr i s conf i rmatam.
Exple to a u t e m ab i i sdem beat i ss imis cathol icae rel igionis
ini t i is duodecimo" saeculo, c e rn imus iu re a p p a r a r i a p u d vos,
q u a n t u m fert t empor i s condit io, saecular ia solemnia, quae no
v u m i l lud chr i s t i anae h u m a n i t a t i s a e v u m , Bonifacii legat ione
ac praed ica t ione i n c h o a t u m e iusdemque a l u m n o r u m ac succes
so rum ope p r o p a g a t u m , u n d e G e r m a n i a e salus ac prosper i tas
omnis exord ium duxi t , g r a t a m e m o r i a revocent ac d ignis lau
dibus celebrent .
Neque en im p r a e t e r i t a r u m t a n t u m r e r u m lae t am recorda
t ionem ac f aus tam ce lebra t ionem sc imus vos spectare , dilecte
Fi l i Noster e t venerabi les Fra t res , sed p r a e s e n t i u m velu t i q u a m
d a m perfect ionem a t q u e e t i am affuturae u n i t a t i s ac pacis reli
giosae op t a t i s s imam i n s t a u r a t i o n e m . N a m haec bona s u n t ma
x ima, ab u n a ch r i s t i ana f ide e t cha r i t a t e profecta, quae Chr i s tus
Deus ac Dominus Noster e coelo dela ta , Ecclesiae suae ac suo in
ter r i s Vicario, R o m a n o Pontifici , r e t inenda , p r o p a g a n d a ac v in
d i c a n d a commis i t . H i n c il la necessar ia c u m h a c Apostol ica Sede
coniunct io , cuius /Bonifacius ves ter perfect iss imus praeco exti
t i t a t q u e exempla r : h i n c i t em pot ior q u a e d a m e t m u t u a amor is
officiorumque consensio R o m a n a m Sedem in t e r ac v e s t r a m gen-
Acta Benedicti PP. XV
tem, ab eodem Bonifacio t u m p r i m u m Chris to e t Chr is t i in ter
r is Vicar io mirifice de v inc t am.
Q u a m q u i d e m u n i t a t e m e t consensionem s u m m a m commé
moran tes , e a n d e m vot is omnibus c u p i m u s revocar i a p u d omnes,
u t sit « omnia e t in omnibus Chr i s tus » . 1
Vix en im recoli sine iucund i s s imo q u o d a m a n i m i sensu ea
n u n c possunt , t a n t o saecu lorum interval lo , quae cand ida na r r a -
t ione scr iptores ae ta t i s i l l ius an t iqu iss imi , in p r imi sque Bonifa
cii fere aequal i s Wi l l iba ldus episcopus, c u m de ceteris sanct is
s imi vir i v i r t u t i bus ac r ebus gestis, t u m vero po t i s s imum de eius
d e m legat ionis R o m a n a e a p u d German iae populos in i t i i s a tque
inc rement i s felicissimis t r a d i d e r u n t .
D i u t u r n o s iqu idem vi tae religiosae t i rocinio ins t ruc tus ,
quod pue r innocen t i s s imus in ie ra t in pa t r ia , a t q u e a l iquod e t i am
pe r i cu lum apostol icae v i tae in te r b a r b a r a s gentes ve lu t i explo-
ra tor i s in m o d u m exper tus , id Bonifacius in te l lexi t e t c e r tum
a p u d se s t a tu i t n u l l u m posse colligi m a g n u m s tab i lemque fru
c tum, nis i consensio e t approbat io , a tque adeo p ropr i a missio
seu m a n d a t u m Apostol icae Sedis accederet .
Quap rop te r e t honorif icent iss ima abba t i s d ign i ta te depulsa ,
e t soda l ium rel igiosorum advers is cona t ibus lacr imisque supe
rat is , va ledicens f ra t r ibus , e t profectus pe r longa t e r r a r u m spa
t ia pe rque ignotas mar i s vias, l im ina B. P e t r i apostol i prospere
aggressus est, ib ique venerab i l em Sedis Apostol icae P a p a m bea
t ae memor iae Gregor ium s e c u n d u m affatus, « o m n e m sibi pe r
o rd inem i t iner is sui a t q u e a d v e n t u s occasionem manifes tavi t , e t
qua l i a n x i u s desiderio d iu t ius desudasse t ape ru i t » . T u m vero
h o m i n e m s a n c t u m « sanc tus P a p a h i la r i v u l t u a r r iden t ibusque
(( oculis » excepit, nec modo semel est a l locutus , sed « s e d u l u m
« deinceps c u m eo h a b e b a t quo t id i anae d i spu ta t ion is collo-
« q u i u m », 2 ac t a n d e m ampl iss imis verbis et scr ipt is e t i am lit
teris, e idem in cunct i s Germaniae popul is c u r a m Evangel i i prae
d icand i commisi t .
1 Coloss., III, U. 2 Vita S. Bonifacii auctore WILLIBALDO, C. V, 13-14.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
H i s vero l i t ter is 1 Pont i fex m u l t o lucu len t ius e t i a m q u a m
scr iptores i l l ius ae t a t i s -qu i m a n d a t u m « Apostol icae Sedis »,
sive « apostolici Pontif icis » c o m m e m o r a n t , quo spectare t i d e m
e t q u a m la te pa tere t , expl ica t a t q u e c o m m e n d a t .
N a m t a n t a e u m a l loqu i tu r g r av i t a t e v e r b o r u m e t pondere
auc tor i t a t i s ut v ix maiore qu is possi t : « ex ig i t - i nqu i t - mani f e-
« s t a t a nobis religiosi proposi t i t u i pie in Chr is to f lagrantia in-
« ten t io e t a p p r o b a t a s incer iss imae f idei t u a e pe r i a t a re la t io ut
« ad d i spensa t ionem ve rb i divini , cu ius p e r g r a t i a m Dei c u r a m
« ger imus , te .comministro u t a m u r ». D e m u m d i l auda t a doct r ina ,
indole, proposi to, a tque s u p r e m a Sedis Apostol icae auc tor i t a te
in terposi ta , q u a m Bonifacius ipse invocavera t , hoc solemni ve lu t i
praecepto conc lud i t : « I deo in n o m i n e indivis ibi l is Tr in i t a t i s ,
(( per i nconcussam auc to r i t a t em beat i P e t r i apos to lorum pr in
ce cipis, cuius doc t r inae magis te r i i s d i spensa t ione fung imur et lo
ci c u m sacrae Sedis a d m i n i s t r a m u s , m o d e s t i a m tuae rel igionis
<( i n s t i t u i m u s a tque p raec ip imus , ut in verbo g ra t i ae Dei ... ad
(( gentes q u a s c u m q u e infideli tat is errore de ten tas p ropera re Deo
« comi tan te potuer is , m i n i s t e r i u m regn i Dei pe r i n s inua t i onem
« nomin i s Christ i Domin i Dei nos t r i ve r i t a t i s suas ione designes » ;
a d m o n e n s t a n d e m , u t e t d i sc ip l inam s a c r a m e n t i i n i t i a n d o r u m
« ex formula officiorum sanc tae Apostol icae Sedis » t enea t et
quod act ioni susceptae sibi deesse perspexer i t , Pontif ici R o m a n o
significet.
I a m ex i i sdem ampl i ss imis l i t ter is qu is /non inte l l igat q u a n
t a m pie foven t sanc tus Pon t i fex in Boni fac ium i p s u m vo lun ta
t e m a t q u e amor is venera t ionem, q u a n t a m in omnes German iae
populos sol l ic i tudinem c u r a m q u e p a t e r n a m , qu ibus t a m san
c tum, t a m q u e sibi d i l ec tum Evange l i i p r aeconem des t inaver i t ?
A t q u e h u i u s q u i d e m conscient ia m a n d a t i , c u m cha r i t a t e
Chr is t i coniuncta , con t inuo u rgeba t apos to l icum v i rum, solaba-
t u r afiiictum, i acen tem erigebat , su isque v i r ibus diffisum lega
t ionis sacrae confidentia roboraba t . Quod s t a t i m a p p a r u i t c u m
p r i m o a d v e n t u in Boioar iam T h u r i n g i a m q u e , u t n a r r a n t e m se-1 Ep. Exigit manifestata, inter Bonif ep. XII (al. II).
Acta Benedicti PP. XV 213
q u a m u r e iusdem ae ta t i s scr iptorem, « i u x t a i n s i t u m sibi m a n d a
ci t u m apostolici pontificis, senatores den ique plebis, to t ius po
ce pu l i p r inc ipes verb is sp i r i tua l ibus affatus est eosque ad v e r a m
« agni t ionis v i a m et in te l l igent iae lucem provocavi t ». 1
H a e c eadem conscient ia de la tae sibi legat ionis ab otio deter-
rens, a quie t i s e t i am v i tae ra t ion ibus , qu ibus in u n o m o r a t u s
loco t a m q u a m in po r tu conquiesceret , pe rpe tuo a b s t r a x i t ; ad
a s p e r r i m a quaeque a tque h u m i l l i m a aggredienda , in Dei glo
r i a m e t a n i m a r u m sa lu t em sive c o m p a r a n d a m sive a u g e n d a m
unice i n t e n t u m , permovi t .
Qua vero devot ione ac p ie ta te e n u t u pendeba t Sedis Apo
stolicae, cu i lega t ionem i l lam suam referebat acceptam, eadem
R o m a m l i t t e ras submi t t eba t ac nunt ios , u t cum p r i m u m lega
t ionis curr iculo inito, « P a t r i venerab i l i Apostol icae Sedis pon t i -
« f iei un ive r sa quae circa i l lum Domino donan t e f ac ta s u n t . . . per
« o rd inem revelavi t », ac « de rebus quae ad q u o t i d i a n a m Eccle-
« siae Dei necess i ta tem popul ique p r o v e n t u m per t ineban t , p l u r a
« ob consi l ium Sedis Apostol icae in te r rogando conscr ipsi t » . 2
A t q u e id q u i d e m p rae s t aba t Bonifacius s ingular i q u o d a m
ac propr io p ie ta t i s sensu, q u e m ipse senex cand ide aper ieba t
Zachar i ae Pontif ici rescr ibens : <c P o s t q u a m me an t e annos p rope
« t r ig in t a sub fami l ia r i ta te et servi t io Apostol icae Sedis, an-
« n u e n t e et iuben te v e n e r a n d a e memor i ae an t i s t i t e apostolico
« Gregorio anter iore , voto constr inxi , qu idqu id m i h i laet i t iae vel
« t r i s t i t iae acciderat , apostolico pontifici solebant indicare , ut in
« laet is s imul l a u d a r e m u s D e u m et in t r i s t ibus eius consilio ro-
« bo ra re r » . 3
His g e m i n a d o c u m e n t a pass im occur run t quae in t e r s t r e n u u m
h u n c Evangel i i p r aeconem a tque Apos to l icam Sedem e t n u n
q u a m i n t e r m i s s u m l i t t e r a r u m commerc ium e t mir if icam volun
t a t u m consens ionem demons t r an t , q u a t u o r con t inen t e r Pontif i
c u m gloriosae memor i ae fausto reg imine c o n t i n u a t a m .
1 Vita S. Bonifacii, cap. VI, 16. 2 Ibid., VII, 19. 3 Ep. LIX (al. LVII).
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
N a m e t ipsi R o m a n i Pontifices n u l l u m p r a e t e r m i t t e b a n t lo
c u m c u r a m v e legat i s o l e r t i s s i m i a d i u v a n d i fovendique sui, e t
ru r sus Bonifacius n ih i l p ro r sus negligebat , n ih i l u n q u a m s tudi i
officiique remi t tebat , q u i n t a n t o r u m Pont i f icum, quos p a r e n t u m
loco v e n e r a b a t u r ac di l igebat , l ega t ione sanct i ss ime fungeretur ,
a tque e t i am a b u n d e superare t . '
Gregorius ig i tu r Pont i fex p robe intelligens' q u a m late pa
te re t evangel icus c a m p u s a se Bonifacio d e m a n d a t a s , q u a m q u e
lae ta messis albesceret, m a x i m a q u i d e m m u l t i t u d i n e plebis ad
consor t ium sanc tae Ecclesiae pe r i p s u m adsci ta , s u m m u m eidem
Sacerdot i i g r a d u m c o m m u n i c a n d u m a tque episcopalem to t ius
Ge rman iae p rov inc i am i m p o n e n d a m decrevi t . Cui v ic iss im Bo
nifacius, qu i p r iu s Wil l ibrordo amic iss imo suo res t i tera t , « qu ia
« cont radicere h u i c t a n t o pontifici Apostol icae Sedi p rae la to non
« a u d e r e t , consensi t e t i am e t obedivi t » . H u n c a u t e m honorem
a m p l i s s i m u m ex p a r t e s u a R o m a n u s Pon t i fex al tero cumulav i t ,
sive honore sive beneficio pen i tus s ingu la r i a tque G e r m a n o r u m
pos ter i ta t i c o m m e n d a n d o , c u m fami l i a r i t a t em Sedis Apostol icae
t a m Bonifacio q u a m o m n i b u s e idem subiect is ex hoc in fu tu rum
c o n d o n a v i t . 1 Q u a m videl icet f ami l i a r i t a t em Gregor ius ipse mul
t is an t e a r g u m e n t i s indic i i sque demons t r ave ra t , u t l i t ter is s c r i :
pt i s complur ibus , ad reges e t pr incipes , ad episcopos, abbates
c l e rumque u n i v e r s u m ; ad populos ipsos, q u a m q u a m vel ba rba
ros, vel recens ad f idem revocatos, o m n i b u s i l lud idem edicens
u t m a g n o illi « Dei famulo ad i l l umina t i onem g e n t i u m ab h a c
« apostol ica a t q u e cathol ica Dei Ecclesia des t ina to a s sensum vel
« concu r sum » p r a e b e r e n t . 2
E a n d e m i t e r u m Bonifacii Sedisque Apostol icae famil iar i ta
t e m e t amic i t iae c o m m u n i o n e m conf i rmavi t Gregor ius I I I i n
pontif icatu successor, c u m Bonifacius electo n u n t i o s mis i sse t ;
q u i q u i d e m « pr ior is amic i t iae foedera, quae miser icord i te r ab
« antecessore suo sancto Bonifacio e iusque famil iae collata s u n t
(( man i f e s t ave run t », i t emque « d e v o t a m eius in f u t u r u m h u m i -
1 Vita S. Bonifacii, e. VII, 21. 2 Ep. Sollicitudinem nimiam inter ßonif. ep. XVII (al. VI).
Acta Benedicti PP. XV 215
(c l i ta t i s Apostol icae Sedi subiec t ionem n a r r a v e r u n t » ac t a n d e m
« ut f ami l i a r i t a t i ac c o m m u n i o n i sanc t i Pontificis a tque to t ius
(( Sedis Apostol icae ex hoc devote subiectus communica re t ,
« q u e m a d m o d u m edocti e r an t » preca t i sun t . 1 Hos vero nun t io s
Pont i fex et benigniss ime excepit e t Bonifacio novis delat is hono
r ibus , ipsoque « a rch iep iscopatus pallio, c u m m u n e r i b u s diver-
« s isque s a n c t o r u m rel iquiis honorifice remis i t ad p a t r i a m ». Qui
bus amor i s significat ionibus v ix dici potest q u a m « g r a t u l a b u n -
« dus , Apostol icae Sedis n i m i u m conf o r t a tu s devot ionis suffragio,
« opeque d iv inae miser icordiae inspiratum » 2 Vjir ille apostol icus
ad m a x i m a quaeque ac difficillima aggred ienda vires a n i m u m
que rec ipere t ; n o v a exaedificare t empla , hospi t ia , monas te r i a ,
castella, novas pe rcu r sa re regiones E v a n g e l i u m p romulgando ,
novas r i t eque c i rcumscr ip tas dioeceses cons t i tuere a u t consti
t u t a s reformare , in i isve rad ic i tus vi t ia , s ch i sma ta er roresque
convellere, t u m serere ub ique g e n u i n a f ide i v i t aeque chr is t ia
nae ge rmina , rec ta d o g m a t a ac v i r t u t e s ; t u m e t iam, audi tor i
bus usus q u a m p l u r i b u s a se ins t i tu t i s a l u m n i s pieta t is , popular i
bus q u o q u e suis bene mul t i s , ex Angl ia accitis, gentes b a r b a r a s
saepe e t i m m a n i t a t e efferatas ad h u m a n u m civi lemque c u l t u m
informare .
Ac t a m e n in te r to t ac t a n t a incoepta, t a m mul t i s licet rebus
praec lare ac sanct iss ime gestis nobi l i ta tus , c u m ass iduis s imul
insecta t ionibus , advers i t a t ibus , angor ibus e t i am a n i m i conflicta-
re tur , ae ta te p rae te rea i a m a d i u t u r n i s labor ibus devexa ad quie
tem, nec se in to l e ran t ius i ac t aha t nec u l l u m d a b a t quie t i locum,
sed iussa semper Pontif icis opemque respiciebat . Quare « ter t io
« p rop te r fami l ia rem sanct i apostolici Pontificis to t iusque cleri
ci ca tus communionem, d i sc ipu lorum comi t an t e coetu, R o m a m
(( ven i t ut apostolici videl icet P a t r i s sa lubr i f m e r e t u r colloquio,
« et s a n c t o r u m se, i a m ae ta te provec tus , o ra t ion ibus commen
ce d a r e t » . 3 T u m vero e t i am ter t io benigne est a Domino aposto-
1 Vita S. Bonifacii, c. VIII,"25. 2 Ibid., c. VIII, 25 sq. s Ibid., c. IX£27Jsq.
216 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale
Meo susceptus , ac denuo « c u m m u n e r i b u s et re l iqui is S a n c t o r u m
« honorifice d i t a tu s », commenda t i t i i s i t e m epistol is c u m u l a t u s
ampl iss imis , u t ex e a r u m ipsis exempl is a p p a r e t ad nos u s q u e
per la t is .
U t r i que a u t e m Gregorio, c u m R o m a n i Pont i f ica tus , t u m po
t ioris in Germanos e o r u m q u e Apos to lum sol l ic i tudinis haeres
Zacha r i a s successit , qu i ve t e rem con iunc t ionem n o n modo reno
vav i t sed mirifice auxi t , confidentius e t i a m u t e n s fortasse c u m
Bonifacio ac b e n e v o l e n t i a ; e t v ic iss im c u m Zacha r i a Bonifa
cius, nun t i i s complu r ibus a tque epistolis famil iar iss imis u l t ro
c i t roque missis . Hisce s iqu idem; i n t e r a l ia quae commemora re
l ongum est, suaviss imis verb is l ega tum a l loqu i tu r s u u m Rom a
n u s P o n t i f e x : « Cognoscat, f ra ter d i a r i s s i m e , t u a sanc ta f ra
ce te rn i tas , i t a d i lec t ionem t u a m habe re in nos t r i s praecordi is , ut
« te p raesen t ia l i t e r quot id ie v idere des ide remus et i ta te in no
ce s t ro consort io h a b e a m u s ut certe m i n i s t r u m Dei et d ispensato
ci r e m Ecc les ia rum Chr is t i ». 1
I u r e ig i tu r meri toque, rescr ibens German iae Aposto lus ex
t remis v i tae suae ann i s S t ephano Pontifici, Zacha r i ae successori,
hoc u n u m « d isc ipulus R o m a n a e Ecclesiae i n t imi s ac viscera-
cc t is obnixe flagitat p rec ibus , ut f ami l i a r i t a tem et u n i t a t e m Se-
cc dis Apostol icae ab a lmi ta t i s suae c lement ia impe t r a r e et habere
ce m e r e a t u r ». 2
*Hac f i rmiss ima p e r m o t u s f ide , h a c p ie ta te e t cha r i t a t e in
f lammatus Bonifacius q u a m Sedi Apostol icae f ide l i ta tem coniun-
c t ionemque s ingu la rem ex u m b r a t i l i v i tae monas t i cae pa laes t r a
p r i m u m hausisse v i d e t u r i n pa t r i a , q u a m deinde , i n a p e r t u m
ce r t amen v i t ae apostolicae progressurus , Romae , super corpus
ips ius B . P e t r i Apos to lo rum Pr inc ip i s , sacro in terposi to iure iu
r a n d o promisera t , q u a m den ique ve lu t i su i apos to la tus f o rmam
ac susceptae legat ionis regulam, in m e d i u m d i sc r imen ac iemque
p roduxera t , e a m d e m e t cons tan t i s s ime re t inui t , e t ceteris e t i a m
1 Ep. Susceptis, inter Bonif. ep: LI (al. L). . y . 2 Ep. LXKVIII.
Acta Benedicti PP. XV 217
omnibus , quos per E v a n g e l i u m genuisset , v e h e m e n t e r commen
dare n u n q u a m dest i t i t , a tque t a n t a sedul i ta te inculcare u t i l l am
velu t i t e s t a m e n t i loco rel iquisse v ide re tu r .
I t a en im senex labor ibusque confectus, q u a m q u a m de se
h u m i l l i m e p raed icaba t : « u l t i m u s et pess imus s u m o m n i u m le
ce ga to rum, quos cathol ica et apostolica R o m a n a Ecclesia ad p rae -
« d i c a n d u m E v a n g e l i u m des t inav i t », 1 R o m a n a m t a m e n i l l am
lega t ionem s u a m prae se ferebat, eaque un ice g lor ians in Do
mino , ipse se « l ega tum G e r m a n i c u m sanc tae cathol icae aposto-
« licae r o m a n a e Ecclesiae » appel la re gaudeba t , professus devo-
t u m s e r v u m R o m a n o r u m Pont i f icum pro auc tor i t a te sanc t i P e
t r i e t s u b d i t u m d i sc ipu lum a t q u e obedien tem esse velle.
T a m al te insederà t eius a n i m o ac pen i tu s hae reba t quod Cy
p r i a n u s m a r t y r , an t iqu i s s imae t rad i t ion i s Ecclesiae test is , f i rmis
s ime adsereba t : « Deus u n u s est, et Chr i s tus u n u s et u n a Eccle-
« s ia et c a t h e d r a u n a supe r P e t r u m Domin i voce funda t a »; 2
quod i t em Ambros ius , m a g n u s ille Ecclesiae Doctor, p raedica
b a t : « ub i P e t r u s , ibi Ecclesia; ub i Ecclesia, ibi nu l l a mors , sed
« v i t a ae t e rna », 3 quodque den ique H i e r o n y m u s sapient i ss ime
doceba t : « Ecclesiae sa lus in s u m m i Sacerdot is d igni ta te pen
ce det, cui si non exsors q u a e d a m et ab omnibus eminens d e t u r
« potes tas , tot in ecclesiis eificientur sch i smata quot sacer-
« dotes » . 4
Quod u t i q u e t r i s t i s s ima q u o q u e v e t e r u m d i sco rd ia rum hi
s tor ia t es ta tur , eo rumque o m n i u m , quae r e d u n d a r u n t ex illo
fonte, m a i o r u m exper ien t ia confirmat; q u a e t a m e n commemo
rare , tot aliis ca l ami ta t ibus c ruen t i sque caedibus oppresses, mi
n ime i u v a t in praesent i , sed c o m m u n i b u s pot ius lacr imis a tque ,
si f ieri posset, a e t e rna oblivione delere.
P r a e s t a t ig i tu r ve ter i s pot ius un i t a t i s m e m o r i a m revocare
coniunct ionisque necess i tud inem celebrare quae in t e r p r inc ipem
1 Ep. LXVII (al. XXII). 2 CAECILII CYPRIANI Ep. XLIII, 5. 3 Enarr. in Ps. XL, n. 30. 4 Contra Lucif., 9.
218 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
G e r m a n o r u m Apos to lum Bonifac ium u n i v e r s a m q u e G e r m a n i a e
g e n t e m a tque h a n c Apostol icam Sedem in tercess i t ; e cuius lega
t ione omnis est a p u d Germanos profecta religio e t p rosper i t as
ipsa h u m a n i civil isque convic tus .
De q u a q u i d e m p l u r a proferr i possunt , u t op t ime nostis , di
lecte Pil i Noster e t venerabi les F ra t r e s , peru t i l i sane recorda
t ione c o m m e m o r a n d a . A t sat is m u l t a i a m pro tu l imus , e t n imi s
fortasse mul t a , d u m res ag i tu r in p r o m p t u e t sane p lan ior q u a m
ut pro l ixa orat ione mu l t i sque a r g u m e n t i s ind igea t . Quod s i haec
fusius, q u a m necessi tas pos tu laba t , com m em orav i m us , id pro
p te rea placui t , u t vob i scum m e m o r i a ve t e r a repe tentes nonn ih i l
solatii ad p raesen t i a aequiore a n i m o p e r f e r e n d i perc iperemus ,
i n spem erect i a fhi turae q u a m p r i m u m h u i u s red in tegra t ion is
uni ta t i s , coniunct ionisque Ecclesiae in multitudine pacis atque
in vinculis charitatis.
In iis en im i m m o r a r i i u c u n d u m eoque iucund ius , quod Bo
nifacii decessoris ves t r i e x e m p l a v i r tu t e sque s ingulares , in pr i
misque i l lam amic i t iae coniunc t ion isque necess i tud inem q u a m
hisce l i t ter is ce l eb randam suscepimus, in vest r is conspic imus
a tque a d m i r a m u r v i tae ra t ion ibus r e p r a e s e n t a t a m Nobis e t quo
d a m m o d o expressam. Vivi t en imvero a p u d vos e t gloriosissime
v iv i t ves ter Germaniae Apostolus ; vivi t , ut ipse se appel labat ,
<( Lega tus Germanicus cathol icae R o m a n a e Ecclesiae », e a n d e m
s u a m i l lam R o m a n a m lega t ionem ve lu t i sus t inens a d h u c pre
cibus, exemplis , r e r u m q u e g e s t a r u m memor ia , qu ibus profecto
« defunctus a d h u c loqui tur» . At ve ro i ta loquens, populos quon
d a m suos ad u n i t a t e m po t i s s imum Ecclesiae R o m a n a e inv i t a re
a t q u e a d h o r t a r i ille v ide tur , f idus in te rp res ac praeco Magis t r i
e t Servator is nos t r i Iesu, qu i hoc p o t i s s i m u m precamur et com
m e n d a t suis « ut u n u m s in t ».
I n v i t a t ille q u i d e m coniunct iores Ecclesiae a lumnos u t ar
ct ius a m a n t i u s q u e a d h a e r e s c a n t ; i nv i t a t ceteros, ab u n i t a t e ab-
scissos, ut ad e iusdem s i n u m Ecclesiae Mat r i s pie se f identerque
recipiant , ve te r ibus sepositis odiis, s imul ta t ibus , p rae iud ica t i s
opinionibus; omnes den ique christifideles sive recens adscitos,
Acta Benedicti PP. XV 219
1 Vita S. Bonifacii auctore OTHLONO monacho, lib. 1, cap. ult.
1 • . . — , • .
sive i a m p r i d e m cooptatos, u t in e iusdem consensione f ide i e t
coniunct ione v o l u n t a t u m perseveren t ; ex q u a t a n d e m d iv ina f l o
rea t Char i t a s a tque ipsa e t i am civilis h o m i n u m societat is con
cordia.
Quis a u t e m non h a n c P a t r i s i nv i t a t i onem adhor t a t ionem-
que exaudiat? Quis p a t e r n a m doc t r inam, exempla , Vocem deni
que i p s a m despiciat? N a m u t scr iptor is i t em an t iqu i , popu la r i s
vestr i , cand id i s s ima vfèrba u s u r p e m u s in p r imis oppor tuna , c u m
R o m a n a e Bonifacii legat ionis a p u d vos cen tenar ia m e m o r i a re
colitur, « s i i u x t a Apos to lum pa t res carn is nos t r ae h a b u i m u s e ru-
<( di tores et r eve rebamür , nonne mu l to mag i s o b t e m p e r a b i m u s
(( p a t r i s p i r i t u u m ? P a t e r n a m q u e spi r i tual is non so lum Deus orn
ee n ipo tens dici tur , sed e t i am omnes , q u o r u m doc t r ina e t exempla
« ad agn i t ionem ver i ta t i s i n s t ru imur , ad s t ab i l i t a t em religionis
« i n c i t a m u r . Sicut et A b r a h a m ob f idei obedient iaeque suae me-
« r i t um, cunct i s i m i t a n d u m , p a t e r o m n i u m dic tus est in Chris to
« c reden t ium, h a u d a l i ter sanc tus p raesu l Bonifacius o m n i u m
(( German iae i nco l a rum p a t e r dici potes t pro eo, quod illos verbo
« praed ica t ion is p r i m i t u s Chris to genui t , exempl is confirmavit ,
« pos t remo a n i m a m q u o q u e s u a m pro ipsis posui t , qua cha r i t a t e
« nemo m a i o r e m vale t exhibere » . 1
I l lud t a m e n ad iung imus , dilecte Fi l i Noster e t venerabi les
Fra t res , - q u a m q u a m id v e s t r u m scimus la te re neminem, - m i r a m
h a n c Bonifacii cha r i t a t em, non u n i u s Germaniae f in ibus c i rcum
scr ip tam, populos omnino omnes, i n t e r se in imiciss imos licet,
esse c o m p l e x a m ; q u e m a d m o d u m et potiore q u i d e m amore , i u x t a
o rd inem v i r tu t i s , complexus est Germaniae apostolus f in i t imam
F r a n c o r u m gentem, cuius aeque reformatur ex t i t i t p rudent i s s i
m e ; ac « de s t i rpe e t p rosap ia A n g l o r u m procrea tos » popu la res
suos, q u i b u s p raec ipue « e iusdem generis ve rnacu lus , un ive r sa -
« lis Ecclesiae lega tus et se rvus Sedis Apostol icae », fidei ca tho
licae, e i sdem a S. Gregorii M a g n i Pontificis legat is R o m a n i s illa
tae , p ropaga t ionem, a p u d S a x o n u m quoque populos ex eodem
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ortos genere ob t inendam, ac den ique « u n i t a t e m et communio
n e m di lect ionis » cus tod i endam a m a n t i s s i m e c o m m e n d a v i t . 1
Quon iam vere cha r i t a s - u t e iusdem v e r b a scriptoris , q u e m
s u p r a l a u d a v i m u s , i t e r u m Nos t ra fac iamus - est « b o n o r u m
« o m n i u m origo ac f in i s , Nos e t i am in h a c t e r m i n u m p o n a m u s » , 2
dilecte Fi l i Noster e t venerabi les F ra t r e s . Id ig i tu r vot i s omni
bus c o m p r e c a m u r u t i n h a c p e r t u r b a t a h o m i n u m societate,
Omnipo ten t i s Dei Eccles iaeque suae i n s t au ra t i s iu r ibus , legibus,
cu l tu ac m e m o r i a den ique ipsa revocata , cha r i t a s ch r i s t i ana re
virescat , q u a e c u m bellis odi isque furen t ibus t u m dissidiis, schi
sma t i s a tque er ror ibus se rpent ibus u n d i q u e f inem imponens , po
pulos i n t e r se foedere dev inc ia t arc t iore q u a m f lux is h o m i n u m
pact is , u n i t a t e f ide i po t i s s imum et ve ter i s coniunct ionis consue
tud ine , seu necess i tudine pot ius , c u m h a c Apostol ica Sede, q u a m
Chr i s tus Dominus nos te r ve lu t i q u o d d a m famil iae in ter r i s suae
f u n d a m e n t u m c o n s t i t u t a m voluit , e t v i r tu t ibus , sapient ia , labo
r ibus tot Sanc to rum a tque ipso den ique M a r t y r u m , u t Bonifacii
ves t r i , s angu ine consecra tam.
H a c a u t e m consensione f i de i e t v o l u n t a t u m coniunct ione
ub ique t e r r a r u m in s t au ra t a , i l lud Nos e t i am u s u r p a r e iure quo
d a m Nostro v idebimur , de plebe ch r i s t i ana universa , quod Ro
m a n i conscient ia p r i m a t u s ac sacra Apostol icae Sedis auctor i
t a t e pe rmotus , i a m inde a p r imo saeculo chr i s t i ano pecul ia r i te r
conscr ibebat Clemens P a p a Corinthi is : « G a u d i u m et l ae t i t i am
« nobis praes tab i t i s , s i oboedientes facti i is quae scr ips imus per
« S p i r i t u m S a n c t u m resecetis i l l eg i t imum zeli ves t r i s t u d i u m
« s e c u n d u m exhor t a t ionem q u a m de pace ac concordia fecimus
« i n h a c epistola ». 3
A t q u e u t i n a m hoc nobis o m n i b u s Bonifacius Aposto lus ac
M a r t y r impe t re t , ac popul is p raeser t im, pot ior i iure , sive origine
sive electione suis : i l lud u t i que i dem e b e a t o r u m sedibus perfi
c iens quod ipso fa ten te efficere n u n q u a m cessavit in t e r r i s :
1 BONIF. Ep. XXXIX (al. XXXVI). 2 ibid. 3 S . CLEM, ROM., Ep. I ad Corinthios, LXII1.
Acta Benedicti PP. XV 221
« q u a n t o s c u n q u e aud ien tes vel discipulos in is ta legat ione m i h i
« Deus donaver i t , ad oboedien t iam Apostol icae Sedis inv i t a re et
« inc l inare non cesso » . 1
H u i u s in te rea ausp icem spei lae t i ss imique f ructus ves t ro
r u m so lemnium, Apos to l icam Benedic t ionem a m a n t i s s i m e im
pe r t imus , s imulque ad a u g e n d a m so lemni ta t em S. Bonifacii
haec de sacro Ecclesiae t he sau ro per l iben te r concedimus :
I . Quovis die p r o x i m o r u m m e n s i u m I u n i i e t Iu l i i , except is
d iebus Pentecos tes , Corporis Chr is t i e t SS. Apos to lo rum P e t r i e t
P a u l i , in o m n i b u s German iae Ecclesiis e t Orator i is publ ic is ve l
semipublicis , ub i so lemnia saecular ia agen tur , cuilibet sacerdot i
u t r i u sque cleri Missam de Sancto, t u m in t r i d u a n a suppl ica t ione
t u m in ipso fausto die celebrare l iceat .
I I . Quo die fes tum agetur , Ant i s t e s loci vel per se vel per
a l i um ab ipso d e p u t a n d u m P a p a l e m Benedic t ionem imper t i r i
quea t .
I I I . Qu i cumque Ge rman iae Ecclesias ub i saeculare fes tum
celebrabi tur , eo ipso die inviser in t , I n d u l g e n t i a m P l e n a r i a m to
ties quoties ad m o d u m P o r t i u n c u l a e luc ra r i poss in t .
D a t u m Romae , a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xiv mens i s Maii ,
anno MCMXIX , Pont i f ica tus Nostr i qu in to .
BENEDICTUS P P . XV
1 Ep. L. (al. XLIX).
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONSTITUTIO APOSTOLICA ERECTIO NOVAE DIOECESIS GRAECI R I T U S « L U N G R E N S I S » NUNCUPATAE
BENEDICTUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Catholici fideles graeci r i tus , incolae Epiri et Albaniae, a Turcica
dominatione tu rmat im fugientes, in propinquam Italiam demigrarunt ,
ibique peramanter l ibenterque excepti, in Calabriae et Trinacriae regio
nibus domicilium const i tuerunt , retentis , ut par erat, graecae gentis
moribus a tque institutis, praesert im suae Ecclesiae ritibus, necnon ceteris
omnibus tum legibus, tum consuetudinibus, quas , a maioribus tradi tas ,
longo saeculorum tractu accurate diligenterque se/vaverant . Haec vero
Albanensium profugorum vivendi rat io ultro eis pontificia auctoritate
permissa est, ita ut patr iam, praeter caelum, in Italico solo adepti fuisse
sibi viderentur. Initio, prout usuvenit , u t r ique res e sententia evenerunt.
Cum autem temporis progressu tepesceret eorum cari tas, qui hospites
exceperant, non leves molestique persaepe oborti sunt conflictus, unde
fidelium, unius eiusdemque Ecclesiae dogmata profitentium, tranquill i tas
miserrime perturbari coepit. Quarum quidem content ionum origo, si
minoris momenti causae seponantur , inde repetenda quod ordinariae
iurisdictioni Praesulum Lat inorum subiicerentur regiminis disciplinaeque
gratia, fideles graeci r i tus in il lorum dioecesibus commorantes . Etenim
isti Praesules , qui liturgiam,^ disciplinam-, consuetudines, leges, mores
Ecclesiae or thodoxae uni tae vel ignorabant , vel non probe noverant ,
in terdum ea s ta tuerunt pro regimine subdi torum fidelium graeci r i tus,
quae suis iur ibus ac praerogativis, iidem adversari censentes, obedire
mandat is pertinaciter detrectabant .
Accessit autem permoles tum aliud incommodum ex Parochorum
utr iusque r i tus acerbo inter sese dissidio, praesert im quoad iura alter
utr i competentia, sacramentorum administrat ionis ergo. Hinc ecclesia
stica concordia scissa cum maximo fidelium scandalo ac mutuae bene
volentiae detr imento.
Hisce aliisque plurimis id genus incommodis atque malis, quae iam
dudum irrepserant in dioecesibus tum calabris, t um siculis, ubi mixti cum
latinis degebant fideles graeci r i tus, fel. rec. Benedictus P a p a decimus
quar tus , Praedecessor Noster, provide vehementerque occurrere cupiens,
Acta Benedicti PP. XV
Apostolicam Consti tutionem Etsi pastoralis edidit sub datum septimo
kalendas iunii anni Domini millesimi septingentesimi quadragesimi se
cundi, in qua, postquam praemonuit , id velle assequi , ut quaecumque
in b o n u m fidelium graeci r i tus a Sancta Sede Apostolica iampridem
clementer indulta fuissent, i terum confirmata in posterum cautius custo
d i a n t u r , merito subdidi t : « Quoniam vero ... pro diversis re rum ac tem-
« porum circumstantiis, plures ac diversae editae fuerunt a Romanis
« Pontificibus... et S. R. E. Pa t rum Cardinalium Congregationibus circa
« eosdem graecos et a lbanenses eorumque r i tus consuetudines debitam-
« que Latinis Praesul ibus, in quorum dioecesi degunt, subiectionem,
« apostolicas constitutiones, ordinationes, responsa, edicta et decreta:
« eamque ob causam tam de ri t ibus ipsorum graecorum et a lbanensium,
« quam de eorumdem sacerdotum potestate et la t inorum etiam Praesu-
« lum atque Parochorum iurisdictione et auctori tate saepe obortae sunt
« et oboriri solent quaestiones et controversiae: Nos pro nostra pastoral is
« officii sollicitudine, quan tum in Nobis est, hisce malis oppor tunum reme-
« dium adhibere, causasque omnium litium, iurgiorum, dissidiorum, con-
« tentionum, quaest ionum et controversiarum amputare . . . cupientes », etc.
Quamobrem sapientissimus Pontifex praedictam promulgavit Con
sti tutionem, quae tamen, propterea quod causae maiorum iam radices
egerant, haud felicem sortita est exitum. Iurgia enim et controversiae,
potissimum vero defectiones a legitimorum Praesulum potestate, cetera
denique omnia incommoda et mala quae memora tus Benedictus P a p a
decimus quar tus pastorali sollicitudine affectus per prae laudatas Lit
teras sese non difficili negotio ampu ta tu rum sibi spondebat, passim,
rebus usquequaque in deterius prolapsis, altius erumpentia , continen
t ibus fere duobus saeculis, cum summo caritatis christianae detr imento
atque ipsius Fidei catholicae periculo, ubique earum regionum, quas
incolebant fideles graeci r i tus, percrebuere. Ad miserum huiusmodi sta
tum redactae fidelium graeci r i tus in Italia res pers tabant usque ad hoc
tempus, quin ullum perefficax iis ins taurandis remedium fuisset adhi
bitum. Iamvero cum inde ab anno Domini millesimo nongentesimo
decimo secundo da tus successor non esset fel. rec. Ioanni B a r d a , epi
scopo titulari Croiensi cui, dum viveret, munus sacros ordines conferendi
clericis graecis ex Calabria oriundis ac rectoris Collegii S. Adriani loci
S. Demetrii Coronarum concreditum fuerat; Nos Sacrae Congregationi
de Propaganda Fide pro negotiis r i tuum orientalium commisimus ut
quidquid ad bonam rectamque administrat ionem ac reformationem fide
lium graeci r i tus conduceret, Nobis proponeretur . Eapropter venerabiles
Fra t res Nostri S. R. E. Cardinales eidem Sacrae Congregationi praepo-
224 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
siti, in plenariis comitiis diei decimae nonae mensis novembris anni mille
simi nongentesimi decimi septimi Nobis proponendum censuerunt consi
l ium ut graeci omnes illius regionis Galabrae, quam numero plures incolunt
latinis Praesul ibus subiecti, ab ordinaria iurisdictione eorumdem Latino
rum Antist i tum subtracti , u n a m const i tuerent graeci r i tus dioecesim.
Quod proposi tum consilium Nos denuo examinandum matur iusque
discutiendum venerabilibus Fra t r ibus Nostris pari ter S. R. E. Cardina
libus novae Congregationi, a Nobis conditae, praepositis, videlicet pro
Ecclesia Orientali, submitt i mandavimus . Hi vero Cardinales, in comi
tiis generalibus diei undecimae mensis februarii nuper elapsi, unan i
miter exequutioni dari posse, si Nobis placuerit , novae dioceseos ere
ctionem graeci r i tus in Calabriae regione, exist imarunt .
Nos autem qui, inde a Nostri Pontificatus exordio maxima prose
cuti dilectione Ecclesiam Orientalem, Nobiscum animo volvebamus quid
boni accepti que praes tandum foret, ut necessitat ibus et debito honori
universae eiusdem Ecclesiae a l iarumque part icularium firmius consu-
leretur, opportuni tatem momenti intuiti, memoratam proposit ionem
maxime commendavimus, r a tamque habu imus quod mentis Nostrae
deliberationi plene responderet .
Proinde Nos, de Apostolicae potestat is plenitudine, prot inus dioe
cesim graeci r i tus in regione Calabriae canonice inst i tuendam decer
nimus. Cui quidem dioecesi, Lungrensi nuncupandae , perpetuo attr i
buimus et adsignamus sequentes paroecias cum omnibus f idel ibus tum
graeci r i tus, tum latini, si qui sunt , eas incolent ibus; idcirco easdem e
dioecesibus latinis, ad quas modo pert inent , dividimus ac seiungimus.
Quae paroeciae sunt nempe : ex archidioecesi Rossanens i , S; Demetrio
Corone, S. Giorgio Albanese, Vaccarizzo, Macchia; ex dioecesi Bisinia-
nensi, S. Benedetto diano, S. Sofia d'Epiro; ex dioecesi Cassanensi,
Acqua Formosa, Civita, Firmo, Frascineto, Lungro, Piataci, Porcile, S. Ba
sile; ex dioecesi Angionensi, Castroregio, Farneta, S. Costantino Alba
nese, S. Paolo Albanese.
Insuper ut non pauci f ideles graeci r i tus extra Calabriam, a t tamen
in ipsa meridionali Italiae regione inhabi tantes , beneficio pastoralis
officii Episcopi eiusdem ri tus in posterum gaudere quoque valeant, Nos
supradictis locis in Lungrensem dioecesim cooptandis, fideles loci vulgo
Villa Badessa, ex dioecesi Pinnensi , a tque un ius in civitate Liciensi
paroeciae apostolica auctori tate coniungi m a n d a m u s .
Cum autem in loco S. Cosmo, ex archidioecesi Rossanensi , duae
extent paroeciae, graeca nempe et latina, praetereaque in dicta civitate
Liciensi plebs fidelium graeci r i tus cum altera latini r i tus mixta inco-
Acta Benedicti PP. XV 225
lat, decernimus ut ibidem iurisdictio Episcopi graeci r i tus t an tummodo
« personal is», scilicet ut ipsa unice sese protendat ad fideles et parochum
graeci r i tus eorumdem locorum, manent ibus fidelibus latinis sub ordi
nar ia Archiepiscopi Rossanensis a tque Episcopi Liciensis iurisdictione.
Huius au tem dioeceseos graeci r i tus sedem episcopalem in loco
vulgo Lungro perpe tuum in modum erigimus a tque ins t i tu imus; eccle
siam vero S. Nicolai Myrensis, antea paroecialem, quae decora et satis op
por tuna asseritur, ad dignitatem et gradum Cathedralis perpetuo evehimus
atque extollimus. Porro, quemadmodum anteactis temporibus s ta tu tum
fuit, Antisti tem electum pro gubernanda Lungrensi dioecesi, Nos Episco
pum Ordinarium graeci r i tus in Calabria consti tuimus, a tque eidem mu
nus et officium committ imus Rectoris Collegii S. Adriani, cum necessariis
opportunisque facultatibus. Proinde omnibus ad quos pert inet et spe
ctare poterit , praecipimus ut supradictum Antistitem Lungrensem in
huiusmodi munus et officium, de more et iuxta pacta conventa, recipiant
a tque admi t tan t eidemque pareant , faveant a tque praesto sint.
Cum autem exigua haec dioecesis non sinat propr ium habere Semi
nar ium ad rite inst i tuendos ac erudiendos iuniores clericos, praecipimus
ut pro adolescentibus, qui indicia ecclesiasticae praebeant vocationis,
reserventur in perpetuum quinque loca tum in novensili Pontificio
Seminario nuper a Nobis condito prope Monasterium S. Basilii graeci
r i tus Cryptoferratense, tum in Collegio Athanasiano de Urbe. S ta tu imus
insuper ut dioecesis noviter erecta Sanctae Sedi immediate subiecta per
maneat, proindeque Sacrae Congregationi pro Ecclesia Orientali.
Quae autem hisce Litteris, Apostolica auctori tate, a Nobis decreta
sunt , nulli hominum, ullo unquam tempore, infringere aut iis repu
gnare vel quomodolibet contraire liceat. Si quis, quod Deus avertat ,
hoc a t tentare praesumpseri t , sciat obnoxium se evasurum esse poenis
a sacris canonibus contra obsistentes "exercitio ecclesiasticae iurisdi
ctionis s tatut is .
Ad haec au tem manda ta exsequenda deputamus venerabilem fra
trem Nostrum Horat ium Mazzella, archiepiscopum Tarent inum, cum
omnibus facultatibus necessariis a tque opportunis ad effectum de quo
agitur, cum facultate etiam subdelegandi quemcumque ecclesiastica digni
tate praedi tum, commisso quoque munere ea omnia disponendi, quae
ad rectam adminis t ra t ionem novae dioeceseos conferant, collatis quidem
consiliis cum neo-electo Episcopo Graeco et Reverendissimis Ordinariis
latinis, nempe Rossanensi , Bisinianensi, Cassanensi, Pinnensi , Liciensi
et Anglonensi, ea tamen lege ut, in t ra sex menses a die h a r u m Litte
ra rum promulgationis , normas ab ipso s ta tutas Sacrae Congregationi
ACTA, vol. XI , n. 7. — 2-6-919. 16
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pro Ecclesia Orientali subiiciat ad definitivam earumdem obt inendam
adprobat ionem, a tque exemplar authent icum peractae exsecutionis eidem
transmit tere sedulo curet.
Datum Romae apud S. Pe t rum, anno Domini millesimo nongente
simo decimo nono, die decima tertia mensis februarii, Pontificatus Nostri
anno quinto .
O. CARD. CAGIANO N. CARD. MARINI
S. B. E. Cancellarius. S. C. pro Ecclesia Orientali a secretis.
Raphaël Virili, Protonotarius Apostolicus.
Ludo vicus Schuller, Protonotarius Apostolicus.
Loco Plumbi.
Beg. in Cane. Ap., vol. XVIII, n. 27.
LITTERAE APOSTOLICAE
I •
ECCLESIA ROTHOMAGENSIS B. M. VIRGINIS A BONO SUCCURSU TITULO AC PRI
VILEGIIS BASILICAE MINORIS DECORATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Illustriores inter sacras Aedes, quae
t um praes tant ibus art is operibus Galliae regiones illustrant, tum Fran-
corum religionis alacre s tudium miramque munificentiam late praedicant,
merito recensetur parochialis ecclesia quae Deo in honorem B. Mariae
Virginis a Bono Succursu dicata conspicitur Rothomagi. Iam inde a
saeculo undecimo vetustissimum ipsius Deiparae Infantem Iesum ulnis
gestantis s imulacrum in sacello eidem dedicato colebatur, et constans
tradit io refert, ante idem saeculum, Normannos fideles Beatissimam
Virginem a Bono Succursu ibidem in veneratione habuisse. Hoc sacel
lum, saeculo decimoquarto obnoxium militum Caroli Temerari i incur-
sibus, collata stipe ins taura tum, insequenti saeculo in ten^plum conver
sum est, quod haeretici Calviniani per nefas depopulati sunt. Transacta
rerum omnium Galliae immani per turbat ione, Mariale illud templum,
vetustate fatiscens, omnino deletum est; superiore t amen saeculo, ab
imis fundamentis de integro excitatum, erga Deiparam bene adiutricem
pietatis Gallorum et praesert im Normanniae civium dignissimum exstat
monumentum. Sacra haec Aedes, gothico stylo erecta, vel ipsa fronte
admirat ionem intuent ium sibi conciliat; sublimi enim sacrae turr is
Acta Benedicti PP. XV
cuspide in caelum pulcherrime assurgit. Interius vero, non modo ampli
tudine, sed mirifica omnigenae art is praestant ia excellit, siquidem pictu
ris ac musivo opere affabre decorati, sacrae Aedis parietes ubique nitent,
sublimesque columnae s temmatibus ornantur cuiusque eorum gentis qui,
erga Deiparam a Bono Succursu avitae pietatis studio incensi, nullis
parcentes impensis , liberaliter a tque abunde pro erigendo templo sti
pem congesserunt. Hoc quidem templum, revera Mariale Sanctuar ium
appellandum, et celeberrimae Laure tanae Basilicae aggregatum, sacra
praedivite supellectile refertum est, ibique in exemplum famulantur
sacris muner ibus assidue peragendis sufficiens clerus u n a cum Parocho
Deiparae cultus in dies adaugendi studiosissimo. Ast illud in primis
laudibus efferendum censemus, quo nempe studio et frequentia, ab anti
quissimis temporibus iugiter aucta, christifideles turmat im non modo
e propinquis , verum etiam e cunctis, licet dissitis, Galliae regionibus,
piae peregrinationis causa ad hoc sanc tuar ium Rothomagense Dominae
Nostrae de Bono Succursu confluere soleant quovis anni tempore, ac
potissimum, iuxta vetust issimum morem, feria secunda post Pascha et
secunda post Pentecosten, suavissimum Deiparae Virginis s imulacrum
ibidem veneraturi et persaepe praesentem illius opem feliciter implo
raturi . Innumerae votivae tabellae, undique templi pariet ibus nec non
chori subselliis appensae, s imulque pretiosa donaria luculenter tes tantur
Virginem Dei Matrem, grat iarum omnium apud Deum sequestram, ex
illo sanctuario, veluti e maiestatis Suae solio, beneficiorum et charis
matum copiam largiri consuevisse. Quamobrem nono kalendas iunias
anno millesimo octingentesimo octogesimo cia. me. Emus et R m u s Dnus
S. R. E. Cardinalis de Bonnechose, Rothomagensium antistes, pretiosis
simum et auro et gemmis coronam, Decessoris Nostri rec. me. Leonis
Pp . XII I nomine, eidem simulacro Virginis et Infantis Iesu, ingenti cleri
populique prae gaudio gestientis concursu, sollemni r i tu imposuit . His
omnibus aliisque permotus memoriis , cum dilectus filius Noster Lodovicus
S. R. E. Cardinalis Dubois, Rothomagens ium hodiernus archiepiscopus,
quo Marialis sanctuari i de Bono Succursu decus maxime augeretur , Nos
supplex rogaverit, ut eidem sacrae Aedi dignitatem, t i tulum et privilegia
Basilicae Minoris impertiri d ignaremur; Nos votis his annuendum ultro
l ibenterque exist imavimus. Quare, collatis consiliis cum VV. F F . NN.
S. R. E. Cardinalibus Congregationi a sacris Rit ibus tuendis praepo
sitis, Apostolica Nostra auctoritate, praesent ium vi perpe tuumque in
modum, Rothomagense templum parochiale Deo in honorem B. Mariae
Virginis a Bono Succursu dicatum, dignitate ac titulo Basilicae Mino
r is cohonestamus, singulis a tque universis honorificentiis ac privilegiis
228 Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
eidem at t r ibut is quae Minoribus Almae Urbis Basilicis de iure competunt .
Decernentes praesentes Literas firmas, validas a tque efficaces semper
exstare ac permanere , suosque integros effectus iugiter sortiri et obtinere,
illisque ad quos per t inent nunc et in posterum plenissime suffragari; sic
que rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i tumque et nunc et inane fieri
si qu idquam secus, super his, a quovis, auctori tate qualibet, scienter vel
ignoranter at tentari contigerit. Non obstant ibus contrariis quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
xxvin martii MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P. GARD. GASPARRI, a Secretis Status.
I I
VICARIATU APOSTOLICO CONGI BELGICI DISMEMBRATO, DUO EX EO CONSTI
TUUNTUR VICARIATUS, ALTER TITULO « LEOPOLDOPOLITANUS », ALTER
« NOVAE ANTUERPIAS ».
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Quae Catholico nomini aeternae
que fidelium saluti bene, prospere ac feliciter eveniant, ea ut mature
praes temus Nos admonet supremi Apostolatus munus , quo in terris ,
licet immeriti , fungimur. Iam vero cum Catholica Religio in Vicariatu
Congi Belgici, curis commisso Congregationis ab Immaculato Corde
Mariae, postremis praeser t im annis laeta incrementa susceperit , visum
est oppor tunum consilium, ut f idei christ ianae progressui apt ius pro
videretur, ab eiusdem Vicariatus terri torio septentrionalem regionem
distrahere, in eaque novam separa tam Missionem constituere. Quare,
collatis consiliis cum VV. F F . NN. S . R E . Cardinalibus negotiis Pro
pagandae Fidei praeposit is , ex certa scientia ac matura deliberatione
Nostris, deque Apostolicae Nostrae potestat is plenitudine, praesentium
tenore, ab actuali Vicariatu Congi Belgici eius territorii par tem sepa
ramus , quae sita est ad Boream districtus civilis dicti de Lacu Leo
poldi, a tque in eodem sic distracto territorio novum consti tuimus Vica
r i a tum apostolicum curis commit tendum memora tae Congregationis ab
Immaculato Corde Mariae de Scheut ; istique novo Vicariatui, ab urbe
ubi sedem habebit , « Novae Antuerpiae » nomen facimus. Vicariatus
vero Congi Belgici, cum rel iqua par te quae ex peracta divisione ei
superest , praecipimus ut pos thac ex urbe Léopoldville, ubi Vicariatus
ipse resident iam habet , Vicariatus Leopoldopolitanus denominetur . Haec
Acta Benedicti PP. XV 229
s ta tuimus, decernentes praesentes Lit teras firmas, validas atque efficaces
semper exstare ac pe rmanere , suosque plenos a tque integros effectus
sortiri et obtinere, illisque ad quos spectant, sive spectare poterunt ,
suffragari nunc et in posterum ; sicque rite iudicandum esse ac definien
dum, i r r i tumque a tque inane fieri si quidquam secus, super his, a quovis,
auctori tate qualibet, scienter sive ignoranter at tentari contigerit. Non
obstant ibus contrari is quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
in aprilis MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
I I I
ECCLESIA METROPOLITANA S. IACOBI MAIORIS IN URBE MARIANOPOLI TITULO
AC PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS HONESTATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Quae Catholici Orbis templa vel
molis amplitudine insignibusque artis ornamentis , vel sanctorum reli
quiis et fidelium religione ceteris praestent , ea, Decessorum Nostrorum
vestigia persequentes, s ingularibus titulis ac privilegiis honestare con
suevimus. Constat quidem inter sacras huiusmodi aedes merito recen
sendam esse Metropolitanam Archidioecesis Marianopolitanae Ecclesiam,
quae in honorem Iacobi Maioris Apostoli Deo dicata, Canadensium catho
licorum fidem ac largitatem luculenter ostendit a tque effert. Collecta
enim intra Archidioecesis fines ingenti stipe, templum, a fundamentis
excitari coeptum, totum lapide lybico exstructum est, addit is fronti por-
t ic ibus; pars interior Basilicam Vaticanam, minore sane spatio, refert
et imitatur, neque operibus a tque artiliciis caret ; arae vero maximae
aulaeo ornatae tholus superstat altissimus. Sanctorum autem reliquiae
haud mediocri numero ibidem adservantur ; suppellex sacra item affluii,
eademque pretiosa, ad divina officia peragenda, quibus ordo Canonico
rum eum reliquo clero, non sine magno domus Dei decore, cum praeclara
an imorum utili tate studiose perfungitur. Placet ad. haec commemorare ,
in eandem S. Iacobi aedem, anno MCMX, innumerabi les undique gen
tium convenisse catholicos, coetum habi turos cultui Sanctissimae Eucha
ristiae provehendo, cui Pater Cardinalis praefuit Apostolicae Sedis Lega
tus , centum' et viginti Episcoporum corona circumdatus. Quibus omnibus
230 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
permotus venerabilis frater Pau ius Bruchési , archiepiscopus Mariano
politanus, nomine cum suo, t um ordinis Canonicorum et cleri populi
que universi sibi commissi, a Nobis efflagitavit, ut peculiari honoris
titulo Metropolitanum templum afficeremus. Piis hisce votis eo liben
t ius concedendum censemus, quod, si eius templi decus auxer imus,
videmur rem facturi esse dignam pietate erga S. Iacobum Maiorem
Nostra, cuius Apostoli n o m e n ad sacrum baptismi fontem impositum
Nobis est. I taque, audit is VV. F F . NN. S. R. E. Cardinal ibus SS. Ri tuum
Congregationi praeposit is , Apostolica Auctori tate Nostra, ha rum Litte
ra rum vi, Metropolitanam Ecclesiam Marianopolitanam titulo Iacobi
Maioris Apostoli ad Basilicae Minoris dignitatem evehimus, eique pri
vilegia omnia t r ibuimus, quae Minoribus Almae huius Urbis Basilicis
de iure competunt . Decernentes praesentes Litteras Nostras firmas,
validas a tque efficaces semper exstare, suosque plenarios atque integros
effectus obtinere ac sortiri, illisque ad quos spectant, vel spectare pote
run t in posterum, plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse et
definiendum, i r r i tumque et inane fieri si secus quicquam super his, a
quolibet, auctori tate quavis, scienter vel ignoranter a t tentar i contigerit.
Non obstant ibus contrariis quibuslibet.
Datum Romae apud sanctum Petrum, sub annulo Piscatoris, die
xxrx aprilis anno MCMXIX, Pontificatus Nostri quinto.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
E P I S T O L A
AD RR. PP . DD. ARCHIEPISCOPUM LIMANUM CETEROSQUE IN PERUVIANA RE
GIONE EPISCOPOS, DE TUENDA AC ROBORANDA IN EORUM DIOECESIBUS FIDE.
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedic t ionem.—-Inter
egregias peruvianae gentis laudes ea est potissime commendatione digna,
quod catholicam religionem sancte a tque integre per omne tempus ser
van t . Statim ac ad Peruviae terras hispani homines navigarunt , copio
sum sacerdotum agmen ex diversis religiosorum Ordinibus, praesertim
dominiciano, sub Christi servatoris vexillo Romanoque Pontifice hor tante
ac bene precante, ad oras is tas appulit . Horum per sequuta tempora
assiduis curis gravibusque labor ibus et fides in catholicis incolumis
semper servata est a tque auc ta et apud ethnicos catholica dogmata
sunt feliciter invecta.
Acta Benedicti PP. XV 2 3 1
Quam in re t inenda verae f idei pur i ta te constant iam Deum ipsum
singulari praemio prosequi voluisse inde colligitur, quod Peruvia, prae
ceteris Americae regionibus, sanctimoniae laude ac splendore floruerit ,
pluresque ex eius fi l i is Ecclesia veneretur caelitum beatorum honor ibus
auc tos : quos inter longe eminent Rosa gentis vestrae pat rona, pr imus
Americae meridionalis flos, et Turibius Limensium antistes, cuius fer
venti studio foecundissimaque actuositate mirum in vobis catholica
fides et catholice vivendi ratio incrementum coepit. Verum quod in
Evangelio a Christo Domino praedictum legimus, id p lerumque et ubique
contingit: quod nempe Deus seminat in agro suo bonum semen, sed
venit inimicus homo et superseminat zizania in medio tritici. Hoc autem,
venerabiles fratres, apud vos etiam nunc fieri , gravi sane moerore animi,
conspicimus. Novimus etenim acatholicos h a u d parvo numero peruvianas
pervasisse ter ras , ibidemque omni as tu omnique adiumento, nec frustra
omnino, conatos esse ac conari catholicorum mentibus errores suos inse
rere eorumdemque animos abst rahere a catholica Ecclesia. Id quidem
scholis p rosequuntur et publicis magisteriis, ephemeridum ac librorum'
evulgatione, virorum et maxime adolescentium coetibus, in primis autem
apud pauperes pecuniarum largi t ionibus: quibus aliisque eiusmodi argu
mentis non singulos modo homines, sed et familias et municipia deme-
reri sibi student, quo facilius et lat ius er rorum suorum venena quaqua
versus spargant . Grave is tud catholicorum animorum periculum dolere
sane et conqueri oportet, venerabiles fratres, a t t amen videndum pari ter
est ne quod in Evangelio notatur , istic etiam al iquando evenerit aut
eveniat ; inimicus namque homo superseminavit zizania quum dormirent
homines;1 de quo vobis, qui cleri quisque vestri conditiones nostis,
iudicium re l inquimus ; u t r u m scilicet detr imentum, quod heterodoxorum
ar t ibus fides apud vos coepit, sit necne sacerdotum negligentiae ac desi-
diae t r ibuendum. Labia certe sacerdotum custodire debent scientiam,
idque non sibi unice, sed ut popu lum Dei doceant ver i ta tem: ubi ergo
veritatis lumen ext inguitur au t tenebris obtegitur, indicium est quod
sacerdotes aut scientia careant debita, aut quod, officii immemores, eam
communicare cum fidelibus negligant. Ad vos igitur, venerabiles fratres,
Peruviae vestrae caritate impulsi, hor ta t iones Nostras convert imus
Vestrum est, ante omnes, videre et vigilare ne gregi vobis commisso
inferatur damnum. In quo pastoris boni Christi Iesu exemplum habetis
qui animam suam posuit pro ovibus suis. Quod si humanae debilitati
propius exemplum cupitis, adsta t vobis bea tus vester Turibius, qui
1 MATTH., X I I I , 25 .
Acta Apostolicas Sedis - Commentarium Officiale
pastoralis vigilantiae a tque zeli praeclarissima praebui t exempla. Innu
meras ille contradictiones, sive ab iis qui foris sunt propter fidem, sive
ab iis qui intra sunt propter Ecclesiae libertatem, summa patientia susti
nuit, martyrii cupidissimus.1 Et ut fides in fidelium animis al te haereret
nec facile nutaret , singulis dominicis diebus, vel in ecclesia, vel inhospi-
tali domo, in parvis etiam oppidulis et sub dio concionabatur, plebemque
catechismo instruebat. 2 Haec vos Pat roni sanctissimi documenta sequuti ,
sacerdotes quisque vestros, assidue ac fortiter stimuletis ut suo singuli
ne desint officio, sed omni contentione vobis opitulentur sive sacram
catechesim ad novi Codicis praescr ipta fideliter ac diligenter t radendo,
sive opus Praeservationis fidei efficacissime promovendo, sive pias con
sociationes a Doctrina christ iana nuncupa tas ubique insti tuendo ac
fovendo, cetera demum adiumenta omnia adhibendo quae ad f idem
tuendam et roborandam sunt utiliter inventa. Pervigilate vos, venera
biles fratres, pervigilent sacerdotes vestri ; omnes quippe pro suo quisque
munere et gradu rat ionem estis reddituri pro an imabus cuique commissis.
Spes autem Nos recreat, quoniam s tudium vestrum novimus atque in
Nos propensissimam voluntatem, fore ut hor ta t iones Nostras toto animo
exsequendas suscipiatis; clerus vero, vestro simul verbo et exemplo inci-
ta tus , non industriae, non labori pareat ut praecipua Peruviae gloria,
fidei videlicet catholicae professio, nullum ulterius detr imentum capiat.
Quo in negotio Regulares etiam sacerdotes adiutricem vobis manum
ultro da turos esse minime dubi tamus , decessorum suorum zelum et
laudes aemulantes . Quia vero maximi interest optima sacri cleri edu
catio, no lumus de Seminariis tacere : inde enim ampla expectanda est
operar iorum seges, quos in messem Domini mittere possitis quique, sui
obliti, se totos in an imarum bonum fideique defensionem impendant .
Quamobrem quae per Nuntium Nostrum circa Seminariorum erectionem
rectumque eorumdem regimen vobiscum communicanda voluimus, impen
sissimo postulamus ut, alacritate maxima cunctisque amotis difficulta
t ibus, exsequenda curetis.
Haec autem omnia ut pro optatis eveniant, vobis, venerabiles
fratres, vestrisque cleris ac populis apostolicam benedictionem, paternae
Nostrae benevolentiae testem et divinarum grat iarum auspicem, aman
tissime impert imus. .. "
Datum Romae, apud sanctum Pe t rum, kalendis ianuari is MGMXEX.
BENEDICTUS P P . XV
1 In Lectione Breviarii, in festo S. Turibii, 27 aprilis. 2 Ibid.
S. Congregatio Consistorialis
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I •
D E C R E T U M
CIRCA NOMINATIONEM ADMINISTRATORUM IN DIOECESIBUS VACANTIBUS DOMINII
CANADENSIS ET TERRAE NOVAE.
Cohaerenter ad ea quae pro dioecesibus Foederatorum Americae
S ta tuum Apostolica Sedes statuit decreto diei 22 februarii 1919, SSmus
Dominus Noster Benedictus Pp . XV censuit et decrevit, ut etiam in dioe
cesibus Canadensis Dominii et Terrae Novae, quoties vacaverint, ad ipsa
rum gubernat ionem eadem regula vigeret.
i taque, dempto Archiepiscopis et Episcopis iure nominandi mortis
causa dioecesanum Adminis t ratorem, in posterum in omnibus memo
ratis dioecesibus, qua tenus speciales circumstant iae observantiam cano
nis 427 impediant, si in iisdem quinque saltem vel sex Consultores
dioecesani non adsint ; Archiepiscopus aut Episcopus senior provinciae
ecclesiasticae providere poterit, cum rat ihabit ione Delegati Apostolici,
pro nominat ione Administratoris durante sedis vacatione. Idque per
t r iennium, dummodo interim coetus Consul torum non fuerit auc tus ad
numerum super ius indicatum.
Datum Romae, ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die
8 maii 1919. •
• ' $ C. CARD. DE LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L. ® S . . f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor-
234 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
DE CHACO
ERECTIONIS VICARIATUS APOSTOLICI
DECRETUM
Optimo sane consilio Roduiphus Caroli, archiepiscopus Tyrensis,
in Boliviana Republica Apostolicus In te rnunt ius , Archiepiscopo Platensi
et Episcopo S. Crucis consentientibus, perpendi t et S. Sedi proposuit ,
ut in amplissimo eiusdem Bolivianae ditionis territorio, cui nomen
Chaco, ad subveniendum spiri tualibus incolarum loci necessitatibus, Apo
stolicus Vicariatus erigeretur. Quapropter Ssmus Dnus Noster Benedi
ctus P P . XV, de consulto huius S. Congregationis Consistorialis Emi
nent iss imorum Pa t rum, suppleto quorum intersit, vel suo interesse prae
sumant, consensu, praesens edi iussit Consistoriale Decretum, quo
terr i tor ium de Chaco, intra fines archidioeceseos Platensis et dioeceseos
S. Crucis de Sierra existens, in Vicariatum Apostolicum de Chaco nun-
cupandum erigit ac erectum declarat, donec in propr iam ac dist inctam
dioecesim constitui valeat. Huius autem Vicariatus fines, e run t : ac? septen
trionem r ipa dextera fluminis Magni, vulgo Bio Grande, incipiendo a
puncto in quo hoc flumen intersecai alta iuga mont ium de Incahuasi,
in provincia de Cordillera, u squedum idem flumen att ingit l ineam inter-
provincialem cum Chiquitos, deinde haec ipsa linea usque ad fines
reipublicae s ta tus ; ad orientem ipsi fines reipublicae de Bolivia cum
rebuspublicis de Brasilia et Pa raguay ; ad meridiem i idem fines cum
Paraguay et Argentina iuxta cursum fluminis Pilcomayo usque ad pun
ctum quod vocatur Casa de Piedra et ad dexteram huius fluminis r ipam
posi tum est ; ad occasum linea imaginaria, quae incipiet a sinistra r ipa
fluminis Pilcomayo contra locum nuncupa tum Casa de Piedra et desinet
ad flumen Parapeti, in loco dicto Oquendagüe, excepto territorio Canton
de Huacareta, deinde sequetur alta iuga mont ium de Incahuasi, quae
separant provincias Chuquisaca et S. Cruz u sque ad locum ubi flumen
Magnum intersecat haec ipsa iuga mont ium et fines septentrionales
Vicariatus a t t inguntur . Praefatus igitur Vicariatus sequentia oppida
complectetur. In provincia de Cordillera: Lagunillas, Gutiérrez, Limon,
Caraguatarenda, Guariri, Saipurú, Masuvi, Tacurú, Àimiri, Obbi, Taputá ,
Piriti , Charagua, San Antonio, San Francisco, ízozo, I ta t ique, Ibope-
renda, Boyuibi, Cuevo, Laguna Colorada, Salinas, Choreti, Ipati et alia
S. Congregatio Consistorialis 235
minoris momenti . In provincia del Azero: Gamatindi, Garandaiti , Mis
siones de Tigüipa, Machareti, Ivo, Santa Rosa et Boicavo, oppida de
Huacaya, Numbra, Ibopeiti, Loma, Chibé, Mandiyuti, Iguembe, Ingre,
Nancaroinza et Sipotindi. In provincia del Gran Chaco: Villa Montes
(San Francisco), los cinco fortines militares existentes et Missio de
Tarairi . Voluit praeterea Beatissimus Pa te r , ut Apostolicus Vicariatus
de Çhaco metropolitico iuri Archiepiscopi Platensis sit subiectus et obno
xius manea t dependentiae ac iurisdictioni S. Congregationis de Propa
ganda Fide. Contrariis qu ibuscumque non obstant ibus .
Datum Romae , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die
m maii 1919.
)$l C . C A R D . DB LAI , Ep. Sabinen., Secretarius.
L. £ß s.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
III PROVISIO ECCLESIAE
S. C. Consistorialis decreto, SSmus D. N. Benedictus XV hanc, quae
sequitur, ecclesiam de proprio pastore providit, scilicet:
7 maii 1919. — Metropolitanae ecclesiae Tarraconensi praefecit
R. P. D. Franciscum Vidal y Barraquer , hac tenus Episcopum ti tularem
Pentacomiensem.
IV
NOMINATIONES
Decretis S. C. Consistorialis nominat i sunt :
1 februarii 1919. — R. P. D. Cletus Cassani, archiepiscopus Tur-
r i tanus , Administrator Apostolicus dioecesis Octeriensis.
11 martii. — R. P. D. Nicolaus Piccirilli, archiepiscopus Lancia-
nensis, Administrator Apostolicus dioecesis Vastensis.
31 martii. — R. P. D. Ioannes Scotti, archiepiscopus Rossanensis ,
Administrator Apostolicus dioecesis Cariatensis.
236 Acta Apostolicae Sedis -Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONCILII
L I S B O N E N . ET A L I A R U M IN L U S I T A N I A
PROVISIONIS PAROECIARUM
13 aprilis 1918
(Per summaria precum)
SPECIES FACTI. - Sub ant iquo in Lusitania regimine vacantes paroe
ciae de proprio pastore pro videbantur ad no rmam regii decreti diei
2 ianuari i 1862, vi cuius praescr ibebatur quidem forma concursus, sive
per documenta, sive per publicum examen, sed ita ut potiores par tes in
his peragendis potestati civili quam ecclesiasticae t r ibueren tu r ; quin
immo exinde idonei non renunciabantur nisi a Pa t rono Regio. Quando
vero, sive concursus haberi non poterat propter exiguitatem redi tuum,
sive desertus aut frustratus evadebat, tum Episcopi curatos, vulgo encon-
mendados ad nutum suum amovibiles paroeciis praeficiebant. Everso
autem ant iquo regimine, post violenter abruptas relationes inter novum
Gubernium et Ecclesiam, Apostolica Sedes die 13 iulii 1911 inter alia
decrevit «provis ionem ecclesiasticorum beneficiorum in Lusitania rein-
« cidisse sub iuris communis sanctiones ». Quum itaque in relatione
de s tatu dioecesis ab Episcopo Portugal l iensi anno 1916 transmissa,
legeretur ad num. 64: « Olim provisio paroeciarum fiebat per concursum,
« n u n c , post separationis regimen, ad nutum Episcopi », et num. 65:
« Adsunt paroeciarum rectores ad nutum amovibiles », quumque pro
fecto provisio paroeciarum omnium per nominat ionem rectorum ad
n u t u m Episcopi amovibilium, non repraesentaret ius commune in quod
debuit recidere beneficiorum, paroecialium praesert im, in Lusitania col
latio, visum est hac de re oppor tunas noti t ias a Pa t r ia rcha Lisbonensi
sciscitare. Rescripsit Emus Vir illam praxim non in sola dioecesi Por
tugalliensi obtinere, sed in omnibus dioecesibus Lusitaniae invaluisse,
at tento quod, sub auctori tat is politicae persecutione, fere omnes paroe
ciae in eam redactae essent conditionem in qua Concursus utiliter haberi
non potera t ; postulabat igitur ut Apostolica Sedes Lusi tanos Episcopos
per aliquod saltem tempus perseverare in inoli ta praxi sineret, nec
concursus i niungeret nisi pro paucis paroeciis praecipuis. Subinde vero
idem Emus Patr iarcha, pos tquam de re egerat in conventu cum aliis
S. Congregatio Concilii 237
Lusitaniae Episcopis, schema s ta tutorum ad quorum normam paroe
ciales concursus in posterum peragi deberent, approbationi et revisioni
Sanctae Sedis subiecit, i terum postulans ut obligatio paroecias per con
cursum providendi non imponeretur nisi post aliquod futurum tempus,
simulque, at tentis diversis nec firmis re rum adiunctis in quibus sin
gulae paroeciae versarentur , Episcopis ampla facultas concederetur in
casibus part icular ibus indicendi vel non indicendi concursus.
Universo negocio ad S. H. G. delato, ante quam praefatum schema
disciplinam habendorum concursuum continens revisioni demandaretur ,
visum est quaestionem praeiudicialem de ipsis concursibus in Lusitania
habendis vel non, Emis Pa t r ibus decernendam subiicere.
ANIMADVERSIONES. - Enimvero, decisio Apostolicae Sedis de bene
ficiorum provisione in Lusi tania ad iuris communis sanctiones confor
manda, quamvis lata sit a. 1911, hucusque, ut ex dictis liquet, exsecu
tioni demandata non est. Quum igitur in praesenti sit religiose exse
quenda, stat im sese offert dubium, quodnam ius commune nunc sit
respiciendum: num quod vigebat a. 1911, usque ad promulgatum Co
dicem Iuris Canonici, an ius quod in Codice continetur. Etenim, ex u n a
parte, ea decisio quum lata fuerit a. 1911, non poterat profecto respi
cere nisi ius commune eo tempore vigens: ex alia vero, eadem decisio
quum exsequutioni demandanda sit nunc, post publicatum Codicem,
peropportune videtur ad huius normam accipienda; siquidem univer
sim quum de novo, re integra, ord inanda sit in al iqua regione canonica
disciplina circa aliquod inst i tutum ecclesiasticum, praecipua quadam
ratione, ordinatio fieri debet ad normam Codicis nunc vigentis: idcirco
enim publicatum est, ut secundum illud quodlibet ecclesiasticae disci
plinae caput in futurum ordinaretur. Quae quum ita sint, plane conclu
dendum videtur, in casu, obligationem concursus pro paroeciarum pro
visione minime esse imponendam: nam Codex concursum iam non
praescribit, nec exigit; sed solummodo praescribit ut forma concursus
ret ineatur, et quidem donec Sedes Apostolica aliud decreverit, iis in locis
in quibus est in usu (can. 459, § 4), quod videtur idem esse ac permit
tere bonum in expectatione melioris, ad quod contenditur. Por ro in
Lusitania, ut ex enarrat is liquet, quamvis forma concursus aderat ante
separat ionem, nunc, quum disciplina provisionis paroeciarum est ordi
nanda, iam non est in usu. Nec inde consequitur Episcopos perseverare
posse ac debere in inolita praxi, providendi paroecias per rectores ad
nu tum amovibiles, et quidem deputatos absque ullo praevio examine
cum facultatibus ministerialibus de anno in annum renovandis , adeo ut
238 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nullus parochus iam securi tatem habeat manendi in sua paroecia: longe
quidem alia est dispositio Codicis, can. 454 et can. 459 § 1-3, quae
ius commune, nunc in re vigens, repraesenta t .
Ex adverso, etiam omisso quod incertum m a n e t . n u m ius com
mune nunc ap tandum non sit fortasse quod vigebat a. 1911, quando
Apostolica prodiit praefata decisio, in quo iure quidem concursus prae
scribebatur, ad mentem quoque Codicis videtur Lusitania comprehendi
inter illas regiones in quibus paroeciarum provisio fi t per concursum:
fit, inquam, saltem virtualiter, si non ipsa re et effectu. Siquidem modus
ab inducta separat ione usque in praesens servatus, fuit modus anor-
malis et irregularis, qui solummodo t r ibuendus sit s tatui per turbato
Ecclesiae Lusi tanae; qua perturbat ione durante Episcopi nullum in hac
par te de terminatum ius secuti sunt , sed in praxi vindicarunt sibi per
amplam quandam libertatem vel contra ius agendi, quia aliter non fide-
bant posse se congruenter providere necessitat ibus fidelium et curae ani
marum. At vero, s ta tus per turba tus , praesert im violentia inductus , licet
per aliquod tempus perseverans, non est dicendus immutasse funditus
s ta tum iuris praecedentem, qui immo virtuali ter perseverare censetur,
qua tenus , scilicet, re etiam et effectu perseveraret , sublata per turbat ione
et violentia. Quum igitur ante separat ionem vigeret in Lusi tania disci
plina concursus in provisione paroeciarum, videtur haec eadem, saltem
virtualiter, usque in praesens perseverasse, ac propterea ad mentem
Codicis, can. 459, § 4, ret inenda, donec Apostolica Sedes aliud decre
verit. Nec inde consequitur redeundum ad specialem formam, decreto r regio 2 ian. 1866 praescr iptam, quam e contrario sustulit omnino lau
data decisio de cuius exsequutione res est. Obvia est enim distinctio
inter disciplinam concursus ad normam iuris communis seu Tridentini
et formas speciales concursus peragendi, in singulis regionibus hac
illave auctori tate inductas : quamvis i taque forma specialis a potestate
civili praescripta, iure cessaverit, recuperante Ecclesia in hac quoque
re suam libertatem, adhuc tamen perseverare videtur in Lusitania, iuxta,
mox disceptata, obligatio provisionis paroeciarum per concursum, seu
disciplina generalis concursus, nunc ord inanda in part iculari ad nor
mam iuris Tridentini quod magis explicavit S. P. Benedictus XIV
(cfr. documentum IV in calce laudati Codicis) et ad peculiares loci tem
porumque conditiones necessitatesque.
RESOLUTIO. - Hac porro re rum serie plena deliberatione perpensa,
Emi Pat res S, C. Concilii in plenariis comitiis diei 13 aprilis 1918 rescri
bendum censuerunt :
S. Congregatio Concilii 239
Episcopi poterunt in inolita praxi perdurare ad annum; interim
ipsi conficiant elenchum, transmittendum ad H. S. G, paroeciarum quae
dotem sufficientem habent. Elapso autem anno, paroecias, quae sufficientem
dotem habent, conferant ad normamCod. Iur. Can., c. 459, § 3, n. 1-3,
poterunt vero alias conferre ad nutum. Curent tamen iidem Episcopi ut
quamprimum hae paroeciae congrua dote compleantur.
Quam Emorum Pa t rum resolutionem, referente infrascripto S. Con
gregationis Secretario, SS. Dnus Noster Benedictus div. prov. P P . XV,
in audientia diei 15 eiusdem mensis et anni, approbare et confirmare
dignatus est.
I. MORI , Secretarius.
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
• v ' ' •' 1
DE QUIBUSDAM LIBRIS AD INSTITUTA RELIGIOSARUM IURIS PONTIFICII PERTI
NENTIBUS, REVISIONI ET CORRECTIONI S. CONGREGATIONIS SUBIICIENDI .
In Congregatione Generali, habi ta in Palatio Vaticano die 29 mar
tii 1919, Emi ac Revmi S. R. E. Cardinales negotiis Religiosorum Soda
lium praepositi , oppor tunum iudicarunt praescr ibendum ut omnia Insti
t u t a et Congregationes Religiosarum Iuris Pontificii libros quoslibet,
continentes consuetudines, usus aut similes quocumque nomine veniant
(Direttorio, Coutumier, etc.), apud eas in usu, praeter Constitutiones
adprobatas , necnon preces proprias Instituti , in communi recitari soli
tas , inspectioni et correct ioni huius S. Congregationis subiiciant; idemque
exigatur in novis Insti tutis adprobandis .
Facta autem relat ione SSmo D. N. Benedicto Pp . XV per R. P. D.
Secretarium, in audient ia diei 31 eiusdem mensis, S. S. sententiam
Emorum P P . adprobavi t ac propterea mandavi t ad hoc f ier i Decretum.
Haec S. igitur Congregatio vi praesentis Decreti manda t ut omnia
et singula Inst i tuta seu Congregationes Religiosarum Iuris Pontificii,
seu etiam Piae Societates mulierum sine votis ad modum Religiosarum
in communi viventium a S. Sede adprobatae, libros quosvis ut supra
recensitos, in t ra te rminum unius anni ad eamdem S. Congregationem
transmit tant .
240 Acta Apostolicae Sedis '- Commentarium Officiale
Curent autem Revñii Ordinarii locorum, in quibus Supremae Mode
ratrices alicuius Insti tuti et Congregationis mulierum, de quibus agitur
rn praesenti Decreto, commorantur , ut illas quampr imum de imposita
obligatione certiores faciant: easque admoneant non prohiberi in Insti
tut is et Congregationibus respectivis dictorum l ibrorum usum, quousque
ab hac S. C. aliter, si casus ferat, s ta tuatur .
R. CARD. SCAPINELLI, Praefectus.
L - £ 8 s.
Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B., Secretarius.
I I
DUBIUM CIRCA DEPENDENTIAM MONIALIUM AB ORDINARIIS IN GALLIA ET BELGIO
A plur ibus Episcopis nec non Religiosis Communitat ibus proposi
tum fuit dub ium:
« An Monasteria Monialium, quarum vota ex Inst i tuto sunt solemnia,
« sed ex S. Sedis praescripto sunt simplicia, in Gallia et Belgio ab Ordi-
« nariis locorum dependeant eadem ratione ac ante Codicis promul-
« gationem ».
S. Congregatio, re mature perpensa, r e spondendum censuit: « Sup-
« plicandum SSmo ut decernere dignaretur nihil innovandum esse in
« dependentia Monialium praedic tarum ab Ordinari is locorum in Gallia
« et Belgio, prout post res taurat ionem ab uno saeculo et amplius hucus-
« que observatum est: cauto tamen quod nulla potestas sit Episcopis ad
« immutandas Regulas an t iquorum Ordinum aut Consti tutiones Monia-
« lium a S. Sede adprobatas ».
In audient ia infrascripto Secretario concessa die 13 maii 1919
SSmus resolutionem adprobavit et, ut publici iuris f ieret , mandavit .
Datum Romae ex Secretaria S. C. de Religiosis, die 22 maii 1919.
Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B. , Secretarius.
S. Congregatio de Propaganda Fide
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
D E C R E T U M
ARCHIEPISCOPUS ULTRAIECTENSIS NOMINATUR PRAESES IN HOLLANDIA PIAE
UNIONIS CLERI PRO MISSIONIBUS.
Cum pia Unio cleri pro Missionibus, huius S. Congregationis Fidei
Propagandae auctori tate probata, p lur ibusque indulgentiis ac spiritua
libus privilegiis a SSmo D. N. Benedicto Pp. XV benigne ditata, etiam
in Hollandia, Deo adiuvante, institui ac propagari coeperit, ad eius
incrementa in dioecesibus dictae nationis promovenda, oppor tunum
consilium visum est Praesidem eiusdem piae Unionis pro Hollandia
constituere B. P. D. Henricum Van de Wetering, archiepiscopum Ultra-
iectensem, cuius ductu eadem Sodalitas moderata nobilissimum finem,
quem praest i tu tum habet, facilius assequatur . Utendo igitur facultate a
Summo Pontifice sibi concessa in audientia diei 20 superioris mensis
martii , infrascriptus Cardinalis Praefectus S. huius Consilii Christiano
Nomini Propagando, memoratum Antistitem Ultraiectensem ad officium
Praesidis Unionis cleri pro Missionibus, in universa Hollandia, per prae
sens Decretum nominat a tque confirmat. Contrariis non obstant ibus
quibuscumque.
Datum Romae ex Aedibus Sacrae Congregationis, die 11 aprilis,
anno 1919.
GULIELMUS CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
I , $ S.
C. Laurenti , Secretarius.
ACTA, vol. XI, n. 7. — 2-6-919. 17
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
CLAROMONTEN. SEU NOVAE GALEDONIAE
DECRETUM BEATIFICATIONIS SEU DECLARATIONIS MARTYRII SERVI DEI BLASII
MARMOITON, LAICI P R O F E S S I SOCIETATIS MARIAE, IN ODIUM F I D E I , UTI
FERTUR, INTEREMPTI.
Societas Mariae, vulgo Maristarum, a Venerabili Servo Dei Ioanne
Claudio Colin, sacerdote, Lugduni, in Gallia, anno 1824 fundata et in
plures regiones eiusdem nat ionis et etiam orbis propagata, dum patrem
legiferum ac pr imum moderatorem generalem atque sodales aliquot
sanctitatis fama gloriosos habere laetatur, nunc animum s tudiumque
intendi t , ut causa beatificationis seu declarationis martyrii alterius
sodalis, laici professi, Blasii Marmoiton, apud sacrorum Ri tuum Con
gregationem introduci valeat. Hic Dei Famu lus in pago Yssac-la-Tou-
rette, Claromontensis dioeceseos in Gallia, die 16 marti i anno 1812 na tus
eademque die baptizatus, post brevem suae peregrinationis curriculum,
mense iulio anni 1847 in Nova Caledonia ab inimicis christiani nominis
crudeliter interfectus est. Ab ineunte aetate, a parent ibus pie institu
tus , praeclara exhibuit futurae sanctitatis specimina et indicia, eumque
puerum cognati et vicini uti angelum aest imabant et vocabant. Studiis
dans operam et morum suavitate et ingenii acumine aequalibus p rae-
lucebat. In agris colendis patri infirmo saepe adiutor, colonos invisere
çogebatur, eosque salutar ibus monitis et exemplis instruebat . Sollicitus
de maiori sui spiri tus perfectione, recessum et solitudinem summopere
amabat , ut Dei vocem melius audire eiusque voluntatem agnoscere
a tque opere implere mereretur . Peculiari pietatis affectu SSmum Eucha
ristiae Sacramentum et Deiparam Virginem Mariam prosequebatur .
Neque solum quotidie ut r iusque altare devotissime visitabat, sed etiam
librum sibi valde earum, proprio nomine s ignatum et in familia dili
genter custoditum, cui titulus : Visites au Saint-Sacrement et à la Sainte
Vierge, assidue perlegebat. Quum in Consilio Municipii de illuminatione
et decore domus Dei ageretur, s ta tu tum fuit, ut singulae familiae vicis-
S. Congregatio Bituuni MS
sim per singulos annos subministrarent quod esset necessarium pro
lampade ardente coram SSmo Sacramento. Et Blasius, qui erat a Con
siliis, non modo pr imum a n n u m ad hoc opus adimplendum pro sua
familia postulavit, sed ipse idem singulis eiusdem anni diebus, mane
citius surgens, ecclesiam adibat, ut SSmi Sacramenti lampadis refo-
veret lumen. Insuper qualibet die dominica adsistebat divinis officiis
ac mysteriis, potissimum in ecclesia parochiali loci Pessat-Villeneuve
nuncupat i , ubi etiam cantorum choro suam praestabat operam valde
utilem. Pabu lum spirituale sibi aliisque praebebat lectione l ibrorum de
actis sanctorum et annal ium de Propaganda Fide super s tatu missio
num. Ad sacram synaxim accedebat pr ima dominica cuiusvis mensis
et festis solemnioribus, praesert im divini Redemptoris eiusque sanctis
simae Genitricis; in quorum honorem et memoriam quotidie recitabat
sanctum Rosar ium, uti validum praesidium et admirabile compendium
precum ac mysteriorum. Spretis mundi oblectamentis, manda ta Dei f ide
liter custodiebat cum integritate vitae sensuumque temperant ia et mor
tificatione. Divino amore et zelo flagrans, liberalis in egenos, sequester
pacis in familiis, cunctisque opportune beneficus, de se humill ime sen-
tiebat coram Deo et hominibus. Iuxta hanc viam, prout in Actis pro
cessualibus describitur, ambulans Dei Servus, quum ad aetatem duode
viginti annorum pervenisset, a quadam sacra concione circa missiones
et ex Annalibus Propagationis Fidei feliciter permotus, divina operante
gratia, s tatui t se suasque vires missionibus dicare et Societatem Mariae,
de iisdem optime meritam, ingredi. Plures tamen exortae sunt difficul
tates publicae et privatae, auctae quoque a conscriptione militari tam
sui quam alterius fratris Gilberti a tque ab obitu pii genitoris, qui adhuc
vivens, ob infirmitatem, Biasio domesticis praeesse negotiis reliquerat.
Verum, omnibus obstaculis devictis, Dei Famulus , die undecima mensis
marti i anni 1842, Lugdunum concessit, ut Societati Mariae nomen daret ,
una cum Ioanne Raynaud, Ioanne Taragnat et sacerdote Douarre pagi
parocho, qui parochiale officium dimiserat, ut inter missionarios Mari-
stas, Deo vocante, adscriberetur. I taque eadem die, vespertinis Jioris,
quum in praefatam civitatem prospero itinere pervenissent, omnes sese
obtulerunt P. Ioanni Claudio Colin, Superiori Societatis Mariae, qui
eos benevolo laetoque animo excepit, et Biasium Marmoiton ad novi
t ia tum statim admisit. Hic, adhuc tyro, miram ostendit patientiam et
fortitudinem, tum in ictu quem ex involontaria causa receperat, t um in
gravi infirmitate, qua exinde affectus est. Interim Dei Famulus , quum
noti t iam apprehendisset martyrii sacerdotis et missionarii maristae
B. Petr i Aloysii Chanel, similis pro Fide mortis desiderio incensus,
É44 Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
veniam a Superioribus petiit et obtinuit, ut exteris missionibus inter
infideles Societati Mariae concreditis d e s t i n a n t u r . Inde Blasius, tyro
cinio iam rite peracto, vota fratris coadiutoris in eadem Societate die
11 marti i anni 1843 nuncupavit et die 3 maii eiusdem anni a Gallus
profectus est u n a cum aliis sociis sub praeside Episcopo tit. Amatensi
Douarre e Societate Mariae, qui, episcopali dignitate a S. Sede deco-
ra tus , eiusdem auctoritate missionem in Nova Caledonia condendam
susceperat. In illam regionem omnes appulerunt die 21 decembris ipsius
anni 1843,' a tque illico manus apposuerunt domui habitationis et ora
tionis aedificandae atque novae missioni catholicae insti tuendae. Dum
Episcopus et duo sacerdotes missionarii P P . Bougeyrpn et Viard sacrum
ministerium pèragebant, l inguam regionis simul addiscentes, frater coa
diutor Blasius, cum altero socio coadiutore Ioanne Taragnat , rei fami
liaris et sacrae aedis decoris, necnon horti, victus et vestitus curam
habebat . Insuper indígenas videre studebat, eosque, modo quo poterat,
alioqui de Deo, de Christo Iesu, de Fide et religione catholica, ipsos
ita disponens ad maiorem pa t rum instructionem et ad baptismum alia
que sacramenta rite recipienda. Orationi impense vacans, regularum
Societatis custos, vir tut ibus ornatus , SSmae Eucharist iae cultor eximius
et B. Mariae Virginis devotissimus filius, hisce praesidiis instructus ad
proximum certamen et agonem pro Fide Christi sust inendum para tus
inventus est. Mense enim iunio anni 1847 coepta est persecutio in mis
sionarios, qui in loco Balade sanctum ministerium exercebant ; a tque
ethnici ex illa t r ibu magno impetu et furore domum missionis aggressi,
Blasium Marmoiton lancea crudeliter percutiunt. Hic, gravi vulnere
afflictus, statim sacramentis Ecclesiae recreatur, et de vita sociorum
sollicitus eos ad fugam hortatur , ut certam effugiant mortem. Crueia-
t ibus oppressus et in lecto decumbens, i terum sacramentis roboratus ,
salutari hortat ione ac benedictione accepta ab Episcopo Collomb, adstan
tes consolatur, seque laetum ac pa ra tum profitens mori pro Christo et
pro conversione et perseverantia Caledonensium in Fide, veniam simul
ex toto corde adprecatur a Deo pro suis suorumque sodalium persecu
toribus. Dum vero, ita debilitatus, Ipse vires sumere et aliquot gressus
facere potuerat , ut ad sacellum iret et in domo Dei an imam exhalaret,
repente ab uno ex iis, qui missionarios persequebantur eorumque domum
sacramque aedem et suppellectilem iam devastaverant et in odium
religionis catholicae profanaverant, ethnico et barbaro post nova et
horrenda tormenta, capite obtruncatus est. F a m a sanctitatis et martyri i
Servi Dei in pago La Tourette, in to ta regione Claromontensi et apud
indígenas Novae Caledoniae viguit et viget, signis ac prodigiis, u t i fer-
S. Congregatio Rituum
tur, etiam confirmata. Hinc Processus Ordinarius Informativus in Curiis
ecclesiasticis Claromontensi et Novae Caledoniae super ea adorna tus
est; eiusque Acta Romam ad sacram Ri tuum Congregationem delata.
Quum vero omnia in promptu sint, nihilque obstet ut ad ulteriora pro
cedi possit, instante Rmo P. Ludovico Copéré, Societatis Mariae postu
latore generali, a t tent isque litteris postulatoriis quorundam Emorum
S. R. E. Cardinalium, plurium Rmorum Archiepiscoporum et Episco
porum, Vicariorum Apostolicorum et Missionariorum, praesert im Novae
Caledoniae et Societatis Mariae, necnon Consilii generalis Operis Pro
pagationis Fidei ex u t raque sede centrali Parisiensi et Lugdunensi ,
Emus et R m u s Dominus Cardinalis Nicolaus Marini, hu ius Causae
Ponens seu Relator, in Ordinario sacrorum Ri tuum Congregationis
coetu subsignata die ad Vaticanum coacto, sequens dubium discutien
dum proposui t : An signanda sit Commissio introductionis Causae in
casu et ad effectum, de quo agitur? Et Emi ac Rmi Patres sacris tuen
dis ri t ibus praepositi , post relationem ipsius Emi Ponentis , audito voce
et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei promotore generali, cunctis
diligenter perpensis respondendum censuerunt : Signandam esse Com
missionem introductionis Causae beatificationis seu declarationis martyrii,
si Sanctissimo placuerit. Die 13 martii 1919.
Hisce omnibus Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papae XV
per infrascriptum Cardinalem sacrae Ri tuum Congregationi Praefectum
relatis, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a tum
habui t ; propriaque manu signare dignata est Commissionem Introdu
ctionis Causae beatificationis seu declarationis martyrii Servi Dei Blasii
Marmoiton, laici professi Societatis Mariae, die 14 eisdem mense et
anno .
)$l A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. $ S.
Alexander Vérde, Secretarius,
246 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
M A R I A N O P O L I T A N A
DE MISSA ET COMMUNIONE DURANTE EXPOSITIONE SS. SACRAMENTI
Rmus Dnus Paulus Bruchési, Archiep. Marianopolitanus, Sacrae Ri
tuum Congregationi ea quae sequuntur , reverenter exposuit; videlicet:
« In nonnull is ecclesiis et oratoriis publicis vel semipublicis, ubi
« Ssmum Eucharist iae Sacramentum legitime asservatur , u sus quidam
« introductus est, ut Missae cantatae vel lectae coram Ssmo Sacramento
« solemniter exposito in Altari celebrentur, a tque intra vel extra Missas
« in eodem Altari, durante expositione, Sancta Communio Christifide-
« l ibus administretur . Hinc idem Archiepiscopus postulavit : Ut rum hic
« usus permitti , vel tolerari poss i t? ». ;
Et Sacra eadem Congregatio, audito specialis Commissionis suffra
gio, omnibus perpensis, praepositae quaestioni respondendum censuit :
« Ad pr imam partem, praefatum usum non licere, sine necessitate,
« v e l gravi causa, vel de speciali indul to ; et ad secundam par tem
« negativ», iuxta Decreta, et detur Decretum n. 3448 Societatis Iesu,
« 11 maii 1878, ad I ».
Atque ita rescripsit, declaravit et confirmavit, die 17 aprilis 1919.
ffa A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus.
h. % S. Alexander Verde, Secretarius.
I I I
D U B I U M
Proposi to dubio : « An usus bursae , corporalibus includendis desti-
« natae , permitti possit pro colligendis e leemosynis?» , Sacra Ri tuum
Congregatio, audito specialis Commissionis suffragio, respondendum
censuit : Negative.
Atque ita rescripsit, et servari mandavit . Die-2 maii 1919.
A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus. *
L. © S. Alexander Verde, Secretarius.
S. Congregatio Bituum
IV
D E C R E T U M
SUPER OCCURRENTIA DUORUM RESPONSORIORUM DE TEMPORE CUM DUOBUS
RESPONSORIIS APOSTOLORUM ET EVANGELISTARUM, VEL MARTYRUM TEM
PORE PASCHALI.
A Sacra Ri tuum Congregatione pro oppor tuna declaratione postu
la tum fuit:
« Quaenam norma sit habenda quoties, infra Hebdomadam I et II
« post Octavam Paschae, in Communi Apostolorum et Evangelistarum
« vel Martyrum, Tempore Paschali , in II vel III Nocturno recurrant ea
« Responsoria, quae iam fuerint in primo Nocturno recitata, cum Lectio-
« nibus de Scriptura occurrente ».
Et Sacra eadem Congregatio, audito specialis Commissionis suffragio,
omnibus sedulo perpensis, ita rescr ibendum censuit :
« I. Tum in Communi Apostolorum et Evangelistarum, tum in Com-
« muni Martyrum, Tempore Paschali, loco septimi Responsorii Ego sum
« vitis, dicatur Responsor ium: Tristitia vestra, quoties in I Nocturno reci-
« tatae sint Lectiones de Scriptura occurrente cum suis Responsori is de
« Tempore, Feria III et VI infra hebdomadam I et II post Octavam
« Paschae .
« II. In Communi autem Apostolorum et Evangelistarum, Tempore
« Paschali , loco Responsorii quint i : Virtute magna, dicatur Responso-
« r ium: Pretiosa in conspectu Domini, quoties in I Nocturno Lectiones
« fuerint de Scriptura occurrente cum suis Responsoriis de Tempore,
« Feria IV et V infra hebdomadam I et II post Octavam Paschae .
« III. Fu tu r i s autem editionibus Breviarii Romani , in Communi
« Apostolorum et Evangelis tarum, Tempore Paschali , post Responso-
« r ium quintum, inseratur sequens Rubr ica : " Feria II et V infra hebdo-
« madam I et II post Octavam Paschae, quoties in I Nocturno Lectiones
« fuerint de Scriptura occurrente cum suis Responsori is de Tempore ,
« loco praecedentis Responsori i de Tempore, dicitur sequens : RJ\ Pre-
« Uòsa in conspectu Domini, alleluja, * Mors sanctorum ejus, alleluja.
« f. Custodit Dominus omnia ossa eorum, unum ex his non conteré-
« tur. * Mors v »,
Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale
« Item in Communi Apostolorum et Evangel is tarum et in Communi
« Martyrum, Tempore Paschali , post sept imum Responsorium inscri-
« ba tur haec Rubrica : " Sicubi, Fer ia III et VI infra hebdomadam I
« et II post Octavam Paschae, quoties in I Nocturno Lectiones fuerint
« de Scriptura occurrente cum suis Responsori is de Tempore, loco prae-
« cedentis Responsorii dicitur sequens : RJ. Tristitia vestra, alleluja, *
« Convertatur in gaudium) alleluja, alleluja, f. Mundus autem gaudébit,
« vos vero contristabimini, sed tristitia vestra. Convertetur „ ».
Atque ita rescripsit, declaravit et servari mandavi t . Die 16 maii 1919.
l$( A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. R. O. Praefectus.
L. © S .
Alexander Verde, Secretarius.
Secretaria Status 249
ACTA OFFICIORUM
S E C R E T A R I A S T A T U S
E P I S T O L A
AD R. D. SAC. ROGERIUM DE T E I L , SOCIETATIS « A SANCTA INFANTIA » MODERA
TOREM : MISSIS QUINQUAGINTA FRANCORUM MILLIBUS, PIAM SODALITATEM
VEHEMENTER B. P . A D H O R T A T U R UT, PRO A U G E N T I B U S MISSIONUM NECES
S I T A T I B U S , F U S I O R E IN POSTERUM MANU, AD ECCLESIASTICAM INDIGENARUM
INSTITUTIONEM CONFERAT.
Rme Domine,
Inter multiplices moeroris causas, quo R o m a n u s Pontifex hisce
temporibus premitur, haud ul t imum sane locum obtinet Sacrarum sol
licitudo Missionum, t am gravi, iam aliquot annos , Sacerdotum inopia
laborant ium, ut, nedum optata omnibus incrementa suscipiant, in dies
magis miserabiliter di labantur .
Tanto mederi malo par tesque tot laboribus fructus tueri cupiens,
semel atque i terum Apostolica Sedes praefectos Missionibus Episcopos
est vehementer adhor ta ta ut, quos invenissent indígenas divinae voca
tionis signa praeseferentes, sacris rite educendos curarent, donec pro
singulis quibusque locis ap tus formaretur Clerus, deficientes hinc Mis
sionarios commode suppleturus, facilioremque hinc habi turus adi tum in
suspicaces incolarum animos, quibuscum foret patr ia , genere, lingua,
moribus denique coniunctus.
Providum sane opus, quamquam a pluribus feliciter inchoatum,
lentius tamen quam fert necessitas succrescit, non quod Sacerdotio
augendi desint adulescentes, sed quia opes plerumque Episcopis non
suppetunt quibus ecclesiasticae eorum institutioni consulant.
Dolendis hisce Missionum condicionibus compositum nuper immane
bellum ext remam veluti plagam inflixit, ut iam non tam prosperitas quam
ipsa earumdem vita in discrimen adducta videatur.
Cum res eo devenerint, supremus Ecclesiae Pastor , pro eo quo
f lagrat salutis an imarum ardore Religionisque profectus, t um singulos
f ideles t um pias omnes sodalitates obtestatur ut pinguem sane messem
250 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
paucitate operar iorum ne interire sinant, collatisque simul viribus tam
ingens a vinea Domini exitium avertere conentur.
In istam vero Societatem, quae a Sancta Infantia Iesu nomen habet ,
oculos praecipue convertit, eamque enixe rogat ut geminata exhinc
industr ia parvis seminariis subvenire perga t , in quibus potissimae,
ne dicam unicae, vexatarum spes Missionum ad Sacerdotium aluntur.
Haud equidem latet Pontificem certam iam nunc annuarum colla-
t ionum par tem in aliquot ex redemptis pueris inst i tuendos erogari, qui
bonam de se spem movent Sacerdotali quondam munere functuros;
eaque de re et Sibi vehementer gaudet et debitam Societati laudem
Iubenti animo tribuit.
Florentem tamen istam Sodalitatem melius a tque amplius de Reli
gione meri turam censet, si vel fusiore in pos terum manu id operis pro
sequatur , suaeque beneficia largitatis ad illos quoque non redemptus
pueros porrigat, qui iudicio Episcoporum in sortem Domini vocati
videantur.
Te itaque, dignum Sodalitii Praes idem, Beatissimus Pa ter omni
studio adhor ta tur ut in sanctissimum hoc opus, quod pii Fundator i s
menti apprime consentaneum apparet , t amquam in alterum eiusdem
Sodalitii f inem incumbas ad idque aperte sodalium caritatem implores,
quos aeque libenter et in pr imarium finem redimendorum infantium
et in al terum de sacerdotibus indigenis formandis stipem collaturos
confidit, quorum opera divinae veritatis lumen expert ibus tot adhuc
populis quantocius inferatur.
Quo autem laetiore animo proposi tum aggrediaris, quinquaginta
hisce francorum millibus piae collationis Sancti tas Sua facit initium,
vota simul ex corde promeus ut , Patr is acti exemplo, vel maiores lar
giantur opes quotquot nihil haben t satius quam ut Christi regnum, iis
adhibitis mediis, quae opportuniora esse aetas ostenderit , per Orbem
dilatetur.
Deum denique toto pectore adprecatus ut inceptis propit ius adsit,
laboresque tuos caelestium grat iarum rore foecundet, apostolicam Pon
tifex benedictionem, successus simul auspicem ac praecipuae voluntatis
testem, cum Tibi tum Societati universae libentissime impertitur.
Romae, ex Secretaria Status, die 28 maii 1919.
Addictissimus tibi
P. C A R D . G A S P A R R I , a Secretis Status.
Coetus S. B. E. Cardinalium 251
COETUS S. R. E. CARDINALIUM
A SUMMO PONTIFICE PECULIARITER DESIGNATUS
DUBIA CIRCA COMPETENTIAM S S . CC. CONCILII ET DE R E L I G I O S I S IN Q U I B U S
DAM N E G O T I I S R E L I G I O S O R U M .
In peculiari coetu Emorum Pat rum iuxta canonem 245 Cod. Iuris
Canonici a Beatissimo Pa t re designatorum, propositis dubi is :
1. Utrum omnes quaestiones, seu instantiae, quae at t ingunt aliquod
ius, aut commodum (seu interesse) alicuius familiae religiosae, au t soda
lium religiosorum, spectent privative ad S. C. de Religiosis.
% Utrum concedere, servatis consuetis normis, sanat iones et condo
nat iones quoad praeteri tum, et reductiones quoad futurum relate ad
capellanias et alia legata, quae, licet concredita non sint Ordini au t fami
liae religiosae, qua talis, erecta tamen aut t ransla ta reper iuntur in eccle
siis religiosorum, spectet ad S. C. Concilii, an potius ad S. C de Religiosis.
3. Cuinam Congregationi competentia t r ibuenda sit quoad dispen
sationem ad Ordines sacros recipiendos a Religiosis sive ex defectu
aetatis sive ab irregularitate, sive quoad alias conditiones quae ad con
ferendos Ordines requiruntur , sive quod ad studia pertinet quae sacris
ordinat ionibus sunt praemit tenda.
4. Cuinam Congregationi competentia t r ibuenda sit quoad religiosos
dispensandus, qui propter morbum vel alia de causa a Missae celebra
tione physice vel morali ter impediuntur , veluti si pedibus consistere non
valeant.
Emi Pat res Cardinales, quibus a SSmo D. N. Benedicto P P . XV
resolutio commissa fuit, respondendum censuerunt :
Ad 1. Affirmative: in sensu tamen canonis 251 Codicis Iuris Canonici.
Ad 2. Privative ad S. C. de Religiosis, quoadusque legatorum admi
nistratio et adimplementum concredita sint Religiosis.
Ad 3. Ad S. C. de Religiosis.
Ad 4. Ad S. C. de Religiosis.
Quae omnia SSmus D. N. ra ta habui t e t confirmavit.
Romae, die 24 marti i 1 9 1 9 .
£g C. C A R D . D E L A I , Episc. Sabinen,, Secretarius.
252 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S A C R A C O N G R E G A Z I O N E D I P R O P A G A N D A F I D E
AVVISO DI CONCORSO
È aperto presso la S. C. di Propaganda Fide il concorso per la provvista di un ufficio di minutante.
I sacerdoti che desiderassero prendervi parte dovranno esibire alla Segreteria della detta S. C, entro quindici giorni dalla data del presente avviso, la domanda corredata delle opportune generalità e del « nulla osta » del relativo Ordinario.
Ê richiesta per l'ammissione al detto concorso la laurea in S. Teologia o in Diritto Canonico.
È poi in facoltà dei concorrenti presentare quei titoli che possono comprovare la loro capacità all'ufficio in parola.
A suo tempo verranno stabiliti i giorni in cui avrà luogo il concorso. A titolo di informazione per i sacerdoti che volessero concorrere, si avverte :
C
1) che il concorso consisterà in due prove scritte, delle quali una in
lingua latina, l'altra in italiano;
2) che i temi verseranno specialmente sulla Teologia Morale e sul Diritto Canonico;
3) che si terrà in particolare considerazione la conoscenza delle lingue estere;
4) i concorrenti non dovranno eccedere l'età di 40 anni compiuti.
Roma, dalla S. C. di Propaganda Fide, 31 maggio 1919.
S A C R A C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
Martedì 29 aprile 1919, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Granito
Pignatelli di Belmonte, Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione
del Ven. Carlo Giacinto di Santa Maria, Sacerdote professo dei Romitani Scalzi
di S. Agostino, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Antipreparatoria,'
nella quale dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi si è discusso il
dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate dallo stesso Ven. Servo di Dio.
Diarium Bomanae Curiae 253
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Cori biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di
nominare:
3 maggio 1919. L'Eolo signor Cardinale Michele Lega, Convisitatore Apostolico dei Luoghi Pii dei Catecumeni.
9 » » L'Emo signor Cardinale Aidano Gasquet, Bibliotecario di Santa Bomana Chiesa.
» » » Mons. Filippo Mauri, Prelato Referendario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica.
10 » » L'Emo signor Cardinale Vittorio Amedeo Ranuzzi de'Bianchi, Protettore della Congregazione dei Figli di Maria Immacolata.
12 » » L'Eino signor Cardinale Basilio Pompilj, Protettore della Congregazione dei Frati Bigi e dell'Istituto delle Suore Bigie Elisabettine.
19 » » Il Rev. P. Luigi Copéré, Procuratore Generale della Società
di Maria, Consultore della Sacra Congregazione dei Religiosi.
La mattina di martedì 13 maggio 1919,' nel Palazzo Apostolico Vaticano,
si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Ordinaria, nella quale al giudizio
degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sotto
poste le seguenti materie:
1) Introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione della
Serva di Dio Paola Elisabetta, al secolo Costanza Cerioli ved. Buzecchi-Tassis,
fondatrice dell'Istituto della Santa Famiglia, in Bergamo:
2) E parimenti introduzione della Causa di beatificazione, ovvero dichiarazione del Martirio, del Servo di Dio Biagio Marmoiton, laico professo della Società di Maria (Maristi), ucciso, come si asserisce, in odio alla Fede il 1847 nella Nuova Caledonia.
Martedì 27 maggio 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con V intervento
degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati Officiali e dei
Consultori Teologi componenti la Sacra Congregazione dei Riti, si è tenuta una
seconda volta la Congregazione Nuova-Preparatoria, per discutere sul dubbio
di due miracoli, che si asseriscono operati da Dio per intercessione del B. Teo
filo eia Corte, Sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori, e che sono pro
posti per la Canonizzazione del medesimo Beato.
2 5 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Protonotari apostolici ad instar participantium :
8 febbraio 1919. Mons. Domenico Benigno Cruz, della diocesi della Santis
sima Concezione nel Cile. . .
14 maggio » Mons. Elia Amieux, della diocesi di Guadalupa.
16 » » Mons. Adriano Smetz, canonico del Santo Sepolcro.
Prelati Domestici di S. S. :
2 febbraio 1919. Mons. Ernesto Palacios Varos, dell'archidioeesi di Santiago del Cile.
» » » Mons. Baldomero Pradeñas, della diocesi della SSma Concezione nel Cile.
24 aprile » Mons. Carlo Maritano, vicario del Vescovo castrense in Italia.
» » » Mons. Michele Cerrati, vicario del Vescovo castrense in Italia.
30 » » Mons. Luigi Dubuc, dell'archidioeesi di Montréal. » » » Mons. Francesco Saverio de la Durantaye, della medesima
archidiocesi.
» » » Mons. Giovanni Edoardo Donelly, della medesima archid. » » » Mons. Giuseppe Arsenio Richard, della medesima archid. » » » Mons. Giuseppe Avila Bélanger, della medesima archid. » » » Mons. Ermenegildo Cousineau, della medesima archid. » » » Mons. Giovanni Ghezzi, dell'archidioeesi di Milano.
20 maggio 1919 Mons. Enrico Sibilia, arcivescovo titolare di Side, e Monsignor Alfredo Peri-Morosini, vescovo titolare di Arca, Consultori della Sacra Congregazione degli
Affari Ecclesiastici Straordinari.
27 » » Il Rev. Sac. D. Carmelo Conte, Sostituto del Difensore del Vincolo presso il Tribunale della S. Romana Rota.
28 » » L'Emo signor Cardinale Aidano Gasquet, Protettore delle Suore di carità del Verbo Incarnato, in Sant'An
tonio del Texas.
Diarütm ßomanu» Cmiae 255
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
La Gran Croce dell'Orarne Piano:
17 maggio 1919. A don Marcantonio Colonna, Principe assistente al Soglio.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
14 maggio 1919. Al sig. dott. Carlo Marchisio, della diocesi di Novara.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
18 dicembre 1918. Al sig. Ludovico Coccapani, dell'archidiocesi di Pisa.
24 aprile 1919. Al sig. P. Basilio Lamarre, dell'archidiocesi di Montréal.
25 » » Al sig. Nicola Ri vero, della diocesi di Santiago di Cuba.
4 maggio » Al sig. Enrico Alessandro Sleiffers, della diocesi di Harlem.
15 » » Al sig. Renato Ledere, della diocesi di Goutances. 20 » » Al sig. Giovanni Poggi, della diocesi di Modigliana.
La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :
2 maggio 1919. Al sig. cav. Giuseppe Pelici, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
9 aprile 1919. Al sig. Latif Kedemos, del vicariato apostolico d'Egitto. 26 » » Al sig. Arnoldo Adriano Maria Van Eyl, della diocesi di
Bois-le-Duc.
29 » » Al sig. Francesco Parisi, di Roma. 21 maggio » Al sig: Gerardo van der Heyden, della diocesi di Breda.
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
29 gennaio 1919. Mons. Giuseppe Lebeau, dell'archidiocesi di Ottawa. 29 aprile . » Mons. Mario Nuzzi, della diocesi di Arezzo.
12 maggio » Mons. Romualdo Pasté, dell'archidiocesi di Vercelli.
256 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
12 maggio 1919. Mons. Carlo Salamano, della medesima archidiocesi. 19 » » Mons. Francesco Parroccini, della diocesi di Monteflascone. » » » Mons. Giuseppe Pagánucci, della diocesi di Fano. 30 » » Mons. Prospero Casella, dell'archidioeesi di Genova.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa Soprannumerari di S. S. :
24 aprile 1919. Al sig. Barone Hans von Montagnac-Vörös, della diocesi di Coirà.
21 maggio » Al sig. conte Luigi Affre de Saint-Rome, dell'archidioeesi di Parigi.
Camerieri d'onore m abito paonazzo di S. S.:
24 aprile 1919. Mons. Ermenegildo Bullian, dell'archidioeesi di Udine.
29 » » Mons. Giacomo Magnani, arciprete parroco di Porto Santo
Stefano.
17 maggio » Mons. Sebastiano Gaetano, della diocesi di Castellammare
di Stabia.
19 » » Mons. Giuseppe Musante, della diocesi di Livorno.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. :
9 maggio 1919. Il sig. Giacomo Leser, della diocesi di Ratisbona.
<
Cappellano Segreto d'onore di S. S.:
18 marzo 1919. Mons. Carlo Pasquinelli, dell'archidioeesi di Lucca.
Annus XI - Vol. XI. 4 Iulii 1919 Num. 8
ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F i 0 1 A L E
ACTA BENEDICTI PP. XV
SACRUM CONSISTORIUM
Die 3 iulii 1919 in palatio apostolico Vaticano habi tum est Con
sistorium secretum, cuius Acta ex ordine referuntur:
i . - A L L O C U T I O S S . D . N . B E N E D I C T I P P . X V
CONFIRMATIO ELECTIONIS PATRIARCHAE ANTIOCHENI GRAECORUM MELCHITARUM
VENERABILES FRATRES
Nobis q u i d e m ampl i ss imi h u i u s ordinis h a b e n d i ea potissi
m u m est causa, u t v idu i s Ecclesiis novos Pas to res more so
lemni a t t r i b u a m u s . A n t e o m n i a vero m u n u s Nos t rae auc tor i t a t i s
sibi pos tu la t Ecclesia An t iochena Graecorum Melchi tarum;
q u a m c u m vene rab i l i s frater b . m . Cyri l lus Geha P a t r i a r c h a
d iu nec sine di l igent iae l aude gubernasset , a b h i n c t r ibus annis ,
aegr i tud ine po t ius a n i m i q u a m ae ta te confectus, e v i t a cessi t .
Successoris ig i tu r des ignand i gra t ia , catholici e iusdem na
t ionis Episcopi , ub i p r i m u m per t e m p o r u m difficultates l icuit , in
S y n o d u m ad m o n a s t e r i u m Bas i l i anum quod est in oppido Sarba,
die vices imo nono Mar t i i p rox imi co iverunt ; a tque u t ad suffra
gia v e n t u m est, s t a t im u n a omnes voce e t a c c l a m a t o n e i p s u m
ACTA, vol. XI, n. 8. — 4-7-919. 18
258 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
qui Synodo praes ideba t , vene rab i l em f ra t rem D e m e t r i u m Cadi
Arch iep i scopum Aleppensem, V i c a r i u m Apos to l icum P a t r i a r
chalem, dixere P a t r i a r c h a m . T u n c e lect ionem fac tam Nobis si
gnificare pe r l i t te ras m a t u r a r u n t , suppl ican tes u t e a m r a t a m ha
bere e t electo P a t r i a r c h a e sacri h o n o r e m Pal l i i t r ibuere velle-
m u s . E a d e m ipse implorav i t , a d d i t a cathol icae f ide i professione
solemni .
Nos saorae Congregat ioni p ro Ecclesia Oriental i r e m cogno
scendam sen t en t i amque d i c e n d a m de l egav imus ; eaque o m n i b u s
probe perpensis , pos tu la t ion i concedendum censui t . - E t e n i m ve
nerab i l em f ra t rem D e m e t r i u m Cadi, v i r u m non mediocr i te r ab
ingenio e t a doc t r ina i t emque ab o r n a m e n t i s a n i m i i n s t ruc tum,
cons ta t i t a in var i is , quae gessit, m u n e r i b u s u sque a d h u c esse
v e r s a t u m u t a d m o d u m hu ic Apostol icae Sedi se probaver i t . E u m
in A r c h i e p i s c o p a l i Aleppens i non p a u c a emendasse quae in mo
res i r repserant , ac de i l l ius Ecclesiae s t a t u ad S. Congregatio-"
n e m Fidei p r o p a g a n d a e i n i u s s u m retulisse, ex Episcopis Melchi-
t is p r i m u m qu i hu ic praesent i s d isc ipl inae praescr ip to sua
sponte o b t e m p é r a n t . Cuius e rga R o m a n u m Pontif icem observan
t ia eo e t i a m t e s t a t a est, quod, c u m R o m a m advenisse t Apostolo
r u m l i m i n a v i s i t a tum, da t i s l i t ter is ad Ca rd ina l em Prae fec tum
e iusdem S. Congregat ionis , o p p o r t u n u m con tend i t fore, si in ele
ctione Episcoporum Or ien ta l ium ampl iu s t r i bue re tu r Sedis Apo
stolicae auc tor i ta t i . Nec vero est d u b i t a n d u m quin , quod ei in
op ta t i s i a m p r i d e m est, ipse ut effectum detur , si t d i l igen tem ope
r a m d a t u r a s . - Quare de sen ten t ia S. Congregat ionis p ro Ecclesia
Oriental i , e u n d e m venerab i l em f ra t r em in P a t r i a r c h a m Ant io
c h e n u m Graecorum M e l c h i t a r u m confirmare eique P a l l i u m de
corpore beat i P e t r i s u m p t u m conferre (Constituimus. I t a q u e au
c tor i ta te Omnipo ten t i s Dei, s a n c t o r u m Apos to lo rum P e t r i e t
P a u l i e t Nostra , conf i rmamus e t a p p r o b a m u s elect ionem seu po
s tu la t ionem a Venerabi l ibus f ra t r ibus Episcopis Greco-Melchi-
t is fac tam de persona venerabi l i s f ra t r is Demet r i i Cadi , e u m q u e
a v inculo abso lu tum quo Ecclesiae Aleppens i ads t r i c tus tene
ba tu r , praef ic imus in P a t r i a r c h a m Ecclesiae Ant iochenae Grae-
Acta Benedicti PP. XV 259
e o r u m Melch i t a rum, p rou t in decreto e t schedul is Consistorial i
bus e x p r i m e t u r : cont rar i i s non obs tan t ibus quibusl ibet . I n
nomine P a t r i s £ß et Fil i i jjg et Spi r i tus Sanc t i . Amen .
I a m , u t a l ia hoc loco p r a e t e r m i t t a m u s q u a e non ad Orien
t em modo sed ad un ive r s i t a t em chr i s t i an i nomin i s per t inen t , il
l u d non s i lebimus, in' sol l ic i tudine Nos n u p e r fuisse de ca tho
licis Miss ionibus . E q u i d e m c u m cert iores facti s u m u s in Ver-
sal ieñsi consilio pac i conficiendae q u a e d a m del iberar i qu ibus
evangel icae p raed ica t ion i s n o n v i de r en t u r sa lva e t inco lumia
fore iu ra , consi l iantes v i ros c u m f iduc ia rogav imus , u t id i p s u m
vel lent d i l igenter a t t endere . I l luc e t i am egregium R o m a n a e
Cur iae an t i s t i t em l egav imus , qu i eadem, quoad posset , i u r a
tue re tu r . H i c vero r e n u n t i a r e l ibet eos ipsos viros , c u m postu
la ta Nos t ra aequis a n i m i s expender in t , Nobis m a g n a ex pa r t e
sa t is fecisse. I t a q u e in spem a d d u c i m u r eosdem in exsequendis
quae h a c de re s ta tuer in t , p a r e m a n i m i aequ i t a t em secuturos , id
quod non modo cathol icae religionis, sed ips ius civilis cu l tus
a tque h u m a n i t a t i s in te res t . E t q u o n i a m host i l ia t a n d e m f i n e m
cepere, suppl ic i te r d i v i n a m c lemen t i am in h a e c invocamus vota,
u t m a r i t i m a i a m n u n c so lva tur obsidio u n d e f amem s u m m a m
que r e r u m o m n i u m eges ta tem t a m ingens m u l t i t u d o pa t i t u r , u t
quo tquo t cap t iv i a d h u c sunt , q u a m p r i m u m d i m i t t a n t u r , deni
que u t h o m i n e s popu l ique in te r se u sque a d h u c infensi , v incul i s
consocientur denuo chr i s t i anae car i ta t i s , q u a m Nos q u i d e m in
culcare n o n des i s t imus , q u a e q u e s i desi t , omnis de pace conven
t io f rus t ra er i t .
N u n c a u t e m ce t e r a rum Eccles iarum, Tuscu lanae in pr imis ,
v idu i t a t i consu lamus .
I I - O P T I O AD ECCLESIAM SUBURBICARIAM TUSCULANAM
SSmus Dnus Noster praefecit suburbicariae ecclesiae Tusculanae
E m u m Revmum Dnum Card. I U L I U M B O S C H I , ad quam optavit dimis
sis -titulo Sancti Laurentii in Panisperna et Ecclesiis Ferrariensi et
Comaclensi. .
260 Acta Apostolicae Sedis - Commentaritim Officiale
I I I - P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Post haec SSmus Dominus Noster has , quae sequuntur , ecclesias
de proprio pastore providit, scilicet:
Titulari archiepiscopali ecclesiae Ancyranae praefecit R. P. D. Michae
lem Zezza, hac tenus episcopum Puteolanum, quem constituit in Coadiu
torem Emi Card. Iosephi Prisco, archiepiscopi Neapolefani. ;
Titulari archiepiscopali ecclesiae Antiochensi, R. P. D. Ioannem Volpi,
iam episcopum Arretinunl.
Metropolitanae ecclesiae Gorcyrensi, cui nuper canonice perpetuo uni
tae sunt Sedes Zacynthiensis et Cephaloniensis, R. P. D. Leonardum Brin
disi, iam archiepiscopum Naxiensem.
Metropolitanae ecclesiae Naxiensi, cui nuper canonice perpetuo unitae
sunt Sedes Tinensis et Myconensis, R. P. D. Matthaeum Vido, iam epi
scopum Tinensem et Myconensem.
Titulari archiepiscopali ecclesiae Naupactensi, R. P. D. Achillem
Ratt i , Nuntium Apostolicum apud Rempublicam Polonam.
Metropolitanae ecclesiae Montisvidei, R. D. Ioannem Franciscum Ara-
gone, visitatorem dioecesanum eiusdem archidiocesis.
Titulari episcopali ecclesiae Sinopensi, R. D. Iacobum Mariam De Ami
cis, canonicum metropoli tanae ecclesiae Ianuensis , quem constituit in
Auxiliarem Emi Card. Pii Thomae Boggiani, archiepiscopi Ianuensis.
Titulari episcopali ecclesiae Mosynopolitanae, R. D. Beniaminum
Roland Gosselin, presbyterum dioecesis Parisiensis, quem constituit in
Auxiliarem Emi Card. Leonis Amette, archiepiscopi Parisiensis.
Cathedrali ecclesiae Sedunensi, R. D. Victorium Bieler, cancella
r ium Curiae episcopalis, et magis t rum in theologico Seminario eiusdem
dioecesis.
Cathedrali ecclesiae Clonfertensi, R. D. Thomam O' Doherty, cano
nicum, decanum disciplinae in Collegio nationali Maynooth.
Cathedrali ecclesiae Sditemi, R. D. Thomam Camacho, parochum
de « Aguada » in urbe Montevideo.
Cathedrali ecclesiae Melensi, R. D. Iosephum Marcum Semeria, .vica
r ium generalem archidioecesis Montisvidei.
Acta Benedicti PF. XV 261
Cathedrali ecclesiae Nazarenae in Brasilia, nuper erectae, R. D. Ri
chardum Ramos da Gosta Vitella, parochum loci « Gravada », in archi
dioecesi 01 indensi.
Cathedrali ecclesiae Geranhunsensi nuper erectae, R. D. Ioannem
Tavares de Moura, parochum in civitate Olindensi.
Cathedrali ecclesiae Guaxupensi, R. D. Antonium Aemidium Correa,
parochum in dioecesi M arianensi.
Insuper Beatissimus Pater^alios etiam, iam renunciatos per Apo
stolicas sub plumbo Litteras, Sacrorum Antistites publicavit, scilicet:
A R C H I E P I S C O P O S :
Angelorum, Henricum Sánchez Paredes .
Larissensem, Bernardum Arguinoniz y Astobira.
Achridanum, Ioannem Baptistam Cieplak.
Pessinuntinum, Guilelmum Barry.
Tarraconensem, Franciscum Vidal y Barraquer, iam episcopum Pen-
tacomiensem.
E P I S C O P O S :
Tamaulipanum, Iosephum Guadalupe Ortiz.
De Sonora, Ioannem Navarret te .
De Queretaro, Franciscum Banegas.
Desmoinensem, Thomam Guilelmum Drummu
Dardanum, Antonium Keil.
Ergadiensem et Insularum in Scotia, Donaldum Martin.
Evariensem, Antonium Mariam Capettini.
Isiondensem, Marcellinum Carolum Marty.
Myriophytensem, Felicem Couturier.
Troianum, For tuna tum Farina.
i v . - SACRI P A L L I I E X P O S T U L A T I O ET CONCESSIO.
Deinde Beatissimus Pater Sacrum Pall ium expostulatum concessit
ecclesiis: Gorcyrensi, Naxiensi, Montisvidei, Angelorum, Tarraconensi,
Troianae (ex privilegio) et Antiochenae graecorum Melchitarum.
262 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
I
M E T R O P O L I T A N A E ECCLESIAE CORCYRENSI UNIUNTUR S E D E S ZACYNTHIENSIS E T
CEPHALONIENSTS.
BENEDICTUS P P . XV
Ad futuram rei memoriam. — Cum ex Apostolico munere , quo fun
gimur, Ecclesiarum omnium cura Nobis demandata sit, felici illorum
statui ac prospero regimini pro re ac tempore consul imus. Iam vero cum
Corcyrensi Metropolitanae Ecclesiae administrat io dioecesium suftraga-
nearum iam uni ta rum Zacynthiensis et Cephaloniensis hac tenus adnexa
fuerit; nunc vero, ut s ingularum is tarum dioecesium catholicorum in
spiritualibus adsistentiae facilius in posterum provideretur, cum perop
por tunum visum sit consilium tres supradictas Sedes in u n a m colli
gere archidioecesim; Nos, omnibus rei moment is a t tento ac sedulo studio
perpensis cum VV. FF . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis Propagandae
Fidei praepositis, haec quae infrascripta sunt decernenda s ta tuimus.
Nimirum Motu proprio a tque ex certa scientia et ma tu ra deliberatione
Nostris deque Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesent ium
tenore , superenunciatas t res Sedes Corcyrensem, Zacynthiensem et
Cephaloniensem in u n a m un imus archidioecesim, eamque in posterum
appellari volumus Corcyrensem, Zacynthiensem et Cephaloniensem.
Haec volumus, mandamus , s ta tuimus, decernentes praesentes Literas
firmas, validas a tque efficaces semper exstare ac permanere , suosque
plenos a tque integros effectus sortiri a tque obtinere, illisque ad quos
spectant, sive in posterum spectare poterunt, nunc et in posterum plene
suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum irr i tumque ex
nunc et inane fieri si qu idquam secus, super his, a quovis, auctori tate
qualibet, scienter vel ignoranter at tentari contigerit. Non obstant ibus
contrariis quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
in iunii MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P. C A R D . G A S P A R R I , a Secretis Status.
Acta Benedicti PP. XV 263
I I
M E T R O P O L I T A N A E ECCLESIAE NAXIENSI U N I U N T U R SEDES TINENSIS ET MYCO-
N E N S I S .
BENEDICTUS P P . XV
Ad futuram rei m e m o r i a m . — Quae rei sacrae procurationi melius
gerendae faciant, ea ut maturo studio praes temus Nos admonet supremi
Apostolatus munus , quo in terris , licet immeriti , fungimur. I a m vero
cum Naxiensis Metropolitanae Ecclesiae catholicorum latini r i tus ob
plurimas easque diversi generis rat iones valde imminuto numero, oppor
tunum visum sit duas ex suffraganeis, scilicet Sedem Tinensem et Sedem
Myconensem illi Metropolitanae adiungere a tque unire, ut ex his in
posterum u n a h a b e a t u r ; Nos, omnibus rei momentis at tento ac sedulo
studio perpensis cum V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis Pro
pagandae Fidei praepositis, haec quae infrascripta sun t idcirco decer
nenda existimavimus. Nimirum Motu proprio a tque ex certa scientia et
matura deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis ple
nitudine, praesent ium vi, Metropolitanae Sedi Naxiensi duas ex suffra
ganeis, scilicet Sedem Tinensem et Sedem Myconensem interim adiun
gimus, easque ita un imus ut ex his u n a in posterum habeatur Sedes
Metropolitana Naxiensis, Tinensis et Myconensis nuncupanda . Haec edi
cimus, mandamus , s ta tuimus, decernentes praesentes Literas firmas,
validas a tque efficaces semper exstare ac permanere , suosque plenos
a tque integros effectus sortiri a tque obtinere, illisque ad quos spectant ,
sive spectare poterunt , nunc et in posterum plene suffragari, sicque
rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i tumque ex nunc et inane fieri
si quidquam secus super his a quovis, auctori tate qualibet, scienter sive
ignoranter at tentari contigerit. Non obstant ibus contrariis quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Petrum, sub annulo Piscatoris, die
in iunii MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P. C A R D . G A S P A R R I , a Secretis Status.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
E P I S T O L A E
I
AD RR. P P . DD. CAROLUM G R E G O R I U M MARIAM G R A S S O , A R C H I E P I S C O P U M SALER
NITANUM, HERCULANUM MARINI , A R C H I E P I S C O P U M A M A L P H I T A N U M , CETE
R O S Q U E E P I S C O P O S , QUI P O M P E I O S AD MARIA NAM AEDEM CONVENERUNT I
D E O F F I C I I S R E V E R E N T E R E X H I B I T I S G R A T I A S AGENS E O R U M Q U E S O L L E R
TIAM PROVIDENTIAMQUE COMMENDANS.
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Quae
Pompeios nuper, ut nuntiat is , congregati, ad aedem Marianam, consilia
contulistis, visa Nobis sunt valde utilia. Tueri enim cleri dignitatem,
dando operam ut ii, qui in sacris seminariis in Ecclesiae spem succre-
scunt, bonitatem, disciplinam et scientiam doceantur , et ii praeser t im,
qui pastorali funguntur ministerio, laborent ut boni milites Christi Iesu,
maximum est episcoporum officium, cui qui rite pareat , is id praes ta t
ex quo, quasi capite, cetera omnia ducuntur , quae ad christ ianam ple
bem sancte educendam sunt necessaria. - Pa r erat et consentaneum
temporibus ut ad tot puerorum ex bello orbitatem paterna vestra caritas
se porrigeret providentem. Rectius ac plenius consultum per vos erit
bono non tan tum corporis sed etiam animae.
Ad Nos quod attinet, de officiis grat ias vobis agimus et de sol
lertia providentiaque gratulamur. Cui quidem ut adsit divina gratia et
studiose obsequatur clerus populusque unicuique vestrum t r ad i tu s ,
apostolicam benedictionem, Nostrae testem benevolentiae, vobis^ vene
rabiles fratres, a tque illis omnibus peramanter in Domino imper t imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xx martii MCMXIX, Pon
tificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Benedicti PP. XV 265
I I
A D RR. P P . DD. BERNARDUM, A R C H I E P I S C O P U M B O G O T E N S E M , C E T E R O S Q U E
A R C H I E P I S C O P O S COLUMBIAE I DE E O R U M CONSILIO CONVENTUS MARIALIS
H A B E N D I G R A T U L A T U R .
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Cohae
re t p lane cum votis Nostris susceptum a vobis consilium de Gonventu
Mariali proxime habendo. Quo enim amore, quo honore digna sit Virgo
beatissima, quam Deus ipse ita dilexit, ut eam sibi matrem elegerit; quan
tum ad hanc evecta dignitatem possit apud Iesum fi l ium suum quantaque
liberalitate diligentes se diligat, vix Nobis licet animo reputare , quin simul
accendamur desiderio ut f ideles omnes ad amantiss imam hanc matrem
redamando, colendo, imitando compellantur. Id porro est caussae cur id
vobis consilii vehementer gratulemur, plurimum inde sperantes . Vos vero,
venerabiles fratres, date in primis operam ut exteriori pompae ac splen
dori conventus, par sit interior an imorum pietas et ut, quae coepta inean
tur, non sint vapor ad modicum parens: non ad oculum maxime serviant:
non per u n a m al teramve diem aedificent ; sed fovendae religioni in Vir
ginem excitandaeque fidei provehendaeque christianae disciplinae man-
sura praebeant incitamenta a tque subsidia. Quis enim dixerit eiusmodi
catholicorum coetus proposi tum assequi si nihil .aliud praestent, quam
hominum multi tudinem laudes concelebrantium Virginis? Sanctum id
quidem est ac laudabi le : sed maius quiddam sequendum; nimirum ut
flores t enerae pietatis in Mariam floreant quasi litium et, s tudio a tque
actione christ ianae vitae, dent odorem et frondeant in gratiam.
Industr i is interim vestris quo uberiora adsint divinae gratiae auxi
lia, apostolicam benedictionem, Nostrae testem benevolentiae, vobis,
venerabiles fratres, iisque omnibus qui conventui vobiscum intererunt,
peramanter in Domino impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die xxi martii MCMXIX, Pon
tificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS PP . XV
266 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
AD R. P. D. ANGELUM MARQUINA Y C O R R A L E S , E P I S C O P U M CAN ARIENSEM : DE
H A B E N D A P R O X I M E DIOECESANA SYNODO G R A T U L A T U R .
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Est
sane cur tibi gra tu lemur ex animo. Quod enim, post ducentos fere annos
quam superior dioecesana Synodus habi ta istic est, al teram, ut scribis,
m e d i t a n s : quod eam auctam vis et auspicatam benedictione Nos t ra :
quod caelestia munera , quorum apud Nos est dispensatio, iis petis, qui,
quo tempore geretur Synodus, cathedralem istam Basilicam pie visita
bunt , agnoscimus tuam pastoralem diligentiam, eiusque te nomine plu
r imum collaudamus. Rem enim cum splendore simul et fructu moliris,
qua cum Ecclesiae t u a e bono coniungitur maxime. Ad Nos quod atti
net, precibus tuis annuimus libentissime. Tu vero, venerabilis frater, in
id incumbe, ut in nova Synodo quidquam ne desit, quod cleri populique
disciplinam efficiat sanctiorem. Quid in inst i tuendo sacro ordine in eius
que tuenda dignitate: quid in impertiendo pabulo divini verbi in alen-
doque religionis sensu sequendum potissimum eavendumve sit, habes
in Codice Iuris Canonici, quem non ita pridem promulgavimus. Sed
quae praescripta in eo sunt, tu quidem prudent i iudicio tuo pleniora
efficies et ad fideles tuos accomodatiora, ea etiam prae oculis habendo,
quibus probatae consuetudines et peculiaria t emporum locorumque
adiuncta obsequi suggerant.
Haec habu imus quae ex occasione hor ta remur . Consilia interim ac
coepta tua Deum precantes ut gratia sua fecundet et ad suam dirigat
gloriam, tibi, venerabilis frater, iis quorum in peragenda Synodo uter is
opera, omnibus qui intererunt , tuae demum dioecesi universae aposto
licam benedictionem, caelestium auspicem adiumentorum Nostraeque
testem benevolentiae, peramanter in Domino impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, x x n aprilis MCMXIX, Pontifi
catus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
1 Acta Benedicti PP. XV 267
IV
AD R. P. D. IOANNEM B B N L L O G H Y VIVÓ, A R C H I E P I S C O P U M B U R G E N S E M I DE
C O L L E G I O F O V E N D O I N U S U M MISSIONUM EXTERARUM B U R G I I N S T I T U T O .
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Quum
te ex Urgellensi sede ad ßu rgensem promovimus, id Nobis consilium
fuit latiorem actuosae tuae virtuti parare campum, ubi ea multo se ube
r ius exerceret. Iampridem enim novimus qua sis alacritate ad divinam
gloriam cum animarum salute quaerendam, ubicumque tibi facultas in
hoc elaborandi detur. Et eam quidem amplissimam nancisceris in nova
dioecesi quae tuae est*curae concredita. Iam vero inter cetera hoc tibi
volumus pro tua diligentia proponas, ut delecti e clero adolescentes, qui
ad Evangelium barbaris praedicandum a Deo vocati sint, ßurgens ia
intra moenia rite inst i tuantur, subinde in exteras Missiones destinandi.
Etenim evangelicorum praeconum magnam adduxi t d iu turnum bellum
et immane penur iam; cui quidem cum satis mederi non possint ea
Collegia quae iam sunt Propagandae Fidei, convenit admodum ut similia
insti tuta plurifariam exsistant, catholicarum gentium liberalitate. Qua
in re profecto non decet Hispaniam, cuius praeclara sunt in christiano
apostolatu promerita, sic sui oblivisci ut cuiquam cedere videatur. I taque
divino munere contigit, ut aliquid huius generis in ipsa urbe honoris
tui sede, inchoatum invenías ; neque enim ignoras Gerardum Villota,
sanctae memoriae sacerdotem, cum vellet simul Americae latinae dioe
cesibus, simul sacris apud infideles missionibus opitulari, Collegii,
duplicem habent is partem, al teram sacrorum administris, alteram mis
sionalibus educandis, laetabilia quaedam, pro suarum fortunarum tenui
tate, initia posuisse. Tuae igitur erit industriae hoc tamquam semen
omni fovere cultu ut sensim, Deo adiuvante, grandem crescat in arborem
fructusque al iquando uberr imos ferat. Multum autem ad al iorum studia
excitanda exempli tui valebit auctori tas ; nec dubi tandum est quin prae
ceteris collegae tui Episcopi ex Hispania te in hac nobilissima causa
quae ad incrementum Ecclesiae sanctae pertinet, velint quocumque
poterunt auxilio, prosequi. Auspicem vero divinorum munerum ac testem
paternae benevolentiae Nostrae, tibi, venerabilis frater, et clero, popu
loque tuo apostolicam benedictionem amantissime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die xxx mensis aprilis MCMXIX,
Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
268 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
AD R. P. VENANTÍÚM A LISLE-EN-RIGAULT, ORDINIS MINORUM GÁPUGGINORUM MINISTRUM GENERALEM, TERTIO PLENO SAECULO A BEATISSIMO EXITU S. LAURENTII A BRUNDUSIO.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Inter prae
stantissimus viros, qui Dei providentia in Ecclesiae laborantis auxilium
u m q u a m excitati sunt, insignem profecto locum obtinet praeclarum illud
vestri Ordinis decus, Laurent ius a Brundusio , cujus quidem a beatis
simo exitu tr ia saecula propediem expletum iri comperimus. Etenim
in ea incidit gravissima rei christianae tempora, cum haeresim prote
stanticam late disseminatam ingens iactura religionis catholicae conse
cuta era t : et ante omnia incredibile est quo apostolatus ardore fidem
tueri et propagare contenderit . Testes sunt Europae regiones non paucae,
quas ipse magno cum animarum fructu peragravi t ; qua devios redu
cendo, qua vacillantes confirmando, qua communem pietatem refovendo.
Cumque vulgo effrenata morum licentia, ut i solet, er rorum fallaciis comi
t a n t u r , innumerabiles fuerunt quos e vit iorum caeno non solum sin
gulari quodam concionandi vi, sed exemplo etiam innocentissimae vitae
ad bonam frugem traduxit . Iam vero mi randum in modum tum virtus
eius eluxit, cum, bello t u m c o , apud Albam Regalem non tam de H u n
gariae libertate quam de salute christiani nominis , impari pugna, decer-
ta tum est. Elata enim Iesu Crucifixi effigie, cum exiguas nos t rorum
copias antecederei , divinitus a vulner ibus tu tus , cum primis in urbem
irrupit, ut ei potissimum victoriae laus , omnium opinione, t r ibueretur .
Consilio etiam prudent iaque fuit sane commemorabil i : ob eamque rem
legationes plures easque nobilissimas Fidei causa suscepit, in quibus
Apostolicae Sedis iura, cui fuit addictissimus, constanter defendere con
suevit. Nec est p rae te reundum q u a m egregie prosperi tat i publicae con-
suluerit , cum et principibus operam navaret , et studiose civitatum dis
sidia componeret, et summa animi contentione pacem populis a tque
concordiam perpetuo suaderet . I taque tant i viri t amque de Ecclesia et
civili hominum societate bene meriti , saecularem celebrari memoriam
dignum plane est a tque oppor tunum; quandoquidem eorum temporum,
in quibus versatus est, non parvam habet haec aetas similitudinem.
Nunc enim ea maximarum rerum perturbat io insidet, ut christ ianae vitae
principia et inst i tuta in populis restitui, excitari Fidem, odia restingui
Acta Benedicti PP. XV 269
car i ta temque Iesu Christi ubique revocari omnino oporteat . . Eo non
parum conferre posse videntur haec, quae acturi estis, sacra sollemnia:
vosque, ut gloriae huius haeredes, alacres vestigiis eius insistite, ut
vestra in Ecclesiam civilemque rem promerita, cum Apostolica Sede
coniuncti , augeatis . Nos au tem ad fructum splendoremqiie istius com-
memorat ionis amplificandum, quae facultates et Indulgentiae, ex prae
scripto S. Ri tuum Congregationis die xx maii MGMXII dato, pro t r iduanis
supplicationibus in honorem beati vel sancti novensilis fieri solitis tri
buuntur , easdem vobis pro sacris sollemnibus quae a pr ima die iulii MCMXIX
ad diem xxxi iulii MCMXX celebrabitis, l ibenter concedimus. Atque auspi
cem divinorum munerum et peculiaris benevolentiae Nostrae testem,
tibi, dilecte fili, et universae, cui praees, Fra t rum Minorum Capucci- «
norum familiae apostolicam benedictionem amantissime impert imus.
Datum Romae apud S. Pet rum, die i maii MCMXIX, Pontificatus
Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
V I
AD R E L I G I O S A S FEMINAS ANTISTITAM AC S O R O R E S DOMINICANAS H I B E R N I A E ' . EX
ACTUM A CONDITA I P S A R U M FAMILIA DUBLTNI SAECULUM SECUNDUM COM
MEMORAT A T Q U E LAETATUR.
Dilectae in Christo filiae, salutem et apostolicam benedictionem. —
Exactum non ita pridem saeculum secundum a condita Dublini familia
vestra et exiens iam pr imum, ex quo, la t ius ea proferens locum ten
ton i sui, se Cabram contulit, una vobis libet eademque coniungere
recordatione ac laetitia. Optimo id sane consilio. Dublinensis enim et
Cabrensis familia non disciplina solum ac magisterio sociantur, sed
ortu, fortunae vicissitudinibus ac rerum plur imarum memoria, cum
altera alterius germen sit ac generosa propago et, ut i bene nostis, ab
un ius vita, vita alterius disiuncta numquam fuerit. Ad haec, ut i edita
a maioribus, per varias temporum aetates, vir tutum exempla, quo plura
simul subiiciuntur oeulis, eo ad imitandum excitant magis, ita collata
i isdem, longo annorum spatio, divina beneficia, cum omnia simul con
siderantur , grandescunt quodammodo et grati animi sensus facilius
com movent.
Nos quidem, qui uti propria habere solemus decora dominicam
Ordinis, l ibenter scitote cogitatione apud vos per hos dies diversari ac
270 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
solatio haud exiguo animum vobiscum referre ad pias illas sorores
vestras , quae primae Dublini commoratae sunt . Videre enim in illis
propemodum videmur quamdam priorum chris t ianorum imaginem, cum
eaedem fere leges eaedemque poenae, eadem invidia catholici nominis
host ium coegerint pusillum gregem occultare se et continere domi. Sed
num aquae multae poterunt exst inguere cari tatem? Prudenter ut ique,
sed nihil t imidae sorores illae vestrae, inter obiectas undique difficul
ta tes et ipso quandoque capitis periculo, religioni inservire eiusque
caussam acrius in dies tueri n u m q u a m desti terunt, omnibus, locuples
est historia testis, omnia factae.
Sed, elapso iam saeculo, deferbuerant odia in catholicos, remise-
ran t iniquae leges; et pa rvum granum sinapis, quod dominicana caritas
et plantaverat et r igaverat, quid ni incrementum haberet et magna
fieret a rbor? Divina id ope factum accepimus: et ipsi Nos vidimus volu-
cres caeli, id est pueros puellulasque, quibus praesert im christiane edu
candis vos datis operam, venire plurimos et habi tare in ramis eius. Re
quidem vera Dublini et Cabrae pr imum et postea in innumeris iis domi
bus, quas Gabrensis familia aperui t in America, in Australia, in Nova
Zelanda et in ipsa Africa, virgines dominicanae, positae tandem in am
pliori libertatis umbra , u n a cum studiis, opera multiplicarunt et fractus,
magno, uti in aperto est, cum Ecclesiae et civitatis bono.
Haec omnia ea potissimum de caussa commemorantur , ut, oblata
occasione, ad eas vos vir tutes hortemur, quas sorores vestrae suo vobis
exemplo maxime commendarunt ; ad christ ianam, dicimus, animi forti
tudinem et ad actuosam caritatem. Sed eas hortar i vix opus est, quae
ad omnes christianas laudes sua sponte properant . Vos vero, pro vestra
in Nos pietate, dum inter const i tuta sollemnia gratias, uti par est, Deo
agetis, aliquid supplicationis pro Nobis facite. Videtis quae ver tantur
tempora, quantae Nos urgeant sollicitudinum caussae. Valde indigemus
divino auxilio ut Ecclesiam, per tot aspera et adversa gradientem, valea
mus sapienter regere ac tuer i fortiter.
Caelestium auspex munerum Nostraeque testis benevolentiae apo
stolica sit benedictio, quam vobis, dilectae in Christo filiae, ceterisque
òmnibus sororibus vestris, peramanter in Domino impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die i maii MCMXIX, Pontifi
catus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Benedicti PP. XV 271
V I I
AD R. D. SAC. MAXrMILIANUM KASSIEPE, EX MISSIONARIIS OBLATIS IMMACULATAE MARIAE VIRGINIS, VIGESIMO QUINTO EXEUNTE ANNO A CONDITA PIA UNIONE MARIALI AD FOVENDAS MISSIONES.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Epistola t ua
insti tutae a te, viginti quinque ante annos, Piae Unionis Marialis ad
fovendas Missiones initia et incrementa, proposi ta sancta a tque emolu
menta ita Nobis ponit ob oculos, ut tibi gratulemur ex animo bene
locatos labores, fructus haud exiguos. Thesaurizas enimvero tibi the
saurum non deficientem in caelis hoc ipso quod, evangelicorum Viro
rum augenda copia, adiuvandaque opera, iis thesaurizas qui in tenebris
adhuc sedent et in umbra mortis. In eamdemque laudem quam velimus
catholici omnes tecum acriter incumbant ! Aspiciant hi Orientem : ad Occi
dentem se convertant. Quantus ubique ager ad excipiendum christ ianum
semen : quanta vis mortalium ab impura supersti t ione ad veram religio
nem ac fidem t raducenda ! Messis patet quidem multa, sed operarii multo
sunt pauciores quam pro excolendi agri vastitate. Quid ni igitur multi
plicentur viri misericordiae, qui precibus, stipe, omni denique qua pos
sunt ope illis adsint in pulvere et sole laborant ibus? Refrigescentem
mul torum caritatem excitare, fovere, maiorem efficere tu ne desistas. Hi
vero meminerint officii s u i : reputent animo promissa misericordibus
praemia ac derelictis fratribus misericordiam volentes l ibentesque im
pert iant . Hoc Nos consilio ac proposito t r ibutas a Decessoribus Nostris
operi tuo laudes collataque privilegia hisce confirmantes litteris, opus
idem Episcopis ac bonis omnibus etiam atque etiam commendamus ;
t ibique, dilecte fi l i , iisque omnibus, quos habes operis adiutores, apo
stolicam benedictionem, caelestium conciliatricem munerum Nostraeque
testem benevolentiae, peramanter in Domino largimur.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die v maii MCMXIX, Pontifi
catus Nostri anno quinto. ' r •
BENEDICTUS PP. XV
272 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V I I I
AD R. P. D. L E 0 P 0 L D U M DÜARTE SILVA, ARCHIEPISCOPUM SANCTI PAULI, EIUS CARITATIS ET EPISCOPALIS OFFICII OPERA MERITIS LAUDIBUS EXORNANS.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Tristia,
laeta istinc nuper accepimus: cum et de morbo al latum est, qui latis
sime apud vos, ut i fere ubique, obtinuit, et caritatis constant iaeque tuae
coepta ita Nobis sunt celebrata, ut- vix possit uber ius desiderari . Re
sane vera, cum, uti nun t i a tum est, eo res essent deductae, ut quos
morbi vis non att ingeret eos metus occuparet ita ut a gratificando
retrahere! , tu, boni pastoris non auditor obliviosus factus sed factor
operis, omni caritatis officio, vel animae prodigus, gregi tuo adfuisti.
Id lumen exempli lae tamur civium ex omni ordine admirat ionem ha
buisse et grati animi sensus : Nostram in te benevolentiam mire quam
auxi t ! Hisce dum eam libet litteris testari, re rum similium admonitu
convert imur ad cetera caritatis provident iaeque documenta, quae in
d iuturno episcopatu tuo splendent quasi lumina. Neque enim sumus
nescii te ista qua apud tuos f lores opinione virtutis, ista gratia qua apud
eos vales qui publicis praesunt rebus , multa et utilia admodum Eccle
siae tuae providisse. Sunt in iis, novum idque amplius templum cathe
drale, quod curas aedificandum: provehendarum lit terarum fovendae-
que pietatis consilio invecta in u t rumque Seminarium aptior disciplina:
pia inst i tuta ad chris t ianam puerorum puel larumque educationem vel
aucta numero vel effecta meliora: laicorum consociationes relevandae
christiano more plebi iussa utilius inservire. Confidimus fore ut quae
Ecclesiae tuae probast i studia, maior factus laetabilium fructuum copia,
haud minore in posterum urgeas alacritate. Oblata interim occasione
hor tamur ne illis desis, qui complures ex Italia et ex omni fere Europa
istuc egestate vel spe lucri compelluntur. Nec difficili de iis negotio nec
pa rum tu quidem et collegae tui merebimini si, advocata in id opera
piorum sacerdotum indigenarum, curaveritis ut advenae isti operarii
muta t ione patrii soli patr ios ne exuant mores ; officia nimirum non
negligant religionis: parsimoniam adament mult is modis frugiferam: in
exercendam operam vel mercaturam ita incumbant , ut non obliviscan-
tu r ad aeterna se, non ad caduca haec esse natos .
Nos Deum precantes ut consiliis coeptisque tuis benignus aspiret,
caelestium auspicem m u n e r u m Nostraeque testem benevolentiae aposto-
Acta Benedicti PP. XV 273
licam benedictionem tibi, venerabilis frater, omnique tuo clero ac populo
peramanter in Domino impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xxrv maii MCMXIX, Pon
tificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
I X
A D R . P . D . P A U L U M REYNAUD, E P I S C O P U M T I T . PUSSALANUM, VICARIUM A P O
STOLICUM CE-KIAM O R I E N T A L I S : QUOD T R I G I N T A QUINQUE E P I S C O P A T U S
E T QUADRAGINTA A P O S T O L I C I M I N I S T E R I I ANNOS E X P L E V E R I T , LAETATUR.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Laeta
m u r tecum ut qui lae tantur in messe, neque ea exigua. Isti enim, quos
brevi conficies, tr iginta quinque anni episcopatus et quadraginta apo
stolici ministerii quid aliud praes tant nisi laborum plur imorum diutur
nitatem et parem fructuum copiam? Vasti t e r ra rum tractus ab impura
supersti t ione purga t i : magna hominum vis Ecclesiae addi ta : condita
adolescentibus clericis seminaria, scholae pueris christ iane educendis,
templa ac sacella fidelium multitudini, aegrotis, orphanis , senibus hospi
tales domus bene multae, sunt ea totidem insignia evangelicae caritatis
providentiaeque tuae monumenta et quaedam veluti t rophaea. Optatam
tu quidem ab Eo mercedem accipies, qui tibi semen dedit seminanti
et incrementa auxit frugum iustitiae tuae : Nobis, ea omnia paterno
animo considerantibus, gratulari tibi iucundum est: iucundius te, uti
decrevimus, adlegere in episcoporum numerum qui pontificio ads tan t
Solio, et, quod benedicendo peramanter facimus, caelestibus ditare
muner ibus iucundissimum.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xxvin maii MCMXIX, Pon
tificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
ACTA, vol. XI, n. 8. — 4-7-919.
m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
X
AD R. D. IOANNEM PRASGHL, CANONICUM BUDOVÍCENSEM, MARIALIS CONGREGATIONIS «A REGINA APOSTOLORUM» MODERATOREM: DE EGREGIIS IN RELIGIONE PROMERITIS EIUSDEM SODALITII GRATULATUR.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — In his rerum
angustiis et difficultatibus quibus undique premimur, non modo ad reli
giosum sed etiam ad civile popolorum bonum pert inentibus, singulari
Nobis consolationi fuerunt eae li t terae, quas nuper sodales istius Con
gregationis Marialis, cui tu praees diligenter, ad Nos miserunt . Plane
enim vos perspectum et cognitum habetis Nostrum paterni animi dolo
rem, ex eo susceptum quod istic nonnull i homines sacri ordinis, imme
mores quibus quant isque vinculis Deo et Ecclesiae obligati sint, in tan ta
confusione temporum, non verentur eniti et contendere ut clerum impel
lant ad eiusmodi res novandas quae nullo pacto possunt immutar i . Ac
diem recordantes sacrae ordinationis, cum Dominum elegistis ut par tem
vestrae haereditatis, et obsequium obedient iamque debitam legitimae
potestati Ecclesiae spopondistis, cum promptos Vos esse et paratos pro
fessi sitis ad quaevis incommoda obeunda potius quam sanctitudini
sacerdotalis officii deessetis, tum devotam observantiam ac fidem vestram
confirmastis in Apostolicam hanc Sedem, quae Ecclesiae est unitat is
centrum eademque custos sanctitatis. Equidem non potu imus tam gene
rosos an imorum sensus non valde probare ; eo magis quod eos Bohé
mico clero fere universo communes esse confidimus. Nam probe novi
mus qua is et f ide et devotione semper eluxerit ; quamobrem non
dubi tamus quin, Ioannis Nepomuceni, Martyris sacerdotali fortitudine
atque vir tute praeclarissimi, patrocinio et gloria nobil i tatus, paucorum
temeritate contempta, in officio sit permansurus . Ceterum de egregiis in
hac re promerit is marialis istius Congregationis gaudemus, ac religiosis
viris a Ssmo Redemptore, qui eam condiderunt , magnopere gratulamur.
Atque etiam, quoniam occasio oblata est, placet sane Nobis actuosam
et sa lu tarem operam, quam in ista dioecesi iidem impendunt , dilau
da re ; precamurque ut eorum sollertia feracior in dies sit, Deo favente,
fructuum optimorum. Caelestium auspicem mune rum praecipuaeque
benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fil i , tuisque sodalibus omni-
Acta Benedicti PP. XV 275
bus et religiosis viris e Congregatione Ssmi Redemptoris , apostolicam
benedictionem amantissime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die i iunii MCMXIX, Pontifica
tus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
X I
AD R. D. IACOBUM O G I E R , M O D E R A T O R E M S O D A L I T A T I S « P R O P O N T I F I C E ET
E C C L E S I A » : DE OBLATA P E T R I A N A S T I P E GRATIAS AGIT AC DE AUCTA P I A
UNIONE G R A T U L A T U R .
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Inter amari-
tudines supremo muneri necessario adnexas quod Omnipotenti placuit
humer is imponere Nostris, nempe aestuosis in fluctibus Petri Navicu-
lam gubernandi , divina Providentia levamen spiritualium consolatiónum
Nobis suppeditare numquam desinit. Pr imum in his profecto locum
tenent caritatis pietatisque populorum significationes erga Personam
Nostram tamquam dignitate Vicarii Dei exornatam, atque in mysticam
Iesu Christi Sponsam, Sanctam Matrem Ecclesiam. Ex quo efficitur ut
valde cara acceptaque Nobis sit Consociatio « Pro Pontifice et Eccle
sia » cuius hic praecipuus finis est, ut Clerus universus et per Clerum
populus christ ianus arctioribus in dies amoris adhaesionisque vinculis
cum Ecclesia et Romano Pontifice devinciantur. Quam ob rem fieri
non poterat quin vehementer laetaremur, quum per te nuper certiores
facti s imus Sodali tatem istam, quam naviter moderaris , sint quamvis
haec tempora quam quae maxime calamitosa, uberem florentemque
vivere vitam eandemque in laicum coetum e sacro ordine esse dilata-
tam. Qua in re animi Nostri satisfactionem praesenti sermone nuper
tibi aperu imus ; ipsam vero hisce litteris confirmatam volumus, ut per
easdem omnibus manifesta fieri possit, qui Societati nomen dederunt .
Interea bene meritae laudis preconium tribuere cupimus et tibi et ceteris
Sodalibus tum e Sacro Ordine tum laicis, qui ad augendam provehen
damque piam Unionem una tecum enixe adlaborant . Neque praeter-
mit tendi sunt Nobis grati benevolentisque animi sensus quibus novis
s imum amoris cari tat isque a rgumentum amplexi sumus , quo Sodalitas
ista per conspicuam collaticiam Stipem Nobis a te t radi tam, Aposto-
276 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
licae Sedis necessitatibus opem ferre pro viribus contendit. Grates
igitur tibi ceterisque oblatoribus et agimus et habemus quam plurimas,
simulque fi l iorum pietatem paterna dilectione impendentes, vota nun-
cupamus ut opitulante Deo lat ius in dies patea t tam salutaris Insti
tutio, quae cum ad Vicarium Dei populos t rahere studeat, hoc ipso per
veritatis vi taeque semitam eos ducit. Nos autem, uti iam constat, non
solum Sodalitatem vestram patrocinio Nostro cumulare optamus, sed
volumus etiam ad eius incrementum opem conferre Nostram, aliqua
norma quotannis Sodalibus proposita, qua veluti peculiare p rogramma
ipsis evolvendum contineatur. Cum igitur cönsideraverimus nefarios
perdi torum hominum conatus eo pot issimum spectare, ut Pontifici et
Ecclesiae obversentur, ipsorum iura oppugnent, populos ab eorum sinu
avellant arceantque, nihil opportunius Nobis visum est quam Sodales,
tum ecclesiasticos tum laicos, enixe exhortar i ut, vertente anno, Con
sociationis insti tuta praeceptaque rite observare conentur ; in ipsis enim
arma contineri patet, quae, a d - i u r a Pontificis et Ecclesiae contra ini
micorum insidias strenue tuenda , sunt omnium longe aptissima. Quo
vero facilius exhortatio ni huic Nostrae obsecundari possit caelestium
munerum auxilio, eorumdem copiam a Datore bonorum omnium super
Sodalitatem enixe adprecamur, dum paternae caritatis Nostrae testem
apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili, ceterisque Sodalibus per
amanter in Domino elargimur.
Datum Romae, apud sanctum Petrum, die xx iunii MCMXIX, Ponti
f icatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
S. Congregatio Consistorialis mi
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
CIRCOLARE AI R.MI ORDINARI D'ITALIA PER SOVVENIRE AI BISOGNI DEL CLERO
Le strettezze economiche in cui versa la massima par te del clero
in Italia, e che vanno rendendosi di giorno in giorno più gravi per l'alto
prezzo di ogni cosa necessaria alla vita, e F indiscusso principio che
chi serve all 'altare possa e debba vivere dell 'altare, hanno determinato
il S. Padre ad adot tare degli s t raordinar i provvedimenti che valgano a
por tare un qualche oppor tuno sollievo ad uno stato di cose così penoso,
senza pregiudizio di quelle ulteriori misure, che potranno essere in
seguito stabilite, quando saranno esaminati i vari progetti che recente
mente furono tema di studio agli Ordinari d ' I ta l ia .
In vista dunque di questi s traordinari bisogni del clero, con le pre
senti lettere della S. Congregazione, Sua Sant i tà :
1) consiglia ai singoli Ordinari d ' I ta l ia di elevare l 'elemosina delle
messe manual i almeno a lire t r e ;
2) li autorizza a r idurre a questa stessa tassa le elemosine per messe
che ciascuno avesse in Curia o presso di sè, qua lunque sia la fonte da
cui le predet te elemosine derivano, supplendo la Sant i tà Sua al minor
numero delle messe de thesauro Ecclesiae;
3) dà facoltà agli Ordinari tut t i d 'Italia, compresi i regolari, di
r idurre per un quinquennio gli oneri di messe inerenti ai legati ed alle
pie fondazioni di loro giurisdizione in ragione della tassa per le manual i
sopra stabi l i ta; così che, detrat to il necessario pei sacri utensili, per
l 'amministrazione e per altri fini voluti dai fondatori, il resto si divida
per messe alla t assa s inodale ;
4) quanto ai benefìci curati e canonicali, ferme le messe pro populo
pei parroci tan to nei giorni festivi quanto nei giorni di feste soppresse,
e le messe pro benefactoribuspei Capitolale altre messe che gravas-
278 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sero sui medesimi pot ranno dagli Ordinari , par iment i per un quin
quennio, essere ridotte alla tassa sinodale sopra indicata, in modo
però che la somma da erogarsi per la celebrazione di dette messe non
superi i l quant i ta t ivo della somma che si erogava pel passato quando
l 'elemosina era minore ;
5) la riduzione, di cui agli art . 3 e 4, potrà cominciare dall 'inizio di
quest 'anno, se gli oneri non fossero ancora soddisfatti , o dalla metà
del corrente anno, o dal principio del 1920 se gli oneri fossero stati in
par te od in tu t to soddisfatti ;
6) qualora per questo aumento di elemosina, le intenzioni di
messe, in qualche diocesi, venissero a far difetto, gli Ordinari pot ranno
rivolgersi dire t tamente a Sua Santità, che provvederà del suo meglio;
7) siccome vi sono in più diocesi benefici con rendite esuberant i
alle strette necessità del beneficiato e della Chiesa, gli Ordinari, se cre
dono espediente e possibile imporre su tali benefici, quando vacheranno,
u n a qualche pensione, per costituire un fondo od un 'opera in p r o ' d e l
clero diocesano, r icorrano con fiducia alla Dataria Apostolica, se si
t ra t t i di collazione pontifìcia, alla S. C. del Concilio, se si t rat t i di
collazione vescovile, essendo il Santo Padre, in vista delle s t raordina
rie circostanze del momento , ben disposto a favorire equamente tali
is tanze. /
Cosa san ta e salutare è procurare al clero il bisognevole per la sua
onesta sostentazione, essendo questa un 'opera non solo di cristiana
carità, ma anche di religione.
Presso il popolo ebreo, come ognuno sa, provvide diret tamente il
Signore con la sua legge che i Leviti avessero di che onestamente
vivere del loro ministero e non dovessero applicarsi ad altro, ma fos
sero del tut to dedicati al suo servizio. Non diversa è e deve èssere la
condizione del sacerdozio cristiano, come chiaro si rileva dal Vangelo
e dalle lettere degli Apostoli. L' indigenza impedisce al sacerdote di
lavorare nei campo che Dio gli ha assegnato, e l 'obbliga a cercare
altrove i mezzi del vivere con dispendio del sacro suo officio; senza
dire che lo stato di penosa sofferenza del clero aliena le vocazioni
o le soffoca nascenti . E senza vocazioni e senza sacerdoti non vi è
culto, non vi sono sacramenti pel popolo eristiano e la religione più
e più languisce.
Il concorrere per tanto a sollevare il clero dalle strettezze in cui
versa, è opera di religione accetta a Dio e meritoria. Non manchino
gli Ordinari di farlo considerare a tut t i gli uomini di buona volontà,
sacerdoti e secolari, affinchè, o in vita o occasione mortis, fra le opere
S. Congregatio Consistorialis
buone pongano anche questa di dare al proprio Ordinario i mezzi per
provvedere ai bisogni del clero.
Roma, dalla S. Congregazione Concistoriale, 29 giugno, festa dei
SS. Apostoli Pietro e Paolo, 1919.
£B G. C A R D . D E L A I , Vescovo di Sabina, Segretario.
L . © S.
f V. Sardi, Arciv. di Cesarea, Assessore.
II
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus XV has , quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
24 ianuarii 1919. — Metropolitanae ecclesiae Angelorum praefecit
R. D. Henricum Sánchez Paredes, vicarium capitularem eiusdem archi
dioecesis;
— Cathedrali ecclesiae de « S o n o r a » , R. D. Ioannem Navarrette,
sacerdotem civitatis « Aguas Calientes ».
— Cathedrali ecclesiae Tamaul ipanae, R. D. Iosephum Guadalupe
Ortiz, vicarium generalem de « Suares ».
28 februarii. — Cathedrali ecclesiae de « Queretaro ». R. D. Fran
ciscum Banegas, vicarium generalem Verae Crucis.
21 iunii. — Cathedrali ecclesiae Troianae, R. D. For tuna tum Far ina ,
canonicum ecclesiae Salernitanae.
I I I
D E S I G N A T I O ORDINARIORUM P R O A P P E L L A T I O N E I U X T A CAN. 1594, § °2
Iuxta can. 1594, § 2 Codicis Iuris Canonici pro appellatione :
Rnius Archiep. Messicanus designavit Ordinar ium Angelopolitanum.
» » Viennensis, Ordinarium Salisburgensem.
» » Novae Aureliae, Ordinarium Oklahomensem.
» » Senonensis, Ordinarium Trecensem.
» » Eborensis , Ordinarium Olyssiponensem.
» » Calari tanus, Ordinarium Ecclesiensem.
» » Ravennatensis , Ordinarium Ariminensem.
» » de Guadalajara, Ordinarium de « Z a c a t e c a s » .
Quas designationes SSmus D. N. Benedictus Pp . XV approbare
dignatus est.
280 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DESIGNATIO ORDINARIORUM P R O A P P E L L A T I O N E E P I S C O P O R U M SANCTAE SEDI
IMMEDIATE S U B I E C T O R U M .
Vigore can. 1594 Codicis Iuris Canonici et art. V decreti Concilio
rum provincialium a S. G. Consistoriali editi sub die 15 februarii 1919
pro electione t r ibunal is secundae ins tan t iae :
Rmus D. Adolfus Turchi, Archiepiscopus Aquilanus, designavit Ordi
nar ium Theat inum.
Rmus D. Ioseph Angelucci, episcopus Civitatis Plebis, Ordinarium
Perusinum.
R m u s D. Franciscus M. Berti, episcopus Amerinus, Ordinarium Spo-
Jetanum. •
R m u s D. Alphonsus Andreoli, episcopus Recineten, et Lauretan. ,
Ordinarium Anconitanum.
Quas designationes SSmus D. N. Benedictus Pp. XV benigne appro
bare dignatus est.
Romae, ex aedibus S. C. Consistorialis, die 27 iunii 1919.
SACRA CONGREGATIO CONCILII
M E L P H I C T E N .
L I B R I C O N F I R M A T O R U M
Die 8 februarii 1919
F A C T I S P E C I E S . - In dioecesi Melphicten., quae fere unice ipsa civi
tate constat, iam a pluribus saeculis unicus habetur pro tota dioecesi
Liber Confirmatorum, quem conficit et custodit Canonicus Sacrista
Cathedralis, cui, consequenter, privativum ius est ex praefato libro
extrahendi f ides seu at testat iones receptae Confirmationis quando requi
runtur , speciatim ad matr imonia ineunda, et percipiendi propterea a non
pauper ibus modicam taxam iuxta legem dioecesanam. - Non multis
8. Congregatio Concilii 281
vero abhinc mensibus, appropinquante iam die quo Codex iuris cano
nici vim legis ubique assequuturus erat, Vicarius Capitularis praefatae
dioecesis sede vacante, ad rectam observantiam can. 470 et 798 circa
libros parochiales parandam, dato decreto die 14 maii 1918 constituit
inter alia « che il Can. Sacrista, dopo aver iscritto in conformità del
« can. 798 nei libro dei Cresimati l 'avvenuta cresima, dovrà non oltre
« tre giorni, notificarlo al Parroco presso del quale trovasi il libro dei
« Battezzati, perchè ne eseguisca la relativa annotazione (cfr. can. 470,
« § 2) col richiederne la risposta, così come praticasi per questa diocesi
« per la notificazione dei matr imoni ». Adversus huiusmodi decretum
statim Canonicus Sacrista hodiernus recursum interposuit apud H. S. C.
conquerens inde privilegium suo stallo iam a duobus saeculis acquisi
tum iniuste laesum fuisse, contra mentem can. 4 Cod., quin immo sibi
impositum fuisse grave det r imentum non modo propter totalem futuram
emolumentorum cessationem, cessante n imirum necessitate ex unico
libro extrahendi at testat iones, sed et iam propter sumptus non módicos
ad observantiam decreti faciendos: quibus at tentis , in damnata hypo
thesi qua sust inendum esse decretum declararetur, intentionem suam
pandebat renunt iandi peni tus confectioni et custodiae Libri Confirma
tionis favore Capituli. Vicissim Capitulum, de more interpellatum, deli
beratione diei 13 iulii subsequentis hanc futuram forsan renunciat ionem
in sui favorem prorsus exclusit, et censuit, si res eo deventura esset,
sat ius fore abrogato privilegio ad ius commune redire, prout can. 470,
§ 1 continetur, nempe l ibrum Confirmatorum, non secus ac baptizato
rum, matr imoniorum, defunctorum libros, a singulis parochis in poste
rum habendum esse. Huic deliberationi minime acquiescente Canonico
Sacrista, et acrius instante ut decretum Vicarii Capitularis omnino tol
leretur, causa delata est ad Emos Pat res , sub dubio: An et quomodo
decretum Vicarii Capitularis diei 14 maii 1918 sustineatur in casu.
S Y N O P S I S D I S C E P T A T I O N I S . - Canonicus Sacrista Cathedralis recur
rens to tus est in contendendo-se exturbatum fuisse praefato decreto (et
quidem sede vacante, contra veti tum can. 436) a pacifica possessione sui
iuris seu privilegii, quod t r ibus consisti t : a) iure assistendi Episcopo
publice conferenti sacramentum Confirmationes; b) tenendi privative
l ibrum Confirmatorum pro tota dioecesi; c) extrahendi ex eodem libro
part iculas seu attestat iones, cum perceptione emolumentorum. Quae
omnia plane constare ex exhibitis documentis sane concedendum est.
Verum, circa pr imum, quod probatur vel ex titulo libri Confirmatorum
deinceps ab a. 1716 inscripto: « Liber Confirmationis sub praesule
282 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« Illmo... cum adsistentia a R. D. ...Sacrista », nulla fit quaestio, nec
mens quidem conficitur fuisse Vicarii Capitularis, in hac re, suo decreto
qu idquam derogare, quamquam non satis apparea t hoc ius assistendi
esse in Canonico Sacrista pr ivat ivum seu exclusivum. - Quo vero ad
alterum, seu praecipuum ius, revera a lege iam data deflectens, tenendi
unicum librum Confirmatorum pro tota dioecesi, loco parochorum, illud
tueri Canonicus recurrens debet, non adversus Vicarium Capitularem,
qui suo decreto explicite illud praesupposui t et praeservavit , hanc anti
quam praxim dioecesanam componere s tudens cum novorum canonum
praescriptis, sed potius adversus Capitulum, qui sua deliberatione cen
suit, in casu satius esse inducere ius commune can. 470, § 1. Nec dene
gandum, si res sub aspectu mere theoretico consideretur videri in casu
ea esse praxis Melphictensis, quae a Codice noviter dato non revocetur,
ideoque sustineri adhuc possit. Si enim consideretur quatenus est ius
quaesi tum sive Capitulo, sive Sacristae Capituli nomine, iure servatur
vi can. 4; si qua tenus est consuetudo a duobus et u l t ra saeculis vigens,
succurri t can. 5; si tandem, quod rectius videtur, habea tu r t amquam
lex et s ta tu tum dioecesanum (nam et in Constit. Synodal, episcopi Lof-
fredi, a. 1673, cap. XXII, legitur: « In nostra cathedrali Ecclesia, in qua
« Sacramentum hoc ministrari solet, Confirmatorum liber conficiatur »),
potest quidem prima fronte abrogata censeri vi can. 6, I o qua tenus ,
« opposita praescriptis huius Codicis », in casu, canoni 470: verum sedulo
a t tendendum est praefatam praxim opponi t an tummodo cuidam prae
scripto secundario can. 470, non vero ipsi legi: praecipuum enim obie
ctum legis, in casu, est ut habea tur liber Confirmatorum, secundar ium
ut habea tur a parochis: porro Melphicti habe tur liber Confirmatorum,
licet unus pro tota dioecesi, in cathedrali . At vero oppositio iuri com
muni , quando cadit in eo quod est secundarium, servato praecipuo
obiecto legis, non videtur secumferre abrogat ionem praxis.
Haec tamen theoret ice: in praxi autem duo consideranda sunt .
Alterum est, quod dum Capitulum censet et optat in rem inducendum
esse ius commune, non videtur Canonico Sacristae ius inesse obsi-
stendi, quum non agatur de re propria, sed capitulari, immo nec per
sonam habeat Canonicus, qua, sine Capitulo, querelam movere possi t .
Enimvero ex actis docemur (prout iam liquet ex. gr. ex citatis verbis
Constit. Synod. 1678) curam et onus conficiendi l ibrum commissum
fuisse Capitulo, seu « Cathedrali Ecclesiae », quod ad rem diligentiam
seu minister ium Canonici Sacristae postea elegit: nonnisi quippe ab
a. 1684 libri Confirmatorum exhibiti (ab a. 1614 incipientes) mentionem
praeseferunt Canonici Sacristae, quae dignitas ut quinta erecta fuit
S. Congregatio Concilii 283
anno 1596. Ceterum rem non spectare ad Sacristam rat ione propriae prae
bendae, sed t an tum ex libera, quamvis consuetudinaria, Capituli ele
ctione, satis suadetur , hinc, quia libri Confirmatorum confectio et deten
tio interest boni communis dioecesis, quod curare quodammodo potest
Capitulum, non vero Canonicus Sacrista: inde vero ex eo quod congruen
tius ad rem electa sit industria Sacristae, quia ut facile apparet , libri
ipsi in Cathedrali asservandi, non melius et rectius quam in Sacristia
et a Canonico huic officio praeposito asservarentur . I taque, cum res sit
capitularis, vix intelligitur quomodo Canonicus Sacrista causam habeat
recurrendi independenter a Capitulo, et contra huius votum et delibe
rat ionem.
Altera practica consideratio est, quam tert ia querela Canonici recur
rentis suggerit, ubi conqueri tur sese iam gravari decreto Vicarii Capitu
laris, novis oneribus, conficiendi exemplar authent icum pro Curia, ad
normam can. 470, § 3, et nun t i and i parochis receptam confirmatio
nem pro adnotat ione facienda in libris baptizatorum, ex praescripto
can. 798, unde sequitur quoque sese privari iure extrahendi ex libro
at testat iones et emolumenta pro iis percipiendi. Verum, quoad haec
frustra querelas admovet contra decretum, quae potius contra Codi
cem sunt. Nam profecto ius extrahendi part iculas ex libro consequitur
ius tenendi l ibrum, nec ab eo separari potest. Quum igitur decretum
Vicarii Capitularis praesupposueri t et praeservaveri t in Canonico Sacri
sta ius tenendi l ibrum, ius quoque extrahendi at testat iones illi ser
vavit. Quod si rariores, immo nullae evasurae sunt petitiones particu
larum in futurum tempus, eo quod suscepta Confirmatio iam adnota ta
prostabit in libro Baptizatorum penes singulos parochos, non inde
immutabi tur ius, sed t an tummodo exercitium et consequens utilitas
iuris. Nova autem praescripta quae huiuscemodi exercitium et conse
quentem util i tatem im minuunt non sunt ex arbitrio Vicarii, sed ex
ipsa lege noviter data. Et si Canonicus Sacrista suam possessionem
his novis praescriptis turbatam contendit, dicere et probare debuisset
proprium ius seu privilegium consistere non solum in iis t r ibus de
quibus supra, sed etiam in exemptione a nova lege: quod absonum,
eo ipso quia lex est nova. Si enim haec fuissent praescripta a iure
antiquo et a parochis regulariter peracta, eorumdem omissio a Cano
nico Sacrista Melphictensi na tu ram induisset exemptionis cu iusdam;
sed cum, nemine diffitente, sint praescripta nova, a Codice noviter dato
in bonum commune inducta, turbat io iuris aut possessionis minime
dicenda sunt : alioquin talia essent pro universis parochis in toto orbe
terrarum.
284 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quum itaque a novis praescriptis exemptio ne concipi quidem pos
sit, quumque exinde, ut ipse fuse persequi tur Canonicus recurrens, ius
sibi (rectius Capitulo Cathedrali) ex an t iqua praxi competens, omni iam
util i tate careat, immo ver ta tur in detr imentum non leve, propter sum
ptus sust inendos, p lane consequitur praxim ant iquam illam, quam theo
retice sustineri posse post da tum Codicem vidimus, practice u rgendam
non esse, nisi bonum commune ita requirat . Aequum enim est neminem
invi tum gravandum esse quin gravamini respondeat quaedam congrua
compensatio. In praesenti autem emolumenta , quae levius an t iquum
Sacristae onus compensaban!, cessasse videntur, dum onus ipsum gra
vius evasit. Utilitas autem publica quae facilis apparebat quum, tem
pore inductae praxis, unica paroecia dioecesim efformabat (ita enim
obtinuit usque ad a. 1663), nunc, aucto longius paroeciarum numero ,
minus manifesta videtur. Immo, sive agatur de confirmatis qui degunt
in eadem paroecia in qua sunt baptizati (qui casus frequentior erit),
sive diversa sit paroecia bapt ismatis et domicilii, necessarius interventus
Canonici Sacristae superfluus inter parochos, multo magis quoad eum
dem parochum, apparet . Quibus plane consideratis, consul tais videtur,
abrogata an t iqua praxi, ius commune Codicis etiam pro dioecesi Mel-
phictensi in re de qua agitur urgere.
R E S O L U T I O . - In plenario conventu diei 8 februarii 1919 Emi ac Rmi
Patres S. C. Concilii proposito dubio respondendum censuere:
Recursum esse reiiciendum et, attenta deliberatione emissa a Capitulo
die 14 iulii 19IS, applicetur ius commune.
F actaque de praemissis SSmo Dno N. Benedicto Div. Prov. P P . XV
relatione' per infrascriptum S. C. Secretarium, Sancti tas Sua, in Au
dientia diei 9 subsequentis , datam resolutionem approbare et confir
mare dignata est.
I. MORÍ, Secretarius,
S Congregatio de Propaganda Fide 285
SACKA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
D E C R E T U M
E X T E N D I T U R I U R I S D I C T I O D E L E G A T I A P O S T O L I C I AUSTRAL ASIAE
Oceaniae Insularis remotas ac difficiles Missiones Apostolica Dele
gatio Australiensis hucusque non at t ingebat: nullam proinde hoc tem
pore supradictae Missiones ex eiusdem Apostolicae Delegationis insti
tut ione utilitatem perceperunt. Quo vero satius multiplicibus iisque
gravibus earumdem Missionum necessitatibus a tque difficultatibus per
Apostolici Delegati Australasiae auxilium et consilium in posterum pro
videretur, at tentisque sive ipsius actu Apostolici Delegati sive nonnul
larum ex dictarum Missionum Oceaniae Insularis praesulum precibus
hunc in finem S. huic Congregationi Christiano Nomini Propagando
nuperr ime oblatis, S u m m u m Pontificem rogare visum est, ut iurisdictio
Delegati Apostolici Australasiae, quae hucusque Austral iam proprie
dictam et Missiones Novae Zellandiae restrictive attingebat, deinceps ad
omnes quoque Missiones totius Oceaniae Insularis nec non ad illas, quae
in insulis Malesiae erectae sunt au t in futurum erigentur, extendatur .
Quam quidem petit ionem SSmo D.N. Benedicto divina Providentia, P P . XV
in audientia diei 15 labentis mensis maii ab infrascripto S. hu ius
Congregationis Praefecto humiliter oblatam j Sancti tas Sua benigne exci
pere dignata est, propositum consilium probavit ac ra tum habuit , man
davitque ut Apostolica Delegatio Australasiae ad supradictas Missiones
Oceaniae Insularis nec non Malesiae deinceps extendatur ; a tque prae
sens in re Decretum confici iussit.
Datum Romae ex Aedibus S. Congregationis de Propaganda Fide,
die 20 maii, anno Domini 1919.
G. M. C A R D . VAN R O S S U M , Praefectus.
C. Laurent i , Secretarius.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO RITUUM
B E R G O M E N .
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE DEI PAULAE ELISABETH IN SAECULO CONSTANTIAE CERIOLI VIDUAE BUZECCHI-TASSIS, FUNDATRICIS AC PRIMAE MODERATRICIS GENERALIS INSTITUTI SORORUM A S. FAMILIA.
Inter nova Inst i tuta, quae domesticam et civilem societatem religio
nis spiritu variisque caritatis operibus fovent et complectuntur, merito
accensetur illud, quod, in dioecesi Bergomensi, circiter a n n u m 1855
erectum, ab Apostolica Sede die 18 decembris 1901 adprobatum atque
pueris utr iusque sexus bonis moribus et ar te agraria informandis desti
na tum, Sororum a Sacra Familia appellatur. Haec religiosa Sodali tas
Sororem Pau lam Elisabeth, in saeculo Constant iam Cerioli viduam
Buzecchi-Tassis, suam fundatricem iucunda gratulat ione agnoscit a tque
pr imam Moderatricem Generalem, singulari pietatis affectu, prosequitur .
Haec Dei Famula , suam Famil iam religiosam erigendam suscipiens, sibi
suisque Sororibus perfectum exemplar val idumque praesidium proposuit
Sacram Familiam a Nazareth. Quod, postremis hisce temporibus, valde
oppor tunum ac salutare cuilibet humanae Familiae coetui et societati
inculcare ac procurare voluit Summus Pontifex Leo XIII fel. rec. per
Apostolicas Litteras Neminem fugit et Quum nuper Nobis, dierum 14 et
20 iunii 1892, quibus Ipse, suprema sua auctori tate, Piam Consociatio
nem universalem a Sacra Familia de Nazareth nuncupa tam constituit,
specialibus legibus munivit a tque privilegiis et indulgentiis pro universis
Sodalibus ditavit. Sed, ut de vita Servae Dei, p rout de more, aliquid
innotescat, ex Processu Informativo Bergomensi plane constat quod
Ipsa in oppido Soncino, Cremonensis dioecesis, e parent ibus nobilitate
et pietate conspicuis Francisco Cerioli et Francisca Corniani, die 28 ianua
rii anni 1816, in lucem edita est, eique in sacro fonte impositum nomen
Constantia. A teneris annis se ostendit optimae indolis et ad virtutem,
potissimum obedientiae, caritatis et religionis, valde propensam. Ad
sacram Synaxim primitus admissa, quoties ad eam accedebat, peculiari
mortificationis et solitudinis studio se disponebat. Decennis monialibus
& Congregatio Rituum
Salesianis a Visitatione concredita fuit, ut convenienti insti tutione edu
c a n t u r ; qua feliciter expleta, aetatem agens octodecim circiter annorum,
pa ternam in domum rediit, studiis bonisque ar t ibus instructa et a matri
bus suisque alumnis vehementer exoptata, secum retulit germina »eii-
giosae vocationis. Ex mystica arca, veluti al tera columba prodiens, ita
in mundo et inter domesticos parietes se gessit, ut nihil inquinat i tan
geret, s imulque sensuum custodia, orationis fervore et sacramentorum
frequentia vitae integritatem servaret. Proposito a parent ibus matr imo
nio, ineundo cum nobili viro domino Buzecchi, haerede Comitum Tàssis
de Gomonte, pia adolescentula, ad meliora carismata aspirans, primum adversatur. Enixis t amen iteratisque parentum consiliis humili ter ac
generose cedit, et, divinam voluntatem ex eis agnoscens, novi s ta tus
sacrificiis, pot ius quam deliciis, suscipiendis, para tam se exhibet. In
coniugio, quod die 20 februarii anni 1835 rite celebratum est, Constan
tia, iuxta praecepta et monita Pauli Apostoli, viro suo subdita et obe
diens, in rebus etiam sibi minus congruis et iucundis, constanter eum
diligebat et metuebat . Insuper, infirma valetudine laborantem, mansueta ,
patiens et sedula curare satagebat, vitam cum eo ducens in perfecta con
cordia viginti circiter annos. Optima materfamilias domi vigilans, suavis
et prudens, famulos suos hortabatur , ut essent, sicuti monet Apostolus,
« servi Christi, facientes voluntatem Dei ex animo, cum bona voluntate
« servientes, sicut Domino et hominibus, scientes quod unusquisque
« quodcumque fecerit bonum, hoc recipiet a Domino ». E t r ibus autem
filiis, quos illi Deus concessit, Carolum, die 16 ianuarii anno 1838 na tum
et un icum supersti tem, christianae matris amore dilexit, eumque puerum
in disciplina et correptione Domini educavit, grandiusculum vero et
superioribus studiis idoneum moderator ibus Collegii Bergomensis S. Ale
xandri ins t i tuendum tradidit. Gyrnnasio laudabiliter expleto, in aetate
sexdecim annorum, Carolus maternum gaudium in amarum luctum con
vertit. Nam, lethali morbo correptus, sacramentis Ecclesiae pie receptis,
inter suae genitricis brachia spiritum Deo reddit, die 16 ianuarii anni 1854.
Hoc etiam orbala fi l io, eius morientis extrema verba Constantia saepe
recolebat: « Consolare, mater, quia alios habebis in filios opibus meis
« sus tentandos ». Paucos post menses etiam vir, ob gravem diuturnum-
que morbum ad extrema deductus et sacrament is roboratus , inter dile-
ctissimae uxoris curas animam exalavit, eodem anno, in Nativitate
Domini. Ita Constantia, matr is et sponsae officiis vinculisque soluta,
dum assiduas ad Deum preces pro suis caris defunctis effundebat, castam
et beneficam viduitatem agebat, se suaque bona impendens ad miseros
egenosque orphanos sublevandos. Quum aetate, divitiis vitaeque com^
!288 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
modis floreret, ad alias nupt ias alliciebatur, etiam oblatas a nobili et
egregio viro, sed eas prudenter renuit , ut se to tam divino servitio man-
ciparet. Re quidem vera, annuent ibus Iosepho Agnéses, parocho oppidi
de Comonte, et Episcopo Bergomensi Speranza, Dei Famula nonnul las
orphanas pauperes et ruricolas in suum palat ium cogere, vestire, pascere
et instruere coepit; et, crescente earum numero, assumptis in adiutrices
adolescentulis probatae virtutis, hoc opus pro orphanis internis et alte
rum cum Oratorio festivo pro puellis externis auxit et firmavit.. Sic
exor tum est Institutum a Sacra Familia cum regulis a Fundatr ice dicta-
tis et ab Episcopo Speranza approbatis , die I a novembris , in festivitate
Omnium Sanctorum, anni 1856. Anno autem subsequente , die 8 decem
bris, in festo Immaculatae Conceptionis Beatae Mariae Virginis, Sorores
omnes indueran t habitum religiosum ab ipso Episcopo benedic tum; et
Constantia, quae appellari voluit Soror Paula Elisabetha, simul cum
aliis, perpetuae castitatis, pauper ta t is et obedientiae vota emisit, adiecto
altero omnia faciendi ad maiorem Dei gloriam. Dei Famula in funda
tione Insti tuti hunc sibi suisque Sororibus religiosis et orphanis , quas
S. Ioseph filias vocant, et puellis externis praest i tui t finem: amorem et
imitationem Sacrae Familiae Nazarenae. Sub hac tutela, fama Inst i tut i
crebrescente ipsoque amplificato, novae domus aper tae fuerunt in oppi
dis Sommo, Leffe aliisque in locis. Insuper , spiri tu et fine suae voca
tionis acta et caritate Chris|L urgente, post varias difficultates, consilio
et opere Superiorum suaque constantia et orat ione supera tas , die 4 novem
bris anni 1863 pr imam domum aperuit , prope vicum Villa Campagna,
dependentem a Soncino, pro pueris orphanis ac derelictis inst i tuendis
in t imore Dei et in operibus agriculturae. Quam domum dirigendam
commisit Ioanni Capponi, iuveni honestis religiosisque moribus et ex
communi aestimatione ad rem idoneo, qui expectationi et fiduciae Supe
r iorum optime respondit, adhibita etiam in Missionibus pro agricolis
opera sacerdotum et coadiutorum a Sacra Familia nuncupa torum, qui
eamdem habent fundatricem. Ins t i tu tum ita efformatum magisque in
dies progrediens, auctoritatis ecclesiasticae et civilis favorem, laudem
et approbat ionem iugiter obtinuisse perhibetur . Interim Famula Dei, vir
tu tum exercitio et caritatis operibus se perficiens, vitam ducit in Christo
abscondi tam cum humili simplicitate; et regulas, exhortat iones ac monita
Sororibus, orphanis et puellis scribit et tradit, veluti extremum ac perenne
sui amoris suaeque sollicitudinis pignus et memoriam. Morbus enim car-
diacus, quo ipsa laborabat, invalescens, sub vespere diei 24 decembris
anni 1865, sacramentali confessione peracta et ad sanctam Communionem,
u n a cum Sororibus, die sequenti recipiendam, bene disposita, inopinato
S. Congregatio Rituum
acriori morbo correpta e vita migravit, eodem anno, in ipso pervigilio
Nativitatis Domini. Per t r iduum exuviae omnibus expositae manserunt ,
ut satisfieret fidelium turmat im aftluentium votis et, solemnibus exequiis
rite persolutis, conditae fuerunt in sacello gentis Piccinelli, penes Seríate.
Ipsae autem, die 28 novembris anni 1885 rite recognitae et in pagum
Qomonte t ranslatae, ibidem in domo Insti tuti depositae quiescunt. San
ctitatis fama, qua Serva Dei vivens pollebat, post obitum magis clara
et constans, ecclesiasticam Curiam Bergomensem ad Processum Infor
mat ivum super ea conficiendum induxit. Quo inchoato et absoluto, ad
sacram r i tuum Congregationem transmisso, Acta necessaria et oppor
tuna ad quaest ionem de Causa introducenda para ta sunt. Quumque
omnia in promptu sint, instante Rmo Dno Ioanne Biasiotti, clerico prae
lato Rev. Camerae Apostolicae et huius Causae postulatore, at tent isque
litteris postulatoriis quorundam Emorum S. R. E. Cardinalium, plurium
Archiepiscoporum et Episcoporum, necnon Capitulorum, Ordinum et
Congregationum religiosarum atque il lustrium virorum ac mulierum.
Emus et R m u s Dnus Cardinalis Ianuar ius Granito Pignatelli di Bel-
monte, Episcopus Albanensis et eiusdem Causae Ponens seu Relator,
in Ordinariis sacrorum r i tuum Congregationis comitiis subsignata die
ad Vaticanas aedes coadunatis , sequens dubium discutiendum propo
suit: An signanda sit Commissio introductionis Causae, in casu et ad
effectum, de quo agitur? Et Emi ac Rmi Pa t res sacris tuendis r i t ibus
praepositi , post relationem ipsius Emi Ponentis , audito voce et scripto
R. P. D. Angelo Mariani, Fidei promotore generali, omnibusque accu
rate perpensis, rescribere censuerunt : Signandam esse Commissionem
introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 13 maii anni 1919.
Facta postmodum de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto
Papae XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae Ri tuum Congregationi
Praefectum relatione, Sancti tas Sua Rescriptum eiusdem Sacrae Con
gregationis ra tum habens , propr ia manu signare dignata est Commis
sionem Introduct ionis Causae beatificationis et canonizationis Servae
Dei Paulae Elisabeth, in saeculo Constantiae Cerioli, viduae Buzecchi-
Tassis, Fundatr ic is ac pr imae Moderatricis Generalis Inst i tut i Sororum
a Sacra Familia, die 14, eisdem mense et anno.
)$l A. C A R D . V I C O , Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. E. G. Praefectus.
L. >R S.
Alexander Verde, Secretarius.
ACTA, vol. XI, n. 8. — 4-7-919. 20
290 Acta Apostólicas Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACEA ROMANA ROTA
N E A P O L I T A N A
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I ( D E A N G E L I S - C O S T A )
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die 15 novembris 1913, BR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens ,
Aloisius Sincero et Fridericus Cattani Amadori, Auditores de turno, in
causa Neapolitana - Nullitatis matr imoni i inter Raphaëlam De Angelis,
repraesentatam per legitimum procuratorem Thomam Ambrosetti, advo
catum, et Thomam Costa, interveniente et disceptante in causa Rev. Sub
stituto Defensoris Vinculi ex officio, sequentem tulerunt in gradu appella
tionis definitivam sententiam.
Ambrosius De Angelis, Casali Principis in dioecesi Aversana degens,
int ima consuetudine et amicitia iungebatur medico Thomae Costa, qui
eum in nosocomio neapol i tano gravi vulnere laborantem curaverat :
eidemque f i l iam suam unicam Raphaelam, patrimonii paterni satis magni
solam haeredem, in matr imonium petenti, inconsulta puella, eam tra
dere promisit. Raphaela vero, sive quia alterius iuvenis amore iam prae
venta erat, sive quia a quali tate medici, morbis immundis addicti, sive
denique quia personam ipsius viri, religione expertis, odio habuit , votis
paternis acquiescere noluit. Preces tamen puellae et lacrymas et pro
testat iones pa ter aus te rus nihil faciebat, nec ab alapis vel minis pepercit
ad f i l iae voluntatem f lectendam, quam tandem tristem ad altare per
duxit, ubi in domo paterna die 7 august i anni 1909 coram parocho
matr imonium celebratum est. In ipsa peregrinatione nuptiali Raphaela
aversionem suam a viro sibi nuper unito diversimode manifestavit et
debitum coniugale implere renuit . Unde, abrupto itinere tertio die, sponsi
ad domum coniugalem, Neapoli para tam, se contulerunt . Nonnisi vi adhi
bita mat r imonium ibi consummatum est, et vix t r ibus mensibus ab inito
matr imonio elapsis, in quibus dissidia inter coniuges frequenter eru-
puerunt , Raphaela virum definitive deseruit et, comitante ancilla, in
S. Romana Rota 291
domum pa te rnam se recepit. Cum nulla spes affulgeret pacem inter
sponsos conciliandi, mulier, domicilium in Helvetia nacta, a t r ibunali
Genevensi divortii civilis sentent iam petiit obtinuitque, quae a laico
iudice Neapolitano, quoad effectus civiles, sancita est. Deinde, a Curia
Neapolitana, die 28 aprilis 1916, petiit ut mat r imonium suum ex capite
vis et metus nul lum declararetur, et sententiam sibi favorabilem, die
21 ianuari i anni 1918, retulit . Appellante au tem Vinculi Defensore ad
H. S. Auditorium, causa nobis di r imenda proponi tur sub dubio con
sue to : An constet de nullitate matrimonii in casu.
In iure. - Summat im dumtaxa t hic repetere iuvat iuris principia
de impedimento vis et metus , quae in tot Decisionibus H. S. T. latius
exposita sunt. Gravis metus, extrinsece et iniuste incussus ad consensum
matrimonialem extorquendum, huiusmodi consensum irr i tum reddit ac
nullum. Et metus reverentialis gravis dicendus est quoties minis adiun
ctus est, vel verberibus, vel precibus instantissimis et importunis .
In facto. - Omnia extrema metus gravis in casu nostro reperiun
tur, iuxta concordes depositiones omnium testium, nemine contradi
cente, sive ab actrice producti , sive qui ex officio in iudicium vocati
sunt . Raphaela De Angelis, n imirum, voluntatem matr imonium adver
sam ab initio usque ad finem retinuit . Solo patr is imperio, viri indolis
severae et pert inacis, qui minis et verberibus filiae resistentiam vincere
sategit, adacta est puella ad consensum nuptiis propositis praes tandum.
I ta nar ra t mater actricis : « Mia figlia, educata crist ianamente, vedeva
« che il Costa non voleva sapere di religione, anzi, nei vari discorsi,
« fatti in casa, egli si millantava di non credere a niente e diceva di
« essere ateo e materialista. Di più, mia figlia diceva che essa non
«voleva sposare un medico, perchè aveva schifo di essi e, anche pr ima
« della proposta di tale matr imonio, ricordo che nei discorsi domestici,
« diceva sempre che essa non avrebbe mai sposato un medico, perchè
« li schifava. Infine, so che mia figlia aveva avuto richiesta di matr i -
« monio da un altro giovane, anche di Casal di Principe, che anche a
« me sarebbe piaciuto, ma che il padre non volle per niente accettare,
« avendo costui 14 anni di più di mia figlia, e vi si oppose recisamente,
« e non fu mai possibile r imuoverlo dalla sua decisione. . . . i precedenti
« di questo matr imonio furono una continua ribellione di mia figlia verso
« i l padre e di imposizioni da par te di costui. >
« Mia figlia ne piangeva cont inuamente con me, mi diceva che
« assolutamente noti avrebbe sposato il Costa e, se il padre l 'avesse
<m. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
«obbl igata , non avrebbe mai fatto vita coniugale col Costa. Il padre
« la minacciava, e ben tre volte alla presenza mia e di altre persone
« l 'ha bat tu ta , perchè mia figlia diceva chiaramente di non voler spo-
« sare il Costa.
« Mia figlia arrivò al punto di andars i a nascondere quando veniva
« in casa il Costa nei pochi mesi di fidanzamento, ma il padre , coi suoi
« modi autocratici ed austeri , l 'obbligava ad uscire, imponendole di non
« far comprendere a chicchessia la volontà di lei contrar ia a questo
« matrimonio. Ed io, per quanto avessi interposto i miei buoni offici
« verso mio marito, non ho potuto mai rimuoverlo dalla decisione presa
« di dare nostra figlia al Costa. P iù volte io ne ho pianto : ma le mie
« lagrime a nulla valevano ».
De modis inurbanis et rudibus erga futurum sponsum a muliere
adhibitis, quibus aversionem suam a nupti is proposit is h a u d obscure
manifestavit, deponunt , praeter actricis ma t rem et alios testes, ipse
Thomas Costa et ancilla familiae De Angelis, Iosepha Dello Iacono.
De minis privationis bonorum familiarium nec non de verberibus etc.
loquuntur plures testes. Ita Iosepha Dello Jacono: « Ricordo a preferenza
« che vi erano continui disturbi fra il padre e la figlia; questa a dire
« che non voleva il Costa, e quegli a minacciarla, dicendo che llavrebbe
« privata di tut t i i suoi beni, che ne avrebbe fatta donazione a qualche
« ospedale. Ed essa gli r ispondeva con insistenza che si contentava di
«vivere poveramente, purché non fosse obbligata a sposare il Costa.
« Tra le altre cose ricordo che quando il Costa veniva in casa, la signo-
« r ina D. Raffaela si andava a nascondere , ed il padre la obbligava ad
« uscire, giungendo talvolta a percuoterla, dandole delle ceffate ». Mater
actricis a i t : « Mio mari to impose (a Raffaela) tale matrimonio con
« minaccie di diseredarla, di chiuderla in monastero, di privarla anche
« di me, sua madre ». Quae minae confirmantur ab aliis test ibus, Vin
centio Borrato, Amalia Ucciero, Ioanne Messore, Michaele Del Vecchio
et Catharina Franzese.
Seriam omnino fuisse intent ionem patr is fi l iae re luctant iam vin-
cendi per minas et verbera et modos austeros elucet ex ipsius indole
imperiosa et tenaci, quam omnes testes declarant, dum e contra mite
et submissum fuisse filiae ingenium tes tan tur : non t amen adeo submis
sum ut a protestat ione contra nupt ias sibi impositas ab s t i ne r e ! I ta
mater actricis: « L' indole e il carat tere di mia figlia è bonario e reli-
« gioso, ma non manca d'energia, senza che però venga meno all 'obbe-
« dienza ai suoi geni tor i ; ma in questo caso essa si mostrò più ener-
«g ica di quello che io poteva credere, giacché non desistette mai dal
S, Romana Rota 293
« d i r e : " Io non sposerò mai il C o s t a , , , fino a subire le percosse del
« padre, come già ho accennato. Mio marito poi era di carattere fermo
« ed autocrate, e quando diceva u n a cosa, voleva ad ogni costo essere
« obbedito, nè permetteva che si fosse fatta la minima osservazione a
« quanto egli imponeva ». Similiter deponunt Antonius Tortora, Gerar
dus Fischetti , Franciscus Blanco, Vincentius Borrato, Iosepha et Nico
laini Dello Jacono, necnon plures alii.
Nonobstante tamen coactione paterna, resistentia f i l iae perseveravit
usque ad diem nupt iarum, cum illo ipso die, paullo ante matrimonii
celebrationem, matri declaraverit se nolle acceptare sponsum sibi invi
sum. Sic nar ra t mater ipsius: « La matt ina della celebrazione del m atri*'
« monio, mentre tut to era preparato per la benedizione nuziale, mia
« figlia resistette innanzi a me ed alla mia cameriera Giuseppina Dello
« Jacono, sorella della nost ra sarta, fino al punto di piangere, e disse :
« " Io farò uno scandalo innanzi al Parroco, perchè non voglio sposare
« il Costa „. La prendemmo con le buone per farla vestire degli abiti
« nuziali, ma essa pigliava tempo e non voleva vestirsi, finché, essendo
« intervenuti gli amici, lo sposo, il parroco ed il sindaco, mio marito
« entrò nella camera da letto ed impose alla figlia di sbrigarsi, e non
« si mosse finché essa non fu vestita di tut to punto ; le disse, di asciti-:
« garsi gli occhi, di non far capire a nessuno quello che essa aveva
« nel suo interno, e minacciandola la prese per il braccio e la condusse
« nella stanza prepara ta per la celebrazione del matr imonio ». Ancilla
Dello Jacono huiusmodi declarationem matr is actricis in omnibus con
firmat.
Denique, fere omnes testes, qui celebrationi matr imonii aderant , de
tristitia abnormali sponsae referunt, ita ut ad funus vel ad pat ibulum
pot iusquam ad nupt ias accedere videretur. « L' impressione che ne ebbi -
« ait A. Tortora - fu di u n a donna condotta al macello ». Et G. Fiscetti :
« La cerimonia. . . , anziché una festa di nozze, era apparsa un funerale,
« dato il comportamento della sposa ». Francus Paschale et Exposi tus
Paschale « r iportarono l ' impressione che la sposa, anziché a nozze,
« avesse l 'aspetto di andare al patibolo ».
Porro circumstantiae matr imonium consequentes animum mulieris
matr imonio semper invisum os tendunt : iter nuptiale, nimirum, ob dis
sidia sponsorum inopinate abruptum ; debitum coniugale a sponsa recu
s a t u r ^ prout coniuges affirmant et mater actricis tempore non suspecto
ab eisdem didicit; iurgia frequentia inter coniuges, et tandem, post tres
menses communis vitae, sponsae fuga, quin ad domum coniugalem
u n q u a m redire voluerit.
294 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ex Cancellaria S. Romanae Rotae
Sac. T. Tani, Notarius.
Quibus omnibus, t um in iure, tum in facto perpensis, Nqs infra
scripti Auditores de turno, pro Tribunal i sedentes et solum Deum prae
oculis habentes , Christi nomine invocato, decernimus, declaramus ac
definitive sentent iamus, proposito dubio respondentes : Affirmative, seu
constare de nullitate matrimonii in casu: s ta tuentes , praeterea, actricem,
Raphaelam De Angelis, ad expensas iudiciales solvendas teneri.
I ta pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribu
nal ium ad quos spectat, ut exsecutioni manden t hanc nostram defini
t ivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad no rmam sacro
r u m canonum, et praesert im cap. 3, sess. XXV", De ref., Concilii
Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis
oppor tuna et efficacia pro rerum adiunctis exst i tura sint.
Romae, in Sede Tribunalis S. R. Rotae, die 15 novembris 1918.
Ioannes Prior, Ponens.
Aloisius Sincero.
Fridericus Cattani Amadori . L. % S.
Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 295
S U P R E M U M
SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL
P A D E R B O R N E N .
NULLITATIS MATRIMONII (DE LAFFERT-BARTELS)
In plenaria Supremi Tribunalis Sessione apud Vaticanum habita
die 10 mensis maii 1919 Emorum Patrum examini subiectus est recursus
dominae Olgae De Laffert, adversus sententiam a Sacra Romana Rota
latam in causa de qua supra die 27 iulii 1917, ad obtinendam nulli
tatem dictae sententiae. Relatore autem Emo ac Rmo Card. Donato Sbar
retti, propositis dubiis, scilicet:
1) Sitne hulla Rotalis sententia in casu et sitne locus eius cifcum-
scriptioni ?
Et quatenus negative:
2) Sitne locus restitutioni in integrum in casu?
EE. PP. responderunt :
Remittatur quaestio pro novoÂxamine ad S. Romanam Rotam; et
extendatur decisio.
De expensis denique iudicialibus Supremum idem Tribunal decrevit
eas ab Actrice esse sustinendas.
Decisio itaque est prouti sequitur :
Die 14 aprilis anni 1899, in Castello Lhesen, apud Wit temburg,
coram ministro acatholico matr imonium inierunt Carolus Bartels et
haronissa Olga von Laffert, sectae luteranae-evangel icae addicti. Dis
sidia et iurgia post matr imonium inter coniuges non semel fuerunt ; et
quamvis bina na ta fuisset proles, non dubitavit mulier, anno 1907, mari
talem deserere domum. Frus t ra vir eam adnixus est invitare, imo et
legis ministerio adigere, ut ad eum rever teretur : non cessit mulier.
Ea propter vir adactus fuit divortii sentent iam flagitare a laico tri
bunali civitatis Bielefeld, quae re vera la ta est contra mulierem : La
convenuta viene dichiarata come parte colpevole, sub die il martii anni 1909.
Qua sequuta , Olga civiliter copulata est viro catholico baroni Adulpho
von Spiegel.
296 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Exinde tamen necessar ium visum fuit novis coniugibus legitimum
inter se iniri matr imonium. Ast praecedens oportebat abrumpere vin
culum. Et mulier, nul la interposita mora, ad hoc, t r ibunal is Ordinarii
Curiae Paderbornen. iudicium provocavit, ex capite vis et metus. Sed
vix ab exordiis haec ab Olga deducta actio, forte temerar ia visa fuit,
i ta ut et instantia et informationes praeviae in archivio Curiae sepultae
remanserint , cum ex causae actis nihil resultet.
Quadriennio post, anno 1913, baronissa von Laffert rescivit sui primi
coniugii nullitatem peti posse ex alio titulo, scilicet ex defectu, consensus,
cum ipsa asserat quando Carolo nupsi t consensum dedisse cum condi
tione contra bonum Sacramenti, i. e. foedandi per divortium matr imo
nium. Quod et fecit. At spe frustrata est ; nam, discussa causa apud
Curiam episcopalem Paderbornen. , die 5 august i 1914 sententia lata est
favore vinculi, sub his verbis : Vien dichiarato come giusto che il matri
monio concluso il 14 aprile 1899 tra Carlo Bartels ed Olga di Laffert
non può essere considerato come invalido.
Ab hac sentent ia appellavit mulier ad S. Romanae Rotae Tribunal ,
in quo disceptata causa fuit, etiam cum suppletiva actorum inquisi
tione. Sed tandem, die ¥1 iulii 1907, etiam S. Rotae Auditorium sen
tentiam dedit vinculo amicam, dixitque Non constare de matrimonii nul
litate.
Die vero 26 novembris 1917 pro parte actricis recursus da tus est
penes Supremum hoc Signaturae Apostolicae Tribunal , ut Rotalis sen
tentia nulla vel circumscripta declararetur, aut, sin minus, beneficium
impertiretur restitutionis in integrum, ex eo quod violata lex fuerit factum-
que perversum.
I taque, constituto Vinculi defensore, eiusque habit is animadversio
nibus, die 10 maii 1919, causa, referente Emo P. D. Donato Card. Sbar-
retti, in plenaria Sessione Emorum Pa t rum H. S. T. pertractata est, et
decisio prodii t : Quaestio remittatur ad S. B. Botam pro novo examine;
et extendatur decisio.
Quamvis in iudicando de re agatur acta et deducta ante novi Codicis
promulgationem, seu eo n o n d u m vigente, iura tamen tunc praesentem
quaestionem regulantes cum novi Codicis dispositionibus concordant.
Eminentissimi Patres i taque imprimis animadver terunt quod sen
tentia rotalis impugnata non laboret vitio nulli tatis insanabili, de quo
in can. 1892 novi Codicis, neque vitio sanabili, de quo in can. 1894, quae
iudicis iurisdictionem vel processus formam aut sententiae requisi ta
respiciunt. Non defuit enim citatio, neque manda tum, neque iurisdictio;
Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal
adfuit vinculi defensor (can. 1586,1967*sq.) a tque sententia cum motivis
seu ra t ionibus decidendi la ta est, r i teque subscripta, cum praescriptis
indicationibus, p rout in can. 1873 sqq. Recursus de his non loquitur.
Quod au tem asser i tur violatam legem fuisse, hoc quidem nul lam sen
tent iam reddidisset, nam regulariter quidquid f i t contra ius, null ius roboris
est (c. 8, De sent. et re ind., Reg. 64 Iur., in 6°).
Por ro lex quae violata fuisset, iuxta recursum H. S. T. oblatum,
haec est, dispositio nempe iuris, qua edicitur quod, in causis matrimo
nialibus, « consanguinei et affines haben tur testes habiles in causis *
« suorum propinquorum » (instr. Cum Glossa, S. Congr. Conc., sub
die 22 august i 1840; can. 1974 novi Codicis). Sed, in hoc, Emi Pa t res
iudicarunt sentent iam rotalem legem servasse, quia non solum consan
guineos et affines actricis testes habiles censuit S. R. Rota, quos in
C u r i a v Paderbornen. Iudex excusserat , sed etiam eorum iussit sup-
pletivam haberi auditionem. Ideoque obiecta legis violatio, in casu,
minime fuit, seu sentent ia lata non est contra ius constitutionis.
Ad al teram nulli tatis ra t ionem quod attinet, seu circa factorum per-
versionem; si hoc fecissent iudices rotales, ut ique circumscribenda lata
sententia foret, quia quoties iudicium profertur super errore substan
tiali, ex facto perverso, idem est ac si la tum fuisset super documentis
corruptis, vel super falsis testimoniis (cap. 1 et 9 de sent. et re iud.;
Lega, De Iudic, par. I: n. 700; Santi-Leitner, Proel. Iur. Can., lib. I I ,
tit. XXVII, n. 15; Pirhing, h. t., n. XLIII) . « I a m vero nomine perver-
« sionis [factorum] huiusmodi profecto venire non potest quilibet error
« in quem sive in percipiendis sive in aest imandis factis inciderint infe-
« riores iudices, sed significatur t an tum - a t tenta quoque ipsius vocis
« genuina vi - talis factorum corruptio quae iudicum mentem in edenda
« sententia a veritate agnoscenda- prorsus abduxeri t » (H. S. T. In una
Salutiarum, Iurium sive nullitatis sententiae rotalis, 13 maii 1916). Super
quo explicite declarata fuerat H. S. T. competentia, videndi scilicet recursus
datos adversus rotales sententias, quae factorum veritatem pervertisse
accusarentur (Chirographo Benedicti XV, diem 28 iunii 1915).
Recursus dicit iudices rotales in hoc arguendos esse de facti per
versione et legis violatione, quod depositiones testium, favore actricis
factas, suspectas dixerunt, ex sola quali tate propinquitat is , au t amici
tiae, au t religionis, non ex iuridica et rationabili exceptione : La sen
tenza rotale, dopo aver escluso come non idonei i testi che seppero del
l'intenzione di far divorzio dopo il matrimonio, di tutti quelli che lo
seppero prima, e quindi in tempo non sospetto, si sbarazza disinvolta
mente così: « Hi testes consanguinei sunt, domestici et amicitiae vinculo
298 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
«coniunct i , et, quod gravius e£t, omnes protes tant ium sectis addicti,
« i u x t a quas matr imonii ins t i tutum certis in adiunct is solubile creditur:
« suspicio proinde adest eos voluisse morem gerere Olgae, ut legitimo
«vinculo cum viro nobili ac di vite possit ligari ».
Legitur item in rotali sentent ia : « O l g a de Laftert in suo libello
« in t roduct ivo dicit se, cum non potuisset, obsistentibus parent ibus ,
« abrumpere sponsalia inita cum D. Bartels, matr i declarasse: Io Io
« sposo perchè comprendo che non posso fare altrimenti: io lo devo fare,
» « ma solo con la condizione che voialtri non farete nulla contro il mio
« divorzio e nuovamente mi riprenderete in casa : temo che questo giorno
« verrà presto. Et prosequi tur : Mia madre me lo assicurò, ed io che sen-
« tivo che quest'uomo (Bartels) non si sarebbe più cambiato, fui oVinten-
« zione di separarmi da lui alla prima occasione, che io credevo che egli
«mi avrebbe presto procurato, e precisamente per reciproca antipatia. Mi
«sono espressa con diversi in questo senso. At quod actrix asserit, con-
« cludenter non probavit , nam si tabulae processuales a t tenduntur ,
« p rudens exstat dubium de opposito, quod sufficit iuxta instructionem
« S. Officii 1883, § 39, ut iudicium contra matr imonium, quod factum
« publicum et solemne est, non pronunt ie tur ».
Ex quo apparet quod iudices rotales tabulas processuales sedulo
considerarunt ; et ex his, uti in sententia impugnata legitur, contradi
ctiones actricis et exaggerat ionem illius matr is , circa Olgae intentionem
foedandi coniugium per divortium, a tque circumstantiam ignorant iae
huiusmodi intentionis, pro par te testium, qui catholicam profitentur Reli
gionem. Unde eisdem iudicibus « credendum fuit quod na turae negotii
« convenit et quod inimicitiae aut gratiae suspicione caret, confirmando
« motum animi sui ex argumentis et testimoniis, quae rei apt iora esse
« compererunt » (cap. 3, Con. IV, Quaest. II et III) . I taque quia « Pro-
« bat iones aest imare iudex debet ex sua conscientia », et, in casu, iudices
rotales moralem non habuerun t cert i tudinem, quae requir i tur ad pro
nunt ia t ionem cuiuslibet sententiae (can., 1869), p rorsus legi conformis
dicenda est impugnata sententia, qua, non constare edicitur de matri
monii nullitate. In Instr. S. G. de Prop. Fide, da ta anno 1883, § 40,
praecise hoc iudicibus matrimonialium causarum praeceptum es t : « Cete-
« r u m in hac re iudex sciat mat r imonium esse per se factum solemne
« et publicum, quod de per se val idum censeri debet, nisi evidentes
« rationes eiusdem nullitatem demonstraverint. Ideo curandum quidem
« omni studio a tque diligentia, ut ra t iones istae colligantur, sed iudi-
« cium contra matr imonium numquam erit pronunciandum nisi eorum
« complexio omne prudens dubium de existentia impedimenti excludat».
Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 299
Quapropter Emi Pat res censuerunt quod sententia rotalis impu
gnata, cum nec factum perverterit , nec legem violaverit, neque nulli
ta te laborat , neque gladio circumscriptionis iugulanda est. Etenim « odio-
« sissima profecto res a lege t raduci tur circumscriptio, et acerbissimum
« p u t a t illud omne delere quod coram Iudice factum est. . . si qua nimi-
« rum esse potueri t vel remotissima dubitatio, concedenda ne sit an
« deneganda circumscriptio, lex quidem imperat ut acta valere respon-
« deamus » (Sign, lust., Decis. 25 ianuarii 1838, Fabrianen. seu Laure-
tana, Circumscriptionis, coram Lippi, n. 11).
Quoad al teram recursus partem, animadver terunt Emi Pat res iura
semper privilegiatas habuisse causas matrimoniales, ita ut numquam
in rem t ranseant iudicatam, semperque retractari possint, servatis ser
vandis (cap. V I I , de sent. et re iud.; Const. Dei miseratione, § X I ; novi
Codicis, can. 1903 et 1989); ideoque cum Restitutio in integrum reme
dium sit extraordinarium, praesert im adversus sententias, quae in rem
iudicatam transierint (can. 1905), in hac re locum habere non posse
dixerunt. At tamen perpendentes iidem Emi Pat res quod in hac causa
forsan depositiones minus aest imatae fuerint quam meruissent; quodque
actrix, per s u u m procuratorem, dicat (Restr. Resp. ad animadversiones
Vinculi Defens. H. S. T., circa fin.) sibi praesto esse alios testes ad pro
bandam suam intentionem foedandi matr imonium, quos inter Parochum
catholicum Müschen; et considerando ideo conditionem adesse a iure
requisi tam (cit. Const. Dei miseratione et novus Codex, can. 1903 et 1989),
scilicet causas matrimoniales semper retractar i posse, quoties nova
eademque gravia argumenta vel documenta proferantur, censuerunt
remit tendam esse quaest ionem ad S. R. Rotam pro novo examine.
In expensis autem iudicialibus Supremum idem Tribunal decrevit
eas ab actrice esse sust inendas.
Atque ita edi tum est, pronuncia tum, decretum, declaratum ac defi
nitive iudicatum, manda tumque ut haec definitiva sententia publici iuris
f ieret , e t ab omnibus ad quos spectat exsequutioni mandare tu r ; non
solum, etc.; sed et omni, etc.
Datum ex aedibus Supremi Tribunalis , die 31 maii 1919.
Iosephus Fameli , Signaturae Votans.
V I S A
Evaris tus Lucidi, S. A. S. T. a Secretis.
L. % S. Iosephus adv. Fornar i , Notarius.
300 Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S A C R A C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
Martedì 3 giugno 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è tenuta la Congregazione Particolare dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali ed i Rmi Prelati officiali componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sopra le seguenti materie :
1) intorno alla validità di tutti i Processi Apostolici ed Ordinarli costruiti nella Curia di Bayonne per la Causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. Lodovico Edoardo Gestae, fondatore della Congregazione delle Serve di Maria;
2) intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito nella Curia di Napoli, sopra la fama di santità della vita, delle virtù e dei miracoli in genere del Ven. Lodovico da Casoria, sacerdote professo dei Frati Minori, fondatore della Congregazione dei Frati della Carità, Terziari Francescani, detti Frati Bigi; e delle Suore di Santa Elisabetta, parimenti Terziarie Francescane, dette Suore Bigie;
3) intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito nella Curia di Moulins, sopra la fama di santità della Serva di Dio Lodovica Teresa Montaignac De Chauvance, fondatrice della Pia Unione delle Oblate del Sacro Cuore di Gesù ;
* 4) intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito nella Curia di Roma sopra la fama di santità della vita, delle virtù e dei miracoli in genere della Ven. Lucia Filippini, fondatrice dell'Istituto delle Maestre Pie da lei denominate Filippini;
5) intorno al culto, in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato al Servo di Dio Guglielmo Giuseppe Chaminade, sacerdote, fondatore della Società di Maria, detta dei Marianisti;
6) e parimenti intorno al culto, in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato al Servo di Dio Giovanni Battista Stoeger, laico professo della Congregazione del Ssmo Redentor e. «
Martedì 17 giugno 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto
Diarium Romanae Curiae soi
dapprima sul dubbio detto del Tuto per la solenne Ganonizzazione della Beata Giovanna d'Arco, detta la Pulzella di Orléans; e dipoi sul dubbio del Tuto
per la solenne Beatificazione della Venerabile Lodovica De Marillac, vedova Le Gras, confondatrice dell' Istituto delle Figlie della Carità ; quindi sul dubbio intorno al martirio, alla causa del martirio ed ai segni o miracoli delle Serve di Dio Maria Maddalena Fontaine e di tre Compagne di lei dell'Istituto delle Figlie della Carità, insieme alle Serve di Dio Maria Clotilde Angela di S. Francesco Borgia e di dieci Compagne di lei dell'Ordine delle Orsoline del Monastero di Valenciennes, tutte uccise, come si asserisce, in odio alla Fede.
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare :
31 maggio 1919. L'Emo signor Cardinale Guglielmo Van Rossum, Protet
tore dell'Istituto Venerini.
» » » L'Emo signor Cardinale Aidano Gasquet, Protettore del
l'Istituto delle Suore dell'Immacolata Concezione,
in Barcellona.
» Mons. Achille Ratti, Visitatore Apostolico della Polonia,
Nunzio Apostolico presso la detta Repubblica.
» TU Emo signor Cardinale Vittorio Amedeo Ranuzzi de' Bian
chi, Protettore del Sacro Militare Ordine Costan
tiniano di S. Giorgio.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistente al Soglio Pontificio:
12 giugno 1919. Mons. Paolo Maria Reynaud, vicario apostolico del Ce-Kiam Orientale.
Protonotari apostolici ad instar participantium :
27 maggio 1919 Mons. Marcello Henry, delift diocesi di Verdun.
» » » Mons. Carlo Nicola Gattinois, delk, medesima diocesi;
302 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
Prelati Domestici di S. 8.: *
11 gennaio 1919. Mons. Alfredo E. Manning, della diocesi di Toledo in
America.
18 febbraio » Mons. Patrizio I. Mac Donnei, dell'archidioeesi di Chicago.
4 aprile » Mons. Giacomo Giuseppe Bennet, della diocesi di Rockford.
» » » Mons. Clemente Kalvelage, della medesima diocesi.
24 maggio » Mons. Ferdinando Semerano, della diocesi di Ostuni.
12 giugno » Mons. Ludovico Arce Ruesta, dell'archidioeesi di Lima.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze:
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
29 maggio 1919. Al sig. dott. Marco Fidel Suarez, presidente della R e p u b
blica di Colombia.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile :
29 maggio 1919. Al sig. Giuseppe Emanuele Goenaga, già Ministro di Colombia presso la S. Sede.
5 giugno » Al sig. Emanuele Giorgio Forbes de Bessa, già Ministro
del Portogallo presso la S. Sede.
La Gran Croce dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, classe militare:
3 maggio 1919. Al sig. generale barone Yoshinao Hatano, Ministro della
Casa Imperiale del Giappone.
La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
5 giugno 1919. Al sig. Felice de Barros Cavalcanti de Lacerda, dell'archi
dioeesi di Rio Janeiro.
La Commenda con placca dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, classe militare:
3 maggio 1919. Al sig. luogotenente generale Kenzo Ishiwara, vice-ministro
della Casa Imperiale del Giappone.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
6 giugno 1919. Al sig. avv. prof. Ataúlfo Ñapóles de Paiva, dell'archidio
eesi di Rio Janeiro.
13 » » Al sig. Salvatore Cardenal, residente in Granada (Nica
ragua).
Diarium Romanae Curiae 303
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
3 maggio 1919. Al sig. colonnello Naomichi Watanabe, maestro di ceri
monie nella Corte del Giappone.
» » » Al sig. colonnello Kenkichi Yoshizawa, capo della sezione
del protocollo e personale al Ministero degli
Affari Esteri in Giappone.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
20 maggio 1919. Al sig. Marziale Boudet, dell'archidiocesi di Parigi.
» » » Al sig. Teotisto Lefevré, della diocesi di Evreux.
24 » » Al sig. Leone Claudio Jouas, dell'archidiocesi di Parigi.
29 » » Al sig. Giuseppe Emanuele Goenaga, già addetto alla Lega
zione di Colombia presso la S. Sede.
18 giugno » Al sig. Ivo Vauquelin, della diocesi di Moulins.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
3 maggio 1919. Al sig. comandante Yeishun Kimura, segretario dell'ufficio delle forniture della Casa Imperiale del Giappone.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
3 maggio 1919. Al sig. generale conte Ujitaka Toda, gran maestro di cerimonie nella Corte del Giappone.
La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :
3 maggio 1919. Al sig. luogotenente colonnello Hachiro Saionji, maestro di
cerimonie nella Corte del Giappone. » » » Al sig. luogotenente colonnello Yoskitoshi, maestro di ceri
monie nella Corte del Giappone.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
3 maggio 1919. Al sig. Saneatsu Tokudaiji, luogotenente in prima nella cavalleria giapponese.
» » » Al sig. Yuji Takahashi, attaché diplomatico giapponese. 13 giugno » Al sig. Umberto Bellotto, del Patriarcato di Venezia. » » » Al sig. Luigi Masetti, dell'archidiocesi di Bologna.
304 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
M A G G I O R D Ö M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. E. Riña Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
21 maggio 1919. Mons. Alberto Bartolomasi, dell'archidioeesi di Torino. 30 » » Mons. Vincenzo Tuzii, della diocesi di Aquino, Sora, Pon-
tecorvo.
5 giugno » Mons. Giovanni Battista Maiolo, della diocesi di Alba. 7 » » Mons. Giuseppe Giondini, dell'archidioeesi di Firenze. » » » Mons. Pietro Bianchi, della medesima archidiocesi.
11 » » Mons. Guglielmo van Stee, della diocesi di Harlem.
12 » » Mons. Antonio Lizza, dell'archidioeesi di Genova. » » » Mons. Alessandro Paglia, della diocesi di Foligno.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
2 giugno 1919. Mons. Luigi Lauletta, dell'archidioeesi di Santa Severina. 12 » » Mons. Alfio D'Agata, di Roma.
Cameriere d'onore extra Urbem di S. S.:
il giugno 1919. Mons. Pietro Maria Castañeda, dell'archidioeesi di San Giacomo del Cile.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa di numero di S. S.:
25 giugno 1919. Comm. Paolo Croci, di Roma.
' N E C R O L O G I O
22 giugno 1919. Mons. Giovanni Emanuele Sanz y Saraiva, Vescovo di Jaen.
Annus Xï - Vol. XI 1 Augusti 1919 Num. 9
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
AD GERMANIAE EPISCOPOS I PACE TANDEM SANCITA, OPPORTUNA MONITA PROFERT QUIBUS, CATHOLICAE ECCLESIAE OPERA, QUAMPRIMUM BELLI DAMNA RESARCIANTUR.
BENEDICTUS PP. XV
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Diu
turni luctuosissimique belli tandem nationi vestrae finis illuxit* pace
sancita, obsidio illa marit ima tandem sublata est, quae tam multos,
belli nullo modo participes, istic praesert im interemit. Quapropter ,
venerabiles fratres, Nos, qui, u t r iusque part is belligérantes paterno
animo complexi, nihil reliqui fecimus quod vel ad tan tum incendium
ext inguendum vel ad eius miserias minuendas pertineret, singulares
Deo omnipotenti grates vobiscum universaque cum gente vestra persol
vimus.
Iam hoc agitur apud vos, ut immensa belli damna quampr imum
resarciantur : quam quidem ad rem, quoniam nihil t am valet quam
Ecclesiae Catholicae opera, cui divina gratia accesserit, ideo has dare
ad vos lit teras const i tuimus.
Pr imum, ne in Germania per turbat iones publici ordinis erumpant ,
quae possunt eidem a tque adeo ipsi Europae exitium afferre quod aliis
nat ionibus dolemus imminere, omni ope ni tendum est, ut quae ad victum
necessaria sunt populo suppetant . Ob hanc causam vos, venerabiles
fratres, parochis adhibitis ceterisque de clero, quibus maior est cum
populo consuetudo, f idelibus, qui agros incolunt, instabitis ut, quan tum
ACTA, vol. X I , n. 9. — 1-8-919. 21
306 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
parcendo possunt , t an tum dem cibariorum urbanis fame laborant ibus
praebere ne recusent . Id omnino in hac s u m m a necessitate temporis
lex iubet car i ta t is ; quae s i .omnes , vel inimicos, complectitur, eos vult
peculiari modo a nobis diligi, quibuscum communis patr iae vinculo
coniungimur. Insuper confidimus fore ut quotquot sunt homines culta-
rum nat ionum, maximeque catholici, isti populo, quem ad extrema reda
ctum scimus, opitulari maturent , non modo periculorum metu, verum
etiam eiusdem humanae familiae communione et christianae caritatis
necessitudine adducti . Illud enim semper meminisse omnes debemus
quod sanctus Ioannes Apostolus c lamat : « Qui habueri t substant iam
« huius mundi et viderit fratrem suum necessi tatem habere et clauserit
«viscera sua ab eo, quomodo caritas Dei manet in eo? Filioli mei,
« non diligamus verbo neque lingua, sed opere et veritate » (Epist. 1,
III , 17-18).
Deinde, venerabiles fratres, omnem sacri muner is auctoritatem
unusquisque vestrum convertat oportet ad sananda ea, quae bellum
nationi vestrae peperit au t exasperavit , vulnera an imorum. Tn quo potis
simum labes abolenda erit odii cum adversus externos quibuscum dimi
catio fuit, t um inter cives quos par t ium studia dissocient; a tque eius
loco excitanda, quae a Iesu Christo est, fraterna caritas, cui nulli sunt
fines populorum, nulla inter civium ordines certamina. Quod nuper in
sacro Consistorio significavimus, illud ipsum hic i teramus votum, « ut
« homines populique inter se vinculis denuo consocientur christ ianae
« caritatis, quae si desit, omnis de pace conventio frustra erit ».
Vos profecto, venerabiles fratres, ut pastores boni i idemque pacis
cari tat isque administri , omnem vestram diligentiam industr iamque in
hac causa adhibebitis, non cessantes communibus cum clero populoque
vestro precibus propit ium implorare Deum. Quod ad Nos attinet, vobis
in hoc patr iae vestrae summo discrimine non sane defuturi s u m u s ;
sponte enim pa ternus an imus illuc fertur studiosior, ubi fi l iorum est
necessitas maior, exemplo nimirum amantissimi hominum Redemptoris ,
qui, mult i tudine graviter laborante commotus, memorabilem illam edidit
vocem: Misereor super turbant. Auspicem interea divinorum munerum
ac testem peculiaris benevolentiae Nostrae, vobis, venerabiles fratres,
et omnibus, qui curae vestrae sun t concrediti, apostolicam benedictio
nem peramanter impert imus.
Datum Romae apud S. Pe t rum, die xv mensis iulii MCMXIX, Ponti
f icatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Benedicti PP. XV 307
E P I S T O L A E
I
AD R. P. MAURUM PARODI, CONGREGATIONIS OLIVETANAE ABBATEM GENERALEM, DG ANNO EXACTO AB EA RELIGIOSA FAMILIA CONDITA.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Gratum Nobis
accidit quod non ita pridem obsequentissimis litteris nunt iabas , vos
proxime sacris sollemnibus esse celebraturos plenum annum sexcente-
simum ex quo ista, quam moderaris , Congregatio Olivetensis condita
est. Etenim per hanc laetabilis facti commemorat ionem na tu ra continget
ut vel solito at tentius ipsi sancta legiferi Pa t r i s recolatis exempla, qui,
cum, praesentissima divinae Matris ope, instituti sui fundamenta iecisset,
idque v i r tu tum omnium laudibus nobilitasset, tandem u n a cum octo
ginta disciplinae suae alumnis caritatis victima mortem oppetiit. Habetis
igitur hanc maxime, quam aemulemini , duplicem gloriam a maior ibus
t rad i tam: insignem erga Beatissimam Virginem pietatem et singulare
s tudium alienae salutis. Etenim haec omnium domina et regina vir tutum,
caritas, latissime patet, hodie praesert im cum, diuturno hoc bello, t am
multa t amque magna usquequaque detr imenta odium attulit. Quot
enim sunt vel dolores consolandi, vel egestates sublevandae, vel tuendae
ac sustentandae orbitates ! Ad haec, diffusis pravitatis erroribus pervul-
gatisque corruptelarum illecebris, quan ta vulgo maximarum rerum igno
ratio, quan ta sempiternae salutis oblivio ! Tam vero hic t amquam acervus
omnis generis miseriarum ab ipsa christiana caritate au t medicinam
aut saltem levationem aliquam exspectat ; quod certo maxima ex par te
eveniet si, bonis adnitent ibus, mult i tudo ad christ ianae vitae profes
sionem act ionemque revocetur. In hoc autem omnes quidem debent,
quan tum possunt , conferre, nam Deus mandavit unicuique de proximo
suo: ai multo magis ii debent qui ex insti tuto, ut vos, et domesticarum
laudum memoria excitati, bene de proximo mereri consueverunt. Quare
sumite animos, et, pa t rona Virgine Dei Matre, pro communi bono vel
alacrius contendite. Suppleat Sodalium exiguitatem caritatis a rdor : quae
vir tus cum mirifice valeat ad alliciendos animos, in spem ingredimur
fore ut alios etiam vestrae adiungat Sodalitati . I ta haec saecularia
sollemnia non modo vobis singulis, sed cunctae isti Congregationi profi
cient; id quod vehementer et op tamus et a Deo precamur., Hanc ob
causam itemque ad augendam rei sollemnitatem, l ibentes vobis damus
ut , intra f inem vertentis anni , cum apud vestra coenobia saeculare
308 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
festum celebrabitis, quicumque coenobii aedem inviserint, plenariam
indulgentiam, consuetis Ecclesiae condit ionibus, semel tuerentur. Ac
caelestium auspicem munerum praecipuaeque benevolentiae Nostrae
testem, tibi, dilecte fili, et universae cui praesides religiosae familiae
apostolicam benedictionem amant iss ime imper t imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die x vir mensis iunii MCMIX,
Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
I I
AD R. P . ANDREAM FERNANDEZ, E SOC. I E S U , P R A E S I D E M P O N T I F I C I I I N S T I T U T I
B I B L I C I U R B I S , DE DOMO, QUAE E I U S D E M I N S T I T U T I ACCESSIO S I T , H I E R O
S O L Y M I S A P E R I E N D A .
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Pontificium,
cui tu praesides, huius almae Urbis Ins t i tu tum studiis Scripturae sacrae
provehendis cordi Nobis esse probe nosti vel ex ea gratulantis animi
significatione qua doctos labores vestros nuper ornavimus. Quamobrem
existimare potes, quam libenter didicerimus ex tuis litteris, quod decessor
Noster sanctae memoriae P ius X vobis manda tum dedisset, id vos,
bello usque adhuc prohibitos, proxime effecturos esse aperienda Hiero
solymis domo divinorum Librorum cultoribus, quae quidem domus non
sit veri nominis schola in qua omnes de re biblica t radan tur discipli
nae , sed t amquam accessio quaedam sit et quasi complementum istius
Insti tuti Romani , ibique peculiaria t an tum habean tur magisteria, ut
geographiae, archaeologiae, epigraphiae semiticae. Profecto qui ad Biblio
r u m studia se totos contulerunt , cum hebraeam l inguam graecamque per-
ceperint, a tque in exegetica, in historia biblica, in similibus rebus satis
versati fuerint - id quod optime fit Romae, te praeside - iidem debent
al iquamdiu in Palaest ina commorari , ut ipso admoni tu locorum, ubi
t an ta etiam nunc halat sacrae antiquitat is aura , perfectius quiddam in
hoc genere att ingant. Nos igitur magnopere vestrum laudamus consi
lium, eique ut successus prosperos Deus det, enixe precamur. Divinorum
autem munerum auspicem Nostraeque benevolentiae paternae testem,
tibi, dilecte fili , et omnibus Inst i tut i istius doctoribus alumnisque apo
stolicam benedictionem amant iss ime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xxix iunii, in festo Prin
cipum Apostolorum, MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
Suprema S. Congregatio S. Officii 309
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SUPREMA SACKA CONGREGATIO S. OFFICII
• • . i
D E C R E T U M
DE PARTICIPATIONE CATHOLICORUM SOCIETATI « AD PROCURANDAM CHRISTIANITATIS UNITATEM».
In generali consessu Supremae Sacrae Congregationis Sancti Officii,
habito feria IV", 2 iulii 1919, proposito dubio : « Utrum instructiones hu ius
« eiusdem Supremae Sacrae Congregationis, latae die 16 septembris 1864,
« circa participationem catholicorum cuidam societati Londini erectae
« ad procurandam, ut aiebant, christianitatis unitatem, applicandae sint,
« et a fidelibus servandae etiam quoad eorundem participationem con-
« ventibus quibuscumque, comitiisque publicis vel privatis ab acatho-
« licis indictis, qui finem sibi praes t i tuunt unionem procurandi omnium
« coetuum christ ianorum nomen sibi vindicantium »; Emi ac Rmi Dñi
Cardinales in rebus fidei et morum Inquisi tores Generales responden
dum manda run t : « Affirmative, et i terum evulgandas esse in ephemeride
« officiali Sanctae Sedis supra memoratas litteras, una cum aliis ad
« quosdam Puseis tas anglicos datis, die 8 novembris 1865 ».
SSmus D. N. D. Benedictus Div. Prov. Papa XY sequenti feria V,
die 3 eiusdem mensis et anni, in solita audientia R. P. D. Adsessori S. O.
impertita, relatam sibi Emorum Pa t rum resolutionem approbare et con
firmare dignatus est. Contrariis quibuscumque non obstant ibus.
Datum Romae , ex aedibus ^S. Officii, die 4 iulii 1919.
Aloisius Castellano, Supremae S. G. S. Off. Notarius.
310 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
I
SUPREMAE S. ROMANAE ET UNIVERSALIS INQUISITIONIS
EPISTOLA AD OMNES ANGLIAE EPISCOPOS
Apostolicae Sedi nuntiatum est, catholicos nonnullos et ecclesiasticos quoque viros Societati ad procurandam, uti aiunt, Christianitatis unitatem,
Londini anno 1857 erectae, nomen dedisse, et iam plures evulgatos esse ephe-meridum articulos, qui catholicorum huic Societati plaudentium nomine inscribuntur, vel ab ecclesiasticis viris eamdem Societatem commendantibus exarati perhibentur. Et sane quaenam sit huius Societatis indoles vel quo ea spectet, nedum ex articulis ephemeridis cui titulus The union r evieni, sed ex ipso folio quo socii invitantur et adscribuntur, facile intelligitur. A protestantibus quippe efformata et directa eo excitata est spiritu, quem expresse profitetur, tres videlicet christianas communiones romano-catholicam, graeco-schismaticam et anglicanam, quamvis invicem separatas ac divisas, aequo tamen iure catholicum nomen sibi vindicare. Aditus igitur in illam patet omnibus ubique locorum degentibus tum catholicis, tum graeco-schismaticis, tum anglicanis, ea tamen lege ut nemini liceat de variis doctrinae capitibus in quibus dissentiunt quaestionem movere, et singulis fas sit propriae religiosae confessionis placita tranquillo animo sectari. Sociis vero omnibus preces ipsa recitandas, et sacerdotibus Sacrificia celebranda indici! iuxta suam intentionem: ut nempe tres memoratae christianae communiones, utpote quae, prout supponitur, Ecclesiam catholicam omnes simul iam constituunt, ad unum corpus efformandum tandem aliquando coeant.
Suprema S. O. Congregatio, ad cuius examen hoc negotium de more delatum est, re mature perpensa, necessarium iudicavit sedulam ponendam esse operam, ut edoceantur fideles ne haereticorum ductu hanc cum iisdem haereticis et schismaticis societatem ineant. Non dubitant profecto Emi Patres Cardinales una mecum praepositi Sacrae Inquisitioni, quin istius regionis Episcopi pro ea, qua eminent, caritate et doctrina omnem iam adhibeant diligentiam ad vitia demonstranda, quibus ista Societas scatet, et ad propulsanda quae secum affert pericula: nihilominus muneri suo deesse viderentur, si pastoralem eorumdem Episcoporum zelum in re adeo gravi vehementius non inflam-marent: eo enim periculosior est haec novitas, quo ad speciem pia et de christianae Societatis unitate admodum sollicita videtur.
Fundamentum cui ipsa innititur huiusmodi est quod divinam Ecclesiae constitutionem susque deque vertit. Tota enim in eo est, ut supponat veram Iesu Christi Ecclesiam constare partim ex romana Ecclesia per universum orbem diffusa et propagata, partim vero ex schismate photiano et ex anglicana haeresi, quibus aeque ac Ecclesiae romanae unus sit Dominus, Una fides
et unum baptisma. Ad removendas vero dissensiones, quibus hae tres chri-
Suprema S. Congregatio S. Officii 311
stianae communiones cum gravi scandalo et cum veritatis et caritatis dispendio divexantur, preces et sacrificia indicit, ut a Deo gratia unitatis impetretur. Nihil certe viro catholico potius esse debet, quam ut inter Christianos Schismata et dissensiones a radice evellantur, et Christiani omnes sint solliciti
servare unitatem spiritus in vinculo pacis (Ephes., IV, 3), Quapropter Ecclesia Catholica preces Deo O. M. fundit et Christifideles ad orandum excitat, ut ad veram fidem convertantur et in gratiam cum Sancta Romana Ecclesia, extra quam non est salus, eiuratis erroribus, restituantur quicumque omnes ab eadem Ecclesia recesserunt: imo ut omnes homines ad agnitionem veritatis, Deo bene iuvante, perveniant. At quod Christifideles et ecclesiastici viri, haereticorum ductu et, quod peius est, iuxta intentionem haeresi quam maxime pollutam et infectam, pro christiana unitate orent, tolerari nullo modo potest. Vera Iesu Christi Ecclesia quadruplici nota, quam in symbolo credendam asse-rimus, auctoritate divina constituitur et dignoscitur; et quaelibet ex hisce notis ita cum aliis cohaeret ut ab iis nequeat seiungi; hinc fit, ut quae vere est et dicitur catholica, unitatis simul, sanctitatis et Apostolicae successionis praerogativa debeat effulgere. Ecclesia igitur catholica una est unitate conspicua perfectaque orbis terrae et omnium gentium, ea profecto unitate, cuius principium, radix et origo indefectibilis est beati Petri Apostolorum Principis eiusque in Cathedra romana Successorum suprema auctoritas et potior prin-cipalitas. Nec alia est Ecclesia catholica nisi quae, super unum Petrum aedificata, in unum connexum corpus atque compactum unitate fidei et caritatis assurgit : quod beatus Cyprianus, in Epist. 45, sincere professus est, dum Cor-nelium Papam in hunc modum alloquebatur: ut Te collegae nostri et commu
nionem tuam idest Catholicae Ecclesiae unitatem pariter et caritatem proba-
rent firmiter ac tenerent. Et idipsum quoque Hormisdas Pontifex ab Episcopis acacianum schisma eiurantibus assertum voluit in formula totius christianae antiquitatis suffragio comprobata, ubi sequestrati a communione Ecclesiae
catholicae ii dicuntur, qui sunt non consentientes in omnibus Sedi Apostolicae.
Et tantum abest quin communiones a Romana Sede separatae iure suo catholicae nominari et haberi possint, ut potius ex hac ipsa separatione et discordia dignoscatur quaenam societates et quinam christiani nec veram fidem teneant nec veram Christi doctrinam: quemadmodum iam inde a secundo Ecclesiae saeculo luculentissime demonstrabat S. Irenaeus, lib. III, Contra haeres., c. III. Caveant igitur summo studio Christifideles ne hisce societatibus coniungantur, quibus salva fidei integritate nequeunt adhaerere; et audiant sanctum Augustinum docentem, nec veritatem nec pietatem esse posse ubi christiana unitas et Sancti Spiritus caritas deest.
Praeterea inde quoque a londinensi Societate fideles abhorrere summopere debent, quod conspirantes in eam et indifferentismo favent et scandalum ingerunt. Societas illa, vel saltem eiusdem conditores et rectores, profitentur pho-tianismum et anglicanismum duas esse eiusdem verae christianae religionis formas, in quibus aeque ac in Ecclesia catholica Deo placere datum sit: et
312 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dissensionibus utique christianas huiusmodi communiones invicem urgeri, sed citra fidei violationem, propterea quia una eademque manet earumdem fides. Haec tamen est summa pestilentissimae indifferentiae in negotio religionis, quae hac potissimum aetate in maximam serpit animarum perniciem. Quare non est cur demonstretur catholicos huic Societati adhaerentes spiritualis ruinae catholicis iuxta atque acatholicis occasionem praebere, praesertim quum ex vana expectatione ut tres memoratae communiones integrae et in sua quaeque persuasione persistentes simul in unum coeant, Societas illa acatholicorum conversiones ad fidem aversetur et per ephemerides a se evulgatas impedire conetur.
Maxima igitur sollicitudine curandum est, ne catholici, vel specie pietatis vel mala sententia decepti, Societati, de qua hic habitus est sermo, aliisque similibus adscribantur vel quoquomodo foveant, et ne, fallaci novae christianae unitatis desiderio abrepti, ab ea desciscant unitate perfecta, quae mirabili munere gratiae Dei in Petri soliditate consistit.
Romae, hac die 16 septembris 1864 G. CARD. PATRIZI.
II
AD QUOSDAM PUSEISTAS ANGLICOS
Honorabiles et dilectissimi Domini,
Quod vos, litteris ad me datis, corde sincero et voce non ficta, hoc tantum optare profiteamini, ut secundum Domini Nostri Iesu Christi verba unum ovile fiat et unus pastor, id spem affert huic Sacrae Congregationi iucundis-simam, vos tandem, divina eiusdem Iesu Christi gratia, ad veram unitatem esse perventuros. Cavendum tamen vobis est, ne ipsam quaerentes deflectatis a via. Id porro Sacra Congregatio vobis contigisse vehementer dolet existi-mantibus, ad veram Iesu Christi Ecclesiam pertinere, tamquam partes, christianos illos coetus, qui sacerdotii et catholici nominis haereditatem habere se iactant, licet sint ab Apostolica Petri sede divisi ac separati. Qua opinione nihil est, quod magis a genuina catholicae Ecclesiae notione abhorreat. Catholica enim Ecclesia, ut in meis ad Episcopos Angliae litteris monetur, ea est quae, super unum Petrum aedificata, in unum connexum corpus atque com-pactum unitate fidei et caritatis assurgit . 1 Equidem hanc fidei et caritatis seu communionis unitatem, ex irreformabili Christi institutione, non modo praecipuam esse ac fundamentalem verae Ecclesiae proprietatem, sed certissimam quoque semperque visibilem notam, qua ipsa Ecclesia ab omnibus sectis tuto ac facile distinguatur, evidentissime vobis, si rem sedulo inspicere pacatoque
1 S. A M B R O S . , De offic, ministr., lib. III, c. III, n. 19.
Suprema S. Congregatio S. Officii 313
animo considerare volueritis, demonstrarunt tum Sacrarum Scripturarum diserta testimonia insignesque metaphorae, parabolae et imagines, quibus delineatur ac veluti repraesentatur Ecclesia, tum praeclarissima sanctorum Patrum antiquissimarumque synodorum documenta, tum constans agendi ratio, quam Ecclesia, a suis usque primordiis sequi consuevit-adversus cuiusque generis haereticos et schismaticus, tametsi ex iis complures sacerdotii et catholici nominis haereditatem sibi arrogarent Quemadmodum igitur Ecclesia Christi propter summam, quam per omnes gentes et in omne tempus diffusa firmissime retinet, fidei communionisque unitatem catholica est et dicitur, ita propter unitatem eamdem sancta et apostolica praedicatur; et quemadmodum absque tali unitate desineret, et iure et facto, esse catholica, ita sanctitatis etiam et apostolicae successionis insignibus continuo privaretur.
At Ghristi Ecclesia suam unitatem nunquam amisit, nunquam ne brevissimo quidem temporis intervallo amittet; quippe quae perenniter, iuxta divina oracula, duratura sit. Quomodo vero Ecclesia perenniter duratura credatur, si in essentialem eius statum aetas aetati succedens, non secus atque fit in mundanarum rerum mutabilitate, novam induceret speciem et formam, et ipsa adeo Ecclesia ab illa fidei et communionis unitate desciscere aliquando posset, qua et a Iesu Christo fundata est et ab Apostolis deinde propagata T Ideo enim, ait S. Ambrosius, regnum Ecclesiae manebit in aeternum, quia individua fides, corpus est unum. 1 Quod si Ecclesia Christi indefectibilis prorsus est, sponte sequitur, eam infallibilem quoque dici et credi debere in evangelica doctrina tradenda; quam infallibilitatis praerogativam Christum Dominum Ecclesiae suae, cuius ipse est caput, sponsus et lapis angularis, mirabili munere contulisse, inconcussum est catholicae fidei dogma. Et profecto quis sanus sibi persuadeat, errorem subesse posse publico ac solemni Ecclesiae magisterio, quod Christus eo consilio instituit, ut iam non simus parvuli fluctuantes et circumferamur omni vento doctrinae in nequitia hominum, in astutia ad circumventionem error is ; 2 quod sui praesentia nunquam deserendum, atque a Spiritu Sancto de omni veritate edocendum pollicitus est; a quo voluit universas gentes ad obedientiam fidei vocari, et rerum credendarum agendarum-que doctrinam ita accipere, ut qui Apostolis legitimisque eorum successoribus praedicantibus non credidisset, condemnaretur; cui munus auctoritatemque attribuit sanorum verborum formae praescribendae, in qua omnes docibiles Dei convenirent? Hinc Paulus Ecclesiam appellat columnam et firmamentum veritatis. 3 Sed quo pacto Ecclesia esset firmamentum veritatis, nisi tuto ab ea veritas peteretur? Sanctissimi quoque Patres una voce loquuntur ac praedicant, in unitate Ecclesiae unitatem fidei ac doctrinae Christi sic defixam esse ut una disiungi ab alia non valeat; quo spectat aurea illa s. Cypriani
' 1 In Luc, lib. VII, n. 91. 2 Ephes., IV, 14. 3 I Timotk., I I I , 15.
3 1 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sententia, Ecclesiam esse unitatis ac veritatis domicilium. 1 Neque catholica Ecclesia dubitavit unquam de hac praerogativa sibi. promissa et per iugem Christi praesentiam Sanctique Spiritus afflatum communicata, quoties subortas fidei controversias dirimere, sacrarum Scripturarum sensum interpretari, erroresque commisso revelationis deposito adversos profligare aggressa est; suas enim dogmaticas definitiones edidit semper ac proposuit tamquam certam et immutabilem fidei regulam ; quibus, ut fidei regulae, intimum quisque assensum sine ulla dubitatione, suspicione, haesitatione praestare deberet ; qui vero iisdem definitionibus contumaciter obsisterent, hoc ipso circa fidem saluti consequendae necessariam naufragavisse nec amplius ad Christi ovile pertinere censerentur. Atque haec magis magisque absurditatem produnt illius commenti de catholica Ecclesia ex tribus communionibus coalescente, cuius commenti fautores infallibilitatem Ecclesiae necessario inficiari coguntur.
Iam non minus certum atque exploratum est, Christum Iesum, ut fidei communionisque unitas in Ecclesia gigneretur ac perpetuo servaretur, utque capite constituto schismatis tolleretur occasio, 2 beatissimum Petrum prae ceteris Apostolis, tamquam illorum principem et eiusdem unitatis centrum et vinculum conspicuum, singulari providentia elegisse; super quem Ecclesiam suam aedificavit, et cui totius gregis pascendi, fratres confirmandi, totoque orbe ligandi ac solvendi summam curam auctoritatemque contulit in successores omni aevo prorogandam. Catholicum dogma hoc est, quod ore Christi acceptum, perenni Patrum praedicatione traditum ac defensum Ecclesia universa omni aetate sanctissime retinuit, saepiusque adversus novatorum errores Summorum Pontificum Conciliorumque decretis confirmavit. Quare catholica Ecclesia illa solum semper credita est, quae fide et communione cum Sede romanorum Pontificum Petri successorum cohaeret, quam propterea Sedem s. Cyprianus nuncupat catholicae Ecclesiae radicem et matricem ; 8 quam unam Patres et Concilia per antonomasticam appellationem Apostolicae Sedis nomine designant; e qua sacerdotalis unitas exorta est 4 et in omnes venerandae communionis iura d imanan t ; 5 in qua Petrus iugiter vivit et praesidet et praestat quaerentibus fidei veritatem. 6 Certe s. Augustinus, ut schismatis convictos Donatistas ad radicem et vitem, unde discesserant, revocaret, argumento utitur ab antiquioribus Patribus frequentato : « Venite, fratres, si vultis ut inse-« ramini in vite. Dolor est, cum vos videmus praecisos ita iacere. Numerate « sacerdotes vel ab ipsa Petri Sede, et in ordine illo patrum, quis cui successit,
1 Epist. VIII, ad Com., ap. Constant, n. 1. 2 S . H I E R O N Y M . , Lib. I adv. Iovin., n. 26. 3 Epist. IV ad Cornelium, ap. Constant, n. 3. 4 S . C Y P R . , Epist. XII ad Com, ap. Constant, n. 1 4 .
5 Epistola Concilii aquileiensis ad Gratianum imperatorem, anni 3 8 1 , inter Epistolas S . A M B R O S I I .
6 S . P E T R U S C R Y S O L . , Epist, ad Eutich., Act. III concilii ephes., ap. Harduin, 1 , 1 4 7 8 .
Suprema S. Congregatio S. Officii
« videte. Ipsa est petra, quam non vincunt superbae inferorum portae » . 1 Quo uno satis ostendit, in catholica Ecclesia eum non esse qui non inhaereat illi Petrae, in qua fundamentum positum est unitatis catholicae. Neque aliter sensit s. Hieronymus, cui profanus erat quisquis non Cathedrae Petri et Pontifici in eá sedenti communione consociantur: « Nullum primum - sic ille ad Damasum -« nisi Christum sequens, beatitudini tuae, idest cathedrae Petri communione « consocior; super illam petram aedificatam esse Ecclesiam scio. Quicumque « extra hanc domum agnum comederit, profanus est. Si quis in Noe arca non « fuerit, peribit regnante diluvio. Quicumque tecum non colligit, spargit, hoc « est, qui Christi non est, antichristi est ». 2 Neque aliter s. Optatus Melevitanus, qui singularem illam cathedram celebrat, omnibus notam, Romae constitutam, in qua unitas ab omnibus ita servari debet, ut schismaticus et haereticus sit, qui contra illam singularem cathedram aliam collocet. 8 Et merito quidem; in Romanorum enim Pontificum ordinatione et successione, uti denun-ciat aperte omnibus s. Irenaeus, ea quae est ab Apostolis in Ecclesia traditio et veritatis praeconatio pervenit usque ad nos ; et est pienissima haec ostensio, unam et eamdem vivificatricem fidem esse quae In Ecclesia ab Apostolis usque nunc sit conservata et tradita in veritate. 4
Itaque si proprium est ac perpetuum verae Christi Ecclesiae insigne, ut summa fidei caritatisque socialis unitate contineatur, efflorescat ac veluti civitas supra montem posita omnibus hominibus omni tempore patefiat; et si, alia ex parte, eiusdem unitatis originem, centrum ac vinculum Christus esse voluit Apostolicam Petri Sedem, consequens fit, coetus prorsus omnes ab externa visibilique communione et oboedientia Romani Pontificis separatos, esse non posse Ecclesiam Christi, neque ad Ecclesiam Christi quomodolibet pertinere, ad illam scilicet Ecclesiam, quae in symbolo post Trinitatis commendationem credenda proponitur Ecclesia sancta, Ecclesia una, Ecclesia vera, Ecclesia catholica; 5 quae catholica nominatur non solum a suis, verum etiam ab omnibus inimicis, 6 sicque ipsum catholicae nomen sola obtinuit, ut cum omnes haeretici se catholicos dici velint, quaerenti tamen peregrino alicui, ubi ad catholicam conveniatur, nullus haereticorum vel basilicam suam vel domum audeat ostendere; 7 per quam Christus veluti per corpus sibi penitissime coniunctum beneficia redemptionis impertit, et a qua quisque fuerit separatus, quantum-Iibet laudabiliter se vivere existimet, hoc solo scelere quod a Christi unitate disiunctus est, non habebit vitam, sed ira Dei manet super eum ; 8 eiusmodi
1 Psalm, in part. Donati. 3 Epist. 14., al 57, ad Damas., n. % 8 De schism. Donatisi., lib. II, n. 2. 4 Lib. III, contra haeres., cap. III, n. 3, ex vet. interpr. 5 S. A U G . , De Symb. ad catech., cap, VI. 6 Id., De vera Relig., cap. Vii. 7 Id., Contr. epist, fundam., cap. IV, n. 5. 8 Id., Ep. 141, al. 152, n. 5.
3 1 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
proinde coetibus catholicum nomen tum iure minime competere, tum facto attribuì nullatenus posse citra manifestam haeresim. Inde autem perspicietis, honorabiles ac dilectissimi Domini, quare sacra haec Congregatio tanta sollicitudine caverit, ne Christifideles societati a vobis recens institutae ad promovendam, ut dicitis, christianitatis unitatem cooptari paterentur aut quoquomodo faverent. Perspicietis etiam in irritum necessario cadere quamcumque conciliandae concordiae molitionem, nisi ad ea principia exigatur, quibus Ecclesia et ab initio est a Christo stabilita et deinceps omni consequenti aetate per Apostolos eorumque successores una eademque in universum orbem propagata; quaeque in celeberrima Hormisdae formula, quam certum est a tota catholica Ecclesia comprobatam esse, dilucide exponuntur. Perspicietis denique, oecumenicam illam, quam memoratis, intercommunionem ante schisma Photianum, ideo viguisse quia orientales ecclesiae nondum a debito Apostolicae Cathedrae obsequio desciverant; neque ad optatissimam hanc intercommunionem restaurandam satis esse, simultates et odia in Romanam Ecclesiam deponere, sed omnino, ex praecepto et instituto Christi, oportere Romanae Ecclesiae fidem et communionem amplecti; quandoquidem, ut ait venerabilis Beda, splendidissimum vestrae gentis ornamentum : « Quicumque ab unitate « fidei vel societate illius (beati Petri) quolibet modo semetipsos segregant, tales « nec vinculis peccatorum absolvi nec ianuam possint regni caelestis ingredi ». x
Atque utinam, honorabiles et dilectissimi Domini, quoniam Ecclesia catholica una esse nec scindi nec dividi posse monstrata est, 2 non amplius dubi-tetis, vos eiusdem Ecclesiae condere gremio, quae usque ad confessionem generis humani ab apostolica Sede per successiones episcoporum, frustra haereticis circumlatrantibus, culmen auctoritatis obtinuit. 3 Utinam quod in vobis per inditam benevolentiam erga hanc Ecclesiam Spiritus Sanctus coepit, ipse complere et perficere sine mora dignetur. Id vobis una cum hac sacra Congregatione toto ominatur animo et a Deo misericordiarum et luminum Patre enixe adprecatur sanctissimus Dominus Noster Pius Papa IX, ut vos tandem omnes, ab exhaeredata praecisione rugientes, in haereditatem Christi, in veram catholicam Ecclesiam, ad quam certe spectarunt maiores vestri ante lugendam saeculi sextidecimi separationem, accipere feliciter mereamini radicem caritatis in vinculo pacis et in societate uni tat is . 4 Valete.
Romae, hac die 8 novembris 1865.
C. CARD. PATRIZI .
1 Horn, in natale ss. Petri et Pauli. 2 S . G V P R . , Ep. VIII ad Com., apud Constant., n. 2 . 3 S. A U G . , De util, credendi, c. XVII, n. 35. . 4 Id., Ep. 61, al. 223 , n. 2 ; Ep. 69, al. 238, n. 1 .
Suprema S. Congregatio S. Officii 317
I I
DUBIUM
DE THEOSOPHÍSMO
Feria IV die 16 iulii 1919
In plenario conventu habito ab Emis ac Rmis Dominis Cardinali
bus in rebus fidei et morum Inquisi toribus Generalibus, proposito dubio :
« A n doctrinae, quas hodie theosophicas dicunt, componi possint cum
«doc t r ina catholica; ideoque an liceat nomen dare societatibus theo-
« sophicis, earum conventibus interesse, ipsarumque libros, epheme
r i d e s , diaria, scripta legere »
Iidem Emi ac Rmi Domini, praehabi to DD. Consultorum voto,
respondendum decreverunt : Negative in omnibus.
Et feria V die 17 eiusdem mensis, Ssmus D. N. D. Benedictus
Div. Prov. P P . XV, in solita audientia R. P. D. Assessori S. O. impertita,
relatam sibi Emorum Pa t rum resolutionem approbavi t et publicari
mandavit .
Datum Romae, ex aedibus S. Officii, die 18 iulii 1919.
A. Castellano, Supremae S. G. S. Off. Notarius.
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
NOMINATIO
4 iulii 1919. — Attentis valetudinis conditionibus Rmi Episcopi
Mimatensis, Ssmus D. N. Benedictus Pp . XV, decreto S. Congregationis
Consistorialis, deputavit R. P. D. Pe t rum Verdier, episcopum t i tularem
Titopolitanum et auxiliarem Episcopi Ruthenensis , in Administratorem
Apostolicum dioecesis Mimatensis.
318 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONCILII
R O M A N A ET A L I A R U M
DE CONCURSU IN P A R O C H O R U M TRANSLATIONE
21 iunii 1919
F A C T I S P E C I E S . - In noviter dato Codice Iuris Canonici, lib. III ,
tit. XXIX, can. 2162 ss., praescribitur modus procedendi in parochorum
translat ione, unaque f i t distinctio inter parochos inamovibiles, quos
invitos Ordinarius transferre nequit , et amovibiles, qui etiam inviti; ser
vatis normis iure praescriptis, transferri possunt . Nulla tamen occurrit ibi
mentio concursus seu examinis peragendi au t omittendi in adipiscendo
regimine novae paroeciae, quam provisionis formam idem Codex in genere
agnoscit et, ubi in usu est, praesenta t vi can. 459, § 4 . Hinc quamdam
ambiguitatem et incerti tudinem in exsequendis normis can. 2162 ss.
Ordinarii, praesert im Italiae, experti sunt , p rout os tendunt petit iones
a nonnull is ex eis, etiam post diem sacrae Pentecostes anni 1918, ad
H. S. C. datae, ut facultas illis fieret dispensandi cum parochis, vi can. ^162
transferendis, super lege concursus. Quibus peti t ionibus antequam fieret
satis, visum est Emis Pa t r ibus subiicere generale dubium : An requiratur
concursus vel saltem examen in parochorum translatione de qua in can, 2162
et seq, Codicis Iuris Canonici.
ANIMADVERSIONES ad rem hae adhibebantur . Praemit t i tur nul lum
fieri locum dubio, quoad regiones in quibus concursus paroeciales sunt
generales, i. e. fiunt ut generat im constet de idoneitate concurrent ium ad
regimen paroeciale absolute consideratum, de qua forma cfr. praesert im
recentem causam Mediolanen., Concursuum paroecialium, 17 dec. 1904.
In comperto enim est in hisce concursibus approbatos , idoneos renun
c ian ad quamcumque paroeciam, et ideo nihil obstare quominus absque
novo concursu ab u n a ad aliam transferantur. Difficultas e contrario
appare t in paroeciis provisis per concursus speciales, ubi idoneitas oppo-
si torum iudicatur iuxta Conc. Trid., sess. XXIV, c. 18, de ref., non
quoad ministerium paroeciale generatim, sed definite quoad « vacantem
paroeciam » ibi : « renuncientur quotquot idonei iudicati fuerint aetate,
« moribus, doctrina, prudentia et aliis rebus ad vacantem ecclesiam guber-
S. Congregatio Concilii 319
« nandam opportunis ». Quorum verborum sensus late exponitur in
disceptatione causae Brixien, et aliar., 27 ian. 1912 [Acta Ap. Sedis, IV,
p. 296 ss.]. Nam in hoc casu, et praecise ob praefatam rat ionem, quod
nempe idoneitas decernitur t an tummodo respectu vacantis paroeciae cui
per concursum providetur, concludunt communiter scriptores, vetitum
esse iam parochos sine concursu ad aliam paroeciam-optandam, absque
licentia S. Sedis, admittere (cfr. Garcia, De benef., p. IX, c. 2, n. 208 ss.,
Barbosa, De off. et pot. parochi, p. III, all. 60, n. 9 1 ; Fagnan. , in tit. Ne
sede vacante, cap. Bla, n. 18 ss., et alia in cit. Mediolanen., 17 decem
bris 1904).
Quum itaque hoc vet i tum indubitanter constet esse e lementum
quoddam seu certum disciplinae concursus specialis iuxta ius an te Codi
cem vigens, quumque in Codice haec disciplina explicitis verbis can. 459,
§ 4, reservetur integra, « donec Sedes Apostolica aliud decreverit »
idem vetitum videtur quoque perseverare post datum Codicem; seu,
saltem, non esse cer tum a Codice subla tum illud esse, in qua etiam hypo
thesi, ex can. 6, § 4, « a veteri iure non est recedendum ».
Sed ex adverso, si enunciata ra t ionum momenta absque ullo discri
mine admit tantur , liquet hanc esse conclusionem ferendam, videlicet
can. 2162 et seq. nul lum locum habere in his regionibus ubi paroecia
rum provisio f i t per concursum specialem. Nam, posita hac necessitate
concursus subeundi , vel parochus transferendus concursu victor excedit,
et tunc vi ipsius concursus regimen paroeciae ad quam adipiscitur, quin
ulla opus sit facultate data per can. 2162; vel e contrario in concursu
ab aliis candidatis superatur , et tunc, sine manifesta iniustitia adversus
alios oppositores, nulli usui esse poterit eadem facultas : aliis verbis,
ut habet Reiffenstuel (lib. I, tit. II , § XIX, n. 518) posita hac necessi
tate « dispositio legis de facili redderetur delusoria », ideoque conclu
dendum omnino esset a facultate can. 2162 excipi prorsus Ordinarios
regionum ubi paroeciarum provincia fi t per concursum specialem.
Et quamvis huius extremae conclusionis apparens aliqua ratio excogi
t a n possit in hoc, quod Codex providet iuxta no rmam generalem, in qua,
ad t ramitem can. 459, § 1-3, nul lus concursus in paroeciarum provisione
praescribitur, non vero tenetur providere quoque iuxta normam specia
lem, exceptivam, §4 eiusdem can. 459 contentam; a t t amen nemo non videt
quam grave sit et odiosum adeo la tam exceptionem, tacitam prorsus, verbis
legis manifestae supponere. Immo contrarium, ex eo quod can. 459, § 4 ,
lex expresse reservaverit formam concursus ubi viget, dum can. 21.62 ss.
de hac forma omnino silet, a rguendum foret iuxta effatum : « lex ubi
« voluit expressit, ubi non expressit non voluit ». - Idque fortius firmatur
320 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
considerando, iuxta ipsa obiecta verba can. 459, § 4, formam concursus
iam non haberi in Codice nisi ut exceptionem ad nu tum S. Sedis ser
v a n d a m ; ibi : « haec forma ret ineatur, donec Sedes Apostolica aliud decre-
«verit», quae verba, ut adno ta tum est in Lisbonen. et al iarum, Pro vis.
paroeciar. 13 aprilis 1918, perspicue edicunt « permitt i interim bonum, in
« expectatione melioris, ad quod contenditur » (Acta Ap. Sedis, XI, 237) ;
videtur igitur incongruum eidem formae exceptivae, tale t an tumque
momentum tribuere, ut impediat in plurimis locis ingressum novae
legis quae explicite perhibetur data, ut consulatur bono a n i m a r u m :
cfr. verba can. 2162, ibi : « Si bonum an imarum pos tu l e t» , etc.
Concludendum itaque potius videtur, hac facultate can. 2162 inchoari,
in casu peculiari t ranslat ionis parochorum, correctionem antiqui Iuris,
seu rectius, correctionem Iuris post-tridentini, per reditum ad ius com
mune ant iquum, consignatum in caus. VII, quaest . I , cap. 37 .e t 39;
quae correctio non solum facile supponitur , sed etiam « censetur favo-
« rabilis ac proinde extendenda » ut pluribus ostendit Reiffenst., 1. c,
n. 508 ss., ib i : « N o n est mirum, quod lex posterior [in ca su : Codex]
« quae corrigit aliud Ius correctivum [in casu: ius post-tr identinum de
« concursu speciali] et nos reducit ad terminos ant iquae legis [in casu :
« ad ius Decreti Gratiani] , censeatur favorabilis, et idcirco extendenda ».
Ceterum praestat adnotare hanc correctionem iam inchoatam explicite
fuisse per decretum Maxima Cura, S. C. Consist., diei 20 aug. 1910,
can. 26, § 1, in casu translat ionis parochi amoti ad aliam paroeciam,
quod praescriptum etiam Codex recipit can. 2154, § 1: « Amoto rparocho
« Ordinarius .... consulat, sive translatione ad aliam paroeciam, vel assi-
« gnatione alius officii», etc.
Nec ceteroquin, in casu can. 2162, cessare videntur eae utili tates
propter quas prudentissime cautum est ut idoneitas candidati probetur
potissimum et definite quoad paroeciam illi commit tendam: quin immo
in casu explicite supponi tur parochum transferendum qui iam « utiliter
«pa roec i am [a qua] r eg i t» , hoc ipso sese probasse magis idoneum ad
paroeciam ad quam regendam, ita ut « bonum animarum postulet »
ut ad hanc dest inetur magis quam in illa re l inquatur : quae maior uti
litas adeo evidens supponitur , ut parochus, suis commodis postposi
tis, quibus etiam invitus esse possit, in hac adipiscenda magis probet
« suum Dei atque an imarum a m o r e m » . Nec sa t i s : in sequenti can. 2163
supponi tur explicite paroeciam esse n o n n u m q u a m ordinis inferioris, i ta
ut etiam invitus omnino parochus amovibilis transferri possit, « si pa-
« roecia ad quam non sit ordinis nimio in fe r io r i s» . Iamvero (etiam
omisso quod, in casu translat ionis parochi inviti, inepte p ro r sus sta-
S. Congregatio Concilii 321
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
. I
CIRCA DECRETUM « I N T E R R E L I Q U A S » , D E R E L I G I O S I S S E R V I T I O MILITARI
A D S T R I C T I S .
Gum in Codice Iuris Canonici nihil habeatur circa ea quae conti
nentur in Decreto de Religiosis servitio militari adstrictis, a S. Con
gregatione de Religiosis, sub die I a ianuari i 1911 dato, dubium non
nullis exortum est u t rum adhuc praedictum Decretum vigeat post
Codicis promulgationem.
Haec autem S. Congregatio, a t tenta negotii gravitate, animadver
tendum censet in Codice Iuris Canonici nul lam haberi potuisse ratio-ACTA, vol. XI, n. 9. — 1-8-919. n
tueretur necessitas concursus vel etiam examinis subeundi , t amquam
conditio eiusdem paroeciae adipiscendae, quum nihil facilius sit quam
reprobat ionem ferre in concursu aut examine) luculenter os tendunt
hae legis datae conditiones, idoneitatem transferendi quoad determina
tam paroeciam ad quam, in casu in comperto adeo esse ut nihil supra
hanc certi tudinem per concursum aut etiam per examen addi possit.
Examinis au tem ratio non est profecto maior quam ratio concursus,
ut aperto erui tur ex can. 459, § 3, n. 3: nam examen transferendi non
nisi ad huius idoneitatem Episcopo manifestandam requireretur, de qua
idoneitate in casu Episcopus certissimus supponi tur : iamvero « eum
« qui certus est certiorari ul ter ius non oportere » omnia iura clamant.
R E S O L U T I O . - Proposito in plenario S. G. Concilii conventu diei
21 iunii 1919 suprascripto dubio, n imirum: An requiratur concursus vel
saltem examen in parochorum translatione de qua in can. 2162 et seq.
Codicis Iuris Canonici:
Emi Patres respondendum censuere : Negative ad utrumque.
In audientia autem insequenti die infrascripto Secretario concessa,
SSmus D. N. Benedictus Divina Providentia P P . XV, datam resolutionem
approbare et confirmare dignatus est.
I. M O R I , Secretarius. *
Acta Apostolicae SedisCommentarium Officiale
nem praefati Decreti Inter reliquas, nec eiusdem praescripta Canonibus
inserta fuisse, cum idem Decretum, na tu ra sua, ad circumstantias tem
porum et locorum habea t relationem, nec generalis legis ecclesiasticae
rat ionem induere possit. Etenim iuxta can. 614: «Religiosi, etiam laici
« ac novitii, f ruuntur privilegiis clericorum de quibus in can. 119-123»;
quae inter canon 121 absolute edicit: « Clerici omnes a servitio mili
tar i ... immunes sunt »,
Cum autem causae ob quas datum fuerit Decretum Inter reliquas,
difficultate temporum perseverent, et viri religiosi, etiam professi, ad
servitium militare, p lur ibus in regionibus, cogantur, nullo habi to respe
ctu ad eorum statum, quo Dei servitio iam fuerint mancipati , conse
quens est praescripta eiusdem Decreti in suo robore esse servanda.
Proposit is igitur dubi is :
1) u t rum Decretum Inter reliquas S. Congregationis Religiosarum,
diei l a e ianuarii 1911, de Religiosis servitio militari adstrictis adhuc
vigeat ;
et qua tenus affirmative:
2) u t rum Novitii servitio militari adstricti , absoluto Novitiatu, vota
religiosa temporanea emittere debeant ad t r iennium iuxta modum in
can. 574 expressum;
haec Sacra Congregatio, re mature perpensa, respondendum censuit
prout respondet :
ad p r imum affirmative;
ad secundum negative; et vota temporanea emittantur valitura usque
ad servitium militare.
Quapropter s tatui t S. Congregatio, u t :
1) vota praedicta cessent eo die quo Religiosus militiae effective
adscr iptus et disciplinae militari subiectus evadit, vel inhabil is ad mili
t iam absolute et in perpetuum declara tur ;
2) perdurante militari servitio, a lumnus , quamvis votis religiosis
non sit l igatus, t amen membrum religionis esse perseverat , sub aucto
ritate suorum Superiorum, qui de eo curam habere debent forma prae
scripta in Decreto Inter reliquas, nn . IV et V. Attamen, ad no rmam
can. 637, a lumnus potest libere religionem deserere, praemoni t is Supe
rioribus per declarationem in scriptis vel coram testibus, quae decla
ratio caute in Archivo Ordinis vel Inst i tut i servetur; Religio pari ter
potest eum, ob iustas et rat ionabiles causas, dimissum declarare;
3) ad praecavendam au tem dubitat ionem omnem circa professiones,
quae forte post promulgationem Codicis bona fide emissae sunt contra
praescr iptum Decreti Inter reliquas, S. Congregatio facultates t r ibuit
S. Congregatio de Religiosis 323
Superioribus eas sanandi , dummodo accedat consensus Religiosi, in scri
ptis declarandus ac in Archivis servandus.
Fac ta au tem de his relatione SSmo D. N. Benedicto Pp . XV in
audient ia diei 15 iulii 1919 ab infrascripto Card. Praefecto, Sancti tas
Sua praedicta omnia approbavi t et publici iuris f ieri mandavit .
Datum Romae, die et anno praedictis.
R. C A R D . S G A P I N E L L I , Praefectus.
L. $ S.
Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B., Secretarius.
I I
D U B I U M CIRCA R I T U S I N P R O F E S S I O N E MONIALIUM SERVANDOS
« An resolut iones S. G. EE. et RR., sub die 18 iulii 1902 ad I, et
« 15 ianuari i 1903 ad I et I I , circa modum servandum in emit tenda sim-
« plici et sollemni Monialium professione post edi tum Decretum Perpensis
« diei 2 maii 1902, vigeat post inductam a Codice Iuris Canonici profes-
« sionem votorum temporaneorum, quae votis sollemnibus praemitti
« debea t? ».
S. Congregatio, omnibus mature perpensis, respondendum censui t :
Negative, et ad mentem. « Mens est ut professioni sollemni reserventur
« ri tus illi omnes et caeremoniae quae ad perpetui tatem s ta tus referun-
« tu r ; ad professionem vero temporaneam sufficit u t , ad no rmam cano-
« nis 577, § I, n. 6, a legitimo Superiore secundum Constitutiones per se
« vel per alium rec ip i a tu r» .
Datum ex Secretar ia S. Congregationis de Religiosis* die 10 iulii 1919.
L. % S. Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B,, Secretarius.
3M Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACEA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
D E S I G N A T I O ORDINARII P R O A P P E L L A T I O N E I U X T A CAN. 1594, § 2
Iuxta can. 1594, § 2 Codicis Iuris Canonici pro appellatione :
R m u s Archiepiscopus Madraspoli ianus designavit Ordinarium Vi-
zagapatamensem.
Quam designationem Ssmus D. N. Benedictus Pp . XV, die 14 iulii 1919,
adprobare dignatus est.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
.•. ; i ^
A U R E L I A N E N .
D E C R E T U M CANONIZATIONIS B E A T A E IOANNAE DE ARC VIRGINIS , P U E L L A E A U R E
L I A N E N S I S N U N C U P A T A E .
S U P E R D U B I O
An, stante duorum miraculorum approbatione, post indultam eidem
Beatae ab Apostolica Sede venerationem, tuto procedi possit ad solemnem
ipsius Canonizationem ?
Caelesti re rum dispensatione equidem evenisse apparet , ut asper-
r imis .h i sce temporibus, quibus catholica Ecclesia acerrimo undique
bello divexatur et haec sancta Petr i Sedes tot variis oppugnatur modis,
causa Canonizationis Beatae Ioannae de Arc supremum suum, mira
successus prosperitate, assequeretur fastigium.
Nam cuncta, quae in eadem electissima causa gesta huc usque
fuisse ob oculos ponit et ex ordine singillatim describit authentica acto
rum omnium recensio, qui animo reputaveri t complexusque cogitatione
fuerit, huic sane, necessaria quadam factorum connexione, fel. rec. Cal-
listus Papa III sponte se sistit, eique cunctisque, qui corruptae prae-
S. Congregatio Rituum
iudicataeque opinionis plane sint expertes, invictum veritatis iusti t iaeque
asser torem idem magnifice se probat Romanus Pontifex eximiumque
vindicem.
Pro cupidine namque, qua constanter eo feruntur perpetui catho
lici nominis hostes, ut, quamlibet, vel minimam, sibi excidere occasio
nem non pat iantur , quin suspicionem et invidiam Ecclesiae Christi
parent, Aurelianensis Puellae etiam abuti connisi sunt historia, inde sa t
firmum ducere se posse argumentum autumantes , quod scilicet homines
nequam, qui in teterrima innocentissimae Verginis pa t randa nece prae
cipuam habueran t partem, ecclesiasticae addicti e rant militiae.
Sed contra, quod sperabatur cessurum fore in manifestum Aposto
licae Sedis dedecus, ad eiusdem ostendendam magis magisque ponen
dam in aperto divinam insti tut ionem mirifice inserviit. Scitum quippe
est, in eo tam iniquo tamque nefario insonti Ado le scen t i a e illato sup-
plicio, quidquid minor peccaverit Ecclesiae pastor aliique peccaverint
sacro mancipati ministerio, id omne plene cumulateque correctum emen
datum que fuisse a supremo universalis Ecclesiae Pas tore ; u tque exspe
c tandum et opus profecto erat, t an ta prudent ia t an taque sapientia adeo
grave susceptum, gestum expedi tumque fuisse negotium, ut ostende
run t postea aper tumque fecerunt mirabiles, qui consecuti sunt, eventus.
Nedum enim apostolica Summi Pontificis Callisti III auctoritate
omnino est rescissa peni tusque abstersa, quae, per summum scelus,
nobilissimae Darciensi Virgini inusta fuerat infamia, verum et, quodque
longe maius praeclariusque, ut res ipsa docet, extat a tque eminet, eius
dem Aurelianensis Puellae, aetate hac nostra, agitari coepit Beatifica
tionis causa, eaque, temporis spatio vicennio minori, fauste feliciterque
ad exitum perducta, inita quoque est causa Canonizationis, quae pro
spere non minus quam expedite sic pari ter processit, ut, vix expleto
decennio, opta tam contigerit metam.
Ad integram siquidem perficiendam actorum seriem, prouti eamdem
deposcit flagitatque const i tutus iudicialis ordo, illud tan tum supererai
inquirendum : An, stante duorum miraculorum approbatione, post indul
tam Beatae Ioannae de Arc ab Apostolica Sede venerationem, tuto pro
cedi possit ad solemnem ipsius Canonizationem ? Quocirca per Reveren
dissimum Cardinalem Ianuar ium Granito Pignatelli di Belmonte causae
Relatorem, praefato proposito Dubio in generalibus sacri huius Ordinis
comitiis, quae , die decima septima mensis iunii huius vertentis anni ,
coram Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a XV celebrata, sunt,-
omnes qui convenerant , t um Reverendissimi Cardinales tum Pat res
Consultores, tuto procedi posse uno ore respondendum censuerunt , Ye-
326 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rumtamen, tam grave iudicium suprema claudere sentent ia Sua distulit
Sanctissimus Dominus noster , ut interim, eftusis precibus, in t an ta re
definienda maiora sibi a Pa t re luminum auxilia compararet . Quumque
mentem suam postmodum aperire statuisset, hodie rnam designavit diem
Dominicam IV post Pentecosten ; idcirco salutari Host ia ferventissime
perli tata, ad Vaticanas Aedes acciri iussit Reverendissimos Cardinales
Antonium Vico, Episcopum Por tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum
Congregationi Praefectum, et I anuar ium Granito Pignatell i di Belmonte,
Episcopum Albanensem causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo
Mariani, Fidei Promotore generali , meque insimul infrascripto Secre
tario, eisque adstant ibus, solemniter edixit : Tuto procedi posse ad solem
nem Beatae Ioannae de Arc Canonizationem.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri , et in acta sacrorum r i tuum
Congregationis referri, nec non li t teras apostolicas sub P lumbo de Cano
nizationis solemnibus, ubi p r imum licuerit, in Basilica Vaticana cele
brandis expediri mandavit , pridie nonas iulias anno MCMXIX.
J$j A. C A R D . V I C O , Ep . Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. © S .
Alexander Verde, Secretarius.
Il
P A R I S I E N .
D E C R E T U M B E A T I F I C A T I O N I S ET CANONIZATIONIS VEN» SERVAE D E I LUDOVICAE
D E MARILLAC VIDUAE L E G R A S , C O N P U N D A T R Í C I S S O C I E T A T I S P U E L L A R U M
C A R I T A T I S .
S U P E R D U B I O
An, stante approbatione virtutum et trium miraculorum, tuto pro
cedi possit ad solemnem praefatae venerabilis Servae Dei Beatifica
tionem?
Venerabilis Dei Famula Ludovica de Marillac, v idua Le Gras, ex
quo virum nacta fuit sancti tate celeberrimum, cui nomen Vincentius a
Paulo, eumque sibi detegit in conscientiae modera torem a tque iudicem,
u n u m inter et aliam t an t a brevi exorta est seque indesinenter explicuit
S. Congregatio Rituum 327
animorum coniunctio, ut ei, quem magistrum atque ducem, non sine
provido sapientique Dei consilio, const i tuerat sibi, perpetuo adhaeseri t
eiusque nu tu duci regique voluerit venerabilis Ludovica per tr iginta et
octo continenter annos , quod nempe eiusdem reliquum vitae fuit. Septua
genaria namque minor illa decessit, anno videlicet supra millesimum
sexcentésimo sexagesimo, medio mense martio, inter vivos adhuc, modico
licet temporis intervallo, agente et operante sancto Vincentio. Hic sane,
octogenario maior, suaque orbatus operum consorte et socia laborum,
alacriter t amen uberr imam pergebat metiri caritatis segetem, donec
dierum et meri torum plenus, ipse pari ter hanc mortalem posuit vitam
eamque cum caelesti patr ia commutavit , eodem recurrente anno, mense
septembri , die vero mensis septima ac vigesima.
Interim, quod minime est prae tereundum, peculiari immo sedu-
laque est notat ione dignum, per illos sex circiter menses, quibus san
ctus Vincentius praeclarae suae discipulae superstes exstiterat vitaeque
spiritualis filiae, de eadem, ut pronum profecto erat maximeque pro
clive est intelligere, passim loquebatur , cum novae Societatis, cuius
ambo fuerant insti tutores, praeser t im Alumnis, quarum spirituali pro
s p i c i e t bono, ipsis sub aspectum ponere satagebat defunctae Matris,
prout i Sanctorum est, exercitas virtutes. Nihilominus, ut acri erat instru
ctus sanctus vir probat iss imoque iudicio, apposite eas cauteque admo-
nendas sibi religioni duxit, quan ta de Famulae Dei Ludovicae sancti
tate foret hominum opinio, nul lam tamen erga ipsam publici et eccle
siastici cultus exhiberi posse significationem. Uti par erat, Patr is monitis
Ecclesiaeque legibus plane obsequentes usque sese p raebuerun t a Gari-
tatae Puellae; cumque benemeri t iss imam suam Parentem publice vene
rari se posse, ut i Beatos decet, sibi in an imum induxerunt , eum in
finem, hanc supplices adiverunt Apostolicam Sedem, a qua, cunctis ser
vatis, quae e vetustissimo ipsius Sedis Apostolicae more inst i tutoque
Romanorum Pontificum rite servanda erant, iam, quod proposuerant
sibi, se esse assecutas iure meri toque laetantur .
Verumtamen quum pro indole probat ionum, quibus haec fulciebatur
causa, duplicari necesse fuerit miraculorum numerum, ut quod humano
deerat, divino compensaretur iudicio; quumque de t r ibus tan tum mira
culis constare non ita pridem fuerit p ronunt ia tum, hoc unum, quod
supererai , obstaculum e medio auferre est d ignatus Sanctissimus Domi
nus noster Benedictus Papa XV. Exempla quippe Decessorum suorum
sequutus , qui eadem usi sun t indulgentia in causis religiosorum Ordinum
seu Famil iarum condi to rum, dispensat ionem a quar to miraculo fuit
elargitus.
328 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nec novus parvi faciendus insignis honoris t i tulus , de quo in apo
stolico, quod hac eadem faustissima die promulgatur , Decreto con
spicua non minus quam diser ta mentio occurr i t ; quandoquidem qua
tuor a Caritate Puellae, e legiferae Matris disciplina profectae eiusque
spiri tu eruditae, t amquam verae Christi martyres- agnoscuntur et cele
brantur . Quod sane intrinseco accedens praeclaro causae merito, causae
ipsius dignitatem atque praes tant iam i l lus t ra t e t commendat ; reique
illud etiam argumento est, quod in general ibus sacrae huius Congre
gationis comitiis, quae, die decima septima nuper elapsi mensis iunii,
coram Sanctissimo Domino nostro hab i ta sunt , proposito per Reveren
dissimum Cardinalem Vincentium Vannutelli , causae Relatorem, Dubio :
An, stante approbatione virtutum et trium miraculorum, tuto procedi
possit ad solemnem venerabilis Servae Dei Ludovicae de Marillac Bea
tificationem? cuncti, qui aderant , quum Reverendissimi Cardinales tum
Pa t res Consultores, latis suffragiis, tuto procedi posse aftirmaverint.
At tamen de unanimi hac suffragatione apostolicum denunciare iudi
cium distulit Beatissimus Pater , enixius interea postula turus a Domino,
ut sibi in gravissimo decernendo negotio propit ius adesset. Tandem
hodiernam elegit diem Dominicam IV post Pentecosten; eaque idcirco
adveniente, quum prius rei sacrae devotissime fuisset ope ra tus , ad
Vaticanas Aedes advocari voluit Reverendissimos Cardinales Antonium
Vico, Episcopum Por tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum Congrega
tioni Praefectum, et Vincentium Vannutelli , Episcopum Ostiensem et
Praenes t inum, Sacri Collegii Decanum causaeque Relatorem, u n a cum
R. P. Angelo Mariani, Fidei Promotore generali , meque insimul infra
scripto Secretario, eisdemque adstant ibus , rite decrevit : Tuto procedi
posse ad solemnem venerabilis Ancillae Dei Ludovicae de Marillac Bea
tificationem.
Eiusmodi autem Decretum in vulgus edi, in acta sacrae ri tuum
Congregationis referri l i t terasque apostolicas in forma Brevis de Bea
tificationis solemnibus, ubi pr imum licuerit, in Basilica Vaticana cele
brandis expediri iussit, pridie nonas iulias anno MCMXIX.
£g A. C A B D . VICO, Ep . Por tuen . et S. Rufinae,
S. R. C. Praefectus.
L . $ S .
Alexander Verde, Secretarius,
S. Congregatio Rituum M9
I I I
CAMA R A G E N .
D E C R E T U M B E A T I F I C A T I O N I S S E U D E C L A R A T I O N I S MARTYRII VEN. SERVARUM D E I
MARIAE MAGDALENAE F O N T A I N E E T T R I U M SOCIARUM E I U S , E X I N S T I T U T O
P U E L L A R U M C A R I T A T I S S. VINCENTII A P A U L O , NECNON MARIAE CLOTILDIS
ANGELAE A S. FRANCISCO B O R G I A ET DECEM SOCIARUM E I U S , EX ORDINE
MONIALIUM U R S U L I N A R U M DE V A L E N C I E N N E S .
S U P E R D U B I O
An constet de martyrio et causa martyrii, signis seu miraculis in
casu, et ad effectum, de quo agitur?
In hac vita, quae est hominis militia super terram, iis praecipue,
qui ordines et signa sua deserere non erubescunt, quique, pos tquam
a vero Fidei obsequio desciscere haec praesert im coepit aetas omnique
circumferri vento doctrinae, tanto excreverunt numero, magno specta
culo sunt quindecim Deo sacrae Virgines.
Quarum priores quatuor ad Societatem pert inent Puel larum a Cari
ta te ; sorores n imirum Maria Magdalena Fontaine, Maria Francisca Lanel,
Teresia Fan tou et Ioanna Gérard; undecim vero reliquae ex Ordine sun t
monialium Ursul inarum, eaeque nomen haben t : Maria Clotildes a S. Fran
cisco Borgia, Maria Scholastica a S. Iacobo, Anna Iosephina, Maria
Ursula a S. Bernardino, Maria Aloisia a S. Francisco Assisiensi, Maria
Laurent ina a S. Stanislao, Maria Augustina a S. Corde Iesu, Maria
Natalia a S. Aloisio, Anna Maria, Maria Francisca et Maria Cordula a
S. Dominico. Iniquo namque iudicio damnatae , extremo cunctae imma-
nique sublatae fuerunt supplicio, gallica furente perturbatione, anno
videlicet millesimo septuagesimo nonagésimo quar to .
Equidem, ob multiplex ac varium ingenium, quod ista tam celebris
prae se tulit t amque tristi celebritate insignis publicarum rerum con
versio, quae, octavodecimo exeunte saeculo, per Galliam facta est fini-
t imasque regiones, a rduum sane videri poterit negotium, tot inter homi
num millia, quae, horrífica ea tempestate, securi ferienda camitici t radi ta
fuisse constat, veros agnoscere Christi mar tyres a tque revereri. Eapropter ,
ad quindecim quod att inet praefatas venerabiles Dei Fámulas , ne dubita
t ionibus et ambiguitat ibus facilis pateret aditus, interfuit plurimi, quid
revera sit, in quod cadere queat christiani martyrii causa, s tatuere in
primis certoque firmare, magistro a tque duce Angelico Doctore.
330 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Hic sane, quum hoc expendendum proposuisset sibi; scilicet: Utrum
sola Fides sit causa Martyrii? laudabili ac sueta adhibi ta sua disce
ptandi methodo, quid de re sent iendum esset, hisce significavit verbis :
«Respondeo dicendum, quod.. . . . martyres dicuntur quasi testes; quia
« scilicet corporalibus suis passionibus usque ad mortem test imonium
«pe rh iben t veritati, non cuicumque, sed veritati, quae secundum pie-
« ta tem est, quae per Christum nobis innotui t ; unde et martyres Christi
« dicuntur quasi testes ipsius. Huiusmodi au tem est veritas fidei. Et ideo
« cuiuslibet martyrii causa est fidei veritas. Sed ad fidei veritatem non
« solum pertinet ipsa credulitas cordis, sed et iam exterior protestatio.
« Quae quidem fit non solum per verba, qu ibus aliquis confitetur fidem,
« sed etiam per facta, quibus aliquis fidem se habere ostendit, secundum
« illud Iacob., II, 18: Ego ostendant tibi ex operibus fidem meam. Unde
« et de quibusdam dicitur, ad Tit., I, 16: Confitentur se nosse Deum,
« factis autem negant. Et ideo omnium vi r tu tum opera, secundum quod
« referuntur in Deum, sunt quaedam protestat iones fidei, per quam
« nobis innotescit quod Deus huiusmodi opera a nobis requirit , et nos
« pro eis remunera i . Et secundum hoc possunt esse causa martyrii »
(2 a 2 a e , quaest . CXXIV, art . 5).
Quibus praeiactis firmiterque constitutis, idem sic est prosecutus
Doctor Angelicus: « Ad pr imum ergo dicendum quod Christ ianus dicitur
« qui Christi est. Dicitur autem aliquis esse Christi non solum ex eo
« quod habet fidem Christi, sed etiam ex eo quod Spiri tu Christi ad
« o p e r a vir tuosa procedit, secundum illud ad Rom., VIII, 9: Si quis
« Spiritum Christi non habet, hic non est eius; et etiam ex hoc quod, ad
« imitationem Christi, peccatis moritur , secundum illud ad Galat,,YtM:
« Qui Christi sunt carnem suam crucifixerunt cum vitiis et concupiscentiis.
« Et ideo ut christianus patitur non solum qui patitur pro fidei confes-
« sione, quae fit per verba, sed etiam quicumque patitur pro quocumque
«bono opere faciendo, vel pro quocumque peccato vitando, propter Chri-
« stum; quia bonum hoc pertinet ad fidei protestationem » (loc. cit.).
Hanc ab Angelico Doctore adeo claram et perspicuam, ut eius est
mos, t radi tam doctrinam ad u t ramque, de qua agitur, Causam transferre
pos tmodum et aptare non difficile profecto fuit. Idque ut fieret, neque
oportui t iis nominat im inniti t amquam martyri i causis, quibus prudentem
cau tumque virum tuto omnino secureque confidere h a u d posse appa
rebat ; quandoquidem, eisdem etiam posthabit is , e cunctis aliis, quae ,
eodem spectantia, pros tant in actis, u n a cum peculiaribus re rum, locorum
ac personarum circumstanti is inspectis pensi tat isque, prout i u t rumque
se reapse habui t factum, sat e lementorum colligere et sumere licuit,
S. Congregatio Bituum 331
quorum ope facta est potestas necessariam adipiscenda requisi tae sive
ex par te tyranni , seu persecutorum, sive ex par te venerabilium Ancil
la rum Dei, causae martyri i demonstrat ionem ; eiusmodi nempe causae,
quae, iuxta sancti Thomae Aquinatis doctr inam, apta atque idonea aesti
mari queat in casu et ad effectum, de quo agitur.
Ita, quae, abhinc quinquennium, inst i tuta fuerat, quadruplicem post
habi tam disceptationem, progredi absolvique potuit quaestio. Anteprae-
parator iae siquidem Congregationi una et altera praepara tor ia successit
Congregatio; die vero decimaseptima proxime superioris mensis iunii,
coram Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papa XV coacta fuit Con
gregatio generalis, in qua a Reverendissimo Cardinali Vincentio Vannu
telli, causae Relatore, sequens ad discutiendum proposi tum est Dubium:
An constet de martyrio et causa martyrii, signis seu miraculis in casu
et ad effectum, de guo agitur? Reverendissimi Cardinales êt Pa t res Con
sultores sua quisque ex ordine suffragia tulerunt , quibus t amen omni
bus laeto s tudiosoque animo exceptis, Sanctissimus Dominus noster a
supremo Suo ferendo iudicio supersedendum de more duxit , gravi
terque perpendens, quanti res ponderis esset, spat ium sibi sumpsit
divinae opis implorandae. Quumque demum suam edicere sentent iam
decrevisset, hodiernam statui t diem Dominicam IV post Pentecosten;
ideoque, sacris Mysteris devotissime celebratis, ad Vaticanas Aedes arces
sir i voluit Reverendissimos Cardinales Antonium Vico, Episcopum Por-
tuensem et S. Rufinae, sacrae r i tuum Congregationi Praefectum, et Vin
centium Vannutelli, Episcopum Ostiensem et Praenes t inum, Sacri Collegii
Decanum causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani, Fidei
Promotore generali, meque ins imul infrascripto Secretario, eisque ads tan
t ibus, solemniter pronunt iavi t : Ita constare de martyrio et causa mar
tyrii venerabilium Famularum Dei Mariae Magdalenae Fontaine et trium
Sociarum eius, nec non Mariae Clotildis Angelae a S. Francisco Borgia
et decem Sociarum eius, ut procedi possit ad ulteriora, in casu et ad
effectum, de quo agitur.
Hoc Decretum evulgari et in acta sacrae r i tuum Congregationis
inseri mandavi t pridie nonas iulias anno MCMXIX.
jjB A. C A R D . V I C O , Ep . Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. % S.
Alexander Verde, Secretarius.
332 Acta Apostolicae Sedis -Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA
D U B I U M CIRCA P O T E S T A T E M ADNECTENDI I N D U L G E N T I A S R O S A R I I S , C O R O N I S
P R E C A T O R I I S , ETC.
R. P. D. Eduardus Ioseph Hanna, Sancti Francisci in California
Archiepiscopus, nuper proposuit resolvendum sequens dubium, quod ita
sona t : « An liceat Episcopis communicare presbyteris suae ditionis habi
t u a l i t e r potestatem benedicendi rosaría, etc., de qua in canone 349,
« § 1, n. 1, cum applicatione indulgent iarum, observatis ri t ibus ab Eccle-
« sia praescriptis ».
Sacra Poenitentiaria Apostolica, re mature considerata, responden
dum censuit : Negative.
Quam sententiam per infrascriptum Cardinalem Poeni tent iar ium
Maiorem SSmo D. N. Benedicto Pp. XV in Audientia huius diei relatam,
Sancti tas Sua adprobare dignata est eamque publici iuris fieri mandavit .
Datum Romae, die 18 iulii 1919.
L. © S.
O. C A R D . G I O R G I , Poenit. Maior.
F. Borgongini Duca, Secretarius.
Diarium Romanae Curiae 333
MARIUM ROMANAE CURIAE
S E G R E T E R I A - . D I S T A T O
NOMINE
Con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare :
5 luglio 1919. L'Emo signor Cardinale Gennaro Granito Pignatelli di Bei-monte, Protettore dell'Ordine dei Minimi.
» » » L'Emo signor Cardinale Oreste Giorgi, Protettore dell'Istituto delle Figlie della Santa Vergine.
6 » » Il Rev. D. Federico Callori, suo cameriere segreto partecipante..
7 » » Il Rev. D. Adriano Fortescue, della diocesi di Westminster,
Consultore della S. Congregazione « pro Ecclesia Orientali ».
19 » » L'Emo signor Cardinale Gennaro Granito Pignatelli di Bei-monte, Protettore dell'Istituto delle Suore Terziarie Cappuccine « de la Divina Pastora ».
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistente al Soglio Pontificio:
25 giugno 1919. Mons. Giovanni Gallacher, vescovo di Goulburn.
Protonotari apostolici ad instar participantium:
27 agosto 1918. Mons. Ladislao Leone Koglarski, della diocesi di Lublino.
21 marzo 1919. Mons. Eusebio Brzeziewicz, dell'archidiocesi di Varsavia. 2' luglio » Mons. Michele De Andrea, dell'archid. di Buenos Aires.
6 ». » Mons. Emanuele Alvarado, dell'archidiocesi di Guadalajara.
Prelati Domestici di S. S.:
6 agosto 1918. Mons. Carlo A. Parent, della diocesi di London. 21 marzo 1919. Mons. Wladislao Kepinski, (tcH'archidiocesi di Varsavia.
334 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
5 aprile 1919. Mons. Guglielmo Ketcham, della diocesi di Oklahoma. » » » Mons. Giacomo N. Connolly,,deH'archidiocesi di New York.
22 » » Mons. Pietro J. Mac Keon, della diocesi di London. » » » Mons. Tommaso West, della medesima diocesi.
23 » » Mons. Carlo E. Mac Gee, della medesima diocesi.
3 maggio » Mons. Daniele Guglielmo Lynch, della diocesi di Duluth. 21 giugno » Mons. Alessandro Bernabai, di Roma.
30 » » Mons. Alfredo Lemée, della diocesi di Séez. » » » Mons. Arturo Stapylton Barnes, della dioc. di Northampton.
» » » Mons. Andrea Killiam, della diocesi di Wilcannia-Forbes.
6 luglio » Mons. Michele Cano, dell'archidioeesi di Guadalajara. 14 » » Mons. Francesco Fazzari, della diocesi di Gerace.
» » » Mons. Gaetano Audino, della medesima diocesi.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
L'Ordine della Milizia Aurata, detto dello Speron d'oro :
21 luglio 1919. Al sig. Luigi M. de Sousa Rebello Vahia, visconte di S. Gio
vanni da Pesqueira.
La Commenda dell'Ordine Piano:
21 luglio 1919. Al sig. conte Stanislao Colacicchi, esente delle Guardie
Nobili. » » » Al sig. marchese Alfonso Varano, esente delle Guardie
Nobili. » » .» Al sig. comm. Paolo Croci, cameriere di Spada e Cappa
di numero.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 giugno 1919. Al sig. dott. Ottone von Muhlberg, già Ministro di Prussia
presso la S. Sede.
La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
U aprile 1919. Al sig. cav. Edoardo L. Hearn, commissario supremo in Europa dei Cavalieri di Colombo durante la guerra.
Diarium Romanae Curiae 335
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
5 luglio 1919. Al sig. Giulio Billiet, dell'archidiocesi di Cambrai. 14 » » Al sig. dott. Guido Jockner, dell'archidiocesi di Monaco e
Frisinga.
» » » Al sig. barone Leone de Crouzas-Crétet, dell'archidiocesi
di Parigi.
» » » Al sig. Giuseppe Delom de Mezerac, della medesima archi-
diocesi.
» » » Al sig. Fénelon Gibon, della medesima archidiocesi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
21 giugno 1919. Al sig. dott. Pietro Antonio Giovanni M. Spaapen, della
diocesi di Harlem. 3 luglio » Al sig. dott. Giuseppe Fouchet, della diocesi di Arras.
8 » » Al sig. avv. Pietro Vasquez Cisneros, dell'archidiocesi di
Guadalajara. » » » Al sig. avv. Michele Palomar y Vizcarra, della medesima
archidiocesi. 9 » » Al sig. avv. Giacomo A. Flaherty, Cavaliere supremo di
Colombo. » » » Al sig. avv. Giuseppe C. Pelletier, capo della sezione legale
dei Cavalieri di Colombo. » » » Al sig. dott. Guglielmo P. Larkin, membro del Supremo
Consiglio dei Cavalieri di Colombo. 12 » » Al sig. Gustavo Savignoni, di Roma. 21 » » Al sig. conte Florimondo de Liedekerke de Pailhe, della
diocesi di Liegi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
25 luglio 1919. Al sig. Salvatore Ciprotti, tenente dei gendarmi pontifici.
» » » Al sig. Vincenzo Crisanti, tenente dei gendarmi pontifici.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
1 luglio 1919. Al sig. Carlo Lem gruber Kropf, già consigliere dellAmba-sciata del Brasile presso la S. Sede.
336 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
' M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è-degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.:
25 giugno 1919. Mons. Lorenzo Giuseppe Dijkmans, della diocesi di Bois-le-Duc.
26 » » Mons. Luigi Martinelli, dell'archidioeesi di Lucca.
3 luglio » Mons. Federico Salvati, della diocesi di Capaccio Vallo. » » » Mons. Giuseppe Ma Reigadas y Antigua, della diocesi di
Pinar del Rio. » » » Mons. Guglielmo Gonzalez y Aròcha, della medesima diocesi. » » » Mons. Gerardo Ortega y Gonzalez, della medesima diocesi.
10 » » Mons. Mariano Blaha, della diocesi di Scepusio.
18 » » Mons. Giuseppe Botta, della diocesi di Biella. » » » Antonio Okolo-Kulak, della diocesi di Riga.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa Soprannumerari di S.S.:
3 luglio 1919. 11 sig. Riccardo Sella, dell'archidioeesi di Torino.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
26 gmgno 1919. Mons. Silvio Pierantozzi, della diocesi di Corneto e Civita
vecchia.
21 luglio » Mons. Giuseppe Carinci, delia diocesi di Veroli.
» » » Mons. Stefano Sciolli, della di@cesi di Fossano.
Camerieri d'onore di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
3 luglio 1919. Il sig. Lorenzo Dufour, dell'archidioeesi di Genova. 18 » » Il sig. Camillo Antonini, di Róma. 21 » » Il sig. Marchese Agostino Fernandez de Peñaranda y de
Angulo, della diocesi di Madrid. » » » Il sig. Alfredo Stagni (Alessandria d'Egitto).
N E C R O L O G I O
3 luglio 1919. Mons. Dionisio Avila, vescovo di La Paz (Bolivia).
Annus XI - Vol. XI 1 Septembris 1919 Xum. 10
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
C O N S T I T U T I O A P O S T O L I C A
S. SEBASTIANI FLUMINIS IANUARII
D E E R E C T I O N E I N S I G N I S C O L L E G I A T A E E C C L E S I A E ,
B E N E D I C T U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
A D P E R P E T U A M R E I M E M O R I A M
Legitimis litteris, ab Ordinario S. Sebastiani Fluminis Ianuarii reco
gnitis et approbatis , p ius vir Emmanuel Vieira dos Santos, anno mille
simo septingentésimo sexagesimo quar to , venerabili Confraternitati in
eadem urbe erectae, a sancto Petro Apostolo nuncupatae et in ecclesia
eiusdem nominis constitutae, capitalem summam quadraginta duorum
millium cruciatorum donavit, ea lege ut, detractis duobus millibus cru-
ciatorum, in peculiares fines erogandis, rel iquum tu to ac utili modo
collocaretur, ad creandum et rependendum ex parte chorale quoddam
servitium quinque Capellanorum, qui d iurnum et noc turnum officium
cum missa cantata , more Canonicorum, in praedicta ecclesia sancti Petr i
obi rent ; ex par te vero ad ipsam capitalem sortem fructuum cumulatione
augendam, quo paullatim posset Capellanorum numerus et chorale ser
vitium incrementum obtinere.
Voluit insuper pius vir ut legatae sortis administrat io et pa t rona tus
activus super Capellanos eorumque chorum propria essent Confrater
nitati , passivum vero pa t rona tum obtinerent consanguinei sui, iuxta leges
in praefatis litteris contentas. ACTA, vol. XI , n. 10. - 1-9-919. 23
338 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Res porro tam utiliter a Sodalitio gestae fuerunt, ut sors capitalis
et numerus choralium in praesenti aucti mirabiliter sint.
Quapropter praefatae venerabilis Confraternitatis Moderatores, suf
fragante dilecto filio Nostro Ioachim, tituli sanctorum Bonifacii et
Alexii, S. R. E. Presbytero Cardinali Arcoverde de Albuquerque Caval
canti, hodierno Archiepiscopo Fluminis ianuar i i , cum favorabili voto
Capituli Metropolitam, quibus quoque accessit Apostolici Nuntii penes
Rempublicam Brasilianam commendatio, a Nobis petierunt ut Capella-
norum chorus in Canonicorum Capitulum immutare tur et ad Collegiatae
Insignis honorem eveheretur.
Nos autem, referente dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali S. Con
gregationis Consistorialis Secretario, prae oculis habentes quae exposita
hucusque sunt, et considerantes S. Petri Apostoli Ecclesiae dignitatem,
eiusque amplitudinem, instructum, orna tum ac dotem, quae omnia ad
Collegiatae decus habendum conferunt, oblatas preces benigne exci
piendas censuimus et decrevimus.
Quocirca per praesentes Litteras, de Apostolicae potestatis plenitu
dine, suppleto etiam, quatenus opus sit, quorum intersit, vel sua inte
resse p raesumant consensu, chorum Capellanorum praedictae Ecclesiae
S. Petri Apostoli in Canonicorum Collegium et Capitulum erigimus et
consti tuimus, ipsamque ecclesiam ad Insignis Collegiatae honorem eve
himus , cum omnibus iuribus, privilegiis, honor ibus et officiis, quae ceteris
Collegiatis et Capitulis, ad t ramitem iuris et Codicis ecclesiastici, sunt
propria, et hisce speciatim servatis legibus, scilicet: ut sexdecim sint
Capitulares, quorum quat tuor sint Dignitates, ex quibus pr ima erit Prae
sidis, altera Archipresbyteri, tertia Praepositi , quar ta Capellani Magni,
et duo Officia, Poenitentiari i et Theologi, qui ex Ordine ceteros sim
plices Canonicos praecedent. Simplices autem Canonici erunt sex ordinis
sacerdotalis, duo ordinis diaconalis, duo ordinis subdiaconalis; a tque
octo choralia beneficia seu m a n s i o n a r i a t u par i ter const i tuimus ac eri
gimus, ita nempe ut octo habean tu r sacerdotes mansionari i in Canoni
corum auxilium, sicut in ceteris Capitulis moris est.
Indulgemus insuper ut, facta erectione dictae Ecclesiae Collegiatae,
dilectus filius Noster Ioachim, tituli sanctorum Bonifacii et Alexii,
S. R. E. Presbyter Cardinalis Arcoverde de Albuquerque Cavalcanti,
hac vice t an tum, sine ulla al iarum Li t terarum Apostolicarum expedi
tione et absque concursu pro Poenitentiari i et Theologi Officiis, canonice
conferat t u m Dignitates, t u m Officia, t um Canonicatus et Mansionariatus.
Fu tur i s vero vacationibus memora tae Dignitates de collatione erunt
Apostolicae Sedis, reliqua vero beneficia iuxta novi Codicis praescripta
Acta Benedicti PP. XV 339
conferantur, reservato tamen iure pa t rona tus passivo pro consanguineis
Fundator is , iuxta eiusdem Fundator is voluntatem.
Attentis denique omnibus , de speciali ^gratia, in exemplum non
t rahenda, benigne indulgemus ut, post laudabile tr iginta annorum cho-
• rale servitium, praefatae Dignitates, Canonici a tque Mansionarii impe
trare a S. Congregatione Concilii possint iubilationis indultum.
Quae autem hisce Litteris Apostolica auctori tate a Nobis decreta
sunt , nemini, ullo unquam tempore, infringere, aut iis repugnare, vel
quomodolibet contraire liceat. Si quis, quod Deus avertat , hoc a t tentare
praesumpseri t , sciat obnoxium se evasurum esse poenis a sacris cano
nibus contra obsistentes exercitio ecclesiasticae iurisdictionis s tatut is .
Ad haec au tem omnia exsecutioni mandanda deputamus venerabilem
fratrem Angelum Hyacinthum Scapardini, Archiepiscopum Titularem
Damascenum, in Brasil iana republica Apostolicum Nuntium, eique tri
buimus necessarias et opportunas facultates, etiam subdelegandi ad
effectum de quo agitur, quemcumque alium, in ecclesiastica dignitate
consti tutum, et definitive pronunt iandi super quavis oppositione in exse
cutionis actu quomodolibet oritura, iniuncto eidem onere intra sex
menses a data praesent ium Lit terarum computandos, ad Sacram Con
gregationem Consistorialem transmittendi exemplar, authentica forma
exaratum, peractae exsecutionis.
Decernimus denique has praesentes Litteras vali turas, contrari is
quibuslibet, etiam peculiari et expressa mentione vel derogatione dignis,
minime obstant ibus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, anno Domini millesimo
nongentesimo decimo nono, die decima sexta mensis maii, Pontificatus
Nostri anno quinto.
O . C A R D . C A G I A N O C . C A R D . DE LAI, Ep. Sabinensis. Secret. S. Congreg. Consistorialis. S. B. E. Cancellarius.
Raphaël Virili, Protonotarius Apostolicus.
Lodovicus Schüller, Protonotarius Apostolicus.
Loco Plumbi
Beg. in Cane. Ap., vol. X VIII, n. 29.
340 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
E P I S T O L A E
I
AD ANTONIUM S. R. E. PRESB. CARD. MENDES BELLO, PATRIARCHAM 0 L Y S S I P 0 -
NENSEM CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS LUSITANIAE." DE INEUNDA RATIONE AD RES ILLIUS ECCLESIAE RELEVANDAS.
Dilecte fili Noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — Quae semper Nobis fuit spes, fore ut in melius ali
quando, Deo favente, res ecclesiae Lusi tanae verterent, eam quidem
communes litterae, quas proxime ad Nos misistis, confirmaverunt. In
his enim non modo insignem illam erga Christi Vicarium vestram pie
ta tem agnovimus, sed etiam inita a vobis in annuo coetu consilia susce
ptoque studia libentissime didicimus. Profecto dubitari non potest quin
ista pastoralis sollertia et an imorum consensio valde Lusitaniae even
tura sit frugifera; in quo ipso egregiam Nuntio Nostro, quem vos lae-
tabundi accepistis, navabit is operam. Iam vero duo sunt, quae praecipue
commendata vobis volumus. Pr imum est de inst i tut ione Cleri adolescen
t i s ; qui cum maxime spem contineat relevandae istius rei catholicae,
summopere vos scilicet curabitis, ut non solum vocatione sua sancta
dignus evadat, sed par etiam aptusque populi necessitatibus. Qua in re
sane non necesse habemus vos hortar i , ut delectos de vestris clericis
in Lusitano huius almae Urbis Collegio educari ad sacerdotium velitis.
Nam, cum nusquam alibi praesto sint sacrae iuventuti uberiora, quam
Romae, ad pietatem doctr inamque colendam praesidia, tum inest in hoc
ipso Collegio t amquam peculiare vinculum vestrae coniunctionis cum
hac Apostolica Sede, cui quidem scimus vos in exemplum esse devotos.
Praeterea, quoniam plur imum possunt in u t ramque par tem ea quae
cotidie vel in certos dies scripta vulgantur, vos vigilabitis, ut his quoque
armis catholici homines ad principia inst i tutaque christ iana tuenda recte
u tan tur ac sapienter: est enim periculum, ne per imprudent iam potius
obsint, quam prosint religioni. De Codice au tem in usum deducendo,
spectatae prudent iae studioque vestro plane confidimus; quod si al iqua
in re nimium adesse difficultatis vobis videatur, non equidem mater
nam Ecclesiae indulgentiam pat iemur a vobis desiderari. Cum Ecclesiae
autem legibus leges non modo non pugnare, sed congruere debere civi
tatis, palam est, quum morum disciplina, unde publici ordinis t ranquil-
Acta Benedicti PP. XV ZU
litas exsistit, religione, t amquam suo fundamento, ni ta tur . Etenim « nisi
« D o m i n u s aedificaverit domum, in vanum laboraverunt qui aedificant
« eam ». In quo certe vos, Ecclesiae sanctae agentes causam, simul
vestrum communis patriae amorem probabit is . Nosque, auspicem divi
norum munerum praecipuaeque benevolentiae Nostrae testem, vobis,
dilecte fili Noster et venerabiles fratres, cunctoque vestro clero ac populo
apostolicam benedictionem amant iss ime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, in festo Apostolorum Prin
cipum, MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
II
AD R. P . D . P A U L I N U M L A D E U Z E , RECTOREM, ITEMQUE AD D O C T O R E S D E C U -
R I A L E S U N I V E R S I T A T I S L O V A N I E N S I S : D E HAC I P S A QUAMPRIMUM I N P R I
STINUM R E S T I T U E N D A .
Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Quamquam,
quoad luctuosissimum bellum tenuit, in cuius quidem initio Pontificatum
suscepimus, non licuit vobis, propter exitium patr iae vestrique cladem
Athenaei, communibus Nos adire litteris, numquam dubium Nobis fuit,
quin ita erga Nos animati essetis, quemadmodum filios deceret amantis
simus. Nunc, legentes vestram epistolam, mirifice delectati sumus illa
pietatis et obsequii in Nos et hanc Apostolicam Sedem significatione
pulcherr ima; quae scilicet eo Nobis accidit iucundior, quo acrius con
tendis te scimus improbos homines, ut vos a Nobis abalienarent. Ete
nim, cum, doloribus omnium tamquam Nostris affecti, quan tum erat in
Nobis daremus operam ut t an torum maiorum finis approperaret , inter-
eaque miserias omne genus levare ni teremur, illud Nostram a u g e b a t
aegritudinem, non paucos esse qui quaevis vel consilia vel conata vel
coepta Nostra maculis odiosarum suspicionum aspergèrent, au t etiam
indigne criminarentur .
I taque peroppor tune affirmatis: in acerrima contentione belli, quae
t an tam usquequaque an imorum offensionem coniunctam haberet , Nos
ex Nostra ipsa parent is communis conscientia, cum plurimi utrobique
essent Ecclesiae fi l i i , eam debuisse agendi rat ionem sequi ut neutr i
part i s tudere videremur, eaque re, nullis iure suspecti, omnibus pro
desse possemus ; cum autem hanc rationis aequalitatem adhiberemus ad
342 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
omnes, singulari t amen curae Nobis fuisse Belgium, atque illud ante
omnia in pr is t inum esse rest i tuendum semper edixisse. Haec vero aperte
profitentibus vobis, sperandum est simplices ac rudes bene multos quos
malevolentissimae illae obtrectationes deceperint, tandem errorem depo
si taros. Vos autem cum de vestris rebus omnibus tum maxime de rele-
vanda ista Universitate Nobis curae esse pro certo habeat is vo lumus :
cuius quidem descripta a vobis species sane miserabilis vehementer Nos
movet, contemplantes quam magnis acceptis vulneribus e bello emergat.
Equidem intelligimus ad o rnamentum et utilitatem Belgici nominis mul
t u m interesse ut is tud doctr inarum nobilissimum domicilium celerrime
revirescat: quam ad rem et iam contul imus aliquid, ut ipsi gratis animis
commemorat is , neque posthac desiderari patiemur, quicquid Nobis fuerit
facultatis. Ceterum Belgii laborantis causam, quae eadem Nostra est,
Deo vehementer commendamus, precamurque ut omnem lacrimam ab
oculis vestris sua benignitate abstergat. Divinorum auspicem munerum
praecipuáeque Nostrae benevolentiae testem, apostolicam benedictionem
vobis, dilecti fi l i i , vestrisque alumnis universis amantissime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die VI I iulii MCMXIX, Pontifi
catus Nostri anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
I I I
AD R. P . AUGUSTINUM GARAGNANI S . I . DE E R I G E N D O « I S T I T U T O DI COLTURA
F I L O S O F I C A E R E L I G I O S A » A P U D GREGORIANAM UNIVERSITATEM.
Diletto figlio, salute ed apostolica benedizione. — Nel decorso anno
vedemmo con vivo compiacimento iniziarsi in cotesta insigne Univer
sità il corso superiore di religione per il laicato, col fine di promuo
vere la difesa scientifica ed una penetrazione più profonda del pensiero
cristiano fra le persone colte della società. Questo seme gettato da
esperte mani e fecondato da alacre zelo in un terreno che Noi cono
scevamo bramoso di raccorglielo, Ci infondeva nel cuore la speranza
di una mèsse ubertosa e consolante. Ed ora siamo ben lieti di poter
constatare che i risultati di questo pr imo anno scolastico bene hanno
corrisposto alle Nostre previsioni. Anzi come voi, diletto figlio, Ci avete
testé riferito, ta le è stato il felice successo dell 'opera da consigliare ad
Acta Benedicti PP. „XY 343
ampiar ía e trasformarla in u n a organizzazione più perfetta, col titolo :ài « Isti tuto di coltura filosofica e re l igiosa», annesso all 'Università
Gregoriana, retto dal Consiglio della stessa Università e sostenuto dai
professori del medesimo Ateneo. Il nuovo Isti tuto non avrà altra mira,
come voi Ci avete dichiarato, che d ' i r radiare sulle intelligenze colte dei
contemporanei la luce serena che emana dalla Cattedra di San Pietro
e di suscitare un fascio di sane e vigorose energie per la causa della
religione e della Chiesa. Non è a dubitare che intendimenti siffatti otten
gano il loro pieno conseguimento, data la valentia e l 'alacrità del Corpo
dirigente e docente, io sperimentato buon volere degli uditori, nonché
la serietà e l 'opportunità del programma. Ond'è che sentiamo farsi anche
maggiori quelle speranze che furono da Noi concepite all 'inizio di que
st 'opera e comprendiamo di potere a buon diritto at tendere dalla saggia
iniziativa il più largo contributo alla restaurazione cristiana della par te
intellettuale della società. E quanto sia necessario questo contr ibuto si
comprenderà di leggieri ove si consideri che, mentre Noi nell 'adempi
mento della Nostra divina missione non cessiamo, coli'aiuto soprat tut to
dei vescovi e del clero, di diffondere in ogni luogo della terra e d ' in
culcare nelle menti e nei cuori la verità della dottr ina cristiana, fedeli
al divino m a n d a t o : Praedicate Evangelium omni creaturae, i nemici della
Chiesa si sforzano con incessante pervicacia di coprir di zizzania e cioè
di ogni sorta di pregiudizi e di errori, il terreno da Noi seminato colla
buona semenza del Vangelo e per meglio giungere alla vasta massa
delle ignare e semplici moltitudini, prendono a primo obiettivo le classi
studiose, e con ingannevoli teorie le bat tono in breccia nelle Univer
sità, nelle s tampe, nei discorsi. Per ciò Noi r i teniamo provvidenziale e
più che mai adat ta all 'età nost ra la fondazione di u n a palestra di coltura
superiore filosofica e religiosa per il laicato, part icolarmente in questa
alma città, che, essendo il centro del cristianesimo e la residenza del
supremo Gerarca della Chiesa cattolica, anche nei riguardi del ceto
laicale, deve essere come faro di luce al mondo intero nella profonda
conoscenza e nella intrepida difesa della nos t ra santa religione. In ordine
al suddet to magistero filosofico e religioso per il laicato Noi, diletto
figlio, vi abbiamo espresso sentimenti di pa te rna compiacenza e di
lusinghiera fiducia; e dopo ciò non vogliamo omettere di t r ibutare il
ben meritato encomio a voi ed ai vostri benemeriti colleghi, nonché a
tutti quei volenterosi uditori che nel decorso anno col frequentare assi
duamente e s tudiosamente la scuòla corrisposero con fedeltà ed amore
ai desideri Nostri, alle vostre commendevoli sollecitudini ed ai sublimi
scopi della benemeri ta istituzione e mostrarono di sapere degnamente
344 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
apprezzare il valore di quella scienza che vale ad assicurarci l 'eterno
vero e l 'eterno bene, e dalla quale il misero mondo devia nel l ' inganno,
nell ' incoscienza, nell'infelicità. In at testato di pa te rna benevolenza ed
in auspicio dei celesti aiuti, che invochiamo abbondant i sull 'erigendo
Isti tuto, impart iamo di cuore a voi, diletto figlio, alla direzione, al corpo
insegnante ed ai singoli a lunni l 'apostolica-benedizione.
Dal Vaticano, li 20 luglio 1919.
BENEDICTUS P P . XV
I V
AD R. P. D. MARTINUM HIERONYMUM IZARD, ARCHIEPISCOPUM BITÜRICENSEM,
QUINQUAGESIMO REDEUNTE ANNO CUM IMAGINI DOMINAE NOSTRAE A S. CORDE IESU IN BASILICA EXOLDUNENSI AUREA CORONA IMPOSITA EST.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Inter
mariales aedes, quibus Gallia feliciter nobilitatur, merito sane praecla
rum locum obtinet Exoldunensis Basilica a b. m. pient iss imi viro Iulio
Chevalier, Societatis Missionariorum Sacratissimi Cordis Iesu conditore,
excitata. Cum enim ibidem sacra effigies Dominae Nostrae a Sacro
Corde Iesu publicae venerationi proposi ta esset et Sodalitas consti tuta,
"tam impense huiusmodi cultus, eorum religiosorum studio, in primisque
general ium Moderatorum - quos inter memorare libet dilectum filium
Eugenium Meyer, qui nunc eidem Societati praeest - provectus est, ut
non solum per Europam sed in longinquas etiam regiones mirifice pro
pagaretur . Nunc autem auspicato contingit ut annus propediem explea
tur quinquagesimus ex quo rite a perillustri Archiepiscopo Bituricensi
Carolo A. de la Tour d'Auvergne, nomine quidem decessoris Nostri
f. r. Pii IX, aurea corona Imagini illi augustae imposita est. Equidem
gaudemus istic, uti nunt ia tur , sollemnia apparar i celeberrima, teque in
hanc rem pastorales l i t teras ad tuum gregem dedisse; optamusque ut
cum peregrinantium bonorum agmina, Episcopis praeeunt ibus , undique
ad s imulacrum Virginis confluent, laborantem his miseris temporibus
Dei Ecclesiam omnes Ipsi commendent . Ac certe t an ta est beneficiorum
copia quae ex benignitate divinae Matris in populum chris t ianum,
postremo maxime bello, t amquam e perenni fonte profluxit, ut dubium
non sit quin ingentem agat optimus quisque grat iam, quae in coronam
Acta Benedicti PP. XV 345
gloriae capiti eius pulcherr imam praefulgeat. Interea, ad augendum lae-
tabilis rei fructum, perlibenter haec d a m u s :
I) u t quicumque die VI I I proximi mensis septembris ecclesiam quam
libet vel sacellum inviserint, ubi sodalitas consti tuta sit cum Archiso-
dalitate Dominae Nostrae a S. Corde Iesu consociata, ii omnes plena
riam indulgentiam, consuetis Ecclesiae conditionibus, semel lucrentur ;
II) ut p lenar iam admissorum veniam ii omnes toties quoties impe
trent qui Exoidunensem Basilicam inviserint;
III) ut altaris privilegio sacerdotes omnes fruantur qui eo die in
eadem Basilica sacrum facient;
IV) ut S. R. E. Cardinalis aut Archiepiscopus, qui sacris sollemni
bus praeerit , papalem benedictionem impertiat .
Atque auspicem divinorum munerum et praecipuae benevolentiae
Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, tuo clero populoque, ac prae
sertim dilecto filio Eugenio Meyer eiusdemque familiae universae, apo
stolicam benedictionem amantissime largimur.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xv mensis augusti , in
festo B. Mariae Virginis sideribus receptae, MCMXIX, Pontificatus Nostri
anno quinto.
BENEDICTUS P P . XV
346 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACKA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
DECLARATIO
CIRCA NATURAM QUASI-PAROECIARUM VEL MISSIONUM DIOECESUM QUARUNDAM POST CODICIS IURIS CANONICI PROMULGATIONEM.
Ex dioecesibus, quae, ante Consti tut ionem Sapienti consilio, iuris
dictioni S. C.^de Propaganda Fide subiiciebaniur, postea vero in ius
commune traductae sunt, nonnul la dubia fuerunt proposita circa natu
ram paroeciarum seu missionum, in quas eaedem dioeceses par t iuntur
et circa iura atque officia rectorum earundem.
Sacra autem haec Congregatio, auditis plerisque praedictarum dioe
cesum Ordinariis ac re mature perpensa, haec in re censuit declaranda:
I. Ex Can. 216 Cod. I. C. indubium est, partes dioecesum ut supra,
quibus peculiaris rector pro animarum cura sit adsignatus, uti paroe
cias in posterum haberi a tque eo nomine appellari debere; reservata
appellatione quasi-paroeciarum vel missionum par t ibus in quas, pro cura
animarum, dividuntur Vicariatus apostolici et apostolicae Praefecturae.
II. Ad const i tuendas paroecias requir i tur quidem Ordinarii decre
tum, per quod territorii fines, sedes paroecialis et dos tam pro cultu
quam pro sacerdotis sustentat ione de terminentur ; necesse tamen non
est inamovibilitatem rectori ass ignari ; quin imo, si iustae adsunt cau
sae, amombilitas in ipso creationis decreto declarari potest, iuxta cano
nes 1411, § 4, 454, § 3, et 1438.
III . Quod si exiguus aut fluctuans fidelium numerus , vel absoluta
congruae dotis carentia erectionem quarundam ecclesiarum in paroecias
minime suadeant ; huiusmodi ecclesiae uti subsidiariae vel capellaniae
habeantur intra fines alicuius paroeciae, cuius in ditione ac dependent ia
manebunt , donec paroeciali tatem propriam assequi poterunt.
IV. In consti tuenda erigendarum paroeciarum dote prae oculis
habean tur quae in Codice s ta tuuntur , cann. 1409, 1410 et 1415,. § 3.
V. Erectione porro, uti supra, canonice peracta, rector paroeciae,
sive parochus, sive vicarius oeconomus obligatione tenentur applicandae
S. Congregatio Consistorialis 347
Missae pro populo ; a qua eximuntur rectores ecclesiae subsidiariae vel
capellaniae. Quod quidem onus si nimis grave reperiatur , ad Sanctam
Sedem recurrendum erit pro oppor tuna reductione.
Romae, ex aedibus S. G. Consistorialis, die 1 augusti 1919.
£ß C. C A R D . D E L A I , Ep. Sabinen., Secretarius.
L. % S.
f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor.
II
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus XV has, quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
31 iulii 1919. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Mocissensi prae
fecit R. P. D. Adulphum Fritzen, hactenus episcopum Argentoratensem.
— Titulari archiepiscopali ecclesiae Attaliensi, R. P. D. Willibrordum
Benzler, hac tenus episcopum Metensem.
1 augusti. — Cathedrali ecclesiae Argentoratensi , R. P. D. Carolum
Iosephum Eugenium Ruch, hac tenus episcopum Nanceyensem et Tul-
lensem.
— Cathedrali ecclesiae Melensi, R. D. Ioannem Baptis tam Pelt ,
prae la tum domesticum Sanctitatis Suae, eiusdem dioeceseos vicarium
generalem.
— Titulari episcopali ecclesiae Madaurensi , R. P. D. Ignatium Le
Ruzic, hac tenus episcopum Caiesensem.
9 augusti.— Metropolitanae ecclesiae Fogarasiensi et Albae-Iuliensi
graeci r i tus S. R. E. uniti , R. D. Basilium Suciu, hactenus vicarium
capitularem eiusdem archidioecesis.
13 augusti. — Titulari episcopali ecclesiae Orthosiensi, R. P. Hippo-
lytum Uiivelli, Ordinis F ra t rum Minorum, quem constituit vicarium
apostolicum regionis Gran Chaco.
— Titulari episcopali ecclesiae Catennensi , R. P. Ra imundum Calvo,
Ordinis F ra t rum Minorum, quem constituit vicarium apostolicum re
gionis El-Beni in Bolivia.
18 augusti. — Abbatiae nullius dioeceseos SSmae Trinitatis Cavensis,
R. P. Placidum M. Nicolini, O . S . B. Congregationis Cassinensis primi-
tivae observantiae, hac tenus abbatem monasteri i vulgo Fraglia.
348 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
NOMINATIO
26 augusti 1919. — SSmus D. N. Benedictus P P . XV deputavit
R. P. D. Augustum Curi, episcopum Galiiensem et Pergulánum, in Admi
nistratorem Apostolicum dioecesis Maceratensis.
i v
DESIGNATIO ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE IUXTA CAN. 1594, § 2
Iuxta can. 1594, §2 Codicis Iuris Canonici pro appellat ione:
Rmus Archiep. Coloniensis designavit Ordinarium Monasteriensem.
» » Bisuntinus, Ordinarium Nanceyensem et Tullensem.
» » Lisbonensis, Ordinarium Eborensem.
» » Salisburgensis, Ordinarium Viennensem.
» » Olmucensis, Ordinarium Reginae-Gradecensem.
» » Sancti Francisci in California, Ordinarium Monte-
reyensem Angelorum.
» » Quebecensis, Ordinarium Trifluvianensem in Canada.
» » Barensis, Ordinarium Tranensem et Barolensem.
» » Brundusinus , Ordinar ium Barensem.
» » Lancianensis, Ordinarium Pinnensem et Atriensem.
» » Tarent inus , Ordinarium Barensem.
Quas designationes SSmus D. N. Benedictus P p . XV approbare
dignatus est.
DESIGNATIO ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE EPISCOPORUM SANCTAE SEDI
IMMEDIATE SUBIECTORUM.
Vigore can. 1594 Codicis Iuris Canonici %t art. V decreti Concilio
rum provincialium a S. C. Consistoriali editi sub die 15 februarii 1919
pro electione tr ibunalis secundae ins tant iae :
R m u s D. Herculanus Marini, Archiepiscopus Amalphitanus, desi
gnavit Ordinarium Salerni tanum.
S. Congregatio Consistorialis 349
R m u s D. Ioannes Scotti, Archiepiscopus Rossanensis , Ordinarium
Sanctae Severinae.
R m u s D. Franciscus Moretti, episcopus Interamnensis et Narniensis,
Ordinarium Spoletanum.
R m u s D. Andreas Gassulo, episcopus Fabr ianensis et Mathelicensis,
Ordinarium Gamerinensem.
Quas designationes SSmus D. N. Benedictus Pp. XV benigne appro
bare dignatus est.
Romae, ex aedibus S. C. Gonsistoriaiis, die 18 augusti 1919.
SACRA CONGREGATIO CONCILII
C U N E E N , ET U T Ï N E N . . •
P R A E C E D E N T I A E
17 maii 1919
S P E C I E S F A C T I . - 1. Quum ecclesiae cathedralis Guneensis Capitulum
sua s ta tuta obtulisset Episcopo, ut hic eadem ad normam Codicis noviter
dati reformaret, et Episcopus, alacriter operi incumbens, oppor tunas
immutat iones inducendas proposuisset, has omnes ultro l ibenterque
Canonici acceptarunt, praeter u n a m illam quae Vicario Generali, ad
no rmam can. 370, § 1, tribuit « praecedentiae ius super omnibus. , , digni
t a t i b u s et Canonicis ecclesiae cathedralis, etiam in choro et act ibus
« capitularibus, nisi clericus caractère episcopali fulgeat, et Vicarius
« Generalis eodem careat ». Pr ior enim Parochus , pr ima Capituli in dicta
cathedrali dignitas, de sui Episcopi venia, adversus hanc propositam
s ta tutorum modificationem recursum ad S. H. Congregationem intera
posuit, p lura pro sui iuris possessione afferens, quibus innixus sequentis
dubii resolutionem reverenter petiit, n imirum : An Vicario Generali
Cuneen, ius praecedendi competat super Priore Parocho ecclesiae cathe
drali in casu.
% Dum praecedentis dubii disceptatio iam concludebatur, quaestio
fere eadem excitata est in Capitulo Utincnsi : siquidem, accedente ad
350> Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
chorum vestibus canonicalibus induto Vicario Generali, noviter inter
Canonicos cooptato, quidam e capitularibus exist imarunt eidem com
petere praecedentiae ius super omnibus capitularibus, non exclusis
dignitat ibus, ad normam can. 370; ceteri ex adverso censuerunt hoc
praecedentiae ius deberi Vicario Generali, dumtaxat si hic accedat habi tu
vicariali indutus, non vero si accedat indutus habitu canonicali. - Con
troversia ad Archiepiscopum delata, hic in scriptis respondi t : « che dopo
« il Codice non era più il caso di ricorrere all 'antica disiinzione dei
« Canonisti, e che quindi il Vicario Generale, anche presentandosi in
« coro come semplice canonico, deve avere la precedenza, r imanendo
« inalterati gii altri diritti della pr ima dignità » ; sed capitularibus huic
resolutioni non acquiescentibus, idem Archiepiscopus huic S. Congre-
gregationi solvendum remisit dubium : An ius praecedentiae super omni
bus dignitatibus et canonicis ecclesiae cathedralis spectet Vicario Generali
in choro veste canonicali induto.
A N I M A D V E R S I O N E S . - Contendit Prior Parochus Cuneensis per illatam
m s ta tuta modificationem laesa fuisse iura canonico Priori possessione
supra centenaria quaesita, contra praescr iptum can. 4. Etenim ex bulla
erectionis Capituli Collegiali, d. 4 sept, 1703, « Prior caput ipsius Eccle-
« siae collegiatae exsistat, et curam ipsius Ecclesiae Collegiatae, choro,
« capitulo, processionibus, et aliis act ibus et functionibus.. . iurisdictionem
« et praeeminentiam habeat »: idipsum constat ex bulla erectionis dioe
cesis, a. 1817, qua collegiata erecta quidem est in cathedralem, sed ser
vatis omnino antiquis dignitatibus cum eadem praeeminent ia canonici
Pr ior is : unde etiam in bulla provisionis hodierni canonici Prioris, a. 1889,
dicitur Prior esse prima dignitas post episcopalem. Quae quum ita sint
et quum can. 370 nullo modo revocet contraria privilegia, concludendum
videtur, ad normam can. 4, nullam immutat ionem in casu, vel post
Codicem, esse faciendam.
Attamen ab hac argumentat ione non abest aequivocatio. Sane nemo
contestatur Priori Parocho Cuneensi ius praesidendi coetibus capitula
r ibus et retinendi in Capitulo pr imam dignitatem. Hoc quidem ius illi
agnoscit allegata Bulla erectionis collegiatae (a. 1703) et conservat Bulla
erectionis cathedralis (a. 1817); sed neque Codex huic iuri detr imentum
aliquod affert, quum nihil definiat quoad ordinem et numerum dignis
ta tum in Capitulis, ut liquet ex can. 393, 408. Quapropter sicuti ante
Codicem ita postea perseverare dicenda est illa varietas circa numerum
et ordinem dignitatum, quam iam suo tempore tes tabatur B. Raymundus
ib Summa, 1. III , tit. 27, § 5: « hac de re fere quot sunt ecclesiae, tot
S. Congregatio Concilii 351
« sunt consuetudinum varietates » : cfr. etiam Conc. Trid. sess. XXV,
cap. 6, de ref. I ta e. g. quaedam Capitula unam habent dignitatem,"
quaedam duas, quaedam etiam septem; pari terque v. g. decani dignitas
quae in Hispania est prima in Bavaria est secunda; Archidiaconus in
Gallia pr ima dignitas in Austria quandoque tertia recensetur. Nihil
igitur obstat ex parte Codicis quominus Prior Parochus in Gathed. Cu
neensi pr ima dignitas habeatur.
Ab hac vero quaestione de interna constitutione cuiusque Capituli,
omnino independens est quaestio de iure praecedentiae definiendo inter
personas sive physicas sive morales. Norma seu lex ad rem plane est
mutabilis, ideoque per eius mutat ionem non tol luntur vera iura quaesita,
licet de facto fieri possit ut qui antea praecedentiam non habebat, postea
habeat , et vicissim. Quamobrem frustra adversus effectus muta tae legis
provocatur ad praescr iptum can. 4 de iure quaesito non tollendo.
Haec ut plenius intelligantur duo consideranda sun t : illud pr imum
quod iura quaesi ta spectantur in personis individuis, concretis, sive phy
sicae sint sive morales : e contrario praecedentia s tatui tur inter munera,
officia, qualitates, in abstracto (v. gr. antianitas, ordo sacerdotalis, etc.).
I taque si lex mutat ordinem praecedentiae inter diversa munera, non
ideo tollit iura quaesita personis eadem munera obtinentibus.
Praeterea, can. 4 de non sublatis per Codicem iuribus quaesitis, in.
eo habet fundamentum, quod lex, per se, non agit re t rorsum, seu non
habet vim retroactivam ut dici solet, quum «respiciat futura, non prae-
« teri ta » prouti habet can. 10. Id tamen non significat generatim legem
non posse in futurum supprimere ius quod quis habet dum illa pro
mulgatur, sed tan tum non posse eam tollere in futurum ius quod quis,
dum lex promulgatur , habet dependenter a facto praeterito, dum bene
potest tale ius tollere in futurum, si sit independens ab aliquo facto
praeterito. I ta v. g. diaconus qui ante Codicem accepit collationem paroe
ciae, habet ex facto praeteri to collationis ius quaesitum in paroeciam:
quamobrem lex can. 453 exigens ad officium parochi sacerdotium et aufe-
rens diaconis capacitatem ad tale officium, profecto nequit auferre tali
diacono capacitatem : eo ipso quia nequit agere retrorsum, nequit ius
quaesi tum tollere, dum ageret re t rorsum tolleretque ius quaesitum si
auferre praetenderet capacitatem dependentem omnino a facto praete
rito. E contrario vir const i tutus in xv aetat is anno in vigilia Pentecostes
anni 1918 habilis erat ad contrahendum matr imonium, quam habil i tatem
sustulit profecto insequenti die Codicis can. 1067 exigens xvi aetat is
annum. Agebatur enim de supprimendo in futurum, ius nullo modo
dependens a facto praeterito, ideoque lex illam habil i tatem tollens, nequa-
352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quam egit re t rorsum nec sustulit quaesi tum ius . Ratio namque cur
iuvenis xv annorum sit inhalilis ad matr imonium est praesens eius aetas,
non factum praeteri tum, quia nullo u m q u a m tempore quispiam ius
habui t quaesi tum ad matr imonium ante aetatem a lege ipsa permissam.
A pari , in nostro casu, qui, quum sit pr ima dignitas Capituli, habebat
praecedentiae ius in choro super Vicario Generali, ita disponente lege
quae tunc vigebat; hodie, mutato hoc iure et sancita praecedentia Vicarii
Generalis etiam super dignitatibus, idem ille, quamquam sit et maneat
prima dignitas, iam nequit praetendere praecedentiam quam habeba t ;
quia n imirum hoc ius per legem fuit in futurum subla tum independenter
a facto praeterito, immo^per solam legis muta t ionem; quum numquam
prima dignitas habuer i t praecedentiae ius super illis quos lex ei quoad
praecedentiam anteponeret . Id manifestius quoque, si oporteret, redde
retur considerando quod, si a rgumentum istud de iure quaesito non tol
lendo in casu valeret, valeret pro omnibus et singulis Capitulis, et ideo
in nullo Capitulo locum haberet praescriptum can. 370. Enimvero in
omnibus et singulis Capitulis, pr ima dignitas, in functionibus choralibus
et capitularibus, super Vicario Generali qui ut simplex canonicus acce
deret, praecedentiam habebat ante Codicem.
Codicem autem immutasse de facto ius antea in hac parte vigens,
res est manifesta: immo leges de praecedentia in Codice contentae sunt
et apparent ex illis legibus quae « totam de integro ordinant legis prioris
« materiam » (can. 22) et ideo ad no rmam can. 6, n. 1, quaslibet leges
sive part iculares sive contrarias omnino abrogant . Enimvero in Codice
pr imum (can. 106) inveniuntur normae generales, perspicuae illae ac
omnino rationabiles, hanc mater iam ordinantes , quae singulis locis variis
muner ibus applicantur, utpote nominat im in can. 370 officio Vicarii Gene
ralis. F rus t ra quid simile perquires in toto corpore iuris (cfr., v. g.,
can. 1 et 15, X, de maior, et obed., I, 33 ; Ex t ra v. Ioann., XXII eod;
Conc. Trid., sess. XXV, can. 6 et 17 de ref.): ubi nonnisi lacinias inve
nies, praeter quas, ad moderandum ius praecedentiae, non supererat
nisi congeries resolutionum S. R. C, a tque usus et observantia. Signanter
circa munus Vicarii Generalis ex densa et intricata sylva decisionum
S. R. G. id demum erui potera t : Vicario Generali deberi pr imum locum
ante Capitulum non exclusis dignitatibus, tam absente quam praesente
Episcopo (quamvis hoc pos t remum magis erat controversum) si inter-
veniebat ut Vicarius Generalis et in habitu vicariali, non au tem si uti
canonicus et in habi tu canonicali. Id autem praeterquam satis incon
gruum esset, quum Vicarius Generalis cogeretur vel distributiones cho
rales (in pr ima hypothesi); vel praecedentiam (iri altera) amittere, non
S. Congregatio Concilii 353
ubique erat receptum r immo quum ea de causa controversiae et lites
et rixae non cessarent, universale remedium inventum fuerat, s t andum
esse hac in re consuetudini cuiusque ecclesiae (Ferraris, sub voc. Vicarius
Generalis).
Merito i taque Codex totam ex integro hanc mater iam ordinavit non
modo praecedentiam definiens quoad singula munera, sed etiam principia
generalia s ta tuens unde illae singulae sanctiones aest imarentur . In nostra
specie can. 370 prona est applicatio ho rum principiorum prout can. -106
ponun tu r : ibi enim legitur: « 1) qui alius personam gerit ex eadem
« obtinet praecedentiam ; 2) cui est auctori tas in personas sive physicas
« sive morales-eidem est ius praecedentiae supra illas »: quae duo prin
cipia evidenter obtinent in munere Vicarii Generalis respectu cuiuslibet
membri aut dignitatis Capituli et etiam integri Capituli (cfr. can. 368),
quum ille teneat locum Episcopi et habeat iurisdictionem in omnes et
singulos clericos dioecesis, non exclusis canonicis et dignitatibus eccle
siae cathedralis. I taque ordinata noviter ex integro ad normam h o r u m
principiorum materia de praecedentia Vicarii Generalis, iam nullo modo
a t tendendum est ad obsoletam distinctionem Vicarii assistentis in quali
tate, seu melius, in habi tu vicariali, et in qualitate, seu potius, in habi tu
canonicali : vicissim, quum ex hisce principiis, merito Codex negaveri t
Vicario Generali praecedentiam in clericum charactere episcopali fulgen
tem, qua tenus ipse eodem careat, cessavit omnino quod satis commu
niter t radebant Auctores (cfr. r. g., Leurenium, de Vic. Gener., q. 41):
Vicarium nempe Generalem praecedere ceteris canonicis, tametsi aliqui
ex illis consecrationem Episcopalem recepissent.
Ceterum, quod att inet distinctionem vestis vicarialis et vestis cano
nicalis, haud immerito quis coniiceret eam excogitatam esse ad tollen
dum altera manu quod altera concedebatur. Tenebant enim Doctores,
Vicarium Generalem nisi vestibus canonicalibus indutus suae receptionis
occuparet stallum, non lucrare distributiones (cfr. Ventriglia, Prax.,
Lotter, De benef., I, q. 16, n. 63 ; Barbosa, De canon., c. 18, n. 32). Quo
pacto Vicario Generali in choro de facto praecedentiam negabant ; nam
si Vicarius Gen. non est canonicus, nihil habet in choro faciendum:
chori enim nomine non intelligitur locus materialis, sed consessus offi
cium divinum in loco chori peragent ium. Si i taque explicite Codex
Vicario Generali praecedentiam servat etiam in choro, eidem illam ser
vat etiam quando ut canonicus, veste canonicali indutus ad no rmam
can. 409, ibi praesens es t : non enim in choro praesens, sed t amquam
absens a choro censeretur iuxta praefatum canonem, si in veste cano
nicali non accederet.
ACTA, vol. XI, Q. 10 — 1-9-919. 24
354 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
R E S O L U T I O . - Emi Pa t res S. G. Concilii in plenariis comitiis diei
17 maii, supra enunciat is dubiis^" propositis, r espondendum censuerunt
Ad utrumque: affirmative. Quam resolutionem SSmus D. N. Benedictus
div. Prov. P P . XV, referente infrascripto S. C. Secretario in Audientia
insequentis diei 18, approbare et confirmare dignatus est.
I. M O R I , Secretarius.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
N U C E R I N A P A G A N O R U M SEU S A L E R N I T A N A
B E A T I F I C A T I O N I S ET CANONIZATIONIS SERVAE D E I P H I L U M E N A E IOANNAE GENO
V E S E E T E R T I O O R D I N E S. FRANCISCI . '
In civitate Nuceriae Paganorum ortum duxit, sancte vixit pieque
obiit, die 12 decembris anno 1864, in aetate viginti et novem annorum,
Ph i lumena Ioanna Genovese, e Tertio Ordine Sancti Francisci, cuius
corpus in ecclesia Conventus Ordinis Fra t rum Minorum, Sanctae Mariae
Angelorum dicata, nunc quiescit. Haec Virgo, mente et corpore candida,
f loruit sicut f i l ium, suae virtutis fragrantiam undequaque circumfundens,
innocentia et poenitentia mirifice consociatis. E piis honest isque parenti
bus Paulo Genovese et Maria Petrorino in lucem edita, die 29 octobris
anno 1835, sacramento baptismi subito regenerata est. Inde ab infantia
futurae abst inentiae por tendebat indicia et, a ludis pueril ibus aliena,
solitudinem quaerebat , ubi sola coram Deo orat ionem Dominicam, salu
tat ionem angelicam aliasque preces libentissime ingeminabat. Septennis,
i r ruente imbre per urbem, aquis fere obruta, Deo adiuvante, incolumis
evasit. Ad pr imam Synaxim admissa, etiam ad vir tutum incrementa
st imulos sensit alacriores. Genitoribus et magistris obediens et subie
cta, ita pia et modesta aest imabatur , ut ceteris puellis indigitaretur in
exemplum. Rei familiari ac domesticis muniis etiam humilioribus, veluti
ancilla, sedulo incumbebat . Sibi suaeque famulae quae, iussu matris ,
fluentes eius crines ornat ius concinnabat , in memoriam revocare sole
bat Christum, cui crines passi et direpti erant . Simili cogitatione et sensu
S. Congregatio Bituum 355
ducta, vultum et vestes etiam maculis deprimebat, ut, non mundo et
hominibus, sed Deo et Domino nostro Iesu Christo unice placeret.
Sanctorum vitas assidua lectione ac meditatione percurrens, maxime
delectabatur in gestis sanctae Veronicae de Iulianis, sancti Iosephi a
Cupertino et sanctae Rosae Limanae. Quadam die sagum induta, lum
bos fune praecincta et Crucifixi s imulacrum gestans, occurrit matr i
eique dicit se ad vir tutem Rosae Limanae imi tandam vehementer inci
tari a tque in eius fidem et clientelam se conferre, ut tu tum in pericu
lis inveniret refugium. Patent ibus hisce signis vitae exterioris facile
excogitavit al iquam religiosam Familiam ingredi, probe sciens quod, ad
perfectionem adipiscendam, ingens in secessu subsidium positum est.
Deus tamen aliter disposuit. Tunc, annuente genitrice, castitatis, pau
pertatis et obedientiae votis se Phi lumena obstrinxit a tque in perpe
tuum se Deo devovit. Quae quidem vota p r i t a t im emissa, deinceps
eius conscientiae moderator, Dominicus Ramaschiello, postea Episcopus
S Agatae Gothorum, publice ac rite suscepit in templo S. Matthaei
Apostoli. Per fidelem votorum observantiam alacri cursu ad vitae per
fectionem et caritatem in Deum intendebat pia Virgo quindecim annos
tan tum agens; sed illico, tumore ossi in sinistra eius gena suborto et
crescente, ita tota ipsius facies intumuit , ut operationem chirurgicam
subire debuerit quam, forti animo, absque ullo questu, sustinuit, in
Christi s imulacrum e cruce pendentis oculis defixis. De accepto sana
tionis beneficio memor et grata, statim ecclesiam adivit et preces coram
SSmo Sacramento in grat iarum actione fundere festinavit. Eius virtus
etiam resplenduit , labore assiduo et quotidiano, adsistens fratri s¿io
sacerdoti aegrotanti Vincentio, donec hic, sacramentis Ecclesiae refe
ctus et sororis caritate recreatus, animam exhalavit. Mox ipsa Philu
mena, sontico morbo correpta, quum nec medici etiam peritissimi, nec
remedia praescripta, nec balnea, marina Neapoli sumpta, al iquem salu
tarem effectum obtinerent, inter vehementes cruciatus levamen et sola
tium caeleste experiebatur a frequenti sacri Convivii communione.
Biennio post, quum diutinus et fastidiosus morbus paulum remisisset,
tum studio perfectionis, tum pietate, quam inde a teneris annis erga
seraphicum Patrem Franciscum ferebatur, Dei Famula permota, Tertio
Ordini franciscali nomen dedit, ut, ad humilem Christi eiusque servi
fidelis Francisci sequelam, ter rena despicere, caelestia acquirere et in
amore et amplexu sanctae crucis, omnia, ad patr iam peregrinanti adversa,
superare contenderet. Seraphico ideo poenitentiae habi tu induta, exempla
sibi proposita usque ad mortem studui t referre et feliciter expressit per
maiorem rerum fluxarum contemptum, animi corporisque candorem,
356 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vitam paeni tentem et var ia caritatis opera. Interim parenti , lenta paralysi
affecto et in lecto decumbenti , per t r iennium et ul t ra sine intermis
sione, veluti angelus, adstitit , a tque intirma infirmum et patiens patien
tem omnigenis modis usque ad ipsius obitum consolari sategit. Tandem
Phi lumena, gravibus et Ipsa ac diuturnis laboribus et morbis fracta et
vexata, dum fervido orandi studio a tque effusiore in Deum pietate,
necnon peculiari in Deiparam Virginem aliosque sanctos Gaelites devo
tionis affectu plena, aftlictae carni levamen afferebat et spiritualem
quandam dulcedinem degustabat , in aetate adhuc f iorente, ob vehe
mentiorem inveterati morbi vim ad extremum deducta, Nuceriae Paga
norum, die 12 decembris anno 1864, obdormivit in Domino. Licet vita
Servae Dei, in suo brevi cursu, to ta fuerit abscondita cum Christo in
Deo, eiusque virtutes in templo et inter domesticos parietes potissimum
duxe r in t , t um ex indole puellae, a mundo prorsus alienae, ne conta-
minaretur , t u m ex gravibus et fere continuis infirmitatibus, quibus ipsa
et consanguinei sui afflictabantur, nihi lominus ad exteros et ad suos
praecipue concives eius sanctitatis fama devenit. Post eius vero pretio
sum obitum, per frequentiam fidelium ad sepulcrum, per vitae narra
tionem et lectionem, per imaginum requisit ionem et distributionem,
accedentibus quoque signis et prodigiis, quae a Deo pat ra ta ferebantur
ob interventum eius servae fidelis, haec ipsa sanctitatis fama magis
in dies clara et diffusa invaluit, et usque in praesens florida viget in
civitate et dioecesibus Nucerina Paganorum, Salernitana, Neapolitana,
aliisque locis. Eapropter Processu Ordinario Informativo super eadem
fama constructo et ad Sacram Ri tuum Congregationem transmisso,
quum, servato iuris ordine, et peracta revisione scriptorum, ornnia in
p romptu essent, ut ad ulteriora procedi possit, instante admodum
Rev. P. Francisco M. Paolini, Ordinis F ra t rum Minorum et hu ius Cau
sae Postulatore, a t tent isque litteris postulatori is complurium Rmorum
Archiepiscoporum et Episcoporum, necnon canonicorum, parochorum,
religiosorum ac piarum Congregationum utr iusque sexus, praesertim
dioecesium Nuceriae Paganorum, Salerni tanae et Neapolitanae, alio
rumque virorum et mulierum illustrium, rogante etiam Rmo P. Sera-
phino Cimino, ministro generali Ordinis F ra t rum Minorum, suo et totius
Ordinis nomine, Eftlus et R m u s Dnus Cardinalis Vincentius Vannutelli,
Episcopus Ostiensis et Praenest inus , decanus sacri Collegii et eiusdem
Causae Ponens seu Relator, in Ordinario sacrorum r i tuum Congrega
tionis Coetu, subsignata die ad Vaticanas aedes coadunato , sequens
dubium discutiendum proposui t : An signanda sit Commissio Introdu
ctionis Causae in casu ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi Pa t res
S. Congregatio Bituum 357
sacris tuendis ri t ibus praepositi , post relationem ipsius Emi Ponent is ,
audito, tum voce tum scripto, R. P. D. Angelo Mariani, Fidei promo
tore generali, omnibus accurate perpensis, rescribendum censuerunt :
Signandam esse Commissionem Introductionis Causae, si Sanctissimo pla
cuerit. Die 22 iulii, anno 1919.
Facta pos tmodum de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto
Papae XV per infrascriptum Cardinalem sacrae Rituum Congregationi
Praefectum relatione, Sanctitas Sua Rescriptum eiusdem. Sacrae Con
gregationis ra tum habens , propria manu signare dignata est Commis
sionem Introductionis Causae Beatificationis et Canonizationis Servae
Dei Philumenae Ioannae Genovese, e Tertio Ordine S. Francisci, die 23,
eisdem mense et anno.
83 A. CARD. Vico, Ep. Portuen. et S. Rufinae,
S. R. C. Praefectus.
L. % S.
Alexander Verde, Secretarius.
358 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
A R G E N T I N E N .
N U L L I T A T I S MATRIMONII ( L E I C H T E R - K E R N )
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quinto, die 1.8 novembris 1918, BR. PP. DD. Guilelmus Sebastianelli,
Decanus, Ponens, Maximus Massimi et Iulius Grazioli, Auditores de
turno, in causa Argentinen. - Nullitatis matrimonii, inter Annam Kern,
actricem, repraesentatam per legitimum procuratorem ex officio deputa
tum Sac. Alphium D'Agata, advocatum, et Maximilianum Leichter, inter
veniente et disceptante in causa Brno Substituto Defensoris vinculi ex
officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam.
Anna Kern, catholica, illicitis indulgens amoribus, filium habui t a
Maximiliano Leichter, lu therano. Cum deinde ru rsus u te rum gestasset,
a fratre fuit derelicta et ab aedibus alienata. Quare, ut sibi ac proli
consuleret, coacta est cum amasio maritale vinculum inire per r i tum
civilem die 30 ianuarii anni 1902 in civitate Muelheusen, spem fovens
contrahendi postea coram Ecclesia. Illic tamen iurgia et contentiones
vitam communem agi tarunt , quibus post decennium finis impositus
fuit per divortium, a civili magistratu obtentum die I a decembris 1912.
Mulier, suae libertati rest i tuta, die 2 februarii 1914 nupt ias pari ter
civiles contraxit cum Ioanne Bulker, viro catholico. Cupiens praeterea
cum eodem matr imonium quoque ecclesiasticum celebrare, a Curia
Argentinensi petiit declarationem nullitatis prioris sui coniugii initi
cum M. Leichter. Processu ad no rmam iuris instructo, die 30 iunii 1915
sententia prodiit actrici favorabilis, a qua, appellatione interposita a
vinculi vindice apud iudices Metenses, qui, vi indulti apostolici diei
10 iunii 1910, Tr ibunal secundae instantiae consti tuebant, isti matr imo
nium validum declararunt. Pr imae et secundae instantiae dissentienti
bus iudicibus, actrix ad H. S. Auditorium provocavit, et hodie tertio
causa proponi tur disceptanda sub assueta formula dubii : An constet de
nullitate matrimonii in casu%
S. Bomana Bota 359
Ius quod spectat. - Concilium Trident inum, in cap. I, sess. XIV, De
reform, matrim., decrevit irr i ta et invalida esse matr imonia, quae non
contraherentur coram parocho et duobus aut t r ibus testibus : decernens
insuper ut conciliaris dispositio « in unaquaque paroecia suum robur
« post triginta dies habere incipiat, a die primae publicationis in eadem
«paroec ia factae numerandos ». In locis i taque in quibus non est pro
mulgatum Tridentinum valet matr imonium quacumque forma celebre
tur, dummodo adfuerit consensus; matr imonium enim facit par t ium
consensus, qui nulla h u m a n a auctoritate, neque ecclesiastica, neque
civili, suppleri valet (Codex Iuris Canonici, can. 1081, § 1). Quaestio
autem institui potest an in iisdem locis contrahentes matr imonium,
quod vocant, civile, valide contrahant . Ratio dubitandi ex eo petenda
est quod Ecclesia huiusmodi matr imonia constanter reprobaverit . Emus
Gasparri quaestioni respondet dis t inguendo: « Si partes - ait - habiles
« s u n t iuxta Ecclesiae leges et actum civilem ponentes ante matr imo-
« nium coram Ecclesia, intenderint verum matr imonium, actus civilis
« est verum matr imonium, non quia lex civilis servata est, sed quia
« nihil deest iuxta Ecclesiae legislationem necessarium ad matrimonii
« validitatem » (De matrimonio, n. 1526, edit. 3 a). Eadem habet Wernz :
« Contrahentes sponsi, sive catholici, sive acatholici baptizati, qui lege
« tr identina non sunt adstricti in mere civili matrimonii celebratione,
« etsi illicitum, tamen validum ineunt matr imonium, dummodo inten-
« tionem habeant verum contrahendi matrimonium, neque aliud obstet
« canonicum impedimentum : at si civilem t an tum velint performare
« caeremoniam, quam ex ipsorum intentione sequatur in Ecclesia coram
« ministro cultus verus contractus matrimonialis, religiose celebrandus,
« o m n i valore caret matr imonium civile» (Ius Decret., IV, n. 207). Cano
nistis consonant Moralistae, quorum princeps, in sua Summ, theol, mor.,
p. III, n. 443, not. I, haec scribit: « Quamobrem si. ubi matr imonium
« valide contrahitur, et alter ex eis in tendant civilem dumtaxat r i tum
« peragere (quod est p raesumendum, quia matr imonium graviter illici
te tum foret) hoc ne intelligi quidem potest ». Hanc doctrinam sequutum
fuit nostrum Tribunal in Colonien., 27 augusti 1910, coram Pers iani ; in
Argentinen., 23 februarii 1912, coram Heiner; in Colonien., 10 iunii 1912,
coram Mori, etc.
Ad rite vero cognoscendum quodnam fuerit praecise obiectum
voluntatis contraent ium in ritu civili peragendo, an nempe mera caere
monia vel verum matr imonium, perpendere necesse est personarum,
loci ac temporis circumstantias. I ta si agatur de catholicis, qui sua
munera religiosa implent , p raesumendum est volitum fuisse tan tum
360 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium- Officiale
r i tum civilem prouti talem, non vero matr imonium; tales enim catho
licos catholice operari censendum est. A fortiori valet haec praesum
ptio si consuetudo adest ut coram magistratu mera tan tum caeremonia
peragatur, et postea in ecclesia matr imonium celebretur; quilibet enim
praesumitur sese conformari consuetudini loci, ubi agit. Cohaerenter ad
haec S. C. Concilii, die 12 augusti 1882, nullum declaravit matr imo
nium initum Londini a quadam Maria catholica cum quodam Paulo
graeco-schismatico. Quam decisionem referens Card. Gasparri , in opere
cit., n. 906, haec adnota t : « Petitio nullitatis pluribus inni tebatur capi-
« t ibus, sed putamus rat ionem decidendi hanc fuisse. Maria scilicet
« coram magistrati civili vulgo Registras non intendit verum matrimo-
« nium, sed sponsalia. Id suadebatur ex eo quod in Gallia, ex consueta
« catholica educatione receptisque moribus , omnes ret inent civilem actum
« n o n esse verum matr imonium, uti iudex Parisiensis tes tab i tur , e t
«p rae t e r ea id satis probabatur ex depositione tum Mariae, tum etiam
« Pauli , quam alii quoque testes confiraiabant ».
Modo ad faôtum.- Cl. Wernz (loc. cit., n. 163 in fine) animadvert i t
in al iquibus regionibus, quam ipse enumerat , iampridem a fide catho
lica alienis, postea sive per expressam publicationem, sive per longevam
observantiam caput Tametsi in aliqua parochia publ icatum fuisse, ut
accidit Argentorati inde a tempore Ludovici XIV, Baltimorae, Berolini
et .in cimiate Muelheusen, quibus tamen in locis « soli Catholici lege
« irr i tante Concilii Tridentini l igabantur ; immunes vero erant omnes
«acathol ic i baptizati, etiamsi cum parte catholica contraherent mixtum
« matr imonium ». Notandum ulterius est in Germania catholicorum
opinionem esse communem, matr imonium mere civile non esse verum
et proprie dictum matr imonium in sensu christiano. Hoc asseri tur et
fuse proba tur in Argentinen., 23 februarii 1912. Quod intelligendum est
non solum de matrimoniis , quae a catholicis contrahuntur , sed de
matrimoniis quoque mixtis: quidquid enim sit de par te acatholica, pars
catholica in iisdem adiunctis invenitur ac catholici omnes ; quae proinde,
si suis officiis satisfaciat, nulla ratio est ob quam, quoad eius consensum,
iudex non debeat uti normis communibus pro matrimoniis catholico
rum. Hoc tenuerunt iudices primae instantiae, in qua legitur « esse
« populo christiano persuasum. . . contractum civilem non esse matri-
« monium validum » : et tes ta tur parochus Holb a iudicibus eiusdem
instantiae excussus: « A mon avis - ait - cette idée de la nécessité d 'un
« mariage catholique est l 'opinion générale parmi nos gens. Dans ma
« paroisse j ' a i beaucoup de mariages mixtes clandestins, et les catho-
S. Bomana Bota 361
« liques sont tous très étonnés quand je leur dis que leurs mariages
« mixtes clandestins peuvent être valides ».
Neque contrarium evincunt verba, quae leguntur in epistola S. U. I.
Archiepiscopo Colonien, diei 2 iulii 1892: « Praesumpt io stat non pro
« nullitate, imo vero pro validitate u t rorumque matr imoniorum (i. e.
« mixtorum, sive civiliter, sive coram ministro acatholico clandestine
« contractorum), quae ibidem a iure tr identino e x i m u n t u r » . Etenim
1) dicendum S. Congregationem memora ta declaratione nulli respondisse
quaestioni, quae fuerit sibi ab Archiepiscopo Coloniensi proposita, eam
que declarationem in ea parte epistolae reperiri , in qua praefatum
Archiepiscopum monet deterrendos esse f ideles ne matr imonia mixta
celebrent ; proinde non agitur de vera ac proprie dicta decisione iuri"
dica. Nec 2) S. U. Inquisitio absolute omnino statui t in dubio semper
s tandum esse pro validitate matr imoniorum mixtorum, quae fuerint
civiliter contracta. Etenim post relata verba legitur « et in casibus dif-
« facilioribus recurrendum ad S. Sedem », quod inutiliter addi tum fuis
set si semper in dubio pro validitate dictorum matr imoniorum s tandum
esset. Praetereundum tandem non est quod citata declaratio ad sum
mum respiceret et valeret pro Archidiocesi Coloniensi, at tento quod in
hac Archidioecesi, sicut et in dioecesibus Trevirensi, Paderbornensi et
Monasteriensi, ex dispositione Pii VIII, diei 25 martii anni 1830, permis
sum fuerit, ut matrimonia mixta non reservata forma tr ident ina contrahi
deinceps valide possent, unde praesumptio oriri potuit catholicos in
genere rescire matr imonium quandoque, seu certis in rerum adiunctis
valere etiam coram Deo, etsi in facie Ecclesiae non fuerit celebratum.
Hisce prae oculis habitis, p raesumendum est Annam Kern voluisse
coram magistratu civili meram caeremoniam peragere, nam catholica
erat, nec officia religionis negligebat; parochus enim tes ta tur : « Iis
« (Anna Kern et I. Bulker) accomplissent leurs devoirs de chrétiens
« au tan t qu'ils peuvent le faire ».
Praesumptioni favent acta processualia. Etenim actrix in suo libello
introductivo declarat: « Quoique nous cohabitions, je n'ai j amais con-
« sidéré ce mariage comme valide, et aussi après le mariage civil ».
Quare sponsum perducere volebat ad matr imonium coram Ecclesia
celebrandum. « J 'essayais d 'amener mon mari à faire bénir notre mariage
« à l'Eglise catholique, mais sans aucun succès ». Quod confirmat in
depositione iurata coram iudice. Ait enim : « Je savais que le mariage
« civil ne suffisait pas pour constituer un mariage valide... Je lui (i. e.
« Leichter) ai dit que ce n'était pas bien de vivre ensemble de cette
«man iè re , si nous ne nous marions pas à l'Eglise. Je croyais toujours
36ü2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
«pouvo i r encore l 'amener à le faire: mais lui se moquait de moi ».
Fidem praebendam esse mulieris depositioni affirmat parochus, qui ad
quaes i tum: « Tenez-vous dignes de foi Monsieur Burckel et Anna
« Kern », respondit : « Oui je les crois dignes de foi ; car ils auraient
«faci lement pu donner des réponses plus favorables».
Depositio actricis firmatur a test ibus. Ita praefatus parochus ait :
« J 'avais vraiment l ' impression que, dès les commencements , elle (Anna)
« était vraiment persuadée d'elle-même que son mariage civil n 'était
« v a l i d e » . Andreas autem Glotz, in ter rogatus : « Etes-vous personnelle-
« ment convaincu qu 'Anna Kern a considéré comme invalide devant
« Dieu son mariage contracté à la mair ie? », respondit : « Oui ». His acce
dunt duae mulieres ab actrice adductae. Pr ima, i . e. Emma Diener-
Stoekli, haec habet : « Quand ils avaient des disputes, Madame Kern
«d i sa i t souvent à son mar i : " Je suis libre, je puis de nouveau te quit-
« ter „ ». Altera autem, i. e. Lina Meier: « Quand ils se disputaient,
«Madame Kern disait souvent à son mari, qu'elle pouvait de nouveau
« l e quitter, puisque elle n 'était pas mariée à l 'Egl ise». Iamvero ratio
ab Anna adducta, ob quam poterat a Maximiliano divertere, nullam
vim haberet , si sponsa putasset contractu civili cum eo inito verum
matr imonium contraxisse.
Opponit Rev. Subst i tutus vinculi defensoris, quod dubitari potest an
anno 1912, « quo civile foedus cum Maximiliano Leichter Anna con-
« traxit , illa revera hanc opinionem habuer i t ». At concedimus praefatas
depositiones, in se t an tum inspectas, non probare voluntatem actricis
tempore quo civiliter nupseri t ; at denegandum non est quod, inspectis
iis, quae matr imonium subsequuta fuerunt, iure meritoque deduci potest,
quaenam fuerit ipsius actricis mens in matrimonii celebratione.
Obiicitur deinde incredibile fere esse Annam matr imonium civile
nul lum reputasse et per integros decem annos cum viro cohabitasse,
non obstant ibus verberibus, aliisque vexationibus, quibus sub ic ieba tur .
At haec omnia nec probant , nec praesumere faciunt Annam retinuisse
validum contractum civilem. Etenim ipsa, a fratre derelicta et e domo
expulsa, censuit non posse aliter suae egestati consulere, quam cum
proprio amasio ins taurare cohabitationem, quae, si ritu civili t an tum,
non autem ecclesiastico, inita fuit, hoc unice a viri reluctantia repeti
debet, uti supra dictum est.
Post haec inutiliter prorsus affirmatur Annam Kern laborasse errore
iuris circa validitatem matrimonii civilis, qui error nec opponitur con
sensui matrimoniali , nec nuptias irritat. Nam matrimonium in specie
invalidum et nullum dici debet non ex errore iuris, quo Anna labora-
S. Bomana Bofa 363
bat, sed ex pluribus circumstantiis, quae, insimul iunctae, demons t ran t
non adfuisse consensum maritalem.
Quibus omnibus rite diligenterque perpensis, Nos infrascripti Audi
tores de turno, pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis
habentes, Christi nomine invocato, decernimus, declaramus et defini
tive sentent iamus constare de matrimonii nullitate in casu.
I ta pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribu
nalium, ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram defini
t ivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacro
rum Canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, De reform., Concilii
Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis
efficacia et oppor tuna pro rerum adiunctis exst i tura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, 18 novembris 1918.
Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens.
Maximus Massimi.
Iulius Grazioli. L. © S .
Ex Cancellaria, die 30 decembris 1918.
Sac. T. Tani, Notarius.
364 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S A C R A C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
La mattina di martedì 8 luglio 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Preparatoria, nella quale, con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati e dei Consultori teologi componenti la medesima, si è discusso il dubbio intorno al martirio, la causa del martirio e i segni o miracoli dei Servi di Dio Carlo Luanga, Mattia Marumba e Compagni, uccisi, come si asserisce, in odio alla Fede nel-POuganda, nel Vicariato Apostolico di Victoria-Nyanza.
Martedì 22 luglio 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei S. Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie :
1) introduzione della Causa di beatificazione, ossia dichiarazione del Mar
tirio, dei Servi di Dio Friacrio Tobin da Kilkenne e Giovanni Battista Dow-
dall da Ultonia, dei Minori Cappuccini, uccisi, come si asserisce, in odio alla
Fede in Irlanda;
2) introduzione" della Causa di beatificazione e canonizzazione della
Serva di Dio Filomena Giovanna Genovese, Terziaria Francescana;
3) intorno alla revisione degli scritti del Servo di Dio Pietro Casani,
sacerdote professo dei Chierici regolari delle Scuole Pie;
4) intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Maria Pussepin,
Fondatrice delle Suore della Presentazione di Maria Ssma di Tours;
4) e parimenti intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio
Maria Giuseppa Rossello, Terziaria Francescana, Fondatrice delle Figlie della
Misericordia in Savona.
Martedì 12 agosto 1919, presso T Emo e Rmo Signor Cardinale Gaetano Bisleti, Ponente della Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Ven. Vincenza Cerosa, Confondatrice dell'Istituto delle Suore della Carità in Luere, diocesi di Brescia, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Antipreparatoria, nella quale dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima, si è discusso il dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate dalla stessa Venerabile Serva di Dio.
Diarium Romanae Curiae 365
S . C O N G R E G A Z I O N E P E R L A C H I E S A O R I E N T A L E
DIFFIDA
È venuto a notizia di questa S. Congregazione che un certo P. Nicolas, di rito copto, va raccogliendo elemosine « per gli orfani orientali e per le chiese distrutte dai turchi ». Si rende noto agli Eccmi Vescovi che il predetto P. Nicolas è persona del tutto sconosciuta alla S. Congregazione pro Ecclesia Orientali, nè dalla medesima ha avuto alcuna autorizzazione a questuare. Qualora però la carità dei buoni i edeli volesse venire in aiuto dei poveri copti, potranno le Curie rimettere le elemosine raccolte alla Segreteria della S. Congregazione pro Ecclesia Orientali «(piazza Scossacavalli, 65), la quale, essendo bene informata delle condizioni di quei cristiani, potrà distribuire i soccorsi là dove se ne sente maggiore il bisogno.
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare: .
30 luglio 1919. L'Eino signor Cardinale Gaetano Bisleti, Protettore della Congregazione delle Umili Figlie del Monte Calvario.
» » » L' Emo signor Cardinale Oreste Giorgi, Protettore della Congregazione delle Figlie Povere di S. Giuseppe Ca-lasanzio.
» » » Il Revmo P. Luigi Bondini, segretario generale dei Minori Conventuali, Consultore della Sacra Congregazione del Concilio.
1 agosto » L'Eöio signor Cardinale Andrea Frühwirth, Protettore dell'Istituto delle Suore di Sant'Agnese, che hanno la Casa Madre a Fond du Lac.
» >> » L'Emo signor Cardinale Donato Sbarretti, Protettore dell'Istituto delle Suore di Carità di Halifax.
22 » » Il Revmo P. Augusto Sordet, Redentorista, Consultore della Sacra Congregazione dei Religiosi.
366 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare :
Protonotari apostolici ad instar participantium :
1919. Mons. Alessandro Mac Kintosh, della diocesi di Argyll. -» Mons. Patrizio Morris, dell'archidioeesi di S. Andrea ed
Edimburgo.
» Mons. Tommaso Alessio, dell'archidioeesi di Benevento.
Prelati Domestici di S. S.:
16 maggio 1919. Mons. Pietro M. Cauley, della diocesi di Erie. 29 luglio » Mons. Giuseppe Stillemans, residente a New York. 1 agosto » Mons. Giuseppe Stambulie, corepiscopo del Patriarcato An
tiocheno dei Siri. m • y
» » » Mons. Giuseppe Giorgi, corepisc. del medesimo Patriarcato. » » » Mons. Efrem Hicari, corepisc. del medesimo Patriarcato. » » » Mons. Raffaele Gibri, corepisc. del medesimo Patriarcato.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
morificenze :
La Commenda dell'Ordine Piano:
1 agosto 1919. Al sig. Giulio De Galarza y Perez Castañeda, conte di Ga-larza, Ministro di Spagna nel Perù.
La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
24 luglio 1919. Al sig. Antonio Cordes, della diocesi di Paderborn. 2 agosto » Al sig. Maurizio Guglielmo Yan Vollenhoven, Ministro di
Olanda a Bruxelles.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
4 agosto 1919. Al sig. cav. Ernesto Soenens, dell'archidioeesi di Malines.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
24 luglio 1919. Al sig. Edoardo Isphording, della diocesi di Paderborn. 25 » » Al sig. Enrico Ludovico Pietro Agostino Berends, della
diocesi di Breda.
31 » » Al sig. Guglielmo Adriano Beukers, della dioc. di Harlem.
20 luglio 22 »
30 »
Diarium Romanae Curiae 367
fi Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
29 luglio 1919. Al sig. Alfredo Giuseppe Radelet, capitano comandante dell'esercito Belga.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
7 agosto 1919. Al sig. dott. avv. Michele Perea, dell'archid, di Montevideo.
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
28 luglio 1919. Al sig. Gonzalo Saverio DAlmeida Garret, della diocesi di
Portalegre. "
9 agosto » Al sig. Antonio Dreesmann, dell'archidiocesi di Utrecht.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
11 giugno 1919. Al sig. Giulio Peruzzi, dell'archidiocesi di Firenze.
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
Con Biglietti di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di & £. :
30 settembre 1918. Mons. Francesco Salesio M atwykiewicz, della diocesi di Prem i si ia.
29 gennaio 1919. Mons. Stefano Skoczinski, della diocesi di Cracovia. 7 giugno » Mons. Ignazio Klopotowski, della diocesi di Lublino.
26 luglio » Mons. Pietro Giurazza, della diocesi di S. Angelo de' Lombardi e Bisaccia.
29 » » Mons. Edoardo Quaranta, della diocesi di Montecassino.
» » » Mons. Pietro Paolo Ceratto, della diocesi di Cuneo.
» » » Mons. Ermenegildo Pellegrinetti, dell'archidiocesi di Lucca.
1 agosto » Mons. Mlippo Monti, della diocesi di Bergamo.
4 » » Mons. Giacinto Piñeiro y Soto, dell'archidiocesi di S. Giacomo di Compostella.
7 » » Mons. Ambrogio Martínez Lozano, della diocesi di Cadice. » » » Mons. Antonio Vilaplana y Forcado, della diocesi di Vich.
» » » Mons. Giovanni Rogers, dell'archidiocesi di S. Francisco
in California.
368 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1 agosto 1919. Mons. Filippo O' Ryan, della medesima archidiocesi.
19 » » Mons. Riccardo Bartoloni, dell'archidioeesi di Firenze.
» » » Mons. Enrico Infalt, della diocesi di Lussemburgo. » » » Mons. Stanislao Adamski, dell'archidioeesi di Gnesna e
Posnania. 23 » » Mons. Nehmatalla Tohmé, delFarchid. Maronita di Cipro. » » » Mons. Nehmatalla Asmar, della medesima archidiocesi.
» » » Mons. Nehmatalla Aad, della medesima archidiocesi.
» » » Mons. Giuseppe Hayek, della medesima archidiocesi.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
29 gennaio 1919. Mons. Rodolfo Wimmer, dell'archidioeesi di Vienna.
» » » Mons. Ferdinando Heinz, della medesima archidiocesi.
24 aprile » Mons. Gonçalo Casimiro Nogueira, del Patriarcato di Li
sbona.
19 maggio » Mons. Federico Pesendorfer, della diocesi di Linz.
» » » Mons. Enrico Binder, della medesima diocesi.
9 agosto » Mons. Baldassare Hofer, della diocesi di Secovia.
» » » Mons. Mariano Castel y Moya, della diocesi di Teruel.
N E C R O L O G I O
31 luglio 1919. Mons. Domenico Gasparo Lancia di Brolo, arcivescovo di
Monreale.
14 agosto » Mons. Romolo Molaroni, vescovo di Macerata.
24 » » Mons. Vincenzo Tasso, vescovo di Aosta.
Mons. Efrem Giesen, vescovo titolare di Palto, Vicario Apo
stolico dello Scian-ton settentrionale (Cina).
Annus XI - Vol. XI 1 0ctoferisLÌ91& Num. 11
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
I
R E S T I T U I T U R ECCLESIA SANCTAE IUSTINAE, PATAVII SITA, IN ABBATIAM BENE
DICTINAM.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Inclyta Benedicti Patr is familia iugiter per saecula de religione non minus quam de civili societate
optime merita est. Dum enim Benedicti alumni Evangelii lumen in
Europam fere universam provexerunt, in Ordinis illius coenobiis, veluti
munitissimis in arcibus, media praesert im aetate, inter bella et tumul tus ,
a barbarorum incursionibus liberales omne genus artes tu tum obtinue
runt asylum. Celeberrima plura enumerantur coenobia benedictina,
a tque haec inter eminet vetust issimum monaster ium ad sanctae Iust inae,
Patavii conditum, de quo iam inde a saeculo VII fit mentio. Ab Hun-
garis, Italiam vastant ibus , combustum et saeculo x denuo exstructum,
ad splendoris apicem pervenit saeculo xv, cum idem monaster ium,
auspice venerabili Ludovico Barbo, postea episcopo Tarvisino, incuna-
bulum fuit magnae reformationis Benedictinae in Italia, ex qua originem
duxit Congregatio a sancta Ius t ina tunc nuncupata . Hanc quidem Con
gregationem, postea Casinensem appellatam, rec. me. predecessor Noster
Eugenius Papa IV pluribus privilegiis auxit. Continens monasterio, erecto
saeculo xvi, surrexit ingens basilica, molis amplitudine non minus quam
artis operum decore miranda, quae inter maiora Christianitatis templa
merito recensetur. Ipsa in basilica summa cum veneratione asservantur
mul torum sanctorum corpora, potissimum illud sancti Prosdocimi, primi
episcopi Patavini, necnon corpus sanctae Iust inae virginis ac martyris ,
ACTA, vol. XI, n. 11. - 1-10-919. 35
370 Acta Apostolicae Sedis - Commenta/Hum Officiale
ecclesiae enunciatae t i tularis. Attamen, anno MDGGLXXXVII, monasterium
illud, omnibus artis et scientiae thesauris , quibus refertum erat, per
nefas spoliatum fuit, deturbat ique ab eo monachi ad nostra usque tem
pora ad prist inam sedem redire n u n q u a m potuerunt . Quare non sine
magna laetitia accepimus abbatiam ad sanctae Iustinae, Patavii , cui
novissimis annis an imarum cura addita erat, opera potissimum episcopi
hodierni Patavini e t -parochi Panzoni, praelati Nostri domestici, mox
de integro iri ins taura tam; cumque Nobis efflagitatum sit, ut instaura
t ionem ipsam suprema Nostra auctori tate sancire dignaremur; Nos,
quibus nihil ant iquius est, quam ut ipsum monumentum, omnibus nomi
nibus venerandum, ad pristinum decus revocetur ; motu proprio ac certa
scientia et matura deliberatione Nostris deque Apostolicae Nostrae pote
statis plenitudine, praesentium vi, pe rpe tuumque in modum haec, quae
infra scripta sunt , decernimus: Ï. Basilicam ad sanctae Iustinae, Patavii ,
committ imus Congregationi Benedictinae Casinensi primaevae observan
tiae, ut in ipsa const i tuatur religiosa familia, cui an imarum etiam cura
concreditur. - II. Approbamus et confirmamus, 'auctoritate Nostra Aposto
lica, conventionem idcirco initam inter episcopum Patavinum atque
enunciatae Congregationis Generalem Abbatem. - III . Nova religiosa
familia omnibus et singulis iur ibus ac privilegiis gaudeat quibus vetus
insignis abbat ia fruebatur, exceptis iis privilegiis quae per Codicem
iuris canonici abrogata fortasse sint, i isque iuribus, quae praescripta
legitime. - IV. Religiosa ad sanctae Iust inae familia interim aggre-
getur Com munitati Monasterii a tque abbatiae sanctae Mariae Prataleae,
vulgo Fraglia, in agro patavino. Huius abbat iae abbas ti tulum obti
neat administratoris abbat iae sanctae Iustinae, donec Congregationis
Casinensis superioribus oppor tunum videatur consilium, consti tuendi
eam in communitatem sui iuris, secundum Ordinis leges regendam. -
Haec edicimus, s ta tuimus, mandamus , decernentes praesentes Lit teras
firmas, validas a tque efficaces semper exstare ac permanere , suosque
plenos a tque integros effectus sortiri a tque obtinere, dictaeque abbatiae
monachis praesentibus ac futuris nunc et in posterum perpetuo suffra
gar i ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i tumque ex nunc
et inane fieri, si quidquam secus super his, a quoquam, auctori tate qua
libet, scienter vel ignoranter at tentari contigerit. Non obstant ibus con
trari is quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pe t rum, sub annulo Piscatoris, die
X X I I iunii MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
Acta Benedicti PP. XV 371
II
CATHEDRALIS ECCLESIA DERTHUSENSIS BEATAE MARIAE VIRGINIS IN CAELUM
A S S U M P T A E TITULO AC DIGNITATE BASILICAE MINORIS HONESTATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Illustriores inter sacras Aedes,
quae Hispaniae regiones nobili tant et insigne simul gentis illius reli
gionis s tudium ac munificentiam late praedicant atque testantur , iure
meritoque accensenda est Cathedralis Ecclesia Derthusensis sub titulo
Beatae Mariae Virginis in caelum Assumptae, tum antiquitate, tum
molis amplitudine ceterisque artis operibus praestantissima. Siquidem
testimoniis fide dignissimis et constanti tradit ione fertur, illud templum
ab aevo apostolico claram suam ducere originem. Gothico stylo con-
structum ac mirifice ornatum in admirat ionem intuentium renidet.
Constat quoque Sedem Derthusensem, quar to insti tutam saeculo, prae
s tant ibus doctrina ac pietate Praesul ibus fuisse honesta tam, quos inter
eminet Praedecessor Noster Hadr ianus VI, qui Derthusensem ti tulum
fere ad mortem usque retinuit et privilegia ac peculiaria honoris insi
gnia Derthusensibus Antisti t ibus perpetuo tribuit . Commemorare etiam
iuvat prae ceteris de Aragoniae Regni successione habit is , celeberrimam
Synodum in Cathedrali Derthusensi Aede fuisse coactam saeculo deci
moquinto, ad schisma occidentis legitime definiendum, cui Martini
Papae V rec. me. Nostri Praedecessoris Legatus praefuit S. R. E. car
dinalis De Fox, plurimis Catholici Orbis adstant ibus episcopis, abba
tibus, innumeris utr iusque cleri praelatis ac sacerdotibus, ac praesente
ipso Aragoniae rege Alphonso quinto. Eodem in templo, quod sancto
rum reliquiis, quorum nonnullae insignes, ditatum est et sacra supel
lectile refertum abunde, Ordo Pa t rum Canonicorum et clerus divinis
obeundis muner ibus in exemplum perfunguntur. Accedit celeberrima
laicorum Sodalitas, pluribus a saeculis canonice ibidem erecta sub titulo
SSmae Mariae Virginis a Cingulo, quae primos confratres obtinet Hispa
niae Reges et regalis familiae Infantes; quaeque in proprio eiusdem
templi sacello pietatis exercitationes assiduo studio solet peragere et
sollemni pompa peculiaria festa celebrare. His fretus, cum venerabilis
frater Pe t rus Rocamora y Garcia, episcopus Derthusensium, Nos sup
plicibus votis rogaverit,** ut praelaudatae ecclesiae Cathedrali Derthu
sensi t i tulum ac privilegia Basilicae Minoris tribuere d ignaremur; Nos,
372 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
animo repetentes illustres sacrae illius Aedis memorias, precibus his
annuendum ultro l ibenterque existimavimus. Quae cum ita sint, audito
S. R. E. Cardinali Sacrorum Ri tuum Congregationi Praefecto, aposto
lica Nostra auctoritate, praesentium vi, perpe tuumque in modum, Cathe
dralem Ecclesiam Derthusensem Deo in honorem Beatae Mariae Virginis
dicatam, Basilicae Minoris t i tulo ac dignitate cohonestamus, omnibus
eidem privilegiis a tque honorificentiis at tr ibutis , quae Minoribus Almae
huius Urbis Basilicis de iure competunt . Decernentes praesentes Litte
ras, firmas, validas atque efficaces semper exstare ac permanere, suosque
plenos atque integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spe
ctant sive spectare poterunt, nunc et in posterum perpetuo suffragari :
sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i tumque et inane fieri
si secus quidquam super his, a quovis, auctori tate qualibet, scienter
sive ignoranter at tentari contigerit. Non obstant ibus contrariis quibus
cumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum sub annulo Piscatoris, die
XXV iulii MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P. C A R D . G A S P A R R I , a Secretis Status.
I I I
SANCTUARIUM BUGUBfNUM SANCTI UBALDI EPISCOPI TITULO BASILICAE MINORIS
DECORATUR EIDEMQUE ALIA PRIVILEGIA CONCEDUNTUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Romanorum Pontificum deces
sorum Nostrorum vestigiis insistentes, celeberrima christiani orbis san
ctuaria, ant iqua populi religione praestant ia , pro re ac tempore, singu
lar ibus honoris titulis privilegiisque locupletare satagimus. Iamvero
undecimo adventantis septembris mensis die, septingentesimus vige
simus quintus sese vertet feliciter annus , ex quo corpus sancti Ubaldi,
Eugubinae civitatis et dioecesis Patroni , non sine caelesti quadam desi
gnatione, prope ipsam civitatem in montis cacumen t ransla tum fuit. Non
ignoramus, hoc diuturni temporis spatio, sanctum Pa t ronum paterna
pietate validoque auxilio filios suos fovisse ac protexisse, Eugubinos
nempe cives populosque finítimos, a tque in eos innumera beneficia, tam
temporalia quam spiritualia, effudisse. Sicuti enim relatum est ad Nos,
Acia Benedicti PP. XV 373
de excelso illo vertice vir tus eius effulget, potissimum in repellendis
spiritibus immundis atque in l iberandis a mortis discrimine rabidi canis
vel cuiusvis animalis morsu tactis, hominibus, opem ipsius, usque prae
sentem, implorant ibus. Quare nunquam sancto Ubaldo debitae pietatis
gratique animi test imonia defuerunt, a clero et populo tributa^ praeeun
tibus episcopis et proceribus urbis. Templum sancto Ubaldo sacrum et
continens coenobium religiosorum, qui venerandum eius corpus fide
liter custodiunt et piissime colunt, Magni Duces Urbinatium Eugubi-
nique Gubernatores singulari prorsus munificentia auxerunt , decora-
runt . Romanos quoque Pontifices praedecessores Nostros, et in vita et
post obitum sancti Episcopi, singulari eum studio prosecutos esse scimus.
Etenim rec. mem. Honorius Papa secundus Ubaldum, canonicum regu
larem ex Ordine sancti Augustini, anno reparatae salutis MCXXIX Eugu-
binae Ecclesiae praefecit eundemque auctoritate apostolica episcopum
consecravit; quem deinceps anno MCXCII Gaelestinus Papa ter t ius in san
ctorum numerum retulit. Constat quidem eius sanctuar ium, procedente
tempore, plures alios Romanos Pontifices decessores Nostros multis gra
tiis ac singularibus privilegiis ditare non destitisse. Prae ceteris recen
sendos esse a rb i t ramur Sixtum IV, Leonem X, sanctum Pium V> Cle
mentem XI, Benedictum XIV, Pium VI et Pium IX. Meminisse denique
iuvat Pium X, decessorem Nostrum, qui cultor simul et p ropaga tos
devotionis erga sanctum Ubaldum, autographo suo die ix mensis augusti
anni MCMXLI obsignato, Piam Unionem a sancto Ubaldo appellatam, quam
venerabilis frater Ioannes Baptista Nasalli-Rocca, tunc dioecesis Eugu-
binae navus a tque actuosus praesul, sapienti ductus consilio, insti tuerat,
peculiaribus indulgentiis aliisque privilegiis cohonestare dignatus est.
Pontificum votis et operibus ecclesiastici viri et laici omnis ordinis, tum
ex civitate ac dioecesi Eugubina, tum ex universa Umbria et ex plu
ribus Italiae, Europae a tque Americae quoque regionibus, mirifice
responderunt . Hoc tes tantur devotae peregrinationes, frequens ad sacra
menta concursus, publicae poenitentiales pompae ac supplicationes, vigi-
liaeque nocturnae coram Augusto Eucaristiae Sacramento publicae vene
rationi sollemniter proposito. Hoc denique luculenter confirmant conspicua
fidelium dona et munificae largitiones pro eodem sanctuario ins taurando
atque amplificando. Et sane, novissimis his annis, corrogata undique
stipe, vetustum sanctuar ium ins taura tum est funditus eximiisque artis
operibus concinne ornatum, cooperantibus Fra t r ibus Minoribus, qui,
eiusdem sacrae Aedis custodiae addicti, sacra ibidem mysteria religio
nisque officia ac functiones sollerti diligentia peragunt iugique pietate.
Nunc novo renident splendore quinque alae immanes quibus constat
374 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t emplum; patent fenestrae affabre sculptae cum vitris depictis; sex
novae surrexerunt arae, ex quibus eminet altare princeps ex marmore
constructum saeptisque marmoreis muni tum, quod Nos ipsi, quasi sin
gulare Nostrae erga sanctum Ubaldum pietatis i temque perenne monu
mentum, donavimus. Hoc super al tare eminet aenea pretiosa urna , quae
corpus, per tot saecula incorruptum, contegit eiusdem sancti Ubaldi,
Ecclesiae Eugubinae Episcopi et Patroni praecipui". Absoluto instaura
tionis opere, sanctuar ium, die anniversario primaevae translat ionis sacri
corporis, nempe undecimo proximi mensis septembris, Deo iterum dica-
bitur, sacraeque huic functioni praeesse voluimus praecipuum operis
eiusdem auctorem atque auspicem, nempe venerabilem fratrem supra
laudatum Ioannem Baptistam Nasall i-Rocca, iam Eugubinum antistitem,
modo ti tularem archiepiscopum Thebarum et a secretis largit ionibus
Nostris, qui personam Nostram in ipsius sanctuarii consecratione geret.
Nunc autem, cum auspicatam hanc nactus occasionem, Eugubinus
hodiernus episcopus, venerabilis frater Carolus Taccetti, u n a cum Capi
tulo tum Ecclesiae Cathedralis tum Ecclesiae Conlegiatae ad sanctae Chri-
stinae, nec non una cum religiosa familia Minorum Fra t rum sanctuari i
custodum, cetero clero, Municipii Praeside ac proceribus Eugubinis, Nos
suppliciter exoraverit, ut, decessorum Nostrorum erga sanctum Ubaldum
pietatem ac concessiones cumulantes, eius ecclesiam ac sanctuarium titulo
ac dignitate Basilicae Minoris condecorare dignaremur, Nos frugiferis
his votis ultro l ibenterque concedendum existimavimus. Quamobrem,
collatis consiliis cum venerabilibus fratribus Nostris S. R. E. Cardina
libus Sacrae Ri tuum Congregationi praepositis, at tentis expositis et prae
scriptis conditionibus ad rem pert inentibus, apostolica Nostra auctori
tate, tenore praesentium, praefatam ecclesiam seu sanctuar ium sancti
Ubaldi, penes Eugubinam civitatem, ad t i tulum ac dignitatem Basilicae
Minoris perpetuum in modum evehimus, omnibus et singulis privilegiis
a tque honoriñcentiis eidem at tr ibutis quae Minoribus Almae huius
Urbis Basilicis de iure competunt . Praeterea, ut solemnia consecrationis,
propediem, ut supra diximus, habenda, uberiore cum spirituali emolu
mento celebrentur, largimur ut, hoc anno tan tum, durante t r iduana
dumtaxa t supplicatione, in grat iarum actionem indicta pro felici san
ctuarii ipsius instauratione, media nocte t r ium ipsorum dierum, pro
pria sancti Ubaldi Missa cum cantu enunciato in sanctuario litari possit.
Commoditati autem peregrinorum, ad sanctuar ium turmat im, sicuti rela
tum est ad Nos, etiam e dissitis regionibus confluentium, benigne pro
spicientes, apostolica Nostra auctori tate, perpetuo facultatem tr ibuimus,
ex qua in eadem sacra Aede sacerdotes peregrini aut duces peregri-
Acta Benedicti PP. XY 375
norum, Missam celebrantes ad altare sancto Ubaldo Episcopo e t P a t r o n o
civitatis Eugubinae sacrum, adhibere valeant Missam propriam de ipsomet
sancto Confessore singulis per annum diebus, exceptis tamen festis
duplicibus et dominicis primae et secundae classis, necnon feriis, vigi
liis et octavis, quae sint ex privilegiatis, rubricis ac decretis de cetero
religiose servatis eaque lege ut in dominicis minoribus aliqua Missa de
dominicis ipsis celebretur. Tandem indulgentias omnes ac singulas,
peculiaresque alias omnes gratias spirituales, iam inde a saeculis a
Romanis Pontificibus decessoribus Nostris Eugubino sancti Ubaldi san
ctuario concessas, qua tenus opus sit, suprema Nostra auctoritate con
firmantes ra tasque habentes, perpetuum, auctori tate similiter apostolica,
privilegium adiicimus, ex quo, singulis annis , t r ibus potioribus dicti
sanctuarii festivitatibus, videlicet die sexto decimo mensis maii; quo
Sancti Ubaldi festum agitur, die undecimo mensis septembris, quo
sacri corporis translat ionis memoria recolitur, denique feria tert ia
post Pentecosten, qua universae fere civitatis ac dioecesis Eugubinae
cives ad sancti Ubaldi sanctuar ium conveniunt peregre, ad recolendum
Sacramentum augustum, in forma Quadraginta Hora rum Orationis,
publicae venerationi expositum, Eugubinus sacrorum antistes, vel alius
ab eo deputa tus in ecclesiastica dignitate consti tutus Praesul , post rite
peracta in sanctuario Missarum sollemnia, iuxta r i tum formulamque
praescripta, adstanti populo, cum plenaria addita indulgentia, Nostro
et Romani Pontificis pro tempore exsistentis nomine et auctoritate, bene
dicere licite possit ac valeat. Haec concedimus, edicimus, mandamus ,
decernentes praesentes^ Lit teras Nostras firmas, validas a tque efficaces
semper exstare ac permanere, suosque plenos atque integros effectus
sortiri a tque obtinere, omnibusque ad quos pertinent, sive pert inere
poterunt , nunc et in posterum perpetuo suffragari, sicque rite iudi
candum esse ac definiendum, i rr i tumque ex nunc et inane fieri si quid
quam secus super his, a quovis, auctori tate qualibet, scienter sive igno
ranter at tentari contigerit. Non obstant ibus contrari is quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Petrum, sub annulo Piscatoris, die
XXVI augusti MCMXIX, Pontificatus Nostri anno quinto.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
376 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
E P I S T O L A E
I
AD PATRITIUM IOSEPHUM O'CONNOR, EPISCOPUM ARMIDALENSEM, GRATULATIONIS CAUSA OB TEMPLUM CATHEDRALE A FUNDAMENTIS EXCITATUM ET PROXIME CONSECRANDUM.
BENEDICTUS P P . XV
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. - Inde
ab inito episcopatu, quem quintum decimum iam annum geris, pasto
rale t am recte v idens intellexisse munus , ut dicere pene liceat, te ne
u n u m quidem diem assiduo ex labore conquievisse. De industr ia enim
in agendo tua plura antehac allata sunt, hodieque plura ad Nos affe
r u n t u r : pot issimum vero Nos delectavit nosse, auspicato consecratarum
te fore die xiv mensis decembris cathedrale templum, quod a solo exci
t andum magnificeque perficiendum multo negotio curavisti , et funda
menta eo ipso die iacturum piae d o m u s , in qua liberi parent ibus
orbi, alendi riteque inst i tuendi , recipiantur. Vehementer equidem et rem
feliciter actam et ineundum proxime insigne caritatis opus tibi, vene
rabilis frater, g ra tu lamur ; idque eo libentius facimus, quod animi tui
vis a tque vir tus sperare ut ique iubet, futurum, ut, quaecumque in po
sterum necess i tas , vel util i tas cleri populique tui postulare videatur,
ea, quemadmodum consuevisti, impiger adgrediaris. Actuosae profecto
operae tuae mercedem, eamque magnam perpetuoque mansuram, Ille
tibi a l iquando dabit, qui nulla pat i tur recte facta suo praemio carere
ac remunera t ione ; verum hoc interea tibi, pastorales inter sollicitudines,
animos addere solaciumque afferre merito debet, quod, u n a cum am
plissima episcoporum regionis istius existimatione gregisque tui amore,
peculiarem benevolentiam Nostram tibi conciliasti. Quibus quidem popu
lar ibus tuis signifiées volumus, Nos non modo omnibus eos laudibus
prosequi, cum, etsi largo censu non sunt, i terum atque i terum Antisti
tis sui invitationibus egregia liberalitate r e s p o n d e r e t , sed etiam pluri
mum confidere, ita eos esse in officio perseveraturos, ut, posthac quo
que, pro facultatibus suis, dent tibi aditum ad maiora in dioecesis
istius bonum efficienda. Caelestium interea donorum conciliatricem pa
ternaeque caritatis Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, et clero
Acta Benedicti PP. XV 377
populoque t u o , apostolicam benedictionem amantiss ime in Domino
impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, die xxix mensis august i
anno MCMXIX, Pontificatus Nostri quinto.
BENEDICTUS P P . XV
I I A D U N I V E R S O S H E L V E T I A E E P I S C O P O S , Q U I S E D U N U M C O N V E N E R A N T
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Egre
giam pietatem s tudiumque vestrum rursus elucere vidimus ex eis lit
teris quas nuper ex annuo conventu, Seduni habito, ad Nos commu
niter misistis. Intelleximus enim actuose vos ibidem necessitatibus gregis
vestri, collatis consiliis, prospexisse, ac praeterea, cum feliciter dudum
Helvetia, digladiantibus undique inter se populis, integra incolumisque
ab immani belli calamitate servata esset, sollemnem propitio Deo gra
t iarum actionem de insigni beneficio in tert ium diem dominicum mensis
huius septembris indixisse. Proposi tum sane l a u d a b i l e suscepistis : id
enim magis magisque divinam patriae vestrae opem conciliabit. Nos
vero qui eam peculiari quodam amore prosequimur, libentes has publicas
supplicationes praeeundo part icipamus : eo libentius quod, bello sae-
viente, it* pacis, dono Helvetia usa est, ut multiplicibus caritatis ope
ribus mirifice nobili tata sit. Precamur ut non solum exercituum confli
ctus sed etiam mult i tudinum motus ubique, istic praesertim, tandem
conquiescant. Hanc in rem plur imum sane conferent memorabiles illae
encyclicae litterae Rerum novarum; quarum quidem opportunitatem
ipsi nunc rerum eventus confirmant. Sed illud in primis curabitis, vene
rabiles fratres, ut ad Evangelii normam vitaeque christ ianae sanctitudi-
nem populus revocetur: inde enim sine dubio secuturum est ut sensim,
iustitia et caritate ducibus, in omnes civium ordines optata refluât sani
tas, ad prosperi tatem reipublicae et felicioris aevi auspicium. Caelestium
autem munerum conciliatrix et praecipuae benevolentiae Nostrae testis
apostolica sit benedictio, quam vobis, venerabiles fratres, cunctaeque
Helvetiorum genti amantissime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, in festo Nativitatis Beatae
Mariae Virginis MCMXIX,'Pontificatus Nostri anno sexto.
BENEDICTUS P P . XV
378 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
AD IOANNEM S. R. E. PRESB. CARD. CSERNOCH, ARCHIEPISCOPUM STRIGONIEN
SEM, DE HUNGARIAE REBUS.
Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. - Quoad
Hungaria vestra, superioribus mensibus, magna rerum perturbat ione
concussa est, cum ob communes miserias praecipuo quodam dolore
excruciati sumus, tum tibi, dilecte fili Noster, conlegisque in episcopatu
tuis vehementer ab hostili dominatu t imuimus. Nunc autem, cum vene
rabiles fratres Episcopos Vesprimiensem et Vaciensem admiserimus,
singillatim atque accuratissime ab ut roque edocti sumus quibus vos
conflictati sitis quamque gravibus aerumnis . Etenim sacro patrimonio
ita destituti estis ut ne relictum quidem vobis sit unde alere vitam
possetis, et, impediti omnino quominus pastorale m u n u s libere exerce
n t i s , acerbissimas vexationes oppeti ist is; omnia demum experti et per-
pessi estis, quae homines, omni freno exsoluti Ecclesiaeque odio abrepti ,
ad nocendum excogitare potuerunt . Verum ex ipsa tr ist ium eventuum
enarrat ione plura collegimus, quibus abunde delectaremur ; didicimus
enim vos sine iactura dignitatis et invicta cum fortitudine calamitates
eas omnes pertulisse, et clero populoque vestro praebuisse saluberrima
vir tutum omne genus exempla. Qua in re scitote Nos et angoribus
vestris congruere et constant iam vestram summopere vobis gratulari .
Quoniam vero clerum popularesque vobis commissos memoravimus,
facere non possumus quin debitis prosequamur laudibus cum sacerdo
tes istos, qui, maximam partem, Antistites suos imitati, se officii reti-
nentissimos praestiterint, tum catholicos Húngaros , quorum fides ani
mique magnitudo effecerit ne clerus maiora indignioraque pateretur.
Ac certe, cum intemperantes rei publicae gubernatores id proposi tum
sibi haberent ut cum vetere societatis ordine maiorum fidem labefacta-
rent, cernere re ipsa licuit quam altis in populo radicibus defixa esset
catholica ea fides, unde inlustris S. Stephani nat io uti omnem cultum
atque humani ta tem hausit , sic spem omnem futurae prosperitat is spon- '
dere sibi unice potest. Quo in genere clerus summa contentione ni ta tur
oportet, ut in popular ium animis avitam fidem acriter tuea tur excolat-
que uberius ; quod sacerdotes haud multo negotio assequentur , si arctiore
cum iis consuetudine coniuncti e runt eorumque voluntatem magis
magisque sibi conciliaverint. Quod vero ad Nos attinet, nihil profecto
Acta Benedicti PP. XV 379
reliqui faciemus, quod nationi vestrae, tam praeclare de Ecclesia meri-
tae, sit aliquo pacto profuturum. Optata interim reservavimus, quae
venerabiles fratres Episcopi Vesprimiensis et Vaciensis tuo Nobis nomine
aperuerunt , oppor tunamque eorum rationem habebimus cum contro
versiae ex bello ortae disceptabuntur. Deliberatum vero Nobis est nihil
decernere nisi rogatis antea sententiam, quorum intersit, venerabil ibus
fratribus Hungariae Episcopis, neque ulla inire consilia nisi quae reli
gionis t an tummodo et f idelium istorum bonum suggesserit. In solacium
interea praeter i torum ac praesentium maiorum inque testimonium pater
nae caritatis Nostrae, tibi, dilecte fili Noster, conlegis in episcopatu tuis
et universo clero populoque vestro apostolicam benedictionem aman
tissime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xi mensis septembris
anno MCMXIX, Pontificatus Nostri sexto. • s
BENEDICTUS P P . XV
I V
AD BERNARDINUM JÁNDÍ , O. S. B . , PRIOREM ARCHIABBATIAE S. MARTINI IN
S. MONTE PANNONIAE, GRATULANDI CAUSA.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Magno animum
Nostrum maerore affecerunt quae de duriore nuper accepimus condi
cione, in quam sodales insignis istius Archiabbatiae inciderunt cum,
proximis hisce mensibus, divina humanaque omnia iura in Hungar ia
permixta infeliciter sunt. Sollicitudinibus enim ac molestiis, quas, eo
ipso quod Archiabbate carebatis, gigni necesse erat, graves accesserunt
comminâtiones a tque adeo insidiosa blandimenta, quibus, qui tunc domi
naban tur, insano enisi sunt consilio, ut ad sacra vota perfrigenda et a
fide ipsa desciscendum vos omnes inducerent. At, quan tumcumque
impendebat detrimenti , in officio perstitistis, D. N. Iesu Christi verbis
confisi, qui pollicitus est se centies iis reddi turum qui omnia pro nomine
eius reliquissent. Vobis autem omnibus de eiusmodi constantia gratu
lamur, t ibique in primis, dilecte fili , qui tam fortiter s t renueque et ipsemet
nefariorum hominum conatibus restiteris et sodalium tuorum animos
ad resis tendum incenderis. In quo argumentum placet agnoscere claris
s imum tum religiosorum spir i tuum quibus Archiabbatia ista animatur ,
tum peculiaris patrocinii quo eam magnus Pat r ia rcha Benedictus com-
3 8 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
plectitur ac tuetur. Quod rel iquum est, dum vos vehementer hor tamur
ut cotidie digniores vocatione vestra sancta efficiamini, cuius vi a tque
virtute superiores ab asperrimo certamine discessistis, divinorum mune
rum auspicem paternaeque benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte
fil i , et universis sodalibus tuis, apostolicam benedictionem peramanter
impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xri mensis septembris
anno MCMXIX, Pontificatus Nostri sexto.
BENEDICTUS P P . XV
V
AD REMIGIUM BEKEFI, EX ORDINE CISTERCIENSIUM, ABBATEM DE ZIRCZ, LIT
TERAE GRATULATORI AE.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Suspensum
occupatumque tenuit superioribus mensibus an imum Nostrum miserrima
condicio, quam Hungar iae gubernatores clero regulari facessisse uni
verse nunt iabatur . Nuper vero per la tum distincte ad Nos est, in communi
illa religiosorum virorum vexatione ne Ordini quidem vestro parci tum
esse, cui, saeculorum decursu, tam praeclarae rerum gestarum accesserant
laudes. Ecclesiae enim adversarii non modo vos de fbrtunis omnibus
deturbarunt , quibus inst i tuta vestra, optima christiani cultus domicilia,
alebantur, sed vitam ipsam monast icam, longe vobis pretiosissimam, fun
ditus evertere conati sunt. Cui quidem turpi consilio ita repugnando
obstitistis, ut ad inopiam atque egestatem delabi quam impiorum homi
n u m minis vel illecebris concedere malueritis. Id profecto tibi, dilecte
f i l i , cunctisque sodalibus tuis vehementer gra tu lamur ; vobisque, qui
spectaculum facti estis mundo et angelis et hominibus, op tamus omina-
murque, ut in spiritu ac disciplina Bernardi Patr is Legiferi, quae talem
ac tantam peperit vobis victoriam, cotidie magis proficiatis. Caelestis
interea solacii grat iaeque conciliatricem, i temque paternae caritatis
Nostrae testem, tibi, dilecte fi l i , sodal ibusque omnibus, quibus digne
praees, apostolicam benedictionem amantiss ime in Domino impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xn mensis septembris
ann® MCMXIX, Pontificatus Nostri sexto.
BENEDICTUS PP . XV
Acta Benedicti PP. XV 381
V I
AD FELICEM S. R. E. CARD. DE HARTMANN CETEROSQUE HPISCOPOS QUI PUL-
DAM CONVENERUNT.
Dilecte fili Noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — Acceptissimae sane Nobis vestrae fuerunt officiosae
litterae, Fulda communiter datae, quo primum vos, post quinquennium,
remoto tandem luctuoso belli spectaculo, tametsi non pa rum adhuc futu-
ra rum rerum solliciti, proxime coivistis. Atque illud in primis gratum acci
dit quod tam eximios pietatis sensus erga Christi Vicarium profitebamini;
et. quamquam non semel praeclaram vestram cum Apostolica hac Sede
coniunctionem testati estis, laetamur tamen eam vos in postremo hoc
coetu, qui inter alios eminet, studiose confirmavisse. Hic enim in ipsum
incidit annum, quo fauste saecularia sollemnia in honorem S. Bonifacii,
Germaniae apostoli, istic celebrantur: quod cum optimum profecto sit
patriae vestrae auspicium, recte ipsi affirmatis: « Amicum S. Bonifacii
« sidus opportune nunc i terum ab alto promicat, melioris et sanctioris
« spei nunt ius ». Precamur autem ut quemadmodum propitius is vobis
affuit cum, ad eiu# sepulcrum, dioecesium utili tatibus consuleretis, ita
idonea quoque auxilia vobis a Deo impetret ut, in his temporum dif
ficultatibus, ad gravissimas pastoralis officii partes digne exsequendas
valeatis. Filiis vero amantissimis, qui vestrae sunt curae concrediti,
certe, magnus istius gentis apostolus, non solum caelestis solatii copiam,
sed etiam christ ianam fortitudinem benigne implorabit, ut, arcte cum
suis Pastor ibus coniuncti, fidei ardorem, a maioribus sibi t amquam here
ditate t radi tum, constantissime retineant. Quod est rel iquum, plur imam
habemus vobis gratiam de tr iduanis precibus quas pro Ecclesiae et
Apostolicae huius Sedis necessitatibus ad S. Bonifacii sepulcrum pie
fundere voluistis. Ac divinorum munerum conciliatricem praecipuaeque
benevolentiae Nostrae testem, vobis, dilecte fili Noster et venerabiles
fratres, et universo clero populoque vestro apostolicam benedictionem
peramanter impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, in festo Exaltationis S. Cru
cis MCMXIX, Pontificatus Nostri anno sexto.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus XV has , quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
21 augusti 1919. — Cathedrali ecclesiae Bolivarensi praefecit R. P. D.
Carolum Mariam de la Torre, hac tenus episcopum Lojanum.
2 septembris. — Titulari episcopali ecclesiae Maximianopolitanae,
R. P. D. Gulielmum O' Hare, S. I, quem constituit vicarium aposto
licum in Giamaica.
6 septembris. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Sardicensi, R. P. D.
Pau lum de Huyn, hactenus archiepiscopum Pragensem.
9 septembris. — Cathedrali episcopali ecclesiae Vaciensi, R. D' Ste
phanum Hanauer , canonicum ecclesiae cathedralis Veszprimiensis eius
demque curiae cancellarium.
12 septembris. — Titulari episcopali ecclesiae Rhi thymnensi , R. D. An
tonium Autunes, canonicum cathedralis ecclesiae Conimbricensis, quem
constituit auxiliarem Rmi Episcopi eiusdem dioeceseos Conimbricensis.
16 septembris. — Metropolitanae ecclesiae Pragensi, R. D. Franci
scum Kordäc, professorem in theologica Universitate eiusdem civitatis.
SACRA CONGREGATIO CONCILII
A L B I N G A N E N . ET A L I A R U M
SANATIONIS ALIENATIONIS
17 maii 1919
QUAESTIO. - Occasione cuiusdam petitionis Ordinarii Albinganen.,
ad tollendam quae de facili in praxi emergere posset ambiguitatem,
manda tum est disceptari in hac S. Congregatione u t rum Ordinarii , qui
ad normam can. 1532, § 1, facultatem facere possunt alienandi bona
S. Congregatio Concilii 383
ecclesiastica, quorum valor non excedat triginta millia libellarum, possint
etiam sanare emptiones venditiones, quae sine debita licentia factae
fuerint; et, in suppositione quod possint, an debeant in casu servare
leges, seu praescripta eiusdem canonis 1532, §§ % 3.
ANIMADVERSIONES ad propositam quaestionem solvendam ita a quodam
cl. Consultore luculenter proponebantur . Sta tuendum ante omnia quinam
sit valor alienationis, quae sine debita licentia fuerit peracta. Quod qui
dem facile admodum negotium est, quum ipse legislator in Codice id ex
pressis verbis edixerit. In canone enim 1530, § 1, n. 3 s ta tui tur : « (Requi
ritur) 3° licentia legitimi Superioris, sine qua alienatio << invalida est ».
At quaeri ulterius potest de qua invaliditate sermo sit. Dist inguunt
enim iurisconsulti duplicem invaliditatem, alteram completam, incom-
pletam alteram. Haec tunc habetur , quando non desunt elementa ne
gotii iuridici, sed vitio aliquo inveniuntur affecta. Illa locum habet ,
quum in negotio aliquod deest ex elementis intrinsecis au t essentia
libus requisitis sive ex na tura rei, sive ex voluntate legis aut part is .
Primi generis invaliditas rescindibilitatem producit, alterius vero nulli
tatem veri nominis. Et certum est ex data quoque definitione, aliena
tionem sine licentia peractam efficere ut negotium sit nullum.
Iam age, quod nullum est, nullum producit effectum ; scilicet non
producit effectum illum, ad quem producendum ab agente actus positus
est. Et in hoc nulla potest esse difficultas. Nemo enim dixerit in casu
nostro alienationem sine debita licentia peractam transmit tere domi
nium, stante citata praescriptione Codicis, collato canone 1680 § 1, in
quo dicitur: « Nullitas actus tunc t an tum habetur , quum in eo defi-
« ciunt quae actum ipsum essentialiter consti tuunt, aut sollemnia seu
« conditiones desiderantur a sacris canonibus requisitae sub poena nul-
« litatis » ; quod ult imum praecise in casu nostro obtinet. Agitur proinde
in casu de actu nullo stricte dicto.
Porro quinam sunt effectus actus iuridice nulli in sensu stricto
huius vocis? Actus nullus non habet iuridicam exsistentiam, quare nec
constituere nec immutare , nec exstinguere potest relationem ullam iuri
dicam; hinc ex. gr. res t radi ta in exsecutionem actus nulli non transi t
in proprietatem acquirentis et vindicari potest ex quocumque posses
sore ; - praeterea actus nullus caret quovis effectu et vi in relatione ad
omnes interesse haben tes ; quare non solum emptor, sed venditor
quoque potest agere contra invalidam seu nullam alienationem, ut pro
re nostra patet etiam ex § 2 can. 1534; - deinde, actus nul lus non
eget invalidari ; - tandem actus nul lus sanari non potest, quia non
384 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sana tur nisi illud quod exstitit; actus autem nullus nec exsistit nec
exstitit unquam.
Omissis autem aliis effectibus, de quibus in praesenti non est
quaestio, de hoc ultimo, qui ad rem nostram proxime facit, aliquid
magis in particulari dicendum est.
Nullitas igitur actus insanabilis e s t v quia nec praescriptio nec con
firmatio seu ratihabitio efficere potest ut actus nul lus convalescat.
Et re quidem vera, in ordine ad actum nullum, ne loqui quidem pos
sumus de praescriptione. Praescriptio enim supponit ius aut actionem,
quod exerceri au t quae poni debebat, exercitum aut positam non esse;
ad hoc autem ut actus nullus non producat effectus iuridicos, nullum
ius exerceri, nullam actionem poni necesse est. Hinc poterit quis semper
opponere fundamenti defectum in actione, quam alter contra ipsum expe
riri vult, etsi praescriptionis tricennalis aut ulterioris limites praeterlapsi
fuerint. Cfr. Codex, can. 1893. Hoc unanimiter t r adun t iurisconsulti recen
tiores, hoc docuerunt antiqui. Iam Licinius Rufinus (1. 210 de div. reg.
iur. ant. D., L, 17) dicebat: « Quae ab initio inutilis fuit stipulatio, ex
« post facto convalescere non potest » et Paulus (1. 29 tit. cit. D.): « Quod
« ab initio vitiosum est, non potest t ractu temporis convalescere »; quae
omnia consecravit Bonifacius VIII in regula 18 iuris in 6°: « Non firma-
« tu r t ractu temporis , quod de iure ab initio non subsistit ».
Sed neque confirmatione sanari potest ; non enim sanatur nisi illud,
quod, etsi infirmitate laborans, exsistit tamen. Quare actus nullus debet
de novo integer poni sine defectu, quo antea inficiebatur, quique nulli
tatis causa exsistebat. Loqui quidem possumus, et ita de facto saepe
iurisconsulti et canonistae, a l iquando ipsum ius, loquuntur , de confir
matione, rat ihabit ione seu sanatione actus absolute nulli ; sed haec est
impropria locutio. Vera enim confirmatio vel ratihabitio seu sanatio ea
est, quae habet effectum retrotract ionis; nam « ratihabitionem retrotrahi
« et mandato non est dubium comparari » (reg. 10 iur. in 6°). Porro
effectus iste retrotractionis applicari quidem potest actibus rescindibi-
libus, non vero actibus nullis, neque citata regula iuris locum habet
quando manda tum ab initio requir i tur t amquam forma actus aut per
vim auctoritatis. Testem habemus Gaium (1. 9 § 5 de auct. et cons.
tut., etc., D. XXVI, 8; cfr. § 2 de auct. Inst . Iust . I, 21) a ientem: « Tutor
« stat im in ipso negotio praesens debet auctor fieri ; post t empus vero
« aut per epistolam interposita eius auctori tas nihil agit ».
Quare ea, quae a l iquando dicitur confirmatio actus nulli, non est
vera confirmatio, sed positio novi actus validi, qui omnes habens con
ditiones a iure praescriptas, suos effectus ex nunc, idest ex tempore
S- CongregaUo Concilii 385
quo positus est, producit. Hinc, si irapubes tes tamentum condit, quod
legalem aetatem adeptus confirmat, haec suae voluntatis declaratio non
efficit validum tes tamentum, quod erat et manet nu l lum; si confirmatio
facta fuerit observatis omnibus sollemnitatibus a iure praescriptis habe
bimus tes tamentum validum, quod, substant ia rei inspecta, idem erit
ac pr imum, sed formaliter novum omnino tes tamentum est. Et quamvis
in contractu par tes contrahentes possint, si velint, pacisci, ut novus
actus seu novum negotium existimetur produxisse suos effectus ex eo
tempore, quo posi tus fuerat actus nul lus, id quidem poterunt , sed hoc
valebit vi additi pacti, non vi actus nulli pr ius positi, et vim habebit
inter partes paciscentes, non autem relate ad tertios.
Hanc novi actus posit ionem seu stipulationem libere faciunt partes
sine ullo interventu magistratus aut iudicis, quae tamen, ut diximus,
ipsum actum nullum sanare non possunt. Pari ter libere possunt partes
renunciare iuri, quod in foro nostro ex can. 1679 habent , experiendi
actionem ad obtinendam a iudice declarationem nullitatis. Sic etiam
ex. gr. in iure civili (Cod. civ. ital., art. 1311) s tatui tur confirmationem
seu ratihabitionem testament i nulli locum non habere nisi ex par te
heredum aut causam habent ium a testatore, ex quo indirecte deducitur
testatorem ipsum non posse rat ihabere posteriore declaratione aut novo
actu tes tamentum ipsum suum nulliter factum. Quae quidem merito
s ta tuuntur . Nam validitas vel invaliditas actus iuridici non potest depen
dere a voluntate privati hominis, sed unice ex praescripto legis, dum
contra in potestate est interesse habentis sese iuvare, vel non, nulli
tate a lege s tatuta . Ratihabit io ex parte ipsius testatoris secumferret
in eo potestatem subst i tuendi sollemnitatibus a iure praescriptis alias
diversas sollemnitates, quibus efficeretur validum tes tamentum quod ex
lege nullum est ; contra, ratihabit io ex parte heredum id non importat ,
nec tes tamentum nullum facit validum, sed unice importat renuntia
t ionem ex parte heredum iuri invocandi declarationem nullitatis, eam
que opponendi, renuntiat ionem utilitati et commodis, quae ipsis prove
nire possent ex oppositione actionis nullitatis. Hanc renuntiat ionem
privatus quoque homo facere potest.
Sed an actus nullus veri nominis sanat ionem seu confirmationem
nancisci potest, magistratu interveniente suamque auctoritatem interpo
nente? Porro ex dictis negativa prorsus descendit responsio; rationes
enim, quae ad ads t ruendam impossibilitatem sanationis actus nulli
allatae sunt, ex intimis procedunt seu ex ipsa iuridica na tu ra actus.
Verum dubitari quidem potest ex nonnullis textibus iuris. Certe in
iure Romano (1. 38 De adopt. D. I. 7) dicitur: « Adoptio non iure facta,
ACTA, vol. X I , n. 11 . — 1-10-919. 26
386 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« a Principe confirmari potest »; idem dicitur (1. 3 si maior factus etc.
C, V., 74) fieri in casu alienationis fundi rustici facta a minore sine
decreto auctoritatis exercentis altam tutelam (et est casus valde nostro
affinis) per certum temporis decursum. Imo in iure nostro, quod ad
casum att inet nostro fere aequalem, dicitur alienationem rei ecclesia
sticae a Praelato factam, Capitulo reclamante seu contradicente, non
tenere et a successore non debere servari, nisi tamen Capitulum, con
sensu suo etiam postea, sive ex intervallo, praestito, eam approbet seu
ra tam habea t : « certum est de rigore iuris concessionem illam non
« tenere, quam reclamante Capitulo per práedecessorem tuum factam
« constat fuisse, nisi eam ratam postmodum habuisset », c. 3 de his quae
fiunt a Prael. etc. X, tit. III , 10.
Quid igitur d icendum? Scilicet summus Princeps supra ius est.
Ipse igitur, quemadmodum posset novas formali tates seu sollemnitates
ad actus validitatem generali lege statuere, ita potest id facere pro sin
gulari actu. Sanare proinde potest actum nul lum prout hic et nunc
exsistit seu cum defectu, quia dispensat super ea formalitate, ex qua
actus nullitas exsurgit, dummodo, ut patet, nulli tas proveniat ex de
fectu extrinsecae sollemnitatis, quae ex ipsius obtinet voluntate. Quare
non potest ex. gr. sanare contractum nullum ex defectu consensus.
Neque sanare potest actum ex tunc, sed solummodo ex nunc, nisi
per fictionem iuris, concedens par t ibus privilegium et favorem, qui in
sua sit positus potestate. Neque id ordinarie potest laedendo iura tertio
acquisita; nam certe nemo dixerit Romanum Pontificem ita ex. gr. sanare
posse in radice matr imonium Caii ut hereditatem Titii, - qui suum
heredem instituit filium Caii legitimum, vel, si non haberet, Sempro-
nium, - transferat de Sempronio in filium Caii, qui, sanato in radice
matrimonio patr is sui, postquam Sempronius mortuo Titio, eius here
ditatem adivit, exinde evasit filius legitimus Caii et na tus erat ante
mortem Titii.
Quare potest summus Princeps sanare ac tum nullum ex nunc , vel
etiam ex tunc, intra limites supra dictos; sed nonnisi summus Princeps
potestate ordinaria, quia ad hoc necesse est ut confirmans seu sanans
supra ius sit positus.
id autem potest s u m m u s Princeps sive particulari concessa dispen
satione, sive generali consti tutione legis; id vero non possunt inferiores
magistratus. Ex his au tem clara fiunt ea, quae sive ex iure Romano
sive ex iure nostro supra fuerunt adducta.
Haec proposito casui applicando, quum nulla in Codice exstet lex,
qua, supposita accessione consensus Ordinarii ad alienationem iam
£. Congregatio Concilii 387
nulliter peractam, ista sanari dicatur, quemadmodum ant iquo iure fuerat
s ta tutum, ut vidimus, in casu alienationis ab Episcopo factae sine con
sensu Capituli, dicendum e s t ^ r d i n a r i u m non posse sanare alienatio
nem sine sui licentia, a iure requisita, factam.
RESOLUTIO. - Proposit is in plenario conventu S. G. Concilii habito
die 17 maii 1 9 1 9 supra enunciatis dubiis, n imi rum:
I. An loci Ordinarius vi canonis 1532 sanare valeat peractas sine
debita licentia alienationes bonorum ecclesiasticorum, quorum valor non
excedat triginta millia libellarum.;
Et quatenus affirmative: i
II. An idem Ordinarius, quum sanationem impertitur, teneatur ser
vare praescriptas normas canonis 1532, § 2 et 3.
Emi Pat res respondendum censuerunt :
Ad I. Negative.
Ad II . Provisum in primo.
Eactaque de praemissis SSmo Dno Nostro Benedicto Div. Prov. P P . X V
relatione, per infrascriptum S. Congregationis Secretarium, in audientia
diei 18 subsequent is , Sanctitas, Sua datas resolutiones approbare et con>
firmare dignata est.
I. MORI, Secretarius,
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
NOMINATIONES
Brevibus apostolicis nominati sun t :
1 augusti 1 9 1 9 . — Vicarius apostolicus de Beni in Bolivia R. P. Ray
mundus Calvo, ex Ordine Minorum.
— Vicarius apostolicus de Chaco in Bolivia R. P. Hippolytus Uli-
velli, ex Ordine Minorum.
4 augusti . — Vicarius apostolicus Lybiae R. P. Hyacinthus Tonizza,
ex Ordine Minorum. "
— Vicarius apostolicus ArcHipelagi Navigatorum R. P. Ioseph Dar-
nand, e Societate Mariae.
18 septembris. — Vicarius1Apostolicus Jamaicae in Antillis R. P. Gui
lelmus O ' H a r e , e Societate Jesu.
388 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO RITUUM
DUBLINEN.
BEATIFICATIONIS SEU DECLARATIONIS MARTYRII SERVORUM DEI FIACRII TOBIN A KILKENNIA ET IOANNIS BAPTISTAE DOWDALL AB ULTONIA, ORDINIS MINORUM S. FRANCISCI CAPUCCINARUM, IN HIBERNIA PRO FIDE, UTI FERTUR, INTEREMPTORUM.
Invicto agmini biscentum quinquaginta septem Servorum Dei, de
quorum martyrii fama causa Dublinensis die i°2 februarii anno 1915
introducta fuit, accenseri non potuerunt duo sacerdotes e franciscali
familia Gapuccinorum, nempe Fiacrïus Tobin a Kilkennia et ioannes
Baptista Dowdall ab Ultonia, quia in actis illorum processualibus nec
testes de his rogati fuerunt, nec documenta exhibita, praesert im ob
repent inam Postulatoris Dublinensis mortem. Verum huiusmodi mora
praesenti Causae potius favere quam nocere visa est, siquidem novae
inquisitioni et disceptationi para ta et strafa apparui t via, prioris causae
vestigia sectando. Recentior insuper processus in eadem curia Dubii-
nensi confectus et Sacrae Ri tuum Congregationi t radi tus, complet pri
mum et testimonia ac documenta continet, quae ad duos praedictos
Dei Servos eorumque martyri i famam referuntur. P. Fiacrius Tobin,
furente persecutione Kromwelliana, anno 1656, et P. Ioannes Baptista
Dowdall, Anna regnante, anno 1710, pro fide, uti asseritur, occubue-
runt . De utroque Servo Dei, prout i mos est, aliquid innuere libet. Fia
crius Tobin , Kilkenniae na tu s , adolescens in Ordine Gapuccinorum
cooptatus, Carolopoli, in Gallia, ubi idem Ordo Coenobium habebat ,
missionibus catholicis Hiberniae augendis dest inatus, sedulam navavit
operam studiis philosophicis ac theologicis. Iussu super iorum, anno 1646
in patr iam suam reversus, Spiritu Dei plenus et sana doctrina instru
ctus, f idem catholicam bonosque mores apud Hibernas gentes propa
gavit. Anno 1650 deditione urbis Kilkenniae peracta in potestatem Krom-
wellii, aufugientibus ceteris de clero, ipse cum suo converso et altero
sodali e Fra t r ibus Minoribus, intrepidus ibi remansi t , ut catholicis verbo
et opere prodesset, sacramenta minis traret et aegrotis, praesert im lue
grassante, inserviret. Quinque post menses ab haereticis captus et in
carcerem coniectus, dum supremum supplicium expectabat, grat iam apud
»
S. Congregatio Bituum m
custodem carceris adeo invenit ut Missam celebrare sacrumque mini
sterium catholicis praestare potuerit . Quin imo, instantibus proceribus,
Praefectus civitatis eum libertate donavit intra fines tan tum urbis . Ver
tente anno 1653, promulgata lege expulsionis universi cleri ab Hiber
nia, ipse eandem sortem subire i l lamque insulam relinquere coactus,
Galliam adivit. Sed eo vix appulit, assentiente Commissario generali
missionis Hiberniae, in hanc insulam regressus est. Illic per biennium
apostolicos labores in Dei gloriam et salutem an imarum impendit .
Ineunte anno 1656, in quadam agresti via ab altero ex iis, qui, pro
misso praemio illecti et religionis odio agitati, sacerdotes catholicos
inquirebant ad perniciem, comprehensus et ligatus, ad Hewsonium,
Dublini Praefectum, rapitur. A iudicibus in tribunali sedentibus inter
rogatus, aperte et ingenue fatetur se esse sacerdotem ex Ordine Capuc-
cinorum, suamque fidei professionem christ iana libertate profert : « Re-
« dusse - dicit - in Hiberniam, ut sanguine suo test imonium fidei
« catholicae perhiberet, nul lamque ab eis, tot iam martyrum cruore
« pollutis, misericordiam expectare; unum sibi esse in votis, ut lege,
« etsi iniquissima, agerent, ipsi, quo sibi vitam daretur , in agone pro-
« fundere ». Ne eius ad mortem damnat io magis in fide confirmaret
catholicos, iidem iudices capitalem sententiam cum durissimo exilio in
insula Barbados commuta run t ; et donec propitia se offerret occasio ad
ea loca navigandi, Servum Dei ligatum in carcerem mittunt, eumque
custodibus t radunt saevitiis excruciandum. Post mensem eductus est
navique impositus, etsi febri laboraret. A portu Dublini solvunt navi
gantes, qui biduo post, exorta tempestate, in por tum Waterfodiensem
se recipiunt, ibique, perdurant ibus ventis itineri adversis, consistere
debent. Quaenam fuerit per id temporis conditio Servi Dei describitur
in epistola a P. Bernardino, Commissario Ordinis Capuccinarum, e loco
Montis Sancti missa sub die 20 iulii 1656 ad Sacram Congregationem
de Propaganda F ide : « In navi - ibi legitur - velut in carcere catenis
« onustus, rebus omnibus expoliatus, det inetur Servus Dei Fiacrius eique,
« inter rigidiores hyemis inclementias, duri asseres erant febricitanti
« corpúsculo, cervical lignum, putr is et purulenta aqua potus, pisa
« semicocta et pauca re l iquum n u t r i m e n t u m » . Cunctas hasce ae rumnas
pro Christo patienter toleratas, sequuta est mors P. Fiacrii quam idem
Commissarius ita evenisse na r r a t : « Ex navi illa et haereticorum catenis
« migravit in caelum, h a u d dubium, martyr, saltem caritatis et volun
t a t i s , die 6 martii anni 1656 ». Cum hac relatione Commissarii con
cordant Acta Processus Dublinensis, Bullarium Ordinis Capuccinorum
et Historia persecutionum Hibernarum, edita a cl. me. Cardinali Moran,
390 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
- Alter heros, pari laude dignus, P . - I o a n n e s Baptista Dowdall," ex
Ultonia oriundus, genere et censu clarus, mundi obiectamentis divitiis-
que spretis, pro Christi amore et imitatione Ordinem Gapuccinorum
amplexatus est. In missionibus Hibernis quadragin ta et amplius annos
adlaboravit . De eo adhuc vivente P. Andreas Nugantius, missionis Prae
fectus, anno 1708, ad S. CongregationenVide Propaganda Fide scribebat:
« Venerabilis Pater Ioannes Baptista Dowdall, octagenarius vir, anima-
« rum zelo accensus ac missionarii muneri totus addictus a quadragin ta
« annis , mirum quam insignes proventus retulerit . Multos haereticos ad
« fidem perduxit, permultis regni proceribus orthodoxis sacramenta
« administrat , omnibus ob morum gravitatem gratissimus exsistens ».
Sub Anna regnante, anno 1702-1714, acrior exarsit persecutio in catho
licos, maxime in sacerdotes et religiosos, praesert im si eos professione
protestantes ad catholicam fidem reduxissent. Tunc enim capitalis poena
erat indicta per specialem legem, anno secundo reginae Annae la tam,
cui nomen et finis e ra t : « Actus ad, ,praeveniendum ulterius Papismi
« incrementum ». Sed s t renuus missionarius, apostolico suo ministerio
intentus, absque metu et t remore omnem operam adhibuit ad conver
sionem hominum salutari ter promovendam, ideoque a Cardinali Moran
meruit appellar i : « Ins ign i s prae mult i tudine haereticorum quos reduxit
« in sinum Ecclesiae Catholicae ». Hac de causa, pluries ad haereticis
comprehensus et toties in te t rum carcerem reclusus, diras pro Christo
sustinuit inedias. Ob conversionem ab eo factam illustris matronae,
instigantibus huius consanguineis, Servus Dei in ergastulum Londinense
t ransla tus est, ibique fame et frigore consumptus , inter diros et acerbos
ergastoli doloresf*et impias in Deum nocentium voces per genus novum
martyrii vitam emisit, vi tamque invenit aeternam martyrii laurea deco-
ra tam Londini, in Anglia, anno 1710. I ta Annales Gapuccinorum Hiber
niae, conscripti a P. Bonaventura Donnely, Capuccinorum Hiberniae
Definitore, anno 1741; necnon Cardinalis Moran in citato opere De per
secutione catholicorum Hibernorum: Fr. Ioannes Baptista Dowdall, Ulto-
niensis et Bullarium Ordinis Gapuccinorum. - Haec et alia, ex actis
processualibus et documentis authenticis deprompta , Sacrae Ri tuum
Congregationi t amquam valida a rgumenta subiecta sunt ad probandam
martyrii famam, quam ambo Servi Dei inde ab obitu consequuti sunt,
eo quod carceres, exilia, ae rumnae illos in mortem, ex communi opi
nione, adduxerunt . I taque eiusmodi fama martyrii in dies magis incla-
rescente et vigente, super qua processus Informativus Dublini confectus
est, quum omnia, servato iuris ordine, parata sint ut ad ul ter iora pro
cedatur, instante Rmo P. Raphaële a Vallefinaria, Ordinis Minorum Capuc-
& Congregatio Bituum 391
cine-rum postulatore generali, at tentisque litteris postulatoriis in priori
Causa Dublinensi iam exhibitis, novisque hos viros Dei Famulos respi
cientibus, Emus et Rmus Dnus Cardinalis Vincentius Vannutelli , Epi
scopus Ostiensis et Praenest inus, Sacri Collegii Decanus etfhuius Causae
Ponens seu Relator, in Ordinariis sacrorum r i tuum Congregationis comi
tiis ad Vaticanas aedes coactis, sequens dubium discutiendum propo
sui t : An sit signanda Commissio Introductionis Causae in casu et ad
effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi Patres sacris tuendis r i t ibus
praepositi, post relationem eiusdem Emi Cardinalis Ponent is , audi to
voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei promotore generali, omni
bus sedulo perpensis, rescr ibendum censuerunt : Affirmative seu signan
dam esse Commissionem introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit.
Die 22 iulii 1919.
Quibus omnibus Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papae XV
per infrascriptum Cardinalem sacrae Ri tuum Congregationis Praefectum
relatis, Sancti tas Sua rescriptum sacrae eiusdem Congregationis ra tum
habens, propria manu signare dignata est Commissionem Introductionis
Causae Dublinen. Beatificationis seu declarationis martyrii Servorum Dei
Fiacrii Tobin a Kilkennia et Ioannis Baptistae Dowdall ab Ultonia, Ordi
nis Minorum S. Francisci Capuccinorum, die 23, eisdem mense e t a n n o .
Ijj A. CARD. VICO, Ep. Portuen. et S. Rufinae,
S. B.'C. Praefectus.
L. © S.
Alexander Verde, Secretarius.
392 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACKA ROMANA ROTA
M A U R A N E N . SEU C A M B E R Í E N .
NULLITATIS SENTENTIAE
Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quarto, die 13 iulii 1918, RR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens ,
Aloisius Sincero et Fridericus Cattani Amadori, Auditores de turno, in
causa Mauranen. seu Camberien. - Nullitatis sententiae inter Rev. D. Du-
fieux, parochum Ecclesiae Vallaris, in dioecesi Mauranensi, et huius dioe
cesis Episcopum ex una parte, repraesentatos per legitimum procuratorem
D. Angelum D'Alessandri, advocatum, et ex alia Sac. Ioannem Bapt is ta
Gilloz, eiusque matrem Am eliam Gilloz, repraesentatos per legitimum pro
curatorem ex officio deputatum Rev. D. Carmelum Conte, interveniente et
disceptante in causa Iustitiae Promotore, sequentem tulerunt definitivam
sententiam.
Inter plus quam quadr ingena oratoria in dioecesi Mauranensi a pie
ta te fidelium erecta, exstat cappella quaedam exigua, in honorem S. Ber
nardi Deo dicata, in pago cui nomen La Borge, cuius administrat io et
tenues redi tus curae et custodiae procuratoris , a familiis quibusdam
eiusdem pagi libere electi, committ i tur. Per plures annos partes egit
procuratoris Olympia Martin, cui successit anno 1905 sacerdos, e prae
fato pago oriundus, Ioannes Baptista Gilloz, qui m u n u s sibi commis
sum usque ad annum 1909 sollerter adimplevit. Eo quidem tempore,
dioecesim Mauranensem relicturus, pecunias cappellae proprias, sum
mam circiter l ibellarum 800, in manus deposuit notari i publici oppidi
St-Michel dicti, Dñi F. Buttin. Cum vero, anno insequenti , 1910, sacerdos
Gilloz consilium foveret vi tam religiosam amplectendi et ad hunc finem
ab Ordinario Mauranensi litteras consuetas testimoniales postulaverit ,
monuit eum Episcopus nemini fas esse, iuxta sacros canones, religionem
ingredi, qui aere alieno gravatum vel reddendae alicuius administrat ionis
rat ioni obnoxius esset, ac proinde nonnisi pos tquam pecunias cappellae
S. Bomana Bota 393
dictae de la Borge, quibus de iure restituisset cum reddita ratione admi
nistrationis gestae, se lit teras petitas oratori concedere potuisse. Sacer
dos Gilloz votis Episcopi libenter acquievit scribens mense septembri
anni 1909: « Il n'y a aucune difficulté à cela, puisque les gens inté-
« ressés Ont les reçus entre les mains et qu'ils peuvent prendre pos-
« session des ti tres quand ils voudront, chez Mr Buttin, notaire à St-Mi-
« chel.... Tout le monde sait que j ' a i laissé ces titres chez Mr Buttin,
« en a t tendant que les intéressés veuillent bien aller en prendre pos-
« session. Je ne désire que cela et -je le leur ai fait écrire par Mr Butt in
« encore. Quant aux comptes, ils ont été rendus , sont fort simples et ne
« souffrent aucune difficulté ». Mater autem ipsius, vidua Aemilia Gilloz,
obstabat quominus fieret redditio depositi; imo aperte declaravit Epi
scopo « que FEvêque et le Curé n 'avaient rien à voir dans l 'adminis
t r a t i o n des fonds de cette chapelle ». Tandem, sub initio mensis
ianuarii 1910 mandavi t Episcopus Rev. parocho Durieux, ad cuius paroe
ciam (Valloires) pert inet pagus la Borgé, ut omni studio niteretur ad
dictos titulos a manibus notarii recuperandos, quod inter paucos dies
feliciter effectum est, ita ut parochus, die 7 ianuarii 1910, Episcopo nun
tiare potueri t se titulos iam recepisse, ad iungens : « J 'aurai soin de les
« remettre en mains sûres ; je provoquerai une réunion du village au
dimanche » Tituli, tamen, in manibus parochi fere duos annos manserunt ,
quin reclamarent incolae pagi interesse habentes .
Viduae Gilloz autem non placuit consilium relinquendi sub tutela
parochi cappellae pecunias et, mense octobris anni 1911, pat rono ab
ipsa deputato, Rev. D. E. Tachy, mandavit ut media oppor tuna adhi
beret, quibus induceretur, vel etiam actione iudiciali obligaretur, paro
chus ad easdem sibi committendas, quas dein ipsa procuratori nomi
nato remit tendas curaret. De mandato accepto pat ronus certiorem fecit
Officialem Curiae Mauranensis die 16 octobris 1911, petens ut citaretur
parochus Durieux, et fieret iudicium, quo obligaretur - « à rétablir les
« fonds de la chapelle en l 'état où ils é ta ien t» . Officialis respondit, die
24 octobris 1911 : « Vous m'avez fait l 'honneur de m'écrire au sujet d 'une
« chapelle réclamée avec ses biens par la famille Gilloz de Valloires,
« Savoie. Des informations sont prises, mais elles sont encore incom-
« plètes... . J 'aime à espérer que tout s 'arrangera sans procès ». Replicat
pa t ronus die 27 octobris : « Le Curé de Valloires doit remettre les choses
<< en l 'état où elles étaient avant sa main mise faite sans un jugement
« regulier de l 'autorité ecclésiastique.... S'il veut l 'exécuter à l 'amiable,
« nous y consentons ; dans le cas contraire, nous maintenons notre
« demande d 'un jugement de F Officiante, rendu le plus tôt possible,
394 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« relatif à la jouissance ». Officialis epistolam patrono misit die 29 novem
bris 1911, declarans familias pagi interesse habentes , legitime convócalas
die 26 novembris ultime elapsi, t amquam procuratricem cappellae Domi
nam Iosephinam Rol elegisse, eique bona cappellae commisisse. Die 2 de
cembris protestatur pa t ronus Dñae Gilloz contra actionem al iarum fami
liarum in electione facienda, quam contra ius quaesi tum familiae Gilloz
fuisse contendit, peti tque illam nullam declarari, utpote lite pendente
innovatam, et quaest ionem principalem in possessorio iudicialiter dirimi
postulat. Gum die 23 ianuarii 1912 Officialis rationes patrono exposuerit ,
iudicium propositum declinandi, hic i terum insistit die 24 eiusdem men
sis ut de rebus controversis, iudiciali ordine servato, solutio definitiva
habeatur .
Tr ibunal Mauranense, vero, instantiam porrectam a limine litis
reiecit per sententiam interlocutoriam diei 29 ianuarii 1912, quia actrix
ius non habebat provocandi iudicium in re proposita : « L'Officialité juge
« et prononce que Dame Gilloz n'avait pas qualité ni moyens suffisants
« en vue de son instance telle quelle; à l'effet de provoquer un juge-
« ment au possessoire directement et d 'abord en sa faveur, et qu'ainsi
« elle est non recevable ». Contra hanc sententiam, utpote vim defini
tivae habentem, pa t ronus Dñae Gilloz appellationem interposuit ad
Curiam Metropolitanam Camberiensem, quae per sententiam latam die
5 augusti 1912 illam reformavit, et de merito causae principalis agere
non dubitavit ob exceptionem suspicionis contra Iudicem primae instan
tiae, quam satis probatam esse duxit sive ex conditione sacerdotis Gilloz,
filii actricis, relate ad Ordinarium Mauranensem, sive ex studio part ium
Officialis eiusdem Curiae, quo consilium praebui t parocho Durieux bona
cappellae in alias m a n u s t radendi post initam actionem Viduae Gilloz,
quam etiam inauditam damnavit .
In merito causae principalis sequentes declarationes et dispositiones
eadem sententia emisit: « Le Tribunal, . . . dit et prononce que Mr. l 'abbé
« Gilloz, procureur, a été injustement spolié: Condamne en conséquence
« Rev. S. Dur ieux: 1) à faire parvenir, avant la fin du mois d'août, les
« valeurs de la chapelle de la Borgé à Maître ßu t t in notaire à St-Michel
« de Maurienne, à qui les avait confiées Mr l 'abbé Gilloz, et qui voudra
« bien les garder provisoirement en qualité de sequestre; 2) à rendre
« u n compte exact de sa gestion depuis le moment de sa main mise . . . ;
« 3) à avertir l'Officiai métropoli tain de l 'accomplissement de ces obli-
« gâtions. En cas de refus de Mr Buttin : Nous nous constituons nous-
« mêmes sequestre, et nous demandons à Rd. Durieux de nous adresser
« l e s valeurs et le compte- rendu; 4) d 'autre part , respecteueux des
S. Romana Rota 395
« droits des co m propriétaires, et jugeant qu'ils est à propos de les con
s u l t e r dans la situation présente, Je Tribunal suspend Mr l 'abbé Gilloz
« de son mandat de procureur et invite Dame Gilloz, sa mère, à pro-
« voquer une assemblée plénière du chef de famille de la Borge, laquelle
« ou bien rétablira Mr l 'abbé Gilloz dans ses fonctions de procureur,
« ou bien lui donnera un successeur. . . ».
Post lapsa fatalia appellationis parochus Durieux recursum fecit
N. S. Ordini contra validitatem sententiae Curiae Metropolitanae, inter
venientibus in causa sac. J. B. Gilloz, cui concessum est, pariter ac matri
suae, gratui tum patrocinium, necnon Ordinario Mauranensi ad iura
dioecesana tuenda. Sequent ibus dubiis par tes subscripserunt : 1) An
constet de nullitate sententiae Curiae Camberiensis in casu. 2) Secundum
dubium de merito causae, alio modo prius concordatum, ad instantiam
patroni Episcopi, consentientibus altera parte necnon Promotore Iusti
tiae N. Tribunalis , sic definitive s ta tu tum est : An sustineatur nominatio
procuratoris cappellae de la Borge facta in Congressu 26 novembris 1911
ad bona eiusdem cappellae custodienda et administranda.
Quod ad sententiae nullitatem attinet, scitum est in S. Rota, respectu
sentent iarum quae substantialia iudicii elementa continent, prout ex lege
na turae requiruntur , non at tendi nullitatis capita ex lege positiva depen
dentia nisi tria, nempe ex defectu mandat i , citationis et iurisdictionis
(cf. Rota, Treviren., coram Many, die 15 maii 1913; Biturgen., coram
Prior, die 27 aprilis 1917). In casu nostro non deerat mandatum, cum
Vidua Gilloz appellans pa t ronum suum, qui eius nomine ad iudicium
appellavit Curiae Metropolitanae, mandato legitimo procurationis ad
hunc finem munivit in epistola eidem missa die 4 septembris 1911.
Neque ex defectu citationis ori tur nulli tas sententiae. Quamvis enim
citationis species, quae in epistola Officialis Camberiensis diei 13 apri
lis 1912 ad parochum Durieux habetur, defectiva videatur, cum nul lus
terminus comparationis coram Tribunali designetur, sine quo nemo con
tumaciae argui potest, et ipse parochus die 25 iunii 1912 scribat: « J'igno-
« rais, j u squ ' au reçu de votre lettre, que j ' é ta is t radui t devant FOfficia-
« lité par Mme Gilloz »; tamen parochus conventus de facto comparuit ,
quod ad omnes effectus iuridicos citationis sufficit. Inutiliter enim citatur
qui praesens est. Ad rem ait Reiffenstuel (lib. I l , tit. 3, n. 111-112): « Si
« post factam illegitimam citationem ultro citatus compareat^ convali-
« datur citatio per comparit ionem, ac proinde arctat citatum sicut citatio
« legitima ... quia sola praesentia partis , absque alia citatione, sufficit ut
« processus a tque sententia iudicis valeant. Siquidem praesens regula-
« riter citari non debet, cum effectus citationis sit de substant ia litis,
396 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« quando pars est praesens. Et hinc nulliter citatus, quamvis compa-
« rere non teneatur , si t amen comparuerit , non amplius excipere potest
« contra nullitatem executionis citationis, haec enim per comparationem
« iam fuit convalidata ».
Iudex metropoli tanus etiam iurisdictionem habebat ad appellationem
recipiendam a sententia tr ibunalis inferioris, quamvis ista non defini
tiva, sed tan tummodo interlocutoria esset, quia vim definitivae habebat .
A sententia enim interlocutoria vim definitivae habente licet appellare
iuxta Concilium Trident inum in cap. 20, sess. 24, de Ref. Post prolatam
enim sententiam Curiae Mauranensis, qua exclusum fuit ius agendi ex
par te Dñae Gilloz, nulla spes aderat , .dum illa immuta ta maneret , aliam
sententiam habendi in eadem instantia. « Signa sententiae interlocu-
« toriae habent is vim definitivae, ait Reiffenstuel (lib. II, tit. 27, de Sent.
« et re iudic, ri. 18), sunt sequent ia : primo, quando post ipsam non
« speratur alia sententia in eadem instantia, eo quod ipsi finem impo-
« nat ; tunc manifestum signum est, eiusmodi sententiam interlocutoriam
« h a b e r e vim definitivae. Talis est sententia, qua Iudex inter loquendo
« pronunt ia t aliquos non posse vel non potuisse de iure appellare ».
Competens autem non erat Iudex metropoli tanus ad iudicandum
de merito causae principalis, quia agebatur de appellatione a sententia
interlocutoria a iudice primi gradus emissa, quin ullo modo tractaverit
de causa principali, prout explicant auctores in commentari is super
cap. Olim, 7, de exceptionibus. Ita Pirrhing in hunc locum (tit. de exce
ptione., n. 42): « Ratio autem, cur Iudex appellationis non possit cogno-
« scere super causa principali, est ; quia, cu*m Iudex, ad quem appel-
« la tum est, succédât Iudici, a quo appellatum est, de eo t an tum debet
« cognoscere, super quo appellatum fuit; sed Iudex a quo super meri-
« tis causae principalis nihil cognovit, ergo neque Iudex appellationis
« de iis debet cognoscere ». I tem Reiffenstuel, in tit. de exceptionis,
lib. 2, n. 87.
Neque obstat quod sententia interlocutoria vim definitivae habeat ,
quia, ut ait Reiffenstuel, in tit. 27, de sent. et re iudic, n. 25: « Si (sen-
« tentia interlocutoria habens vim definitivae) sit talis sententia, quae
« non omnino finit officium iudicis, sed potest adhuc ab eo iustitia con-
c s e q u i , tunc ea est regulanda t amquam inter locutor ia» . Patet , vero,
post reformatam sentent iam interlocutoriam Curiae dioecesanae, qua
excludebatur ius agendi ex parte actricis, viam iam apertam fuisse ad
iustit iam consequendam coram tribunali primi gradus, cuius sententia
reformata nullum praeiudicium attulit inquisitioni super merito causae
principalis faciendae.
S. Bomana Bota 397
Huiusmodi iuris dispositio quae incompetentiam signat Curiae metro
politanae respectu iudicii super merito causae principalis haud effugit
oculos Iudicis Curiae Camberiensis, qui in sententia prolata ait : « Con-
« sidérant que cette question principale devrait être renvoyée au Tri
b u n a l de S t - Jean de Maurienne, qui ne l'a point encore étudiée et
« résolue », at erronee puta t huiusmodi Tribunal incompetens evadere
ob propositam in secundo gradu exceptionem suspicionis contra iudicem
primi g radus : « mais qu 'un obstacle s'y oppose, c 'es t -à-dire l'exception
« de suspicion alléguée contre les juges de première instance ». Exce
ptio suspicionis enim non valet mutare gradum iudicii. Ad rem ait Pir-
rhing (lib. II, tit. 28, de appellat., n. 237) : « A iudice suspecto ordinario,
« vel delegato regulariter appellari non potest : t um quia iure communi
« proprium remedium est concessum, recusationis scilicet, si iudex sit
« suspectus ; tum quia ex eo praecise, quod sit suspectus, non gravat:
« ergo appellationi non est locus, cum gravamen sit immediata causa
« appellationis ». Et in cap. 41, tit. 28, de appellat., praescribitur: « . . .quum
« aliquis iudicem proponit se habere suspectum, suspicionis causam
« coram eodem iudice allegare tenetur. . . . Sed partes in aliquem iudicem
« vel aliquos non valde remotos conveniant, per eumdem iudicem, qui
« nominatur suspectus, debent cogi, coram quo vel quibus si causa suspi
re cionis infra terminum competentem probata non fuerit, tunc demum
« auctori tate sua iudex utetur. Quodsi coram ipsis. . . causa suspicionis
« probata fuerit, causae cognitioni supersedere tenebitur iudex recusa-
« tus ». Ius ant iquum, quo prohibetur gradum iudicii mutare ob exce
ptionem suspicionis, confirmatur in can. 1615, I, Codicis Iuris Canonici
recenter promulgat i : « Si iudex unicus aut aliquis vel etiam omnes iudices
« qui t r ibunal collegiale consti tuunt suspecti declarentur, personae mutari
« debent, non vero iudicii g r a d u s » .
Praeterea, licet nobis indagandum non sit de iustitia exceptionis
suspicionis, quae reapse coram nullo tr ibunali competenti proposita est,
tamen notare praestat , quidquid valoris ab initio habere potuissent duo ex
t r ibus motivis praetensae suspicionis in sententia Camberiensi allegatis,
conditionem nempe sacerdotis Gilloz relate ad Episcopum Mauranensem
et consilium ab Officiali dioecesano parocho Durieux datum, illud iam
amisisse ante appellationem ad Curiam Metropolitanam interpositam,
quia vidua Gilloz in iudicem primae instantiae reapse consenserat.
Exceptio enim suspicionis sicut omnes exceptiones dilatoriae, propo
nenda est ab initio iudicii ante litem contestatam, uti praescriptum est
in cap. inter monasterium, 20, tit. 27, de sent. et re iudic, arg. cap. Insi
nuante, 25, de Offic, Deleg. Authentic. Offeratur, eod tit., de lit. contest.
398 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
(cf. Schlmalzgrueber, in tit. de exceptione, n. 20 et tit. 28, de appellat,
n. 133; Reiffenstuel i u tit. de appell., n. 268). Quodsi pars litigans rat iones
suspicionis eo tempore noverit et nihi lominus exceptionem tempore utili
movere neglexerit, illam iam amplius proponere non potest, siquidem
praesumitur in iudicem concessisse (cf. Rota, Biturgen., coram Prior,
die 27 aprilis 1917). Iamvero nota erant facta allegata actricis pat rono
die 2 decembris quando in epistola hac die ad Officialem missa iudi
cium ab illo petiit super merito causae principalis.
Nulla, i taque, erat ratio cur recedendum esset a regula communi ,
qua praescribitur post latum iudicium in causa appellationis a sententia
interlocutoria, de merito causae principalis iudicandum esse a iudice
prioris instantiae. Nulla, i taque, est sententia Curiae Camberiensis, qua
tenus t ractat de causa principali.
Declarata nullitate sententiae metropoli tanae, remanet videndum de
bono iure, prout in secundo dubio proponitur, an scilicet sust ineatur
nominatio procuratoris cappellae de la Borge facta in congressu diei
26 novembris 1911 ad bona eiusdem cappellae custodienda et admini
s tranda. Ex stilo S. Rotae, enim, post solutam quaestionem de nulli
tate sententiae, agitur etiam de bono iure par t ium. Ita Decisio 191, n. 8,
part . 2, Recentiori : « Ubi causa nullitatis est commissa, Auditor cogno-
« scens de nullitate, potest cognoscere de negotio principali, et revocare
« priorem sententiam iniustam, constito de eius iniustitia ». Et Coc-
cinus, in Decisione magistrali 474, n. 8, part . 2, tom. I, Rec. : « Nec facit,
« quod decisio Finett i dicat, quod post confirmationem sententiae non
« est amplius agendum de nullitate, sed videndum de bono iure, quae
« cognitio de bono iure repugnat rei iudicatae, quia hoc est regulariter
« verum, sed non habet locum in Rota, quae numquam exsequitur
« sententias aliorum tr ibunalium, nisi gustato de eorum iustitia. Pu te ,
« Decis. 401, lib. primo, Chissan, Decis. 179 et est notor ium et t r i tum
« in Rota ».
Quod ad quaestionem att inet causae principalis, qua tenus in secundo
dubio nobis dir imenda proponitur , no tandum est acta processus in Curia
Camberiensi peracti ad N. S. Tr ibunal haud integra remissa fuisse.
Dno Ponenti vero roganti, ad instant iam Episcopi Mauranensis et parochi
Dur i eux /u t defectui suppleretur, responsum fuit ab officiali Curiae metro
politanae, « que, croyant la cause définitivement jugée et terminée, vu
« qu 'aucun appel n 'avai t été interjeté dans le délai fixé par le droit, il
« (l'officiai) n 'a plus songé à conserver le dossier dans son intégrité». Spe-
rabatur , tamen, par tes simul cum scripturis distr ibuendis exhibi turas
fuisse documenta, ex quibus hauri r i posset cognitio de regulis electionis
S. Romana Rota 399
faciendae procuratoris , sive de praetensis iuribus familiae Gilloz, a sen
tentia Gamberiensi affirmatis, nempe sacerdotem Gilloz adhuc officio
fungi procuratoris et familiam Gilloz specie quadam frui iur ispatronatus
cappellae. Res tamen spem fefellit. Documentum quoddam ab Illmo
Dno A. Fodere, Episcopo Mauranensi (Ordinatio diei 30 marti i 1840)
loquitur de procurator ibus cappellarum rural ium eorumque muner ibus ,
de regulis tamen electionis eorumdem, sive s tatuto sive consuetudine
firmatis nihil dicit. Attamen, sine huiusmodi praevia cognitione iudi
cium ferri non posset super validitate electionis procuratoris in congressu
familiarum pagi la Borge, diei 26 novembris anni 1911 factae. Concessus,
igitur, fuit processus suppletorius qui anno 1914 incoeptus, ob difficul
tates commercii epistolaris, etc., ex immani bello ortas, nonnisi anno 1917
ad finem perduci potuit .
Pr ima quaestio solvenda respectu validitatis electionis controversae
haec est : an officium procuratoris vacans fuerit mense novembri anni 1911
quando nova electio facta est, cui respondendum censemus affirmative.
Testes enim iudicialiter interrogat i : « Pourra i t - i l être nommé procureur
« ou continuer à l 'être, celui qui s'éloignerait, irait plus ou moins loin,
« pour un temps paraissant devoir être long, peut -ê t re pour toujours? »,
omnes, praeter par tem in causa, sac. Gilloz, paucis tan tummodo exce
ptis qui rem ignorare fatentur, respondent discessum solum tempora
neum cum officio procuratoris componi posse. Ideoque testes declarant
munere procurator is non posse fungi qui definitive discedit e loco ibidem
non reversurus. Sac. Gilloz vero definitive discesserat e loco et dioecesi
Mauranensi. Quidquid enim sit de motivis quibus primo motus fuerit
ad dioecesim rel inquendam, indubi ta tum est ex commercio epistolari
inter ipsum et Ordinarium Mauranensem annis 1909-1910, eum animum
habuisse novit iatum religiosum in oppido St-Quentin ingrediendi, quem
reapse ingressus est mense aprilis 1914, quod ex sese implicat discessum
e loco ubi m u n u s procuratoris agendum erat cum animo ibidem non
revertendi. Gaeteroquin, s ta tus ipse novitiatus componi nequit cum rerum
administj atione, quae facile ab aliis aeque interesse habent ibus geri potest.
Postulanti , igitur, Episcopo, die 20 septembris 1909, ut bona cappellae
ius habent ibus rest i tueret cum reddita ratione rei gestae, cum nonnisi
hac conditione impleta concedi possent l i t terae testimoniales quas petie
rat , Sac. Gilloz respondit die 22 septembris sc libenter adimpleturum
esse conditionem posi tam: « 11 n'y a aucune difficulté à cela, puisque
« les gens intéressés ont les reçus entro les mains, et qu'ils peuvent
« prendre possession des ti tres quand ils voudront , chez Mr Buttin,
«no ta i r e à St-Michel... . J 'ai laissé ces t i tres chez Mr Buttin, en atten-
400 Acta Apostolicae Sedis - Cotmnentariunt Officiale
« dant que les intéressés veuillent bien aller en prendre possession. Je
« ne désire que cela, et je le leur ai fait écrire par Mr Butt in encore.
« Quant aux comptes, ils ont été rendus , sont fort simples, et ne souf-
« frent aucune difficulté ». Remit tendo vero bona cappellae, quan tum
ab ipso pendebat, in manus interesse habent ium cum reddita ratione
rei gestae, eo tempore quo definitive a dioecesi discessit, iam ipse muneri
assumpto procuratoris valedixit. Vacabat, igitur, officium procuratoris
tempore congressus quo nova electio facta est.
Porro , omnes testes, qui interrogationi iudicis in hac re responde
runt , declarant familiam Gilloz nullo speciali privilegio prae aliis frui
respectu cappellae communis ; quod et ipse sacerdos Gilloz fatetur, unica
posita exceptione pro clavis custodia. Ait: « La famille Gilloz n 'est que
« co-propriétaire absolument comme les autres familles, et au même
« titre, exception faite pour la possession de la clé, de temps immé-
« morial ».
In hisce circumstantiis, i taque, Officio nimirum vacante, et iure suo
eligendi utentes, familiae pagi convenerunt die 26 novembris 1911, et
ad m u n u s procuratoris nominarunt Dñam Ipsephinam Rol. Valida ideo
dicenda est electio, nisi contrarium probetur.
Contrarium probare conatus est pa t ronus sac. Gilloz eiusque matris
ex quadruplici capite: a) quia lite pendente electio facta est, ac proinde
vel nulla est vel i r r i tanda; 6) quia ipsa Dna Gilloz haud convocata fuit
ad congressum electorum ; c) quia duo ex praetensis electoribus, quorum
nomina subscripta reperiuntur in documento electionis, congressui non
aderant , nempe Ioannes Martin et Franciscus Magnin ; d) tandem, quia
parochus Durieux, convocando electores, sicut et titulos cappellae a
notario petendo, illegitime se ingessit administrat ioni cappellae, quae nul
limode ab ecclesiastica auctori tate dependet. Huiusmodi vero argumenta
non probant thesim patroni familiae Gilloz, ut ex mox dicendis patebit.
Inhibitio generalis iuris quae in rubrica tituli 16 lib. II, Decretalium
continetur, « Ut lite pendente nihil innovetur », prohibet quamcumque
immutat ionem, qua uni ex litigantibus, actori sive reo, praeiudicium
infertur circa ius controversum, donec lis ad finem perducta fuerit
(cf. Lega, De iudiciis, in h. t., p. 558, par. I). Ius controversum erat
possessio titulorum cappellae La Borgé qui det inebantur a parocho
Durieux contra voluntatem unius ex interesse habentibus, Dñae Aemi-
liae Gilloz. In congressu 26 novembr is 1911 duo decisa-fuerunt a con-,
vocatis, nimirum, electio procuratoris, et tradit io ti tulorum cappellae
procuratori electo a parocho facta. Iamvero, pr imum, seu electio procu
ratoris , nullum praeiudicium respectu rei controversae actrici intulit,
S. Bomana Bota 401
sed t an tummodo secundum, seu traditio t i tulorum a parocho facta, qua
impediebatur quominus tituli directe in manus actricis pervenirent. Actio
intentata enim directa non fuit contra alias pagi familias in cappella
interesse habentes , qua rum potius iura actrix per actionem iudicialem
se tueri putabat , ut patet ex mandato procurationis diei 4 septem
bris 1911 patrono concesso, ubi a i t : « C'est un devoir de conscience
« pour moi de ne pas laisser entamer ni péricliter les droits de ma
«famille. . . et des in té ressés» . Tunc temporis etiam praevidebat novi
procuratoris nominat ionem cui titulos recupéralos.remittere intendebat ,
ut ex eodem mandato l iquet: « J e pourrai ensuite faire ce qu ' i l faut
« pour remettre les fonds au procureur nommé ». Ideoque, etiamsi lis
penderet tempore quo facta est electio procuratoris, validitati eiusdem
non obstabat .
Sed eo tempore lis non pendebat sensu canonico. Litis enim pen
dentia quoad effectus iuridicos non inducitur per oblationem libelli; sed
requiri tur ut citatio, in qua res controversa exponitur, emissa sit et ad
par tem citatam pervenerit , ut. clare definitur in cap. % Quum lite pen
dente (Clem., tit. V, lib. 2) : « Quum lite pendente nihil debeat innovari,
« litem quoad hoc pendere censemus, pos tquam a iudice competenti in
« ea citatio emanaverit , et ad partem citatam pervenit, vel per eum
«factum fuit, quo minus ad eius noti t iam perveniret: dum tamen in
« citatione praedicta talia sunt expressa, per quae plene possit instrui,
« super quibus in iudicio convenitur ». Iamvero, die 26 novembris 1911
nondum citatio a iudice emanavit . Actrix, enim, in mandato ad patronum
misso, et ab ipso die 16 octobris 1911 iudici porrecto tanquam actionis
libello, duo alternativa proposui t : a) ut sine lite parochus induceretur
ad titulos rest i tuendos, vel b) ut per actionem iudicialem ad idem obli
garetur. Scripsit enim actr ix: « Je vous en prie, de vouloir bien faire
« l e s démarches nécessaires, soit pour décider Mr le Curé à rest i tuer
« et à me remettre les fonds en question, avec un compte exact de sa
«ges t ion , soit pour porter cette affaire au besoin devant l'oificialité
« diocésaine, et même au Métropolitain jugeant en appel ». Respondit
Officialis, die 24 octobris 1911 : « J 'aime à espérer que tout s 'arrangera
« sans procès », quibus verbis satis innuit citationem ad litem inchoandam
non fuisse emissam, nec probabiliter emissuram iri. Nec tamen institit
actricis pa t ronus ut processus f ieret . Tan tummodo post notitiam acce
ptam de congressu diei 26 novembris habito categorice petiit die 2 de
cembris 1911 ut res iudiciali ordine dirimeretur.
Secun.do loco opponit pa t ronus actricis ipsam non fuisse vocatam
ad congressum electionis. Imprimis dicendum est de omissa convocatione
ACTA, vol. XI, n. 11. - 1-10-919. 27
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
non constare ex act is : nul lus testis hoc asserit, a nullo documento
eruitur. Nec obstaret validitati electionis procuratoris , quo Dna Gilloz
ad dictum congressum vocata non fuerit, quia vocatio omnium electorum
ad formam substantialem electionis non per t inet ; sed qui ius habens
eligendi vocatus non sit, seu contemtus fuerit, ut aiunt canonistae,
potest prosequi contemptum, seu petere a Superiore vel a iudice ut
electio irrita declaretur, quia ipse ad electionem non fuit voca tus : si
vero negligat hoc modo contemptum prosequi, suo iuri renunciasse
praesumitur . Ad rem ait Pirrhing (lib. I, tit. 6, n. 140 seq.): « Vocatio
« absent ium Capitularium, etiam eorum qui vocari debent, non pert inet
« a d formam substantialem electionis, quia al iquibus etiam non vocatis.
« subsistit electio, quamvis ea rescindi debeat, si contempti prosequan
t u r contemptum ». Et sub n. 143: « Si contemptus, seu non vocatus,
« i u s suum prosequendi contemptum, sive oppugnandi electionem ob
« sui contemptum, expresse vel tacite remisit , non potest Iudex seu Supe-
« rior, ad quem confirmatio spectat, ex officio, vel ad petit ionem adver-
« sarii electionem rescindere >v Vidua Gilloz, vero, haud prosecuta est
contemptum, seu non petiit electionem irritari ob sui contemptum, sed
solummodo quia lite pendente facta est, vel quia Officium procuratoris
eo tempore non vacabat ; istae videlicet sunt rationes in sententia Cam-
beriensi allegatae. Verum est pa t ronum in epistola diei 2 decembris 1911
Officiali Mauranensi missa dixisse: « L a famille Gilloz proteste contre
« la décision prise par les aut res familles; la regardant comme contraire
« au droit qu'elle possède et injurieuse contre l 'abbé Gilloz » ; at huius
modi verba laesum non prae tendunt ius matr is ut ad congressum electio
nis vocaretur, nam de laeso huiusmodi iure nul lum exstat verbum in
actis processus in Curia metropoli tana peracti, ubi tamen ampla occasio
suppetebat actrici ius suum urgendi. Solae rat iones a iudice metropo
litano consideratae respectu electionis irr i tandae sunt pendentia litis et
officium non vacans. Neque potest iudex electionem irri tare ob con
temptum electoris, uti docet Pi r rhing supra citatus, nisi ipse elector id
petat ratione praecise sui contemptus. In casu nostro huiusmodi petitio
non fuit facta, neque ipse contemptus probatus est.
Tertio loco opponitur quod duo ex signatoribus documenti deci
siones referentis congressus familiarum die 26 novembris 1911, scilicet
Ioannes Martin et Franciscus Magnin, coram test ibus declararunt se
dicto congressui non adfuisse, nec documento sübscripsisse. Imprimis
quoad u t rumque notandum est praedictas declarationes testimonio tan
tum extraiudiciali n i t i ; nul lus enim testis iudicialiter in causa excussus
de hoc verbum protulit.
S. Bomana Bota 403
Franciscus Magnin, vero, fatetur se vocatum fuisse ad congressum,
ideoque queri non potest de iis quae ibidem ab electoribus praesen
t ibus ipso absente decisa sunt . Admittit uxorem suam comitiis adfuisse,
quam asserit nomen viri sui documento apposuisse. Iamvero cum ius
administrandi cappellani et procuratorem eligendi non individuis sed
familiis pertineat, absente familiae capite, potest familia per aliud
membrum repraesentari , nisi vetat s ta tutum aut consuetudo, de qua
inhibitione in casu non constat. Praeterea, non conqueritur de facta
electione procuratoris, sed de subtractione suppellectilium altaris a
custodia familiae Gilloz. Protestat io, igitur, Francisci Magnin validitati
electionis non nocet.
Item Ioannes Martin non queri tur se non vocatum fuisse ; de peractis,
igitur, eo absente, si revera adfuerit, nullo iure conqueri potest. Prae
terea, ipse, licet vocatus fuerit ad test imonium reddendum coram iudice
a S. Rota delegato, coram quo reapse comparuit et quaedam de re contro
versa iniuratus narravit , nullam protestat ionem fecit de actis dicti con
gressus. Porro, iuxta declarationem extraiudicialem Margaritae M. Mous-
sard, et ipse non de electione facta procuratoris , sed de ablata custodia
suppellectilium altaris a familia Gilloz conquestus est. Ideoque neque
declarationes Ioannis Martin prosunt actricis intento.
Denique, quod in re gessit parochus Durieux iuxta manda ta vel
consilia Curiae dioecesanae, sive titulos recuperando a notario Butt in,
sive familias convocando ad novam procuratoris electionem, ius non
excessit Episcoporum, prout a Concilio Tridentino definitur in cap. 8,
sess. 22, de ref. : « Episcopi, etiam tamquam Sedis Apostolicae delegati,
« in casibus iure concessis, omnium piarum dispositionum, tam in ult ima
« voluntate, quam inter vivos, sint exsecutores;. . . ac omnia quae ad Dei
« cultum, aut an imarum salutem.. . ipsi ex officio suo, iuxta sacrorum
« canonum statuta, cognoscant et exsequantur ; non obstant ibus qua-
« cumque consuetudine etiam immemorabili , privilegio aut s ta tuto ».
Similia decernuntur in cap. Tua nobis, de Testamentis. In casu nostro
agebatur de cappella quae proxime ad Dei cultum dedicatum est. In
super, iuxta ordinat iones dioecesanas circa cappellas rurales, inter quae
enumeranda est cappella loci La Borgé ad Consilium Fabricae, cuius
praeses est parochus, spectat urgere novi procuratoris electionem quando
vacat huiusmodi officium.
Quibus omnibus in iure et in facto bene perpensis, Christi nomine
invocato, Nos infrascripti Auditores de turno, pro Tribunali sedentes,
et solum Deum prae oculis habentes , decernimus, declaramus et defi-
404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nitive sentent iamus, propositis dubiis respondentes : ad pr imum affir
mative, seu constare de nullitate sententiae Oamberiensis in casu; ad
secundum affirmative, seu sustineri nominationem procuratoris cappellae
de «La Borge » factam in congressu 26 novembris ad bona eiusdem
cappellae custodienda et administranda. Expensas autem iudiciales com
pensandas esse inter par tes decernimus.
I ta pronunciamus, mandan tes Ordinariis locorum et ministr is tr ibu
nalium ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nost ram defini
tivam sententiam, et adversum reluctantes procedant ad normam sacro
rum Canonum et praesert im cap. 3, sess. 24 Conc. Trid., iis adhibitis
exsecutivis et coërçivitis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro
rerum adiunctis exsti tura sint.
Romae, in sede tr ibunalis S. R. Rotae, 13 iulii 1918.
Ioannes Prior, Ponens,
Aloisius Sincero,
Fridericus Cattani Amadori.
Ex Cancelleria S. Romanae Rotae .
Sac. Tani , Notarius.
Diarium Romanae Curiae
DIARIUM ROMANAE CURIAE
405
S E G R E T E R I A D I S T A T O
AVVISO
La Direzione dell' « Annuario Pontificio » presso la Segreteria di Stato
interessa vivamente gli Unni e Rmi Ordinari delle diocesi, i collegi prelatizi,
i Superiori generali degli Ordini religiosi, i Rettori dei collegi ecclesiastici e
tutti i dignitari appartenenti alla Corte pontificia a volerle trasmettere in
tempo utile le relazioni e rettifiche occorrenti per la edizione dell'« Annuario »
pel prossimo anno 1920, in conformità della lettera circolare dell'Eolo sig. Car
dinale Gasparri, Segretario di Stato, in data 15 luglio 1915, e delle particolari
istruzioni ricevute al momento delle nomine e promozioni.
NOMINE
Con biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare:
10 settembre 1919. il sig. Comm. Giuseppe Barluzzi, Archivista della Segreteria di Stato.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistente al Soglio Pontifìcio:
24 agosto 1919. Mons. Enrico Hanlon, vescovo tit. di Teo.
Protonotari apostolici ad instar participantium:
5 settembre 1919. Mons. Giuseppe Hallé, prefetto ap. dell'Ontario Superiore. 15 » » Mons. Carlo Luigi Di Leila, della diocesi di Télese.
16 » » Mons. Francesco Portalupi, della diocesi di Pavia. 19 » » Mons. Alberto Dien, dell'archidiocesi di Parigi.
406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Prelati Domestici di S, S.:
11 giugno 1919. Mons. Augusto Boulet, dell'archidioeesi di Québec. » » » Mons. Gelestino Lemieux, della medesima archidiocesi. 6 luglio » Mons. Lionello Lindsay, della medesima archidiocesi.
15 » » Mons. Giovanni Guglielmo Norris, della diocesi di Trenton.
4 settembre » Mons. Carlo Lagier, dell'archidioeesi di Parigi. 5 » » Mons. Nehmatalla Abi Giaudé, dell'archidioeesi maronita
^ di Cipro. 19 » » Mons. Luigi Giuseppe Lalieu, della diocesi di Tournay.
23 » » Mons. Enrico Pucci, di Roma. » » » Mons. Francesco Nannini, dell'archidioeesi di Lucca.
24 » » Mons. Luigi Testoni, cappellano segreto di S. S.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze:
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
13 settembre 1919. Al sig. Abdon Cifuentes, dell'archid. di Santiago del Cile.
La Gran Croce dell'Ordine di S, Gregorio Magno, classe militare:
11 settembre 1919. Al sig. Stefano Saverio Shinjiro Yamamoto, capitano di vascello della marina giapponese.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
22 agosto 1919. Al sig. Francesco Billón, della diocesi di Liegi. 1 settembre » Al sig. principe Salim Amin Bellamá, dell'archid. di Cipro. 2 » » Al sig. conte Giuseppe De Meeus, di Lovanio. 4 » » Al sig. Pietro Teofilo Legare, dell'archidioeesi di Québec. » » » Al sig. Giorgio Garneau, della medesima archidiocesi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
26 agosto 1919. Al sig. Alfredo Ciani, di Roma.
30 » » Al sig. Luigi Toulemonde-Lorthois, della diocesi di Lilla. 5 settembre » Al sig. Gregorio Béttencourt Perestrello, di Georgetown.
22 » » Al sig. Roberto Goenaga, già segretario del Ministro di Colombia presso la S. Sede.
Diarium Romanae Curiae 407
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
28 agosto 1919. Al sig. Pio Carlotti, sottotenente della Guardia palatina d'onore.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
26 agosto 1919. Al sig. Giacomo de Ojeda y Brooke, già Consigliere del
l'Ambasciata di Spagna presso la S. Sede.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
29 agosto 1919. Al sig. Filippo de Simoni, di Roma.
30 » » Al sig. Romolo Rapella, di Roma. 31 » » Al sig. Carmelo Morsani, di Roma.
M A G G Í O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
26 luglio 1919. Mons. Alessandro Carlo de Mahieu, della dioc. di Malines. 7 agosto » Mons. Sisinio Peretto, della diocesi di Adria/
5 settembre » Mons. Carlo Wimmer, della diocesi di Veszprimia. » » » Mons. Felice Costa, della diocesi di Biella.
10 » » Mons. Luigi Scipioni, dell'archidiocesi di Urbino. » » » Mons. Giacomo Ghio, della medesima archidiocesi. 15 » » Mons. Andrea Alasia, della diocesi di Ivrea.
20 » » Mons. Federico Fioretti, dell'Abbazia Nullius di S. Paolo fuori le Mura.
Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S.:
20 settembre 1919. Mons. Cleofo Hoffmann, dell'archidiocesi di Praga.
Cappellani Segreti, d'onore di S. S. :
25 agosto 1919. Mons. Giovanni Caricati, di Roma.
5 settembre » Mons. Paolo Weber, della diocesi di Veszprimia.
408 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
NECROLOGIO
22 agosto 1919. Mons. Giovanni Maria Dunne, vescovo di Bathurst in Australia.
4 settembre » Mons. Giuseppe Maria Salvador y Barrera, arcivescovo di Valenza.
7 » » Mons. Adolfo Fritzen, arcivescovo titolare di Mocesso. 17 » » Mons. Giuseppe Gregorio Romero, vescovo di Salta.
Annus Xî - Vol. Xî 3 Novembris 1919 Nuití. 12
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
ECCLESIA EU M. VIRGINIS AD NIVES, IN OPPIDO CUGLIERI, DIOECESIS BOSA-NENSIS, BASILICAE MINORIS TITULO AC PRIVILEGIIS HONESTATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. - Vestigiis Romanorum Pontificum
decessorum Nostrorum insistentes, sacras catholici orbis aedes, quae vetu
state, monument is ar t ium et ant iqua populorum religione excellant,
s ingularibus honoris titulis ac privilegiis decorare solemus. Inter eius
modi aedes merito recensetur templum, quod, ineunte saeculo xiv, in
oppido Cuglieri, dioecesis Bosanensis, exstructum est et Deo Optimo
Maximo in honorem Beatae Mariae Virginis ad Nives dicatum. Magnificae
moli classicis l ineamentis speciosae, cui ornamento erant duae utrim
que turres vario aeris concentu instructae, addita sunt , recentiore aetate,
tum nova frons artifìcio renidens, tum, ex amplis sacrae aedis mae ina
nis eminens , aeneum atque extrinsecus inaura tum Beatae Virginis
signum, oppido, continenti regioni marique benedicentis. Quod quidem
ad sanctuar ium, concordi cleri populique studio pretiosissima supel
lectile locupletatum, inde ab antiquis temporibus, gregatim confluunt,
peregrinatione fere cotidiana, vel e dissitis Sardiniae regionibus, ex omni
ordine cives, Beatam Virginem ad Nives, ante marmoreum eius simu
lacrum, auro gemmisque ornatum, pie veneraturi . Eandem Ecclesiam
s. m. decessor Noster Pius VII, anno MDCCGVII in insignem Conlegiatam
erexit, cuius stabilitati, quam corruere necesse erat legibus deinde latis
ACTA, vo l . X I , n. 12 - 3-11-919. 28
410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de bonis ecclesiasticis publicandis, est auspicato providenterque consul
tum. Cum autem simulacro Virginis ad Nives Ordo canonicorum Basi
licae Vaticanae die iv mensis decembris anno MDCCCXCII ob patra ta
miracula aureum diadema pro insti tuto suo decrevisset, sacer r i tus t am
sollemniter die v mensis august i anno MDCCGXCIII peractus est, u t laeta-
bilis eventi vigeat adhuc recordatio. Ex eo die popularium pietas vehe
mentius exars i t ; neque, si qua est Sardis recolenda catholici nominis
fortuna, alibi quam in Sanctuario Beatae Virginis ad Nives commemo
ratur , uti factum esse constat occasione quinquagesimi ab definita Imma
culata Virginis Conceptione anni et sexti decimi saeculi ab Ecclesia per
Mediolanensem Edictum in l ibertatem vindicata, cum, archiepiscopis et
episcopis praeeunt ibus , ingens insulanorum multi tudo illuc ex omni
Sardiniae angulo peregrinata est. Dilata vero, belli causa, a superiore
in hunc annum sollemnia, quae ob quintum lus t rum ab redimito corona
aurea simulacro certatim apparabantur , acta denique sun t diebus quar to ,
quinto ac sexto elapsi mensis augus t i ; alternis, pontificali r i tu sacris
perfuncti sunt provinciae ecclesiasticae Turr i tanae Episcopi, et postremo
ex festis die ipse Archiepiscopus et Metropolita Turr i tanus , ads tant ibus
sibi omnibus, quotquot ad sacram aedem convenerant , Praesul ibus.
Quorum ut sollemnium perpetua exstaret memoria, venerabiles fratres
Cletus, archiepiscopus Turr i tanus , et Angelicus, Bosanensium episcopus,
impensis a Nobis precibus efflagitarunt, ut, ad maiorem Dei ac Beatae
Virginis gloriam, ad christ ianae pietatis incrementum, ad decus augen
dum vetustae dioecesis Bosanensis tot iusque provinciae ecclesiasticae
Turr i tanae, Sanctuar ium Beatae Mariae Virginis ad Nives, in oppido
Guglieri si tum, ad dignitatem Basilicae Minoris eveheremus. Nos autem,
quibus nihil contigerit ant iquius, quam ut christifidelium erga sanctam
Dei Genitricem pietas magis exardescat et uberiores cotidie fructus
percipiat, eiusmodi votis propensa voluntate annuentes , auditis quoque
VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus sacrae Ri tuum Congregationi prae
positis, apostolica Nostra auctori tate, praesentium vi, perpe tuumque in
modum, Ecclesiam Conlegiatam seu Sanctuar ium Beatae Mariae Vir
ginis ad Nives, in oppido Guglieri, intra dioecesis Bosanensis fines,
situm, titulo ac dignitate Basilicae Minoris hones tamus , eique universa
ac singula iura, privilegia, honores et indul ta largimur, quae Minoribus
huius Almae - Urbis Basilicis iure conveniunt. Decernentes has Lit teras
Nostras firmas, validas efficacesque semper exstare ac permanere, suos
que plenos atque integros effectus sortiri a tque obt inere; illisque, ad
quos pert inent vel in futurum pertinere poterunt , plenissime suffragari;
sieque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i tumque et inane fore,
Acta Benedicti PP. XV
si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter aut
ignoranter a t tentar i contigerit. Non obstant ibus contrari is quibuslibet.
Datum Romae apud sanctum Pet rum, sub annulo Piscatoris, die
ix mensis septembris anno MCMXIX, Pontificatus Nostri sexto.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Stcdus.
E P I S T O L A E
I
AD R. P. D. MICHAELEM, ARCHIEPISCOPUM MONACENSEM ET FRISINGENSEM,
IOANNEM IACOBUM, ARCHIEPISCOPUM BAMBERGENSEM, CETEROSQUE BAVA-
RIAE EPISCOPOS, QUORUM COMMUNI EPISTOLAE, EX PRISINGENSI COETU
DATAE, RESCRIBIT.
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Equi
dem libenti animo lit teras perlegimus quas, Frisingae de more congre
gati, ipso electionis Nostrae ad hanc Petr i Cathedram die anniversario,
communiter ad Nos dedistis. In iis enim novam perspeximus eamdem
que praeclaram constantissimi amoris vestri et observantiae in Christi
Vicarium significationem: quam grato Nos animo accipientes, paterna
nimirum caritate rependimus. Nominatim in iisdem litteris illud pro
ba tur Nobis vestrum optatum ut Legatio Apostolica, iam pridem apud
vos feliciter consti tuta, vel in posterum re t inea tur : cer tumque habeat is
Nosmetipsos valde cupere, ut hoc inter Apostolicam Sedem et Bavariam
catholicam perseveret vinculum necessitudinis. De puerili au tem insti
tutione, iam Nos Nunt ius Noster Monacensis certiores fecerat quam
st renuam iuri Ecclesiae tuendo daretis operam: tamen perlibenter a
vobismet discimus quae in causa t am gravi egeritis acturique si t is: in
quo is, quem confecistis, memorialis libellus valde placet. Quas igitur
consociationes patres familias condiderunt ad conservandam fil i is , ut
potest, religiosam inst i tu t ionem, fundamentum quod est integritatis
morum civilisque ordinis, eas vehementer comprobamus et florere percu
pimus. I tem propositum ves t rum di laudamus missiones sacras ad popu
lum habendi frequentius: quae quidem, mentes ad christ ianae sapientiae
praescripta revocando animosque ad divinae providentiae fiduciam eri
gendo, mirum quan tum ad sananda vulnera perturbat ionesque sedandas ,
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quas d iu turnum bellum attulit , conferre possunt . Profecto Germaniae
apostolus, S. Bonifacius, cuius tantopere in Bavariae salute desudavit
industria, praesentissimus vobis aderit , ut haec consilia, ad uti l i tatem
dilectae nationis vestrae inita, perficere possi t is : nec est dubium quin
Virgo Dei Mater, Bavariae Pa t rona , christ ianas familias benigne respi
ciat, ut eae, cum omni caelestium grat iarum copia, tranquill i tatis pacis
que munere perfruantur. Cuius auspicem p r a e c i p u e q u e benevolentiae
Nostrae testem, vobis, venerabiles fratres, et universo clero populoque
vestro, apostolicam benedictionem amant iss ime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Pe t rum, die xxu mensis septem
bris MCMXIX, Pontificatus Nostri anno sexto. j
BENEDICTUS PP. XV
I I
AD LEONBM ADOLFUM S. H. E. CARD. AMETTE, ARCHIEPISCOPUM PARISIENSEM,
OB SOLEMNEM CONSECRATIONEM BASILICAE SS. CORDIS IESU AD MONTEM
MARTYRUM.
Dilecte tili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. - Amor
ille singularis quo Galliam Apostolica Sedes semper dilexit, efficit om
nino, ut, cum Basilicae in Monte Martyrum conditae Sacratissimo Cordi
Iesu appetat solemnis consecratio, eam Nos solemnitatem tamquam
domesticam putemus, veiimusque istuc proprium Legatum mit tere , qui
Nostram ad ea sacra Personam gerat. Advenit igitur ad vos tali cum
munere dilectus filius Noster Cardinalis Antonius Vico, et is quae sint
in hac rei faustitate animi Nostri et sensa et vota significabit.
Equidem, uti, Apostolo docente, cognovimus Verbi Dei incarnatio
nem tunc factam esse ubi venisset plenitudo temporis ad mundi salu
tem reparandam, ita persuasum hoc Nobis habemus suo quoque pleno
tempore Sacrat iss imum Cor Iesu divinitus proposi tum esse mundo pecu
liari studio coiendum, cum videlicet, refrigescens mul torum caritas, nisi
hoc divini amoris incendio, refoveri non posse videretur. I ta os tendi t .
Dominus se, quod promiserat , usque ad consummationem saeculi nobis
cum esse et fore, eadem semper caritate flagrantem, qua incensus, pro
nobis homo factus et passus et mor tuus est. At illud quoque divinae
providentiae consilium licet agnoscere : nam, cum ista aedes ad Mon
tem Martyrum, publico voto suscepto abhinc mult is annis excitata, mem ór'
Acta Benedicti PP. XV 413
rem grat iam Galliae erga Cor Iesu testaretur , eius dedicatio in hoc
tempus dilata est, quo nat ionem vestram officium sanct issimum tenet
grati animi in Deum illustri significatione declarandi, quod e maximo
post hominum memoriam bello superior discesserit.
Divinum igitur Cor in votivo hoc templo adorantes , Ipsum vene-
ramini bonorum omnium dato rem, qui cum universum hominum genus
tantopere dilexerit ac diligat, tum gentem vestram singularibus bene
fici is ornavit. Sed enim amor amore rependi tur : nec quicquam aliud
in novo Testamento et in veteri inculcatur vehementius, ut quod est
omnium locorum ac temporum praeceptum quo uno Lex omnis con
tinetur. Ait Iesus: diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et
in tota anima tua, et in tota mente tua. Hoc est maximum et primum
mandatum. Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum
sicut teipsum (Matth., XXII , 37-39). Cor igitur sacrat issimum cum im
mensam Iesu cari tatem in filios, ah saepius immemores, sensibili modo
demonstret , s imul nos admonet huius maximi officii quo Deum ante
omnia et proximum sicuti nosmetipsos diligere debemus.
Iam vero proximorum caritas, eo impensior quo propinquiores attin
git, ad universos homines, vel inimicos ipsos, extenditur, cum omnes
fraterna inter nos necessitudine copulemur, utpote eiusdem Dei filii
et eodem Iesu Christi sanguine redempti Audistis, quia dictum est:
« Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum». Ego autem
dico vobis: Diligile inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos, et
orate pro persequentibus, et calumniantibus vos, ut sitis filii Patris vestri
qui in caelis est (Matth., V, 43-45). Hoc Magister et Dominus Noster
edixit, hoc Apostoli una voce, in primisque ille amoris praeco Ioannes ,
t radiderunt , hoc ipsum constat vivendo exsecutus esse, quicumque ad
Evangelii sapientiam mores suos exegerint.
Scimus equidem huiusmodi Christi Domini praeceptum mundo non
placere, adeo ut , qui eius sanctitatem affirment atque defendant, eorum
consilia perverse interpretetur, contumeliisque omnibus rependat . Ita
cum Iesu Christo actum est, ita proxime cum Vicario Iesu Christ i : nec
aliud unquam fiet, si quis iniuriarum oblivionem atque amorem prae
dicet erga eos qui nobis malefecerint pat r iamque nostram oppugnave-
rint. At improborum offensio neminem retardare debet ab hoc tam
gravi Evangelii praescripto servando atque inculcando, in quo convi
ctus humani tranquil l i tas s ta tusque civitatum maxime nititur.
Est igitur consequens ut, si divinum Cor Iesu gratissimo ei cultu
prosequi volumus, u t ramque excitare in animis cari tatem debeamus,
erga Deum scilicet et erga homines, quamvis inimici sint au t hostes
414 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
exstiterint. Meminerint enim omnes ea demum condicione oblatam nobis
a Domino veniam peccatorum, si iis, qui in nos peccaverint, ignoscamus.
Huic rei apud populum factis verbisque dare operam, munus praecipue
est cleri; eo vel magis quod, nisi reconciliatis inter se et animis et
populis, tan torum sanatio vulnerum, quae bellum attulit, a tque ipsius
pacis stabilitas sperari vix potest.
Adsit vobis, precamur, divinae misericordiae celebrantibus mu
nera, Iesus Christus Dominus Noster: ac populari vestra, beata Marga
rita, cui divitias Cordis sui singulariter patefecit, deprecante, ex ista
pernobili sede, quam vos in honorem amoris eius excitastis, Galliam
non modo, sed universum genus h u m a n u m amplectatur et foveat, ita
ut quod in Versaliensi consilio nuper hominum prudent ia inchoavit,
id in Monte Martyrum divina cari tas perpoliat a tque perficiat.
Caelestium bonorum auspicem, quae dilectissimae nationi vestrae
optamus uberrima, et paternae benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte
fili Noster, cunctaeque Galliae apostolicam benedictionem amantissime
impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die VII mensis octobris, in
solemnitate Ss. Rosarii B. M. V., anno MCMXIX, Pontificatus Nostri sexto.
BENEDICTUS P P . XV
S. Congregatio Consistorialis 415
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
PROVISIO ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, SSmus D. N. Benedictus Pp . XV has ,
quae sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, nimirum :
1 augusti 1919. — Cathedrali ecclesiae Verae Crucis praefecit R. D.
Raphaelem Guizar Valencia, presbyterum Zamorensis dioecesis.
— Cathedrali ecclesiae Tepicensi R. D. Emmanuelem Azpeitia Palo
mar, canonicum metropolitanae ecclesiae de Guadalajara.
25 septembris. — Cathedrali ecclesiae Catacensi R. P. D. Ioannem
Fiorentini, hactenus episcopum Tricaricensem.
II
. NOMINATIONES ,
Decretis S. Congr. Consistorialis Ssmus D. N. Benedictus Pp. XV
deputavi t :
16 septembris 1919. — R. P. D. Carolum Gregorium M. Grasso, ar
chiep. Salerni tanum, in Administratorem Apostolicum dioec. Nuscanae.
30 septembris. — R. P. D. Carolum Ruch, episcopum Argentoraten-
sem, in Administratorem Apostolicum dioecesis Nanceyensis et Tullensis.
I I I
DESIGNATIO ORDINARII PRO APPELLATIONE IUXTA CAN. 1594, § %
Iuxta can. 1594, §2 Codicis Iuris Canonici pro appellat ione:
Rmus Archiepiscopus Montisregalensis designavit Ordinarium Sancti
Hyacinthi.
Quam designationem SSmus D. N. Benedictus Pp. XV approbare
dignatus est.
Romae, ex aedibus S. G. Consistorialis, die 24 octobris 1919.
416 Acta Apostolicas Sodis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONCILII
D I O E C E S I S N.
D O N A R I O R U M V O T 1 V O R U M
Die 12 iulii 1919
SPECIES FACTI. - Litteris, ad hanc S. Congregationem reverenter
datis, exponebat Episcopus N., sese, ut am plificaretur quaedam ecclesia
civitatis episcopalis, de consulto Consilii dioecesani administrationis, ad
mentem § 2, can. 1532, permisisse alienationem nonnul lorum donariorum
yotivorum, quae sacram iconem in eadem ecclesia praecipua veneratione
fidelium honorata m exornabant , usque ad summam libellarum mille
erogandam in causam expressam. Nunc vero, quum praefata summa,
licet iuncta aliis conspicuis fidelium oblationibus, adhuc inferior circiter
sex millibus libellarum solvendis expensis iam factis exsisteret, quumque
ob varias quas singulatim exponebat causas, inoppor tunum evasisset
administrat ivum Consilium et Capitulum cathedrale interpellare, licen
tiam Apostolicae Sedis laudatus Episcopus implorabat, qua fretus valeret
alia donaria votiva ex auro, argento et gemmis, item sacram eamdem
iconem exornantia, alienare, et ex pecunia inde percipienda expensas
praefatas exaequare. Attenta urgente in casu necessitate, sacra Congre
gatio, auctori tate SSnii Domini Nostri, pet i tam licentiam benigne imper
tita est Episcopo Oratori , addita sanatione praecedentis alienationis et
erogationis, et sub ea clausula: « dummodo supersit congruus numerus
« donariorum ad orna tum sacrae iconis, et adhibeantur oppor tunae cau-
« telae ne scandalum aut admirat io in populo exoriatur ». Super quo
rescripto idem Episcopus, grates ex animo Sacrae Congregationi reddens,
animadvertebat t amen sibi inexspectatam prorsus accidisse adiectam
sanationem praecedentis alienationis et erogat ionis : ne autem sibi in
posterum super his negotiis errare contingeret, Emos Patres humill ime
rogabat ut, si vellent, sequentia dubia di r imerent :
I. An donaria votiva in ordine ad alienationem recensenda sint
inter res pretiosas de quibus in can. 1532, § 1, n. 1.
II. Quinam valor dici possit notabilis in rebus pretiosis ita ut earum
alienatio sit Ordinariis locorum vetita.
ANIMADVERSIONES. - Quoad pr imum dubium, certum est in can. 1532,
§ 1, n. 1, reservari Apostolicae Sedi concessionem licentiae alienandi res
S. Congregatio Concilii 417
pretiosas. Verum haec loquutio non videtur tam late recipienda ut com
plectatur quidquid ex metallo pretioso confectum sit ; sed immo est
profecto interpretanda ad normam can. 1497, § % ubi explicite poni tur :
« dicuntur pretiosa (bona) quibus notabilis valor sit, art is vel historiae
« vel materiae causa ». I taque in tantum alienatio rerum pret iosarum
videtur Ordinariis vetita, in quantum res istae praeterea notabilem
valorem aestimationis at t ingunt, de quo agitur in secundo dubio, tot ius
causae summam continenti. Ad quod solvendum, vix praemit tere oportet
in determinatione notabilis valoris non parum discrepare ab invicem
doctorum sententias, adeo ut, dum nonnull i non censent notabilem
valorem rerum etiam pret iosarum quae triginta millium libellarum non
at t ingant , alii e contrario, quum agitur de rebus pretiosis, ar t is vel histo
riae vel materiae causa, notabilem valorem arbi t rantur at t ingere quid
quid in aliquo pretio est. Quae ut raque extrema sententia minime videtur
recipienda: al teram enim excludit ipse can. 1532, dum res pretiosas
distincta enumerat ione separat a rebus quae valorem triginta libellarum
millia excedunt ; ceterum iam ante Codicem classici.scriptores, v g. Pir-
hing, in lib. III, tit. XIII , n. \% negabant posse, sine beneplacito S. Sedis,
alienari « vasa aurea et argentea, gemmas et vestes pretiosas quae
« servando asservari possint, et mobilia, qualis grex, unde util i tas et
« fructus d iu tu rnus percipi potest ». Cfr. Reiffenstuel, eod. n. 12 et 16.
Alteram quoque in contrar ium excessum declinantem sententiam, excludit
Codex, can. 1497, § % ubi res pretiosa etiam rat ione materiae non dicitur,
nisi simul sit, non alicuius dumtaxat , sed notabilis valoris ; pari terque
ante Codicem valor iste notabilis exigebatur, ut alienationis licentia
S. Sedi reservaretur: nec est profecto praesumendum quod legislator,
dum pro bonis mobilibus etiam frugiferis ius antecedens adeo tempe
r a v a ut t an tummodo pro bonis triginta millium valorem excedentibus
beneplacitum apostolicum requireret, simul voluerit pro mobilibus tan tum
pretiosis pr is t inum augere rigorem.
His extremis sententiis exclusis, iam non supjerest nisi pressius
determinare valorem notabilem qui, simul cum pretiositate rei, inaliena-
bilitatem pariat . Porro idem Reiffenstuel, 1. c, n. 14, post allata verba
Pirhingii m o n e b a t : Non videtur tamen ex hoc titulo prohibitum quin
Praelatus possit aliqua poGula argentea minus utilia absque aliis sollemni
tatibus iuris alienare; ac magis perspicue card. D'Annibale (Summula,
t. 3, n. 77, nota 6) : Porro mobilia pretiosa accipimus vasa aurea vel
argentea, gemmas, etc., et quae vel antiquitate praestant vel artificio,
dummodo valeant saltem 25 aureis de Camera (lib. 235). Perdoctus Emus
vir sic referebat authenticam aestimationem Romanae Curiae saec. xvii ;
418 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
probati vero scriptores nostrae aetatis monent at tendi posse ad muta tum
valorem pecuniae, quam duplo vel triplo minorem aest imabat Wernz (Ius
decretalium, t. 3, n. 160, no ta 140). Quare valor iste tutissime ad 750 lib. in
Curia hodie definiri potest. Nec desunt, qui notabilem valorem infra 1000
lib. esse hodie negent; immo ipse can. 1532, § 2, dum alienationem distin
guit rerum quae 1000 lib. a t t ingunt et quae 1000 lib. superant , hanc aesti
mationem, quae simplicitate quoque commendatur , ra tam habere videtur.
Quibus positis, sequeretur etiam res pret iosas quae mille libellarum
valorem non excedunt, alienari ab Ordinariis posse, servatis sollemni
ta t ibus praescriptis in can. 1530-1532, ex quibus pot issimum at tendenda
est, ad casum nostrum, clausula can. 1531, § 3: « Pecunia ex aliena-
« tione percepta, caute, tuto et utiliter in commodum Ecclesiae collocetur » :
i. e. pecunia retracta non statim erogari valet in usus etiam pios et
necessarios, sed* immo conservanda est ad fructum; ut ergo erogetur
seu consumatur , licet ad amplificandam ecclesiam, ut in casu factum est,
necessaria est semper Apostolicae Sedis licentia, seu dispensatio super
obligatione hac, quam data lex in laudato canone perspicue et explicite,
nul laque concessa exceptione, imponit .
Verumtamen, etiam solutis, ut in praecedentibus solvuntur, dubiis
propositis ab Episcopo N., adhuc non videtur satis factum esse quae
stioni quae proponebatur circa alienationem donar iorum votivorum.
Scilicet, etiamsi concedendum videatur donar ia votiva in ordine ad
alienationem, infra valorem aestimationis mille l ibellarum contenta, non
cadere sub vetitum can. 1532, § 1, n. 1, n o n d u m constaret u t rum eorum
alienatio permit tenda Episcopis sit, an Apostolicae Sedis beneplacito
reservanda. Ita in can. 1281, § 1, nulla facta distinctione inter pretiosas
aut non pretiosas, excluditur prorsus alienatio insignium reliquiarum
aut imaginum quae in aliqua ecclesia magna populi veneratione hono
rentur, ideoque etiamsi earum valor aestimationis non sit notabilis in
sensu mox exposito. Praeter causam itaque pretiositatis etiam causa
cultus, devotionis aut pietatis obstare potest, quominus huiusmodi dona
riorum valida sit a l ienat io: aliis verbis, ut hodie dici solet, non solum
valor aestimationis, sed etiam affectionis a t tendendus est. Et revera, in
casu donar iorum votivorum, haec aut similia intercederé ra t ionum
momenta, non difficile suadetur . Nam sicut procul dubio obiecti votivi
donatio est actus religionis, qui quodammodo sacrificio assimilari potest ,
ita, ex intentione donantis , nexu indissolubili donarium mancipa tur
cultui sacrae iconis cui donatur , et quodammodo extra omne commer
cium humanum ponitur. Interest igitur bono publico, seu integritati et
profectui sacri cultus, fidelis conservatio donariorum in eo s tatu iisque
S. Congregatio Concilii 419
terminis in quibus a voluntate donantis ponuntur , adeo ut non sit for
tasse nimium quod dicitur, ecclesiam eiusque rectores non tam in pro
prietate quam potius in custodia donar ia ipsa habere, de quibus igitur
nullo modo in alium usum disponere possunt . Aliis verbis et p lan ius :
observandae profecto sun t condiciones a donante fortasse donationi
appositae : atqui ex na tu ra rei et negotii in casu praesumi debet omnino
donationem factam esse sub ea conditione ut res sit inalienabilis. Ergo,
si semper, in alienandis ipsis rebus ecclesiasticis (quibus ceterum non
facile donaria ipsa accensentur), cautum est ut obt ineatur « eorum con
sensus quorum interest » (cfr. can. 1532, § 2, 3), id multo magis in aliena
tione donar iorum difficultatem facessere videtur, quum iste consensus
in alienationem non facile praesupponi possit, imo, aliquo sensu, impos
sibilis factus sit vel ex par te donantis , qui proprietate rei donatae sese
omnino expoliavit et quidem non in favorem humanae personae, sed
potius in obsequium personae beatae aut divinae, cui rem donatam, in
terposita voti religione, sacravit. Prout igitur « ul t imarum voluntatum ...
« commutatio, quae fieri ex iusta t an tum et necessaria causa debent ,
« Sedi Apostolicae reservantur » (can. 1517, § 1), quum eius solius sit
necessarium interpretari aut supplere interesse habentium consensum,
ita etiam voluntatis, quae in ordine ad obiecta ex voto donata ul t ima
iure censetur, interpretatio, vel potius commutat io uni Sedi Apostolicae,
cuius est solvere ligata in caelo et in terra, iure reservatur.
Hisce ra t ionum momentis adiicitur etiam positivum argumentum quod
peti tur ex stylo et observantia perpetua S. Congregationis, quippe quae
semper sibi reservavit, et quidem sub religiosissimis clausulis, concedere
licentiam huiusmodi al ienationum peragendi, quam imo veniam nun
quam per modum facultatis, sed semper in modum indulti in singulis par
t icularibus casibus, causa necessitatis apprime cognita, concessit. Nec est
profecto praesumendum datum Codicem huiusmodi observantiam, rationi
bus boni publici evidenter subnixam, in posterum tacite abolitam voluisse.
RESOLUTIO. - Porro in plenariis comitiis in Palatio Apostolico Vati
cano habitis die 12 iulii 1919, Emi S. C. Concilii Pat res , ad petitionem
Episcopi N. supra relatam, reformatis dubiis in hanc formulam: An
donaria votiva alienari possint absque beneplacito Apostolicae Sedis;
respondendum censuerunt : Negative.
Quam resolutionem Sanctissimus Dominus Noster Benedictus Div.
Prov. Pp . XV, in audientia diei subsequentis , referente infrascripto
S. Congregationis Secretario, approbare et confirmare dignatus est.
I. MORI, Secretarius.
420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
• D U B I U M
CIRCA PROFESSIONEM RELIGIOSORUM LAICORUM IN ORDINIBUS REGULARIBUS
Huic S. Congregationi de Religiosis proposi tum fuit dubium : « An
«Religiosi laici seu conversi in Ordinibus Regularibus, qui iam emi-
« serunt vota simplicia ante diem 19 maii 1918, ad normam Decreti Sacro-
« sancta Dei Ecclesia diei 1 ianuarii 1911, debeant emittere vota sollemnia
« iuxta praescripta dicti Decreti, scilicet absoluto sexennio votorum
« simplicium et expleto trigesimo aetatis anno, vel potius ad normam
« Canonum 573 et 574 Codicis Iuris Canonici, idest expleto triennio
« votorum simplicium et vigesimo primo aetat is anno completo ».
Sacra eadem Congregatio, re mature perpensa, respondendum cen
suit prout respondet :
Negative ad pr imam partem, affirmative ad secundam.
Et Sanctissimus Dominus Noster Benedictus Pp . XV, in audientia
diei 6 octobris 1919, infrascripto Secretario benigne concessa, praefatam
responsionem adprobare dignatus est. Contrariis quibuscumque non
obstant ibus .
Datum Romae, die 6 octobris 1919,
L . & S . Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B., Secretarius,
SACRA CONGREGATIO RITUUM
U R B I S ET O R B I S
CIRCA MISSAM DE REQUIE
Quum dies secunda mensis novembris proxime adfuturi hoc anno
in Dominicam incidat, et propterea Commemorat io Omnium Fidelium
defunctorum iuxta liturgicas leges agenda sit insequenti die mensis
tertia, Sanctissimus Dominus Noster Benedictus Papa XV, ut fidelium
S. Congregatio EiiuuM
pietati omni aevo conspicuae erga animas in Purgator io detentas satis
fiat, maxime eorum, praesenti tempore, qui luctuosissimo bello desiderati
sunt , pro Sua quoque caritate in ipsas animas , cunctis Ecclesiae Catho
licae sacrorum Antistit ibus et locorum Ordinariis facultatem impertiri
dignatus est permittendi tantum hoc anno unius Missae de Requie cum
cantu vel lectae celebrationem die 2 novembris, Dominica XXI post
Pentecostem
I. In singulis igitur Cathedralibus, seu Conlegiatis, vel Parochia
libus atque iis potissimum Ecclesiis, aut publicis Oratoriis, quae ani
mabus Purgatorii igne cruciatis praecipue iuvandis habean tur erectae,
vel ubi Sodalitates aut piae Uniones in eumdem finem canonice sint
congregatae, Rmi locorum Ordinarii praefata Dominica, die 2 novem
bris, Missam solemnem aut lectam de Requie celebrari permittant .
II . Praeterea Capitulis, Parochis et Rectoribus Ecclesiarum sive
publici alicuius Oratorii , de quibus num. I, iidem Rmi Ordinarii Missae
unius de Requie cantatae vel lectae celebrationem semel t an tum per
mit tant una ex Dominicis minoribus vertentis mensis octobris (scilicet
diebus 12, 19, 26) au t insequentis novembris (nempe diebus 16 et 23),
non impedita a festo ri tus duplicis I vel II classis.
HI . Demum enunt ia ta die secunda novembris vel una ex praefatis
Dominicis minoribus, funus ubi placuerit agi permit tant cum Missa
cantata vel lecta de Requie; vetito tamen quolibet sermone aut fune
bri oratione in eiusmodi funere.
Serventur autem in omnibus Rubricae et cetera de more servanda.
Inusi ta tum hoc indultum Missarum de Requie in Dominicis praeter
leges liturgicas, at tent is lacrimabilibus belli conditionibus, ab Apostolica
Sede huc usque largitum, Sanctissimus Dominus Noster adveniente tem
pore sacri Adventus omnino desinendum iussit.
Ex audientia Sanctissimi Domini Nostri, die 6 octobris 1919.
)$l A. CARD. Vico, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. G. Praefectus.
L. >B S.
Alexander Verde, Secretarius.
42$ Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiali
ACTA TRIBUNALIUM
SACEA ROMANA ROTA
I
P A R I S I E N .
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I ( C H A Z A L - M O U L I N )
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quinto, die 10 decembris 1918, BB. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens ,
Maximus Massimi et Iulius Grazioli, Auditores de turno, in causa Parisien.
-Nu l l i t a t i s matrimonii inter Ber tham Ghazal, repraesentatam per legiti
mum procuratorem B. D. Nazarenum Patrizi, advocatum, et Lucam Mou
lin, interveniente et disceptante in causa Bev. Substituto Defensoris vinculi
ex Officio, sequentem tulerunt in tertio gradu sententiam definitivam.
Domina Alina Ghazal, quae, hiemali tempore, a domicilio in oppido
Murat ad amoeniorem~ urbem se conferre solebat, anno vertente 1901,
u n a cum fi l ia Ber tha et sorore Dna Lespinasse, Parisios venit, ubi brevi
tempore primo commorata apud neptem Dñam Jouvente, domum in
via dicta de V Abbé Grégoire conduxit , q u a m medio mense ianuario
ingressa est. In festivo quodam congressu apud amicam familiae Ghazal,
Dfiam Honnora t nimirum, ineunte mense martio, Bertha Chazal cognovit
Dnum Lucam Moulin, a quo versus finem eiusdem mensis postulata ,
fuit ipsi promissa in matr imonium. Const i tutum diem nupt iarum sub
fine mensis aprilis vel initio mensis maii differri oportebat, sive ob
difficultates exortas de modo inst i tuendae dotis, sive deinde ut occasio
matrimonio assistendi suppeteret sponsae fratri, qui mense iunio officiis
militaribus det inebatur ; tandem die 3 iulii anni 1902 celebratum est matri
monium in ecclesia Dñae Nostrae a Campis coram sacerdote Dño I. A.
Le Roy, ad hoc m u n u s delegato a parocho vel pr imo vicario eiusdem
ecclesiae. Infelix fuit matr imonium. Inter sponsos iurgia et dissidia plura
fuere, et post a n n u m quar tum coniugii mulier virum reliquit divortium-
que civile obtinuit. Deinde a Curia Parisiensi petiit ut matr imonium
suum nul lum declararetur ex capite clandestinitatis, sentent iam vero die
26 novembris anni 1910 sibi adversam retulit . Interposita appellatione
apud H. S. Auditorium, Iudices rotales, post inst i tutum processum supple-
S. Semema Bota 4â8
torium, sententia die 17 marti i anni 1914 prolata, matr imonium nul lum
declararunt . Appellante au tem Vinculi Defensore ex officio, causa in tert ia
instantia nobis dir imenda proponitur sub dubii formula: An sententia
rotalis die 17 martii anni 1914 confirmanda vel infirmanda sit in casu.
In iure. - Iuxta decretum Tametsi Concilii Tridentini, quod tempore
huius matr imonii contracti in Gallia vigebat, matr imonium validum non
erat nisi coram proprio al terutr ius sponsi parocho aut Ordinario initum
fuisset, vel coram sacerdote dieti parochi au t Ordinarii licentia muni to .
Propr ius vero parochus iuxta disciplinam canonicam intelligendus
erat ille in cuius paroecia alteruter nuptur iens domicilium vel quasi-domi
cilium fovebat. Domicilium autem duplici elemento constat , facto actualis
habitationis in paroecia et intentione ibidem perpetuo manendi, nisi
causa quaedam alio avocet. Similiter quasi-domicil ium facto et inten
tione constat, facto nimirum actualis habitat ionis in paroecia et inten-
tentioñe ibidem permanendi per maiorem anni par tem (Instr. S. Officii
diei 7 iunii anni 1867 ad Episcopos Angliae et Statuum Foederatorum
Americae Septentrionalis).
In facto. - Extra controversiam est in praesent i causa quod sacerdos,
Dnus I. A. Le Roy, qui matr imonio benedixit, ad hoc munus delegatus
fuit t an tummodo a parocho vel pr imo vicario paroeciae Dfiae Nostrae
a Campis, ubi sponsa cum matre actualiter commorabatur , dum sponsus
in alia Par is iorum paroecia S. Ferdinandi scilicet, vulgo des Termes,
domicilium habebat . Clarum est pari ter nec actricem, nec eius matrem,
cum qua convivebat, domicilium habuisse in paroecia Dñae Nostrae a
Campis, seu illic habi tasse cum intentione ibidem perpetuo m a n e n d i :
nam mater domicilium adhuc conservabat in oppido Mur at, ubi domum
omnibus rebus mobilibus consuetis ornatam sub tu te la famulae suae
reliquerat. Et quamvis impossibile non sit duplex haberi domicilium,
tamen omnes circumstantiae in casu os tendunt domum in via dicta de
l'Abbé Grégoire in civitate Parisiensi a familia Chazal nonnisi tempo
ranee et precario hab i tandam fuisse. Conducta enim fuit ad solos
sex menses ; misera instructa fuit supellectili: « Nous étions fort mal
« installées à Par is ; nous n 'avions pas même le stricte nécessaire »,
eoque quidem pro maxima parte ad breve tempus commodato, prout
plures testes affirmant.
Remanet igitur videndum an actrix ibidem quasi-domicilium acqui
sierat videlicet, an cum actuali habi tat ione huiusmodi domus coniunctus
fuerit ex par te actricis an imus ibidem manendi per maiorem anni par tem.
Si Ber tha Chazal per sex integros menses in paroecia S. Mariae a
4M Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Campis reapse commorata fuisset, de animo ipsius ibidem manendi inda
gare non fuisset necesse, cum merum factum huiusmodi commorationis,
ad normam decreti S. C. Inquis. , 9 novembris 1898, legem particularem pro
dioecesi Parisiensi consti tuentis, de quasi-domicil io acquisito prae
sumptionem iuris et de iure efficeret, quae probationem in contrarium
non admitti t . Ex actis autem constat eam reapse minus quam sex menses
ibi habi tasse : domum enim in via dicta l'Abbé Grégoire ingressa est
cum matre sua medio mense Ianuar io , et eamdem die nupt iarum,
3 iulii 1902 definitive reliquit.
Praesumptio iuris quidem habetur de intentione manendi per maio
rem anni partem ex commorat ione mensili, iuxta Litt. Benedicti XIV
Paucis abhinc, quae tamen contrarias probat iones non excludit, uti nota t
Instructio S. Officii diei 7 iunii 1867 : « Si praesumpt io haec iuris, quae
« ex menst rua habitat ione oritur, contrari is elidatur probationibus, quibus
« certo ac liquido constet praedictum animum nullo pacto exstitisse, tunc
« profecto contrarium proferri debere iudicium manifestum est, quia
« praesumptio cedere debet veritati ».
Contraria probatio in casu nostro praecipue erui tur ex consuetudine
matr is actricis, plurium annorum spatio firmata, modo hic modo illic cum
fi l ia hibernandi per tres vel quatuor menses, quibus elapsis ad oppidum
Murat semper reversa est. I ta testes affirmant eas annis praecedentibus
primo in oppido Glerniont, deinde Tarbes, denique Lutetiae Paris iorum
anno 1900-1901 hiemale tempus transegisse. Stante hac familiae consue
tudine, dicendum est matrem cum fil ia non alia intentione Parisios
adiisse anno 1901-1902, nisi peculiares huius commorationis circumstan
tiae contrarium suadeant .
Vinculi Defensoris Subst i tu tus duas praesertim huiusmodi circum
stantias indicat, quas signa manifesta puta t animi Berthae matr is in pa
roecia Nostrae Dominae a Campis permanendi per maiorem anni par tem.
Prima est contractus domi locatae-conductae ad sex menses stipu
lati, dum anno superiori Dna Chazal ad brevius t empus domum aliam
conduxerat . At longior periodus secundi contractus non tam voluntat i
conducentis quam consuetudini, qua contractus locati-conducti in urbe
Parisiensi reguntur , a t t r ibuenda est. Mos est enim illic, sicut nota t prae
clarus Consultor illius Curiae, ut domum sine suppellectili saltem ad tri-
mestr ium locetur, cum onere contractum prorogandi ad t r imestr ium
subsequens, nisi t res menses ante ^huius initium, seu primo die tri
mestri! antecedentis denuncia tus fuerit t e rminus locationis. Scribit dictus
Consul tor : « E tan t donné, en effet, l 'usage parisien de la location à
« t e r m e , tout locataire qui emménage est engagé au moins pour six
6'. Romana Rota 425
« mois; sauf le cas à peu près chimérique où il aurai t donné congé au
« moment même où commence sa location, le locataire ne peut donner
« congé qu 'au debut du second tr imestre, pour prendre effet au début
« du troisième. Son séjour sera donc de deux tr imestres au moins ».
Unde sequitur ut ille qui t an tummodo quatuor menses in domo locanda
habitare velit, ad locationis eonductionis contractum sex mensium obli
getur. Alternativum esset domum supellectili ins t ructam conducere, quae
de mense ad mensem Parisiis locari solet. Anno antecedenti Ber thae
mater domum huiusmodi reapse~conduxerat ; anno vero subsequenti ,
sive quia domum supellectili ornata m situ et pretio idoneam non invenit,
sive quia sumpt ibus parcere studebat , triplo minus enim erat pensio
pro domo sine supellectili locata, hanc potius conducere voluit, quam
deinde supellectili necessaria a parent ibus amice commodata instruere
poterat . Per iodus, igitur, sex mensium in contractu locationis-conductio-
nis determinata, perpensis circumstantiis, non est clarum indicium inten
tionis domum conducentis ibidem manendi usque ad te rminum con
t ractus . Si enim Dña Alina Chazal post quatuor circiter menses, prout
mos eius ferebat, ad domicilium redire voluisset, potuisset domum con
ductam alteri pro reliqua periodo contractus sublocare, vel etiam iuri
ulterioris commorationis simpliciter renunt iare , quin finis quem sibi prae
stituit in domo conducenda, sumptibus nempe parcendi, frustraretur.
Ita explicat actrix, cuius explicatio ab aliis quibusdam test ibus confir
matur : « En prenant i 'apartement nous n 'avons pas fait connaître ni à la
« concierge ni à la propriétaire la durée de notre séjour. Ils ne nous
« auraient pas loué pour trois mois. Mais nous avions l ' intention de ne
€ pas rester au de là de Pâques . . . L 'apartement que nous avions loué était
« de mille francs par an, soit 250 francs par t r imestre. Un appar tement
« meublé nous aurai t coûté 250 francs par mois. En supposant que
« nous ayons dû payer jusqu 'en juillet, nous aurions eu un large béné-
« fice Nous étions donc engagées de fait pour six mois; mais nous
« avions la possibilité de sous-louer après le quinze avril, et, même en
« payant jusqu ' au 15 juillet, nous avions encore une grande économie ».
Urget insuper Vinculi Defensoris Subst i tu tus finem praecipuum,
quem sibi proposuerunt Alina Chazal eiusque filia in commorat ione
Lutetiae Par is iorum anno 1901-1902, hunc fuisse ut, insciis amicis et
notis in oppido Murat, mater in matr imonio filiam collocaret, quod per 1
manent iam ibidem ad tempus indefinitum requireret . Verum, huiusmodi
f inis t a n q u a m praecipuus non apparet ex actis, sed t an tummodo tam
quam concomitans seu secundarius, non aliter ac in aliis hiemationibus
familiae Chazal alio factis, ubi nullum ex confesso quasi-domicil ium
ACTA, vol. XI. n. 12 . - 3 1 1 - 9 1 9 . 29
426 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
consti tuerat . Testa tur sponsae frater: « M a mère en se déplaçant de
« Murât se proposait de distraire ma sœur, accessoirement aussi de la
« marier, si l 'occasion s'en présentait . Elle a eu cette pensée en venant
« à Tarbes, elle l'a eu en venant à Paris , mais elle n 'est pas venue à
« P a r i s un iquement dans ce but ». Et mater sponsae : « M m e Ghazal
« avait seulement l ' intention de passer quelques mois hors de Murât
« comme d'habitude, et aussi de distraire Mlle Berthe Ghazal, sa fille....
« Néanmoins, si pendant le séjour à Par is quelque occasion avantageuse
« d'établir Mlle Berthe se présentait , Mme Ghazal voulait bien en profiter ».
Maior forte erat spes felicem exitum in quaesi tu maritali hoc anno
obtinendi, cum amici familiae Chazal Parisi is ad hunc finem se opem
daturos promisissent. Amici, tamen, nul lam determinatam viri personam
in mente habuerunt et Berthae Chazal Dnum Moulin praesen ta runt non
nisi duos vel tres menses postquam ipsa Paris ios ad venerat. Caeterum,
praesumi potest amicos familiae Chazal in aliis et iam matrimonii pro
positis, quae in irr i tum cesserant, opem aliquo modo praestitisse, cum
id amicitiae signum inter amicos dari soleat. Ideoque nil extraordina
r ium et insolitum habetur respectu marit i quaerendi in actricis inten
t ione Parisiis commorandi anno nupt ia rum, unde concludi liceret eam
longius ibidem commorari voluisse quam anno praecedenti .
Certe nullus testis asserit Ber tham Chazal vel eius matrem in domo
conducenda Lutetiae Par is iorum ibidem permanere voluisse usque dum
matr imonium contractum fuerit. Imo declarant testes hoc consilium ma
t rem Berthae cepisse t an tummodo mense mart io, quando scilicet spes
arrserat matr imonium iam in concreto manifestatum, ad effectum perdu
cendi, et quidem eo fine ut, insciis Ber thae inimicis, qui in oppido Murat
erant , nupt iae fierent. Declarat frater: « Ce fut l 'une d'elles, Mme Hon-
« norat , qui présenta Mr Moulin à ma mère. Dès que ce projet fut
« reconnu comme possible, je fus le premier à conseiller à ma mère
« de rester à Par i s ju squ ' à sa conclusion, de manière que l ' intervention
« des calomniateurs ne vînt pas encore faire son œuvre. Le séjour fut
« donc prolongé dans l ' installation plus que provisoire qui avai t été
« improvisée rue de l 'Abbé Grégoire ».
Similiter loquuntur mater actricis et mater tera , Dña Lespinasse. Cum
autem eo minus fuisset periculum interventus calumniatorum, quo citius
f ieret matr imonium, Berthae mater s tatui t illud locum habi turum esse
post u n u m mensem sponsalium, principio n imirum mensis maii. Diem
const i tutum vero oportebat a l iquantu lum differri ob difficultatem exortam
circa modum dotis inst i tuendae, deinde ob fratris Ber thae absentiam,
qui, servitio militari impeditus, an te mensem iulium Paris ios petere non
S. Romana Rota mi
potuit. Non obstant ibus autem hisce dilationibus, ab initis sponsal ibus
ad diem nupt ia rum effluxerunt dumtaxa t tres menses, qua tuor autem
a die quo futuri coniuges sibi primo occurrerunt. Clarum est, igitur, inten
tionem Parisiis manendi donec matr imonium contractum fuerit, pr imo
habi tam a matre Berthae tempore mensis martii in circumstantiis supra
expositis, commorat ionem ulteriorem in civitate per maiorem anni par tem,
seu usque ad finem circiter mensis septembris, significare non potuisse.
Vix opus est ad aliam praesumptionem de quasi-domicil io acqui
sito an imum intendere, ex eo deductam quod aliqui testes affirmarunt
actricem Parisiis studio artis pictoriae vel musicae operam dare voluisse,
ac si modo discipulae in Collegio quasi-domicil ium rat ione s tudiorum
acquisiverit . Non enim erat quaestio de cursu s tudiorum regulari cui sub
ordinata esset habitat io in civitate, sed ad summum de modo animum
relaxandi vel ot ium vitandi tempore hiemationis agebatur. Verius tamen
erronea coniectura al iquorum testium dicenda est, cum Bertha Chazal
null imode ad s tudia harum ar t ium anno nupt ia rum se dederit, uti ipsa
asserit, nemine contradicente. Ait actricis mater : « Jamais il n 'a été
« question de leçons à prendre , encore moins de cours à suivre ». Et
idem testatur Dña Lespinasse et ahi testes.
Quibus omnibus, t um in iure, t um in facto consideratis et bene
perpensis, Nos infrascripti Auditores de turno, pro Tribunal i sedentes
et solum Deum prae oculis habentes , Christi nomine invocato, decer
nimus, declaramus et definitive sentent iamus, dubio proposito respon
dentes : Affirmative, ad pr imam partem, Negative ad secundam, seu
confirmandam esse sentent iam rotalem diei 17 marti i anni 1914, qua
declaratur constare de nullitate matrimonii m casu: s ta tuentes , praeterea,
Ber tham Chazal actricem ad expensas iudiciales solvendas teneri.
I ta pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribu
nalium ad quos spectat, ut exsecutioni manden t hanc nostram defini
t ivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacro
rum canonum, et praesert im cap. 3, sess. XXV, De ref., Concilii
Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis
efficacia et oppor tuna pro rerum adiunctis exst i tura sint.
Romae, in Sede Tribunalis S. R. Rotae, die 15 decembris 1918.
L. © S.
Ex .Cancellaria S. Romanae Rotae
Sac. T. Tani, Notarius.
Ioannes Prior , Ponens.
Maximus Massimi.
Iulius Grazioli.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
T A R R A C O N E N .
NULLITATIS MATRIMONII (VILADOT-DE MIGUEL)
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quinto, die 15 februarii 1919, BP. PP. DD. Guilelmus Sebastia-
nelli, Decanus, Ponens, Maximus Massimi et Iulius Grazioli, Auditores
de turno, in causa Tarraconen. - Nullitatis matr imonii inter Dolorosam
De Miguel, repraesentatam per legitimum procuratorem Nazarenum Fer
rata, advocatum, et Pe t rum Viladot contumacem, interveniente et disceptante
in causa rev. Substituto Defensoris vinculi ex officio, sequentem in gradii
appellationis tulerunt definitivam sententiam.
Petrus Viladot, pravis moribus imbutus , Dólorosam De Miguel, deci
mum quar tum vel decimum quin tum aetatis suae annum agentem, ita
deperibat, ut mortem minitaretur sibi inferre, si non potuisset cum ea
matr imonium inire. Certior de re facta mater Dolorosae, pu tans propo
sitas nupt ias bene fil iae et familiae profuturas, n o t a t i o n i b u s ac minis
obtinuit, ut Dolorosa, quae amorem Petri detestabatur , cum eo matrimo
nium contraheret . Coniugium celebratum fuit Tarraconae die 26 septem
bris 1883.
Nuptias autem, uti praevidere erat, haud felicem exitum habue re ;
coniugalis enim vita crebris exagitata dissentionibus, saepius abrupta
fuit, penitus autem et in perpetuum dissociata anno 1888: non obstante
quod ex nupti is fil ius na tus esset, qui puer mor tuus est. Infelix mulier
vero edocta matr imonium suum cum Petro nul lum esse ob metus impe
dimentum, supplicem libellum porrexit summo Pontifici, ut coniugium
nullum declararetur, etiam in pr ima instantia, ab H. S. Auditorio. Pon
tificia obtenta dispensatione, et processu ad normam iuris instructo,
die 27 iulii anni praeterlapso sententia prodiit actrici favorabilis. A sen
tentia appellationem interposuit , prouti de iure, vinculi vindex et hodie
causa i terum proponitur sub assuefa formula dubi i : An sententia rotalis
diei 27 iulii 1918 sit confirmanda in casu?
Ius quod spectat. - Matrimonium nul lum est, si nuptur ientes plena
l ibertate non gaudeant , i. e. immunes non fuerint a vi et metu. Metus
autem, ut mat r imonium dirimat, quaedam habere debet qual i ta tes ; debet
nempe esse gravis, ab extrinseco et iniuste incussus, a quo ut quis se
S. Eotnana Bota 429
liberet, eligere cogatur matr imonium (C. 1. G, can. 1087, § I). Metus
gravis dicitur si malum instans vel futurum sit grave pro illa persona,
quae timet, et persona, cui metus incutitur, persuasum habeat illud
malum sibi revera imminere (Gasparri , De matrim., n. 940). Metus quo
que reverentialis, quo nimirum reformidamus indignationem eius, sub
cuius potestate constituti sumus , potest esse gravis, quod verificatur,
quando metum comitantur suasiones importunae, preces instantissimae,
iurgia, vexationes, etc., uti constanter tenuit H. S. Tribunal .
Metus non praesumitur , sed probari debet ; probatur vero per iura
tam depositionem illius, qui metum passus est, per diligens examen
circumstantiarum et per testes. Relate ad testes animadvertendum est :
1) admit tendos esse illos, qui alias non admitterentur , uti sunt domestici,
consanguinei, pa ren tes ; 2) duos testes omni exceptione maiores depo
nentes de metu plenam probationem efficere, etsi alii de libertate depo
nant . Etenim qui voluntatem liberam affirmant de actu deponunt ex
communiter contingentibus soli Deo cognito ; qui vero moralem coactio
nem, v. gr. iurgia, vexationes, minas testantur , rem affirmant, quae per
sensum rite cognosci potest. Ita in Vesprimien., 2 iulii 1911, in Massi
lien., 30 aprilis 1917 et in plur ibus aliis.
Modo ad factum. - Actrix in libello Summo Pontifici oblato declarat
matr imonium contraxisse « solamente per la violenza esercitata sopra di
« me dai miei genitori », quod confirmat in sua deposit ione: « fui indotta,
« e più che indotta, "obbligata al matrimonio da mia madre ».
Videndum itaque est an hoc etiam eruatur ex tabulis processuali
bus, ex omnibus nempe circumstantiis, quae antecesserunt, concomi-
tatae et subsequutae sunt matrimonii celebrationem : « ex parte mulieris
« per testes dicitur probatus metus, si deponant de ipsius lacrimis et
« querelis tam praecedentibus, quam ipsius actum celebrationis concomi-
« tantibus, et de tristitia et pallore subsequent ibus » (Consci, De separ.
thori, lib. I, cap. 16, n. 34).
Quoad circumstantias antecedentes, acta referunt Dolorosam admo-
nitam a matre de propositis nuptiis, eidem restitisse, non solum quia
a matrimonio erat aliena, sed etiam quia Petrum fastidiebat. « Appena
«(ait actrix) le dette signore si al lontanarono, mia madre mi disse che
« erano venirte a t ra t tare del mio matr imonio con Don Pietro. . . io
« replicai negandomi assolutamente. . . e vedendo di poi che io conti
ci nuava a resistere dicendole che non voleva pensare a mari tarmi, che
« nessun uomo aveva r ichiamato la mia attenzione, e molto meno il
« sig. Viladot, il quale per verità giungeva a produrmi nausea, essa
430 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« allora ricorse alla violenza ». Et testis Carmela For tuny: « A donna
«Dolores De Miguel r ipugnava in sommo grado il matr imonio con il
« sig. Viladot. Lo so per relazione avuta da mia sorella, la quale fre-
« quentava la casa dei signori De Miguel ». Domina autem Iosepha
Bosch : « Donna Dolores si mari tò solamente per imposizione di sua
« madre , poiché essa aveva dato molte prove di r ipugnanza per il matri-
« monio con D. Pietro ».
Matris autem intererat nupt ias urgere, quia exist imabat se hac
rat ione optime consulere familiae bono, prouti deponit Dolorosa: « Mia
« madre mi fece fare allora riflessioni sulla convenienza di accettare il
« matrimonio, perchè mio padre s tava infermo con la vista, e che
« q u i n d i ci sarebbe mancato il suo appogg io» . Quod confirmant Car
mela For tuny et Maria Arbiel. C. For tuny ait: « So che la madre aveva
« grande interesse, affinchè si facesse il matr imonio, e che questo inte-
« resse proveniva dal fatto, che suo marito era quasi cieco, e l'avve-
« nire della famiglia si faceva alquanto oscuro: tale matrimonio della
« figlia creava un appoggio, che si rendeva necessa r io» . Maria vero
Arbiol: « L'interesse che i genitori avevano. . . era perchè il sig. Viladot
« sembrava un giovane di grande avvenire nel commercio, e che i geni-
« tori di donna Dolores erano malaticci e desideravano pr ima della loro
« mòrte di veder sistemata la loro figlia ». - Cum autem Dolorosa a mat re
dissideret, haec non exhortat ionibus tan tum, sed minis quoque ac vio-
lentiis conata est vincere filiae reluctantiam. Actrix enim fatetur: « Tale
« resistenza contrariava mia madre fino al punto di farla indurre alla
« violenza, come ultimo scampo. Varie volte mi prese per un braccio
« agi tandomi bruscamente e mi schiaffeggiò per vincere la mia resi-
« stenza, specialmente il giorno, che doveva andare alla parrocchia per
« l 'esame della dottr ina cristiana ». Hoc idem tes ta tur Anna M. Batalla,
quae ait : « La stessa madre minacciava la propria figlia con parole
« come queste: che l 'avrebbe t rascinata per i capelli se si fosse ricu-
« sata di presentarsi al parroco per essere esaminata nella dottr ina cri-
« stiana, esame che viene considerato come requisito per contrarre
« matrimonio ». Et Raymundus Cort is : « La signora Dolores De Miguel
« contrasse il matr imonio per il gran t imore, che aveva dei suoi geni-
« tori, specialmente della madre, che in seguito ha manifestato che la
« obbligò per forza alla celebrazione del matr imonio ». '
Mirandum non est hoc modo egisse matrem Dolorosae; eius enim
indolem ita filia describit: « Il carat tere di mia madre oltreché autori-
« tar io, era tanto violento che u n a volta che prese gelosia per una
« servente, la gettò in un pozzo, salvandosi questa in grazia della pre-
S. Bomana Bota m
« senza di un ragazzo ». Iosepha vero Navar ro : « La madre di donna
« Dolores aveva uh cara t te re altero, dominante ed irascibile fino all'ec-
« cesso. Essa s ' imponeva a tut t i della casa con il suo carat tere impe-
« tuoso e violento.. . Per dimostrare il carat tere violento della madre
« De Miguel, posso citare un caso occorso con il marito di mia sorella....
« In un at to di rabbia donna Giuseppa Monserrat, ossia la madre di
« donna Dolores, dette a mio cognato un solenne schiaffo, senza badare
« che si t ra t tasse di un uomo già ammogliato ». - Ex adverso filia t imida
erat, non poterat matr i imperanti resistere : « Il temperamento dell'at-
« trice era piut tosto timido che indipendente » ait Ioseph Oriol Torres,
et Iosepha Navarro : « Donna Dolores era t imida e docile, di modo che
« sua madre con la violenza del suo carattere la teneva soggiogata ». -
Hanc Dolorosae docilitatem videtur excludere Pe t rus Ferré, qui depo
nit : « L'attrice era molto giovane, e quindi non può precisare del tut to
« il temperamento che essa aveva, sebbene la r i tenga nè t imida, nè
« notevolmente pieghevole ed indipendente di carattere ». At hic testis
haesi tans est, singularis, et refert ea, quae a matre Dolorosae didicerat,
proinde eius verba, uti in appellata sententia dictum est, « suspicione
« haud immunia censenda sun t ».
In his adiunctis consti tuta mulier, nul lum effugium habere poterat
ad matr imonium vi tandum. Non enim recursus ei patebat ad patrem,
qui peni tus imperio subiiciebat uxoris . Ad rem haec habet actrix : « Mio
« padre era buono all'eccesso, professando per la sua sposa un affetto
« ta lmente cieco, che non solo non la contradiceva, ma approvava a
« priori quanto essa stabiliva ». Quod repetit Iosepha Navarro : « Il
« padre era un uomo di carattere debole, e cedeva in tu t to , perchè la
« sua moglie non si alterasse ». Eadem habent Carmela For tuny et Ray
mundus Arnau.
Neque auxilium aliquod habere poterat a parocho et patr ino. Nemo
enim cogitur ad faciendum quod inutile fore esse cognoscit. Por ro Dolo
rosa, quae frustra tam constanter restiterat matri, certa erat neque ope
parochi, neque ope patrini posse se a matr is imperio l iberare.
Ceterum coactionem ex actis scatere explicite fatetur ipse vinculi
vindex, scribens in suis animadversionibus : « l i b e n t i s s i m e fateor redun-
« dare satis processum iis iuris ac facti circumstanti is », quae Pat res
primi turni coëgèrunt ad irr i tum declarandum matr imonium, animad
vertens tamen haud attendi coactionem in foro ad effectum matrimonii
relaxandi, quae ad actum celebrationis nupt ia rum non extendatur ».Verum
1) admissa aversione et coactione ante mat r imonium; magna praesum
ptio adest, quod sub eiusdem coactionis influxu matr imonium fuerit
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
celebra tum; 2) adiuncta, quae matr imonium Gomitata fuerunt, in tuto
collocant coactionem. Testis saepius citata Carmela Fortuny ad rem
haec habet : « Riferiva mia sorella, c h e - d o n n a Dolores si rifiutava di
« provarsi i vestiti che le si facevano... Non assistetti alla celebrazione
« del matr imonio, ma mia sorella, che in quel giorno fu nella casa, mi
« disse che aveva visto donna Dolores dare non dubbi segni della tri-
« stezza che l 'opprimeva ». Et Raymundus Cortes tes ta tur : « Che assistè
« alla celebrazione del matr imonio, che (donna Dolores) procedeva tr i -
« s tamente, e che la sposa manifestava tale tristezza piangendo, e di
« più osservò che nel pranzo nuziale, che fu fatto dopo il matr imonio,
« la sposa invéce di s tare vicino al mari to . . . metteva in opera ogni
« specie di pretesti per separarsi da lui ». Nec minoris moment i sunt
quae deponit Maria Arbiol: dicit enim « che fu presente alla celebra-
« zione del matrimonio, che osservò una certa t i tubanza nella sposa nel
« dare il consenso, ma che lo dette intimidita dalie occhiate della madre,
« che era ivi presente, che osservò in tut to quel giorno sul viso della
« sposa segni di pianto è di tristezza ». losepha tandem Bosch haec
habe t : « Assistei al matr imonio, e posso così testificare che donna Dolo-
« res apparve alla vista di tut t i molto rat tr is tata ». Ex his patet quant i
faciendum sit test imonium medici iosephi Oriol aientis « che non assistè
« alla celebrazione del matrimonio, ma che pr ima o dopo l 'atto, ed in
« quei giorni, fu nella casa e vide l 'attrice, ma non osservò alcunché di
« anormale nel suo sembiante ». Prae te rquamquod enim test imonium
sit negativum, adnotandum est ad probandum metum non esse neces
sarium, ut demonst re tur illum, qui metum passus est, constanter in
omnibus actionibus se tristem ostendere.
Quae matr imonium subsequuta sunt, aversionem mulieris et metus
incussionem confirmant. Testis losepha Navarro deponi t : « Posso affer-
« mare, che durante la pr ima epoca di convivenza.. . Donna Dolores
« lasciava travedere costantemente l'odio e la r ipugnanza che le causava
« suo marito ». Et Carmela F o r t u n y : « Posso dire che dal principio del
« matr imonio donna Dolores manifestava a mia sorella l 'avversione che
«sen t iva per suo m a r i t o » , losepha tandem Bosch: « Donna Dolores
« non poteva adat tars i a cont inuare in uno stato che le era del tut to
« odioso ». Revera acta referunt, quod, vix contracto matr imonio, n e o -
coniuges ob veneream luem, qua Petrus afflictabatur, consilio medico
rum ad invicem separari debuerunt , quin aliqua adfuerit inter ipsos
necessitudo aut relatio. Post annum et dimidium, ins taura ta vita coniu
gali, matr imonium consummatum fuit re luctante fortiter muliere; ait
enim actrix: « Dovè impiegare la violenza... salvandosi dalle unghiate ,
S. Romana Rota 433
« c h e io gl'infliggeva per d i fendermi». Imo adeo abhorrebat Dolorosa
viri amplexus, ut, ne eidem coniugale debitum reddere i terum cogeretur,
violentas sibi manus iniecerit. E mortis periculo feliciter erepta, ea
tan tum sub conditione cohabitare cum viro porrexit, quod ipse a coitu
deinceps se abstineret . Tandem, cum vir, ludo et vino deditus, adulterinis
amoribus indulgerei, impossibilis evasit vita communis, et, post quin
que annos ab initis nuptiis, in perpe tuum fuit dissociata. Quas omnes
lamentabiles ae rumnas secum animo recogitans mater Dolorosae, dixit
Petro Ferré « che si pentiva di averla indotta a maritarsi con quello ».
Quod confirmat Iosepha De Miguel, quae deponi t : « Nel vedere tu t te
« queste disgrazie, mia madre esclamò varie volte: " Povera figlia! se
« con la mia vita potessi distruggere queste nozze, che io stessa feci
« tanto ingannata, lo farei „: ed arrivò fino a chiederle perdono ».
Quibus omnibus perpensis, Nos infrascripti Auditores de turno, pro
tr ibunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes , Christi nomine
invocato, decernimus, declaramus et definitive sentent iamus rotalem sen
tentiam diei 27 iulii 1918 esse confirmandam, i. e. ad proposi tum dubium
respondemus : Affirmative ad pr imam par tem: Negative ad secundam.
I ta pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et Ministris tribu
nalium ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nost ram defini
tivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam Codicis
Iuris Canonici, praesert im tituli XVII, libri IV, iis adhibitis exsecutivis
et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna, pro rerum adiun
ctis, exst i tura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 15 februarii 1919.
Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens.
Maximus Massimi.
Iulius Grazioli. L. © S.
Ex Cancellaria, die 14 martii 1919.
Sac. T. Tani, Notarius.
43 i Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S . C O N G R E G A Z I O N E « P R O E C C L E S I A O R I E N T A L I »
NOMINA
1 ottobre 1919. Con biglietto della S. Congregazione « Pro Ecclesia Orien
tali », Sua Santità Benedetto Pp. XV si è de
gnato nominare il Rmo P. Abate D. Ildefonso
Schuster, O. S. B., Presidente del Pontificio Isti
tuto Orientale.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di
nominare :
30 settembre 1919. Il Revmo Mons. Alfonso Carinci, Protonotario Apostolico di
numero Partecipante per la Sacra Congregazione
dei Riti.
10 ottobre » L'Emo signor Cardinale Ludovico Billot, Protettore della
Congregazione delle Suore de Ste-Chrétienne, a
Metz.
19 » » Il signor comm. Odoardo Tabanelli, Comandante della Guar
dia Palatina d'Onore.
20 » » L'Emo signor Cardinale Guglielmo van Rossum, Protet
tore della Congregazione delle Suore del Santis
simo Salvatore della diocesi di Strasburgo.
23 » » Il Revmo Mons. Giovanni Mercati, Prefetto della Biblioteca
Apostolica Vaticana.
Diarium Romanae Curiae 435
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistente al Soglio Pontificio:
1 ottobre 1919. Mons. Giovanni Agostino Boneo, vescovo di Santa Fede.
Protonotario apostolico ad instar participantium :
16 luglio 1919. Mons. Enrico Gavisk, della diocesi d'lndianapoli.
Prelati Domestici di S. S.:
24 agosto 1919. Mons. Francesco Rosso, dell'archidiocesi di Vercelli.
20 settembre » Mons. Guglielmo Foley, dell'archidiocesi di Chicago.
» » » Mons. Leslie I. Kavanagh, dell'archid, di Nuova Orléans. » » » Mons. Giuseppe M. Gleason, dell'archidiocesi di San Fran
cesco di California. 30 » » Mons. Sabino Coelho, dell'archidiocesi di Parahyba.
1 ottobre » Mons. Giacomo Mac Caffrey, della diocesi di Clogher. 2 » » Mons. Salvatore Marotta, della diocesi di Caserta. 9 » » Mons. Emilio Lesue, della diocesi di Lilla.
10 » » Mons. Tommaso King, dell'archidiocesi di Sydney. 13 » » Mons. Uberto Savoy, della diocesi di Losanna e Givevra.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : '
Da Commenda dell Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
17 ottobre 1919. Al sig. dott. Domenico Seghetti, della diocesi di Frascati. 18 » » Al sig. Giacomo Rumor, della diocesi di Vicenza.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
22 ottobre 1919. Al sig. Odoardo Tabanelli, comandante della Guardia Pala
tina di onore.
Il Cavalierato dell'Ordine dì S. Gregorio Magno, classe civile:
12 settembre 1919. Al sig. Giuseppe Achille Reguillon, dell'archidioc. di Parigi. » » » ^~ltìrsig. Enrico Rouard, della medesima archidiocesi.
» » » Al sig. Giovanni M. Luciano Huré, della medesima archid.
436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
16 settembre 1919. Al sig. colonnello Domenico Fernandez da Silva, della dio
cesi di llhèos.
M A G G I O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
10 settembre 1919. Mons. Domenico Zanette, della diocesi di Ceneda.
11 ottobre » Mons. Giulio Paolucci, di Roma. » » » Mons. Teodoro Giovanni Antonio Bosman, della diocesi di
Haarlem.
» » » Mons. Giorgio Enrico Francesco Stoffels, della med. diocesi » » » Mons. Guglielmo Hawkswell, della diocesi di Leeds. » » » Mons. Alfonso Ariens, dell'archidioeesi di Utrecht. » » » Mons. Emanuele Martines de Moraes, della diocesi di Pa-
rahyba. » » » Mons. Giovanni Milanez, della medesima diocesi.
17 » » Mons. Mariano Renzo, dell'archidioeesi di Rossano.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerarii di S. S. :
7 luglio 1919. Il sig. barone Giovanni de Trétaigne, dell'archidiocesi di Parigi.
» » » Il sig. barone Leone de Trétaigne, della medes. archidioc. 14 ottobre » U sig. barone Teodoro Cramer-Klett, dell'archidioeesi di
Monaco.
20 » >> Il sig. Gioacchino Ma Ri vero y Gonzalez, dell'archidioeesi di Siviglia.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.:
4 maggio 1917. Il sig. cav. Carlo Emanuele Frank de Taberne de Miramont.
Annus XI - Vol. XI i Decembris tò!9
Num. lâ
ACTA? APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
E P I S T O L A E N C Y C L I C A
A D P A T R I A R C H A S , P R I M A T E S , A R C H I E P I S C O P O S , E P I S C O P O S A L I O S Q U E L O C O R U M
O R D I N A R I O S P A C E M E T C O M M U N I O N E M C U M A P O S T O L I C A S E D E H A B E N T E S :
D E S T I P E C O L L I G E N D A P R O P U E R I S E U R O P A E M E D I A E P A M E L A B O R A N T I B U S .
B E N E D I C T U S P P . X V
V E N E R A B I L E S F R A T R E S
S A L U T E M E T A P O S T O L I C A M B E N E D I C T I O N E M
P a t e r n o i a m diu a n i m o o m i n a b a m u r a tque s p e r a b a m u s
fore, u t , res t inc to t a n d e m i m m a n i bello susc i ta toque chr is t ia
nae ca r i t a t i s spir i tu , quae fame e t inedia , E u r o p a e p raese r t im
mediae , regiones conñciebantur , illae ad mel io rem condicionem,
concordi b o n o r u m o m n i u m opera e t conatu , p a u l a t i m adduceren
tur . A t ve ro exspec ta t ionem Nos t r am even tus non o m n e m exple
vit; u n d i q u e en im affertur, f requent iss imos eos populos, quos
d ix imus , t a n t a c iborum v e s t i u m q u e laborare a a h u c inopia, quan
t a m m e n t e effingere v ix liceat. Miser r ime p e r d i t u r in te rea a i
prof l igatur deb i l io rum corporum va le tudo , a tque in p r imis pue
rorum; q u o r u m ca lami ta t e eo v e h e m e n t i u s afficimur, quod ipsi
n o n modo ignar i inson tesque s u n t in te rnec iv i ce r tamin is , quo
t e r r a r u m orbem paene t o t u m c ruen ta r i v id imus , sed futur i p rae -
ACTA, vol. XI , n. 13. — 1-12-919. 30
438 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t e rea sun t n o v a r u m auctores s t i r p ium quae n a t i v a m referent
ge rmin i s inf i rmi ta tem.
Sed t a m e n ex hisce angor ibus ac molest i is recreat i a l iquan to
s u m u s c u m n u n t i a t u m Nobis est, homines recte an ima tos in so
cietates coi visse, eo consilio, ut pueros conservar erit. E g r e g i u m
sane propos i tum, venerabi les Fra t res , u t p a r erat , p robare a tque
auc tor i t a te Nos t ra fulcire n o n d u b i t a v i m u s ; congrueba t en im
c u m praec ipu is ben ign i t a t i s officiis illi debi t is ae ta tu lae quae et
Chr is to Redempto r i ca r i s s ima est e t m i n u s h a b e t ad t o l e r a n d u m
et r e s i s t endum facul ta t is . Ceterum, in s imil i caussa id i p sum
a n t e a egeramus ; memin i s t i s en im, Nos, h a u d i t a p r idem, puer i s
Belgarum, fame e t egesta te paene enectis, q u a n t u m in Nobis
erat , opi tu la tos esse, eosque ca tho l i corum car i ta t i publice com
mendasse . Q u o r u m q u i d e m c o m m u n i l a rg i t a t i m a g n a m p a r t e m
debetur , s i tot i nnocen t i um p a r v u l o r u m necess i ta t ibus consulere
e t i nco lumi ta t em v i t a m q u e i p s a m tuer i l i cu i t : c u m en im Ar
chiepiscopos e t Episcopos F o e d e r a t a r u m Amer i cae C i v i t a t u m
ad t a m p r a e c l a r u m opus hor t a t i essemus, cont inuo opta t i s No
str is generosus respondi t p l u r i m o r u m consensus. P r o s p e r u m rei
successum hodie c o m m e m o r a m u s , non t a m u t l aud ibus orne-
m u s homines in fastis ch r i s t i anae car i t a t i s mer i to inscr ibendos,
q u a m u t Episcopi orbis t e r r a r u m univers i , voce e t auc tor i t a te
N o s t r a impuls i , Nos t rum h a c in r e consi l ium, q u a n t u m a p u d
suos g ra t i a valent , exsequi n i t a n t u r a tque con tendan t .
A d v e n t a n t e ig i tu r D. N. I esu Chr i s t i Na ta l i die, ad misérr i
mos pueros Eu ropae po t i s s imum mediae , quos p r e m i t acr ius ea
r u m ind igen t i a r e r u m quae ad v i t a m necessar iae sunt , sponte
p rovo la t cogitat io Nos t r a ; t e n e r r i m a m q u e sobolem eo maiore
complec t imur soll ici tudine, quo express ius refert Nobis d iv in i
In fan t i s imaginem, p rop te r h o m i n u m a m o r e m in Beth lemi t ico
specu h iemal i a frigora r e r u m q u e o m n i u m inop iam perferent is .
H a c q u i d e m occasione nu l l a profecto oppor tunior , u t Christifi
de l ium ca r i t a t em e t misera t ionem, a t q u e adeo h u m a n i t a t e m
o m n i u m qui de sa lu te h u m a n i gener is n o n desperent , p ro inson-
t ibus puer i s implo remus .
Ada Benedicti PP. Xt 4 3 9
I t a q u e m a n d a m u s , venerabi les Fra t res , u t , ad propos i tum,
de quo locuti sumus , a s sequendum, in ves t r a cuiusque dioecesi /
publ icis suppl ica t ion ibus in d iem o c t a v u m ac v ices imum pro
x i m i mens i s Decembris ' indic t is , quo die sol lemnia Ss. Innocen
t i u m agun tu r , s t ipem f ide l ium col l igendam curet is . A t q u e u t i n
hoc nobil iss imo beneficentiae ce r t amine u t i l i t a t i to t p u e r o r u m
ap t ius prospic ia tur , p r ae t e r s t ipem, c ibar ia quoque e t medica
m e n t a e t vestes e t tex t i l ia co r roganda v iden tu r , qu ibus r ebus
popul i e a r u m reg ionum, p r a e ceter is ad iument i s , indigent .
Obla ta vero e iusmodi d o n a quo d e m u m pacto aeque d i v i d a n t u r
e t ad d e s t i n a t u m locum pe rvehan tu r , dicere v ix a t t i n e t ; id e n i m
negoti i vel iis societat ibus commi t t i poteri t , quas ad r e m consti
t u t a s esse signif icavimus, vel q u a al ia cuique l ibeat ra t ione ex
pedir i .
I a m qu ibus hor ta t ion ibus , ex officio un iversa l i s pa t e rn i t a t i s
Nobis d iv in i tus credito, us i s u m u s , eas, q u a m q u a m ad cathol i
cos po t i s s imum per t inen t , confidimus t amen , omnes, qu i h u m a
n i t a t i s sensus habean t , esse ben igne excepturos . Ut a u t e m exem-
. pio rel iquis p raeeamus , etsi u n d i q u e g e n t i u m et con t inen te r a
Nobis p l u r i m u m opis auxi l i ique pos tu la tur , in p u e r o r u m eorun
d e m levamen, pro facul ta t ibus Nostris , c e n t u m mil l ia libella
r u m i t a l i c a rum conferre s t a t u i m u s .
In ausp ic ium in te rea secundi exitus, inque t e s t imon ium
p a t e r n a e benevolen t iae Nostrae, vobis, venerabi les F ra t res , e t
un iverso clero populoque ves t ro apostol icam benedic t ionem per
a m a n t e r i n Domino i m p e r t i m u s .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die xxiv mens i s no
vembr i s a n n o mcmxix , Pont i f ica tus Nostr i sexto.
BENEDICTUS P P . XV
440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
E P I S T O L A A P O S T O L I C A
AD PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS ORBIS CATHOLICI : DE FIDE CATHOLICA PER ORBEM TERRARUM PROPAGANDA.
B E N E D I C T U S P P . X V
VENERABILES FRATRES
SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
M a x i m u m i l lud s a n c t i s s i m u m q u e m u n u s quod, suo i a m
ins t an te ad P a t r e m redi tu , D o m i n u s Noster Iesus Chr i s tus
discipul is d e m a n d a v i t , c u m d i x i t : Euntes in mundum univer
sum ppmdâcate evangelium omni creaturae, 1 non e r a t sane Apos to lo rum v i t a t e r m i n a n d u m , sed a p u d eorum successores
p e r p e t u a n d u m usque ad c o n s u m m a t i o n e m saeculi, quoad scili
cet futur i essent in t e r r a homines , quos ve r i t a s l i b e r a r e ! Ex quo
ig i tu r illi profecti praedicaverunt ubique v e r b u m Dei, 2 i t a quid e m ut in omnem terram exieri t sonus eorum: et in fines orbis terrae verba eorum;3 d iv in i m a n d a t i memor , Ecclesia n u n q u a m ,
l aben t ibus saeculis, cessavi t a d h u c t r ad i t ae d iv in i tus doc t r inae
p a r t a e q u e h u m a n o gener i per C h r i s t u m salut is ae te rnae nun
tios e t admin i s t ros in omnes pa r t e s mi t t e r e . I l lo ipso en im t r i u m
saecu lorum spatio, quo ad Eccles iam recens n a t a m oppr imen-
dam, al ia ex alia, exc i ta ta ab inferis persecut io desaevii t , c u m
omnia Chr i s t i ano rum sangu ine r e d u n d a r e n t , vox t a m e n E v a n
gelii p r a e c o n u m late R o m a n i imper i i f ines p e r v a g a t a est. Post
q u a m vero p a x e t l iber tas publ ice es t Ecclesiae da ta , m u l t o
maiores in apos to la tu progressus toto orbe fecit : quo in genere
praec la r i v i tae sanc t imon ia v i r i u t i l i ss ime e laborarun t . Ex h is
Gregor ius I l l u m i n a t o r A r m e n i a m chr i s t i ano nomin i ad iungi t ,
S t y r i a m Victor inus , Ae th iop i am F r u m e n t i u s ; t u m p a r i t Hiber-
1 MARC, X V I , 15.
* Ibid., 20. * Ps. XVIII, 5.
Acta Benedicti PP. XV 441
nos Chr i s to P a t r i t i u s , Anglos Augus t inus , Columba Pa l l ad ius -
que Scotos; de inde i l lus t ra t Evange l i i luce H o l l a n d i a m Clemens
Wil l ibrordus , p r i m u s il le TJltraiectensium Episcopus , Germa
niae populos Bonifacius e t Ausgar ius , S lavoniae a u t e m Cyri l lus
e t Method ius ad ca tho l icam F i d e m t r a d u c u n t . Deinceps m u l t o
la t ior c a m p u s h o m i n i b u s apostolicis pa te re coepit, c u m Guliel
m u s de R u b r u q u i s Fidei facem Mongolis in tu l i t , c u m q u e b e a t u s
Gregor ius X pr imos miss ionales legavi t in S inam : quos sub inde
Franc isc i Assis iensis a l u m n i consecuti , non e x i g u a m ibi consti
t u e r u n t f ide l ium ecclesiam, q u a m h a u d mul to pos t persecut ionis
o r t a t empes ta s diss ipavi t . Amer i ca a u t e m detecta, v i r o r u m apo
s tol icorum agmen, in qu ibus p raec ipue c o m m e m o r a n d u s est
Bar tho lomaeus Las Casas, Dominic ian i Ordinis decus ac l umen ,
miseros ind ígenas c u m ab h o m i n u m d o m i n a t u improbo tuendos ,
t u m ex d a e m o n u m dur i s s ima serv i tu te er ipiendos su sc ip iun t ;
i n t e reaque Franc i scus Xaverius, d ignus is qu idem qu i Apostol is
ipsis compare tu r , c u m in Ind i i s Or ienta l ibus e t in I a p o n i a p ro
Chr is t i glor ia a n i m a r u m q u e sa lu te mirifice desudasset , ad Si
nens is l imen Imper i i , quo i a m tendebat , emori tur , quas i discessu
suo a d i t u m patefaciens novae Evangel i i p raed ica t ion i in i l l am
reg ionum i m m e n s i t a t e m , in q u a e ra t f u tu rum ut e to t inc lyt is
re l igiosorum Ord in ibus e t Miss iona l ium Fami l i i s homines F ide i
p r o p a g a n d a e studiosi , t a n t a s per v ic iss i tudines r e r u m ac tem
porum, apos to la tum obirent . Pos t r emo cont inens ea quae u l t i m a
pa tu i t , Aus t ra l ia , i t emque Africae in ter iores t r ac tus , audac i a
cons tan t i aque r ecen t io rum explorat i , ch r i s t i anae Fidei nun t io s
accepe run t ; ac fere i am nu l l a est i n t r a vas t i s s imum m a r e Pac i
f i cum t a m r emo ta insula , quo non Miss ional ium n o s t r o r u m vir
tus ac tuosa pervaser i t . Ex iis a u t e m p l u r i m i exs t i te runt , qu i
c u m f r a t rum sa lu t em quaererent , ipsi, Apos to lo rum exemplo,
ad sanc t i t a t i s fas t ig ium pervener in t , nec pauci , qui , apostola
t u m m a r t y r i i l aude cumulan tes , F idem profuso sangu ine con
firmarunt.
I a m Vero to t t an to sque labores a nos t r i s in Fidei p ropaga
t ione exan t l a tos , t a n t a s t u d i a posita, t a n t a inv ic tae for t i tudinis
m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
exempla ed i t a cons iderant ibus , v e h e m e n t e r demi ra r i licet, innu
merab i les t a m e n esse a d h u c qu i in t enebr i s e t in u m b r a mor t i s
s edean t ; s iqu idem e thn i co rum h a b i t a recenter ra t ione, ad decies
mil l ies cen tena mi l l i a n u m e r a n t u r .
Nos igi tur , t a m i m m e n s a e a n i m a r u m mu l t i t ud in i s l ac r ima-
bi lem sor tem miseran tes , cum, p ro Apostol ic i sanc t i ta te officii,
n ih i l h a b e a m u s a n t i q u i u s q u a m u t beneficia eis d iv inae Re
dempt ion i s communicamus , e q u i d e m p lu r i f a r i am in orbe ca tho
lico increbrescere illa, Dei n i m i r u m Spi r i tu commota , s tud ia
b o n o r u m in Missionibus exter is p rovehend i s e t expl icandis , li
ben t i sane g ra toque a n i m o v idemus . I t a q u e ad ea ipsa s t u d i a
fovenda usque q u a q u e e t inc i t anda , u t Nostro est m u n e r i sum-
misque vot is consen taneum, l u m i n e auxi l ioque Domini m a g n i s
prec ibus implora to , h a s vobis, venerab i les F ra t res , m i t t i m u s
l i t te ras qu ibus vos ves t rosque cleros ac populos h o r t a m u r , si
gnificantes q u e m a d m o d u m hu ic g rav i s s imae causae prodesse
possit is .
P r i m u m o m n i u m ad eos Nos t ra specta t oratio, qui , u t Epi
scopi a u t u t Vicar i i Praefect ive Apostolici , sacris p r a e s u n t Mis
s ionibus : ipsis en im cu ra omnis p rox ime i n c u m b i t Fidei p ropa
gandae , in i i sdem praese r t im spem amplif icat ionis suae habe t
Ecclesia repos i tam. Q u a m q u a m non i g n o r a m u s quo fere s in t
a rdore apos to la tus , p robeque n o v i m u s quae q u a n t a e q u e iis
v incendae difficultates fuerint, s u b e u n d a q u e d iscr imina , h i s
m a x i m e pos t remis ann is , non m o d o ne de suis praes idi is s ta t io-
n ihusque décédèrent , sed u t r e g n u m Dei e t iam d i la ta ren t . Cete
rum, eorum erga h a n c Aposto l icam Sedem obse rvan t i a ac pie
ta te perspecta , confidenter ipsis* u t f i l i i s pater , a n i m u m Nos t rum
aper imus . Hoc ig i tu r an t e o m n i a cogitent , se suae q u e m q u e Mis
sioni t a m q u a m a n i m a m , u t a iun t , esse debere. Q u a m o b r e m suis
sacerdot ibus ceter isque sui m u n e r i s ad iu to r ibus bono sint, verbis
factisque, documento , a n i m o s q u e ac s t imulos a d d a n t ad se^
q u e n d a usque mel iora . Quotquot e n i m quoquo pacto in h a c
v inea Domini operan tur , expe r imen to cognoscant oportet , pia-
Acta Benedicti PP. XV 443
neque sen t i an t Missioni praes idere pa t rem, vigi lem, di l igentem,
ca r i t a t i s p lenum, o m n e s e t o m n i a s u m m o s tudio complecten
tem, qu i suo rum rebus g a u d e a t prosper is , condolescat advers is ,
cona tus coeptusque laudabi les secundet a t q u e adiuvet , q u i de
n ique subd i to rum q u a e c u m q u e sunt , u t s u a p rop r i a respiciat .
Omnino, p rou t u n a quaeque gube rna tu r , i t a v a r i a est condit io
et fo r tuna Miss ionum : qu ibus pro inde va lde pern ic iosum eve
ni re potest, s i quis i nep tus m i n u s v e idoneus p raepona tu r . P le
r u m q u e en im quisquis p a t r i a m carosque p rop inquos deseri t ,
chr i s t i an i nomin i s p r o p a g a n d i causa, i s longo saepiusque peri
culoso i t iner i se commit t i t , a lacer e t p r o m p t u s ad du r i s s ima
quaeque to leranda , d u m q u a m p l u r i m a s Chris to a n i m a s lucre
t u r . Qui s i d i l igent i praeposi to u t i t u r , cu ius sibi o m n i b u s in
rebus ads i t p r u d e n t i a e t car i tas , non est dub ium, qu in fructuo-
s iss ima fu tura sit eius opera ; sin au tem, va lde est t i m e n d u m ne,
labor ibus incommodisque p a u l a t i m defa t iga tus , ad e x t r e m u m
deficiat an imo des idiaeque se deda t .
P r a e t e r e a qui Missioni praeest , cu ra re in p r imi s debet u t
eam usque p romovea t p leneque explicet . E ten im, c u m ea regio
cuius t e rmin i s sua Missio c i rcumscr ib i tu r , omnis q u a m longe
la teque pate t , ips ius sit m a n d a t a curae , profecto o m n i u m quot
quot eadem in regione incolunt , ipsi omn ino q u a e r e n d a est sa lus
sempi te rna . Q u a m o b r e m s i ex ingen t i m u l t i t u d i n e a l iquot mi l l ia
e thn ioorum ad Eidem t raduxer i t , non ei fas er i t in hoc acquie
scere. Accure t qu idem, t u e a t u r e t foveat eos quos i am Iesu Chri
sto peperi t , nec s ina t ex eis di labi q u e m q u a m et in te r i re . V e r u m
ne pu te t se fungi, ut oportet , officio, nis i ceteros e t iam, q u o r u m
fere est n imio ma io r n u m e r u s , ve r i t a t i s v i t aeque chr i s t i anae
compotes facere pro v i r ibus et sine u l la in te rmiss ione conten
dat . I t a q u e u t ad au res s ingu lo rum eo celerius mel iusque E v a n
gelii praedica t io pervenia t , m u l t u m proder i t a l ias sub inde mis
s iona l ium sta t iones e t sedes cons t i tuere , fu tu ras t a m q u a m
to t idem cen t r a Vicar ia t ibus a u t P rae fec tu r i s novis , in quas ,
c u m oppor tun i t a s adfueri t , e adem Missio d iv ida tu r . Quo loco
debi tas t r i b u i m u s laudes Vicar i is Apostol icis , quo tquo t s u n t
444 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
qui ea ra t ione , q u a m d ix imus , regno Dei nova semper incre
m e n t a p a r a n t : e a m q u e in rem si domes t i co rum a d i u t o r u m co
p ia sibi n o n suppeta t , eos ex a l iena re l ig iosorum famil ia vel
societate l ibent iss ime accipere consueverun t .
At contra , q u a m non p r o b a n d u s ille foret q u i Dominic i agr i
pa r t em, sibi a s s igna t am ad excolendum, t a m q u a m s u a m pro
p r i a m possessionem haberet , q u a m pro r sus nol let a l ienis m a n i
bus a t t ingi . Q u a n t a vero s u b e u n d a e i esset d iv in i iudici i severi tas,
p raese r t im si - quod saepius cont ingere m e m o r a v i m u s - chr is t ia
nis non i t a mul t i s c i rcumfusa esset m u l t i t u d o e thn icorum, qui
bus q u i d e m erud iendis q u u m ipse c u m suis verb i min i s t r i s non
sufficeret, nollet a l io rum ope ram advoca t am adhibere . A t q u i
cathol icae Missionis praeses , cui n ih i l a l iud cordi si t n is i Dei
g lor ia e t sa lus a n i m a r u m , u n d i q u e ad s anc t i s s imum m u n u s
ad iu tores , c u m opus fuerit, conquir i t , nec i i qu i sint, suae an
a l ienae familiae a u t na t ionis , q u i d q u a m pens i habet , dum omni
modo ... Christus annuntietur: 1 nec so lum adiu tores , sed adiu
t r ices e t iam, ides t sorores religiosas adh ibe t ad scholas, ad or
phano t roph ia , ad nosocomia, ad d o m u s hospi ta les , ad cetera
car i ta t i s ins t i tu ta , in qu ibus novi t , Dei p rov iden t i s nu tu , incre-
dibi lem q u a m d a m v i m ad f idem la t ius p ro fe rendam inesse.
Ad haec bonus Missionis praefectus non se i n t r a suos f ines
continet , quas i a l iena duca t o m n i a q u a e foris f iunt , sed, u rgen te
ca r i t a te Chris t i , cu ius ad g lor iam qu idqu id in ters i t , s u a m u l t u m
interesse pu ta t , c u m collegis f in i t imis amic i t i am et necessi tu
d inem s tude t habere . Mu l t a en im saepe exs i s tun t c o m m u n i a
negot ia ad e a m d e m regionem pe r t i nen t i a quae , u t patet , nis i
communi t e r , expedi r i n o n possunt . Sed p rae t e r ea m a g n o c u m
Religionis e m o l u m e n t o Miss ionum praes ides , quo tquo t po te run t ,
in u n u m s ta t i s t empor ibus convenient , u t consi l ia in te r se con
ferant , m u t u i s q u e al loquiis conf i rmentur . Den ique i l lud est
quo q u i c u m q u e Miss ionem regunt , i i suas p raec ipue cu ras opor
te t h a b e a n t conversas , u t s ac ro rum min i s t ros de gente ipsa, in
q u a ve r san tu r , educen t a tque i n s t i t u a n t : i d quod n o v a r u m ec-
1 Philip., I, 18.
j
Acta Benedicti PP. XV
cles iarum spem m a x i m e continet . N a m sacerdos indigena , u tpo te
qu i ortu, ingenio, sensibus s tudi i sque cohaerea t c u m suis popu
lar ibus , m i r u m q u a n t u m va le t ad F idem e o r u m m e n t i b u s ins i -
n u a n d a m : m u l t o en im mel ius , q u a m q u i s q u a m alius, novi t
qu ibus modis q u i d p i a m eis p e r s u a d e n quea t . I t a saepe f i t u t i l luc
faciles ad i tu s habea t , quo advenae sacerdot i p e d e m inferre non
licet.
I a m vero c le rum ind igenam, u t spera tos fructus afferat,
omnino necesse est bene conformare e t f ingere . At n e q u a q u a m
sat is eri t ad hoc ins t i tu t io q u a e d a m inchoa ta e t rudis , tal is vi
delicet u t qu is ad sace rdo t ium i n e u n d u m e v a d a t idoneus , sed
p lena debe t esse per fec taque e t n u m e r i s o m n i b u s absoluta, qua
lis sacerdot ibus c u l t a r u m gen t ium t r ad i solet. Neque en im clerus
ind igena ea t enus p a r a n d u s est, u t miss ionar ios advenas , h u m i -
l ior ibus minis te r i i s addic t i , ad iuven t , v e r u m u t ipse, p a r d iv ino
m u n e r i obeundo, recte possi t popul i sui gube rna t ionem ali
q u a n d o suscipere. N a m ut Ecclesia Dei ca thol ica est n u l l a m q u e
a p u d gen tem vel n a t i o n e m ex t ranea , i ta consen taneum est ex
u n a q u a q u e gente sac ro rum admin i s t ros exsistere quos d iv inae
legis mag i s t ros v iaeque ad sa lu t em duces s e q u a n t u r popu la res
sui. U b i c u m q u e ig i tu r ads i t q u a n t u m sat es t ind igenae cleri
e iusque bene ins t i t u t i e t vocat ione sua sanc ta digni , ibi Missio
na r i i opus feliciter exp le tum eccles iamque praeclare esse fun
d a t a m iu re dixeris . Quod s i forte ad eam labefac iendam pro
cella dein persecut ionis or ia tur , non v e r e n d u m est ne, eo
fundamen to i isque radic ibus , non sit hosti les impe tus l a tu ra .
Hoc en imvero t a m grave m u n e r i s officium u t ex ve r i t a t e
a e s t imaren t d i l igenterque exsequerentur , s emper a p u d Missio
n u m rectores ins t i t i t Apostol ica Sedes : cu ius q u i d e m in hoc ge
nere s t u d i u m clare i n d i c a n t ve te ra e t recent ia h u i u s Urb is Colle
gia clericis e x t e r a r u m n a t i o n u m ins t i tuendis , p r aese r t im Orien
ta l i r i tu . At, pos t h a n c i n s t a n t i a m Pontif icum, do l endum est,
regiones esse, in q u a s abh inc p lu r ibus saeculis cathol ica F ides il-
l a t a sit, a t q u e ub i t a m e n c le rum ind igenam, nisi deter ior is notae ,
non reper ias : i t em populos esse nonnul los , m a t u r e Evangel i i
446 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
luce i l lus t ra tos , qu i ex b a r b a r i a ad e u m i a m h u m a n i t a t i s gra
d u m emerser in t , u t i n omni c ivi l ium a r t i u m va r i e t a t e p raes t an
tes viros habean t , qu ique , c u m m u l t a i a m saecula sa lu t a r i
Evange l i i Eccles iaeque v i r tu t e s int affecti, t a m e n a d h u c nec
Episcopos, a qu ibus regeren tur , nec sacerdotes , q u o r u m disci
p l ina c ivibus imper i ta re t , efferre po tuer in t . A p p a r e t ig i tu r m a n
cam m e n d o s a m q u e esse r a t i onem ad h u n c diem al icubi u s i t a t a m
in educando clero qui se ad Missiones app l i ce t : cu ius q u i d e m
incommodi r emovend i causa , Sacro Consilio P r o p a g a n d a e Fidei
m a n d a m u s , u t quae var i i s regionibus o p p o r t u n a sint, cons t i tua t ,
e t Seminar ia , quae regionibus s ingulis p lu r ibusque s imul dioe
cesibus usu i sint , vel condenda cu re t vel condi ta i a m recte gu
be rnanda , p raese r t im vero sol l ic i tum sit q u e m a d m o d u m novus
in Vica r ia t ibus ceter isque Miss ionum locis clerus adolescat.
I a m vos a l loquimur , di lect iss imi Nobis Filii , quo tquo t estis,
Domin icae v ineae cultores, q u o r u m in m a n i b u s p rox ime posi ta
est, c u m chr i s t i anae sapient iae propagat ione , tot salus an ima
r u m . - Pr inc ip io ve r se tu r vobis s emper an te oculos excel lent ia
m a g n i t u d o q u e muner i s , in quod vester i n s u m i t u r labor. Divi
n u m est p ro r sus longeque ab h u m a n a r u m r a t i o n u m exigui ta te
r e m o t u m , quod vobis p ropos i tum est, i acen t ibus in mor t i s u m
b r a lucem admovere e t m e n t i b u s in i n t e r i t u m caeli v i a m ape
rire. In te l l igen tes ig i tu r v e s t r u m un icu ique d i c t u m a Domino :
obliviscere populum tuum, et domum patris tui, 1 meminer i t i s non h o m i n u m debere vos i m p e r i u m propagare , sed Christ i , nec
pa t r i ae quae hic est, sed pa t r i ae quae su r sum, cives adiicere. Ac
m i s e r u m sane foret, s i qu i ex Missionar i is i t a suae d ign i ta t i s
i m m e m o r e s v ideren tur , u t po t ius de t e r r ena p a t r i a q u a m de cae
lesti cogi tarent , e iusque p lus aequo s t u d e r e n t po t en t i am d i la ta re
g lo r i amque super omnia ex tendere . Esset haec q u i d e m aposto
l a tus pes t is t e t e r r ima , quae in Evangel i i p raecone omnes car i ta
t is a n i m a r u m ñervos elideret, ips iusque vulgo debi l i tare t aucto
r i t a tem. Homines enim, q u a n t u m v i s b a r b a r i e t immanes , sat is 1 Ps, XLIV, n.
Acta Benedicti PP. XV 447
bene in te l l igunt qu id sibi velit, qu id ab eis q u a e r a t Missionar ius ,
sagaciss imeque odorando.• pe r sp ic ian t , s i qu id al iud, ac i p s o r u m
spi r i tua le bonum, expeta t . Fac vero e u m ter renis a l iqua ex pa r t e
inservire consiliis, nec se v i r u m u n d i q u e apos to l icum gerere,
sed suae quoque pa t r i ae negot ia p rocura re v i d e r i : con t inuo
omnis eius opera in suspic ionem venie t m u l t i t u d i n i : quae qui
dem facile adduc i poter i t in e a m opin ionem u t c h r i s t i a n a m re
l igionem p u t e t p r o p r i a m c u i u s d a m ex te rnae na t ion is esse, q u a m
rel igionem qui amp lexus sit, subiecisse se tu te lae imper ioque
civi ta t is exterae, p ropr iaeque civi ta t is ius exuisse v idea tu r .
Magnae Nobis q u i d e m aegr i tud in i i l la sun t de rebus Mis
s ionum commenta r i a , quae hisce pos t remis ann i s vu lga r i coepta
sunt , i n qu ibus non t a m s t u d i u m appare t Dei r e g n u m d i la tand i ,
q u a m propr iae c ivi ta t is a m p l i t u d i n e m augend i : m i r a m u r q u e i n
eis nihi l cu ra r i q u a n t u m haec aba l ienent a religione sanc ta
an imos e thn icorum. H a u d i ta Miss ionar ius cathol icus, hoc di
gnus nomine : sed is, pe rpe tuo recogitans, se n e q u a q u a m pro sua
ips ius na t ione , v e r u m pro Chr is to legat ione fungi, i t a se ge ra t u t
qui l ibet sine u l la dub i ta t ione agnoscat eius m i n i s t r u m religio
nis quae, c u m omnes complec ta tu r homines , in sp i r i tu e t veri
t a t e D e u m adoran tes , nul l i est na t ion i ex t ranea , a t q u e ubi non
est Gentilis, et Iudaeus, circumcisio) et praeputium, Barbarus et Scytha, servus, et liber: sed omnia, et in omnibus Christus. 1
A l t e r u m a u t e m perd i l igenter Missionario cavendum, hoc est ne
alios quaes tus veli t facere q u a m a n i m a r u m . V e r u m h a c de re
non a t t i ne t p l u r a dicere. N a m q u e m cup id i t as t enea t lucri , quo
modo ille d iv inae gloriae s tudéb i t unice, u t oportet , in e amque
p romovendam, alios revocans ad san i ta tem, p a r a t u s er i t sua
o m n i a v i t a m q u e ip sam impendere? Accedi t quod ob eam causam
m u l t u m ei decederet auc tor i t a t i s a p u d infideles, m a x i m e si,
quod procl ive factu est, s t u d i u m rei quae rendae in avar i t i ae vi
t i u m i a m abi isset ; cu ius q u i d e m sordibus n ih i l est nec homin i
bus oontempt ib i l ius nec Dei regno mag i s i n d i g n u m . Bonus ig i tu r
Evangel i i p ropaga to r pers tudiose in hoc e t i am seque tu r gen-1 Colos., III, ii .
448 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t i u m Aposto lum, cuius non solum est i l la ad T i m o t h e u m hor ta
t io : habentes alimenta, et quibus tegamur, his contenti, simus,1
q u a n d o q u i d e m usque eo l a u d e m abs t inen t i ae m a g n i fecit u t ,
operosiss imi mune r i s d i s t en tus curis , t a m e n labore e t m a n u sibi
v i c t u m c o m p a r a r e !
Sed en im Missionario, p r i u s q u a m ad apos to l a tum accedat ,
a d h i b e n d a est p r aepa ra t i o di l igens : q u a m q u a m q u i s p i a m dica t
non esse to t r e r u m sc ien t iam e i necessa r iam qu i gen t ibus ab
h u m a n i t a t e remot iss imis sit C h r i s t u m n u n t i a t u r u s . Nam, l icet
controvers ia esse non possi t q u i n ad s a l u t a r e m a n i m o r u m con
vers ionem p lus v i r t u t u m o r n a m e n t a v a l e a n t q u a m l i t t e r a rum,
t a m e n s i qu i bono t a m q u a m c o m m e a t u doc t r inae non sit ins t ru
ctus, m u l t u m sibi saepe sent ie t deesse praes id i i ad sanc t i min i
ster i i f ruc tum. Neque e n i m is r a ro e t l i b ro rum copia caret e t
doc torum, quos consulat , consue tudine , cum t a m e n respondere
rogant ibus , qu idqu id c o n t r a f idem obiecerunt, quaes t ionesque
dissolvere, vel perdifficiles, debeat . Ad haec, quo is se erudi t io
r em ostendet , eo ma io r eius e r i t vu lgo opinio, p raese r t im si in
populo versabi tur , a p u d q u e m in honore e t in pre t io s in t s tud ia
doc t r inae ; quo qu idem in genere n i m i u m sane dedeceret veri
ta t i s nun t i o s a min is t r i s e r ro rum superar i . I t a q u e , d u m a l u m n i
sacrorum, quos Dominus advocet, ad apostol icas expedi t iones
r i te ins t i tuen tu r , omnino eos in o m n i b u s disciplinis , t u m sacris
«tum profanis , quae Missionari is opus sint, e rud i r i oportebit . Id
i p s u m f ier i , u t i p a r est, in scholis Pontificii Collegii U r b a n i a n i
chr i s t iano nomin i p ropagando , v o l u m u s : in qu ibus e t iam pro
p r i u m mag i s t e r i um scient iae r e r u m quae ad Missiones per t inent ,
t r a d e n d a e pos thac esse iubemus .
In i is vero quae Miss ionar ius p e r c e p t a e t cogni ta h a b e a t
necesse est, p raec ipue est n u m e r a n d u s , u t appare t , sermo po
puli , cu ius se sa lu t i devovebit . Nec en im con ten tus esse debebi t
levi q u a d a m h u i u s cognit ione sermonis , sed t a n t a u t expedi te
a tque emenda t e loqui possit . S iqu idem omnibus , imper i t i s aeque
ac doctis, debi tor est, nec ignora t q u a m facile quis possit, bene lo-1 I, Tim., VT, 8.
Acta Benedicti PP. XV
quendo, allicere ad benevo len t i am an imos mu l t i t ud in i s . Ac p rae
ser t im e x p l i c a t i o ^ m doc t r inae ch r i s t i anae n o n catechis t is com
m i t t a t di l igens Miss ionar ius , sed h a n c p rov inc iam, ve lu t sibi
p ropr iam, a t q u e adeo u t po t i s s imam sui m u n e r i s pa r t em, ipse
re t ineat , qu i n o n est a l i am ob c a u s a m missus a Deo, n is i u t E v a n
ge l ium p r a e d i c a r e ! E i d e m a u t e m i n t e r d u m cont inge t u t , t a m
q u a m rel igionis s anc t ae n u n t i u s e t in te rpres , p r imor ibus popu l i
se sistere debeat , a u t in coetus doc to rum h o m i n u m i n v i t e t u r :
t u m vero q u a ra t ione i s s u a m tueb i tu r d ign i t a t em, s i se rmonis
insc i t ia expr imere sua sensa prohibeatur? —- Nos ig i tu r hoc
i p sum a t t e n d i m u s nuper , cum, catholici nomin i s a p u d Orienta les
inc remento e t p ropaga t ion i consulentes , pecul iare in Urbe stu
d io rum domic i l ium ins t i tu imus , ub i qu i apos to la tum in iis regio
n ibus obi tur i essent, gna r i sc ientesque l i n g u a r u m m o r u m q u e
Orientis , ceter isque praes id i i s ins t ruc t i ss imi evaderent . Quod
qu idem I n s t i t u t u m c u m m a g n a e oppor tun i t a t i s Nobis v idea tu r ,
h a c u t i m u r occasione ad exhor tandos , quo tquo t sunt , modera to
res re l ig iosarum fami l ia rum, qu ibus Orientales Missiones s u n t
d e m a n d a t a e , u t suos a lumnos , i i sdem Missionibus des t ina tas ,
ea discipl ina excolendos expol iendosque curent .
At, qu i se ad apos to l icum m u n u s recte accingit , u n u m ne
cesse est an t e o m n i a sibi compare t , u tpo te m a x i m i m o m e n t i ac
ponder is , videlicet, quod s u p r a m e m o r a v i m u s , v i tae sanc t imo
n iam. E t e n i m h o m o Dei sit oportet , qu i D e u m p raed ica t ; oder i t
pecca tum, qu i odisse pecca tum iubet . M a x i m e a p u d infideles,
qu i sensu pot ius , q u a m ra t ion ibus , d u c u n t u r , m u l t o p lus profi-
c i tur f idem exempl is p raed icando q u a m verbis . Es to ig i tu r Mis
s ionar ius o m n i b u s men t i s a n i m i q u e l a u d i b u s p raed i tus , omni
bus doctr in is excultus,, omni h u m a n i t a t e po l i tus ; nis i haec c u m
m o r u m innocen t i a cohaereant , p a r u m a u t n ih i l efificacitatis ha
b e b u n t ad sa lu t em popu lo rum, imo p l u r i m u m e t ipsi e t ceteris
obesse possunt .
Sit ille ig i tu r in e x e m p l u m humi l i s , obediens, castus ,
sit p raec ipue p ius , s anc taeque ora t ioni ac pe rpe tuae c u m Deo
coniunct ioni dedi tus , sedulo a p u d e u m c a u s a m agens a n i m a -
450 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiate
r u m . Quan to en im fuerit Deo coniunct ior , t a n t o p lus e i divi
nae g ra t i ae e t a d i u m e n t i imper t i e tu r . A u d i a t a u t e m Apostolurn
sic h o r t a n t e m : Induite vos ergo sicut electi Dei, sancti, et dilecti, viscera misericordiae, benignitatem, humilitatem, modestiam, patientiam. 1 H a r u m ope v i r t u t u m p a t e n s p l a n u s q u e in an imos
h o m i n u m est ver i ta t i ad i tus , qu ibusv i s submot i s impediment i s ;
neque en im u l la est adeo c o n t u m a x vo lun ta s quae eis facile ob
sis tat . Ergo Missionar ius , qu i q u i d e m ad s imi l i tud inem Iesu Do
m i n i flagre t car i ta te , c u m vel perdit issimos- e thn i co rum n u m e r e t
i n t e r f i l ios Dei, u tpo te eodem div in i sangu in i s pre t io redemptus ,
non eorum vel i n h u m a n i t a t e i r r i t a tu r , vel m o r u m pervers i ta te
peroell i tur , non eos despici t a u t fast idit , non acerbe a tque dure
t rac ta t , v e r u m omnibus chr i s t i anae ben ign i t a t i s officiis s tude t
allicere, u t ad complexum Chris t i , Pas to r i s Boni, a l iquando per
duca t . In quo i l lud Sc r ip tu rae Sanc tae m e d i t a r i consuevi t : O
quam bonus, et suavis est, Domine, spiritus tuus in omnibus! Ideoque eos, qui exerrant, partibus corripis: et de quibus peccant, admones et alloquens, ut relicta malitia, credant in te, Domine.... Tu autem dominator virtutis cum tranquillitate iu-dicas, et cum magna reverentia disponis nos. 2 Quid vero est a u t difficultatis au t molest iae a u t d i sc r imin is , quod t a l em Iesu
Chr is t i l ega tum ab incoepto r e m o r e t u r ? Nihi l sane : n a m , gra t is
s imus in D e u m qu i se t a m celso m u n e r i des t inavi t , o m n i a quae
c u m q u e inc ider in t adversa e t aspera ad t o l e r andum, labores, con
tumel ias , inopiam, famem, m o r t e m i p s a m q u a m v i s c rudelem,
m a g n o complec t i tu r an imo, d u m vel u n a m ex in fe rnorum fauci-
bus a n i m a m eripiat .
I t a affectus a n i m a t u s q u e , Chr is t i Domin i e t Apos to lo rum
exemplo, ad s u u m m u n u s fungendum fidenter Miss ionar ius ag
g r e d i a t u r : sed o m n e m fiduciae suae r a t i onem in Deo collocabit.
D i v i n u m est hoc to tum, u t d ix imus , c h r i s t i a n a m propagare sa
p ien t i am, c u m solius Dei si t pene t r a r e in an imos , u t e t men tes
sp lendore ve r i t a t i s i l lustret , e t vo lun ta t e s ignicul is v i r t u t u m in-
1 Colos., III, 12. * Sap., XII, 1-Î, 18.
Acta Benedicti PP. XV 451
f lammet , e t idoneas v i res homin i , ad s e q u e n d u m efficiendumque
id quod v e r u m b o n u m q u e cognoverit , adi iciat . Quare , n is i mi
nis t ro e laboran t i D o m i n u s adfuerit , i s f rus t ra contendet . I d e m
nih i lo m i n u s t a m e n s t renue pe rga t p ro ins t i tu to contendere , au
xilio n i m i r u m fretus d iv inae gra t iae , quae n u n q u a m , e a m ro
gant i , de fu tu ra est. - Quo loco p r a e t e r e u n d a e silentio n o n s u n t
mul ieres , quae i a m inde a rei chr i s t i anae p r imord i i s egreg iam
operam s t u d i u m q u e Evangel i i p raeconibus n a v a r e consueve
run t . Ac d ignae s u n t quae p r aec ipua c u m laude hic commemo-
ren tu r v i rg ines illae Deo devotae, quae in sacris Missionibus
frequentes ve r san tu r , p u e r o r u m educat ioni , p ie ta t i sque e t benefi
cent iae mul t ip l i c ibus ins t i tu t i s add i c t ae ; v o l u m u s q u e haec suo
r u m commenda t io m e r i t o r u m illis ad bene de Ecclesia sanc ta
m e r e n d u m an imos a d d a t e t a lacr i ta tem. I l lae a u t e m pro certo
h a b e a n t t an to s u a m ope ram fore ut i l iorem, q u a n t o mag i s suae
i p s a r u m perfect ioni sp i r i tus s tuduer in t .
Affari i a m libet universos omnes, qu i cumque , m a g n o Dei
miseren t i s munere , verae s u n t F ide i compotes e t i nnumerab i l i a ,
quae inde m a n a n t , beneficia pa r t i c ipan t . Ac p r i m u m a t t e n d a n t
opor te t q u a m sanc t a t e n e a n t u r lege sacris ad infideles Missio
n ibus op i tu land i . E t e n i m mandavit (Deus) unicuique de pro
ximo suo; 1 quod m a n d a t u m eo q u i d e m u r g e t g rav ius , quo pro
x i m u m p r e m i t ma io r necessi tas . A t vero quod genus h o m i n u m
magi s f ra te rnae opis indiget , q u a m infidelium, qui, cum D e u m
ignorent , caecis effrenatisque cup id i t a t ibus devinct i , pe s s imam
o m n i u m , sub diabolo, s e rv iun t servi tutem? Quotquot ig i tur h is
i l l uminand i s opem pro facul ta te a t tu le r in t , p raese r t im Missiona
l ium o p e r a m a d i u v a n d o , i i e t m a x i m a in re officii pa r t e s exple
ver in t e t g ra tes Deo accep t i s s imum in m o d u m de Fidei beneficio
persolver in t .
I a m v e r o tr ipl icis gener is s u n t a d i u m e n t a quae Miss ionibus
afferri possunt , quaeque Missionales ipsi rogare non des inun t .
P r i m u m est, quod q u i d e m cuique p raes t a re licet, u t p rop i t ius 1 Eecli., XVII, 12.
45á Acta ÁpostoUcae Seáis - Commeniarium Ufficiale
eis Deus invocetur . Semel i t e r u m q u e i a m d i x i m u s i n a n e m a tque
i r r i tum, a Missionari is i n s u m p t u m , l aborem fore, n is i e u m di
v ina g r a t i a fecundar i t , P a u l o t e s t an te qu i a i t : Ego piantavi,
Apollo rigavit, sed Deus incrementum dedit. 1 H u i u s a u t e m gra t i ae i m p e t r a n d a e u n a v ia est eaque in pe r seve ran t i a h u m i
l ium p r e c u m consisti t , n a m de omni re} quamcumque petierint,
fiet illis a Patre meo 2 d ici t Dominus . Quae preces, si u n q u a m
alias, sane effectu carere non pos sun t in h a c causa , q u a nu l l a
praes tan t ior , nu l la g ra t io r Deo est . Q u e m a d m o d u m ig i tu r
d u m Is rae l i tae c u m A m a l e e p rae l i aban tu r , i n t e rea Moyses in
s u m m o colle d i v i n a m eis opem subla t i s m a n i b u s impe t r aba t , i t a
Evangel i i p ropaga to r ibus laboriose in v i n e a Domin i se exercen
t ibus omnes deben t Christifideles s a n c t a r u m p reca t i onum ope
suffragari. Cui q u i d e m officio r i te exsequendo c u m propr ie inst i
t u t u s sit Apostolatus precationis qu i dici tur , e u m hic vehemen
ter b o n o r u m un ivers i t a t i c o m m e n d a m u s , op tan tes u t n e m o se ab
eius consort ione abs t ineat , sed vel int , quo tquo t sunt , apostolici
labor is s i non re a t s tud io esse par t ic ipes .
Secundo loco, Miss iona l ium pauc i t a t i m e d e n d u m est; quae
c u m a n t e a non ex igua esset, s u m m a i a m facta est confecto bello,
u t m u l t a e Dominic i agr i pa r t e s a cu l to r ibus vacent . In quo ve
s t r a m praecipue , venerabi les F ra t r e s , a d v o c a t a m des ide ramus
d i l igen t i am; vosque r e m fac tur i estis vestro rel igionis amore in
pr imis d ignam, s i e t in clero e t in Semina r io dioecesano aposto
l a tus semina , quae qu is forte sibi inesse ostender i t , s tudiose fo-
vea t i s . Nec vos ul la species rect i dec ip ia t a u t h u m a n a a l iqua
ra t io permoveat , quas i , quod exteris Miss ionibus permiser i t i s , id
de u t i l i t a te dioecesis ves t rae de t rax isse v ideamin i . In locum
en im u n i u s q u e m dimiser i t i s foras, p lu res domi sacerdotes per
u t i l e s Deus vobis susci tabi t . Qui vero Ord in ibus Ins t i t u t i sve reli
g iosorum p r a e s u n t ex te ras colent ibus Missiones, o r a m u s e t obse
c r amus , ne ad t a n t u m opus nis i soda l ium lect issimos des t inent ,
eos scilicet qu i e t v i tae innocen t i a e t devot ionis a rdore e t an ima-
1 I , Cor., I I I , 6.
* M A T T H . , X V I I I , 19.
Acta Benedicti PP. XV 453 . , -, c ,—, :
r u m s tudio p raes t a re v idean tu r . I i d e m a u t e m c u m Missionarios
suos cognover in t in a l iquo populo ab i m p u r a supers t i t ione ad
c h r i s t i a n a m sap ien t i am t r aducen do feliciter esse versatos , eccle
s i amque ibi sat is f irme f undasse , eos, ut electos mi l i tes Chris t i ,
ad a l i am gen t em ex diabol i m a n i b u s e r i p i endam t rans fe ran t , e t
qu icqu id ab illis i am q u a e s i t u m Chris to sit, aliis, cu l t u r a pro
m o v e n d u m in mel ius , h a u d inv i t i r e l inquan t . Quo pacto, opi-
m a m facientes t a m q u a m messem a n i m a r u m , u b e r r i m a quoque
suis Fami l i i s d iv inae boni ta t i s m u n e r a acqu i ren t .
Den ique opes e t eae non i t a t enues r e q u i r u n t u r ad Missiones
tuendas , m a x i m e c u m e a r u m necessi ta tes ex bello in i m m e n s u m
crever int , tot scholis e t nosocomiis e t domibus hosp i ta l ibus e t
g ra tu i t i s r e r u m dir ibi tor i is a l i isque subla t i s exst inct is . H ic enim
vero bonos omnes appe l l amus , u t l iberales p ro facul ta t ibus exsi
s tant . N a m Qui habuerit substantiam huius mundi, et viderit fratrem suum necessitatem habere, et clauserit viscera sua ab eo; quomodo charitas Dei manet in eo f1 I t a q u i d e m Ioannes Apo
stolus, de illis loquens qu i r e r u m e x t e r n a r u m necessi ta te pre-
m a n t u r . At q u a n t o est sanc t ius obse rvanda car i t a t i s lex in h a c
causa, c u m ag i tu r non solum u t med iae e t inopiae ceter isque mi
seriis infinitae mu l t i t ud in i s subven ia tu r , sed e t i am et in p r imis
u t t a m ingens a n i m a r u m n u m e r u s e superbo S a t a n a e d o m i n a t u
in f i l iorum Dei l i be r t a t em vindicetur? Quare illa p raese r t im quae
in s a c r a r u m Miss ionum c o m m o d u m sun t ins t i tu ta , ad iuva r i ca
tho l i corum l ibera l i ta te cup imus . P r i m u m est Opus quod appel
l a tu r a Propagatione Fidei, p lur ies i a m a decessoribus Nostr is
d i l a u d a t u m ; ex quo u t vel ma io r f ruc tuum o p t i m o r u m ube r t a s
exsis ta t in pos te rum, v o l u m u s s a c r u m Consi l ium chr i s t i ano
nomin i p r o p a g a n d o di l igent iss ime cure t . M a x i m e en im ex eo
copiae s u p p e t a n t opor te t u n d e Missiones t u m quae i a m s u n t con
di tae t u m quae pos thac condendae erunt , s u s t e n t e n t u r : confidi
m u s a u t e m n o n p e r m i s s u r u m ca tho l i cum orbem ut> c u m alii ad
errores diffundendos a b u n d e n t affluantque opibus, nos t r i v e r u m
d i s seminan tes c u m inopia luc ten tur . A l t e rum, quod e t i am vehe-
1 I , I o . , i n , 1 7 .
Act A, vol. XI, n. 13. - 1-12-919. 31
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
m e n t e r o m n i b u s c o m m e n d a m u s , est Sanctae Infantiae Opus,
cu ius est v ig i la re u t inf idel ium pa rvu l i s decedent ibus b a p t i s m u s
m i n i s t r e t u r : idque eo est commendabi l ius , q u i a pue r i quoque
nos t r i i p s u m par t i c ipa re possunt , i t aque , m a t u r e inte l l igentes
q u a n t i s i t F ide i donum, s u a m ope ram ad i l lud c u m aliis commu
n i c a n d u m d i scun t conferre . Nec vero p r a e t e r m i t t e n d u m est Opus
Sancti Petri, ut a iun t , q u o educa t ion i a t q u e ins t i tu t ion i cleri in-
digenae Miss ionum consul i tur . - Ad haec di l igenter observar i
v o l u m u s quod est a decessore Nostro fel. rec. Leone X I I I praescr i
p t u m , u t in festo E p i p h a n i a e Domin i in o m n i b u s orbis t e r r a r u m
sacr is aed ibus st ipes « pro r ed imend i s capt iv is ex Africa » cor-
rogentur , e t q u a n t u m col lec tum er i t pecuniae , ad S. Consi l ium
Fidei P r o p a g a n d a e m i t t a t u r .
Sed quo cer t ius ube r iusque op ta ta -Nos t ra eveniant , debet is
omnino , venerabi les F ra t res , ves t r i cleri d i sc ip l inam pecul ia r i
q u o d a m modo ad Missiones dir igere. Vulgo en im f ide les ad opi
t u l a n d u m h o m i n i b u s apostolicis i n c l i n a n t e t p ropendent ; vosque
h a c a n i m o r u m propensione sap ien te r u t a m i n i , u t q u a m m a x i m o
Missionibus sit emo lumen to . Scitote ig i tu r Nos cupere, in omni
bus orbis catholici dioecesibus e a m q u a m vocan t Missionalem
cleri consociationem, ins t i tu i , quae in dicione sit Sacri Consilii
chr i s t iano nomin i p ropagando , cui q u i d e m Sacro Consilio o m n e m
i a m h u i u s rei fecimus facul ta tem, ©rta ea n u p e r in I ta l ia , b rev i in
a l ias regiones diffusa es t ; Nos t roque s tud io c u m f loreat , mu l t i s
i a m est a Nobis pontificalis indu lgen t i ae m u n e r i b u s o rna ta . Et
m e r i t o ; n a m eius in s t i t u to c ler icorum act io op t ime o rd ina tu r ,
c u m ad in i i c i endam chr i s t i an i s c u r a m de to t e t h n i c o r u m salute ,
t u m ad opera ea cuiusvis gener is p rovehenda , quae in Missio
n u m u t i l i t a t em Apostol ica haec Sedes i a m p r o b a n t .
Haec , venerabi les F ra t res , de fidei cathol icae toto orbe
p ropaga t ione scribere ad vos h a b u i m u s . I a m vero, s i suo quis
q u e officio, u t i p a r est, omnes satisfecerint , Miss ionar i i foris,
Christifideles domi , b o n a n i t i m u r spe, f u t u r u m ut , ex m a x i m i s
belli vu lne r ibus d a m n i s q u e refectae, celer i ter sacrae Missiones
Acta Benedicti PP. XV 455
revirescant . A t q u e hic, t a m q u a m h o r t a n t e Nos, u t ol im P e t r u m ,
ea Domin i voce : due in altum,1 q u a n t o u r g e m u r p a t e r n a e cari
t a t i s ardore , u t innumerab i l e s , qu i n u n c sunt , homines ad ips ius
complexum a d d u e a m u s . E t e n i m a l i tu r v ige tque s emper Dei Spi
r i tu Eccles ia ; nec suo possun t effectu carere tot h o m i n u m aposto
l icorum s tudia , qu i ad e a m ampl i f icandam l a b o r a v e r u n t a d h u c e t
l aborant . H o r u m a u t e m exempl is excitat i , exs is tent sub inde plu
r imi , qui , b o n o r u m et p ie ta te e t munif icent ia suffragante, laet is-
s i m a m p a r i e n t Chr is to copiam a n i m a r u m .
F a v e a t c o m m u n i b u s vot is M a g n a Dei Pa rens , Reg ina Apo
stolorum, Evange l i i p raecon ibus effusionem Sanct i Sp i r i tus con
ci l iando ; cu ius ausp icem et benevolent iae Nostrae tes tem, vobis,
venerabi les F ra t res , e t clero populoque ves t ro apostol icam bene
d ic t ionem p e r a m a n t e r impe r t imus .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die x x x novembr i s
mcmxix , Pont i f ica tus Nostr i anno sexto.
BENEDICTUS P P . XV
1 Luc, V, 4.
456 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
L I T T E R A E A P O S T O L I C A E
I -
NOVA IN INDIIS ORIENTALIBUS DIOECESIS PATNENSIS ERIGITUR
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — In suprema Principis Apostolorum
Cathedra, nullis quidem meritis, divinitus collocati, Praedecessorum
Nostrorum vestigiis inhaerentes, spiri tualibus fidelium necessitat ibus et
f idei a tque evangelicae veritati provehendae Apostolica Nostra auctori tate
providere satagimus. Iam vero cum in septentr ionali Indiarum Orienta
lium territorio, gravibus obstant ibus difficultatibus a tque illius praesertim
ampli tudine, impar sit evangelicorum operariorum inibi adlaborant ium
numerus , novaque dioecesis oppor tune efformari posse videatur, quae,
aliis accedentibus sacerdot ibus, uber ius fidei incremento consulere
possit; Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus
negotiis Propagandae Fidei praepositis, quo melius prospiciatur catho
licae fidei uti l i tat ibus atque incrementis^ haec, quae infrascripta sunt ,
decernenda in Domino existimavimus. Nimirum, Motu proprio a tque ex
certa scientia et matura deliberatione Nostris deque Apostolicae Nostrae
potestat is plenitudine, praesentium vi, ex territoriis, quibus integre con
stant actualis Praefectura de Bett iah et regio Nepol, nec non orientalis
plaga dioecesis Allahabadensis, quae iacet ad meridiem fluminis Ganges,
quaeque pars est novarum civilium provinciarum de Behar atque Orissa,
distr ictum includens de Behar port ionemque districtus de P a t n a et
districtus de Bhagalpur, novam dioecesim formamus, fundamus, cui
nomen ab urbe Patnensi facimus; pari terque decernimus ut episcopi
residentiae locus in civitate Bankipur figatur et nova Patnens is dioe
cesis ad provinciam ecclesiasticam Calcuttensem pertineat, t amquam
illae Metropolitanae Ecclesiae suffraganea, eiusque cura Societatis Iesu
Missionariis demandetur . Similiter per praesentes, de Apostolicae Nostrae
potestat is plenitudine, s ta tuimus, ut dioecesi Allahabadensi , cui adhuc
et Patnens is nomen erat, unicus et exclusivus in posterum sit t i tulus
Allahabadensis. Haec vero mandamus , decernentes praesentes Litteras
firmas, validas a tque efficaces semper exsistere et fore, suosque plenarios
et integros effectus sortiri a tque obtinere, illisque ad quos spectat, vel
in posterum spectare poterit, in omnibus et per omnia plenissime suf-
Acta Benedicti PP. XV 457
fragari; sicque in praemissis iudicandum esse ac definiendum, a tque
irr i tum et inane fieri si secus super his, a quoquam, quavis auctori
tate, scienter vel ignoranter , contigerit at tentari . Non obstant ibus Apo
stolicis Consti tut ionibus ceterisque omnibus in contrar ium facientibus
quibuscumque.
Datum Romae apud sanctum Pet rum sub annulo Piscatoris, die
x septembris MCMXIX, Pontificatus Nostri anno sexto.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
I I
TEMPLUM PARISIENSE « VOTI NATIONALIS », SACRATISSIMO IESU CORDI DICA
TUM, BASILICAE MINORIS TITULO AC PRIVILEGIIS DONATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. - Parisiis, in Monte qui dicitur Mar
tyrum, eo quod sanctus Dionysius, illius civitatis episcopus, cum sociis
sancto Rustico presbytero, sancto Eleutherio diacono aliisque pluribus,
ibidem, sub Domitiano Caesare, sanguinem suum fudit pro Christo,
hodie intuent ium admirat ionem sibi conciliat nova ecclesia in honorem
sacratissimi Cordis Iesu exstructa et communiter Voti nationalis nun
cupata, ex voto quod anno MDCCCLXX, urbe obsidione cincta, nonnull i
pii fideles, pro liberatione et salute patriae, voverant. Quod votum ut ad
effectum deduceretur, venerabilibus Fra t r ibus Galliae Episcopis adpro-
bant ibus, inst i tutum et per totam Galliam propagatum est Sodalit ium
vulgo Sainte Ligue du Vœu national au Sacré Cœur de Jésus, cuius
sodales et piis precibus et frequenti Corporis Christi sumptione iram
divinam placare et meritas noxarum poenas avertere ni tebantur . Cui
operi fel. rec. Decessor Noster P ius P P . IX, Litteris Apostolicis ad prae
sidem Leonem Cornudet," die xxxi mensis iulii anni MDCCCLXXII datis,
benedixit et sequenti anno MDCCCLXXIII h a u d mediocrem pecuniae vim
benigne contulit. Deinde piam illam Unionem, quae sibi ecclesiae sub
ti tulo sacratissimi Cordis Iesu aedificationem proposuerat , in Archicon
fraternitatem evexerunt et p lur ibus indulgentiis et privilegiis auxerunt
fel. rec. Decessores Nostri Litteris Apostolicis diebus xx mensis februarii,
vi mensis martii, xi mensis septembris anni MDCCCLXXVÎI et die iv mensis
martii anni MDCCCLXXIX Piscatoris annulo obsignatis. Cum autem fideles
e Gallia Romanorum Pontificum, Praesulum suorum et piorum laicorum
458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quos memoravimus, optatis egregie respondissent, eo vel magis quod
duabus legibus decretum erat eiusmodi opus ad uti l i tatem publicam per
tinere, deliberatum est piacularis templi aedificationem inchoare secun
dum formam ab architecto Abadie, anno MDCCCLXXIV, delineatam et a
curatoribus « Voti nationalis » approbatam. Atque anno MDGCCLXXV, altero*
saeculo exeunte ex quo Dominus Noster Iesus Christus Cor suum beatae
Mariae Alacoque conspiciendum dedit, mense iunio, Ioannes Hyppolitus
S. R. E. presbyter cardinalis Guibert, archiepiscopus Parisiensis, ads tante ,
cum Nuntio Apostolico apud Rempublicam Gallicam ac plur ibus Archie
piscopis a tque Episcopis, ingenti cleri populique multitudine, solemni
r i tu « solvens votum anno MDCCCLXX conceptum a populo cum bellum
in Germanos saeviret », demisit lapidem fundamenti novi aedificii sacra
tissimo Cordi Iesu dicati. Interea, donec praefata ecclesia perficeretur,
orator ium publicum eo ipso loco exstructum est et curis commissum
Congregationi Oblatorum Mariae Immaculatae, qui, pietatem peregri
norum foventes, sacris ibidem muniis assidue multos annos functi sun t ;
quod quidem ad sacellum fideles non modo ex Parisiensi dioecesi, sed
etiam ex variis provinciis Galliarum atque ex regionibus exteris fre
quentissimi confluebant. Progressu temporis , ob laboriosum murorum
opus, Castri Nantonis lapidibus confectum, tam lente aedificium crevit, ut
anno tan tummodo MDCCCLXXXI, die xxi mensis aprilis, idem Archiepisco
pus Parisiensis in pr ima ecclesiae inferioris seu cryptae cella absoluta
a tque sancto Martino Turonensi dicata, Sacrum peragere potuerit . Deinde,
die XIX mensis novembris anni MDGCCLXXXVI Benedictus Maria cardinalis
Langénieux, archiepiscopus Rhemensis , ads tan t ibus sibi omnibus, quot
quot ad sacram aedem convenerant , Praesul ibus ac presbyteris a tque po
pulo confertissimo, solemniter duas apsides lustravi t ; et anno MDCCCXL,
die XIII iunii, festivitas sacratissimi Cordis Iesu in ala magna aedis
superioris tandem celebrata est. Praecedenti vero anno MDCCCLXXXIX
frons praecipua templi istius inaugurata fuerat, conspicua forma, ana-
gliphis statuisque mirabilis, quae, Parisios spectans, inscriptum refert
t i tulum Sacratissimo Cordi Iesu Christi Gallia poenitens et devota. Octo
ginta t r ibus altis columnis structil ibus fundata innixaque sacrae aedis
magnifica moles, ant iqua artis christ ianae romanicae-byzant inae linea
mentis speciosa, ex duabus nunc ecclesiis superpositis constat. Pr inceps
tholus e medio tecto sublime toll i tur; prope apsides turr is celsissima
exsurgit, unde suos edit concentus aes tot ius Galliae multo maximum,
quod clerus, proceres populusque Sabaudiae, praeeunte Archiepiscopo
Camberiensi cum Episcopis Provinciae, coacta stipe, dono dederunt ,
cum quinquagesimum sacerdotii sui natalem fel. rec, Decessor Noster
Acta Benedicti PP. XV 459
Léo XIII ageret. Ambae vero ecclesiae, superior et inferior, quae per
plures scalas inter se communicant , non modo ampli tudine a tque al tar ium
et sacrae supellectilis copia, sed mirificae artis praestant ia excellunt;
pari terque s temmatibus nominibusque cuiusque eorum gentis ornantur ,
qui, erga sacrat issimum Cor Iesu pietate incensi, largam in erigendum
templum stipem contulerunt . Quod ut ex strueretur et perficeretur, plus
tricies mille millia l ibrarum impensa sun t ; a tque ingens haec pecuniae
summa ita munuscul is ex omni par te Galliarum congesta est, ut aemu-
latione inter se omnes certaverint Galliae tum dioeceses, tum familiae
religiosae, pia sodalitia, exercitus ac classis, homines ex omni condi
tione, quotquot domum, ex instituto Sancti Foederis, quod memoravimus,
templum hoc condi voluerunt « in a rgumentum amoris erga sacratissi
mum Cor Iesu, ad luenda et p ianda gentis Gallicae crimina, ad opem
Dei et praesidium obt inendum, ut Gallia ab host ibus et Romanus Pont i
fex in l ibertatem asserantur ». Constat popular ium pietatem cotidie vehe
mentius exarsisse; enimvero usque ad hunc diem, peregrinatione fere
cotidiana, non modo ab urbe Parisiorum, verum etiam a dissitis tum
Galliae tum coloniarum regionibus, turmat im ad aedem sacram conflu
xerunt ex omni ordine cives, sanctissimum Eucharist iae Sacramentum,
diu noctuque venerationi publicae propositum, adoratur i Eiusque opem
imploraturi . Quamquam vero monumentum hoc perpetuum voti, quo
Gallia poenitens et devota sacratissimo Cordi Iesu se obstr inxerat , iam
perfectum erat, pluribus de causis, ob proximum praesertim taeterr imum
bellum, Archiepiscopus Parisiensis et Galliae Episcopi impediti sunt
quominus sollemnibus illud caeremoniis consecrarent et ded i ca ren !
Porro , immani bello absoluto, sanctuar ium istud votivum, die xvi pro
ximi mensis octobris, omnibus Galliae adstant ibus Episcopis, erit tandem
ritu solemni consecrandum. Ad significandam vero tum pietatem in
sacratissimum Cor Iesu Nostram, tum benevolentiam qua Galliam, fi l iam
Ecclesiae primogenitam, prosequimur, decrevimus Parisios mittere vene
rabilem fratrem Nostrum Antonium S. R. E. cardinalem Vico, episcopum
Por tuensem et Sanctae Rufinae, Sacrorum Ri tuum Congregationi prae
fectum, qui Nostram personam gerat et faustae solemnitati Nostro nomine
praesideat. Cum autem dilectus fil ius noster Leo Adulphus presbyter
cardinalis Amette, ex dispensatione apostolica archiepiscopus Parisien
sis, quo « Voti nationalis » templi decus maxime augeatur, Nos supplex
rogaverit, ut eidem sacrae aedi dignitatem, t i tulum et privilegia Basilicae
Minoris impertiri d ignemur ; Nos votis his annuendum ultro l ibenterque
censuimus. Quare, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardina
libus Congregationi Sacrorum R i t u u m praepositis, Motu proprio ac de
460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
certa scientia ac matura deliberatione Nostris deque Apostolicae pote
statis plenitudine, praesent ium vi perpe tuumque in modum, enunciatum
templum votivum, sacratissimo Cordi Iesu dicatum, in Monte Martyrum,
archidioecesis Parisiensis, a die solemnis eiusdem consecrationis, pera
gendae, dignitate ac titulo Basilicae Minoris honestamus, cum omnibus
honoribus, praerogativis, privilegiis, indultis quae Minoribus almae huius
Urbis Basilicis de iure competunt . Decernentes praesentes Litteras firmas,
validas atque efficaces semper exstare ac permanere, suosque integros
effectus iugiter sortiri et obtinere, illisque ad quos pert inent nunc et
in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac defi
niendum, i rr i tumque ex nunc et inane fieri si quidquam secus super his,
a quovis, auctori tate qualibet, scienter vel ignoranter, a t tentari contigerit.
Non obstant ibus contrariis quibuslibet.
Datum Romae apud sanctum Pet rum sub annulo Piscatoris, die
XXVII septembris MGMIX, Pontificatus Nostri anno sexto.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
E P I S T O L A E
I
A D R . P . D . F E L I C E M R O D U L P H U M F E L S , A N T I S T I T E M U R B A N U M , S U P R E M I C O N
S I L I I S O C I E T A T I S G E R M A N I C A E « C H R I S T I A N O N O M I N I P R O P A G A N D O » P R A E
S I D E M G E N E R A L E M , Q U I I N S U B S I D I U M ERVTHRAEI C O L L E G I I N U P E R C O N
D I T I S T I P E M M I S E R A T .
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. - Summas, in
quibus versamini, r e rum angust ias Nobis quidem habent ibus probe
cognitas, non parum admirat ionis attulit missa a te collatio petr ianae
stipis in Collegii Erythraei a Nobis nuper conditi subsidium. Quae
collatio cum a tenuioribus ex ista, cui praesides, societate sit facta,
praeclare indicat ipsum populum apud vos studere sanctae Ecclesiae
prosperitati int imeque esse cum Romano Pontifice coniunctum. Nos
vero, id pietatis officium grato accipientes animo magnoque opere lau
dantes , cupimus has grates laudesque Nostras per te iis omnibus signi
f icari qui hanc stipem contulerunt . Atque auspex caelestium munerum
benevolentiaeque Nostrae testis apostolica sit benedictio, quam tibi,
Acta Benedicti PP. XV 461
dilecte fili , supremo consilio universisque sodalibus istius societatis
amantissime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xu mensis octobris MCMXIX,
Pontificatus Nostri anno sexto.
BENEDICTUS P P . XV
I I
AD R. P. D. IOSEPHUM RUMEAU, EPISCOPUM ANDEGAVENSEM, CUI DE DIOECE
SANA SYNODO PROXIME HABITA GRATULATUR.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Dioe
cesanam Synodum, uti diu exopta ras , potuisse tandem te cogere
feliciterque perficere, ex tuis litteris, coniunctim cum clero datis, didi-
cimus perlibenter. Atque iure venimus Nos in laetitiae vestrae societa
t e m ; tum quia quidquid singulis prodest ecclesiis, id Nos in primis,
qui curam habemus universi christiani gregis demandatam, proxime
attingit, t um quia in gravissima re conficienda magno vobis fuisse usui
novum Codicem declara visus ; quod quidem egregie promulgationis eius
a Nobis factae opportuni tatem confirmat, De fructibus vero quos inde
exspectari licet, spem bonam faciunt vel pietas vestra, erga Christi Vica
r ium singularis, vel s tudium ministerii sacri obeundi. I taque non ante
dimitti conventum vestrum voluistis quam vestram Nobiscum consen
sionem in iis quae hoc bello gessimus, essetis professi, criminationum
et contumeliarum indigni ta t is conquesti quae Nobis illatae essent. De
quibus officiis meri tas habentes vobis gratias, valde Deum rogamus ut,
ista animorum coniunctione Episcopum inter et clerum vel arctius
obstricta, unumquemque vestrum ipse suis muner ibus ditet ad ea, quae
recte providenterque consulta habueritis, studiose religioseque exse
quenda. Quorum caelestium donorum auspicem benevolentiaeque No
strae testem, apostolicam benedictionem tibi, venerabilis frater, cun
ctoque clero ac populo tuo amant iss ime impert imus.
Datum Romae apud sanctum Petrum, die xxvi mensis octobris MCMXIX,
Pontificatus Nostri anno sexto.
BENEDICTUS P P . XV
m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONCILII
I
INDULTUM DE ABSTINENTIA ET IEIUNIO PRO AMERICA LATINA ET INSULIS PHI
LIPPINIS.
Plures ex America Latina Sacrorum Antistites nuper ab Apostolica
Sede suppliciter expostularunt ut, iisdem perdurant ibus causis, benigne
renovaretur indultum circa abst inent iam et ieiunium die 1 ianuarii 1910
pro America Latina et Insulis Philippinis ad decennium conces sum. 1
Quum hae preces in generali conventu diei 8 novembris 1919 ad t ru
t inam revocatae fuerint, Emi Pa t res huius S. Congregationis Concilii
memora tum indultum pro America Latina et Insulis Philippinis ad aliud
decennium quidem prorogandum, sed, quo magis congrueret novi Codicis
iuris canonici hac in re praescriptis, prout sequi tur moderandum cen
suerunt . Quapropter s ta tuerunt u t :
1) ieiunium sine abstinentia servetur : feria VI Quatuor temporum
in Adventu, feriis IV Quadragesimae et feria V Maioris Hebdomadae ;
2) ieiunium et abst inent ia: feria IV Cinerum et feriis VI Quadragesimae;
3) abst inentia sine ieiunio: in Vigiliis: a) Nativitatis Domini, b) Pente
costes, c) Assumptionis B. M. Virginis, d) Apostolorum Petri et Pauli
vel Omnium Sanctorum; 4) in reliquis vero servetur forma praecedentis
Indulti , firmo etiam, quoad abst inentiam et ieiunium, privilegio Nigritis
et Indis Americae Latinae concesso a Leone XIII Constitutione Trans
Oceanum, die 18 aprilis 1897.
Quam resolutionem in audientia subsequent is diei a subscripto
Secretario relatam, SSmus D. N. Benedictus P P . XV ra tam habere et
confirmare dignatus est, eamque publici iuris fieri mandavi t , contrari is
non obstant ibus quibusvis.
Datum Romae, ex Secretaria eiusdem S. Congregationis Concilii,
die 10 novembris 1919.
D. CARD. SBARRETTI, P r a e f e c i t .
I. Mori, Secretarius, 1 Cf. Acta Apostolicae Sedis, vol, II, pag. 215,
S. Congregatio Concilii 463
I I
RIPRISTINAMENTO DELLO STUDIO PRESSO LA S. CONGREGAZIONE DEL CONCILIO
Il Santo Padre , desiderando che i giovani sacerdoti, i quali abbiano
compiuto il corso di diritto canonico, acquistino prat ica nel l 'ordinar io
e regolare disbrigo degli affari ecclesiastici e nella particolare applica
zione delle leggi canoniche in via amministrat iva, il 28 ottobre 1919,
nell 'udienza concessa al sottoscritto Gardinale Prefetto, si è benignamente
degnato di ordinare il r iprist inamento dello Studio presso la S. Congre
gazione del Concilio; il che viene effettuato con il presente atto.
L 'ammissione allo Studio, secondo l 'augusta volontà del S. Padre ,
è l imitata ad un numero ristrettissimo di sacerdoti, ed all 'uopo occorre
che essi :
1) siano part icolarmente raccomandati dal loro Ordinario,
2) abbiano conseguita la laurea almeno in diritto canonico,
3) siano munit i del nihil obstat da parte del Vicariato di Roma.
Ottenuta l ' ammiss ione, dovranno frequentare lo Studio per un
triennio, secondo le norme che verranno stabilite in apposito Regola
mento. Allo spirare del t r iennio riceveranno, se meritevoli, il relativo
attestato, che all 'occorrenza potrà servire come speciale requisito.
Roma, dalla Segreteria della S. Congregazione del Concilio, 11 novem
bre 1919.
D. CARD. SBARRETTI, Prefetto.
G. Mori, Segretario.
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
D E C R E T U M
C I R C A N O M I N A T I O N E M V I S I T A T O R I S A P O S T O L I C I I N M I S S I O N E S S I N E N S I S R E G I O
N I S F I N I T I M O R U M Q U E R E G N O R U M .
Cum in amplissimae Sinensis regionis ac finit imorum regnorum
missionibus, laeta, Deo adiuvante, his postremis temporibus, catholica
fides incrementa susceperit, ac ampliori l ibertate a publicis auctorita-
464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t ibus ipsa donata sit, hoc Sacrum Consilium christiano nomini pro
pagando, earum missionum necessi tat ibus commodisque optat uberius
prospicere ut , uniformi ad sacrorum canonum normam robora ta disci
plina atque an imorum vir iumque inter var ias Missiones arcta consocia
tione firmata, ad feliciores progressus res christ iana adducatur .
Qua de re, ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Cardinali
Praefecto, facta relatione SSmo D. N. Benedicto P P . XV in audient ia
diei 17 iulii c. a. 1919, Sancti tas sua decrevit ut Apostolicus Visitator
in Sinenses regiones ac finitima regna mitteretur, eo fine et consilio ut,
de mandato atque auctoritate Apostolicae Sedis Missiones perlustrans,
omnia accurate investigaret de praesenti Missionum sta tu ac necessitati
bus ; consultisque eorum Praesul ibus, praesert im de futuro, si fieri queat,
ant is t i tum omnium cogendo generali conventu, cum iis agat de iisdem
negotiis ; et postea, peracta integra visitatione, R o m a m veniat ut Sedi
Apostolicae ea proponat quae sibi maxime oppor tuna videantur ad maiora
catholicae religionis incrementa p romovenda ; datis interim, si quae
moram haud pat iantur , provisionibus, quas magis in Domino expedire
iudicaverit, ac ceteris peractis quae, iuxta t radi tas eidem Visitatori Apo
stolico per ipsam S. Congregationem instructiones, demandata fuerint.
Hoc autem Visitatoris Apostolici munus , eadem Sancti tas Sua com
mit tendum iussit R. P. D. Ioanni Baptistae de Guébriant , Vicario Apo
stolico de Canton, quem egregiae animi dotes ac rerum experientia ad
id officium apprime commendant ; cum omnibus facultatibus necessa
riis et opportunis .
Qua super re praesens decretum confici Sancti tas Sua iussit, con
trariis qu ibuscumque non obstant ibus .
Datum Romae ex aedibus S. Congregationis de Propaganda Fide,
die m iulii 1919.
L. g? s.
G. M. CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
C. Laurenti , -Secretarius.
S. Congregatio Rituum 465
SACRA CONGREGATIO RITUUM
M E D I O L A N E N .
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVI DEI FORTUNATI REDOLFI, SACERDOTIS PROFESSI E CONGREGATIONE CLERICORUM REGULARIUM S. PAULI, BARNABITARUM.
In oppido Zenano, Brixiensis dioecesis, pr imus ex decem filiis Iose
phi Redolii et Angelae Tonni , progenie et censu praes tant ium, die 8 novem
bris anni 1777, or tus est Servus Dei For tuna tus Redolii, qui, ob grave
vitae periculum statim lustral ibus aquis ablutus , vix convaluit, in paro
chiali ecclesia sub conditione bapt ismum cum ri tual ibus caeremoniis
accepit. Speciosus forma moribusque integer ac suavis, succrescebat puer
sub domestica disciplina in t imore Domini, ab idoneis magistris dili
genter instructus litteris bonisque ar t ibus. A pr ima aetate in pauperes
et egenos liberaliter egit; et suos ac extraneos, potissimum coaevos, in
societatem bonorum operum efficaciter adscivit. Avunculi consilio et
parentum voluntate, anno 1787, Modoetiam missus, in Collegio pro iuve
nibus educandis, sub regimine sacerdotum, qui ad Societatem Iesu iam
dimissam pert inebant, lat inas graecasque litteras ar temque diagraphicam
didicit. Sacro chrismate confirmatus et ad sanctam Synaxim pr imum
admissus, dein bis in mense angelico Pane se reficere consuevit. Col
legii alumni, statis diebus, praesert im in Quadragesima, frequentare
solebant ecclesiam Barnabi tarum, S. Mariae de Carróbiolo, et sacris
Maioris Hebdomadae officiis salutari ter permotus, Dei Famulus con
silium, quod antea iam mente volvebat, se totum Deo in religiosa S. Pauli
Congregatione mancipare , recogita vit et patefecit, p rompto animo dispo
situs quantocius exequi. Verum, exortis quibusdam obstaculis, tum ex
parte paren tum minime annuent ium separat ione tum ex metu furentis
in Gallia per turbat ionis et imminent is in Italiam Gallorum incursus ,
For tuna tus sanctum proposi tum ad oppor tuniora t empora differre coa
ctus est. In patr iam reversus, vitam domi fere claustralem duxit , a mun
danis oblectamentis et conversationibus alienus et sacramentis assiduus
a tque orationi. Attamen, prouti era t inclinatus, graphices ac picturae stu
diis et operibus incubuit , ad hunc peculiarem finem, ut in posterum,
466 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale
hisce ar t ibus utens , sacras aedes decore exornare! et pueros ac adole
scentes magis alliceret ad fidem rel igionemque catholicam animose pro
fi tendam atque fideli ter deserviendam. In Longobardia, sub annum 1799,
Republica Cisalpina ad instar Gallicae consti tuta et bello adversus Reges
confoederatos instaurat ionis fautores indicto, For tuna tus , militiae et nobi
lium cohorti adscriptus, s tat ionem posuit Brixiae, Mediolani et Modoe
tiae. Nihilominus quotidiana recitatione Officii Beatae Mariae Virginis,
frequenti sacramentorum perceptione, aliisque na turae et gratiae prae
sidiis suffultus, çommili tonibus suis vitae intemeratae: etiam in castris
exempla praebuisse perhibetur. Foedera torum principum copiis par ta
victoria, pulsis t rans Alpes Gallis et Republica Cisalpina dissoluta,
Redolii cum sua cohorte a militia dimitt i tur et ad meliora castra absque
ulla mora transire statui t . Revera, annuente suae conscientiae modera
tore, de paren tum consensu, omnia sua bona vendit in levamen et uti
litatem pauperum et Modoetiae, apud Collegium Barnabi ta rum Sanctae
Mariae de Carrobiolo, die 30 septembris, eodem anno 1799, tyrocinium
init. Hoc feliciter peracto, a Pat re Provinciali Francisco Fontana, postea
Congregationis Sancti Paul i Praeposi to Generali et S. R. E. Cardinali,
religiosum habi tum accipit ac dein religionis vota simplicia emittit.
Mediolani autem, quo se contulerat ad s tudia theologica in collegio
Sancti Alexandri peragenda, solemnia vota, anno 1802, rite nuncupavi t
eodemque anno ac subsequenti , per gradus ad minores et maiores
Ordines promotus, die 14 iulii anni 1803, pr imum Sacrum pient iss imi
litavit. Paulo post, Superiorum iussu, Cremonam petiit, ubi in publicis
scholis Barnabi tarum Ipse, acri ingenio et facili eloquio praedi tus , m u n u s
sibi commissum tradendi humanas li t teras egregie gessit. Suavi ac pru
denti disciplina adhibita, intra et extra scholam, suos a lumnos at t ra-
hebat ad vitam sobriam, iustam et piam agendam; unde non minus
discipulorum quam Cremonensium civium admirat ionem et amorem sibi
conciliabat. Ad meliorem corporis et valetudinis firmitatem curandam
pr imum Modoetiam, dein Bononiam concessit. In hac civitate, tum in
Collegio Sancti Aloisii, t um in scholis externis ad Sanctam Luciani,
opt imus magister docuit, s imulque sacrum minister ium exercuit in eccle
siis et oratoriis cum spirituali emolumento fidelium. Biennio vix elapso,
ex obedientia, Laudem Pompeiani petit, ibique sacras conciones ad
populum singulis dominicis habet . P a u c o s pos t menses accidit, ut impia
et crudelis Ordinum religiosorum abolitio Parisi is decreta, ad Longo-
bardiam, Galliae subiectam, extenderetur. Tunc, e Laudens i asylo expul
sus, pr imum Modoetiam redit et in Collegio Sanctae Mariae Angelorum
praeceptoris m u n u s resumit, deinceps, ab avúnculo inyitatus, qui erat
S. Congregatio Bituum '467
archipresbyter, in oppido Adro, Brixiensis, dioecesis, de consensu supe
r iorum, illuc, se contulit, auxiliatricem operam eidem praest i turus .
Humilis, pauper et sibi aus te ras sicut antea, iugiter mansi t fidelis alu
mnus suae Congregationis, spiritu et professione, suumque avunculum
archipresbyterum t a m q u a m legitimum superiorem recognovit eiusque
mandat is continuo l ibenterque paruit . Hinc vicina oppida sacris expe
ditionibus peragravit et in pago Capriolo Sororibus a Sancta Ursula
earumque puellis pietatis magister da tus . Adri degens in ecclesia San
ctae Annae quam Ipse instauravit ac depinxit, oratorium fundavit pro
iuvenibus, ad instar oratorii Sancti Philippi Neri. Exta t adhuc Modoetiae
tabula a Redolii picta, referens sanctos oratorii Pa t ronos Phil ippum
Nerium et Aloisium Gonzagam cum selectis iuvenibus ad altare Beatae
Mariae Virginis confluentibus. Hoc opus votivum Ipse fecit ob superven-
tam surditatem, uti sibi bonum ad humilitatem et sanctificationem, quod
constat ex inscripto tabulae t i tulo: « Surdus gra t iarum ergo ». Simile
quoque oratorium pro puellis ibidem instituit, quas prudent ibus piisque
foeminis dirigendas concredidit. Vertente anno 1816, summa annonae pe
nur ia Longobardiam devastante, sacerdos Redolii apparui t velut angelus
charitatis , omnibus inculcans largitatis et misericordiae opera plenamque
in Deum providentissimum fiduciam. Indigentibus procuravit et suppedi
tavit eleemosinas, vestes et rem frumentariam. Post pactum Vindobonense
anni 1815, rebus publicis compositis et ad pr is t inum sta tum resti tutis,
Ordines quoque religiosi instaurat i sunt, et cum ceteris in Longobardia
etiam Familia Barnabi tarum. For tunatus , redux ab exilio et a sodalibus
vocatus, in Collegium de Carrobiolo remeavit, ubi, per quinquennium
cathechesim populo tradidit a tque oratorium erexit, sex post menses
t rans la tum in ecclesiam suburbanam S. Mariae a Gratiis, pro alumnis
publici gymnasii et civilis conditionis, qui primo anno quadraginta supra
ducentos iam adnumerabantur . Alterum simile oratorium, sub titulo
et patrocinio Virginis Dolorosae, pro puellis fundavit et rexit usque
ad annum 1831; praetermissis aliis huiusmodi fundationibus variis in
locis. Tandem Dei Famulus , iam aetate provecta, lethali morbo vexatus ,
sacramentis Ecclesiae piissime receptis, in medio suorum sodalium atque
a lumnorum placidissime an imam exhalavit , die 8 aprilis anni 1850. Ad
corpus Servi Dei publice expositum, sicut ad funus solemniter cele
bratum, existimationis et devotionis causa, frequentissimus adstitit popu
lus, qui ipsum cadaver ad commune coemeterium usque ad sepul turam
comitatus est. - Fama autem sanctitatis, quam For tuna tus Redolii in
vita sibi comparaverat , post obitum magis in dies clara et aucta, causam
dedit ut Processus super ea, auctori tate Ordinaria, in ecclesiastica Curia
468 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Mediolanensi conficeretur. Quo expleto et R o m a m ad sacram r i tuum
Congregationem delato, servato iuris ordine, quum, scr iptorum Servi
Dei revisione rite peracta, nihil obstaret quominus ad ulteriora procedi
posset, instante Rmo P. Ianuario Ricotti, Congregationis clericorum
regularium S. Pauli Barnabi tarum Generali Procura tore et Postulatore,
at tentisque litteris postulatori is Emorum S. R. E. Cardinalium Andreae
Ferrar i , archiepiscopi Mediolanensis, et Alexandri Lualdi , archiepiscopi
Panormitani , et plurium Archiepiscoporum et Episcoporum, necnon
Capitulorum Ecclesiarum Cathedralium, parochorum et sodalitatum tum
religiosarum tum saecularium, virorum et mulierum, praesert im ex dioe
cesibus Mediolanensi, Brixiensi et Laudensi , E m u s et R m u s Dnus Car
dinalis Vincentius Vannutelli , Episcopus Ostiensis et Praenest inus , hu ius
Causae Ponens seu Relator, in ordinari is sacrorum r i tuum Congrega
tionis comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes-coadunat i s , sequens
dubium discutiendum proposuit : An signanda sit Commissio introductio
nis Causae, in casu et ad effectum, de quo agitur? Et Emi ac Rmi Pat res
sacris tuendis ri t ibus praepositi , post relationem ipsius Emi Ponent is ,
audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei promotore gene
rali, super quaestione discussa, omnibus sedulo perpensis , rescribendum
censuerunt : Affirmative seu signandam esse Commissionem introductionis
Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 11 novembris 1919.
Facta pos tmodum de his Sanctissimo Domino nos t ro Benedicto
Papae XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae Ri tuum Congregationi
Praefectum relatione, Sancti tas Sua rescriptum eiusdem sacrae Con
gregationis ra tum habens , propria manu signare dignata est Commis
sionem introductionis Causae beatificationis et canonizationis Servi Dei
For tunat i Redolii, sacerdotis professi e Congregatione clericorum regu
larium S. Pauli , Barnabi tarum, die 12 eisdem mense et anno.
A. CARD. VICO, Ep. Por tuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. ^ S. Alexander Verde, Secretarius.
S. Bomana Bofa 469
ACTA TRIBUNALIUM
SACKA ROMANA ROTA
D E R T H O N E N .
F I N I U M P A R O C H I A L I U M S E U D O M O R U M V I N D I C A T I O N E
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae
anno quinto, die 31 ianuarii 1919, RR. PP. DD. Guilelmus Sebastianeiii,
Decanus, Ponens , Ioannes Prior et Aloisius Sincero, Auditores de turno,
in causa Derthonen. - Finium Parochial ium, seu domorum vindicationis,
inter. Sac. Ioannem Baptistam Bracesco, parochum loci « Vaccarezza »,
repraesentatum per legitimum procuratorem Ben. D. Hectorem De Angelis,
advocatum, ei Sac. Ioannem Ganegallo, parochum loci « Casella », reprae
sentatum per legitimum procuratorem Rev. Ioannem Baptistam Nicola,
advocatum, sequentem tulerunt definitivam sententiam.
Exstant in dioecesi Derthonen. duae paroeciae f ini t imae, quarum u n a
nomine Vaccarezza sita est in montana regione, altera, cui nomen Casella,
reperi tur ad ima vallis f luminis Scriviae. In ter praefatarum parochiarum
rectores controversia mota est, ad quem pert ineat iurisdictio in domibus
Cason di Tonno, Manzanè, Macciò, Magnano, aliisque humilioribus ad
dexteram et sinistram r ipam torrentis Brevenna erectis. Episcopus Der
thonen. ad dir imendam controversiam decretum edidit die 14 septem
bris 1911, in quo domus supra memoratas adiudicavit parocho Casella.
Decreto non acquievit parochus Vaccarezza et ab Ordinario petiit, ut
quaestio definiretur iuris ordine servato. Quod revera factum fuit a Curia
Derthonensi, quae, processu rite instructo, die 31 decembris 1914 sen
tentiam tulit, qua domus Cason di Tonno al iaeque sitae ad sinistram
ripam torrent is Brevenna dicebantur pert inere quoad dominium parocho
Casella; quae vero ad dextram eiusdem torrentis iacent, eidem parocho
subesse debebant non rat ione dominii, sed rat ione possessionis. Ab
huiusmodi decisis actor appellavit ad Curiam metropoli tanam Ianuen
sem, quae , nova instructoria peracta, die 11 septembris 1916 confirmavit
sentent iam iudicum Derthonensium. Parochus Vaccarezza, victus sed
non fractus, ad H. S. Auditorium provocavi t ; et hodie tertio causa pro-
ACTA, v o l . XI , n . 1 3 . — 1 - 1 2 - 9 1 9 . 3 2
470 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
poni tur sub dubio a par t ibus concordato: Utrum iurisdictio super do
mum vulgo Cason di Tonno aliasque domus sive ad ripam dexteram sive
ad sinistram torrentis Brevennae competat parocho Vaccarezza in casu.
Ius quod spectat. - Quaelibet paroecia suam habere debet peculiarem
ecclesiam, suum peculiarem rectorem ac suum determinatum territo
r ium (C. I. G, can. 216). Semel autem territorii , l imitibus a legitima aucto
ri tate constitutis, isti nec praescriptioni, n e c mutat ionibus sunt obnoxii,
(can. 1509). Haud raro vero accidit, ut quaestio oriatur circa duarum
parochiarum fines, ex eo praesertim, quia deest ordinationis ecclesiasti
cae documentum, quo iidem fines fuerunt determinati . Hac in hypothesi
a t tendi debet observantia sive in linea interpretativa, sive in linea prae
scriptiva. Quae observantia pr imitus erui debet ex antiquis libris et
antiquis documentis, etiamsi n o n per t ineant ad publicum archivium, unde
in cap. 13, tit. XIX, lib. Il Decret. R o m a n u s Pontifex tradit quaestio
nem circa limitationem duarum dioecesium solvendam esse « secundum
divisiones, quae per libros ant iquos vel alio modo melius p robabuntur ».
Attendendi ulterius sunt testes, qui asserant de publica voce et fama
vel deponant de audi tu ab eorum maioribus. Spernenda tandem non
sunt adminicula et coniecturae, quae sola quidem non sufficiunt, sed
u n a cum aliis argumentis possunt controversiam dirimere. Videre deinde
interest, quaenam fuerit actio ab actore intentata. Hjc enim rem, domum
au t fundum sibi vindicare potest innixus argumento, quo demonst re t
rem, domum aut fundum ab alio iniuria possideri propter confusionem
terminorum; vel etiam asserat ius sibi competere in re, domo au t fundo
ab alio possesso, praecisione fere facta a te rminorum confusione. In
primo casu actio inst i tui tur finium regundorum ; in altero agitur de rei
vindicatione.
Ad quamcumque ambiguitatem tollendam animadver tendum est, iuris
civilis Doctores p r imam actionem vocare act ionem finium regundorum
duplicem, secundam finium regundorum simplicem. Inter u t ramque
actionem hoc maximum discrimen est, quod in pr ima actione magistratui
a iure da tur facultas iudicandi ex aequo et bono, in secunda autem
at tendi tur principium - in par i causa melior est conditio possidentis -
quia qui possidet t i tulum habet possessionis, quo adversar ius desti tuitur.
Imo qui possidet, nihil tenetur probare , quia, actore non probante ,
reus, etsi nihilo praestiterit , obtinuit. Ad rem Serafini, par. 99, n. 5:
« Neil' actio simplex il convenuto, di fronte al diritto formulato dal-
« l 'at tore, si mantiene in u n a posizione puramente negativa; ne l l ' acro
«duplex al contrario assume u n a posizione att iva r ispondendo all'at-
S. Romana Bota
«tacco dell 'attore con u n a contro affermazione di quel medesimo diritto
« che è vantato da quest 'ul t imo. Nell'un caso la vittoria dell 'attore dipende
« unicamente dalla prova del diritto asserito, come la sconfitta dall ' in-
« sufficienza della prova medesima ; nel secondo caso, al contrario, la
« vittoria di u n a delle part i dipende dalla poziorità delle prove da lu i
« addotte in confronto di quelle addotte dall 'avversario : come la scon-
« fitta dalla poziorità di quelle addotte dall 'avversario sulle p ropr ie» .
Modo ad factum. - Sac. Bracesco, parochus Vaccarezzae, in pr ima
et in secunda instantia principaliter et primario petiit sibi adiudicari
domos controversas, secundario f inium determinationem. In dubio autem
concordato in H. S. Tribunali actum tan tummodo est de domorum vin
dicatione, uti manifestum est ex verbis ipsius dubii. Hinc iuxta ea quae
superius in iure exposuimus, antequam perpendantur argumenta a
Rev. Bracesco allata ad ius sibi vindicandum super easdem domos, in
tuto collocandum est, quinam ex li t igantibus iurisdictionem super easdem
domus quasi possideat. Et, ut clarius procedamus, primitus agendum
est de domibus Magnano, Macciò aliisque erectis ad r ipam dextram
torrentis Brevenna.
Ex actis certum est iam ab anno 1892 usque ad annum 1910, quando
nempe lis mota fuit, parochum Casella parochialem iurisdictionem super
praefatis domibus exercuisse. Hoc tes tantur omnes illi testes a parocho
Bracesco adducti , qui referunt ipsum conquestum fuisse cum Episcopo
Derthonensi , quod Rev. Cortasso, qui tunc parochiae Casella prae^
erat, iniuria exerceret iurisdictionem in domibus Magnam et Macciò.
Cum autem Episcopus parocho Bracesco dixerit ne Sac. Gortasso, qui
senex erat, contradiceret, ipse mandato Superioris i ta obtemperávit , ut
nec inde, etiam e vivis sublato Rev. Gortasso, praefatas domos uti p ro
priae parochiae subiectas retineret. Verum quidem est actorem ante
annum 1892 semel vel bis benedixisse tempore paschali domibus M a t e r n o
et Macciò. At cum non constet de aliquo alio actu iurisdictionali, u n a
aut al tera benedictio non potest consti tuere actum possessionis, p r a e
sertim si adver ta tur quod parochus Gortasso, uti deponi t Cresta Aloy
sius, cum cognovisset « che Í'odierno parroco di Vaccarezza venne a
« benedire le case dette Magnano e di Macciò... mosse lagnanze al par-
« roco di Vaccarezza, che fino all 'anno scorso non venne più a benedire
« l e c a s e » . Quod confirmat Sací 1 Angelus Nicorelli, qui fuit Vicarius
Rev. Cortasso : « Ricordo - ait - che essendo sorta contestazione per la
« casa di Macciò circa là giurisdizione parrocchiale t ra il pàrroco di
« Vaccarezza ed il defunto Arciprete di Casella, quest i mi diede ordine
472, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« di recarmi a benedire det ta casa per mantenere il possesso di giuris-
« dizione. Quanto alla casa del Magnano non sorse mai dubbio che fosse
« di Casella ». Concludere i taque oportet, iam saltem ab anno 1892, paro?
c h u m Casellaé fuisse in quasi-possessione iurium parochial ium super
domibus ad ripam dexteram torrentis Brevenha. Hinc patet nullo prorsus
fundamento inniti pa t ronus Rev. Bracesco, quando scribit admit tendam
esse in casu possessionem cumulat ivam aut delegationem factam, a
parocho Vaccarezzae parocho Casel lae: u t rumque enim aperte contra
dicit iis, quae superius exposita sunt .
De domo Cason di Tonno, aliisque sitis ad r ipam sinistram tor
rent is Brevem^*,, acta extra dubium ponunt parochum Casella privative
super praefatis domibus iurisdictionem exercuisse ab arino 1845; i. e.
plusquam per annos sexaginta. Habemus enim l ibrum s ta tus an imarum
parochiae Casella, in quo adnota tur coniuges Rossi anno 1845 habi
tasse in regione Berchi in qua sita est domus Cason di Tonno. Deinde
anno 1847 parochus Casella spatio un ius mensis bis egit funera praefa-
torum coniugum, quibus sacramenta administraverat , ipsorumque mortem
scripsit in regestis parochialibus subsignatis a duobus loci sacerdotibus.
Ulterius funeribus interfuit sodalitas parochiae Casella, quae nonnisi pro
parochianis intervenire solet. Notandum praeterea est coniuges Rossi
fuisse paupérr imos, proinde, si non fuissent parochiani, l ibenter paro
chus Casella funera reliquisset parocho Vaccarezzae. Tandem contra
huiusmodi funera nul la adfuit, protestatio ex parte parochi Vaccarezzae,
qui ignorare non poterat praefata funera; multi enim testes, ab eodem
parocho aliati, testati sunt se habuisse de peractis funeribus noti t iam.
Quando autem anno 1910 domus Cason de Tonno, quae fuit per longum
tempus deserta, i terum habi tar i coepit, parochus Casella Rev. Cane-
gallo novos incolas iure meri toque habui t uti suos parochianos. Adversus
haec parochus Vaccarezzae unicam opponit benedictionem eidem domui
ab ipso datam tempore paschali. At, quid valeat haec unica benedictio
contra recensitos actus vere et proprie iurisdictionales, nemo est qui
non videt.
- In tuto igitur ponenda est favore Rev. Canegallo parochi Casella
possessio exclusiva et pacifica iurium parochialium in omnibus domibus
controversis; quod de cetero ipse actor recognoscit; quamvis asserat
sibi competere super praefatas domus dominium et iurisdict ionem; ait
en im: « I n questa determinata zona comprendente i l Càson di Tonno
« é le case del Magnano e del Macciò, il diritto di giurisdizione è mio
«mentre lo esercita il parroco di Casella ». Perpendenda i taque sunt
argumenta , quibus Sac. Bracesco asser tam sibi vindicat iurisdictionem.
S. Romana Bota m
Pr imum argumentum desumi! ex confinibus civilibus, quibus, ait,
respondent fines ecclesiastici. At hoc principium non potest afferri ad
aliquam controversiam circa fines dir imendam, possunt enim in erectione
alicuius paroeciae et municipii diversi constitui fines, quia relat iones
hominum cum municipio non eaedem sunt ac relationes hominum cum
paroecia; unde videmus diversas paroecias erectas in terri torio un ius
eiusdemque municipii et unam paroeciam erectam in territoriis, quae
ad diversa pert inent municipia. Quare H. S. Auditorium constanter
tenuit a finibus iurisdictionis temporalis inferendos non esse fines iuris
dictionis spiritualis (De Luca, De lurisd. disc. I, n. 17). Ad summum
principium allatum potest consti tuere coniecturam, praesumptionem et
nihil aliud. Deinde, admisso etiam principio, confines civiles Vaccarezzae
non sunt ponendi , prouti vult actor, prope confluentem cursum torreht is
Brevenna et flumen Scriviae ; hoc enim, uti ostendit pars adversa, non
eruitur neque ex mappis Insti tuti geographici militaris, neque ex decreto
Ministri italici ab internis, neque ex deliberationibus sive Consilii provin
cialis Ianuensis, sive Consilii municipalis Savenionis. Ceterum confines
parochiae Casella, respondere finibus civilibus municipii, saltem prouti
nunc sunt , ostenditur ex declaratione Syndici Casella diei 28 maii 1911.
A finibus civilibus gradum facit Rev. Bracesco ad fines naturales ,
asserens quod, his finibus attentis, vallis torrentis Brevenna adiudicanda
sit parochiae Vaccarezza, vallis vero fluminis Scrivia parochiae Casella.
At, iuxta Card. De Luca, De Begaiiis, disc. CXXX, n. 20, « viae, flumina et
« similia, t a n q u a m fines publici et invariabiles, distinguere quidem solent
« territoria et iurisdictiones, sed non est confirmatio, quae concludit per
« n e c e s s e » . Et mer i to ; terri toria enim inter paroecias generali ter et
praecipue dividuntur ratione habi ta distantiae et difficultatis accedendi
ad parochialem ecclesiam. In casu au tem non adest notabile discrimen
neque quoad distantiam, neque quoad asperi tatem viarum quoad f ideles
habi tantes in domibus controversis; quin imo domus v. g. Trucco et Man-
zane proximiores sunt parochiae Casella, quam parochiae Vaccarezza,.
Tert ium argumentum actor sumit ex eo quod ruinae Cerello et
praedium Costi, quae reper iuntur in lati tudine inferiori ac Cason di
"Tonno, ac quaedam capella au t aedicula B. M. Virgini vulgo della Guar
dia dicata et sita in regione Piano di Massa, ult ima ala dextra vallis
Brevenna, absque dubio pert ineant parochiae Vaccarezza. At haec aliaque
id generis ad summum probarent fines parochiarum locorum Vaccarezza
et Casella satis regulares non esse, quod tamen ex planta , quae prostat
m summario , non apparet , minime vero evincunt parochiae Vaccarezza
subesse quoque domos controversas.
474 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale
Remanet pos t remum argumentum der ivatum ex test ibus. Verum
test ibus parochi Vaccarezza contradicunt m o n minori numero testes
parochi Casella, quare ex test ibus certum argumentum non habetur .
Testes praeterea aliati a Sac. Bracesco in al iquibus discordes sunt et
valde contradictorii. Ra ex gr. iosepha Bat tara asserit Andream Roghitto
confessum fuisse limites parochiae, Yqccarezza esse illos, quos actor
prae tendi t ; at Roghitto, excussus, oppositum tes ta tus est. I tem testes
diverso modo referunt colloquium habi tum a parocho Vaccarezza cum
eius Episcopo; quidam enim loquuntur de iurisdictionis parochialis exer
citio in domibus Magnano et Mdccio, alii vero de licentia concedenda
Rev. Cortasso t ranseundi per terr i torium parochiae Vaccarezza. Par i ter
sunt qui deponunt-parochiam Vaccarezza, anno 1847, fuisse suo rectore
viduatam, ut sic explicent actus exercitus a parocho Casella, de quibus
supra egimus; dum constat, ex regestis Curiae, quod tunc temporis
parochia Vaccarezza suum habebat parochum. Quidam circa funera
coniugum Rossi deponunt eadem clam fuisse peracta, quod falsum est ;
alii loquuntur de quar ta funeraria soluta a parocho Casella parocho Vac
carezza, quod pari ter falsum est, cum defuncti erant pauperrimi. Haec
aliaque, quae brevitatis causa omit tuntur , in dubium saltem revocant
vim probat ivam testium allatorum a Rev. Bracesco.
Cum itaque nullo valido ac firmo argumento actor probaverit iuris
dictionem sibi competere in domos, de quibus est quaestio, ex iis, quae
in iure exposuimus, parochus Casella t ü rbandus non est a pacifica pos
sessione, quam obtinet, praedictarum domorum. Quin imo, cum possessio
quoad domum Cason di Tonno al iasque ad sinistram torrentis Bre-
venna erectas sit plus quam sexagenaria, dicendum est favore ipsius
parochi inductam fuisse praescriptionem.
At parochus Casella non sola inniti tur possessione, sed positiva
affert documenta ad p robandum domos controversas suae parochiae
pertinere. Revera hoc concorditer deponunt fere tr iginta testes, ostendunt
regesta parochialia, ac tes ta tur ant iquiss imum documentum Sac. Dova-
dola anni 1562J in quo ita fines parochiae Casel la descr ibuntur : «E se
« confina con granaia et bagoora più avanti , se t rova un altro fosato
« detto li soglij, il qual fosato par te in spirituale fra ternano parochia
« d i Vaccarezza et la pieve de la casella si cala giù dal monte, e si va
« à fenire nel fiume detto Caverna, di poi si vien giuso drieto a detto
« f i u m e sin rente avosio diritto al monte di la dal fiume, e si monta
« suso per la schiena sino al monte detto il carmo ». Quamvis hoc docu
mentum dici nequeat publicum, a t tamen, propter eius antiquitatem
maximi ponderis est.
S. Romana Rota
Etenim libri ecclesiarum antiqui « propter eorum antiquitatem probant
« pro Ecclesia, a tque is tud vel maxime locum habet , quando agitur de
« probandis finibus ac territorio » (Reiftenst., II, XXII, 14,121). Est praeterea
documentum exara tum a Sacerdote, qui uti Gapellanus et Archipresbyter
inservivit ecclesiae Gasella per "spatium 50 annorum, quique qua tuor
seniores paroeciae vocavit, ut eum instruerent de re, quam scribere vole
bat ad commodum futurorum parochorum. Vim huius documenti reco
gnovit etiam actoris Pa t ronus qui plura scripsit ad infirmandam eius
auctoritatem, quae tamen ridicula sunt et prorsus despicienda. Etenim
falsum in primis est documentum esse informe, carere videlicet initio et
data, incipit en im: « Anno Domini 1562 die 6 august i io Domenico de
«Dovadola », etc.; futile deinde est existentiam ipsam in dubium revocare
«Sac. de Dovadola, qui parochiae Casella addictus fuit, ut i diximus, per
50 annos, quod patet ex regestis parochialibus, quibus subscripsit usque
ad a n n u m 1601. Futile pariter est arguere ex eo quod documentum con
scriptum fuerit vernáculo pedemontano, cum auctor se dicat romanicum.
Nam primo dialectum romanicum potest facile expers conspicere in
scriptis Sac. Dovadola. Deinde, etiamsi scriptor se dicat romanicum, post
decem annos commorationis Gasellae, poterat optime l inguam loci addi
scere, eademque lingua conscribere.
Quibus omnibus rite diligenterque perpensis, Nos infrascripti audi
tores de Turno pro tr ibunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes ,
Christi nomine invocato, dicimus, declaramus ac sentent iamus iurisdi
ctionem super domus controversas pertinere non parocho Vaccarezza
sed parocho Casella ad normam sententiarum primae et secundae instan
tiae, quas confirmamus; i. e. ad proposi tum dubium respondemus, nega
tive, condemnantes parochum Vaccarezza ad omnes expensas iudiciales
solvendas.
I ta pronunciamus mandantes Ordinariis locorum et ministris t r ibuna
lium, ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nos t ram definitivam
sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam C. I. C, prae
sertim tit. XVII, lib. IV, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis,
quae magis oppor tuna et efficacia pro rerum adiunctis exsti tura sint.
Romae, in Sede Tribunalis S. R. Rotae, 31 ianuarii 1919.
L. .© S.
Guilelmus Sebastianeiii, Dec, Pòn.
Ioannes Prior.
Aloisius Sincero.
Ex Cancellaria, 1 marti i 1919.
S a c . T. Tani, Notarius.
476 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
PONTIFICIA COMMISSIO
AD CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS
D U B I A
SOLUTA IN PLENARIIS COMITIIS EMORUM PATRUM
Can. <$. 1. Utrum praescripta decreti S. G. G. diei 30 nov. 1910 « Decorem do
mus Dei » de chori disciplina in urbe servanda, I-VIII, adhuc vigeant.
Resp . : Affirmative.
Can. io. % Utrum vota religiosa simplicia perpetua ex parte voventis, emissa
ante promulgationem Codicis in Religionibus votorum sollemnium, sive
virorum sive mulierum, sint moderanda quoad modum dimissionis reli
giosorum et quoad effectus dimissionis a iure ant iquo vigente ante
Cod icem. 1
Resp . : Affirmative.
1 Cadono per conseguenza i commenti fatti in Riviste pur autorevoli ad altro dubbio o incompletamente o indebitamente pubblicato. Ecco, per maggior chiarezza, la domanda presentata alla Commissione, alla quale domanda il dubbio corrisponde : «Fr. Iosephus Antonius a 'Sí Ioanne in Persicelo, Procurator Generalis Ordinis Fra-«trum "Minorum Gappuccinórum, ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus, quae sequun-« tur humiliter exponit :
« In Ordinibus regularibus virorum sive etiam monialium stricte dictarum, vota « simplicia, quae usque ad diem Pentecostes h. a. 1918 solemnibus praemittebantur, « erant (et sunt) perpetua ex parte voventis (S. Congr. super st. Reg., Sanctissimus, « 12 iun. 1858, n. I; et S. G. Episc, et Regul., Perpensis, 3 maii 1902, n. V); eaque « vota, usque in diem quo vigere coepit Codex Iuris canonici : a) apud regulares viros «in Ordinibus clericalibus, ex iustis ac rationabilibus causis, solvebantur ex parte « Ordinis in actu dimissionis professorum (Sanctissimus, n. III et IV; et quoad reli-« giosos etiam Ordinis laicalis militari servitio adscriptos, S. C. de Relig. Inter reli-«quas, 1 ian. 1911, n. VIII) ; b) apud Moniales vero solvebantur ab ipsa Sede Apo-« stolica, ad quam recurrendum erat in singulis casibus iuxta praescriptum decreti « Perpensis, n. XII.
« Porro, quum dimissio huiusmodi professorum non videatur contemplari saltem « explicite sub tit. XVI, lib. II,Codicis, de Personis, infrascriptus Procurator Generalis « Ordinis FF. Min. Capuccinorum humiliter quaerit:
«Utrum praedicti Regulares, votis tantum simplicibus sed perpetuis obstricti, «dimitti deinceps possunt, sicut olim, vi decr. Sanctissimus S. Cong. super st. Reg.,
Pontificia Commissio ad Godicis canones authentice interpretandos 477
3. Utrum ad normam canonum 199, § 1, et 874, § 1, Parochi , Vicarii C a n . m, % i
parochorum, aliive sacerdotes ad universitatem causarum delegati, pos- e t 8 7 4 ' L
sint sacerdot ibus Sive saecularibus sive religiosis delegare iurisdictio
nem ad confessiones recipiendas, au t saltem iisdem iam approbat is
iurisdictionem extendere u l t ra f ines loci vel personarum, intra quos ad
normam can. 878, § 1, fuerit circumscripta; an ad id egeant speciali
facultate seu mandato Ordinarii loci.
Resp. : Negative ad pr imam partem, affirmative ad secundam.
4 . A n v i canonis 395, § i , Episcopus teneatur pro quotidianis distri- C a n . 3 9 5 , § i .
butionibus, t am in Cathedral ibus quam in Collegiatis, tertiam par tem
fructuum separare, etiam si in dictis ecclesiis distributiones chorales,
quamvis tenues, originem repetant ex privilegio apostolico.
Resp. : Affirmative.
5 . An optio, de qua in canone 396, § % censeatur prohibita, etiam C a n . 3 9 6 , § %
ubi viget ex speciali indulto apostolico.
Resp . : Affirmative.
6 . Ut rum Canonici iubilati sint exempti a servitio altaris pro sua vice C a n . 4 2 2 , § 2 .
praestando, non obstante contraria consuetudine.
Resp. : Affirmative.
7 . Utrum verba qui sectae acatholicae adhaeserunt canonis 542 sint C a n . 5 4 2 .
intelligenda de iis, qui Dei gratia moti ex haeresi vel schismate, in quibus
nati sunt, ad Ecclesiam pervenerint ; an potius de iis qui a fide defece
run t et sectae acatholicae adhaeserunt .
Resp. : Negative ad primam partem, affirmative ad secundam.
8. Utrum, ad normam canonis 567, § 1, et canonis 578, n. 1, novitii C a n n 5 6 7 , § 1
et professi a votis temporaneis , s i morte praeveniantur, ad eadem ac e t 5 7 8 ' n * 1 *
professi a votis sollemnibus, au t professi a votis simplicibus perpetuis,
suffragia ius habeant , etiamsi aliter ferant constitutiones antea appro
batae a S. Sede.
Resp . : Affirmative et ad mentem.
« 12 iun. 1858, n. IV, respect. Inter reliquas, S. C. de Relig., 1 ian. f911, n. VIII; vel, « si agatur de Monialibus, ad normam decreti Perpensis S. Congr. Episc, et Regul. «3 maii 1902, n. XII, ita ut, data dimissione, ab omni vinculo dictorum votorum et « obligatione liberi fiant ; %
« vel utrum etiam quoad eosdem professos servare licebit modum dimissionis « qui, sub cap. I, tit. XVI, lib. II, Codicis, servandus praescribitur circa Religiosos « qui vota temporaria nuncuparunt ;
« et, quatenus affirmative ad hanc secundam partem, quaeritur utrum Reli-« giosus (regularis sive monialis), hoc modo dimissus, ipso facto solutus habendus sit « ab omnibus votis religiosis, uti de dimissis professis votorum temporariorum statui-« tur in can. 648».
478 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Mens est : Ordines et Congregationes religiosae possunt congrua
eademque suffragia pro omnibus novitiis, temporanee professis et pro
fessis a votis sollemnibus aut professis a votis simplicibus perpetuis,
praescribere in suis consti tut ionibus emendandis et pro approbatione
exhibendis ad S. C. Religiosorum, ad no rmam eiusdem S. Congrega
tionis Decretum diei 26 iunii 1918,
9. Num verba nisi constitutiones aliud ferant canonis 569, § T, ad
vocem libere referantur, ita ut liceat per consti tutiones determinare in
quem finem de usu et usufructu a noviti is sit s ta tuendum.
Resp. : Constitutiones ante promulgat ionem Codicis approbatae ser
vandae sunt sive novitiis ad imant ius disponendi de usu et usufructu
suorum bonorum, sive hoc ius limitent, seu praefiniant.
10. Utrum canon 621, § 1, intelligendus sit t an tum de religiosis men-
dicantibus strictu sensu dictis ; an etiam de illis, qui latiori sensu tales
appellantur, uti sunt Fra t res Ordinis Praedicatorum.
Et quatenus affirmative ad pr imam pa r t em:
An dicti mendicantes indigeant Ordinarii licentia, si velint sti
pem petere in dioecesi pro aedificatione, ornatu , etc.* suarum eccle
s iarum.
Resp. : Affirmative ad pr imam partem, negative ad secundam; quod
vero att inet ad licentiam ab Ordinario obt inendam provisum in c i t
caii. 621, § 1.
11. Utrum qui ad preces parentum, contra praescriptum canonis 756, a
r i tus alieni ministro baptizati sunt, pert ineant ad r i tum in quo sunt bapti
zati, vel ad ritum-in quo, iuxta praescr iptum canonis 756, baptizari de
buissent.
Resp. : P rou t casus exponitur, negative ad 1™ partem, affirma
tive ad 2 m .
12. Utrum facultas celebrandi Missam in domo privata sit ab Ordi
nario, ad normam canonis 822, § 4, in terpre tanda restrictive.
Resp . : Affirmative.
13. Utrum, ad normam can. 987, impeditis adnumerandus sit is, cuius
pater vel mater t an tum est acatholicus, alter parens catholicus. Et, qua
tenus affirmative, an etian» eo in casu, quo matr imonium mixtum datis
cautionibus cum dispensatione in hoc vetito contractum fuit.
Resp . : Affirmative in omnibus .
14. An sepultura fidelium, quae locum obtinet in ecclesia subter
ranea, censenda sit facta in ecclesia in sensu canonis 1205, § 2.
Resp. : Affirmative, si agatur de ecclesia subterranea, quae sit vere
et proprie ecclesia, divino cultui addicta.
Pontificia Commissio ad Codicis canones authentice interpretandos 479
15. Ut rum periculum offensionis, vulgo malumore, ex par te fidelium C a n . 1215.
et cleri sit, ad normam canonis 1215, gravis causa, quae excuset a
transferendis cadaveribus fidelium e loco in quo reperiuntur , ad eccle
siam ubi funus persolvatur .
Resp. : Negative, et consuetudinem non transferendi cadavera f ide
lium, an tequam tumulentur , e loco in quo reperiuntur in ecclesiam
esse reprobandam.
16. An in collatione paroeciarum non reservatarum possit Episcopus c a n n . 1 3 5 5 , 1 3 5 6 ,
imponere pro u n a vice t an tum moderatam taxam favore Seminarii, etiam 1 4 4 L
si paroecia de qua, obnoxia sit t r ibuto huic Insti tuto solvendo.
Resp. : Recurrendum esse in singulis casibus ad S. Congregationes
competentes.
17. Utrum Ordinarius, praetermissis iuris sollemnitatibus i n Con- C a n . 1 9 9 0 .
sti tutione Apostolica Dei miseratione requisitis, mat r imonium possit
declarare nullum cum interventu tamen defensoris vinculi matrimonialis,
quin opus sit secunda sententia, hisce in casibus, nempe :
.1) Si duo catholici, in loco certe antehac obnoxio cap. Tametsi
Conc. Tridentini, vel post Decretum Ne temere, matr imonium civile tan
tum inierunt, omisso ritu ecclesiastico, et, obtento civili divortio, novum
in Ecclesia inire s tudent matr imonium vel novum matr imonium, civiliter
initum, in foro Ecclesiae convalidare.
2) Aut catholica pars , quae cum acatholica, spretis Ecclesiae legibus,
in templo sectae protestanticae (in loco certe antehac obnoxio cap. Tam
etsi Conc. Tridentini, et ubi Benedictina declaratio extensa non est, vel
post Decretum Ne temere) matr imonium contraxit, obtento civili divortio,
in facie Ecclesiae novum matr imonium cum catholico consorte inire vult.
3) Aut apostatae a fide catholica, qui in apostasia civiliter vel ritu
alieno se iunxerunt , obtento civili divortio, poenitentes ad Ecclesiam
redire et cum parte catholica alteras nupt ias in Ecclesia celebrare desi
derant.
Resp . : Casus supra memorati nullum iudicialem processum requi
run t au t in terventum defensoris vinculi, sed resolvendi sunt ab Ordi
nario ipso, vel a Parocho, consulto Ordinario, in praevia investigatione
ad matrimonii celebrationem, de qua in can. 1019 et seqq.
Romae, 16 octobris 1919.
PETRUS Card. GASPARRI, Praeses.
Aloisius Sincero, Secretarius.
m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Pariment i è stato sottoposto alla Commissione Pontificia per la
interpretazione del Codice di diritto canonico il seguente dubbio :
Può ritenersi tu ta conscientia la dottrina insegnata da alcuni autori,
che dopo la pubblicazione del Codice è permesso nei giorni di solo digiuno
mangiar carne più volte il giorno?
L'Erri o Presidente della Commissione ha risposto il giorno 29 ottó
bre 1919: Negative.1
PIETRO Card. GASPARRI, Presidente.
Luigi Sincero, Segretario.
1 Nella adunanza plenaria del 9 dicembre 1917, gli Emi Padri, propostosi il seguente dubbio : Utrum dubia quae minoris sint momenti aut non multum difficultatis habeant, solvi possint ab Eñio Praeside Commissionis, hanno risposto : affirmative.
Diarium Romanae Curiae 481
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S A C R A C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I
Martedì 4 novembre 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Preparatoria, nella quale, con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati e dei Consultori teologi componenti la medesima, si è discusso il dubbio sopra l'eroismo delle virtù della Ven, Serva di Dio Maria Michela del Ssmo Sacramento, Fondatrice della Congregazione delle Ancelle del Ssmo Sacramento e della Carità.
Martedì 11 novembre 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie:
1) introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Servo di Dio Fortunato Redolii, Sacerdote professo della Congregazione dei Chierici Regolari di S. Paolo, detti Barnabiti;
2) intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Giuseppa Du Bourg, fondatrice della Congregazione delle Suore dette del Divino Salvatore e della Ssma Vergine;
3) intorno alla concessione ed approvazione dell'Officio proprio con la Messa e dell'elogio da inserire nel Martirologio dell'Ordine in onore del Beato Isnardo da Chiampo, Sacerdote professo dell'Ordine dei Predicatori,
4) e parimenti intorno alla concessione ed approvazione dell'Officio pro
prio con la Messa e dell'elogio da inserire nel Martirologio dell'Ordine in onore
del Beato Giovanni Pelingotto del Terz'Ordine di S. Francesco.
Martedì 25 novembre 1919, presso l 'Emo e Rmo Signor Cardinale Gennaro Granito Pignatelli di Belmonte, Ponente della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Ven. Francesco da Camporosso, Laico professo dei Minori Cappuccini, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti, Antipreparatoria,
nella quale, dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima, si è discusso il dubbio sopra l'eroismo delle virtù, esercitate dallo stesso Venerabile Servo di Dio.
4sr Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S E G R E T E R I A D I S T A T O
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare:
15 novembre 1919. Il Revino P. Giovanni Lottini, dei Frati Predicatori, Com
missario della Suprema Sacra Congregazione del
S. Offizio.
18 » » Il sig. avv. Giovanni Guasco, membro del Collegio degli
Avvocati del Sacro Concistoro.
19 » » L'Emo signor Cardinale Oreste Giorgi, Protettore della Con
gregazione degli Oblati di Maria Vergine.
20 » » Mons. Benedetto Aloisi Masella, Nunzio Apostolico del Chile.
27 » » Mons. Ermenegildo Pellegrinetti, Uditore di seconda classe,
destinandolo à prestar servizio presso la Nunzia
tura Apostolica in Polonia.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al Soglio Pontificio:
25 ottobre 1919. Mons. Francesco d'Aquino Correa, Vescovo titolare di Pru-siade e Presidente dello Stato di Matto Grosso nel Brasile.
17 novembre » Mons. Andrea Karlin, Vescovo titolare di Temiscira.
Prelati Domestici di S. S.:
2 agosto 1919. Mons. Ignazio Seipel, dell'archidiocesi di Vienna.
5 novembre » Mons. Giovanni Peiffer, della diocesi di Lussemburgo. » » » Mons. Ignazio Malandrucco, della diocesi di Alatri.
18 >y ; » Mons. Guglielmo Hume, dell'archidiocesi di Nuova Orleans. » » » Mons. Francesco Müller, del Vicariato Apostolico di Sas
sonia.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
12 novembre 1919. Al sig. Maurizio Margot, dell'archidiocesi di' Parigi.
Diarium Romanae Curiae 483
La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe milliare:
25 ottobre 1919. Al sig. capitano Antonio Tommaso d'Aquino Correa, Diret
tore generale delle Poste nello Stato di Matto
Crosso in Brasile.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
22 luglio 1919. Al sig. Gerardo Goemaere, della diocesi di Namur. 4 novembre » Al sig. avv. Giuseppe Casini, di Roma. » » » Al sig. avv. Giacomo Salvatori, di Roma. 6 » » Al sig. Alberto Fleskens, della diocesi di Bois-le-Duc.
12 » » Al sig. cav, Augusto Florio, di Roma.
13 » » Al sig. Enrico Leman-Denoyelle, della diocesi di Tournay,
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
4 agosto 1919. Al sig. Eugenio Delchambre, della diocesi di Namur.
7 ottobre » Al sig. Giorgio Adolfo Strieder, del vicariato apostolico di
Sassonia.
20 » » Al sig. prof. Aurelio Mariani, della diocesi di Velletri. » » » Al sig. avv. Fortunato Mongini, della medesima diocesi. 4 novembre » Al sig. dott. Augusto Schumacher, della diocesi di Lus
semburgo.
» » » Al sig. avv. Giuseppe Amici, di Roma.
» » » Al sig. Desiderato Pesnel, della diocesi di Coutances. » » » Al sig. Filippo M. Leone Oberlin, della medesima diocesi. » » » Al sig. conte Luigi de Kergorlay, della medesima diocesi.
8 » » Al sig. Giovanni Carrol Griffin, dell'archidioeesi di Westminster.
12 » » Al sig. Maurizio Chardard, dell'archidioeesi di Parigi. 18 » » Al sig. Giovanni Verhejien de Roosendal, dell'archidioeesi
di Breda.
» » », Al sig. Michele Krings, della diocesi di Treviri.
La Commenda dell' Ordine di 8. Silvestro Papa :
20 ottobre 1919. Al sig. dott. Ludovico Mader, dell'archidioeesi di Monaco. 28 » » Al sig. Saturnino J. Unzué, dell'archidioeesi di Buenos
Aires.
20 novembre » Al sig. rag. Filippo Cancani Montani, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
16 novembre 1919: Al sig. maestro Filippo Mattoni, di Roma.
m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
M A G G Í O R D O M A T O D I S U A S A N T I T À
NOMINE
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.:
10 novembre 1919. Mons. Anisio Ayres Estéves, della diocesi di Barra.
12 » » Mons. Francesco Ricci, della diocesi di Velletri.
13 » » Mons. Francesco Severiano de Figueredo, dell'archidiocesi
di Parahyba.
14 » » Mons. Gregorio Magni, della diocesi di Velletri.
» » » Mons. Tommaso Onnelli, della diocesi di Velletri.
10 » » Mons. Francesco Bracci, della diocesi di Civitaeastellana.
» » » Mons. Felice Conti, della medesima diocesi.
19 » » Mons. Marcello Mimmi, dell'archidiocesi di Bologna.
21 » » Mons. Giovanni Battista Imperiali, della diocesi di Sabina.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
6 novembre 1919. Il sig. Walter Raleigh Kerr, dell'archidiocesi di Quebec.
19 » » Il sig. visconte Carlo Enrico du Laurent, dell'archidiocesi
di Rennes.
21 » » Il sig. conte Isidoro Colonna Czosnowski, di Roma.
» » » Il sig. Emanuele Lopez de Ayala y del Hierro, della diocesi
di Madrid.
Camerieri d'onore m abito paonazzo di S. S.:
14 ottobre 1919. Mons. Antonino Prato, della diocesi di Piazza Armerina.
11 novembre » Mons. Paolo Tuching, dell'archidiocesi di Colonia.
21 » » Mons. Massimino Milani, della diocesi di Sabina.
» » » Mons. Alfredo Ferri, della medesima diocesi.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.:
13 novembre 1919. Il sig. Giorgio di Garmona, dell'ai chidiocesi di Messico.
Cappellani d'onore extra Urbem di S. S:
10 novembre 1919. Mons. Leone Greco, della diocesi di Lecce.
» » » Mons. Gioacchino Sansonetti, della medesima diocesi.
N E C R O L O G I O
U novembre 1919. L'Emo sig. Cardinale Felice De Hartmann, arciv. di Colonia.
14 » » Mons. Pietro Giuseppe Geay, vescovo titolare di Samo.
24 » » Mons. Paolo Gastone Laperrine d'Hautpoul vescovo tito
lare di Carisio.
Annus XI - VoL XI 19 Decembris 1919 Num. 14
ACTA APOSTOLICAE SEDE COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
SACRUM CONSISTORIUM
Die 15 decembris 1 9 1 9 , in palatio apostolico Vaticano, habi tum est
Consistorium secretum, cuius Acta ex ordine referuntur:
I
I. - CREATIO ET PUBLICATIO S. R. E. CARDINALIUM
Ssmus Dominus Noster Benedictus Papa XV, allocutione in S. Con
sistorio habita , publicavit S . R . E . presbyterum Cardinalem
ADULPHUM BERTRAM, archiepiscopum Vratislaviensem, creatum et
reservatum in pectore in S. Consistorio diei 4 decembris 1 9 1 6 .
Creavit deinde et publicavit S. R. E. presbyteros cardinales :
PHILIPPUM CAMASSEI, patr iarcham Hierosolymitanum;
AUGUSTUM SILJ , archiepiscopum tit. Caesariensem, S . R . E . vice-came-
ra r ium;
IOANNEM SOLDEVILA Y ROMERO, archiepiscopum Caesaraugustanum ;
THEODORUM VALFRÈ DI BONZO, archiepiscopum tit. Trapezunt inum,
Nuntium apostolicum in Aust r ia ;
ALEXANDRUM KAKOWSKI, archiepiscopum Varsaviensem ;
EDMUNDUM DALBOR, archiepiscopum Gnesnensem et Posnaniensem. ACTA, vol. X I , n. 14 . — 19-1&.919. 38
486 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II. - PROVISIO ECCLESIARUM
In eodem Consistorio Ssmus Dominus Noster has, quae sequuntur ,
ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
Archiepiscopali ecclesiae Ferrariensi et episcopali Comaclensi prae
fecit R. P. D. Franciscum Rossi, hactenus archiepiscopum Calari
t anum.
Titulari metropolitanae ecclesiae Bardinensi, R. P. D. Gisienum
Veneri, hac tenus episcopum Aquaependentem.
Titulari archiepiscopali ecclesiae Tamiathensi, R. P. D. Sebastianum
Leite de Vasconcellos, hactenus episcopum Beiensem.
Titulari archiepiscopali ecclesiae Caesariensi, R. D. Benedictum Aloisi-
Masella, Nuntium apostolicum apud Rempublicam Cilenam.
Titulari archiepiscopali ecclesiae Constantiensi,R. D. Pe t rum Pisani,
Delegatum apostolicum in Indiis Orientalibus.
Metropolitanae ecclesiae Bombayensi, R. P. Albanum Goodier, e Socie
tate Iesu.
Titulari episcopali ecclesiae Themiscyraeae, R. P. D. Andream Karlin,
hac tenus episcopum Tergest inum et Iust inopol i tanum.
Cathedrali ecclesiae Tergestinae et lustinopolitanae, R. P. D. Angelum % Bartolomasi, hac tenus episcopum ti tularem Derbensem.
Cathedrali ecclesiae Maceratensi et Tolentinae, R. P. D. Dominicum
Pasi, hac tenus episcopum ti tularem Philadelphiensem.
Titulari episcopali ecclesiae Besainensi, R. P. D. Dominicum Scopel-
liti, hac tenus episcopum Oppidensem.
Titulari episcopali ecclesiae Paltensi, R. P. Prosperum Bernardi ,
praela tum Acrensem et Puruensem. .
Cathedrali ecclesiae Nuscanae, R. D. Paschalem Mores, in Lucerinae
dioecesis cathedrali canonicum poenitentiarium.
Cathedrali ecclesiae Oppidensi, R. D. Antonium Galati, in loco vulgo
Vallelunga, dioecesis Miletensis, archipresbyterum.
487"
Insuper Beatissimus Pater alios etiam, iam renuneiatos per Apo
stolicas sub plumbo Litteras, Sacrorum Antistites publicavit, scilicet:
ARCHIEPISCOPOS :
Mocissensem, Adulphum Fritzen, iam episcopum Argentoratensem.
Attatiensem, Willibrordum Benzler, iam episcopum Metensem.
Fogarasiensem et Albae-Iulien., Basilium Suciu.
Theatinum, Nicolaum Monterisi, iam episcopum Monopolitanum.
EPISCOPOS:
Fortugallensem, Antonium Barrosa Leâo, iam episcopum Pharao
nensem.
Cusarum, Romualdum Ialbrzyhowski.
Argentoratensem, Carolum Ruch.
Metensem, Ioannem Baptistam Pelt. ^
Verae Crucis, Raphaelem Guizar Valencia.
Tepicensem, Emmanuelem Azpeitia Palomar.
Madaurensem, Ignat ium Le Ruzic, iam episcopum Caiesensem.
Paraetoniensem, Ernes tum Tonizza.
Polemoniensem, Iosephum Dardand.
Catennensem, Raimundum Calvo.
Orthosiensem, Hyppolitum Olivelli.
II
I. - EMI PP. CARDINALES RUBRO" GALERO ORNANTUR
Die 18 decembris 1919, in palatio Apostòlico Vaticano, habi tum est
Consistorium publicum, in quo Ssmus Dominus Noster Purpura to rum
Pa t rum galero ornavit, in primis Cardinalem creatum die '4 decem
bris 1916, nempe :
Emum ADULPHUM BERTRAM,
deinde Cardinales die 15 decembris 1919 creatos, nempe :
E m u m PHILIPPUM CAMASSEI,
Emum AUGUSTUM SILJ ,
488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Emum THEODORUM VALFRÈ DI BONZO,
Emum ALEXANDRUM KAKOWSKÍ,
Emum EDMUNDUM DALBOR.
IL - PROVISIO ECCLESIARUM
Eadem die, in Consistorio secreto, Beatissimus Pater has, quae
sequuntur , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
Cathedrali ecclesiae Arrelinae praefecit R. P. D. Emmanuelem
Mignone, hactenus episcopum Volaterranum.
Cathedrali ecclesiae Giennensi, R. P. D. Emmanuelem Basulto y
Jiménez, hactenus episcopum Lucensem.
Titulari episcopali ecclesiae Thapsensi, R. P. D. Arthurum Caelesti-
num Alvarez, hactenus episcopum Zuliensem.
Cathedrali ecclesiae Lucensi, R. P. D. Placidum Angelum Rey-Lemos,
hactenus episcopum titularem Hamathensem.
Titulari episcopali ecclesiae Tlousinae, R. P. D. Franciscum Uranga
y Saenz, hac tenus episcopum Sinaloensem, deputatum in auxiliarem
Rmi Archiepiscopi de Guadalajara.
Cathedrali ecclesiae Nanceyensi, R. D. Hippolytum De La Celle,
vicarium generalem honorarium Molinensem.
Cathedrali ecclesiae S. Germani, R. D. Iosephum Romualdum Léo
nard, canonicum et parochum loci Mont-Joli eiusdem dioecesis.
Cathedrali ecclesiae Caratingensi, R. D. Carolum Fernandum da Silva
Tavora, parochum et vicarium foraneum S. Iosephi Além Parahyba, in
archidioecesi Mariannensi.
Titulari episcopali ecclesiae Sozusensi, R. D. Alphonsum Belloso,
canonicum theologum metropoli tanae ecclesiae S. Salvatoris in America.
Titulari episcopali ecclesiae Flaviadensi, R. D. Ioannem Murray,
deputa tum in auxiliarem Antistitis Hartfortiensis.
Titulari episcopali ecclesiae Temnitensi, R. D. Michaelem De Andrea,
parochum ecclesiae S. Michaelis in civitate Bonaerensi .
Titulari episcopali ecclesiae Hamathensi, R. D. Valentinum Cornelias
y Santamaria , deputatum in adminis t ratorem dioecesis Celsonensis.
Acta Benedicti PP. XV 489
Insuper Beatissimus Pater alios etiam, iam renunciatos per aposto
licas sub plumbo Litteras, Sacrorum Antistites publicavit, scilicet :
ARCHIEPISCOPOS :
Sardicensem, Paulum de Huyn, iam archiepiscopum Pragensem.
Pragensem, Franciscum Kordác.
EPISCOPOS :
Bolivarensem, Carolum Mariam de la Torre, iam episcopum Loiensem.
Maximianopolitanum, Gulielmum O' Hare .
Vaciensem, S tephanum Hanauer .
Ehithymnensem, Antonium Antunes .
Catacensem, Ioannem Fiorentini , iam episcopum Tricaricensem.
Pentacomiensem, Ceslaum Sckolowski.
ABBATES:
B. M. V. Maris Stella, Cassianum Haid.
Ssmae Trinitatis Cavensis, Placidum M. Nicolini.
III . - TITULI EMIS PP. CARDINALIBUS ASSIGNATI
Deinde Beatissimus Pater assignavit :
Emo BERTRAM t i tulum S. Agnetis extra moenia;
Emo GAMASSEI t i tulum S. Mariae in Aracoeli;
Emo SILJ titulum S. Caeciliae;
Emo VALPRO DI BONZO t i tulum S. Mariae supra Minervam;
Emo KAKOWSKI t i tulum S. Augustini;
Emo D ALBOR t itulum S. Ioannis ante Por tam Latinam.
IV. - SACRI PALLII EXPOSTULATIO ET CONCESSIO
Tandem Beatissimus Pater sacrum Pallium expostulatum concessit
ecclesiis:
Melburnensi (ex successione), Ferrariensi, Montis Begalis (ex suc
cessione), Theatinae, Bombayensi, Pragensi, Fogarasiensi, Vaciensi (ex
privilegio), Arretinae (ex privilegio).
490 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium. Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S E G R E T E R I A D I S T A T O
SS. CONGREGAZIONI ASSEGNATE AGLI EMI CARDINALI
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di asse
gnare ai nuovi Emi e Rmi signori Cardinali, che nel Concistoro pubblico del
18 dicembre 1919 ricevettero il cappello cardinalizio, le seguenti SS. Congre
gazioni:
All'Eûio signor cardinale Adolfo Bertram, le sacre Congregazioni: dei
Sacramenti, del Concilio, del Cerimoniale e della Rev. Fabbrica_,di S. Pietro.
All'Emo signor cardinale Filippo Camassei, le sacre Congregazioni: dei
Sacramenti, di Propaganda Fide, dei. Seminari e delle Università degli Studi
e per la Chiesa Orientale.
All'Emo signor cardinale Augusto Silj, le sacre Congregazioni: del Con
cilio, dei Religiosi, dei Seminari e delle Università degli Studi e della Rev. Fab
brica di S. Pietro.
All'Emo signor cardinale Teodoro Valfrè Di Bonzo, le sacre Congrega
zioni: del Concilio, dei Religiosi, degli Affari Ecclesiastici Straordinari e per
la Chiesa Orientale.
All'Eolo signor cardinale Alessandro Kakowski, le sacre Congregazioni:
dei Sacramenti, di Propaganda Fide, dei Seminari e delle Università degli
Studi e della Rev. Fabbrica di S. Pietro.
All'Emo signor cardinale Edmondo Dalbor, le sacre Congregazioni: del
Concilio, dei Riti, del Cerimoniale e dei Seminari e delle Università degli Studi.
INDEX GENERALIS RERUM (ANN. X I — VOL. X I )
I . - A C T A B E N E D I C T I P P . X V
EPISTOLAE ENCYCLICAE, 2 0 9 , 4 3 7 .
EPISTOLA APOSTOLICA, 4 4 0 .
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE, 2 2 2 , 3 3 7 .
LITTERAE APOSTOLICAE, 3 3 , 6 5 , 6 6 , 6 8 ,
1 0 9 , 2 2 6 , 2 2 8 - 2 2 9 , 2 6 2 , 2 6 3 , 3 0 5 , 3 6 9 ,
3 7 1 , 3 7 2 , 4 0 9 , 4 5 6 , 4 5 7 . •
EPISTOLAE, 3 5 - 3 7 , 7 0 , 7 1 , 1 0 8 , 1 2 1 , 1 2 2 ,
1 6 9 , 1 7 1 , 2 3 0 , 2 6 4 - 2 7 5 , 3 0 7 , 3 0 8 , 3 4 0 -
3 4 4 , 3 7 6 - 3 8 1 , 4 1 1 , 4 1 2 , 4 6 0 , 4 6 1 .
ALLOCUTIONES, 9 8 , 2 5 7 .
SERMO, 1 1 1 .
ACTA SACRORUM CONSISTORIORUM, R 9 7 -
1 0 8 , 2 5 7 - 2 6 1 , 4 8 5 - 4 8 9 .
11. - A C T A
S A C R A R U M C O N G R E G A T I O N U M
S. CONGREGATIO S . OFFICII, 5 , 7 2 , 3 0 9 , 3 1 7 .
S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS :
a) Documenta, 6 , 3 9 , 4 3 , 4 4 , 7 2 , 7 4 , 7 5 , 1 1 9 , 1 2 0 , 1 2 4 , 1 7 5 , 1 7 7 , 2 3 3 ,
2 3 4 , 2 7 7 , 3 4 6 .
b) Provisiones Ecclesiarum, 7, 4 5 , 7 6 , 1 7 8 , 2 3 5 , 2 7 9 , 3 4 7 , 3 8 2 , 4 1 5 .
c) Nominationes, 4 5 , 7 6 , 2 3 5 , 3 1 7 , 3 4 8 , 4 1 5 .
d) Designationes Ordinariorum pro appellatione, 2 7 9 - 2 8 0 , 3 4 8 , 4 1 5 .
S. CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRA
MENTORUM, 8.
S. CONGREGATIO CONCILII, 9 , 4 6 , 7 7 - 7 8 , 1 2 8 ,
2 3 6 , 2 8 0 , 3 1 8 , 3 4 9 , 3 8 2 , 4 1 6 , 4 6 2 - 4 6 3 .
S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS, 1 8 , 1 7 9 ,
2 3 9 , 2 4 0 , 3 2 1 , 3 2 3 , 4 2 0 .
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE :
a) Notificationes, 5 1 . 1 7 9 , 2 4 1 , 2 8 5 ,
4 0 3 .
b) Nominationes, 1 8 0 , 3 8 7 . c) Designationes Ordinariorum
pro appellatione, 5 2 , 1 8 0 , 3 2 4 . S. CONGREGATIO RITUUM :
a) Decreta de Beatificatione vel Canonizatione, 5 2 , 5 5 , 8 3 , 8 6 , 1 3 3 , 1 3 6 , 1 3 9 , 1 8 1 , 1 8 4 , 1 8 7 , 2 4 2 , 2 8 6 , 3 2 4 ,
3 2 6 , 3 2 9 , 3 5 4 , 3 8 8 , 4 6 5 .
b) Liturgica, 5 8 , 1 4 2 - 1 4 5 , 1 9 0 ,
2 4 6 , 2 4 7 , 4 2 0 .
S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS ET DE
STUDIORUM UNIVERSITATIBUS, 1 9 .
I I I . - A C T A T R I B U N A L I U M
S. POENITENTIARIA APOSTOLICA, 2 0 , 3 3 2 .
S. ROMANA ROTA :
a) Sententiae, 2 2 , 8 9 , 1 4 6 , 1 5 4 , 1 9 2 , 2 9 0 , 3 5 8 , 3 9 2 , 4 2 2 , 4 2 8 , 4 6 9 .
6) Citationes edictales, 1 6 3 . c) Causae actae sub secreto, 5 9 .
SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE
TRIBUNAL, 2 9 5 .
COETUS S . R. E. CARDINALIUM A S . P.
PECULIARITER DESIGNATUS, 2 5 1 .
PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS CANO
NES AUTHENTICE INTERPRETANDOS, 4 7 6 .
I V . - A C T A O F F I C I O R U M
SECRETARIA STATUS: Epistola, 2 4 9 .
Diarium Romanae Curiae:
a) Nominationes, 2 9 , 8 1 , 9 4 , 1 6 5 , 2 0 5 , 2 5 2 , 3 0 0 , 3 3 3 , 3 6 4 , 4 0 5 , 4 3 4 , 4 8 1 ,
4 9 0 .
6 ) Necrologium, 3 2 , 6 4 , 9 6 , 1 6 8 , 2 0 8 , 2 5 6 , 3 0 4 , 3 3 6 , 3 6 8 , 4 0 8 , 4 3 6 , 4 8 4 .
n
I N D E X D O C U M E N T O R U M
CHRONOLOGICO ORDINE DIGESTUS
A N N O ' M E N S E
1919
1918
Ian
Nov.
Febr.
Maii
Dec.
D I E i PAG.
14
30
13
16
10
I . - A C T A B E N E D I C T I P P . XV
I. - EPISTOLAE ENCYCLICAE
In hac tanta. - Ad V. E. Felicem S. R. E. card. Hartmann, archiepiscopum Coloniensem, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos Germaniae, de sancto Bonifacio, Germaniae apostolo, ac de eius perfecta constantique cum Apostolica Sede coniunctione, duodecimo exeunte saeculo ab inchoata gloriosi eiusdem Martyris apud Germaniae populos Apostolica Legatione .
Paterno iam diu. - Ad Patriarchas, Primates, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum Ordinarios pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes: de stipe colligenda pro pueris Europae mediae fame laborantibus
II. - EPISTOLA APOSTOLICA.
Maximum illud. - Ad Patriarchas, Primates, Archiepiscopos, Episcopos orbis catholici: de fide catholica per orbem terrarum propaganda
III. - CONSTITUTIONES APOSTOLICAE.
Catholici fideles. - Erectio novae dioecesis graeci ritus « Lungrensis » nuncupatae . .
Legitimis litteris. - S. Sebastiani Fluminis Ianuarii. De erectione insignis collegiatae ecclesiae . . .
I V . - LITTERAE APOSTOLICAE.
Exponendum curavit. - Abbatia Arianensis O. S. B. in Bavaria restituitur in abbatiam sui iuris, commissa exsecutione Abbati Primati O. S. B. . . .
209
437
440
337
33
494 Index documentorum
A N N O M E N S E
1918
1919
Dee.
ian.
Mart.
Apr
Iun.
Iul.
AU£
Sept.
D I E
19
23-
29
15
21
10
Exstat, Derthusensi. - Conceditur in perpetuum indulgentia plenaria toties quoties lucranda die festo titulari Societatis regalis á cingulo Nostrae Dominae ad cathedralis ecclesiae D e r t h u s e n s i s . . . .
Locami, intra fines. - Templum Locarnense B. Mariae Virg. a Saxo, in dioecesi Luganensi, titulo ac privilegiis basilicae minoris honestatur . . . .
Exstat in urbe. - Ecclesia Ss. Ursulae et Sociarum, Vv. et Mm , in urbe Bonaerensi, titulo basilicae minoris decoratur '.
Dilectus filius. - Consociationi Dominae Nostrae a salute Parisiis canonice erectae indulgentiae et spiritualia privilegia conceduntur .
Illustriores. - Ecclesia Rothomagensis B. M. Virginis a Bono Succursu titulo ac privilegiis basilicae minoris decoratur
Quae catholico nomini. - Vicariatu Apostolico Congi Belgici dismembrato, duo ex eo constituuntur Vicariatus, alter titulo « Leopoldopolitanus », alter «Novae Antuerpiae »
Quae catholici orbis. - Ecclesia metropolitana S. Iacobi Maioris in Urbe Marianopoli titulo ac privilegiis basilicae minoris honestatur
Cum ex Apostolico munere. - Metropolitanae ecclesiae Gorcyrensi uniuntur Sedes Zacynthiensis et Cephaludensis
Quae rei sacrae. - Metropolitanae ecclesiae. Naxiensi uniuntur Sedes Tinensis e t Miconensis . . . .
Inclyta Benedicti Patris familia. - Restituitur ecclesia sanctae Iustinae, Patavii sita, in abbatiam benedictinam .
Diuturni. - Ad Germaniae Episcopos: pace tandem sancita, opportuna monita profert quibus, Catholicae Ecclesiae opera, quamprimum belli damna resarciantur. • . . . . . . . . • . . . . . .
Illustriores inter sacras aedes. - Cathedralis ecclesia Derthusensis beatae Mariae Virginis in caelum Assuptae titulo ac dignitate basilicae minoris honestatur . . . . . '. . . . . .
Romanorum Pontificum. - Sanctuarium Eugubinum sancti Ubaldi episcopi titulo basilicae minoris decoratur eidemque alia privilegia conceduntur . .
Vestigiis Romanorum Pontificum. - Ecclesia B. M. Virginis ad Nives, in oppido Cuglieri, dioecesis Bosanensis, basilicae minoris titulo ac privilegiis honestatur . . . . . . . . . . . . . . • •
In suprema. - Nova in Indiis orientalibus dioecesis Patnensis erigitur . . . . . . . . . • . . .
chronologico ordine digestus 4 9 5
ANNO MENSE DIE
1 9 1 9 Sept. 2 7
1 9 1 8 Dec. 2 6
1 9 1 9 Ian. 1
» » 6
» 2 0
» » 2 7
Febr. 5
» » 1 4
» Mart. 1 1
» » 1 2
» 2 0
» 2 1
Parisiis. - Templum parisiense « Voti nationalis », Sacratissimo Iesu Cordi dicatum, basilicae minoris titulo ac privilegiis donatur . r
V. - EPISTOLAE.
Imaginem vestrae. - Ad Iosephum S. R. E. card. Prisco, archiepiscopum Neapolitanum, ceterosque Cam-paniae Ordinarios, gratias agens de communibus obsequentissimis litteris, occasione proximi conventus annui reverenter datis
Inter egregias. - Ad RR. PP. DD. Archiepiscopum Lini anum ceterosque in Peruviana regione Episcopos, de tuenda ac roboranda in eorum dioecesibus fide
Pietatem et fidem. - Ad R. P. D. Arthurum Hinsley, antistitem dom. pont., Anglorum Collegii moderatorem, saeculo exeunte a collegio restituto . . .
Quum annus. - Ad R. P. D. Franciscum Xaverium episcopum Tarbiensem et Lourdensem de sacris solemnibus peragendis in memoriam apparitionis B . M . V . Immaculatae. . . . . . . . . . .
Exeunte altero. - Ad R. F. Himerium a Iesu, Fratrum a Scholis christianis praepositum generalem, altero saeculo exeunte ab obitu S. Ioannis Baptistae de la Salle, eorum Patris legiferi
Praeclara. - Ad R. P. Thomam Pègues, ex Ordine Praedicatorum, qui Summam Theologicam S. Thomae, gallice in modum Catechismi explicatam, edi-derat
Mirifice. - Ad R. P. Reginaldum Garrigou-Lagrange, ex Ordine Praedicatorum, ob editum ab eo tractatum apologeticum « De revelatione »
Nuper. - Ad omnes catholici orbis Episcopos ceterosque locorum Ordinarios de Missionibus catholicis Terrae Sanctae iuvandis . .
Multiplices quidem. - Ad Ioannem S. R. E. card. Cser-noch, archiepiscopum Strigoniensem, de praesenti rei religiosae condicione in Hungaria
Quae Pompeios. - Ad RR. PP. DD. Carolum Gregorium Mariam Grasso, archiepiscopum Salernitanum, Herculanum Marini, archiepiscopum Amal-phitanum, ceterosque Episcopos, qui Pompeios ad Marianam aedem convenerunt: de officiis reverenter exhibitis gratias agens eorumque sollertiam providentiamque commendans
Cohaeret plane. - Ad RR. PP. DD. Bernardum, archiepiscopum Bogotensem, ceterosque Archiepiscopos
496 Index documentorum
A N N O M E N S E D I E
1919 Apr.
10
Maii
22
30
Iun.
24
17
Columbiae: de eorum consilio conventus marialis habendi gratulatur
Quandoquidem. - Ad R. P. Iosephum M. Roberti, Cor-rectorem generalem Fratrum Minimorum, quarto exeunte saeculo a canonizatione S. Francisci de Paula . .
Communes litteras. - Ad Iacobum S. R. E. card. Gibbons, archiepiscopum Baltimorensem, Guilelmum S. R. E. card. O' Connel, archiepiscopum Bosto-niensem, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos Foederatarum Americae Civitatum : de episcoporum conventibus et de sacra aede Immaculatae Virgini Washingtoniae dicanda
Est sane. - Ad R. P. D. Angelum Marquina y Corrales, episcopum Canariensem : de habenda proxime diocesana synodo gratulatur
Quum te. - Ad R. P. D. Ioannem Benlloch y Vivó, archiepiscopum Burgensem: de collegio fovendo in usum missionum exterarum Burgi instituto . .
Inter praestantissimus viros. - Ad R. P. Venantium a Lisle-en-Rigault, Ordinis Minorum Capuccino-rum Ministrum Generalem, tertio pleno saeculo a beatissimo exitu S. Laurentii a Brundusio . . .
Exactum non ita. - Ad religiosas feminas Antistitam ac Sorores Dominicanas Hiberniae: exactum a condita ipsarum familia Dublini saeculum secundum commemorat atque laetatur
Epistola tua. - Ad R. D. sac. Maximilianum Kassiepe, ex Missionariis Oblatis Immaculatae Mariae Virginis, vigesimo quinto exeunte anno a condita pia unione mariali ad fovendas m i s s i o n e s . . . . .
Tristia laeta. - Ad R. P. D. Leopoldum Duarte Silva, archiepiscopum sancti Pauli, eius caritatis et episcopalis officii opera meritis laudibus exornans .
Laetamur tecum. - Ad R. P. D. Paulum Reynaud, episc. t i t . Fussalanum, vicarium apostolicum Ce-Kian Orientalis: quod triginta quinque episcopatus et quadraginta apostolici ministerii annos expleverit, laetatur . . . . . . .
In his rerum angustiis. - Ad R. D. Ioannem Praschl, canonicum Budovicensem, Marialis Congregationis « a Regina Apostolorum » moderatorem : de egregiis in religione promeritis eiusdem sodatitii gratulatur.
Gratum nobis. - Ad R. P. MaurumJParodi, Congregationis Olivetanae abbatem generalem, DC anno exacto ab ea religiosa familia condita. . . . .
Inter am^ritudines. - Ad R. D. Iacobum Ogier, moderatorem sodalitatis « Pro Pontifice et Ecclesia » :
P A G .
265
169
chronologico ordine digestus 4$7
A N N O
1919
M E N S E D I E
Iun.
Iul.
Aug.
Sept.
20
15
11
12
14
Oct.
de oblata petriana stipe gratias agit ac de aucta pia unione gratulatur
Quae semper. - Ad Antonium S. R. E. presb. card. Alendes Bello, patriarcham Olyssiponensem, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos Lusitaniae: de ineunda ratione ad res illius ecclesiae relevandas. . . .
Pontificium. - Ad R. P. Andream Fernandez, e Societate Iesu, praesidem pontificii Instituti Biblici Urbis, de domo, quae eiusdem instituti accessio sit, Hierosolymis aperienda
Quamquam. - Ad R. D. Paulinum Ladeuze, rectorem, itemque ad doctores decuriales universitatis Lovaniensis: de hac ipsa quamprimum in pristinum restituenda
Nel decorso anno. - Ad R. P. Augustinum Garagnani S. L, de erigendo « Istituto di cultura filosofica e religiosa » apud Gregorianam universitatem . .
Inter mariales. - Ad R. P. D. Martinum Hieronymum Izard, archiepiscopum Bituricensem, quinquagesimo redeunte anno cum imagini Dominae Nostrae a S. Corde Iesu in basilica Exoldunensi aurea corona imposita est . . .
Inde ab inito. - Ad R. P. D. Patritium Iosephum O' Con-nor, episcopum Armidalensem, gratulationis causa ob templum cathedrale a fundamentis excitatum et proxime consecrandum
Egregiam pietatem. - Ad universos Helvetiae episcopos, qui Sedunum convenerant
Quoad Hungaria vestra. - Ad Ioannem S. R. E. presb, card. Csernoch, archiepiscopum Strigoniensem, de Hungariae rebus
Magno animum nostrum. - Ad R. P. Bernardinum Iándi, O. S. B., priorem archiabbatiae S. Martini in S. Monte Pannoniae, gratulandi causa
Suspensum occupatumque. - Ad R. P. Remigium Bé-kefi, ex Ordine Cisterciensium, abbatem de Zircz, litterae gratulatoriae
Acceptissimae sane. - Ad Felicem S. R. E. card. de Hartmann ceterosque Episcopos qui Fuldam convenerunt
Equidem libenti animo. - Ad R. P. D. Michaelem, archiepiscopum Monacensem et Frisingensem, ceterosque Bavariae Episcopos, quorum communi epistolae, ex Frisingensi coetu datae, rescribit. . .
Amor ille singularis. - Ad Leonem Adulphum S. R. E. card. A mette, archiepiscopum Parisiensem, ob solemnem consecrationem basilicae Ss. Cordis Iesu ad Montem Martyrum
P A G .
275
340
308
341
344
376
377
378
379
380
381
411
412
Index documentorum
A N N O M E N S E D I E PAG.
1919 Oct. 12 Summas, in quibus. - Ad R. P. D. Felicem Rodul-phum Fels, antistitem urbanum, supremi Consilii Societates germanicae « Christiano nomini propagando » praesidem generalem, qui in subsidium Erythraei collegii nuper conditi stipem miserat. . 460
» » m Dioecesanam synodum. - Ad R. P. D. Iosephum Ru-meau, episcopum Andegavensem, cui de dioecesana
•y 461 VI. - ALLOCUTIONES. i'
i » Martii 10 Antequam Ordinem. - Allocutio S S . D. N. Benedi3 3 Î
cti P P . XV, habita in Consistorio diei 10 martii 1919 98 j Iulii 3 Nobis quidem. - Allocutio S S . D. N. Benedicti P P . XV,
257 i i VII. - SERMO. 1. I » Mart. co Ai dilettissimi figli. - Ad parochos et ad quadragesi-
i i i
<
II. - ACTA SACRARUM CONGREGATIONUM
<
L - SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII.
-
1918 Dec. 14 Decretum quo quaedam prohibentur opuscula . . . 5 1919 Febr. 10 72
» Iul. 4 Decretum de participatione catholicorum societati «ad procurandam christianitatis unitatem » . .. •. . 309
f ? » » 18 317 j
f II. - S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS.
1918 Nov. 22 .6 » Dec. 21 Declaratio circa decretum « Redeuntibus » . . . . 7 » » 30 Decretum de clericis in certas quasdam regiones de- 4'
39 ib 1919 Ian. 1 SECOVIENSIS ET SALISBURGENSIS. Dismembrationis et
119 » » 20 Declaratio circa decretum « Redeuntibus » . . . . 43 *•
» » 24 FORTALEXIENSIS ET CRATENSIS. Commutationis finium . 44 » Febr. . 7 WLADISLAVIENSIS SEU CALISSIENSIS ET KIELCENSIS. Dis I
membrationis e t aggregationis . . . . . . . 119 s » » 15 Decretum pro celebratione Conciliorum et appellatio ]
nibus in regionibus Italiae 72 's
J
chronologico ordine digestus
A N N O M E N S E D I E PAG.
1 9 1 9 Febr. 22 Decretum de cessatione quarumdam facultatum quae 7 4 sacerdotibus durante bello concessae sunt . . . 7 4
» »- » De nominandis administratoribus dioecesanis . . . 7 5
» Mart. 4 Decretum circa quasdam Ordinariorum facultates. . 1 2 0
» » 1 9 Decretum circa proponendos ad episcopale ministerium 1 2 4 in Canadensi dominio et Terrae Novae insulis . 1 2 4
» » . 2 0 Designatio Ordinariorum pro appellatione iuxta cano-1 8 0 1 8 0
» » 22 Lettera circolare all' Episcopato italiano in esecuzione del decreto « Pro Conciliorum celebratione in regio
1 7 5 nibus Italiae » del 15 febbraio 191.9 1 7 5
» » 2 8 1 7 7
» Maii 8 Decretum circa nominationem in dioecesibus vacan2 3 3 tibus dominii Canadensis et Terrae Novae . . . 2 3 3
» » 2 2 DE CHACO. Decretum erectionis Vicariatus Apostolici 2 3 4
» Iun. 2 0 Circolare ai Rmi Ordinari d' Italia per sovvenire ai 2 7 7 2 7 7
» Aug. 1 Declaratio circa naturam quasi-paroeciarum vel missionum dioecesum quarumdam post Codicis iuris ca
3 4 6 3 4 6
l l i . - SACRA CONGREGATIO
DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM.
1 9 1 8 Dec. 7 8
4 IV. - S. CONGREGATIO CONCILII.
» Apr. 1 5 9
» » » LISBONEN. ET ALIARUM IN LUSITANIA. Provisionis paroe-2 3 6
» Iul. 1 4 7 8
» » » 4 6
» Dec. 1 5 WRATISLAVIEN. Constitutionis tribunalium ecclesiasti-1 2 8
1 9 1 9 Febr. 9 2 8 0
» » 2 6 Revocatur decretum de provisione officiorum et bene-7 7
» Maii 1 8 3 4 9
» » » ALBINGANEN. ET ALIARUM. Sanationis alienationum. . 3 8 2
Iun. 2 2 ROMANA ET ALIARUM. De concursu in parochorum trans-3 1 8
» Iul. 1 2 DIOECESIS N. Donariorum votivorum 4 1 6
» Nov. 1 0 Indultum de abstinentia et ieiunio pro America latina 4 6 2
» » 1 1 Ripristinari} ento dello studio presso la sacra Congre-4 6 3
500 Index documentorum
M E N S E DIE.
Dec.
Mart.
Apr.
Iul.
Oct.
Ian. Mart.
Apr.
Maii
Iul.
Ian.
31
10 15
15 20
11
14
10
V. - S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS.
Responsio circa petitionem quorumdam religiosorum e militia redeuntium
De quibusdam libris ad Instituta religiosarum Iuris Pontificii pertinentibus, revisioni et correctioni S. Congregationis subiciendis .
Dubbio Dubium circa dependentiam monialium ab Ordinariis
in Gallia et Belgio. Dubium circa ritus in professione monialium servandos. Circa decretum « Inter reliquas », de religiosis servi
tio militari adstrictis Dubium circa professionem religiosorum laicorum in
Ordinibus regularibus
V I . - S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE.
Decretum de Missionariis e militia redeuntibus . . Privilegia conceduntur « Piae Unioni cleri pro mis
sionibus » Decretum: Archiepiscopus Ultraiectensis nominatur
Praeses in. Hollandia Piae unionis cleri pro missionibus.
Decretum quo extenditur iurisdictio Delegati Apostolici Australasiae. . . . . . . . . . . . .
Designatio Ordinariorum pro appellatione iuxta canonem 1594, § 2
Decretum circa nominationem Visitatoris Apostolici in Missiones Sinensis regionis finitimorumque re-gnorum
VII. - S. CONGREGATIO RITUUM.
PINNEN. Decretum canonizationis beati Gabrielis a Virgine Perdolente, clerici professi e Congregatione Clericorum regularium excalcéatorum a Sanctissima Cruce et Passione D. N. I. C. . . . . . . . ,
ROMANA. Decretum beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Annae Mariae Taigi, matrisfami-lias, e tertio Ordine Sanctissimae Trinitatis redemptionis captivorum
ROMANA. Dubia ALBINGANEN. Dubium . . . . . . . . . . . . BRIXIEN. Decretum super introductione causae beatifi
cationis et canonizationis Servi Dei Innocentii a Bertio, sacerdotis professi Ordinis Minorum S. Francisci Capuccinorum.
chronologico ordine digestus 501
A N N O M E N S E D I E
1919 Ian.
Febr.
Mart.
Apr.
Maii
14
9 17
14
16
P A G .
ACTA, vol. X, n. 14.
ANDEGAVEN. Decretum super introductione causae beatificationis seu declarationis martyrii Servi Dei Natalis Pinot, parochi vici « Louroux-Béconnais ».
URBIS ET ORBIS. De Missa votiva solemni Ssmi Sacramenti, vel de pace, omittenda in oratione XL Horarum, die Gommemorationis omnium fidelium defunctorum
VICARIATUS APOSTOLICI GABONEN. De benedictionibus et sacramentalibus pro catechumenis
Dubium de nomine Antistitis exprimendo in canone Missae
ROMANA. Decretum beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Annae Mariae Taigi, matrisfami-lias, e tertio Ordine Ssmae Trinitatis redemptionis captivorum
PARISIEN. Decretum beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Ludovicae de Marillac, viduae Le Gras, confundatricis Societatis Puellarum caritatis
BRIXIEN. Decretum beatificationis Servi Dei Ludovici Pavoni, sacerdotis et fundatoris Congregationis Filiorum Mariae Immaculatae
SPOLETANA. Decretum confirmationis cultus ab immemorabili tempore praestiti Servo Dei Fr. Ugolino a Gualdo Captaneorum, Ord. Eremitarum S. Augustini, beato nuncupato
PAPIEN. Decretum confirmationis cultus ab immemorabili tempore praestiti Servo Dei Isnardo de Chiampo, sacerdoti professo Ordinis Praedicatorum, beato vel sancto nuncupato
CLAROMONTEN. SEU NOVAE CALEDONIA E. Decretum beatificationis seu declarationis martyrii Servi Dei Blasii Marmoiton, laici professi Societatis Mariae, in odium fidei, uti fertur, interempti
AURELIANEN. Canonizationis Beatae Ioannae de Arc, virginis, Aurelianensis puellae nuncupatae . . .
Praefationes i n Missali Romano inserendae . . . . MARIANOPOLITANA. De Missa et Communione durante
expositione Ssmi Sacramenti Dubium BERGOMEN. Decretum beatificationis et canonizationis
Servae Dei Paulae Elisabeth, in saeculo Constan-tiae Cerioli viduae Buzecchi-Tassis, fundatricis ac primae moderatricis generalis Instituti Sororum a S. Familia
Decretum super occurrentia duorum responsoriorum de tempore cum duobus responsoriis Apostolorum et Evangelistarum vel Martyrum tempore paschali.
19-12-919. 34
Index documentorum
A N N O
1919
M E N S E
Iul.
DIE
22
Oct. Nov.
23
6 1.2
1918 Oct. 31
1919
1918
Dec.
Iul.
Ian. Febr. Maii
15
18
5 10
AURELIANEN. Decretum canonizationis beatae Ioannae de Arc, virginis, puellae Aurelianensis nuncupatae.
PARISIEN. Decretum beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Ludovicae de Manilae viduae le Gras, confundatricis Societatis Puellarum caritatis . ,
CAMERACEN. Decretum beatificationis seu declarationis martyrii Magdalenae Fontaine et trium Sociarum eius, ex Instituto Puellarum caritatis S. Vincentii a Paulo, necnon Mariae Clothildis Angelae a S. Francisco Borgia et decem Sociarum eius, ex Ordine monialium Ursulinarum de Valenciennes . . .
DUBLINEN. Beatificationis seu declarationis martyrii servorum Dei Fiacrii Tobin a Kilkennia et Ioannis Baptistae Dowdal ab Ultonia, Ordinis Minorum S. Francisci Capuccinorum, in Hibernia pro fide, uti fertur, interemptorum
NUCERINA PAGANORUM SEU SALERNITANA. Beatificationis et canonizationis Servae Dei Philumenae Ioannae Genovese e Tertio Ordine S. Francisci . . .
URBIS ET ORBIS. Circa Missam de requie MEDIOLANEN. Decretum beatificationis et canonizationis
Servi Dei Fortunati Redolii, sacerdotis professi e Congregatione clericorum regularium S. Pauli, Barnabitarum
VIII. - S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS
ET DE STUDIORUM UNIVERSITATIBUS.
Decretum de experimentis ad gradus in Iure canonico assequendos
I I I . - A C T A T R I B U N A L I U M
I. - SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA.
Pia Unio cleri pro missionibus, quae vulgo « Pia Unione missionaria dei clero» nuncupatur, spiritualibus favoribus augetur
Dubium circa potestatem adnectendi indulgentias ro-sariis, coronis precatoriis, etc. . . . . . . . .
II. - SACRA ROMANA ROTA.
FLORENTINA. Nullitatis matrimonii (Benvenuti-Tazioli). ANNECIEN. Finium parochialium VICARIATUS NYANZAE SEPTENTRIONALIS. Nullitatis ma
trimonii (Muliunya-Alibadzewa)
chronologico ordine digestus 503
A N N O • M E N S E D I E
1918 Iul. 2 » » 9 » » 13 » Nov. 15 » Dec. 15
1919 Ian. 1 1
» » 31
» Febr. 15 » Mart. 1
» Nov. 18
» Maii 3 1
» Mart. 24
» Oct. 29
> Maii 28
GRA.VINEN. Nullitatis matrimonii (Perrino-Trotta) . . PARISIEN. Nullitatis matrimonii (Loubery-Risler) . . MAURANEN. SEU CAMBERIEN. Nullitatis sententiae . . NEAPOLITANA. Nullitatis matrimonii (De Angelis-Costa). PARISIEN. Nullitatis matrimonii (Ghazal-Moulin). . . Causae actae sub secreto DERTHONEN. Finium parochialium seu domorum vin-
dicationis. TARRACONEN. Nullitatis matrimonii (Viladot-De Miguel). GRAVINEN. Citatio edictalis : Nullitatis matrimonii
(Perrino-Trotta) ARGENTINEN. Nullitatis matrimonii (Leichter-Kern). .
III. - SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL.
PADERBORNES. Nullitatis matrimonii (De Laffert-Bar-terls)
IV. - COETUS S. R. E. CARDINALIUM
A S. P. PECULIARITER DESIGNATUS.
Dubia circa competentiam S S . CC. Concilii et de Religiosis in quibusdam negotiis religiosorum . . .
V. - PONTIFICIA COMMISSIO
AD CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS.
Dubia soluta in plenariis Comitiis Emorum Patrum .
I V . - A C T A O F F I C I O R U M
SECRETARIA STATUS.
Epistola ad R. D. sac. Rogerium de Teil, Societatis « a Sancta Infantia » moderatorem : missis quinquaginta francorum millibus, piam sodalitatem vehementer B. P. adhortatur ut, pro augentibus Missionum necessitatibus, fusiore in posterum manu, ad ecclesiasticam indigenarum institutionem conferat
t
4
•4
n i
I N D E X A N A L Y T I C U S R E R U M N O T A B I L E M
A
Abstinentia et ieiunium: indultum ab illis renovatur pro America Latina et insulis Philippinis, 462.
Administratores dioecesani in America: dubia solvuntur circa eorum nominationem, 75.
Alienatio bonorum ecclesiasticorum: ubi de eius invaliditate et sanatione, 382 sqq.
Altahensis abbatia O. S. B. in Bavaria restituitur in abbatiam sui iuris, 33.
America Latina, v. Abstinentia. Amette S. B. E. card. Adulphus, archiepisco
pus Parisiensis, epistolam accipit ob solemnem consecrationem Basilicae Sa-cratissimi Cordis Iesu ad Montem Martyrum, 412.
Amigdalensis cathedralis templum, v. O'Con-nor.
Andegavensis episcopus, v. Hwmeau. Antofogastensis, v. Serenensis. Apostolatus precationis, v. Missiones. Appellationes, v. Conciliorum celebratio. Armenia, v. Orientalis Ecclesia. Assessores in causis ecclesiasticis, v. Tri
bunalia. Auditores in causis ecclesiasticis, v. Tribu
nalia. Australasiae: iurisdictio Delegati apostolici
extenditur ad omnes quoque Missiones totius Oceaniae Insularis nec non Malesiae, 285.
B
Bavaria, v. Monacensis. Békefi Bemigius, ex Ordine Cisterciensium,
abbas de Zircz, gratulatoriam accipit epistolam ob eius contra deturbatores religionis virtutem, 380.
Bellum: cessatio quarumdam facultatum, quae, eo perdurante, sacerdotibus concessae fuerant, 74.
— revocatio decreti de provisione officiorum et beneficiorum, 77.
— v. Germaniae episcopi. Beneficium: de clausulis quae apponi pos
sunt in limine eius fundationis, 79 sqq. ; canones iuris canonici plures de hac re explicantur, 80 sqq. ; de casu augmenti dotis, 82.
Benlloch y Vivó Ioannes, archiepiscopus Burgen sis, epistolam accipit de collegio fovendo in usum Missionum exterarum, Burgi instituto, 267.
Biblicum institutum pont., v. Fernandez. Bogotensis archiepiscopus, una cum ceteris
archiepiscopis Columbiae, epistolam accipit de eorum consilio conventus marialis habendi, 265.
Bonifacius (S.) Germaniae apostolus. De eo ac de eius perfecta constantique cum Sede apostolica coniunctione, duodecimo exeunte seculo ab inchoata gloriosi eiusdem martyris apud Germaniae populos apostolica legatione, epistola encyclica ad episcopos eiusdem nationis, 209 sqq. Favores spirituales concedit B. P. in eius sollemniis, 221.
Buonaiuti Ernestus : eius opera « La genesi della dottrina agostiniana intorno al peccato originale » et « Sant Agostino » damnantur et proscribuntur a S. C. Sancti Officii, 5.
— eius subiectio, 72.
C
Cadi Demetrius : eius electio in Patriarcham Antiochenum Graecorum Melchitarum a B. P. in Concistorio confirmatur, 257.
506 Index analyticus rerum notabilium
Ganada et Terrae Novae dominium: circa nominationem administratorum in dioecesibus vacantibus decretum datur, 233. v. Episcopatus.
Ganariensis episcopus, v. Marquina. Canones quosdam C. I. C. authentice inter
pretatur Pontificia Commissio, 476. Canonici: de praecedentia in ter illos, v. Prae
cedentia. Canonizationis, beatificationis et introdu
ctionis causae decreta, venn. Servorum et Servarum Dei:
Cerioli Constantiae (Paulae Elisabeth), 286.
De Arc Ioannae, 187, 3214. De Chiampo Isnardi, 184. De Marillac Ludovicae, 136, 326. Fontaine Mariae Magdalenae et Socc,
329. Gabrielis a Virgine Perdolente, 52. Genovese Philumenae, 354. Innocentii a Bertio, 83. Marmoiton Blasii, 242. Pavoni Ludovici, 139. Pinot Natalis, 86. Redolii Fortunati, 465. Taigi Annae Mariae, 55, 133. Tobin a Kilkennia Fiacrii, 388. Ugolini a Gualdo Captaneorum, 181.
Captivi ex bello: B. P. vota ut quamprimum liberentur, 259.
Captivis redimendis ex Africa (opus, pro), v. Missiones.
Catechumeni admitti possunt ad cinerum impositionem, etc., 144.
Causae rotales actae sub secreto anno 1918, 59.
Ce-Kiam orientalis vicariatus apostolicus, v. Beynaud.
Cephaloniensis sedes, v. Corcyrensis. Chorus: quid proprie hac voce intelliga
tur, 353. Citatio: eius natura et necessitas in iudi
ciis, 24. Cleri consociatio missionalis, v. Missiones. Clerici demigrantes in certas quasdam re
giones : peculiares normae pro illis dantur a S. C. Consistoriali, 39,
— e militia redeuntes, v. « Bedeuntibus ». Clerus: litterae S. Congregationis Consisto
rialis ad eius necessitates oeconomicas levandas, 277.
Collegium Urbanum de Propaganda Fide, v. Missiones.
Communio eucharistica, v. Missa.
Concilii (S. Congregatio): dubia circa eius competentiam in quibusdam negotiis religiosorum, 251; apud eam restituitur pro sacerdotibus peculiare exercitationis studium ad res ecclesiasticas perite tractandas, 463.
Conciliorum celebratio et appellationes in regionibus Italiae : normae dantur a ^ S. C. Consistoriali, 72, 175.
Concionatores quadragesimales et parochos Urbis alloquitur B. P., concinnum ac efficax commentarium agens verborum Apostoli ad Timotheum : « Tu autem, o homo Dei », etc. (I Tim., vi, 11), III. Quam bene homo Dei dicatur Christi minister; et hoc nomine salutare gaudet B. P. concionatores Urbis, 112, illisque illud convenire probat divi Thomae doctrinae innixus, 112, 113. In conciona-toribus eminenter inveniri debent qualitates sacerdotis, 113, officium mediatoris - ] inter Deum et hominem, 113; unde peculiariter spiritum Christi habeant concionatores, 113 ; segregati a peccatoribus et Deo propinquiores, gloriam Dei super omnia quaerentes, 114; tota concionatoris actio abunde expressa ver- <i bis Apostoli pro hominibus constituitur in iis quae sunt ad Deum, lib; quod si in his deficiant, iam ab officio defecerunt, 116. Haec B. P. çoncionatoribus Urbis ominari gaudet, illosque hortatur ut, quae S. Paulus Timotheo commen-dabat, enixe teneant, 117, Sacris Scripturis praecipue innixi, ad docendum, | 118; quae omnia parochis conveniunt | qui habitualiter sunt populi concionatores, 118. \
Confirmatorum libri: quaedam circa canones 470 et 798, 281 sqq.
— habeantur a parochis, 282. Congus belgicus, v. « Leopoldopolitanus » et
« Novae Antuerpiae ». . Consistoria Sacra anno 1919 a SS. D. N. Papa
Benedicto XV in Palatio Vaticano habita: die 10 martii, 97 ; die 3 iulii, 257; diebus ^ 15 et 18 decembris, 485 sqq.
Constantia Cerioli (Paula Elisabeth), vidua Busecehi-Tassis, venerabilis serva Dei, fundatrix ac prima moderatrix generalis Instituti Sororum a Sacra Familia: decretum eius introductionis causae, 286. ;
Consuetudo: quaenam sustinenda vel improbanda, 130.
Index analyticus
Gorcyrensis metropolitana Ecclesia: illi uniuntur Sedes Zacynthiensis et Cephaludensis, 263.
Cordis Iesu (SS.) basilica ad Montem Martyrum, v. Amette.
Csernoch S. B. E. card. Ioannes, archiepiscopus Strigoniensis, epistolam accipit de conditione rei religiosae in Hungaria, 122; aliam accipit epistolam de Hungariae rebus, 378.
D
De Arc Ioanna (B.), virgo aurelianensis: decretum de miraculis ad eius canonizationem, 187; id. de tuto, 324.
De Chaco, v. Vicariatus Apostolici. Defunctorum omnium fidelium commemora
tio: ea occurrente, licet canere Missam pro defuncto praesente cadavere, 143.
— v. Missa. De la Salle S. Ioannes Baptista, v. Ilime-
rius a Iesu. De Marillac Ludovica vid. Le Gras, venera
bilis serva Dei : decretum de miraculis ad eius beatificationem, 136; id. de tuto, 326.
Derthusensis, v. Basilicae minores. De Teil Bogerius sac, moderator societatis
a sancta Infantia, epistolam accipit, qua S. P., missis quinquaginta franco-rum millibus, piam sodalitatem vehementer adhortatur, ut, pro augentibus Missionum necessitatibus, fusiore in posterum manu ad ecclesiasticam indigenarum institutionem conferat, 249.
Dominae Nostrae a salute consociationi, Parisiis canonice erectae, indulgentiae et spiritualia privilegia conceduntur, 109.
— a Sacro Corde, v. Isar d. Dominicianae antistita ac sorores Hiber
niae, religiosae feminae, epistolam accipiunt qua B. P. exactum a condita ipsarum familia Dublini saeculum secundum commemorat atque laetatur, 269.
Dowdall Ioannes Baptista: eius martyrii declarationis decretum, 388.
Duarte Silva Leopoldus, archiepiscopus sancti Pauli, epistolam accipit qua B. P. eius caritatis et episcopalis officii opera meritis laudibus exornat, 272.
E
Electio in capitulis, quibusdam capitularibus absentibus, 402.
rerum notabilium 507
Eleemosynae non sunt colligendae bursis ad corporalia includenda destinatis, 246.
Episcopatus: normae dantur a S. C. Consistoriali circa proponendos ad illud munus in Canadensi dominio et Terrae Novae insulis, 124.
Episcopi : eorum facultates, circa pias fidelium ultimas dispositiones, 403; illis non licet communicare habitualiter presbyteris potestatem benedicendi rosaría, etc., 332.
Eucharistia (SS.), v. Hostiae. Evangelium in fine Missae legendum : circa
illud dubia solvuntur, 58. Exoldunensis Basilica, v. Isard.
F
Fels Felix Bodulphus, antistes urbanus, supremi consilii Societatis germanicae « christiano nomini propagando » praeses generalis, epistolam accipit ob stipem in subsidium missam Erythraei collegii de Urbe, 460.
Fernandez Andreas, S. I., praeses pontificii instituti biblici Urbis, epistolam accipit de domo, quae eiusdem instituti accessio sit, Hierosolymis aperienda, 308.
Fontaine Maria Magdalena et Sociae: decretum declarationis martyrii, 329.
Fortalexiensis et Cratensis dioecesum fines immutantur, 44.
Franciscus de Paula (S.), v. Roberti.
G
Gabriel a Virgine Per dolente (B.): eius canonizationis decretum de tuto, 52.
Garagnani Augustinus, S. L, epistolam accipit de erigendo « Istituto di coltura filosofica e religiosa » apud Gregorianam Universitatem, 342.
Garrigou Lagrange Beginaldus, O. P., epistolam accipit ob editum ab eo tractatum apologeticum « De revelatione », 121.
Genovese Philumena Ioanna, ven. serva Dei e tertio Ordine S. Francisci, eius enuclealo vitae et causae introductionis decretum, 354.
Germaniae episcopi litteras apostolicas accipiunt, quibus opportuna monita dantur, pace tandem sancita, ad catholicae Ecclesiae opera quam primum resarcienda, 305.
508 Index analyticus
Gribbons S. B. E. card. Iacobus, una cum ceteris archiepiscopis et episcopis Foederatarum Americae Civitatum, epistolam accipit de episcoporum conventibus et de sacra aede Immaculatae Virgini Washingtoniae dicanda, 171.
Grasso Carolus Maria, archiepiscopus Salerni tanus, una cum ceteris archiepiscopis et episcopis, qui Pompeiae ad Maria-nam aedem convenerant, epistolam accipit de officiis reverenter exhibitis eorumque sollertiam commendantem, 264.
H
Hartmann S. B. E. card. Felix, una cum ceteris episcopis qui Fuldam convenerant, epistolam accipit, 381 ; v. Germaniae episcopi; Bonifacius (S.).
Helvetiae episcopi epistolam accipiunt occasione eorum conventus Sedunensis, 377.
Himerius a Iesu, fratrum a scholis christianis praepositus generalis, epistolam accipit altero saeculo exeunte ab obitu S. Ioannis Baptistae de la Salie, 70.
Hinsley Arthurus, urbani Anglorum collegii moderator, epistolam accipit saeculo exeunte a collegio restituto, 36.
Hostiae a tribus vel duobus mensibus confectae, pro SS. Eucharistiae Sacramento ne adhibeantur, 8.
Hungaria, v. Csernoch, Idndi.
I
Idndi Bernardinus, O. S. B , prior Archi-abbatiae S. Martini in S. Monte Pannoniae, epistolam accipit gratulatoriam ob fortitudinem qua blandimentis et com-minationibus factiosorum hominum restituit, 379.
Indulgentiae: dubium circa potestatem eas adnectendi rosariis, coronis precato-riis, etc., 332.
Innocentius a Bertio, sacerdos professus O. M. Gapuccinorum : decretum de introductione causae eius beatificationis et canonizationis, 83.
Ioseph (S.), v. Missa. Isnardus de Chiampo, ven. servus Dei : de
cretum confirmationis cultus ei ab immemorabili praestiti, 184.
« Istituto di coltura filosofica religiosa », v. Garagnani.
rerum notabilium
Iudicium: requisita ad eius solemnitatem, 23. Ius canonicum: dantur normae pro expe
rimentis ad gradus in eodem assequendos, 19.
Iuspatronatus: quomodo acquiritur, 82. Iustinae (S.) ecclesia, Patavii sita, restitui
tur in abbatiam Benedictinam, 369. Isard Augustinus Hieronymus, archiepisco
pus Bituricensis, epistolam accipit, quinquagesimo redeunte anno cum imagini Dominae Nostrae a S? Corde in Basilica Exoldunensi aurea corona imposita est, 344.
K
Kassiepe Maximilianus, sacerdos ex Missionariis Oblatis Immaculatae M. V., epistolam accipit, vigesimo quinto exeunte anno a condita pia Unione Mariali ad fovendas Missiones, 271.
L
Ladeuse Paulinus, rector Universitatis Lovaniensis, una cum doctoribus decurialibus, epistolam accipit de ipsa universitate quamprimum in pristinum restituenda, 341.
Laicales religiones: dubium relate ad canones eas respicientes, e latina in alias linguas translatos, 179.
Laurentius a Brundusio (S.), v. Venan-tius.
« Leopoldopolitanus » vicariatus apostolicus instituitur, a vicariatu apostolico Congi Belgici dismembratus, 228.
Liboitus, v. Orientalis Ecclesia. Limanus archiepiscopus, v. Peruviani. Loca Sancta Palestinae : quam pro illis diu
turnam operam dederint RR. Pontifices et christiani occidentales, 100 ; laetitia postquam illa tandem in christianorum potestatem venerunt, 100, anxietas de illorum sorte a Concilio pacis Parisiensi statuenda, 100 ; acatholicorum ibi actio pertimescenda, 100, 101 ; hortatur B. P. Episcopos orbis ad fraternum studium erga Orientales, 101; v. Terrae Sanctae.
Lourdensis, v. Tarbiensis. Lovaniensis Universitas, v. Ladeuse. Lungrensis nova dioecesis graeci ritus in
Calabriis erigitur, 222. Lusitania, v. Mendes Bello.
Index analyticus
M
Maria B. V. Immaculata: sollemnia in memoriam eius apparitionis, v. Tarbiensis.
Maritima obsidio: vota B. P. ut protinus cesset, 259.
Marmoiton Blasius, ven. servus Dei : eius vitae enucleati o et decretum de eius martyrii declaratione, 242.
Marquina \y Corrales Angelus, episcopus Canariensis, epistolam accipit gratula-toriam de dioecesana synodo, 266.
Matrimonium: plura de consensu qui in eo requiritur, 25; de metu qui illud dirimit, 25, 90, 193, 291 ; de licentia parochi ad illud celebrandum, 155 sqq., 359, 423; causae circa illud semper privile-giatae, 299.
— civiliter contractum, 359. Mendes Bello S. B. E. card. Antonius, pa
triarcha Olyssiponensis, una cum ceteris archiepiscopis et episcopis Lusitaniae, epistolam accipit de ineunda ratione ad res illius Ecclesiae relevandas, 340.
Missa: in eius canone nomen tantum Ordinarii loci exprimendum, 145.
— de ipsa ac de communione, durante expositione SS. Sacramenti, 246.
— de requie: dubium circa eam, 420. — nova praefatio in missis defunctorum,
190; idem in festis S. Ioseph, 191. — pro populo : quinam et qua ratione il
lam applicare tenentur, 48 sqq.; quid de curatis, localistis, cooperatoribus parochi, 49 ; quid de missionariis stationi-bus vicariatus apostolici praepositis, 50.
— votiva sollemnis SS. Sacramenti vel de pace omittenda est in Oratione XL horarum, die commemorationis omnium fidelium defunctorum, 142.
Missionarii e militia redeuntes : circa illos decretum a S. C. de Propaganda editur, 51.
Missiones catholicae: de illis fuse loquitur B. P. in Epistola Apostolica, die xxx novembris: quae, trium saeculorum spatio, saeviente persecutione, Ecclesia pro nomine christiano propagando egerit commemorat, cum nominibus praecipuorum Evangelii praeconum per orbem, 440,441 ; immensa tamen adhuc in tenebris animarum multitudo manet, 441, unde ad studia missionum catholicarum fovenda hortatur Pastores et populos, 461. Pri-
rerum notabilium 509
mum ad Vicarios et Praefectos Apostolicos sermonem facit, quos laudat et ad maiora incitat, 442, 443. Quantum interest rectum missionum moderamen et actio assidua in omnes ethnicos, etiam novis conditis stationibus, 443. Cum opus fuerit, adiutores quaerant Vicarii Apostolici, 443, necnon consilia, statutis temporibus, inter se missionarii ineant, 444. Clerus indigena bene conforman-dus, quod caput est omnis rei apostolicae, 445. Illud apprime Romani Pontifices innuerunt institutis in Urbe Collegiis pro Missionibus, 446. De ratione instituendi clericos ad missiones refor-mandas curam habebit S. C. de Propaganda, ac de seminariis opportunein variis regionibus erigendis, 446. Omnes in vinea Domini cultores hortatur ad considerandum quanta sit eorum vocationis dignitas, 446. Fugienda pestis teterrima quod esset potius de terrena patria quam de caelesti cogitare, 446, 447. Commentaria de rebus missionum quaenam sint improbanda, 447. Exemplo Apostoli Pauli necessaria vitae sufficiant, 448. De praeparatione diligenti ad apostolatum, ubi de scientia litterarum, ser-monumque et rerum missionum, de quibus proprium magisterium institui iussit in scholis Collegii Urbani de Propaganda Fide, 448. Cui eliam respondet fini I n stitutum orientalibus studiis provehendis Romae nuper erectum, 449. Maxime vero necessaria sanctimonia vitae, 449. Missionarii dotes enucleat iuxta sacros libros, 449, 450 ; cuius praecipua virtus fides in Deum, 451. Mulieres missionariorum adiutrices laudantur ipsisque perfectionis christianae studium commendat, 451. Adiumenta quae Missionibus afferri possunt triplicis g*eneris: Deum orare, unde commendatur Apostolatus precationis, vocationes ad missiones fovere, opes conferre, 451 sq. Commendantur opera Propagationis fidei, S. Infantiae et S. Petri, 453-454. Diligenter observari vult quae Leo XIII praescripsit de corroganda stipe « pro redimendis captivis ex Africa », 454. Cleri disciplina peculiari modo ad Missiones dirigenda, 454, unde in omnibus dioecesibus institui cupit Missionalem cleri consociationem, 454. Spem fovet B. P. omnia christiano nomini propa-
510 Index analyticus rerum notabilium
gando bene cessura, si missionarii et fideles omnes haec diligenter servaverint, unde missiones, vulneribus damnisque belli refectae, floreant ac dilatentur, Regina Apostolorum adiutrice, Sancti Spiritus effusionem Evangelii praeconibus conciliando, 454, 455.
— ea quae in Versaliensi Consilio agitantur, iisdem adversa, B. P. memorat et quae ipse ad haec vitanda feliciter per Legatum suum perfecerit, 259.
— circa illas, v. etiam Benlloch, De Teil, Kassiepe, Missa, Orientalis ecclesia, Ter-, rae Sanctae.
Monacensis et Frisingensis archiepiscopus, una cum ceteris episcopis Bavariae, epistolam accipit, qua B. P. rescribit communi epistolae ex Frisingensi coetu datae, 411.
Moniales: circa earum dependentiam ab Ordinariis in Gallia et Belgio, 240.
— circa ritus in earum professione servandos, 323.
Myconensis ecclesia, v. Naxiensis.
Naxiensis metropolitana ecclesia : ei uniuntur sedes Tinensis et Myconensis, 263.
Nicolas P. quidam, ignotus S. C. pro Ecclesia orientali, licentia caret colligendi eleemosynas pro pueris orientalibus, etc., 365.
Nomen antistitis in canone, v. Missa. « Novae Antuerpiae » vicariatus apostolicus
constituitur, a vicariatu apostolico Congi Belgici dismembratus, 228.
Novitii servitio militari adscripti, v. Religiosi.
O
O' Connor Patritius Ioseph, episcopus Amig-dalensis, epistolam accipit gratulatoriam ob templum cathedrale a fundamentis excitatum, 376.
Oblati Missionarii Immaculatae Mariae Virg., v. Kassiepe.
Ogier Iacobus, sacerdos moderator sodalitatis « Pro Pontifice et Ecclesia » epistolam accipit, qua B. P. de oblata petriana stipe gratias agit et de aucta pia unione gratulatur, 275.
Olivetana Congregatio, v. Parodi.
Ordinarii quidam designantur pro appellatione a metropolitis, 44-, 45, 52, 180, 279, 280, 324, 348, 349, 415.
— quaedam facultates illis iam concessae usque ad sex menses post pacem signatam, 120, v. Valor, Alienatio, Sanatio.
Orientale Institutum, v. Missiones. Orientalis Ecclesia: maxima de ea Sum
morum Pontificum sollicitudo, 97. Pro ea S. Congregationem peculiarem B. P. constituit, 98, atque Institutum pontificium, 99; ad maiorum molem levandam durante bello opem pro viribus contulit, praesertim pro Armeniae, Syriae, Libani incolis, 99; pro pueris Armeniae altrix domus ConstantinopoIi constituta, 99; cura pro christianis Russico iam imperio subiectis, 100, v. Nicolas.
P
Palaestina, v. Loca Sancta. Pallii (S.) expostulatio et concessio, 106,
261. Paroeciae: de earum provisione in Lusi
tania, 237. — quasi: de earum natura' apud quasdam
dioeceses post C. I. C. promulgationem, 346.
Parochi: eorum ad matrimonium validum necessaria praesentia, 470; de eorum translatione, 318 sqq.
Parochiales fines determinare Episcopi est ; 149; de iisdem quaestiones variae, 150 sqq., 469 sqq.
— domus, 470. Parodi Maurus, Congregationis Olivetanae
abbas generalis, epistolam accipit DG anno exacto ab ea religiosa Familia condita, 307.
Patavium, v. Iustinae (S.). Patnensis dioecesis nova in Indiis Orien
talibus erigitur, 456. Pavoni Ludovicus, ven. servus Dei: eius
vitae enucleatio eiusque causae beatificationis introductio, 139.
Pegues Thomas, O. P., epistolam accipit gratulatoriam ob Summam Theologicam S. Thomae gallice in modum catechismi explicatam, 71. .
Peruviani archiepiscopus et episcopi epistolam accipiunt de tuenda ac roboranda in eorum dioecesibus fide, 230.
Petri Apostoli (S.) opus, v. Missiones. Philippinae Insulae, v. Abstinentia.
Index analyticus rerum notabilium 511
« Pia Unione Missionaria dei Clero » spiritualibus favoribus et privilegiis augetur, 20, 179.
— eidem in Hollandia praeses datur archiepiscopus Ultraiectensis, 241.
Pinot Natalis, ven. servus Dei : eius introductio causae seu declaratio martyrii, 86.
Pontifice et Ecclesia (pro) sodalitas, v. Ogier. Praecedentia in choro, an amittatur per
optionem, 11 ; quaestiones variae de eadem, 11 sqq. ; argumentatio cl. De Luca in re, 13; et cardinalis Antici, 14; - in Collegio S. R. E. Cardinalium, 15; eius iura labefactari non possunt ab Episcopis, 16; principium generale praecedentiae in choro, 17-18, v. Vicarius Generalis.
Praschl Ioannes, canonicus Budvicensis, Marialis Congregationis « a Regina Apostolorum » moderator, epistolam gratu-latoriam accipit de egregiis in religione promeritis eiusdem sodalitii, 274.
Prisco S. B. E. card. Ioseph, archiepiscopus Neapolitanus, una cum ceteris Campa-niae Ordinariis, epistolam accipit,gratias agentem de communibus obsequentissimis litteris, occasione annui conventus reverenter datis, 35.
Processus iudiciarii: quaenam illorum validitati obsint, 24.
Professio religiosa: dubium de ea relate ad religiosos laicos in ordinibus regularibus, 420, v. Moniales.
Propagatio Fidei, v. Missiones. Pueri Europae mediae fame laborantes a
B. P. peramanter commendantur christianorum caritati, epistola encyclica diei XXIV mensis novembris, ubi de stipe colligenda ad eorum egestatem sublevandam, 437 sqq.
Puseistae, v. Unitas christianitatis.
R
« Bedeuntibus » : declarationes circa hoc decretum, 6, 43, 51.
— dubium circa idem decretum de clericis qui a cura infirmorum ad militiam pu-gnantem transierunt, 177.
Bedolfi Fortunatus, ven. servus Dei : introductionis eius causae decretum, 465.
Regina apostolorum (o) congregatio marialis, v. Praschl.
Beligiosa instituta iuris pontificii: quidam libri, adilla pertinentes, revisioni et cor
rectioni Sacrae Congregationi de Religiosis subiiciendi, 239.
Beligiosi e militia redeuntes, impares ad vitam regularem instaurandam, ad S. Congregationem de Religiosis remittuntur, 18.
— pro illis decretum « Inter reliquas » adhuc viget, 321.
Beligiosis (S. C. de) : dubia circa eius competentiam in quibusdam negotiis religiosorum, 251.
Responsoria: dubia de eorum concurrentia, 247.
Reynaucl Paulus, episcopus tit. Fussalanus, vicarius apostolicus Ce-Kiam orientalis, epistolam accipit, triginta quinque episcopatus et quadraginta apostolici ministerii annis expletis, 273.
Rituum S. C. : conventus anno 1919 habendi, 61.
Roberti Iosephus Maria, corrector generalis Fratrum Minimorum, epistolam accipit quarto exeunte saeculo a canonizatione sancti Francisci de Paula, 169.
Budenik Maly pagus separatur a dioecesi Kielcensi et aggregatur Wladislaviensi, 119.
Bumeau Ioseph, episcopus Andegavensis, epistolam accipit gratulatoriam de diocesana synodo, 461.
S
Sacramentum (SS.), v. Missa. Salisburgensis, v. Secoviensis. Sanatio actus nulli, v. Alienatio. Sancta Infantia (Opus a), v. De Teil, Mis
siones. Sebastiani (S.) Fluminis Ianuarii in Bra
silia insignis Collegiata erigitur, 337. Secoviensis dioecesis: ab ea seiungitur pars
pagi vulgo « Fresen » et parochiae archidioecesis Salisburgensis unitur, 119.
Sententia: quandonam vitio nullitatis laboret, 296 sqq., 392 sqq.
Serenensis dioecesis: ab ea distrahitur regio « departemento de Taltal » et unitur vicariatui apostolico Antofogastensi, 6.
Servi et Servae Dei de quibus in conventibus variis SS. Rituum Congregationis disceptatum est: Alvarez Pereira Nonius, 165; Antigo Anna Maria, 165; Cafasso Ioseph, 30; Casani Petrus, 364; Carolus Hiacynthus a S. Maria, 252; Cerioli vid. Buzzecchi-Tassis Constantia (Paula
512 Index analyticus
Elisabeth) 253 ; Cestac Ludovicus Eduardus, 300; Clausi Bernardus Maria, 94; Chaminade Gulielmus Ioseph, 300 ; Colin Ioannes Claudius, 29, 94 ; de Arc Ioanna, 165, 301 ; De Mariilac Ludovica, 94, 301 ; De Mas Vedruna Ioachima, 62 ; De Sol-rainiac Alanus, 62 ; Di Rosa Maria Cru-cifixa, 29; Dowdall ab Ultonia Ioann. Baptista, 364; Du Bourg Iosepha, 481; Filippini Lucia, 300; Fontaine Maria Magdalena, 301 ; Franciscus a « Campo-rosso», 481; Gabriel a Virgine Perdolente, 29; Genovese Philumena Ioanna, 364; Gerosa Vincentia, 364; Innocentius a Bertio, 62; Isnardo a « Chiampo », 481 ; Ludovicus a Casauria, 300; Maria Clothildes Angela a S. Frane. Borgia, 301; Maria Michaela a SS. Sacramento, 481; Marmoiton Blasius, 253; Theophi-lus a Curte, 253; Marumba Mathias et Socc, 364; Montaignac De Chauvance Ludovica Teresia, 300 ; Neumann Ioannes Nepomucenus, 205; Pavoni Ludovicus, 165, 301; Pelingotto Ioannes, 481; Pinot Natalis, 62; Postel Magdalena, 29, 94; Pussepin Maria, 364 ; Redolii Fortunatus, 481; Rossello Maria Iosepha, 364; Rutan Margarita, 29 ; Stoeger Ioannes Baptista, 300; Taigi Anna Maria, 29, 94; Teresia a Puero Iesu, 29; Tobin a KilkenniaFiacrus, 36; Ugolinus a Gualdo Captaneorum, 165.
Sinenses missiones: apud eas Visitator Apostolicus nominatur, 463.
Syria, v. Orientalis Ecclesia.
T
Taigi Anna Maria, ven. serva Dei: decretum de miraculis ad eius beatificationem et canonizationem, 55; idem de tuto, 133.
Taltal, v. Serenensis. Tarbiensis et Lourdensis episcopus episto
lam accipit de sacris sollemnibus peragendis in memoriam apparitionisB.M. V. Immaculatae, 37.
Terrae Novae insulae, v. Episcopatus. Terrae Sanctae missiones iuvandae, 108; pro
illis certam summam erogavit B. P., 108; Episcopi causam earum agant apud suos populos, 109; salva stipe eroganda pro Locis Sanctis et ad custodiam Terrae Sanctae mittenda, 109, v. Loca Sancta.
rerum notabilium
Theosophismus: componi non potest cum doctrina catholica, 317; theosophicis societatibus nomen dare, conventibus interesse, scripta legere, catholicis non licet, 317.
Thomae (S.) vigilia, v. Evangelium. Tiniensis ecclesia, v. Naxiensis. Tobin a Kilkennia Fiacrius et Soc. eius
introductio causae decretum, 388. Tribunalia ecclesiastica: de eorum consti
tutione, 128; laici excludendi, 129; neque sustinetur consuetudo contraria, 130; neque Auditores et Assessores desumi possunt ex laicis, 132.
U
Ugolinus a Gualdo Captaneorum, ven. servus Dei: decretum confirmationis cultus ei ab immemorabili praestiti, 181.
Ultraiectensis archiepiscopus, v. « Pia Unione Missionaria dei Clero ».
Unitas christianitatis: societati cuidam ad eam procurandam catholici participare prohibentur, 309 sqq.
V
Valor rerum pretiosarum : quisnam notabilis censeatur in ordine ad alienationem ex parte Ordinarii, 416 sqq.
Venantius a Lisle-en-Rigault, minister generalis Ordinis Minorum Capuccinorum, epistolam accipit, tertio pleno saeculo a beatissimo exitu S. Laurentii a Brun-dusio, 268.
Vicariatus apostolici eriguntur : de Chaco in Boliviana republica, 234. Leopoldopolitanus in Congo belgico 228. Novae Antuerpiae in Congo belgico, 228.
Vicarius generalis: de eius praecedentia in choro, iuxta novum ius, 349 sqq.
Vota religiosa pro religiosis servitio militari adscriptis, v. Religiosi.
Votiva donaria quomodo censenda circa alienationem, iuxta can. 1532, 416 sqq.
W Washington, v. Gibbons. Wladislaviensis, v. Rudenik Maly.
Z Zacynthiensis sedes, v. Corcyrensis.
r v
INDEÎ p e r s o n a r u m
A
Ab Aqua Vincentius, 183. Abi Giaudé Nehmatalla, 406. Adam Williboldus, 33. Adamski Stanislaus, 368. Affre de Saint-Rome Aloisius, 256. Agatha (S.), 355. Agneses Ioseph, 288. Aichner, 90, 157. Alacoque Margarita Maria (B.), 458. Alasia Andreas, 407. Albera Paulus, episc. Boven., 76. Alessio Thomas, 366. Alexander III, 39. Alibadzewa Domitilla, 89 sqq. Alideki Marcus, 93. A Lisle-en-Rigault Venantius, 268, Aloisi-Masella Benedictus, 482; archie-
pisc. tit. Caesarien., 486. Aloisius (S.), 140. Aloisius a S. Francisco a Paula, 94. Alphonsus V, Aragoniae rex, 371. Al varado Emmanuel, 333. Alvares Pereira Nonius (B.), 165. Alvarez Arthurus Caelestinus, episc. tit.
Thapsen., 488. Alvarez Lobo Antonius, 31. Alves de Souza Benedictus, episc. Spi
ritus Sancti, 105. Alves Tarres Carneiro Emmanuel, 31. Ambrosetti Thomas, 89, 290. Amette Leo Adulphus, S. R. E. card.,
archiepisc. Parisien., 260, 412 sqq., 459.
Amici Ioseph, 483. Amieux Elias, 254.
Andreas de Realibus (S.), 185. Andreoli Alphonsus, episc. Recineten,
et Lauretan., 280. Angelucci Ioseph, episc. Civitatis Ple
bis, 280. Anna Iosephina (Ven.), 329. Anna Maria (Ven.), 329. Antici, S. R. E card., 14, 16. Antigo Anna Maria (Ven.), 165. Antomelli Ludovicus, episc. Balneore-
gien., 101. Antonini Gamillus, 336. Antoninus (S.), archiepisc. Florentin.,
185. Antonius Patavinus (S.), 56. Aragone Ioannes Franciscus, archiepisc.
Montisvidei, 260. Arbeláez Elisaeus, 64. Arbiel Maria, 430. Arce Ruesta Ludovicus, 302. Archiepiscopus tit. Achridanus, 103,178,
261. — Adamantinus, 7. — Adelaidensis, 180. — Agraensis, 103. — Albiensis, 103. — Algeriensis, 45. — Aleppensis, r. gr. melch., 258. — Anconitanus, 280. — tit. Ancyranus, 260. — Angelorum, 261, 279. — Amalphitanus, 264, 348. — tit. Amidensis, 103. —- tit. Antiochenus, 260. — Aquilanus, 103, 28©. — tit. Attaliehsis, 347, 487. — Auxitanus, 44.
514 Index personarum
Archiepiscopus Baltimorensis, 171. — Bambergensis, 411 sq. — Barensis, 348. — Beneventanus, 45. — Bisuntinus, 103, 348. — Bituricensis, 44, 344. — Bogotensis, 265. — Bombayensis, 486. — Bostoniensis, 171. — Brisbanensis, 180. — Brundusin&s, 348. — Burgensis745, 103, 267. — Caesaraugustanus, 485. — tit. Caesariensis, 6, 7, 103, 485, 486. — Calaritanum 279, 486. —- Camerinensis, 7, 103, 349. — Cherchensis, 103. — Coloniensis, 209, 348, 361, 381. — Columbensis, 52. — Compsanus, 102, 103. — tit. Constantiensis, 486. — Corcyrensis, 96, 260. — tit. Corinthiensis, 171. — tit. Damascenus, 339. — tit. Dardinensis, 486. -— de Guadalajara, 279, 488. — Eborensis, 279, 348. — Ferrariensis et Comaclensis, 259,
486. — Fogarasiensis et Albae-luliensis, 347,
487. — Gnesnensis et Posnaniensis, 485.
Hydruntinus, 102. — Ianuensis, 32, 101, 260. — tit. Iconiensis, 103. — Lancianensis, 102, 235, 348. — tit. Larissensis, 96, 261. — Limanus, 103, 230 sqq. — Lisbonensis, 348. — Madraspolitanus, 324. — Marianopolitanus, 206, 230, 246. — Mediolanensis, 10 sqq. — Mechoacanus, 45. — Melburnensis, 180. — Messanensis, 44. — Mexicanus, 279. — tit. Mocissensis, 347, 487. — Mohiloviensis, 102, 178. — Monacensis et Frisingensis, 102,
411 sq.
. Archiepiscopus Montis Regalis, 368,415. — Montisvidei, 260. — tit. Nacoliensis, 103. — tit. Naupactensis, 260. — Naxiensis, 260. — Neapolitanus, 35, 260. — Neo-Eboracensis, 101. — tit. Nisibensis, 103. — Novae Aureliae, 103, 279. — Olmucensis, 348. — tit. Oxyrynchiensis, 103. — tit. Palmyrensis, 102. — Parisiensis, 260, 412 sqq., 458. — Perthensis, 180. — tit. Pessinuntinus, 261. — Perusinus, 280. — Philadelphiensis, 103. — tit. Philippen sis, 152. —- Platensis, 234 sq. — Pragensis, 382, 489. — Quebecensis, 348'. — Quitensis, 103. — Ravennatensis, 279. — Rhemensis, 88, 458. — Rossanensis, 45, 102 sq., 222, sqq.,
235, 349. — Salernitanus, 264, 348, 415. — Salisburgensis, 103, 178, 279, 348. — S. Fidei in America, 101. — S. Francisci in California, 332, 348. — S. Iacobi de Chile, 103. —- S. Pauli de Minnesota, 101. — S. Pauli in Brasilia, 272. — S. Salvatoris in America centrali, 44. — S. Sebastiani Fluminis Ianuarii,
338 sq. — S. Severinae, 45, 349. — tit. Sardianus, 102. — tit. Sardicensis, 382, 489. — tit. Scythopolitanus, 103, • —• tit. Seleuciensis, 103. — Senonensis, 279. — tit. Sidensis, 254. — Spoletanus, 182, 280, 349. — tit. Stauropolitanus,-103. — Strigoniensis, 122, 376. r— Surrentinus, 192. — Sydneyensis, 180. — tit. Tamiathensis, 486., — Tarentinus, 102, 225, 348.
Index personarum 515
Archiepiscopus Tarraconensis, 32, 235, ' 261.
— tit. Tilaranensis, 103. — Theatinus, 96, 487. — tit. Thebarum," 374. — Tranensis et ßarolensis, 348. — Trapezuntinus, 485. — Turonensis, 45, 103. — Turritanus, 44, 235, 410. — tit. Tyrensis, 102, 234. — Ultraiectensis, 241. — Urgellensis, 45. — Valentinus, 408. — Varsaviensis, 45, 485. — Verapolitanus, 52, 103. — Viennensis, 279, 348. -— Vratislaviensis, 485. — Vrhbosnensis seu Seraiensis, 32. c
Arcoverde de Albuquerque Cavalcanti Ioachim, S. R. E. card., archiep. S. Sebastiani Fluminis Ianuarii, 338 sq.
Argiolas Ephysius, 168. Arguinouiz y Astobira Bernardus, ar
chiepisc. tit. Larissen., 261. Ariens Alphonsus, 436. Arnau Raymundus, 431. Ascalesi Alexius, S. R. E. card., archie
pisc. Beneventan., 45. Asmar Nehmatalla, 368. Athanasius (S.), 98. Attard Felix, 32. Auad Nehmatalla, 368. Audino Caietanus, 334. Augustinus (S.), 39, 181 sqq., 411. Autunes Antonius, episc, t i t . Rhithym-
nen., 382, 489. Avila Dionysius, episc. Pacen., 336. Avila Bélanger Ioseph, 254. Azpeitia Palomar Emmanuel, episc.
Tepicen., 415, 487. A y res Esté ves Anisius, 484.
B
Badia y Sarradell Isidorus, episc. Tira-sonen., 104.
Balduzzi Santes, 32. Ballerini-Palmieri, 90. Banegas Franciscus, episc, de Quere-
taro, 261, 279.
Barbo Ludovicus, 369. Barbosa, 79 sq. 157, 202, 319, 353. Bardi Ioannes, 5. Barlassina Aloisius, episc. tit. de Ca-
pharnaum, 106. Barluzzi Ioseph, 405. Barnaba Apostolus (S.), 141. Barrosa Leâo Antonius, episc. Portu-
gallen., 487. Barry Guilelmus, archiepisc. tit. Pessi-
nuntin., 261. Bartels Carolus, 259 sqq. Bartolomasi Albertus, 304. Bartolomasi Angelus, episc. Tergestinus
et Iustinopolitanus, 486. Bartolom Rieb ardus, 368. Basilius (S.), 98, 225. Bassani Antonius, episc. tit. Troaden.,
107. Basulto y Jiménez Emmanuel, episc.
Giennen., 488. Batalla Anna, 430. Beccegato Eugenius, episc. Ceneten.,
104. Béguinot Felix Augustus, episc. Ne-
mausen., 178. Békefl Remigius, 380. Bellin Teresia, 184. Belloso Alphonsus, episc. tit. Sozusen.,
488. Bellotti Flaminius, episc. tit. Sufentu-
len., 104. Bellotto Humbertus, 303. Benaglia Ioseph, 168. Benedictus (S.), 33, 34, 369. Benedictus XIV, R. P., 48, 79 sq., 128,
155 sq., 181, 222, 238, 373. Benkers Guilelmus Hadrian us, 366. Benlloch y Vivó Ioannes, archiepisc,
Burgen., 45, 103, 267. Bennet Georgius, episc. Aberdonen., 106. Bennet Iacobus Ioseph, 302. Benvenuti Hugo, 26. Benvenuti Ivus Philippus, 22 sqq. Benzler Willibrordus, archiepisc. tit.
Attalien., 347, 487. Berends Henricus Ludovicus, 366. Bernabai Alexander, 334. Bernacchioni Angelus, archiepiscopus
Agraen., 103.
516 Index personarum
Bernard Ioannes, 167. Berger R., 149. Bernardus (S.), 392. Bernardi Prosperus, ep. tit. Palten., 486. Bernetti Franciscus, 168. Bertazzoni Ioseph, episc. Massen., 104. Berti Eugenius, 166. Berti Franciscus M., 280. Berti Pius, 206. Bertram Adulphus, S. R. E. card., ar
chiepisc. Vratislavien., 485, 487, 489, 490.
Bertreux Ioannes Ephrem, episc. tit. Mustitan., 96.
Bettencourt Perestrello Gregorius, 406. Bevilacqua Americus, archiepisc. tit.
Scythopolitan., 103. Bianchi Petrus, 304. Biasiotti Ioannes, 30, 141. Bieler Victorius, episc. Sedunen., 260. Billiet Iulius, 335. Billón Franciscus, 406. Billot Ludovicus, S. R. E. card., 30, 434. Billuart, 90. Binder Henricus, 368. Biondi Aloisius, 32.
'Birgitta (S.), 111. Bisleti Caietanus, S. R. E. card., 206,
365; vide Index documentorum: S. Congregatio de Seminariis et de studiorum Universitatibus.
Blaha Marianus, 336. Blanco Franciscus, 293. Blanco Viel Bonaventura, 63. Blümel Gotthardus, 32. Boggiani Thomas Pius, S. R. E. card.,
30; archiepisc. Ianuen., 101, 260. Bollón Ioseph, 206. Bondini Aloisius, 365. Bonduel Ernestus, 167. Bonacina, 156. Bonanni Augustus, 167. Boneo Ioannes Augustinus, 435. Bonifacius (S.), 125, 209 sqq., 381, 412,
441. Bonifacius VIII, R. P, 384. Borgöngini-Duca Franciscus, vide Index
documentorum : Sacra Poenitentiaria Apostolica.
Borrato Vincentius, 292.
Borromaeus Carolus (S.), 67. Bos Ioannes, episc. tit. Capitolien., 10o. Boschi Iulius, S. R. E. card., archiepisc.
Ferrarien. et Comaclen., episc. Tu-sculan., 250.
Bosman Theodorus, 436. Bossi Antonius, 168. Botta Ioseph, 336. Botto Vincentius, 32. Boudet Martialis, 303. Bougeyron, 244. Boulet Augustus, 406. Bouix, 131. Bracci Franciscus, 484. Bracesco Ioannes Baptista, 469 sqq. Brady Nicolaus Fridericus, 208. Brastard Philemon, 206. Brignone Dominicus, 96. Brindisi Leonardus, archiepisc. Corcy-
ren., Zacynthien. et Cephalonien., 269.
Broderick Thomas, episc. tit. Pednelis-sen., 106.
Bruchesi Paulus, archiepisc. Mariano-politan., 206, 230, 246.
Bruni Alphonsus, 95. Bruni Archangelus, 96. Brzeziewicz Eusebius, 333. Bulker Ioannes, 358. Bullian Hermenegildus, 256. Bunoz Aemilius, episc. Tentyriten., 104. Buonaiuti Ernestus, 5, 72. Burgain Ioseph, episc. tit. Archelaiden.,
105. Buttin, 392 sqq. Buzzecchi-Tassis de Comonte, 287. Byrne Christophorus, episc. Galvesto-
nien., 106.
; c Cadi Demetrius, archiepisc. Aleppen.,
r. gr. melch., 258. Cafasso Ioseph (Ven.), 30 Cagiano de Azevedo Octavius, S.R. E.
card., 206, 226, 339; vide Index documentorum: Litterae Apostolicae.
Cagherò Ioannes, S. R. E. card., 205. Callistus III, 188. Callori Fridericus, 333.
Index personarum 517
Calvo Raymundus, episc. tit. Catennen., 347,387,487.
Camacho Thomas, episc. Salten., 260. Camassei Philippus, S. R. E. card., 485,
488, 489, 490. Cammarota Franciscus, episc. Caputa-
quen. et Vallen., 105. Cancani-Montani Philippus, 483. Canegallö Ioannes, 469 sqq. Cano Michael, 334. Gantwelt Ioannes, episc. Montereyen.
Angelorum, 104. Capettini Antonius M., episc. tit. Eva-
rien., 180, 261. Capotosti Aloisius, episc. tit. Thermen.,
vide Index documentorum: S. Congregatio de disciplina Sacramentorum.
Cappati Ioannes Honoratus, 31. Capponi Ioannes, 288. Carabini Aloisius, 292. Cardenal Salvator, 302. Carie Georgius, episc. Spala ten., 106. Caricati Ioannes, 407. Carinci Alphonsus, 434. Carinci ioseph, 336. Carlotti Pius, 407. . Caroli Rodulphus, archiepisc. tit. Ty-
ren., 102, 234. Carolus Hyacinthus a Sancta Maria
(Ven.), 61. Caron Napoleo, 166. Carrez Cyrillus, 167. Carrillo Archidona Amadeus, 208. Carrol Griffin Ioannes, 483; Caruso ioseph, episc. Cariaten., 101. Casabona Amadeus, episc. Clavaren.,
104. Casani Petrus (Ven.), 364. Casati Antonius, 32. Casella Prosperus, 256. Casimiri Raphael, 96. Casini Ioseph, 483. Cassani Cletus, archiepisc. Turritan.,
235. Cassetta Franciscus a Paula, S. R. E.
card., episc. Tusculan., 142,168 ; vide Index documentorum : S. Congregatio Concilii.
Castañeda Petrus M., 304.
Castanier Ioannes, episc. Osaken., 106. Castel Ioannes, episc. Tutelen., 106. Castel y Moya Marianus, 368. Castellano Aloisius, 309; vide Index
documentorum: S. Congregatio Sancti Officii.
Castelli Bartholomaeus, 207. Castro Antonius, episc. S. Caroli An
cudiae, 105. Castro Ioseph, episc. tit. Clazomen., 104. Cassulo Andreas, episc. Fabrianen. et
Mathelicen., 349. Catelli, 27. Cattaneo Bartholomaeus, archiepisc. tit.
Palmyren, 102. Cattani-Amadori Fridericus, S. Roma
nae Rotae Auditor, 59,146,153, 290, 294, 392, 404.
Cauley Petrus M., 366. Ceratto Petrus Paulus, 367. Cerioli Constantia (Paula Elisabeth),
vid. Buzzecchi-Tassis (Ven.), 286 sqq. Cerioli Franciscus, 286. Cerrati Michael, 254. Cerretti Bonaventura, archiepisc. tit.
Corinthien., 171. Cesarano Carmelus, archiepisc. Com-
psan. et Campanien., 103. Cestac Ludo vicus Eduardus (Ven.), 300. Cézérac Petrus, archiepisc. tit. Caesa-
rien., 103. Chaminade Guilelmus Ioseph (Ven.),
300. Chanel Petrus Aloisius (B.), 243. Chardard Mauritius, 483. Chassagnon Hyacinthus, episc. tit. Mo-
dren., 104. Chaumontet, 151. Chazal Alina, 425. Chazal Bertha, 422 sqq. Chiarelli Maria, 197 sqq. Chiarinelli Maria, 198. -Chiçhy Eduardus, 206. Chimenti Raphael, S. Romanae Rotae
Auditor, 22 sqq., 28,-59, 60, 192, 204. Chipon Mauritius, 95. Chiasson Patritius, episc. tit. Lydden.,
104. Chomety F. L, 150. Chrysostomus (S.), 98.
ACTA, vol. X, n. 14 . — 19-12-919.
518 Index personarum
Ciani Alaphridus, 406. Cieplak Ioannes Baptista, archiepisc:
tit. Achridan., 178, 261. Cicognam Caietanus, 165. Cimentes Abdon, 406. Ciolli Alexander, 24. Cipriani, 27. Ciprotti Salvator, 335. Clausi Bernardus Maria (Ven.), 61, 94. Clemens XI, R. P., 373. Clemens XIII, R. P., 23. Clemens Willibrordus, 441. Clericatus, 201. Coccapani Ludovicus, 255. Codd Guilelmus, episc. Fernen., 105. Coelho Sabinus, 435. Colacicchi Stanislaus, 334. Colin ioannes Claudius (Ven.), 29,
242 sqq. Colonna Marcantonius, princeps, 255. Colonna Czosnowski Isidorus, 484. Columbus (S.), 153. Cornelias y Santamaria Valentinus, episc.
tit. Hamathen., 489. Commessmann Carolus, 95. Connolly Iacobus N., 334. Conte Carmelus, 146, 254, 392. Conti Felix, 484. Copello Iacobus Aloisius, episc. tit. Va
lonen., 7, 107. Copéré Ludovicus, 245, 253. Corbini Sthephanus, episc. Fulginaten.,
106. Cordes Antonius, 366. Goriton, 157 sqq. Corniani Francisca, 286. Cornudet Leo, 457. Correa Antonius Emigdius, episc. Gua-
xupen., 261. Correa Antonius Thomas, 483. Correa Franciscus, episc. tit. Prusia-
den., 482. Cortasso, 471. Cortis Raymundus, 430. Cosci, 197. Costa Felix, 407. Costa Thomas, 290 sqq. Costagliola Ianuarius, archiepisc. Thea
tin., 96. Cramer-Klett Theodorus, 436. -
Crisanti Vincentius, 335. Croci Paulus, 304, 334. Cruciani Carolus, 167. Cruz Dominicus Benignus, 254. :
Csérnoch Ioannes, S. R. E. card., archiepisc. Strigonien., 122, 378.
Cousineau Hermenegildus, 254. Couto Gustavus, 63. Couturier Felix, episc. tit. Myriophy-
ten., 261. Cuccoli Albertus, 31. Culley Matthaeus, 95. Cumming Gualterius, 95. Curi Augustus, episc. Gallien, et Per-
gulan., 45, 107, 348. Curio Rosa, 138. Cyprianus (S.), 313 sqq. Cyrillus et Methodius (Ss.), 441.
D
Da Costa Liberatus Dionysius, 166. Daeger Albertus, archiepisc. S. Fidei in
America, 101. D'Agata Alphius, 304, 358. Dalbor Edmundus, S. R. E. card., 485,
.488, 489, 490. D'Alessandri Angelus, 22. D'Almeida Garret Gonzalus, 367. Dalmonte Bartholomaeus (Ven.), 61. D'Annibale, 193 sqq., 417. Dantin Franciscus, episc. tit. Satalen.,
106. Dardand Ioseph, episc. tit. Polemonien.,
487. Darmanin Dominicus, archiepisc. Cor-
cyren., 96. Darnand Ioseph, 387. Da Rocha Mauritius, episc. Corumben.,
102. D'Artillac Brill Guilelmus Georgius
Aemilius, 63. Da Silva Mendes Cordeiro Porpbyrius,
96. Da Silva Tavora Carolus Fernandus,
episc. Caratingen., 488. De Amicis Iacobus M., episc. tit. Sino-
pen., 260. De Andrea Michael,'333 ; episc. tit. Tem-
niten., 488.
Index personarum 519
De 'Angelis Hector, 469. De Angelis Raphaela, 290 sqq. De Aranjo Batinga lonas, episc. Pene
den., 105. De Assis Antonius, episc. tit. Diocletia-
nopoiitan., 106. De Barros Cavalcanti de Lacerda Felix,
302. De Berchem Maximilianus, 64. De Bruyn Guilelmus Georgius Fride
ricus, 20. De Carlo Nicolaus, episc. tit. Eleuthe-
ropolitan., 106. De Chiampo Isnardus (Ven.), 184 sqq. Declercq Augustus, episc. tit. Thigni-
cen., 107. De Cooman Aloisius, episc. tit. Thacia-
montanen., 104. De Crouzas-Crétet Leo, 335. De Csáky Carolus, episc. Vacien., 96. Dedjaz Emeron, 31. De Faulhaber Michael, archiepisc. Mo
nacen, et Frisingen., 102, 411 sq. De Figueredo Franciscus, 484. De Fox, S. R. E. card., 371. De Galarza y Perez Castañeda Iulius,
366. De Guébriant Ioannes Baptista, 464. De Hartmann Felix, S. R. E. card.,
archiepisc. Colonien., 381, 484. De Hauck Ioannes Iacobus, archiepisc.
Bambergen., 411 sq. De Herdt, 14. De Huyn Paulus, archiepisc. tit. Sar-
dicen., 382, 489. De Kergorlay Aloisius, 483. De la Durantaye Franciscus Xaverius,
254. De Laffert Olga, 295 sqq. De Lai Caietanus, S. R. E. card., episc.
Sabinen., 251, 339; vide Index documentorum : Litterae Apostolicae et S. Congregatio Consistorialis.
De la Porte Raymundus, episc. tit. Bensen., 105.
De la Saigne de Saint-Georges Albertus Ioannes Baptista, 167.
De la Salle Ioannes Baptista (S.), 70. De la Celle Hyppolitus, episc. Nanceyen.,
488.
De la Torre Carolus M., episc. BoliVa-ren., 382, 489.
De la Tour d'Auvergne Carolus, archiepisc. Bituricen., 344.
Delchambre Eugenius, 483. De Liedekerke Florimundus, 335. Dello Iacono losepha, 292. Dello Iacono Nicolaus, 293. Delom de Mezerac Ioseph, 335. Del Pinto Maria, 57. De Luca, 13. 23, 79, 473. Delugan Balthassar, 166. De Lugo, 90. Del Vecchio Michael, 292. De Mahieu Alexander Carolus, 407. De Marillac Ludovica, vid. Le Gras,
(Ven.), 61, 94, 136 sqq., 301, 326 sqq. De Meens Ioseph, 406. De Merinville Renatus, episc. Cambe-
rien. et Geneven., 147. Demetrius (S.), 223. De Miguel Dolorosa, 428 sqq. De Nadal Artos Aloisius, 207. Denomaison Armandus, 95. De Ojeda y Brooke Iacobus, 407. De Paula Freitas Cyrillus, episc. tit.
Antipatriden., 105. De Piero Aloisius, 96. Depreitere Gustavus, 166. De Ropp Eduardus, archiepisc. Mohilo-
vien., 102. De Rubruquis Guilelmus, 441. De Sarno S." Giorgio Dionysius, 168. De Simoni Philippus, 307. De Simony Carolus, 96. Desmarquet Ioannes, 167. De Solminiac Alanus (Ven.), 61, 62. De Sousa Rebello Vahia Aloisius M.,
334. De Teil Rogerius, 249. De Trétaigne Ioannes, 436. De Trétaigne Leo, 436. De Toytot Augustus, 95. De Vienne ioannes, episc. tit. Ahnten.,
180. De Wit Petrus Iacobus Ioseph, 31. Dias Chorâo Ioseph Petrus, 167. Dien Albertus, 405. Dien Theodulus, 166. Diener-Stoekli Emma, 362.
520 Index personarum
Di Cannona Georgius, 484. Di Domenico Adeles, 24. Di Gerolamo Ioseph, 32, 64. Djibri Stephanus, archiepisc. Cherchen., Dijkmans Laurentius Ioseph, 336. Di Leila Carolus Aloisius, 405. Di Maria Petrus, archiepisc. tit. lco-
nien., 103. Di Rosa Maria Cruciflxa (Ven.), 29. Dominicus (S.), 184, 186. Donelly Ioannes Eduardus, 254. Donnely Bonaventura, 390. Dos Santos Iosephus Antonius, episc,
tit. Croien., 7, 107. Dos Santos Cabrai Antonius, episc. Na
talen., 104. Dos Santos Portugal Antonius Maria,
168. Douarre, 243. Dougherty Dionysius, archiepisc. Phi-
ladelphien., 103. Douvain, 159. Dowdall ab Ultonia ioannes Baptista
(Ven.), 364, 388 sqq. Dowling Augustinus, archiepisc. S. Pauli
de Minnesota, 101. Dreesmann Antonius, 367. Dreyer Golombanus, 94. Drohobeczki Iulius, episc. tit. Polibo-
ten., 104. Drossaerts Arthurus, episc. S. Antonii,
106. Drumm Thomas Guilelmus, episc. De-
smoinen., 178, 261. Duarte Silva Leopoldus, archiep. S. Pauli
io. Brasilia, 272. Du Bourg Iosepha (Ven.), 481. Du Durfort de Ci vrac de Lorge Olive-
verius, episc. Pictavien., 106. Dufour Laurentius, 336. Dufresne Ioseph Amadeus, 206. Dugnay Aloisius Eugenius, 166. Du Laurent Carolus Henricus, 484. Dunne Ioannes M., episc. Bathursten.,
408. Durand Leo, episc. tit. Tricomien., 102. Durieux, 392 sqq. Durjer Ioseph, episcopus Corvopolita-. nus, 107.
Dussolier Philibertus, 150.
E
Eastman Cox Victor, 167. Edde Antonius, 207. Elli Ioannes, episc. Squillacen., 105. Ellner Antonius, 32. Engel, 156. Episcopus Aberdonensis, 100. — tit. Abritensis, 180. — Abulensis, 7, 107. — tit. Achantinus, 106. — tit. Adrianopolitanus, 76,104, 107. — Alatrinus, 45, 107. — Albanensis, 85, 102, 189, 289. — Albinganensis, 143, 382 sqq. — Algarensis, 44. — Alexandrinae Statiellorum, 45, 107. — tit. Amatensis, 244. — Amerinus, 280. — Andegavensis, 86, 461. — tit. Anemuriensis, 7, 103, 107. — Anneciensis, 148. — tit. Anthedonensis, 105. — tit. Antipatridensis, 105. — Apamiensis, 106. — Aquaependentis, 486. — tit. Arcensis, 254. — tit. Archelaidensis, 105. — Argentoratensi^ 347, 415, 487. — Arianensis, 107. — Ariminensis, 279. — Armenopolitanus, 103. — Armidaleñsis, 180, 373. — Arretinus, 260, 488. — tit. Ascalonitanus, 104, 106. — Assisiensis, 182. — Asculan. Apuliae et Ceriniolensis, 45. — Augustanus, 368. — Auximanus et Cingulanus, 103. — tit. Barcaeus, 106. — Bakeriensis, 7, 105, 107. — Balneoregiensis, 32, 101. — Bathurstensis, 408. — Beiensis, 486. — Bergomensis, 288. — tit. Berisensis, 105. — Bolivarensis, 32, 382, 489. — Bosanensis, 410. • — Bovensis, 76. , — Brentwoodiensis, 104.
Index personarum 521
Episcopus Brixiensis, 83, 140. — Buffalensis, 102, 103. — Bugellensis, 104. — Burdigalensis, 45. — Carçtucensis, 103, 105. — Caiesensis, 347, 487. — Calbayogani, 7. — Calliensis et Pergulanus, 7, 45, 103,
107, 348. — Camberiensis et Genevensis, 147. — Gamenecensis, 107. — Canadensis, 266. — tit. Canopitanus, 103. — tit. Capitoliensis, 105, 105. — Caputaquensis et Vallensis, 102,105. — Garatingensis, 106, 488. — tit. Cardicensis, 104. — Gariatensis, 45, 101, 103. — Cassanensis, 222 sqq. — Catacensis, 103, 415, 489. — tit. Catennensis, 347, 487. — Cenetensis, 102, 104. — Genomanensis, 105. — Cephaloniensis, 260. — tit. Ceramensis, 102, 106. — tit. Cestrensis, 107. — Civitatis Plebis, 280. — Claroni ontanus, 102. — tit. Claudiopolitanus, 7, 102. — Clavarensis, 104. — tit. Clazomensis, 104. — Clodiensis, 107. — Glonfertensis, 103, 360. — tit. Cbanatensis, 106. — tit. Charystiensis, 205, 484. — Cocbabambensis, 105, — Comaclensis, 259, 486. — Concbensis, 102 sq. — Concordiensis, 76, 101, 107.
Conimbricensis, 382. — Constantiniensis, 45. — Conversanensis, 105. —- Cometan, et Centumcellarum, 103 sq. — Corumbensis, 102, 105. — Gorvopolitanus, 1.07. — tit. Corycensis* 144. •" — Grisiensis Ruthenorum, 104. — tit. Croiensis, 7, 107. — Cuschensis, 1.04, 108. — tit. Gusarum, 106, 487.
Episcopus tit. Dardanus, 178, 261. tit. de Capharnaum, 106.
— de Chachapoyas, 103. — de Huaraz, 106. — Denveriensis, 104. — de Queretaro, 45, 261, 279* — tit. Derbensis, 486. — de Serena, 105. — Desmoinensis, 101, 178, 261. — de Sonora, 261, 279. — Detroitensis, 106. — Derthusensis, 65 sq., 371. — de Zacatecas, 279. — Diniensis, 105. — tit. Diocletianopolitanus, 106. — tit. Domitiopolitanus, 105. — Duluthensis, 106. — Eborensis, 44. — Ecclesiensis, 279. — Ergadiensis et Insularum in Scotia,
178, 261. — tit. Eleutheropolitanus, 106. — tit. Epiphaniensis, 106. — tit. Eucarpiensis, 107. — Eugubinus, 182, 373 sq. — tit. Evariensis, 261. — Fabrianensis et Mathelicensiß, 349. — Fernensis, 105. — tit. Flaviadensis, 488. — Fossanensis, 45, 107. — Fulginatensis, 106, 182. — tit. Fussalanus, 273. — <Gadicensis et Septensis, 106. — Galvestoniensis, 106. — Geranhunsensis, 261. — tit. Gerasensis, 7, 107. — Gerundensis, 78 sqq. — Giennensis, 304, 488. — Grandormensis, 106 sq. — Gravinensis, 193 sqq. -- Guayanensis, 7, 107. — Guaxupensis, 106, 261. — tit. Halicarnassensis, 106. — tit. Hamathensis, 488, 489. — Hartfortiensis, 488. — tit. Herrnopolitanus, 104. — Iaffnensis, 52, 96. — Interamnensis, 182, 349. — tit. Ionopolitanus, 107. — tit. Isiondensis, 178, 261.
522 Index per rsonarum
Episcopus Kerriensis et AghadOnensis, 104.
— Kielcensis, 119. — Lafayettensis, 106. — tit. Lamiensis, 1.03. — Lemovicensis, 44. — Leodiensis, 45. — tit. Leptimagnensis, 101. — Lincolnensis, 104 sq. — Lingonensis, 102, 106. — Limericiensis, 105. — Loianus, 382. — tit. Loriensis, 105. •< — tit. Lorymensis, 107. — Lublinensis, 45, 107. — Lucensis, 488. — Lungrensis, gr. r., 102. — tit. Lyddensis, 104. — Maceratensis et ToIentin. r 368, 486. — tit. Madaurensis, 347, 487. — Maitlandensis, 180. — Mandelensis, 105. — Massen sis, 104. — Massiliensis, 102. — Maurianensis, 392 sqq. — titularis Maximianopolitanus, 382,
— Metensis, 260. — Melphictensis, luvenacensis et Terli-
tiensis, 106. — Metensis, 347, 487. — Miletensis, 76. — Minscensis, 104. » — tit. Mocissensis, 408. — tit. Modrensis, 104. — Monasteriensis, 348. — Montereyensis Angelorum, 104, 348. — tit. Mosynopolitanus, 260, 487. — tit. Mustitanus, 96. — Myconensis, 260. — tit. Myriophytensis, 261. — Nanceyensis et Tullensis, 347 sq., 488. — Natalensis, 104. — Nazarenus in Brasilia, 261. — Nemausensis, 178. — tit. Nilopolitanus, 105. — Nucerinus, 182. — Nuscanus, 101, 486. — Octoriensis, 101, 103. — Oklahomensis, 279.
Episcopus Oppidensis, 486. — tit. Orthosiensis, 347, 487. — Osakensis, 106. — Oscensis, 7, 107. — Osnabrugensis, 47. — Ostiensis et Praenestinus, 88. — Oxomensis, 105. — Pacensis, 336. — Pactensis, 44. — tit. Paleopolitanus, 105. — tit. Paltensis, 368, 486. —• tit. Panopolitanus, 106. —- tit. Paraetoniensis, 487. — Pastopolitanus, 105. — tit. Pednelissensis, 106. — Penedensis, 105. — titularis Pentacomiensis, 235^ 261,
489. — Pbarensis, 107. — Pharaonensis, 487. — Philadelphiensis, 205, 486. — Pictaviensis, 103, 106. — Pinnensis et Atriensis, 348. — Platensis, 7. — Podlakiensis, 107. — tit. Polemoniensis, 487. — tit. Polibotensis, 104. — Portugallensis, 487. — tit. Prusiadensis, 482. — Puteolanus, 260. — Quilonensis, 52. — Recinetensis et Lauretanus, 280.
- Reginae Gradecensis, 348. — tit. Resainensis, 486. — tit. Rhithymnensis, 103, 382, 489. — Rigensis, 107. — Rossanensis, 45. — Ruthenensis, 317. —- tit. Satafensis, 106. — Saltensis, 260, 408. — tit. Samiensis, 484. — Samogitiensis, 102. — S. Annae, 44. — S. Antonii, 106. r¿
— S. Caroli Ancudiae, 105. — S. Christophori de Laguna, 106. — Ssrnae Conceptionis, 105. — S. Germani, 488. — S. Hyacinthi, 415. — S. Ludovici de Maragnano, 106.
Index personarum 523
Episcopus S. Fidei in America, 103, — S. Marthae, 104. — Scepusiensis, 208. — Secoviensis, 119. — Sedunensis, 260. — Serenensis, 6. — Sherbrookejusis, 206. — Sinaloensis, 488. — tit. Sinidensis, 104. — tit. Sinopensis, 104, 260. — Siopolitanus, 7. — s tit. Sozusensis, 488. — Spalatensis, 106. — tit. Spirensis, 102, 104. — Spiritus Sancti, 105. — Squillacensis, 105. — tit. Stratonicensis, 104. — tit. Sufetulefisis, 104. — tit. Surensis, 102 sq. —- tit. Tacapitanus, 104. — tit. Tagastensis, 101. — Tamaulipanus, 261, 279. — Tarantasiensis, 7, 107. — Tarbiensis et Lourdensis, 37, 44. — tit. Telmissensis, 107. — tit. Teiensis, 405. — tit. Temnitensis, 488. — tit. Tentyrites, 104. — Tepicensis, 415, 487. — Tergestinus et Iustinopolitanus, 486. — tit. Thaeiamontanensis, 104. — tit.' Thapsensis, 488. — Theatinus, 280. — Thelesinus, 105 sq. — tit. Themiscyraeus, 482. — tit. Thermensis, 8. — tit. Thignicensis, 107. — tit. Tiberiensis, 19. — Tinensis, 260. — tit. Tipasensis, 104. — Tirasonensis, 104. — tit. Titopolitanus, 317. — tit. Tlousinus, 488. — Trecensis, 279. — Trentonensis, 106. — tit. Tricalensis, 104. — Tricaricensis, 415. — tit. Tricomiensis, 102. — Trifluvianensis in Canada, 348. — tit. Troadensis, 107.
Episcopus Traianus, 105, 261, 279. — Tudensis, 103. — Tudertinus, 182. — Tusculanus, 142, 259. — Tutelensis, 106. — Urgellensis, 103. —- tit. Usulensis, 45, 107. — Vaciensis, 96, 376, 382, 489. — tit. Vagensis, 105. , — tit. Valonensis, 7, 107.
Veliternus, 253. — Verae Crucis, 415, 487. — Verszprimiensis, 104, 376. — Vilnensis, 102, 107. — Vizagapatamensis, 324. — Vladislaviensis seu Calissiensis, 119. — Volaterranus, 488. — Vratislaviensis, 46, 130 sqq. — Wilcanniensis, 105. — Xylopolitanus, 105. — Zacynthiensis, 260. — Zuliensis, 488. Errazuriz Crescentius, archiepisc. S. Ia
cobi de Chile, 103. Esser Thomas, episcopus tit. Siniden.,
104. Esteban Eustasius, 183. Eugenius IV, R. P., 369. Englebert Eduardus M., 95. Euphemia (S.), 140. Evangelisti Philippus, 31.
, F
Fagnanus,/80, 82, 156, 157, 319. Falconi, 27. Fameli Ioseph, 299. Fanfani Ludovicus, 186. Fantou Teresia (Ven.), 329. Farfan Petrus, episc. Cuschen., 106. Farina Fortunatus, episc. Troian., 261,
279. Fazzari Franciscus, 334. Fejc, 90, Felici Ioseph, 255. Fellinger Franciscus, 31. Fels Felix Rodulphus, 460. Fernandez Andreas, 308. Fernandez da Silva Dominicus, 436.
m Index personarum
Fernandez de Peñaranda y de Angulo Augustinus, 336.
Ferrari Dominicus, 139. Ferraris, 353. Ferrata Nazarenus, 154, 428. Ferreira de Mello Ioachim, 166. * Ferrer et Nin Maria, 138. Ferretti Aloisius, episc. Mandelem, 105. Ferretti Franciscus Hannibal, 208. Ferri Alaphridus, 484. Fessier Franciscus, 96. Festa Ioannes, archiepisc. tit. Tharo-
nen., 103. Flakerty Iacobus A., 335. Fleskens Albertus, 483. Flipo Carolus, 167. Florio Augustus, 483. Fidecicehi Augustus, 32. Filippini Lucia (Ven.), 300. Fiorani Pacificus, episc. Auximan. et
Gingulan., 103. Fiore Salvator, 208. Fiorentini Ioannes, episc. Catacen., 415,
489. Fioretti Fridericus, 407. Firminus (S.), 33. Fischer Ioseph, 168. Fischetti Gerardus, 293. Foley Guilemus, 435. Fontaine Maria Magdalena et Sociae, 61,
329 sqq. Forbes Ioannes, episc. tit. Vagen., 105. Forbes de Bessa Emmanuel Georgius,
302. Formiggini A. F., 5. Fornari Ioseph, 299. Fortescue Hadrian us, 333. Fortuny Carmela, 430. Fouchet Ioseph, 335. Franciscus Assisiensis (S.) 68, 185, 255,
441. Franciscus a Campo rubeo (Ven.), 62,
481. Franciscus a Paula (S.), 134, 169 sq. Franciscus Xaverius (S.), 20, 441. Franco Franciscus, episc. Octorien., 101. Frank Gustavus, 30. Frank de Taberne de Miramont Caro
lus Emmanuel, 436. Franzese Catharina, 292.
Fraschi Ioannes, 274. Frese Donatus, 206. Frick Petrus Paulus, 95. Fritzen Adulphus, archiepisc. tit. Mo-
cissen., 347, 408, 486. Fronzi Hector, archiepisc. Camerinen.,
7, 103. S Frühwirth Andreas, S. R. E. card|r30,
365. & Frumentius (S.), 440. Fuenzalida Guzman Egilbertus, episc.
Ssmae Conceptionis, 105. * Fumasoni-Biondi Iulius, 168.
G '
Gabriel a Virgine Perdolente (S.) 29, 52 sqq.
Gaetano Sebastianus, 256. Gagnon Alphonsus Osias, 206. Gaius, 384. Galati Antonius, episc. Oppiden., 486. Gaii Stanislaus, episc. tit. Halicarnas-
sen., 106. Gallacher Ioannes, 333. Gallagher Michael, episc. Detroiten., 106. Gannon Ioannes, episc. tit. Nilopolitan.,
105. Garagnani Augustinus, 342 sq. Garcia Ioachim, episc. S. Marthae, 104. Garcia, 82, 319. Garneau Georgius, 406. Garrigou-La grange Reginàldus, 121. Garrone Franciscus, 31. Gärtner Alexander, 32. Gasparri Petrus, S. R. E. card., 25,
90, 156, 160, 194 sqq., 359, 429,479, 480 ; vide Index documentorum : Secretaria Status et Pontificia Commissio ad Codicis canones authentice interpretandos.
Gasquet Aidanus, S. R. E. card., 205, 253 sq., 301.
Gassisi Sophronius, 62. Gattinois Carolus Nicolaus, 301. Gauss Arthurus, 207. Gavisk Henricus, 435. Gavotti Ludovicus, archiep. Ianuen., 32. Geay Petrus Ioseph, episc. tit. Samien.,
484.
Index personarum 525
Gerfeaux D., 150. Gena Cyrillus, patriarcha Antiochenus,
r. gr. melch., 257 sqq. Génicot, 27. Genna Benedictus, 207. Gennari Casimirus, S. R. E. card., 11, Genovese Paulus, 354. Genovese Philumena Ioanna (Ven.),
354 sqq., 364. Georlette Fernandus, 207. Gérard Ioanna (Ven.), 329. Gerosa Vincentia (Ven.), 61, 364. Gervasius et Protasius (Ss.), 185. Ghezzi Ioannes, 254. Ghio Iacobus, 407. Giannini Angela, 197 sqq. Gibilisco Timotheus, 206. Gibon Fénelon, 335. Gibbons Edmundus/""episc. Albanen, in
America, 102. Gibbons Iacobus, S. R. E. card., archiep.
Baltimoren., ;171 sqq. Gibri Raphael, 366. Giesen Ephrem, episc. tit. Palten., 368. Gilmartin Thomas, archiepisc. Tuamen.,
103. Gilloz Amelia, 392 sqq. Gilloz Ioannes Baptista, 392 sqq. Giondini Ioseph, 304. Giorgi Orestes, S. R. E. card., 30, 206,
333, 365, 366, 482 ; vide Index documentorum: S. Poenitentiaria Apostolica.
Giray Ioseph, episc. Gadurcen., 105. Girardon Petrus, 207. Giuntini Ioseph, 64. Giurazza Petrus, 367. Giustini Phi l ippus^. R. E. card., 166,183;
vide Index documentorum: S. Congregatio de disciplina Sacramento rum.
Gleasoñ Ioseph, 435. Glosauer Georgius, episc. tit. Hermopo-
litan., 104. Glotz Andreas, 362. Gobat, 156. Godehardus (S.), 33. Goemaere Gustavus, 483, Goenaga Ioseph, 303, Goenaga Ioseph Emmanuel, 302.
Goenaga Robertus, 406. Gomes de Oliveira Helvetius, episc.
S. Ludovici de Maragnano, 106. Gonzalez Perez Nicolaus, episc. tit.
Ionopolitan., 107. Gonzalez y Arocha Guilelmus, 336. GoodierAlbanus,archiepisc.Bombayen.,
486. Gorman Daniel, episc. Xylöpolitan., 105. Granito Pignatelli di Belmonte Ianua
rius, S. R. E. card., episc. Albanen., 85, 189, 201, 289, 325 sq., 333.
Grasselli Antonius M., archiepisc. tit. Larissen., 96.
Grasso Carolus Gregorius M., archiepisc. Salernitan., 264, 415.
Gray Graham, episc. Tipasen., 104. Grazioli Ioannes, S. Romanae Rotae
Auditor, 60, 358, 363, 422, 427 sq., 433.
Greco Leo, 484. Griffin Iacobus Alphonsus, 206. Gregorius Illuminator, 440. Gregorius Magnus (S.), R. P., 98, 123,
219. Gregorius III, R. P., 214 sqq. Gregorius IX, R. P., 56. Gregorius X, 441. Gregorius XIII, 36. Gregorius XVI, R P., 140. Grente Georgius, episc. Cenomanen., 105. Grgié Lucas, 32. Grosjean, 161. Guasco ïaannes, 482. Guibert Ioannes Hippolytus, S. R. E.
card., archiepisc. Parisien., 458. Guidi Pius Maria, 166. Guizar Valencia Raphael, episc. Verae
Crucis, 415, 487.
H
Hacbang y Gaborni Sophronius, episc. tit. ' Anemurien., 7, 107.
Hachiro Saionji, 303. Hadrianus VI, R. P., 223, 371. Haid Cassianus, 489. Hayden Guilelmus» episc. Wilcannien..
105. Hayek Ioseph, 368.
526 Index per
Hayes Patritius, archiepisc. Neo-Ebo-racen., 101.
Hallé Ioseph, 405. Hallinan Dionysius, ep. Limericien., 105. Hanauer Stephanus, episc. Vacien., 382,
489. Hanion Henricus, episc. tit. Teien., 405. Hanna Eduardus Ioseph, archiepisc.
S. Francisci in California, 332. Hartmann Felix, S. R. E. card., archie
pisc. Colonien., 209 sqq. Hawkswel Guilelmus, 436. Hearn Eduardus L., 334. Heddergott Robertus, 64. Heelan Edmundus, episc. tit. Gerasen.,
7,107. Heinz Ferdinandus, 368. Heleut Ioseph Maria, 138. Henry Marcellus, 301. Henry Victor, 147. Hermida Daniel, episc. Conchen, in
Indiis, 102. Herrera Restrepo Bernardus archiepisc.
Bogoten., 265. Hertzog Franciscus Xaverius, 88,166. Heuzé Edmundus, 95. Hicari Ephrem, 366. Hickey Guilelmus, episc. tit. Claudio-
politan., 102. Hieronymus (S.), 305. Hieronymus ab Horis XXIV (Ven.), 62. Himerius a Iesu, 70. Hinsley Arthurus, 36. Hirka Blasius, 32. Hoette Ioseph, 168. Hopstaken Ioannes Iacobus, 166. Hofer Balthasar, 368. Hoffmann Cleophas, 407. Hoffmann Richard us, 64. Holtzinger Ioseph, 32. Honoratus a Parisiis, 137. Honorius II, R. P., 373. Hosszu Iulius, episc. Armenopolitan.,
103. . Humbrecht Aloisius, archiepisc. Bi-
suntin., 103. Hume Guilelmus, 482. Humphrey Page Guilelmus, 96. Huré Ioannes Lucianus, 435. Hiacynthus a S. Maria (Ven.), 252.
rsonarum
hi Jacobilli Ludovicus, 182. Jacobus Maior Apostolus (S.), 229 sqq. Jacono Ioannes, episc. Melphicten., Iu-
venacen. et Terlitien., 106. Jacuzio Paulus, archiepisc. Surrentin.,
102. Jalbrzykowski Romualdus, episc. tit.
Cusarum, 106, 487. Jándi Bernardinus, 379. Jannacchino Angelus, episc. tit. Lorien.,
105. Jeannard Iulius, episcopus Lafayetten.,
106. Jelowicki Adulphus, episc. tit. Lory-
men., 107. Iglesias Antonius L., 32. Imperiali Ioannes Baptista, 484. Infalt Henricus, 368. Innocentius III, R. P., 90. Innocentius a Bertio (Ven.), 62,83 sqq. Ioanna Arcen. (S.), 61,165, 187 sqq., 301,
324 sqq. Ioannes Baptista (S.), 146, 182. Ioannes Evangelista (S.), 182, 306. Ioannes Nepomucenus (S.), 274. Ioseph (S.), 191, 288. Ioseph Antonius a S. Ioanne in Per-
siceto, 476. Ioseph a Cupertino (S.), 355. Jockner Guido, 355. Jonas Leo Claudius, 303. Joulain Henricus, episc. Jaffnen., 96. Isnardus a Chiampo (Ven.), 481. Isa sa Rieh ardus, archiepisc. Stauropo-
litan., 103. Isola Franciscus, episc. tit. Adrianopo-
litan., 76, 107. Isphording Eduardus, 366. Iustina (S.), 369 sq. Izard Martinus Hieronymus, archiepisc.
Bituricen., 344.
K
Kaiser Maurus M., 186. Kakowski Alexander, S. R. E. card.,
485, 488, 489, 490. Kalvelage Clemens, 302.
Index personarum
Karlin Andreas, episc. tit. Themiscy-raeus, 482, 486.
Kassiepe Maximilianus, 271. Kavanagh Leslie, 435. Keil Antonius, episc. tit. Dardan., 178,
261. Kelly Dionysius, ep. Grandormèm, 107. Kenkichi Yoskizawa, 303. Kenzo Ishiwara, 302. Kepinski Wladislaus, 333. Kern Anna, 358 sqq. Ketcham Guilelmus, 334. Ketterer Carolus, 32. Killiam Andreas, 334. King Thomas, 435. Klopotowski Ignatius, 367. Kordäc Franciscus, archiepisc. Pragen.,
.382, 489. Koupil Franciscus, 32. Koglarski Ladislaus Leo, 333. Krings Michael, 483. Krynicki Wladislaus, episc. tit. Achan-
tin., 106. Kubicki Paulus, episc. tit. Chanathen.,
106. Kümmel Conradus, 208.
L "
Laane P., 89 sqq. Lacy Petrus, 167. Ladelci Ioannes, S. Romanae Rotae No
tarius, 163 sq. Ladeuze Paulinus, 341.
- Lagier Carolus, 406. Lagny Michael, 95. Lago y Gonzalez Emmanuel, episc.
Tuden., 103. La Grois Claudia, 86. Lalieu Aloisius Ioseph, 406. Lamarre Basilius P., 255. Lambertini, 82. Laminne Iacobus, episc. tit. Üsulen.,
45, 107. Lancellotti Dominicus, episc. Conver-
sanen., 105. Lancia di Brolo Dominicus Gaspar,
archiepisc. Montis Regalis, 368. LangénieuxBenedictus M.,S. R. E. card.,
archiepisc. Rhemen:, 458.
Lanel Maria Francisca (Ven.), 329. La Penine d'Hautpoul, episc. tit. Cha
rystien., 205, 484. Larkin Guilelmus P., 335. La Rocque Paulus Stanislaus, episc.
Sherbrooken., 206. Lascaris Carolus Hyacinthus, 182. Las Casas Bartholomaeus, 441. Láska Ioannes, 32. Lauf Kedemos, 255. Lauletta Aloisius, 304. Laurenti Camillus, vide Index docu
mentorum: S. Congregatio de Propaganda Fide.
Laurentius (S.), 140. Laurentius (S.) a Brundusio, 268. La vecchia Dominica, 197. Lebeau Ioseph, 255. Ledere Renatus, 255. Leclercq Armandus Ioannes Baptista,
166. Lécroart Henricus, episc. tit. Anchialen.,
104. Lefebvre Paulus Ioseph Amadeus, 206. Lefevre Henricus Elias, 95. Lef e vre Theophistus, 303. Lega Michael, S. R. E. card., 24, 205 sq.,
253, 297, 400; vide Index documentorum: Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal. -
Legaré Paulus Theopbilus, 406. Le Gras Antonius, 137. Lehmkuhl, 27. Leichter Maximilianus, 358 sqq. Leite de Vasconcellos Sebastianus, ar
chiepisc. tit. Tamiathen., 486. Leman-Denoyelle Henricus, 483. Lemee Alaphridus, 334. Lemgruber Kropf Carolus, 335. Lemieux Caelestinus, 406. Leo X, R. P., 146, 373. Leo XIII, R. P., 109, 172, 175, 227, 286,
459. Léonard Ioseph Romualdus, episc. San
cti Germani, 488. Le Roy, 422 sqq. Le Ruzic Ignatius, episc. tit. Madauren.,
347, 487. Leser Iacobus, 256. Lesourd Hadrianus, 166.
528 Index personarum
Lespinasse, 422 sqq. Lesue Aemilius, 435. Leurenius, 353. Leurent-Béghin Paulus, 167. Lindsay Lionellus, 406. Lisson Aemilius, archiepisc. Liman., 103. Lizza Antonius, 304. Llompart Gabriel, episc. S. Christophori
de Laguna, 106. Locatelli Franciscus, 183. Loglisci Rosa, 197 sqq. Lo Jacono Ioseph, episc. Arianensis, 707. Loisel Georgius, 95. Lopez Benedictus, 94. Lopez Criado Martiaíis, episc. Gadicen.,
et Septem, 106. Lopez de Ayala y del Hierro Emmanuel,
484. Lopez y Palaez Antonius, archiepisc.
Tarraconen., 32. Lo Schiavo Marinus, 31. Lotter, 353. Lotterius, 79 sq., 82. Lottini Ioannes, 482. Loubery Margarita, 154 sqq. Louvard TheophiJus, episc. Lingoiien.,
102. Lowney Dionysius, episc. tit. Adriano-
politaii., 104. Lozinski Sigismundus, episc. Minscen.,
104. Luanga Carolus et Socii (Ven.), 364. Lubuc Aloisius, 254. Lucidi Evaristus, 299. Luçon Ludovicus Ioseph, S. R. E. card.,
archiepisc. Rhemen., 88. Ludovicus a Casauria (Ven.), 300. Lynch Daniel Guilelmus, 334.
.M
Mac Caffrey Iacobus, 435. Mac Donnei Patritius L, 302. Mac Gee Carolus, 334. Mae Grath ioseph Hector, episc. Bake-
rien., 1, 107. Mae Keon Petrus I., 334. Mae Kintsh Alexander, 366. Mae Intyre Ioannes, archiepisc. tit.
Oxyrynchien., 103.
Mac Nicholas Ioannes, episc. Duluthen., 106.
Mader Ludovicus, 483. Magg Stephanus, 208. Magnani Iacobus, 256. Magni Gregorius, 483. Magnin Franciscus, 402. Mai, S. R. E. card., 140. Maij Augustinus, 64. Majólo Ioannes Baptista, 304. Malandrucco Ignatius, 482. Malavenda Franciscus, 168. Malusardi Ioseph, 205. Mancini Ioseph, 32. Manganelli, 26. Mankowski Petrus, episc. Camenecen.,
107. Manning Alaphridus E., 302. Mannucci Ubald us, 24. Manzetti Leo, 32. Many Seraphinus, S. Romanae Rotae
Auditor, 23, 59, 154, 162. Marchand Constantinus, 150. M'archetti-Selvaggiani Franciscus, ar
chiepisc. tit. Seleucien., 103. Marchisio Carolus, 255. Margot Mauritius, 482. MARIA (Ssma) Virgo Dei Genitrix, 20,
21, 37 sqq., 54, 65 sqq., 85, 109 sqq., 141, 173, 179, 181 sqq., 184 sqq., 191, 226 sqq., ,242 sqq., 264 sq., 271, 274, 288, 307 sq., 344, 371 sq., 409 sq., 412, 466 sqq.
Maria Aloisia a S. Francisco Assisiensi (Ven.), 329.
— Augustina a S. Corde Iesu (Ven.), 329. — Clothildes Angela a S. Francisco Bor
gia et Sociae, 61, 301. — Cordula a S. Dominico (Ven.), 329, — Francisca (Ven.), 329. — Laurentina a S. Stanislao (Ven.), 329. — Magdalena (S.), 182. — Michaela a Ssmo Sacramento (Ven.),
61, 481 — Natalia a S. Aloisio (Ven.), 329. — Scholastica a S. Iacobo (Ven.), 329. — Ursula a S. Bernardino (Ven.), 329. Mariani Angelus, vide Index documen
torum : S. Congregatio Rituum. Mariani Aurelius, 483.
Index personarum 529
Mariani Ioseph, 207. Marini Herculanus, archiepisc. Amal
phitana 264, 348. Marini Nicolaus, S. R. E. card., 226, 245. Maritano Carolus, 254. Marmoiton Blasius (Ven.), 242 sqq., 253. Marnas Franciscus, episc. tit. Suren.,
102. Maroevié Raymundus, 32. Marotta Salvator, 435. Marquina y Corrales Angelus, episc.
Canarien., 266. Martel Ioannes, episc. Dinien., 105. Martin Ioannes, 402. Martin Olympia, 392. Martin Donaldus, episc. Ergadien. et In
sularum in Scotia, 178, 261. Martinelli Aloisius, 336. Martinelli Sebastianus, S. R. E. card.,
186. Martines de Moraes Emmanuel, 436. Martínez Lozano Ambrosius, 367. Martínez y Nuñez Zacharia, episc.
Oseen., 7, 107. Martinus (S.), 458. Martrou Ludovicus, episc. tit. Corycen.,
144. Marty Marcellinus Carolus, episc. tit.
Isionden., 178, 261. Marullaz M., 150. Marumba Mathias et Socii (Ven.), 364. Masetti Aloisius, 303. Mass Paulus, 207. Massimi Maximus, S. Romanae Rotae
Auditor, 59, 60, 358, 363, 422, 427, 428, 433.
Mathis Ioseph, 167. Matthaeus Ap. (S.), 355. Mattoni Philippus, 483. Matwykiewicz Franciscus Salesius, 367. Matulewicz Georgius, episc. Vilnen., 107. Mazzella Horatius, archiepisc. Tarenti-
nus, 102, 225. Maubon Ioseph, 109. Mauri Philippus, 253, Mauritius (S.), 33. Mejer Lina, 362. Mele Ioannes, episc. Lungren., gr. r., 102. Mendes Bello Antonius, S. R. E. card.,
patriarcha Olyssiponen., 279, 340.
Menghini Ioannes Bapt. Maria, 30. Mengolini Antonius, 208. Menochius, 24. Mercati Ioannes, 434. Merry del Val Raphael, S. R. E. card.,
166; vide Index documentorum : S. Congregatio S. Officii.
Messore Ioannes, 292. Meuley, 154, 157 sqq. Meyer Eugenius, 344. Michael Archangelus (S.), 20. Migliore Augustinus, episc. tit. Domi-
tiopolitan., 105. Mignone Emmanuel, episc. Arretin., 488. Milanes Ioannes, 436. Milani Maximinus, 484. Milani Tullius, 168. Mimmi Marcellus, 484. Mirandelle Maria Antonietta, 189. Mitjana y Gordon Raphaël, 31. Mittermüller Carolus, 31. Moehler Carolus, 208. Molaroni Romulus, episc. Macera ten. et
Tolentin., 368. Monaco Laurentius, 208. Moneta, 15. Mon gin i Fortunatus, 483. Monreal y Oliver Iacobus, 160. Monserrat losepha, 431. Montaignac de Chauvance Ludovica
Teresia (Ven.), 300. Monterisi Nicolaus, archiepisc. Theatin.,
487. Monti Philippus, 367. Morabito Ioseph, episc. Mileten., 76. Moran, S. R. E. card., 390. Morel Aloisius, 206. Moretti Franciscus, episc. Interamnen.
et Narnien, 349. Mores Paschalis, episc. Ñuscan., 486. Mori Ioseph, vide Index documentorum :
S. Congregatio Concilii. Morris Patritius, 366. Morrone Ioseph, 63. Morsani Carmelus, 407. Moulin Lucas, 422 sqq. Mugica y Urrestarazu Matthaeus, episc.
Oxomen., 105. Muliunya Laurentius, 89 sqq¿ Müller Carolus* 32.
530 Index personarum
Müller Franciscus, 482. Müller Ioseph, 208. Munz Michael, 208. Murray Ioannes, episc. tit. Flaviaden.,
488. Murumba Mathias et Socii (Ven.), 61. Musante Ioseph, 256. Mutsaers Bernardus, 166. Mutsaers Ioseph, 96. Muzué Sanctes, 68.
Naddeo Ioseph, 208. Naire D., 147. Nannini Franciscus, 406. Naomichi Watanabe, 303. Ñapóles de Pai va Ataulphus, 302. Nardi Franciscus, 206. Nasalli Rocca Ioannes Baptista, episc.
Eugubinus, 373 sq. Navarrette Ioannes, episc, de Sonora,
261, 279/ Navarro Iosepha, 431. Neumann Ioannes Nepomucenus (Ven.),
episc. Philadelphien., 61, 205. Nicola Ioannes Baptista, 469. Nicolas Ioseph, episc. tit. Panopolitan.,
106. Nicolas D., 365. Nicolaus Barensis (S.), 225. Nicolini Placidus M., 347. Nicorelli Angelus, 471. Nobili Salvator, 31. Nogueira Gonzalus Casimirus, 368. Nogueira Duarte Emmanuel, episc. Ca-
ratingen., 106. Norris Ioannes Guilelmus, 406. Nugal Aloisius N., 166. Nuzzi Marius, 255.
O
Oberlin Philippus Leo, 483. O' Connel Guilelmus, S. R. E. card.,
archiepisc. Bostonien., 171 sqq. O' Connor Patritius Ioseph, episc. Ar-
midalen., 376. O' Connor Dionysius, 206. O' Doherty Ioannes, 95.
O' Doherty Thomas, episc. Clonferten., 260.
Ogier Iacobus, 275. O' Hare Guilelmus, episc. tit. Maximia-
nopolitan., 382, 387, 489. Okolo-Kulak Antonius, 336. Oliva Augustinus, 166. Onnelli Thomas, 484. O' Reilly Carolus, episc. Lineo]nen., 105. O' Rourke Eduardus, episc. Rigen., 107. Orsi Bartholomaeus, 32. Ortiz Guadalupe Ioseph, episc. Tamau-
lipan., 261, 279. O' Ryan Philippus, 368. O' Sullivan Carolus, episc. Kerrien, et
Aghadonen., 104. Otto Alphonsus, 95. Otto Antonius, 95. Otto Stephanus, 95. Owezarek Adalbertus, episc. tit. Asca-
lonitan., 106.
P
Pacelli Eugenius, archiep. tit. Sardia-nus, 102.
Paganucci Ioseph, 256. Paglia Alexander, 304. , Palacios Varos Ernestus, 254. Palao, 156. Palica Ioseph, archiepisc. tit. Philip
pen., 102. Palisser Ioannes Iulianus, 31. Palladius, 441. Pallottini, 11, 14, 16, 158. Palomar y Vizcarra Michael, 335. Paolini Franciscus M., 356. Paolucci Iulius, 436. Pappafava Lucas, episc. Pharen., 107. Parent Carolus A., 333. Parisi Franciscus, 255. Parodi Maurus, 307. Parrillo Franciscus, S. Romanae Rotae
Auditor, 205. Parroci ni Franciscus, 256. Parvi Alexander, episc. Scepusien., 208. Paschale Expositus, 293. Paschale Franciscus, 293. Pasi Dominicus, episc. Maceraten. et
Tolentin., 486.
Index personarum 531
Pasquinelli Carolus, 256. Pasté Romualdus, 255. Patané Carmelus, archiepisc. Hydrun-
tin., 102. Patriarcha Antiochenus, r. gr. melch.,
257 sqq. — Hierosolymitanus, 108, 485. — Olyssiponensis, 44, 279, 340. Patrizi, S. R. E. card, 312, 316. Patrizi Nazarenus, 146, 422. Patritius (S.), 441. Paula Elisabeth (Constantia Cerioli vid.
Buzecchi-Tassis) (Ven.), 253. Paulini Aloisius, episc. Concordien., 101. Paulus Apostolus (S.), 111 sqq. Paulus V, R. P., 23. Pavoni Alexander, 139. Pavoni Ludovicus (Ven.), 139 sqq., 165. Pegues Thomas, 71. Peiffer Ioannes, 482. Pelingotto Ioannes (B.), 481. Pellegrinetti Hermenegildus, 367, 482. Pellegrini Arsenius, 62. Pelletier Ioseph C, 335. Pelt Ioannes Baptista, episc. Meten., 347,
487. Peltier Ioseph Alaphridus, 63. Pepe-Maturi Ioseph, 206. Perea Michael, 367. Pereira Guilelmus, 63. Peretto Sisinius, 407. Perez Aemilius, episc. tit. Anthedonen.,
105. Perez y Cecilia Angelus, archiepisc.
Verapolitan., 103. Perez y Quiñones Ulpianus, episc. Bo-
livaren., 32. Peri-Morosini Alaphridus, episc. tit. Ar
cen., 254. Perrino Franciscus, 197. Perrino Maria Antonia, 192 sqq. Peruzzi Iulius, 367. Pesendorfer Fridericus, 368. Pesnel Desideratus, 483. Petrorino Maria, 354. Peynetti Aloisius Petrus, 31. Philipp Antonius, 32. Piccirilli Nicolaus, archiepisc. Lancia-
nen., 102, 235. Pichlef Guilelmus, 32.
Pichler, 156. Pierantozzi Sylvius, 336. Piergiovanni Lucas, episc. Cometan, et
Centumcellarum, 104. Pierini Franciscus, episc. Cochabam-
ben., 105. Pinceti Sebastianus, 31. Piñeíro y Soto Hiacynthus, 367. Pinot Natalis (Ven.), 62, 86 sqq. Pirhing, 24, 82, 90, 297, 396 sqq. 417. Pisani Petrus, archiepisc. tit. Constan
t em, 486. Pitaval Ioannes Baptista, archiepisc.
tit. Amiden., 103. Piu Marius, 168. Pius IV, R. P., 23. Pius V, R. P., 373. Pius VI, R. P., 87, 373. Pius VII, R. P., 23, 36, 409. Pius VIII, R. P., 193, 361. Pius IX, R. P., 48, 129 sqq., 135, 193,
316, 344, 373, 457. Pius X, R. P., 23, 173, 175, 308, 373. Pizza Paschalis, 196 sqq. Planas Suarez Simon, 63. Pia y Deniel Henricus, episc. Abulen.,
7, 107. Ploskiewez Valerius, 31. Pocak Philippus, 207. Poggi Ioannes, 255. Poletti Aemilius, ep. Balneoregien., 32. Poli Francisca, 83. Polit Emmanuel, archiepisc. Quiten.,
103. Pompilj Basilius, S. R. E. card., episc.
Velitern., Vic. Gen. S. P., 253. Poncarali Lelia, 139. _ Portalupi Franciscus, 405. Postel Magdalena (B.), 29. Pradeñas Valdomerus, 254. Prato Antoninus, 484. Prisco Ioseph, S. R. C. card., archie
pisc. Neapolitan., 35, 260. Prior Ioannes, S. Romanae Rotae Au
ditor, 59, 89, 93, 146, 153 sq., 162 sq., 290, 294, 392, 404, 422, 427, 469, 475.
Prosdocimus (S.), 369. Protois, 158 sqq. Przezdziecki Henricus, ep. Podlachien.,
107.
532 Index personarum
Pucci Henricus, 406. Puego de Val Antonius, episc. Pasto-
politan., 105. Pulii Giselda, 27. Pussepin Maria (Ven.), 364. Pyrrhus Conradus, 16.
Quaranta Eduardus, 367. Quattrocolo Henricus, 205.
Radelet Alaphridus Ioseph, 367. Raleigh Kerr Gualterius, 484. Ramaekers Ioannes, 95. Ramos da Costa Vilella Richardus, episc.
Nazaren. in Brasilia, 261. Ranuzzi Aemilius, 64. Ranuzzi de Bianchi Victor Amadeus,
S. R. E. card., 253, 301. Rapella Romulus, 407. Raphael a Villafmaria, 85. Ratti Achilles, archiepisc. tit. Naupa-
cten., 260, 301. Raude Augustinus, 31. Raymundus (B.), 350. Raynaud Ioannes, 243. Reck Franciscus Xaverius, 208. Redolii Fortunatus (Ven.), 465 sqq., 481. Reguillon Ioseph Achilles, 435. Reiffenstuel, 24, 82, 90, 130 sq., 155,
195, 319, 396, 417. Reigadal y Antigua Ioseph M., 336. Renzi Antonius, 95. Renzo Marianus, 436. Rey Lemos Placidus Angelus, episc.
Lucen., 488. Reynaud Paulus, episc. tit. Fussalan.,
273, 301. Ricci Franciscus, 484. Richard Ioseph Arsenius, 254. Ricotti Ianuarius, 468. Rieder Ignatius, archiepisc. Salisbur-
gen, 103, 178. Risler Andreas, 154 sqq. Rivero Nicolaus, 255. Rivero y Gonzales Ioachim, 436. Roberti Ioseph M., 169.
Rocamora y Garcia, episc. Derthusen., 371.
Rogers Ioannes, 367. Roland Gosselin Beniaminus, episc. tit.
Mosynopolitan., 260. Romero Ioseph Gregorius, episc. Sal
ten., 408. Rosa Limana (S.), 355. Roseau Carolus, 63. Rossello Maria Iosepha (Ven.), 364. Rosset, 90, 156. Rossetti Petrus, S. Romanae Rotae Au
ditor, 22 sqq., 28, 59, 60, 192, 204. Rossi Franciscus, archiepisc. Ferrarien.
et episc. Comaclen., 486. Rossilîon Petrus, episc. tit. Epiphanien.,
106. Rossi-Stoekalper Franciscus, 63. Rosso Franciscus, 435. Rott Ferdinandus, episc. Veszprimien.,
104. Rouard Henricus, 435. Ruch Carolus Ioseph Eugenius, episc.
Argentoraten., 347, 415, 487. Rulphus (S.), 149, 153. Ruiz de Azua Franciscus, episc. tit.
Cardicen., 104. Rumeau Ioseph, episc. Andegaven., 461. Rumor Iacobus, 435. Rusticus (S.), 457. Ruszkiewiecz Casimirus, archiepisc. tit.
Nacolien., 103. Rutan Margarita (Ven.), 29. Ryan Iacobus D., 167.
S
Sahut Ioannes M. Aemilius, 31. Salamanus Carolus, 256. Salim Amin Bellamà, 406. Salvador y Barrera Ioseph M., archiep.
Valentin., 408. Salvati Fridericus, 336. Salvatori Iacobus, 483. Sánchez, 90, 155, 157. Sánchez Paredes Henricus, archiepisc.
Angelorum, 261, 279. Saneatsu Tokudaiji, 303. Sansonetti Ioachim, 484. Santi-Leitner, 90, 297.
Index personarum 533
Sanz y Sara iva Ioannes , episc. Giennen. , 304.
Sardi Vincentius,"' a rchiep. Caesarien., vide Index documentorum ; S. Congregat io Consistorial is .
Sassen Aemilius, 208. Savignoni Gus tavus , 335. Savoy Uber tus , 435. Sbarret t i Donatus , S. R. E. card., 62,
166, 206, 295, 365', 462 sq. ; vide Index documentorum: S. Congregatio Concilii.
Seal vinoni Pe t rus , 83. Scapardini Angelus Hyac in thus , archiep.
tit. Damascen. , 339. Scapine l l id i Lèguigno Raphael , S. R. E.
card. , 20 ,240 ; vide Index documentorum: S. Congregatio de Religiosis.
Schaiirhofer Augus tus , 32 Seheffers Pe t rus , 207. Scherer, 90. Schnialzgruel)er, 90, 129, 156. Schoepfer Franciscus Xaverius , episc.
Tarbien. et Lourden. , 37. Schüller Ludovicus , 226, 339. Schumacher Augus tus , 483. Schuster l ldephonsUs, 434. Schweitz Vincent ius , 208. Sciolti S tephanus , 336. Scipioni Aloisius, 407. Sckolowski Ceslaus, episc. lit. Pen t a co
in ie 1 1 . , 489. Seopelliti Dominicus, episc. tit. ' Resai-
oen., 486. , • Scotti Ioannes, archiepisc. Rossanen . ,
45, 103, 235, 349. Sebast ianeii i Gui le lmus, S. R. Rotae De
canus , 22 sqq., 28, 59, 60, 89, 93, 358, 363, 428, 433, 469, 475.
Seghett i Dominicus, 435. Seipel Ignatius, 482. Sella Rieh a rdus , 336. SeloRse Aloisius Carolus M., 167. Semerano Ferd inandus , 302. Serafini Alber tus , 166. Serafini Maurus M., O. S. B. , 30, 470;
vide Index documentorum : S". Congregatio de Religiosis.
Seraglia Aemilius, 63. S e vin Melania, 57.
Serafino Natal is , episcopus ti t . Tricalen.» 104.
Sebas t ian Ludovicus, episcopus Spiren., 104.
Sedlák Ioannes , episc. tit. Tacapi tan . , 104.
Semeria Ioseph Marcus, episc. Meten. , 260. •
Seydl Ernes tus , episc. tit . Eucarpien. , 107,
Shaw Ioannes , archiepisc. Novae Aure liae, 103.
Shinj iro Yamamoto S tephanus Xaverius , 406.
Sibilia Henricus , archiepisc. tit. Siden., 254.
Sica Carolus, episc. t i t . Pa leopol i tan . , 105.
Sidtey Georgius, 64. Signore Ioseph, episcopus Theles in . ,
106. Signori Iosue, episc. A l e x a n d r i a e S ta -
tieHorum. 45, 107. Silj Augus tus , S. R. E. card. , 485, 488,
489, 490. Silva Emmanue l Nicolaus, 166. Silva Cotapos Carolus, episc, de Serena,
6, 105. Silva Lezaeta Aloisius, 6. Sincero Aloisius, S. Romanae Rotae Au
ditor, 59, 89, 93, 146, 159 sq., 162, 290, 294, 392, 404, 469, 475, 480; vide index documentorum : Pontificia Commissio ad Codicis canones au then t i ce interpretandos.
Sinibaldi Iacobus, episc. tit. Tiberien. , vide Index documentorum: S. Congregatio de Seminari is et de Studior u m Univers i ta t ibus .
Sisto Vincent ius , 168. Sixtus IV, R. P . , 373. Skoczinski S tephanus , 367. Skvireckis Ioseph, e p i s c ti t . Ceramen.,
102. Sleiffers Henr icus Alexander, 255. Smetz Adr ianus , 254. Soarez de Oliveira Aloin Ioachim, 63. Soenens Ernes tus , 366. Sodo Ioannes , episc. Asculan. , Apul . et
Ceriniolen., 45.
ACTA, vol.. X, n. 14 . - 19 -12-919 . 36
534 Index personarum
Solde viia y Romero Ioannes, S. R. E. card., 485.
Sordet Augustus, 365. Sosa Xistus, episc. Guayanern, 7, 107. Sousa Ioseph Fernandus, 63. Sporer, 156. Staapen Petrus Antonius Ioannes, 335. Stadler ioseph, archiepisc. Vrhbosrien.
seu Serajen., 32. Stagni Alaphridus, 336. Stambulie Ioseph, 366. Standemmaier Ioseph, 168. Stanovshy Otho, 32. Stapylton Barnes Arthurus, 334. Standhamer Franciscus, 64. Steiger Ioseph, 94. Stillemans ioseph, 366. Stoccanti Dantes, 26. Stoeger Ioannes Baptista (Ven.), 300. Stoffels Georgius, 436. Stoppami Antonius, episc. tit. Stratoni-
een., 104. Strieder Georgius Adulphus, 483. Suarez, 130. Suarez Marcus Fidelis, 302. Suciu Basilius, archiepisc. Fogarasien.
et Albae-Iulien., gr. r., 347, 487. Szelazèk Adulphus, episc. tit. Barcaeus,
106.
T
Tabaiianga Daniel, 93. Tabanelli Antonius, 208. Tabanelli Odoardus, 434, 435. Taccetti Carolus, episc. Eugubin., 374. Tachy, 393. Taccini Oronte, 95. Taigi Anna Maria (B.), 29, 55 sqq., 94,
133 sqq. Tantos Franciscus, 32. Tani Tancredes, vide Index documen
torum: S. Romana Rota. Taragnat Ioannes, 243 sqq. Tasso Vincentius, episcopus Augustam,
368. Tata Laetitia, 197 sqq. Tauber, 157. Tavares de Moura Ioannes, episc. Geran-
hunsen., 261.
I Tazioli Adeles, 22 sqq. J Tazioli Aegistus, 25.
Telia y Cantos Heli R., 95. Teresia (Soror) ab Infante Iesu (Ven.),
29. Termier Ludovicus, episc. Tarantasien.,
7, 107. Testoni Aloisius, 406. Tejera Lopez, 167. Theophilus a Curie (Ven.), 61, 253. Thiemo (S.), 33. Thomas (S.). Apostolus, 58, 140. Thomas Aquinas (S.), 71,90,113 sqq., 121,
193. Tihen Ioannes, episc. Denverien., 104. Tobin a Kilkennia Fi acrius (Ven.), 364,
388 sqq. Tohmé Nekmatalla, 368. Tornassi Carolus, 207. Tonizza Ernestus, episc. tit. Paraetonien.,
487. •Tonizza Hyacinthus, 387. Tonni Angela, 465. Tonti Iulius, S. R. E. card., 32. Toorop Ioannes Theodorus, 31. Torres Ioseph Oriol, 431. Torriceila Noradinus Eugenius, 32. Torrini Antonius, episc. Alatrin., 45,
107. Tortora Antonius, 293. Toutlemonde-Hyndrichs Paulus, 167. Toulemonde Lorthois Aloisius, 406. Traband Albertus, 207. Travami Quirinus, episc, bossanen., 45,
107. Trebaure Alexander, 168. Trione Ioannes, 205. Trotta Dominicus, 163 sqq., 192 sqq. Trotta Salvator, 197 sqq. Tuccari Henricus, 167. Tuching Paulus, 484. Tui man Marianus, episc. Lublinen., 107. Turchi Adulphus, archiepisc. Aquilan.,
103, 280. Turibius (S.), 231. Turner Guilelmus, episc. Buffalen., 103. Tuzii Vincentius, 304. Tye Ioannes Patritius, 207. Twardowski Boleslaus, episc. tit. Tel-
missen., 107.
Index personarum 535
U
Ubald us (S.), 372 sqq. Ucciero Amalia, 292. Ugolinus a Gualdo Captaneorum (Ven,),
165, 181 sqq. Üjitaka Toda, 303. Ulivelli Hippolytus, episc. tit. Orthosien.,
347, 387, 487. Un/ué Saturninus, 483. Uranga y Saenz, episc. tit. Tlousin.. 488. Uras Ioseph, 169. Urbanus IV, R. P., 182. Urbanus VIII, R. P., 90, 183, 186. Ursini Fulvius, 183. Ursula et Sociae (Ss.), 68 sq., 140.
y Valiïè di Bonzo Theodorus, S. R. E.
card., 485, 488, 489, 490. Van den Heu vel Iulius, 63. Van den Heuvel Vincentius, 167. Van de Wetering Henricus, archiepisc.
Ultraiecten., 241. Van der Heyden Gerardus, 255. Van. der Vijer Henricus Gerardus M., 95. Van Dyk Ioannes Enricus Ludovicus, 63. Vannutelli Vincentius, S. R. E. card.,
S. Collegii Decanus, episc. Ostiem et Praenestinus, S. R. E. Datarius, 88, 138, 167, 328, 331, 366, 391, 468.
Vanquelin Ivus, 303. Van Rossum Guilelmus, S. R. E. card.,
166, 301, 434; vide Index documentorum: S. Congregatio de Propaganda Fide.
Van Stee Guilelmus, 304. Van Vollenhoven Mauritius Guilelmus,
366. Varano Alphonsus, 334. Vasquez Gisneros Petrus, 335. Vedruna de Mas ïoachima (Ven.), 62. Veneri Gislenus, archiepisc. tit. Dardi-
nen., 486. Ventriglia, 353. Verde Alexander, vide Index documen
torum: S. Congregatio Rituum. Verdier Petrus, episc. tit. Titopolitan.,
317.
Verhejien de Rossendal Ioannes, 483. Vermeesch Arthurus, 30, 94. Verquera Franciscus, 64. Verzeri, episc. Brixien., 83. Viard, 245. Vico Antonius, S. R. E. card., episc.
Portuen. et Sanctae Rufinae, 412,459 ; vide Index documentorum: Sacra Congregatio Rituum.
Victorinus (S.), 440. Vieira dos Santos Emmanuel, 337. Vilaplana y Forcado Antonius, 367. Vincentius a Paula (S.), 29, 136 sqq.,
326. Vido Matthaeus, archiepisc. Naxien., Ti
llen, et Myconen., 260. Vidal y Barraquer Franciscus, archie
pisc. Tarraconen., 235, 261. Viladot Petrus, 428 sqq. Virili Raphaël, 226, 339. Vitali Franciscus, 167. Vivar de Muzué Carola, 68. Vives y Tuto los. Calasanctius, S. R. E.
card., 186. Vanlaer Mauritius, 167. Voituraz Iulius, 167. Volpi Ioannes, archiepisc. tit. Antiochen.,
260. Von Montagnac-Vörös Hans, 256. Von Mühlberg Otho, 334. Von Spiegel Adulphus, 295. Vuillot Ioseph, 167.
W Ward Bernardus, episc. Brentwoodien.,
104. Walsh Thomas, episcopus Trentonen.,
106. Waring Georgius, 206. Warnier Edmundus, 95. Watine Leo, 63. Waltinne Eugenius, 63. Weber Paulus, 407. Weis Franciscus, 31. Wernz, 90, 151. 157, 194, 358, 360. West Thomas, 334. Willibrordus, 214. Wimmer Carolus, 407. Wimmer Rodulphus, 368.
536 Index personarum
Yeishun K i mura, 303. Yoshinao Hatano, 302. Yoskitowski, 303. Ysnei-Franque Gregorius, 95. Yuji Takahaski, 303.
Z
Zacharias, R. P, 213. Zache Michael, 93. Zanette Dominicus, 436. Zezza Michael, archiepisc. tit. Ancyran.,
260.
Quaedam corrigenda in vol. XI (1919) Commentari i Acta Aposto
licae Sedis:
Pag, 36 lia. Í2 legatur: innumerabiles » 37 » 1 » romanum » » » 8 » ad astringendas » » » 14 » Fidei quum in disciplinae cursu
penitus imbiber in t, » • 214 » 6 » atque exspectationem non modo
impleret, sed . etiam abunde superaret,
» 215 » 17-18 » tum etiam, adiutoribus quampJuribus etc.
» 329 » 1 » Cameracen. » 435 » 17 » Ginevra.
UNDECIMUM VOLUMEN COMMENTARII OFFICIALIS « Acta Apostolicae Sedis »
ABSOLVITUR DIE 19 DEC. 1919. - TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS